background image

Praca wychowawcza z 

Praca wychowawcza z 

dziećmi w szkole

dziećmi w szkole

Terminologia
Cele wychowania
Przepisy prawne
Program wychowawczy

background image

Czym jest wychowanie?

Czym jest wychowanie?

background image

Wychowanie

Wychowanie

to dynamiczny, złożony układ 
oddziaływań społecznych, 
instytucjonalnych, interpersonalnych, 
pośrednich 
i bezpośrednich, wywołujących zmiany 
w osobowości człowieka tym 
oddziaływaniom poddawanego […] 
zmiany społecznie postulowane i 
akceptowane 
(A. Gurycka, 1979).

background image

Wychowanie

Wychowanie

to działania, za pomocą których 
ludzie próbują w sposób trwały 
udoskonalić pod jakimś względem 
strukturę psychicznych dyspozycji 
innych ludzi lub zachować ich 
komponenty oceniane jako 
wartościowe albo zapobiec 
powstawaniu dyspozycji ocenianych 
jako złe (W. Brezinka, 2008).

background image

Wychowanie

Wychowanie

to 

świadomie 

organizowana 

działalność  społeczna,  oparta  na 
stosunku  wychowawczym  między 
wychowankiem 
a  wychowawcą,  której  celem  jest 
wywołanie  zamierzonych  zmian  w 
osobowości wychowanka (W. Okoń, 
2004).

background image

Wychowanie

Wychowanie

Według tradycji personalistycznej jest 

procesem, w efekcie którego 

wychowanek ma dojść do pełni 

osobowego rozwoju.  Dokonuje się to 

między innymi poprzez:

1)

ukształtowanie charakteru oraz 

poczucia odpowiedzialności za 

własny rozwój;

2)

poznanie i przestrzeganie norm 

społecznych;

3)

rozwijanie postawy życzliwości i 

miłości do ludzi (J. Szempruch, 2001).

background image
background image

Wychowanie

Wychowanie

Podstawą  wychowania  w  szkole  jest  pomoc 

udzielana  uczniowi 

aktualizowaniu 

jego 

własnych, niepowtarzalnych możliwości. 

Jest  ono  rodzajem  wsparcia,  towarzyszeniem 

człowiekowi w rozwoju. 

W  szkole  mówi  się  o  wychowaniu  integralnym, 

czyli  scalającym  wszystkie  sfery  życia  ludzkiego. 

Owa  integralność  polega  na  wspieraniu  ucznia 

rozwoju 

zdrowotnym, 

psychicznym, 

estetycznym, 

intelektualnym, 

społecznym, 

moralnym, 

duchowym, 

zespoleniu 

nauczania 

z  wychowaniem  oraz  postrzeganiu  ucznia 

kontekście 

warunków 

środowiskowo-

społecznych.

background image

Cele wychowania

Cele wychowania

Podstawowym  celem  wychowania  w  szkole  jest 

przygotowanie ucznia do życia zawodowego  

społecznego 

oraz 

odpowiedniego 

korzystania 

z wolności.

H.  Muszyński  cele  wychowania  ujmuje  w  cztery 

kategorie i wyodrębnia kształtowanie stosunku: 

do świata wartości,

do społeczeństwa,

do drugiego człowieka,

do samego siebie.

background image

Co o wychowaniu w podstawie 

Co o wychowaniu w podstawie 

programowej?

programowej?

Celem  edukacji  wczesnoszkolnej  jest  wspomaganie 

dziecka  w  rozwoju  intelektualnym,  emocjonalnym, 

społecznym, etycznym, fizycznym i estetycznym. 

Ważne jest również takie 

wychowanie,  aby dziecko 

w  miarę  swoich  możliwości  było  przygotowane 

do życia zgodnie z samym sobą, ludźmi i przyrodą. 

