Kaszel



Reakcją organizmu na podrażnienie
w obrębie dróg oddechowych.



Podrażnienie może być spowodowane
cząsteczkami pyłu lub nadmiarem śluzu,
powstającym podczas infekcji. Gwałtowny
wyrzut powietrza z płuc oczyszcza drogi
oddechowe i usuwa przyczynę
podrażnienia.



Składowymi odruchu kaszlowego są:

-receptory kaszlowe,
-drogi aferentne (nerw błędny),
-ośrodek kaszlu w moście w centralnym
układzie nerwowym,
-drogi eferentne,
-komórki efektorowe.

Uszkodzenie którejkolwiek ze składowych
może doprowadzić do osłabienia lub
całkowitego zniesienia odruchu kaszlu.



Receptory kaszlu znajdują się w błonie
śluzowej :

- nosa,

gardła,

krtani,

tchawicy,

dużych oskrzeli,



ale również poza nimi:

zewnętrzny przewód słuchowy,

błona śluzowa zatok obocznych nosa,

żołądek,

opłucna,

osierdzie,

przepona.

Można wyróżnić 2 typy receptorów
kaszlowych:

mechanoreceptory ;

chemoreceptory.



Ich pobudzenie może zachodzić na
drodze:

endogennej:

mediatory zapalenia -histamina,
bradykinina,

wydzielina drzewa oskrzelowego,

b) egzogennej :

pyłki,

ciała obce,

dym papierosowy.



Włókna aferentne odruchu
kaszlowego znajdują się w nerwie
błędnym i dochodzą do
ośrodka kaszlu w moście.



Ośrodek ten znajduje się pod kontrolą
kory mózgowej, może więc ulegać
świadomej modulacji

(kaszel nawykowy/psychogenny).



Drogi eferentne przebiegają w:

nerwie błędnym,

rdzeniu kręgowym (C3-S2),

w nerwach ruchowych (językowo-
gardłowym, trójdzielnym, przeponowym),

zaopatrując głośnię, tchawicę, oskrzela

oraz mięśnie wydechowe klatki piersiowej
i brzucha.

Kaszel może być wynikiem
co najmniej dwóch
odruchów:



a) „klasycznego”, który składa
się z następujących faz :

1. Wdechowej

- głęboki wdech przy

szeroko otwartej głośni;

2. Kompresji

- zamknięcie głośni

połączone ze wzrostem ciśnienia
wewnątrzpłucnego;

3. Wydechowej:

- na szczycie zwiększonego ciśnienia

dochodzi do nagłego otwarcia głośni
i uniesienia podniebienia
miękkiego,

- pchnięcia przepony do wnętrza

klatki piersiowej przez skurcz mięśni
brzusznych nagłego wzrostu
ciśnienia w jamie brzusznej;

Relaksacji

- zmniejszenie

ciśnienia w klatce
piersiowej na skutek rozluźnienia
mięśni, przejściowe zmniejszenie
napięcia oskrzeli;

Wdechowa

- głęboki wdech przy

szeroko otwartej głośni.



b) Odruchu

pochodzącego

z górnych dróg

oddechowych,

który jest

określany jako

odruch wydechowy

(ER, expiration

reflex) .

Fizjologiczne znaczenie

tych odruchów



Odruch kaszlowy usuwa
zanieczyszczenia z drzewa
oskrzelowego,



ER zapobiega dostawaniu się
cząstek do dróg oddechowych.



W niektórych sytuacjach klinicznych
za występowanie kaszlu mogą
jednocześnie odpowiadać oba
odruchy, np.

- w chorobie refluksowej kaszel może

być wynikiem odruchu kaszlowego na
skutek drażnienia receptorów błony
śluzowej przełyku i ER — na skutek
drażnienia receptorów górnych dróg
oddechowych przez zalegającą
wydzielinę

Receptory dla neuroprzekaźników
występujące w drzewie
oskrzelowym :



opioidowe,



kanabinoidowe,



receptory wpływające na kanały
jonowe, np. receptory waniloidowe
(TRPV1 i TRPV4, transient receptor
potential vanniloid).

