background image

 

 

 

 

Badanie 

Badanie 

przedmiotowe

przedmiotowe

background image

 

 

 

 

Skład badania:

Skład badania:

oglądanie

oglądanie

odpowiednie oświetlenie

odpowiednie oświetlenie

źródło światła – żółtaczka 

źródło światła – żółtaczka 

(światło dzienne), 

(światło dzienne), 

rozszerzenia żylne, 

rozszerzenia żylne, 

powiększenie tarczycy – 

powiększenie tarczycy – 

oświetlenie boczne

oświetlenie boczne

obmacywanie

obmacywanie

opukiwanie

opukiwanie

osłuchiwanie

osłuchiwanie

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

oddechowy - 

oddechowy - 

oglądanie

oglądanie

prawidłowa klatka piersiowa ma 

prawidłowa klatka piersiowa ma 

budowę symetryczną, obojczyki nie 

budowę symetryczną, obojczyki nie 

sterczą, łopatki przylegają do ściany 

sterczą, łopatki przylegają do ściany 

klatki piersiowej, barki znajdują się na 

klatki piersiowej, barki znajdują się na 

tym samym poziomie po obu stronach

tym samym poziomie po obu stronach

zmiany powodujące asymetrię są tym 

zmiany powodujące asymetrię są tym 

większe im klatka piersiowa jest 

większe im klatka piersiowa jest 

podatniejsza – czyli im chory jest 

podatniejsza – czyli im chory jest 

młodszy

młodszy

asymetria połowy klatki piersiowej

asymetria połowy klatki piersiowej

rozszerzenie

rozszerzenie

odma opłucnowa, wysiękowe zapalenie 

odma opłucnowa, wysiękowe zapalenie 

opłucnej, duża ilość płyn w jamie opłucnowej

opłucnej, duża ilość płyn w jamie opłucnowej

zmniejszenie

zmniejszenie

rozległe zrosty opłucnej, po torakoplastyce 

rozległe zrosty opłucnej, po torakoplastyce 

obustronne rozszerzenie

obustronne rozszerzenie

rozedma płuc, napad dychawicy 

rozedma płuc, napad dychawicy 

oskrzelowej

oskrzelowej

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

oddechowy - 

oddechowy - 

oglądanie

oglądanie

dołki nadobojczykowe

dołki nadobojczykowe

zapadnięte

zapadnięte

budowa asteniczna, osoby wyniszczone, gruźlica 

budowa asteniczna, osoby wyniszczone, gruźlica 

płuc

płuc

uwypuklone

uwypuklone

rozedma płuc, powiększenie węzłów 

rozedma płuc, powiększenie węzłów 

nadobojczykowych (białaczka, ziarnica złośliwa, 

nadobojczykowych (białaczka, ziarnica złośliwa, 

przerzuty nowotworowe)

przerzuty nowotworowe)

kształt

kształt

beczkowata, rozedmowa – w pozycji wdechowej 

beczkowata, rozedmowa – w pozycji wdechowej 

(rozedma płuc)

(rozedma płuc)

płaska, asteniczna

płaska, asteniczna

szewska / lejkowata – w części dolnej wgłębienie 

szewska / lejkowata – w części dolnej wgłębienie 

(wrodzona, krzywica; zaburzenia krążenia i 

(wrodzona, krzywica; zaburzenia krążenia i 

oddychania)

oddychania)

kurza (krzywica) – grzebieniowate uwypuklenie 

kurza (krzywica) – grzebieniowate uwypuklenie 

mostka

mostka

różaniec krzywiczy

różaniec krzywiczy

bruzda Harrisona

bruzda Harrisona

zaciągnięcia (zwłóknienie płuc, zrosty opłucnowe)

zaciągnięcia (zwłóknienie płuc, zrosty opłucnowe)

garb sercowy – wady serca w dzieciństwie

garb sercowy – wady serca w dzieciństwie

 

 