Należy zadbać o to, aby 

dziecko odróżniało dobro od 

zła,  było  świadome  przynależności  społecznej 

(do 

rodziny, 

grupy 

rówieśniczej, 

wspólnoty 

narodowej)  oraz  rozumiało  konieczność  dbania  o 

przyrodę. 

background image

Co o wychowaniu w podstawie 

Co o wychowaniu w podstawie 

programowej?

programowej?

Zadaniem szkoły jest:

1)

realizowanie  programu  nauczania  skoncentrowanego  na 

dziecku,  na  jego  indywidualnym  tempie  rozwoju  i 

możliwościach uczenia się;

2)

respektowanie 

trójpodmiotowości 

oddziaływań 

 

wychowawczych i kształcących: uczeń-szkoła-dom rodzinny;

3)

Rozwijanie predyspozycji i zdolności dziecka;

4)

Kształtowanie  u  dziecka  pozytywnego  stosunku  do  nauki 

oraz  rozwijanie  ciekawości  w  poznawaniu  otaczającego 

świata 

i w dążeniu do prawdy;

5)

Poszanowanie  godności  dziecka; 

zapewnienie  dziecku 

przyjaznych,  bezpiecznych  i  zdrowych  warunków  do  nauki 

i  zabawy,  działania  indywidualnego  i  zespołowego, 

rozwijania samodzielności oraz 

odpowiedzialności za siebie i 

najbliższe  otoczenie

,  ekspresji  plastycznej,  muzycznej  i 

ruchowej,  aktywności  badawczej,  a  także  działalności 

twórczej;

background image

Co o wychowaniu w 

Co o wychowaniu w 

podstawie programowej?

podstawie programowej?

6)

Wyposażenie  dziecka  w  umiejętność  czytania 

pisania, 

wiadomości 

sprawności 

matematyczne 

potrzebne 

sytuacjach 

życiowych  i  szkolnych  oraz  przy  rozwiązywaniu 

problemów;

7)

Dbałość  o  to,  aby  dziecko  mogło  nabywać 

wiedzę 

i umiejętności potrzebne do rozumienia świata, 

w tym zagwarantowanie mu dostępu do różnych 

źródeł informacji i możliwości korzystania z nich;

8)

Sprzyjanie  rozwojowi  cech  osobowości  dziecka 

koniecznych 

do 

aktywnego 

etycznego 

uczestnictwa w życiu społecznym.

background image
background image

Zadanie wychowawcze

Zadanie wychowawcze

Jednym 

ważniejszych 

zadań 

wychowawczych 

wspólnych 

dla 

wszystkich  zajęć  edukacyjnych  jest 

wspomaganie wychowawczej funkcji 
rodziny i tworzenie w szkole klimatu 
wzajemnej 

życzliwości, 

poszanowania 

godności 

ludzkiej 

osoby,  umiłowana  małej  i  wielkiej 
ojczyzny 

oraz 

otwarcia 

odpowiedzialności społecznej.

background image

Zasady wychowania

Zasady wychowania

ZASADA – zdaniem Sośnickiego – jest normą 

ogólną, czyli zdaniem wyrażającym jakąś 

powinność realizowania przyczyny P, jeżeli 

istnienie pożądanego skutku S jest dla nas 

wartościowe. Normy wyrażają zatem związek 

aksjologiczny, zawierający wartość skutku, 

który staje się celem, a przyczyna wraz 

z warunkami środkiem prowadzącym do tego 

celu.

NORMA WYCHOWANIA jako pewien rodzaj 

norm szczegółowych określa, jak powinien 

postępować wychowawca i/lub wychowywany 

w określonych warunkach.

background image

Zasady wychowania

Zasady wychowania

1.

Wychowuj naturalnie!

2.

Wychowuj z miłością!

3.

Wychowuj do życia!

4.

Wychowuj szczerze!

5.

Wychowuj indywidualnie!

6.

Wychowuj patriotycznie!

                                                                       
                                                                         (F. V. 

Autrata, 1924)

background image

Zasady wychowania

Zasady wychowania

1.