Receptory waniloidowe



są pobudzane przez:

jony wodorowe,

produkty lipooskygenazy,

tachykininę ,

zmiany temperatury ,

zmiany osmolarności.



Prozapalne chemokiny (prostaglandyna E,
bradykinina) zwiększają wrażliwość TRPV na
takie bodźce, jak zmiany temperatury
stężenia jonów wodorowych lub stymulacja
kapsaicyną



Wykazują ekspresję na aferentnych

zakończeniach neuronów bezmielinowych

błony śluzowej oskrzeli. Pobudzenie tych

włókien powoduje z jednej strony

przekazanie bodźców do centralnych

ośrodków, z drugiej zaś miejscowe

uwolnienie tachykininy, która dodatkowo

je pobudza.



Aktywacja TRPV prowadzi do

zwiększonego napływu jonów

wapniowych i pobudzenia neuronów.



Prowadzi to ostatecznie do neurogennego

zapalenia, kaszlu i nadwrażliwości

oskrzeli.

Inne receptory kaszlowe



szybko adaptujące (RAR, rapidly
adapting receptor)



wolno adaptujące (SAR, slowly
adapting receptor)



Te receptory oraz bezmielinowe
włókna C stanowią element dróg
„doprowadzających” w kaszlowym
łuku odruchowym.

Receptory RAR



Nazywane bywają receptorami

podnabłonkowymi, ponieważ znajdują się

w drogach oddechowych pod błoną

śluzową.



Pobudzane są przez nagłe rozciągnięcie płuc

w czasie wdechu i poprzez niektóre czynniki

chemiczne, a także przy zapadnięciu płuc.



Czynniki drażniące to: SO

, pyły, eter, dym

tytoniowy, pary amoniaku, autokoidy

(histamina, serotonina, substancja P,

tachykininy).



Odruch z receptorów RAR jest
pobudzający. Jego rola polega na
odruchowym przeciwdziałaniu
zmniejszania powierzchni użytkowej
płuc i gorszemu upowietrznieniu
pęcherzyków.



Przykładami odruchów z RAR są:

ziewanie,

głębokie westchnienia,

kaszel,

skurcz oskrzeli

Receptory SAR



wolnoadaptujące się mechanoreceptory

płuc zlokalizowane w obrębie mięśni

oddechowych gładkich klatki piersiowej.



Pobudzane są przez:

zmianę wymiaru klatki piersiowej (zmianę

objętości płuc),

czynniki kurczące mięśnie gładkie oskrzeli

(np. histamina),

hiperwentylacje.



Z receptorami SAR związany jest

Odruch Heringa-Breuera.



Hamuje on i skraca fazę wdechu,

pobudza neurony wydechowe. Odruch

ten przyspiesza rytm oddechowy.



Jego główna rola to stworzenie

ujemnego sprzężenia zwrotnego

ograniczającego czas wdechu.



Zabezpiecza przed nadmiernym

rozciągnięciem się klatki piersiowej

Receptory C



Znajdują się w tchawicy i w drzewie

oskrzelowym.



Odbierają bodźce chemiczne, są wrażliwe

na autokoidy płucne:

histamina,

serotonina,

tachykininy,

substancja P.



Pobudzanie tych receptorów powoduje

szybki i płytki oddech.



Spełniają dużą rolę w odruchach

obronnych, takich jak kaszel, czy kichanie.

Receptory J



Zlokalizowane są między ścianą pęcherzyków
płucnych i naczyniami włosowatymi.



Bodźcem odbieranym przez te receptory jest
zwiększenie przestrzeni
zewnątrzkomórkowej w
płucach np. obrzęk płuc, zapalenie płuc.
Pobudzane są także przy nadmiernym
wysiłku fizycznym.