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

oddechowy - 

oddechowy - 

oglądanie

oglądanie

ruchomość oddechowa – 

ruchomość oddechowa – 

upośledzenie 

upośledzenie 

obustronnie

obustronnie

rozedma płuc, astma oskrzelowa

rozedma płuc, astma oskrzelowa

jednostronnie – powłóczenie

jednostronnie – powłóczenie

j/w oraz półpasiec, nerwobóle 

j/w oraz półpasiec, nerwobóle 

międzyżebrowe

międzyżebrowe

ginekomastia – rozrost tkanki 

ginekomastia – rozrost tkanki 

gruczołowej u mężczyzn

gruczołowej u mężczyzn

fizjologicznie – mężczyźni w trakcie 

fizjologicznie – mężczyźni w trakcie 

dojrzewania, czasem w wieku 

dojrzewania, czasem w wieku 

podeszłym

podeszłym

patologia – zanik, nowotwory jąder, 

patologia – zanik, nowotwory jąder, 

marskość wątroby

marskość wątroby

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

oddechowy - 

oddechowy - 

oglądanie

oglądanie

schorzenia kręgosłupa

schorzenia kręgosłupa

skrzywienie

skrzywienie

w części grzbietowej w postaci garbu 

w części grzbietowej w postaci garbu 

(kyfoza) z wyrównawczym uwypukleniem 

(kyfoza) z wyrównawczym uwypukleniem 

ku przodowi w części lędźwiowej 

ku przodowi w części lędźwiowej 

(lordoza), często ze skrzywieniem 

(lordoza), często ze skrzywieniem 

bocznym - kyphoscoliosis

bocznym - kyphoscoliosis

w bok – skolioza: dzieci w okresie 

w bok – skolioza: dzieci w okresie 

szkolnym, źle odżywiane, niedokrwistość, 

szkolnym, źle odżywiane, niedokrwistość, 

słaby rozwój mięśni 

słaby rozwój mięśni 

zmiany zapalne w stawach 

zmiany zapalne w stawach 

międzykręgowych i więzadłach mogą 

międzykręgowych i więzadłach mogą 

doprowadzić do zupełnego 

doprowadzić do zupełnego 

zesztywnienia kręgosłupa

zesztywnienia kręgosłupa

zanika ruchomość bierna i czynna

zanika ruchomość bierna i czynna

badamy ruchy bierne, czynne, 

badamy ruchy bierne, czynne, 

obmacujemy i opukujemy – wszelkie 

obmacujemy i opukujemy – wszelkie 

sprawy chorobowe wywołują u chorego 

sprawy chorobowe wywołują u chorego 

ból

ból

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

oddechowy - 

oddechowy - 

oglądanie

oglądanie

oddychanie

oddychanie

fizjologia

fizjologia

16-18 oddechów/minutę

16-18 oddechów/minutę

wdech trwa 2-3 razy dłużej niż 

wdech trwa 2-3 razy dłużej niż 

wydech

wydech

tory

tory

mężczyźni – brzuszny (główny udział 

mężczyźni – brzuszny (główny udział 

w oddychaniu ma przepona)

w oddychaniu ma przepona)

kobiety – piersiowy

kobiety – piersiowy

w trakcie duszności – dodatkowo 

w trakcie duszności – dodatkowo 

mięśnie szyi, skrzydełka nosa, 

mięśnie szyi, skrzydełka nosa, 

wydech – mięśnie brzucha

wydech – mięśnie brzucha

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

oddechowy - 

oddechowy - 

oglądanie

oglądanie

oddychanie

oddychanie

patologiczne

patologiczne

Cheyne-Stokesa – coraz płytsze i rzadsze 

Cheyne-Stokesa – coraz płytsze i rzadsze 

oddechy ustępujące miejsca bezdechowi; po 

oddechy ustępujące miejsca bezdechowi; po 

bezdechu pojawiają się oddechy początkowo 

bezdechu pojawiają się oddechy początkowo 

płytkie i rzadsze a następnie coraz głębsze; 

płytkie i rzadsze a następnie coraz głębsze; 

gdy głębokość i częstość oddechów osiągnie 

gdy głębokość i częstość oddechów osiągnie 

najwyższy stopień, oddech staje się coraz 

najwyższy stopień, oddech staje się coraz 

płytszy i rzadszy itd.  (guzy mózgu, choroby 

płytszy i rzadszy itd.  (guzy mózgu, choroby 

nerek, serca, zapalenie OMR, płuc, zatrucia – 

nerek, serca, zapalenie OMR, płuc, zatrucia – 

znaczne obniżenie pobudliwości ośrodka 

znaczne obniżenie pobudliwości ośrodka 

oddechowego)

oddechowego)

Biot – po każdych kilku głębokich oddechach 

Biot – po każdych kilku głębokich oddechach 

następuje bezdech

następuje bezdech

Kussmaula / kwasiczy – zwiększenie liczby 

Kussmaula / kwasiczy – zwiększenie liczby 

oddechów, pogłębienie – wrażenie chwytania 

oddechów, pogłębienie – wrażenie chwytania 

powietrza (śpiączka cukrzycowa, mocznica)

powietrza (śpiączka cukrzycowa, mocznica)

tachypnoe (gorączka, zapalenie opłucnej)

tachypnoe (gorączka, zapalenie opłucnej)

bradypnoe (wzrost ciśnienia śródczaszkowego)

bradypnoe (wzrost ciśnienia śródczaszkowego)

jednostronne powłóczenie klatki piersiowej 

jednostronne powłóczenie klatki piersiowej 

(zapalenie płuc, odma opłucnowa, wysięk w 

(zapalenie płuc, odma opłucnowa, wysięk w 

opłucnej, zrosty)

opłucnej, zrosty)

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

oddechowy - 

oddechowy - 

obmacywanie

obmacywanie

linie orientacyjne

linie orientacyjne

pośrodkowa przednia i tylna

pośrodkowa przednia i tylna

mostkowa (wzdłuż brzegu mostka)

mostkowa (wzdłuż brzegu mostka)

