background image

ORGANIZACJA JAKO 

ORGANIZACJA JAKO 

OBIEKT BADAŃ

OBIEKT BADAŃ

background image

Pojęcie organizacji

Rzeczowe

Atrybutowe

Czynnościowe

Ujęcie szkoły prakseologicznej

background image

Czynnościowe

Czynnościowe
• 

odnosi się do czynności 

organizowania,
• „tworzenie lub przekształcanie 
zorganizowanych całości
” 

Ch.Agryris

• proces organizowania.

Ujęcie szkoły prakseologicznej

background image

Zorganizowany 

(spójny układ czynności, 

przedsięwzięć i funkcji przyczyniających się 
do powodzenia realizacji celu tego działania)

 

tzn.:
- posiadać sformułowany cel,
- planować pracę,
- pozyskiwać i alokować zasoby,
- kontrolować stopień realizacji.

 

patrz dodatkowo: Cykl działania zorganizowanego H. Le 

Chatelier, elementy działania zbiorowego wprowadzone przez 
J.Zieleniewski

Ujęcie szkoły prakseologicznej

background image

Atrybutowe

Atrybutowe
• 

rezultat zorganizowania,

• sposób wzajemnego powiązania jej 
części ze sobą i z całością 
odzwierciedlony w strukturze 
organizacyjnej,
• „pewien szczególny rodzaj 
stosunków
 części do siebie i do 
złożonej z nich całości; stosunek ten 
polega na tym, iż części 
współprzyczyniają się do powodzenia 
całości” 

T.Kotarbiński

Ujęcie szkoły prakseologicznej

background image

Rzeczowe (rzecz 

Rzeczowe (rzecz 

zorganizowana)

zorganizowana)
• 

rezultat organizowania,

• „pewien rodzaj całości ze względu na stosunek do 
niej własnych elementów, mianowicie taka całość, 
której wszystkie składniki współprzyczyniają się do 
powodzenia całości” 

T.Kotarbiński

• „wielość części, z których każda dąży do 
osiągnięcia szczegółowego celu i które to części 
utrzymują się dzięki wzajemnym powiązaniom, 
przystosowując się jednocześnie do środowiska 
zewnętrznego i przez to utrzymując stan wzajemnego 
powiązania części” 

Ch. Agryris

 

• „jednostki społeczne lub grupy ludzi, rozmyślnie 
tworzone i przekształcane dla realizacji określonych 
celów” 

A.Etzioni

Ujęcie szkoły prakseologicznej

background image

Pojęcie organizacji

Rzeczowe
(REZULTAT)

Atrybutowe
(SPOSÓB)

Czynnościowe
(PROCES)

Ujęcie szkoły prakseologicznej

background image

Szkoła prakseologiczna

Szkoła prakseologiczna

 

- skupia uwagę głównie na procesie 
organizowania,
- elementy mają sprzyjać powodzeniu 
całości, ale już nie na odwrót,
- brak odniesienia do teorii równowagi 
organizacyjnej.

background image

Nurt Systemowy

Nurt Systemowy

 

organizacja jako klasa systemów 

(wyodrębnionych z otoczenia względnie 
autonomicznych całości, posiadających 
wewnętrzne powiązania i sprzężenia)
- „zestaw składników, między którymi 
zachodzą wzajemne stosunki, a każdy 
składnik jest bezpośrednio lub pośrednio 
połączony z każdym innym” 

R.L.Ackof

- konkretne (fizyczność składników) i 
abstrakcyjne (pojęcia).

Nurt systemowy

background image

Cechy systemów

Cechy systemów

- wyodrębnienie z otoczenia,
- otwarte i zamknięte,
- struktura systemu-
uporządkowanie (entropia) 
(homeostaza) (ekwifinalność),
- proste, złożone i szczególnie 
złożone,

Liczba sprzężeń: (n-1); < n(n-1); > n(n-1)

  

- ujęcie holistyczne - synergia

Nurt systemowy

background image

Nurt systemowy

Nurt systemowy

- sposoby rozwiązywania 
problemów nie zawsze dają 
przewidywane rezultaty,
- Dlatego nowy nurt: podejście 
sytuacyjne

background image

Podejście sytuacyjne

Podejście sytuacyjne

- kładzie nacisk na to co swoiste i szczególne 
dla danej organizacji,
- dostarcza podstaw do projektowania 
konkretnych organizacji,
- „organizacja jest systemem złożonym z 
podsystemów i oddzielonymi ale dającymi 
się zidentyfikować granicami od otoczenia” 

F.E.Kasta i J.E.Rosenzweig

Podejście sytuacyjne

background image

Podejście sytuacyjne

Charakterystyka ujęcia 

Charakterystyka ujęcia 

sytuacyjnego

sytuacyjnego

- zależność między organizacjami i ich 
otoczeniem,
- określa wzorce tych zależności i 
konfiguracje zmiennych,
- jak budować strukturę dla konkretnych 
sytuacji,
(typy struktur, typy motywowania, style 
kierowania),

background image

Wymiar ekonomiczny,

Wymiar prawno-polityczny,

Wymiar techniczny

Wymiar socjokulturowy

Klienci, konkurenci, dostawcy,

sojusznicy, regulatorzy

Właściciele, pracownicy,

zarząd, kultura organizacyjna,

struktura fizyczna 

Podejście sytuacyjne
Otoczenie organizacji

background image

Struktura fizyczna
- Lokalizacja
- Rozkład przestrzenny
- Architektura 
- Wystrój

background image

Otoczenie zewnętrzne

Otoczenie ogólne
 - polityczne, prawne, ekonomiczne, 

kulturowe, techniczne, technologiczne, 
edukacyjne, naturalne

Otoczenie celowe
- klienci, dostawcy zasobów, konkurenci, 

instytucje państwowe, regulatorzy, 
sojusznicy strategiczni

background image

Ludzie

-jednostki

- grupy

Cele i zadania

Struktura formalna

Urządzenia i technologia

Ogólny model organizacji H.J.Leavitta

background image

Organizacja to złożona całość zdolna 

realizować swoje cele dzięki 

współdziałaniu w samej organizacji 

oraz z elementami jej otoczenia !

background image

Pytanie problemowe:

Czy grupa ludzi korzystająca z autobusu 

linii 912 jadących wspólnie do Ligoty z 

Dworca Głównego w Katowicach jest 

organizacją, swoją wypowiedź uzasadnij.


Document Outline