Odruch z receptorów J powoduje rozkurcz
mięśni szkieletowych, oddech jest szybki
i głęboki.



Natomiast rzeczywistymi „receptorami” są:

ciałka neuroepitelialne

(NEB, neuroepithelial bodies)

umiejscowione w błonie śluzowej oskrzeli,

płucne komórki neuroendokrynne

(PNEC, pulmonary neuroendocrine cell)

receptory związane z mięśniami
gładkimi dróg oddechowych

(SMAR, smooth muscle-

associated airway receptor).

Komórki typu PNEC



Są rozsiane w całym drzewie oskrzelowym

pojedynczo lub zgrupowane w postaci ciałek

neuroepitelialnych .



Zawierają wiele amin i peptydów, takich jak:

- serotonina,

chromogranina,

kalcytonina,

peptyd zależny od genu kalcytoniny,

peptyd uwalniający gastrynę ,

cholecytokina .



Podrażnienie tych zakończeń powoduje

uwalnianie neuropeptydów i podtrzymywanie

neurogennego zapalenia.

Neurofizjologia odruchu

kaszlowego



Mimowolny kaszel regulują
dośrodkowe włókna nerwów
błędnych



Kontrola korowa może się przejawiać
jako zahamowanie kaszlu lub kaszel
warunkowy.

Rodzaje kaszlu



Ze względu na charakter kaszel
można podzielić na :

suchy;

wilgotny.



Kaszel suchy może świadczyć o:

ostrym zapaleniu oskrzeli

(infekcja

wirusowa),

zmianach w obrębie miąższu płuc

(zmianach

zapalnych, niedodmie, zmianach
włóknistych, zawale płuca),

zmianach w opłucnej

(wysięk, zmiany

rozrostowe)

zmianach w śródpiersiu

(guzy).

niewydolności serca i zastoju krwi w płucach



Jeżeli kaszel jest wilgotny, to należy
ustalić fizyczne cechy plwociny:

ropna

o zabarwieniu zielonym lub

żółtozielonym,

śluzowa - biała

lub przezroczysta

śluzowo-ropna,

krwista

- może być żywoczerwona lub

zawierać ciemną krew zhemolizowaną,

określić zapach oraz przeprowadzić

badania bakteriologiczne i RTG płuc.



Zmiany w miąższu płuc i śluzowo-ropna plwocina
mogą sugerować rozpoznanie :

rozstrzeni oskrzeli,

mukowiscydozy,

odoskrzelowego zapalenia płuc.



Odpluwanie krwistej plwociny może świadczyć o:

gruźlicy,

nowotworze płuc,

ziarniniaku Wegenera

zespole Goodpasture'a.

Kaszel ostry



Najczęstszymi przyczynami ostrego
kaszlu są:

przeziębienie,

zapalenie krtani,

ostre zapalenie oskrzeli.



U dzieci do 3 r.ż. najczęstszym czynnikiem
etiologicznym jest syncytialny wirus oddechowy
(RSV),



u dzieci starszych i u młodych dorosłych
najczęściej występują zakażenia drobnoustrojami
atypowymi,



u dorosłych zakażenia wirusowe i bakteryjne.



Ostry napad kaszlu może być
powikłany:

dusznością,

bólem ściany klatki piersiowej,

zmęczeniem i wyczerpaniem,

bólem głowy,

zaburzeniami snu,

wylewami podspojówkowymi,

nudnościami i wymiotami,

bradykardią (stymulacja n. X),

blokiem układu przewodzącego serca,

przepukliną pachwinową lub brzuszną,

nadmiernym rozdęciem płuc,

omdleniem (wtórnym do wzrostu
ciśnienia w klatce piersiowej, spadku
powrotu krwi żylnej oraz zmniejszenia
rzutu serca, co prowadzi do
przejściowego niedokrwienia mózgu),

złamaniem żeber,

odmą opłucnową,

urazem mięśni międzyżebrowych.