środkowoobojczykowa

środkowoobojczykowa

przymostkowa – w połowie odległości 

przymostkowa – w połowie odległości 

pomiędzy środkowoobojczykową a mostkową

pomiędzy środkowoobojczykową a mostkową

pachowa przednia, środkowa, tylna

pachowa przednia, środkowa, tylna

przykręgowa

przykręgowa

łopatkowa

łopatkowa

okolice orientacyjne

okolice orientacyjne

nadobojczykowa / dołek nadobojczykowy

nadobojczykowa / dołek nadobojczykowy

podobojczykowa

podobojczykowa

sutkowa

sutkowa

podżebrowa

podżebrowa

nadgrzebieniowa

nadgrzebieniowa

podgrzebieniowa

podgrzebieniowa

podłopatkowa

podłopatkowa

międzyłopatkowa

międzyłopatkowa

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

oddechowy - 

oddechowy - 

obmacywanie

obmacywanie

miejsca orientacyjne

miejsca orientacyjne

kąt mostka – w miejscu przyczepu chrząstki 

kąt mostka – w miejscu przyczepu chrząstki 

drugiego żebra do mostka

drugiego żebra do mostka

żebra wolne – 11, 12

żebra wolne – 11, 12

żebro 7 – ostatnie przyczepione do mostka, 

żebro 7 – ostatnie przyczepione do mostka, 

8, 9, 10 – połączone z chrząstką 7 żebra

8, 9, 10 – połączone z chrząstką 7 żebra

wyrostek kolczysty 7 kręgu szyjnego

wyrostek kolczysty 7 kręgu szyjnego

drżenie głosowe

drżenie głosowe

osłabione

osłabione

fizjologia – otyli, kobiety

fizjologia – otyli, kobiety

patologia – obecność ciała obcego miedzy 

patologia – obecność ciała obcego miedzy 

płucem a klatka piersiową – płyn w jamie 

płucem a klatka piersiową – płyn w jamie 

opłucnej, odma opłucnowa, nowotwór, 

opłucnej, odma opłucnowa, nowotwór, 

choroby powodujące zatkanie oskrzeli

choroby powodujące zatkanie oskrzeli

wzmożenie – płuco bezpowietrzne – na 

wzmożenie – płuco bezpowietrzne – na 

przykład rozległe nacieki zapalne w płucu

przykład rozległe nacieki zapalne w płucu

tarcie opłucnowe – suche zapalenie 

tarcie opłucnowe – suche zapalenie 

opłucnej

opłucnej

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

oddechowy - 

oddechowy - 

opukiwanie

opukiwanie

ocena odgłosu opukowego

ocena odgłosu opukowego

natężenie

natężenie

głośny (jawny) – narząd powietrzny, duże 

głośny (jawny) – narząd powietrzny, duże 

jamy

jamy

cichszy(stłumiony) – narząd bezpowietrzny

cichszy(stłumiony) – narząd bezpowietrzny

czas trwania 

czas trwania 

długi – narządy powietrzne, duże jamy

długi – narządy powietrzne, duże jamy

krótki – narządy bezpowietrzne

krótki – narządy bezpowietrzne

wysokość

wysokość

mała jama – wysoki

mała jama – wysoki

duża jama – niski

duża jama – niski

charakter

charakter

bębenkowy – nad przestrzeniami 

bębenkowy – nad przestrzeniami 

zamkniętymi zawierającymi powietrze, 

zamkniętymi zawierającymi powietrze, 

których ściany wykazują pewnego stopnia 

których ściany wykazują pewnego stopnia 

napięcie

napięcie

żołądek, jelita, jamy płucne, odma opłucnowa

żołądek, jelita, jamy płucne, odma opłucnowa

metaliczny – silne napięcie ścian przestrzeni 

metaliczny – silne napięcie ścian przestrzeni 

zamkniętej zawierającej powietrze

zamkniętej zawierającej powietrze

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

oddechowy - 

oddechowy - 

opukiwanie

opukiwanie

rodzaje

rodzaje

jawny (głośny, długi, niski) – 

jawny (głośny, długi, niski) – 

płuco prawidłowe

płuco prawidłowe

stłumiony (cichy, krótki, 

stłumiony (cichy, krótki, 

wysoki)

wysoki)