Zasada  prawdy,  czyli  dochowania  zgodności  słów  wychowawcy  z  jego 
własną postawą życiową.

2.

Zasada  dobra  dziecka,  wymagająca  od  nauczyciela  kierowania  się  we 
wszystkich  etapach  i  formach  procesu  wychowania  korzyścią,  interesem, 
bezpieczeństwem i wszechstronnym rozwojem każdego wychowanka.

3.

Zasada  przykładu,  czyli  prezentowania  przez  wychowawcę  wartości, 
ideałów,  postaw,  przekonań  i  umiejętności,  jakich  oczekuje  w  szkole  od 
samych podopiecznych.

4.

Zasada  projekcji  pedagogicznej,  czyli  umiejętności  spojrzenia  przez 
wychowawcę  na  sprawy  dziecka,  jego  wartości  czy  emocji  z  jego  punktu 
widzenia, niejako z jego miejsca czy perspektywy.

5.

Zasada  więzi  emocjonalnej  z  wychowankiem,  polegająca  na 
nawiązaniu 
i  utrzymaniu  z  nim  bezpośredniego,  osobistego,  ciepłego  i  serdecznego 
kontaktu.

6.

Zasada poszanowania osobowości wychowanka, która sprowadza się 
do dostrzegania i doceniania niepowtarzalności jego osobowości.

7.

Zasada profesjonalizmu w wychowaniu, która wymaga od nauczyciela 
określonych  kompetencji  zawodowych  oraz  profesjonalnej  dojrzałości 
działań.

                                                                                           (J. Homplewicz, 1996) 

                                      

background image

W podstawie programowej 

W podstawie programowej 

czytamy:

czytamy:

Działalność edukacyjna szkoły jest określona 

przez:

1)

szkolny zestaw programów nauczania, który 

uwzględniając wymiar wychowawczy, obejmuje 

całą działalność szkoły z punktu widzenia 

dydaktycznego;

2)

program wychowawczy szkoły obejmujący 

wszystkie treści i działania o charakterze 

wychowawczym;

3)

program profilaktyki dostosowany do potrzeb 

rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego 

środowiska, obejmujący wszystkie treści i 

działania o charakterze profilaktycznym.

background image

Program wychowawczy

Program wychowawczy

Aspekt wychowawczy pracy szkoły powinien 
być ujęty w formie szkolnego programu 
wychowawczego, który powinien:

być spójny z programem nauczania,

uwzględniać kształtowanie postaw 

uczniów,

być tworzony z udziałem uczniów, 

rodziców i nauczycieli,

być osadzony w tradycji szkoły i lokalnej 

społeczności.

background image

Program wychowawczy

Program wychowawczy

Opracowując 

program 

wychowawczy 

szkoły, należy:

przeprowadzić diagnozę problemów 

wychowawczych w szkole,

określić oczekiwaną sylwetkę absolwenta,

uwzględnić wartości szczególnie ważne 

dla społeczności szkolnej,

sformułować cele, jakie sobie stawiamy,

określić zadania, które chcemy 

zrealizować,

 określić, kto te zadania będzie realizował.

background image

Szkolny program 

Szkolny program 

wychowawczy

wychowawczy

charakteryzować mają:

wypracowane przez społeczność szkolną 

wartości,

tradycja szkolna, obyczaje i uroczystości,

zagadnienia lub problemy, których 

rozwiązanie jest najważniejsze z punktu 

widzenia środowiska: uczniów, rodziców i 

nauczycieli.

Realizacja 

szkolnego 

programu 

wychowawczego,  skuteczność  stosowanych 

metod 

środków, 

powinna 

być 

systematycznie monitorowana. 

background image

Ideałami, które mi przyświecały, 

napełniając mnie wciąż radosną 

chęcią życia,

były dobro, piękno i prawda.

A. Einstein

background image

Dziękuję za uwagę.

Dziękuję za uwagę.


Document Outline