Ostry kaszel może być
zwiastunem/objawem stanów
zagrażających życiu, takich jak:



zatorowość płucna,



kardiogenny obrzęk płuc,



zapalenie płuc,



zaostrzenie astmy/stan astmatyczny.

Kaszel przewlekły



utrzymujący się dłużej niż 8 tygodni
u dorosłych i 4 tygodnie u
dzieci.



U dorosłych jest dość częstą
dolegliwością, dotyczącą 10-20 proc.
pacjentów zgłaszających się do
lekarzy rodzinnych.

W metaanalizie przedstawionej w 2007

r. w Annals of
Allergy, Asthma & Immunology,
dotyczącej przewlekłego kaszlu
stwierdzono, iż :

u 7 % pacjentów można ustalić
pojedynczą przyczynę kaszlu,

u 56 % dwie przyczyny,

u 36 % trzy przyczyny

u 4 % cztery lub więcej.

Przyczyny kaszlu

przewlekłego



U chorych z kaszlem przewlekłym
i prawidłowym RTG, niepalących i
nieleczonych inhibitorami ACE najczęstszymi
przyczynami są:

zespół kaszlu górnych dróg oddechowych lub w
innej nomenklaturze - zespół spływania
pozanosowego (upper airway cough syndrom,
postnasal drip syndrom),

astma,

nieastmatyczne eozynofilowe,

choroba refluksowa przełyku.

Zespół kaszlu górnych dróg

oddechowych



Przewlekłe zapalenie zatok
przynosowych może powodować
kaszel produktywny, ale może też
być klinicznie nieme, kiedy kaszel
jest niemal całkowicie
nieproduktywny i nie ma żadnych
typowych objawów związanych z
ostrym zapaleniem zatok
przynosowych

Kaszel przewlekły wywołany

przez astmę



U chorych z podejrzeniem wariantu
kaszlowego astmy (WKA), ale
z niediagnostycznymi
wynikami badania przedmiotowego i
spirometrii należy w celu
potwierdzenia astmy wykonać próbę
prowokacyjną z metacholiną.

Kaszel przewlekły wywołany

przez chorobę refluksową

przełyku



U chorych z kaszlem przewlekłym,

którzy skarżą się także na typowe i

częste dolegliwości żołądkowo-jelitowe,

takie jak codzienna zgaga i zarzucanie

treści żołądkowej, zwłaszcza gdy wyniki

badań obrazowych klatki piersiowej lub

obserwowany zespół kliniczny

odpowiadają zespołowi aspiracji.



Najbardziej czułym i swoistym

badaniem jest 24-godzinna pH-metria

przełyku.

Profil kliniczny wskazujący na CHRP

jako prawdopodobną przyczynę

kaszlu przewlekłego



Kaszel przewlekły;



Nie ma narażenia na środowiskowe
czynniki drażniące, chory nie pali tytoniu;



Chory nie przyjmuje inhibitorów ACE;



Wykluczono objawową astmę;



Kaszel nie ustąpił pomimo leczenia
przeciwastmatycznego lub wynik
wziewnej próby z metacholiną jest
ujemny;



Wykluczono zespół kaszlu z górnych dróg
oddechowych spowodowany chorobą nosa
lub zatok przynosowych;



Kaszel nie ustąpił pomimo stosowania
antagonisty receptora histaminowego H1
pierwszej generacji i wykluczono „nieme
„ zapalenie zatok przynosowych;



Wykluczono nieastmatyczne eozynofilowe
zapalenie oskrzeli;



Wynik prawidłowo wykonanego badania
plwociny jest ujemny lub kaszel nie ustąpił
pomimo leczenia glikokortykosteroidem
podawanym wziewnie lub
ogólnoustrojowo.