serce, wątroba

serce, wątroba

nacieki zapalne lub 

nacieki zapalne lub 

nowotworowe płuca, płyn w 

nowotworowe płuca, płyn w 

jamie opłucnej

jamie opłucnej

bębenkowy 

bębenkowy 

jelito, żołądek

jelito, żołądek

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

oddechowy - 

oddechowy - 

opukiwanie

opukiwanie

rodzaje opukiwania

rodzaje opukiwania

porównawcze

porównawcze

topograficzne

topograficzne

porównawcze

porównawcze

miejsca

miejsca

z tyłu

z tyłu

nad grzebieniem łopatki

nad grzebieniem łopatki

okolice międzyłopatkowe

okolice międzyłopatkowe

poniżej kąta łopatki

poniżej kąta łopatki

z przodu

z przodu

w okolicach nadobojczykowych i 

w okolicach nadobojczykowych i 

podobojczykowych

podobojczykowych

w II PM w linii środkowoobojczykowej

w II PM w linii środkowoobojczykowej

w IV PM na zewnątrz od w/w

w IV PM na zewnątrz od w/w

w VI PM w linii pachowej środkowej

w VI PM w linii pachowej środkowej

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

oddechowy - 

oddechowy - 

opukiwanie

opukiwanie

topograficzne

topograficzne

granice płuc

granice płuc

ruchomość granic płucnych – 

ruchomość granic płucnych – 

obniżenie o 4 cm, podwyższenie o 4 

obniżenie o 4 cm, podwyższenie o 4 

cm – całkowita 8 cm

cm – całkowita 8 cm

patologia granic płuc

patologia granic płuc

obniżenie (rozedma płuc, obrzęk 

obniżenie (rozedma płuc, obrzęk 

płuc, osoby asteniczne)

płuc, osoby asteniczne)

wysoko (płyn w jamie brzusznej, 

wysoko (płyn w jamie brzusznej, 

guzy wątroby, zmiany w 

guzy wątroby, zmiany w 

opłucnej – wysięk, zrosty, 

opłucnej – wysięk, zrosty, 

nowotwory, porażenie nerwu 

nowotwory, porażenie nerwu 

przeponowego)

przeponowego)

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

oddechowy - 

oddechowy - 

opukiwanie

opukiwanie

zmiany odgłosu opukowego (prawidłowy odgłos 

zmiany odgłosu opukowego (prawidłowy odgłos 

opukowy jest jawny)

opukowy jest jawny)

stłumiony

stłumiony

naciek – zapalenie, gruźlica, zawał, ropień, nowotwory

naciek – zapalenie, gruźlica, zawał, ropień, nowotwory

niedodma

niedodma

płyn w jamie opłucnej, zrosty opłucnej lub jej nacieki 

płyn w jamie opłucnej, zrosty opłucnej lub jej nacieki 

nowotworowe

nowotworowe

fizjologia – krtań, tchawica

fizjologia – krtań, tchawica

bębenkowy

bębenkowy

jamy płuc

jamy płuc

odma opłucnowa

odma opłucnowa

zagęszczenia tkanki płucnej umożliwiające opukiwanie 

zagęszczenia tkanki płucnej umożliwiające opukiwanie 

oskrzeli – zapalenie płuc, niedodma, obrzęk płuc

oskrzeli – zapalenie płuc, niedodma, obrzęk płuc

w otoczeniu rozległych nacieków lub wysięków 

w otoczeniu rozległych nacieków lub wysięków 

opłucnych

opłucnych

rozedma płuc

rozedma płuc

metaliczny

metaliczny

jama przynajmniej wielkości orzecha włoskiego

jama przynajmniej wielkości orzecha włoskiego

odma opłucnej

odma opłucnej

wysięk opłucnej

wysięk opłucnej

warstwa płynu musi osiągnąć 2 cm wysokości (100 

warstwa płynu musi osiągnąć 2 cm wysokości (100 

ml)

ml)

