Regulacja obywatelstwa w RP

Pojęcie obywatelstwa

• Obywatelstwo jest szczególnym węzłem prawnym 

łączącym jednostkę z państwem.

• Wynika z niego 

• obowiązek wierności i lojalności 

• w stosunku do państwa 

• oraz zwierzchnictwo osobowe państwa 

(jurysdykcja)

• nad własnymi obywatelami niezależnie od tego, 

gdzie się znajdują, a  więc także na obszarach nie 

podlegających niczyjej suwerenności oraz na 

obszarach innych państw.

prawa i wolności obywatelskie

• zakazu wydalania z kraju 

• i zakazu zabraniania powrotu obywatelowi do 

kraju

• zakazu ekstradycji obywatela polskiego

obowiązki obywateli

• czyli prawnie ustanowione nakazy dla obywateli. 
• dotyczą obowiązku:
• wierności Rzeczypospolitej,
• obrony Ojczyzny,
• ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w 

tym podatków,

• przestrzegania prawa,
• dbania o środowisko naturalne

Podstawa prawna

• obywatelstwa polskiego reguluje ustawa z dnia 15 

lutego 1962r. o obywatelstwie polskim wielokrotnie 

nowelizowana

• obywatel polski w myśl prawa polskiego nie może 

być równocześnie uznawany za obywatela innego 

państwa. 

• Ponadto zawarcie związku małżeńskiego przez 

obywatela polskiego z osobą nie będącą 

obywatelem polskim, nie powoduje zmian w 

obywatelstwie małżonków. 

• Zmiana obywatelstwa jednego z małżonków nie 

pociąga za sobą zmiany obywatelstwa drugiego 

małżonka 

Nabycie obywatelstwo Polski „prawo 

krwi”.

• Wynika to z art. 4 w/w ustawy, który stanowi, iż 

dziecko nabywa obywatelstwo polskie, gdy:

• oboje rodzice są obywatelami polskimi,

• jedno z rodziców jest obywatelem polskim, a drugie 

jest nieznane bądź nieokreślone jest jego 

obywatelstwo lub nie posiada żadnego 

obywatelstwa.

• Dziecko urodzone lub znalezione w Polsce nabywa 

obywatelstwo polskie, gdy oboje rodzice są 

nieznani bądź nieokreślone jest ich obywatelstwo 

lub nie posiadają żadnego obywatelstwa.

• Dziecko rodziców, z których jedno jest obywatelem 

polskim, drugie zaś obywatelem innego państwa, 

nabywa przez urodzenie obywatelstwo polskie 

nadanie obywatelstwa

• cudzoziemcowi można na jego wniosek nadać 

obywatelstwo polskie, 

• jeżeli zamieszkuje w Polsce na podstawie 

zezwolenia na osiedlenie się zezwolenia na pobyt 
rezydenta długoterminowego Wspólnot 
Europejskich 

• lub zezwolenia na pobyt, co najmniej 5 lat

Osoba, która utraciła obywatelstwo 

polskie

• przez nabycie obywatelstwa obcego wskutek 

zawarcia małżeństwa z cudzoziemcem odzyskuje 

obywatelstwo polskie, 

• jeżeli po ustaniu tego małżeństwa lub jego 

unieważnieniu złoży odpowiednie oświadczenie 

przed właściwym organem i organ ten wyda 

decyzję o przyjęciu oświadczenia. 

• Przyjęcie oświadczenia może być uzależnione od 

złożenia dowodu utraty lub zwolnienia z 

obywatelstwa obcego.

Zrzeczenie obywatelstwa

• Obywatel polski traci obywatelstwo polskie na 

swój wniosek  po uzyskaniu zgody Prezydenta 
Rzeczypospolitej Polskiej na zrzeczenie się 
obywatelstwa polskiego. Zgoda na zrzeczenie się 
obywatelstwa polskiego udzielona rodzicom 
rozciąga się na dzieci pozostające pod ich władzą 
rodzicielską.

• Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej nadaje 

obywatelstwo polskie i wyraża zgodę na 
zrzeczenie się obywatelstwa polskiego.

 

paszport

• Każdy obywatel polski ma prawo do otrzymania 

paszportu. Pozbawienie lub ograniczenie tego 
prawa może nastąpić wyłącznie w przypadkach 
przewidzianych w ustawie.

• Dokument paszportowy uprawnia do 

przekraczania granicy i pobytu za granicą oraz 
poświadcza obywatelstwo polskie, a także 
tożsamość osoby w nim wskazanej w zakresie 
danych, jakie ten dokument zawiera.

• Dokumenty paszportowe w okresie ich ważności 

stanowią własność Rzeczypospolitej Polskiej

.