Kaszel przewlekły

wywołany przez ostre

zapalenie oskrzeli



U chorych z ostrym zakażeniem dróg
oddechowych objawiających się głównie
kaszlem, z odksztuszaniem plwociny lub
bez, trwającym nie dłużej niż 3 tygodnie,
nie należy ustalać rozpoznania ostrego
zapalenia oskrzeli, chyba że nie ma
klinicznych i radiologicznych zapalenia
płuc i wykluczono jako przyczynę
kaszlu przeziębienie, zaostrzenie astmy
i zaostrzenie POCHP.



O zapaleniu płuc świadczą takie
objawy kliniczne jak:

Częstość rytmu serca > 100/min;

Częstość oddechów > 24 min;

Temperatura ciała mierzona w jamie
ustnej > 38 st. C;

Objawy przedmiotowe nacieku w
płucach, egofonia lub wzmożone
drżenie głosowe.

Kaszel przewlekły wywołany

przez przewlekłe zapalenie

oskrzeli



U chorych z kaszlem przewlekłym
i odksztuszaniem plwociny
występującymi przez większość dni
przez co najmniej 3 miesiące w roku w
co najmniej 2 kolejnych latach należy
rozpoznać przewlekłe zapalenie
oskrzeli, o ile wykluczono inne
oddechowe i kardiologiczne przyczyny
przewlekłego kaszlu produktywnego.



Ocena chorych z kaszlem
przewlekłym powinna obejmować
szczegółowy wywiad dotyczący
narażenia na substancje drażniące
drogi oddechowe, takie jak dym
papierosowy, dym z cygara lub fajki,
biernej ekspozycji na dym oraz
narażenia środowiskowego w domu i
miejscu pracy.



Po zaprzestaniu palenia tytoniu kaszel
ustępuje u 90% chorych.

Nieastmatyczne

eozynofilowe zapalenie

oskrzeli



Rozpoznaje się u chorych z kaszlem
przewlekłym oraz prawidłowym RTG
klatki piersiowej, prawidłowymi
wynikami spirometrii i bez objawów
zmiennej obturacji dróg
oddechowych lub nadreaktywności
oskrzeli .



Potwierdzenie rozpoznania uzyskuje się
przez :

stwierdzenie eozynofilli dróg
oddechowych w plwocinie indukowanej
albo w popłuczynach oskrzelowych
uzyskanych podczas bronchoskopii,

zmniejszenie się kaszlu w wyniku
kortykoterapii.

Rozstrzenie oskrzeli



Wynik innej choroby np.
mukowiscydozy;



Idiopatyczne.

Nierostrzeniową ropną chorobę

dróg oddechowych (zapalenie

oskrzelików)



Należy podejrzewać u chorych z
kaszlem i niecałkowitym lub
nieodwracalnym ograniczeniem
drożności dróg oddechowych, z
bezpośrednimi lub pośrednimi
chorobami drobnych dróg
oddechowych w TKWR lub z ropną
wydzieliną widoczną podczas
bronchoskopii .

Przyczyny



Zakażenia bakteryjne;



Narażenie na substancje toksyczne;



Narażenie na alergeny;



Polekowe;



Choroby zapalne jelit – ch.
Leśniowskiego i Crohna oraz
wrzodziejące zapalenie jelita
grubego.

Kaszel poinfekcyjny



Jeżeli chory skarży się na kaszel trwający co
najmniej 3 tygodnie, ale nie dłużej niż 8
tygodni, poprzedzony objawami ostrego
zapalenia dróg oddechowych.



Czynniki etiologiczne:

powirusowe zapalenie dróg oddechowych;

nadreaktywność oskrzeli;

nadmierne wydzielanie śluzu;

upośledzenie oczyszczania śluzowo-rzęskowego



Jeżeli kaszel trwa >2 tygodni bez
innej widocznej przyczyny i
występują napady kaszlu, wymioty
pokaszlowe lub piejący wdech
krztuścowy, i nie potwierdzono
innego rozpoznania, należy
rozpoznać zakażenie Bordatella
pertussis.