wolny – linia Damoiseau

wolny – linia Damoiseau

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

oddechowy - 

oddechowy - 

osłuchiwanie

osłuchiwanie

osłuchujemy podczas zwykłego i 

osłuchujemy podczas zwykłego i 

głębokiego oddychania, podczas kaszlu i 

głębokiego oddychania, podczas kaszlu i 

bezpośrednio po nim; w czasie 

bezpośrednio po nim; w czasie 

osłuchiwania chory powinien oddychać 

osłuchiwania chory powinien oddychać 

przez nos

przez nos

szmery oddechowe

szmery oddechowe

podstawowe

podstawowe

pęcherzykowy

pęcherzykowy

wdech – f, wydech 1/3-1/4 wdechu – f-h

wdech – f, wydech 1/3-1/4 wdechu – f-h

głośny

głośny

nieżyt oskrzeli miernego stopnia, zapalenie 

nieżyt oskrzeli miernego stopnia, zapalenie 

oskrzelików, marskość płuc, choroby 

oskrzelików, marskość płuc, choroby 

przebiegające z gorączką

przebiegające z gorączką

cichy

cichy

nieżyty oskrzeli znacznego stopnia, znaczne 

nieżyty oskrzeli znacznego stopnia, znaczne 

zwężenie dróg oddechowych, niedodma płuc, 

zwężenie dróg oddechowych, niedodma płuc, 

rozedma płuc, choroby opłucnej powodujące 

rozedma płuc, choroby opłucnej powodujące 

zmniejszenie rozszerzalności tkanki płucnej, 

zmniejszenie rozszerzalności tkanki płucnej, 

silne bóle klatki piersiowej ograniczające jej 

silne bóle klatki piersiowej ograniczające jej 

ruchomość, osoby osłabione

ruchomość, osoby osłabione

zniesiony

zniesiony

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

oddechowy - 

oddechowy - 

osłuchiwanie

osłuchiwanie

szmery oddechowe

szmery oddechowe

podstawowe

podstawowe

oskrzelowy

oskrzelowy

h, wydech trwa dłużej niż 

h, wydech trwa dłużej niż 

wdech

wdech

fizjologia – tchawica, duże 

fizjologia – tchawica, duże 

oskrzela

oskrzela

patologia – bezpowietrzność 

patologia – bezpowietrzność 

miąższu płucnego, jamy płucne 

miąższu płucnego, jamy płucne 

komunikujące z oskrzelami

komunikujące z oskrzelami

nieoznaczony

nieoznaczony

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

oddechowy - 

oddechowy - 

osłuchiwanie

osłuchiwanie

szmery oddechowe

szmery oddechowe

dodatkowe

dodatkowe

świsty (dźwięki wysokie) i furczenia 

świsty (dźwięki wysokie) i furczenia 

(dźwięki niskie) – ciągłe

(dźwięki niskie) – ciągłe

napad astmy oskrzelowej, przewlekle 

napad astmy oskrzelowej, przewlekle 

zapalenie oskrzeli, zastoinowa 

zapalenie oskrzeli, zastoinowa 

niewydolność krążenia (zwężenie oskrzeli 

niewydolność krążenia (zwężenie oskrzeli 

przez nadmiernie wypełnione żyły 

przez nadmiernie wypełnione żyły 

oskrzelowe)

oskrzelowe)

trzeszczenia (dźwięki przerywane)

trzeszczenia (dźwięki przerywane)

niedodma, włóknienie płuc w przypadku 

niedodma, włóknienie płuc w przypadku 

alergicznego zapalenia pęcherzyków 

alergicznego zapalenia pęcherzyków 

płucnych, niewydolność lewokomorowa 

płucnych, niewydolność lewokomorowa 

(zastój krwi w przestrzeniach 

(zastój krwi w przestrzeniach 

międzypęcherzykowych), zapalenie płuc, 

międzypęcherzykowych), zapalenie płuc, 

rozstrzenie oskrzeli, przewlekłe 

rozstrzenie oskrzeli, przewlekłe 

zapalenie oskrzeli

zapalenie oskrzeli

tarcie opłucnej – w trakcie wdechu i 

tarcie opłucnej – w trakcie wdechu i 

wydechu – zapalenie opłucnej, zmiana 

wydechu – zapalenie opłucnej, zmiana 

nowotworowa

nowotworowa

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

krążenia – 

krążenia – 

oglądanie i 

oglądanie i 

obmacywanie

obmacywanie

położenie serca – 1/3 w prawej 

położenie serca – 1/3 w prawej 

połowie klatki piersiowej, 2/3 w 

połowie klatki piersiowej, 2/3 w 

lewej

lewej

uderzenie koniuszkowe

uderzenie koniuszkowe

fizjologia – V PM, nieco na zewnątrz od 

fizjologia – V PM, nieco na zewnątrz od 

linii środkowoobojczykowej

linii środkowoobojczykowej

zmiana położenia 

zmiana położenia 

zmiana wielkości serca 

zmiana wielkości serca 

zniekształcenie klatki piersiowej 

zniekształcenie klatki piersiowej 

zrosty opłucnej i zmiany włókniste w 

zrosty opłucnej i zmiany włókniste w 

płucach (przesuniecie na stronę chorą)

płucach (przesuniecie na stronę chorą)

wysięki opłucnej, odma opłucnowa – w 

wysięki opłucnej, odma opłucnowa – w 

stronę zdrową

stronę zdrową

ku dołowi – rozedma płuc

ku dołowi – rozedma płuc

ku górze – płyn lub gaz w jamie brzusznej

ku górze – płyn lub gaz w jamie brzusznej

dekstrokardia

dekstrokardia

 

 

