Rodzina i gospodarstwo domowe. Prognozowanie demograficzne.

Rodzina i gospodarstwo

domowe.

Prognozowanie

demograficzne.

Katedra Stosunki

Międzynarodowe, rok I, gr. C

Gospodarstwo domowe

• Gospodarstwo domowe

- zespół osób

razem zamieszkujących i wspólnie

utrzymujących się, w większości

połączonych więzami biologicznymi i

stanowiących rodziny, do gospodarstwa

domowego zalicza się również osoby

niespokrewnione, ale wspólnie

zamieszkujące i utrzymujące się; osoby

samotne, utrzymujące się samodzielnie

to jednoosobowe gospodarstwa domowe.

Gospodarstwa domowe

dzielimy na:

Według liczby osób w gospodarstwie

• jednoosobowe- osoba utrzymująca się

samodzielnie, tj. nie łącząca swoich
dochodów z dochodami innych osób, bez
względu na to, "czy mieszka sama, czy z
innymi osobami",

• wieloosobowe- zespół osób

zamieszkujących razem i wspólnie
utrzymujących się; część wspólnego
majątku, część wspólnych dochodów oraz
wydatków.

Według kryterium

aktywności zawodowej i

źródeł dochodów:

• podsektor gospodarstw indywidualnych-
gospodarstwa domowe osób fizycznych
pracujących najemnie,
• gospodarstwa osób fizycznych mających
niezarobkowe źródło dochodów np. emeryci,
• podsektor gospodarstw domowych
pracodawców i

pracujących na własny

rachunek w

gospodarstwach indywidualnych

w rolnictwie,
• podsektor gospodarstw domowych
pracodawców i

pracujących na własny

rachunek poza

gospodarstwami

indywidualnymi w rolnictwie

Według fazy rozwojowej

gospodarstwa domowego:

• gospodarstwa samotnej, młodej osoby,
• gospodarstwa młodego małżeństwa bez dziecka,
• gospodarstwa młodego małżeństwa z dzieckiem

bądź dziećmi,

• gospodarstwa małżeństwa w wieku 30-45lat, z

dziećmi w wieku szkolnym (6-19lat)

• gospodarstwa małżeństwa w wieku średnim (46-

60lat) z dorastającymi i usamodzielniającymi się

dziećmi,

• gospodarstwa małżeństwa w starszym wieku po

usamodzielnieniu się dzieci i opuszczeniu przez nie

domu rodzinnego,

• gospodarstwo samotnej starszej osoby (na ogół po

śmierci małżonka).

Funkcje gospodarstw

domowych:

• sprzedają albo wynajmują

przedsiębiorstwom i rządowi czynniki

produkcji – pracę i kapitał, a w zamian

otrzymują dochody za ich wykorzystanie

• płacą podatki rządowi i otrzymują od

niego różne świadczenia

• to co im pozostanie (tzw. dochód do

dyspozycji) umożliwia zakupy dóbr od

firm. Część dochodu, której

gospodarstwa domowe nie zużyją w

danym okresie, stanowi ich

oszczędności.

Definicja Rodziny:

• Rodziną nazywamy podstawową,

pierwotną, małą grupę społeczną
składającą się z rodziców, ich
dzieci (także adoptowanych) i
krewnych. Rodziców łączy więź
małżeńska, rodziców z dziećmi –
rodzicielska.

Funkcje rodziny

• Funkcje prokreacyjne;
• Przygotowanie dzieci do wejścia w życie

społeczne, ich pielęgnowanie i
wychowywanie oraz zapewnienie im
odpowiedniego startu życiowego;

• Prowadzenie gospodarstwa domowego,

zaspokajającego potrzeby członków
rodziny;

• Sprawowanie pieczy nad życiem członków

rodziny, ich zachowaniem, kulturą,
zdrowiem, trudnościami życiowymi

Podział rodzin według stanu

ekonomicznego

• Rodziny bardzo biedne, bez stałego źródła

zarobku, które utrzymują się z prac dorywczych,

sezonowych oraz zasiłków opieki społecznej,

praktycznie pozbawione warunków do

wychowywania i kształcenia dzieci;

• Rodziny biedne – z trudem samowystarczalne, z

warstwy robotników niewykwalifikowanych, w

których warunki wychowawcze są mało sprzyjające i

poziom aspiracji w zakresie kształcenia dzieci jest

niski;

• Rodziny zamożne, ze średnich klas zawodowych,

żyjące w dostatku, dążące do awansu społecznego

rodziny, w których warunki do wychowywania dzieci

są dobre i poziom aspiracji ich kształcenia wysoki;

• Rodziny bardzo zamożne

Typy rodzin

• Rodzina mała - składa się z pary

małżeńskiej i niepełnoletnich dzieci.

• Rodzina duża - której kilka pokoleń

krewnych żyje we wspólnym
gospodarstwie. Muszą to być
przynajmniej trzy pokolenia.

• Rodzina duża zmodyfikowana -

Jest to wielopokoleniowa, bliska sobie
grupa rodzinna, która nie mieszka
jednak we wspólnym gospodarstwie.

Bibliografia

• Holzer J. Z., Demografia, Warszawa

2003.

• M. Okólski. Demografia, Warszawa 2004

• Internet:

• Encyklopedia PWN:

– http://encyklopedia.pwn.pl/

Document Outline