Kaszel wywołany przez

nowotwory płuca



U chorych z kaszlem i czynnikami ryzyka
zachorowania na raka płuca albo
stwierdzonym lub podejrzanym nowotworem
w innej lokalizacji mogącym przerzutować do
płuc należy wykonać RTG klatki piersiowej.



U chorych z podejrzeniem zajęcia dróg
oddechowych przez nowotwór złośliwy (np. u
palaczy tytoniu z krwiopluciem) wskazane
jest wykonanie bronchoskopii, nawet przy
prawidłowym RTG klatki piersiowej.

Kaszel oraz aspiracja pokarmu i

płynów wskutek dysfagii ustno-

gardłowej



U chorych z kaszlem należy zebrać
wywiad ukierunkowany zwłaszcza na
choroby zwiększające
prawdopodobieństwo dysfagii ustno-
gardłowej i aspiracji

Choroby zwiększające

prawdopodobieństwo dysfagii

ustno-gardłowej i aspiracji



Zaburzenia neurologiczne:

choroby naczyniowe mózgu;

urazy głowy;

uszkodzenie odcinka szyjnego
rdzenia kręgowego;

niedotlenienie;

choroby drgawkowe;

porażenie fałdów głosowych;

choroby zwyrodnieniowe takie jak :

wtrętowe zapalenie mięśni,

stwardnienie rozsiane,

choroba Parkinsona,

stwardnienie boczne zanikowe,

choroba Huntingtona,

guzy mózgu i pnia mózgu,

miastenia,

zespół Guillaina i Barrego,

otępienne zaburzenia świadomości,

choroba Alzheimera



Związane z operacjami:

operacje nowotworów głowy i szyi,

skutki popromienne,

operacje odcinka szyjnego rdzenia
kręgowego,

operacyjne uszkodzenie mięśni lub
nerwów,

porażenie fałdów głosowych,

operacje mózgu,

pomostowanie aortalno-wieńcowe,

ezofagogastrektomia



Choroba zakaźne:

toksyna botulinowa,

błonica,

choroba z Lyme,

zakażenie HIV,

kandydoza,

zakażenie wirusem cytomegalii,

zakażenie wirusem opryszczki,

kiła.



Nieprawidłowości anatomiczne:

osteofity,

uogólniona idiopatyczna hiperosteoza
szkieletu,

guzy jamy ustnej i gardła,

glossektomia,

zły stan uzębienia,

choroby przyzębia,

wady wrodzone jamy nosowej, ustnej lub
krtani,

rozszczep podniebienia,

przetoka tchawiczo-przełykowa



Choroby gruczołów wydzielania
wewnętrznego

cukrzyca,

choroba tarczycy



Choroby serca



Choroby przewodu pokarmowego:

uchyłek Zenkera,

dysfagia przełykowa,

refluks przełykowo-krtaniowy,



Choroby płuc:

zapalenie płuc,

zapalenie oskrzeli,

POCHP



Tracheotomia



Intubacja:

>48 godz.,

chorzy wentylowani mechanicznie



Skutki uboczne leków:

chemioterapia,

leki sedatywne,

neuroleptyki,

leki przeciwpsychotyczne

Objawy i diagnostyka



Chorym z kaszlem i ich opiekunom należy
zadać pytania dotyczące postrzegania
problemów z połykaniem, w tym zależności
między kaszlem a jedzeniem lub piciem
oraz obawą przed zadławieniem się
podczas jedzenia lub picia.



Jeżeli chory zgłasza problemy z
połykaniem, wskazana jest dalsza ocena w
kierunku dysfagii ustno-gardłowej.



U chorych z kaszlem lub chorobami wiążącymi się
z aspiracją należy rozważyć dalsze badania w tym
RTG klatki piersiowej i ocenę stanu odżywienia.



Chorych z dysfagią ustno-gardłową i kaszlem
należy skierować do oceny ustno-gardłowej fazy
połykania, najlepiej przez logopedę.