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

krążenia – 

krążenia – 

oglądanie i 

oglądanie i 

obmacywanie

obmacywanie

uderzenie koniuszkowe

uderzenie koniuszkowe

wzmożenie

wzmożenie

fizjologia – wysiłek fizyczny, stres

fizjologia – wysiłek fizyczny, stres

patologia – przerost LK, rozstrzeń 

patologia – przerost LK, rozstrzeń 

serca, gorączka

serca, gorączka

osłabienie – rozedma płuc, odma 

osłabienie – rozedma płuc, odma 

opłucnowa, płyn w jamie opłucnej

opłucnowa, płyn w jamie opłucnej

znikniecie – płyn w worku 

znikniecie – płyn w worku 

osierdziowym

osierdziowym

skurczowe zaciąganie klatki 

skurczowe zaciąganie klatki 

piersiowej – zrosty obu blaszek 

piersiowej – zrosty obu blaszek 

osierdzia i przylegającej opłucnej

osierdzia i przylegającej opłucnej

tętnienie w okolicy serca i dużych 

tętnienie w okolicy serca i dużych 

naczyń – tętniak tętnicy głównej

naczyń – tętniak tętnicy głównej

szmery tarcia osierdziowego

szmery tarcia osierdziowego

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

krążenia – 

krążenia – 

opukiwanie

opukiwanie

oznaczanie stłumienia

oznaczanie stłumienia

rodzaje

rodzaje

bezwzględnego – część serca 

bezwzględnego – część serca 

przylegająca do przedniej  ściany klatki 

przylegająca do przedniej  ściany klatki 

piersiowej

piersiowej

względne – całe granice serca

względne – całe granice serca

opukiwać cicho, prostopadle do 

opukiwać cicho, prostopadle do 

granicy, którą chce się oznaczyć

granicy, którą chce się oznaczyć

zmiany

zmiany

zmniejszenie, zniknięcie – rozedma 

zmniejszenie, zniknięcie – rozedma 

płuc, odma opłucnowa, odma 

płuc, odma opłucnowa, odma 

osierdziowa

osierdziowa

powiększenie – powiększenie serca, 

powiększenie – powiększenie serca, 

płyn w worku osierdziowym

płyn w worku osierdziowym

przesuniecie – zwłóknienie płuca, zrosty 

przesuniecie – zwłóknienie płuca, zrosty 

opłucnej

opłucnej

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

krążenia - 

krążenia - 

osłuchiwanie

osłuchiwanie

pozycje – stojąca, leżąca, ułożenie 

pozycje – stojąca, leżąca, ułożenie 

lewoboczne, stojąca przy 

lewoboczne, stojąca przy 

pochyleniu do przodu, siedząca

pochyleniu do przodu, siedząca

w czasie bezdechu, normalne 

w czasie bezdechu, normalne 

oddychanie, głębokie oddechy

oddychanie, głębokie oddechy

tony serca

tony serca

zamknięcia zastawek

zamknięcia zastawek

I - na początku skurczu komór, 

I - na początku skurczu komór, 

wywołany zamknięciem zastawek 

wywołany zamknięciem zastawek 

przedsionkowo-komorowych

przedsionkowo-komorowych

II – na początku rozkurczu komór, w 

II – na początku rozkurczu komór, w 

związku z zamknięciem zastawek 

związku z zamknięciem zastawek 

półksiężycowatych aorty i tętnicy 

półksiężycowatych aorty i tętnicy 

płucnej

płucnej

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

krążenia - 

krążenia - 

osłuchiwanie

osłuchiwanie

tony serca

tony serca

miejsca osłuchiwania

miejsca osłuchiwania

1. zastawka dwudzielna  - w miejscu 

1. zastawka dwudzielna  - w miejscu 

uderzenia koniuszkowego

uderzenia koniuszkowego

4. zastawka trójdzielna – na prawym 

4. zastawka trójdzielna – na prawym 

brzegu mostka w miejscu przyczepu 

brzegu mostka w miejscu przyczepu 

IV chrząstki żebrowej

IV chrząstki żebrowej

2. zastawka aorty – II PM po stronie 

2. zastawka aorty – II PM po stronie 

prawej mostka

prawej mostka

3. zastawka t. płucnej – II PM po 

3. zastawka t. płucnej – II PM po 

lewej stronie mostka

lewej stronie mostka

5. punkt Erba – III PM po stronie 

5. punkt Erba – III PM po stronie 

lewej, zastawka aortalna, szmer 

lewej, zastawka aortalna, szmer 

skurczowy w niedomykalności 

skurczowy w niedomykalności 

zastawki dwudzielnej

zastawki dwudzielnej

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

krążenia - 

krążenia - 

osłuchiwanie

osłuchiwanie

tony serca

tony serca

zmiany

zmiany

ogólne wzmożenie

ogólne wzmożenie

fizjologia – stres, wysiłek fizyczny, szczupła klatka 

fizjologia – stres, wysiłek fizyczny, szczupła klatka 

piersiowa

piersiowa

patologia – zmiany włókniste w płucach, przerost 

patologia – zmiany włókniste w płucach, przerost 

serca

serca

ogólne osłabienie

ogólne osłabienie

fizjologia – otyli

fizjologia – otyli

patologia – rozedma płuc, płyn w worku 

patologia – rozedma płuc, płyn w worku 

osierdziowym, obrzęki, zakażenia

osierdziowym, obrzęki, zakażenia

wzmożenie I tonu

wzmożenie I tonu

nadciśnienie tętnicze, częstoskurcz, gorączka, 

nadciśnienie tętnicze, częstoskurcz, gorączka, 

zwężenie lewego ujścia żylnego

zwężenie lewego ujścia żylnego

osłabienie I tonu

osłabienie I tonu

zaburzenie przewodzenia p-k, niedomykalność 

zaburzenie przewodzenia p-k, niedomykalność 

zastawki dwudzielnej

zastawki dwudzielnej

wzmożenie II tonu

wzmożenie II tonu

nad aortą – nadciśnienie tętnicze, niedomykalność 

nad aortą – nadciśnienie tętnicze, niedomykalność 

zastawki aorty

zastawki aorty

nad t. płucną – przerost PK, nadciśnienie płucne

nad t. płucną – przerost PK, nadciśnienie płucne

osłabienie II tonu

osłabienie II tonu

zwężenia ujść

zwężenia ujść

 

 

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

krążenia - 

krążenia - 

osłuchiwanie

osłuchiwanie

tony dodatkowe

tony dodatkowe

rozszczepienie I tonu – przedwczesne 

rozszczepienie I tonu – przedwczesne 

skurcze dodatkowe, przerost LK, 

skurcze dodatkowe, przerost LK, 

nadciśnienie tętnicze

nadciśnienie tętnicze

rozszczepienie II tonu – ubytek 

rozszczepienie II tonu – ubytek 

przegrody międzyprzedsionkowej, 

przegrody międzyprzedsionkowej, 

niewydolność krążenia

niewydolność krążenia

tony otwarcia – krótki trzask 

tony otwarcia – krótki trzask 

bezpośrednio po II tonie – zwężenie 

bezpośrednio po II tonie – zwężenie 

zastawki mitralnej lub trójdzielnej

zastawki mitralnej lub trójdzielnej

tony wyrzutowe – w okresie 

tony wyrzutowe – w okresie 

wczesnorozkurczowym – zwężenie 

wczesnorozkurczowym – zwężenie 

aorty, pnia płucnego

aorty, pnia płucnego

cwał przedsionkowy – dodatkowy ton 

cwał przedsionkowy – dodatkowy ton 

przed I – choroba wieńcowa, ostry zawał 

przed I – choroba wieńcowa, ostry zawał 

serca

serca

cwał komorowy – ton III – nadciśnienie 

cwał komorowy – ton III – nadciśnienie 

tętnicze, choroba wieńcowa

tętnicze, choroba wieńcowa

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

krążenia - 

krążenia - 

osłuchiwanie

osłuchiwanie

szmery serca

szmery serca

trzeba ustalić cechy

trzeba ustalić cechy

umiejscowienie w cyklu serca 

umiejscowienie w cyklu serca 

(skurczowy, rozkurczowy, 

(skurczowy, rozkurczowy, 

skurczowo-rozkurczowy)

skurczowo-rozkurczowy)

miejsce największej 

miejsce największej 

słyszalności

słyszalności

kierunek promieniowania

kierunek promieniowania

charakter

charakter

głośność – skala Levina (I 

głośność – skala Levina (I 

najsłabszy – VI – najsilniejszy)

najsłabszy – VI – najsilniejszy)

 

 

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

krążenia - 

krążenia - 

osłuchiwanie

osłuchiwanie

szmery serca

szmery serca

wewnątrzsercowe

wewnątrzsercowe

wsierdziowe 

wsierdziowe 

organiczne – zmiany zastawek, ujść żylnych 

organiczne – zmiany zastawek, ujść żylnych 

i tętniczych, nieprawidłowe połączenia 

i tętniczych, nieprawidłowe połączenia 

pomiędzy jamami serca

pomiędzy jamami serca

czynnościowe – pierścień włóknisty 

czynnościowe – pierścień włóknisty 

zastawek ulega rozciągnięciu

zastawek ulega rozciągnięciu

przygodne – niestałość, zależność od 

przygodne – niestałość, zależność od 

pozycji, oddychania; choroby zakaźne, 

pozycji, oddychania; choroby zakaźne, 

nadczynność tarczyc, niedokrwistość, 

nadczynność tarczyc, niedokrwistość, 

ciąża

ciąża

zewnątrzsercowe

zewnątrzsercowe

szmer tarcia osierdziowego – suche 

szmer tarcia osierdziowego – suche 

zapalenie osierdzia

zapalenie osierdzia

tarcie osierdziowo-płucne – zapalenie 

tarcie osierdziowo-płucne – zapalenie 

zewnętrznej blaszki osierdzia i 

zewnętrznej blaszki osierdzia i 

przylegającej opłucnej

przylegającej opłucnej

tony i szmery naczyniowe – zwężenie 

tony i szmery naczyniowe – zwężenie 

ujścia aorty, tętniak

ujścia aorty, tętniak

background image

 

 

 

 

Klatka piersiowa: układ 

Klatka piersiowa: układ 

krążenia - 

krążenia - 

osłuchiwanie

osłuchiwanie

osłuchiwanie serca

osłuchiwanie serca

częstość akcji serca (60-80/min.)

częstość akcji serca (60-80/min.)

tachykardia

tachykardia

choroby gorączkowe, niedokrwistości, 

choroby gorączkowe, niedokrwistości, 

zapalenie mięśnia sercowego, częstoskurcz 

zapalenie mięśnia sercowego, częstoskurcz 

napadowy

napadowy

bradykardia

bradykardia

podrażnienie nerwu błędnego (guzy mózgu, 

podrażnienie nerwu błędnego (guzy mózgu, 

krwotoki mózgowe), mocznica, choroba 

krwotoki mózgowe), mocznica, choroba 

wieńcowa

wieńcowa

miarowość lub niemiarowość

miarowość lub niemiarowość

głośność tonów serca

głośność tonów serca

zwiększona

zwiększona

stany gorączkowe, choroba Gravesa-

stany gorączkowe, choroba Gravesa-

Basedowa

Basedowa

ściszone

ściszone

organiczne uszkodzenie mięśnia sercowego, 

organiczne uszkodzenie mięśnia sercowego, 

rozedma płuc, wysiękowe zapalenie osierdzia

rozedma płuc, wysiękowe zapalenie osierdzia

akcentacja tonów serca

akcentacja tonów serca

obecność lub brak tonów serca

obecność lub brak tonów serca

background image

 