Przytomnych chorych z kaszlem, należących do
grupy obciążonej dużym ryzykiem aspiracji ,
należy obserwować podczas picia niewielkiej ilości
wody (około 100 ml). W razie kaszlu lub
klinicznych objawów związanych z aspiracją
chorego należy skierować na szczegółowe
badania połykania.

Kaszel wywołany przez

inhibitory ACE



U chorych z kaszlem przewlekłym, w celu ustalenia
czy inhibitor ACE jest jego przyczyną, należy ten
lek odstawić, bez względu na relację czasową
pomiędzy początkiem występowania kaszlu a
rozpoczęciem stosowania leku.



Ustąpienie kaszlu, zazwyczaj w czasie 1-4 tygodni
od odstawienia leku, potwierdza rozpoznanie.



U części chorych czas ten może ulec wydłużeniu do
3 miesięcy.

Kaszel nawykowy, tik

kaszlowy i kaszel

psychogenny



To rozpoznanie można ustalić jedynie
po przeprowadzeniu szczegółowej
diagnostyki, obejmującej
wykluczenie zaburzeń tikowych i
rzadkich przyczyn kaszlu i
zmniejszeniu nasilenia kaszlu po
zastosowaniu terapii behawioralnej
lub psychoterapii.

Kaszel wywołany przez

choroby śródmiąższowe

płuc



Sarkoidoza,



Alergiczne zapalenie pęcherzyków
płucnych.

Kaszel przewlekły

wywołany zakażenia



Gruźlica ,



Grzybica,



Infekcje pasożytnicze.

Rzadkie przyczyny kaszlu



Choroby układu oddechowego:

rozmiękanie tchawicy lub oskrzeli,

zwężenie dróg oddechowych,

skrobiawica tchawicy i oskrzeli,

ciała obce w drogach oddechowych,

limfangioleiomiomatoza,

histiocytoza z komórek Langerhansa,

mikrokamica pęcherzyków płucnych,

przebywanie na dużych wysokościach nad
poziomem morza,

przerost migdałków,

guzy śródpiersia,

obrzęk płuc,

zatorowość płucna,

kaszel polekowy,



Inne choroby:

układowe choroby tkanki łącznej,

układowe zapalenia naczyń (np.
ziarniniakowatość Wegenera,
olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic),

choroby przełyku (przetoka tchawiczo-
przełykowa i oskrzelowo-przełykowa),

nieswoiste zapalenia jelit,

choroby tarczycy (wole, zapalenie),

inne (np. zespół Tourett’a)

Kaszel idiopatyczny



Jest rozpoznawany przez wykluczenie.



Nie należy ustalać takiego
rozpoznania, dopóki nie przeprowadzi
się dogłębnej diagnostyki, nie
potwierdzi nieskuteczności swoistego i
właściwego leczenia i nie wykluczy
rzadkich przyczyn kaszlu.

Metody oceny kaszlu



Ocenę nasilenia kaszlu u chorego

przeprowadza się na podstawie:

wywiadu,

oceny dokonanej przez chorego,

za pomocą skal:

analogowej skali wizualnej,

skali numerycznej,

skali opracowanej przez Europejskie

Towarzystwo Oddechowe (ERS)

kwestionariuszy dotyczących jakości życia.



Pomocne w ocenie nasilenia kaszlu

są podane przez chorego odpowiedzi

na pytania:

czy kaszel przeszkadza w codziennej

aktywności,

jak często występuje,

czy jest intensywny,

jak sam chory ocenia jego nasilenie.



W skali ERS ocenia się zarówno kaszel
dzienny, jak i nocny.



Skale numeryczne i analogowe, chociaż
oparte na subiektywnej ocenie chorego, są
proste i powtarzalne.



Kwestionariusze jakości życia z reguły
wymagają poświęcenia dłuższego czasu na
ich wypełnienie, jednak zawarte w nich
informacje pozwalają uzyskać pełniejszy
obraz niekorzystnego wpływu kaszlu na
społeczną, rodzinną i zawodową aktywność
chorego.