 

 

 

Układ tętniczy

Układ tętniczy

układ tętniczy

układ tętniczy

oglądanie 

oglądanie 

w warunkach prawidłowych 

w warunkach prawidłowych 

tętnice nie są widoczne

tętnice nie są widoczne

tętnienie widoczne jest w 

tętnienie widoczne jest w 

przypadku: stwardnienie tętnic, 

przypadku: stwardnienie tętnic, 

nadczynność tarczycy, tętniak

nadczynność tarczycy, tętniak

obmacywanie

obmacywanie

ocena ściany – sprężysta i podatna 

ocena ściany – sprężysta i podatna 

w warunkach prawidłowych; 

w warunkach prawidłowych; 

miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, 

miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, 

zwłóknienie - twarda

zwłóknienie - twarda

background image

 

 

 

 

Układ tętniczy

Układ tętniczy

tętno

tętno

ocena

ocena

częstość 60-80/min

częstość 60-80/min

miarowość

miarowość

napięcie – twarde (nadciśnienie tętnicze), 

napięcie – twarde (nadciśnienie tętnicze), 

miękkie (hipotonia, gorączka), dwubitne – 

miękkie (hipotonia, gorączka), dwubitne – 

druga fala nieco słabsza (choroby zakaźne)

druga fala nieco słabsza (choroby zakaźne)

chybkość – stopień szybkości wypełniania i 

chybkość – stopień szybkości wypełniania i 

opróżniania się tętnicy

opróżniania się tętnicy

chybkie (choroba Gravesa-Basedowa)

chybkie (choroba Gravesa-Basedowa)

leniwe (stwardnienie tętnic)

leniwe (stwardnienie tętnic)

wypełnienie

wypełnienie

duże – gorączka

duże – gorączka

małe – niewydolność krążenia

małe – niewydolność krążenia

nitkowate – ledwo wyczuwalne – wstrząs

nitkowate – ledwo wyczuwalne – wstrząs

dziwaczne – zanika w czasie wdechu, 

dziwaczne – zanika w czasie wdechu, 

powraca w czasie wydechu –zrosty 

powraca w czasie wydechu –zrosty 

osierdziowo-śródpiersiowe

osierdziowo-śródpiersiowe

naprzemienne – nadciśnienie tętnicze: 

naprzemienne – nadciśnienie tętnicze: 

(duże uszkodzenie serca)

(duże uszkodzenie serca)

różnice pomiędzy kończynami

różnice pomiędzy kończynami

background image

 

 

 

 

Układ tętniczy

Układ tętniczy

osłuchiwanie 

osłuchiwanie 

t. szyjna

t. szyjna

tony

tony

I – drganie ściany naczyniowe 

I – drganie ściany naczyniowe 

w okresie skurczu serca

w okresie skurczu serca

II – zamkniecie zastawki aorty

II – zamkniecie zastawki aorty

zaburzenia

zaburzenia

I ton

I ton

brak – zwężenie ujścia t. 

brak – zwężenie ujścia t. 

główne, szmer skurczowy

główne, szmer skurczowy

II ton

II ton

brak – niedomykalność 

brak – niedomykalność 

zastawki t. głównej

zastawki t. głównej

background image

 

 

 

 

Układ tętniczy

Układ tętniczy

układ żylny

układ żylny

oglądanie

oglądanie

rozszerzenie żył

rozszerzenie żył

na szyi – niewydolność krążenia (utrudniony 

na szyi – niewydolność krążenia (utrudniony 

odpływ krwi z dużego krążenia do prawej 

odpływ krwi z dużego krążenia do prawej 

komory), na powłokach jamy brzusznej – 

komory), na powłokach jamy brzusznej – 

nadciśnienie wrotne

nadciśnienie wrotne

zastój żylny – obrzęk twarzy i górnej części ciała 

zastój żylny – obrzęk twarzy i górnej części ciała 

w zespole żyły głównej górnej (rak płuc, guzy 

w zespole żyły głównej górnej (rak płuc, guzy 

śródpiersia)

śródpiersia)

żylaki kończyn dolnych

żylaki kończyn dolnych

żylaki odbytu

żylaki odbytu

zapadnięcie żył

zapadnięcie żył

pozasercowa ostra niewydolność krążenia 

pozasercowa ostra niewydolność krążenia 

(wstrząs pokrwotoczny)

(wstrząs pokrwotoczny)

obmacywanie

obmacywanie

zakrzepowe zapalenie żył – bolesny postronek

zakrzepowe zapalenie żył – bolesny postronek

osłuchiwanie – małe znaczenie

osłuchiwanie – małe znaczenie

badanie naczyń włosowatych – łożysko 

badanie naczyń włosowatych – łożysko 

paznokci

paznokci


Document Outline