Analiza i synteza wojny
Analiza i synteza wojny
w Wietnamie - 1946 - 1975
w Wietnamie - 1946 - 1975
Przygotowała Agata Lange
Analiza i synteza wojny
Analiza i synteza wojny
w Wietnamie - 1946 - 1975
w Wietnamie - 1946 - 1975
Przygotowała Agata Lange
Wojna wietnamska 1946-
1975
Wojna wietnamska to działania militarne odbywające się
na terenie Indochin Francuskich i półwyspie Indochińskim.
Pierwsza wojna wietnamska - partyzancki konflikt zbrojny
- trwała w latach 1946-1954 (wojna nazywana również
I wojną indochińską)
Druga wojna wietnamska trwała w latach 1959 – 1975.
Nazywana jest II wojną indochińską, w Wietnamie
natomiast wojną amerykańską.
Pomiędzy I i II wojną wietnamską miała miejsce
Konferencja Genewska, której dalsze niewykonanie
postanowień konferencji przyczyniło się do wybuchu II
wojny wietnamskiej.
Geneza wojny w Wietnamie
Terytoria dzisiejszego Wietnamu, Kambodży i Laosu, czyli tzw.
Indochiny, stały się protektoratami w ramach francuskiego
imperium kolonialnego w latach 1884-1887.
W 1940 roku Japonia wymusiła na Francji zgodę na założenie
baz wojskowych w Indochinach, a na początku 1945 roku
zaczęła ich okupację.
W maju 1941 roku powstała Liga Walki o Niepodległość
Wietnamu -
Viet Minh. Na czele Viet Minhu stanął Ho Chi Minh.
W marcu 1945 roku Japonia proklamowała "niepodległość"
Wietnamu pod berłem cesarza Bao Dai.
Wybuch powstania zbrojnego w Wietnamie doprowadziło do
proklamowania 2 września 1945 roku Demokratycznej
Republiki Wietnamu.
Pierwsza wojna wietnamska 1946 – 1954
(pierwsza wojna w Indochinach )
Pierwsza wojna wietnamska, nazywana indochińską
była prowadzona w latach 1946-1954 pomiędzy
Francją
a Demokratyczną Republiką Wietnamu
o wyzwolenie Wietnamu spod kolonialnej administracji
francuskiej na terytorium Indochin Francuskich.
Unia Francuska była wspierana przez Stany
Zjednoczone, natomiast Demokratyczna Republika
Wietnamu przez Chiny i Związek Socjalistycznych
Republik Radzieckich.
Przyczyny pierwszej wojny
Przyczyny pierwszej wojny
wietnamskiej
wietnamskiej
Zajęcie przez wojska Viet Minhu północnej część kraju po
kapitulacji Japonii, zmuszenie cesarza Bao Dai’a do
zrzeczenia się władzy oraz ogłoszenie powstania
Demokratycznej Republiki Wietnamu.
Przywrócenie 6 marca 1946 roku przez Francję
administracji kolonialnej na w Kochinchinie Francuskim,
który od 1858 roku był kolonią francuską.
Wkroczenie wojsk francuskich do Hanoi oraz wymuszenie
przez Francję oddania portu morskiego w Hajfongu.
Przejęcie siłą portu przez wojska francuskie oraz obalenie
rządu Ho Chi Minha w nocy z 19 na 20 listopada 1946
roku.
Siły
Unia Francuska
190 000 żołnierzy
wojska lokalne:
55 000 żołnierzy
Państwo
Wietnamskie
150 000 żołnierzy
125 000 żołnierzy
regularnego
wojska
75 000
partyzantów
250 000
ochotników
Przebieg pierwszej wojny
wietnamskiej
Uznanie przez Francję Wietnamu za wolne państwo w ramach
Unii Francuskiej. Przyznanie podobnego statusu Laosowi (w 1946
r.) i Kambodży (w 1947 r.)
19 grudnia 1946 r. rozpoczęcie pierwszej wojny w Indochinach –
zaatakowanie Hanoi przez wojska francuskie.
Wyparcie Viet Minh z większych miast i przejście do wojny
partyzanckiej, w której wojska francuskie zaczęły ponosić duże
straty.
1949 r. ogłoszenie przez Francję Wietnamu monarchią w ramach
Unii Francuskiej. Na czele państwa ponownie stanął Bao Dai.
Przejęcie kontroli nad górzystymi terenami w północnej części
Wietnamu, przy granicy z Chinami.
20 października 1953 - 7 maja 1954 roku - bitwa pod
Dien Bien Phu – przełomowe znaczenie dla wojny.
Wciągnięcie wojsk francuskich w walkę w niesprzyjającym
terenie, z dala od baz zaopatrzeniowych i lotniczych, a
następnie ich okrążenie i zmuszenie do kapitulacji.
Bitwa pod Dien Bien Phu - wykazanie władzom francuskim
bezcelowość kontynuowania wojny.
9 listopada 1953 roku – tuż przez zakończeniem walk w
Wietnamie – pełne odzyskanie niepodległości przez
królestwa Laosu i Kambodży.
Przebieg pierwszej wojny
wietnamskiej
Straty
Unia Francuska
75 tysięcy
poległych
65 tysięcy rannych
40 tysięcy
wziętych do
niewoli
Państwo
Wietnamskie
450 tysięcy
poległych (w tym
150 tysięcy
cywilów)
500 tysięcy
rannych
100 tysięcy
wziętych do
niewoli
Konferencja Genewska. Podział
Wietnamu.
26 kwietnia 1954 r. w Genewie odbyła się konferencja
dotycząca przyszłości Indochin.
Wynikiem porozumienia zawartego 21 lipca 1954 roku
pierwsza wojna w Indochinach dobiegła końca, a
Wietnam został czasowo podzielony wzdłuż 17
równoleżnika.
Władze obu części kraju zobowiązały się przeprowadzić
do 20 lipca 1956 roku wybory mające rozstrzygnąć
przyszłość kraju.
23 października 1955 został obalony Bao Dai, 3 dni
później w wyniku sfałszowanego referendum
dotychczasowy premier Ngo Dinh Diem ogłosił się
prezydentem.
Druga wojna wietnamska (1964-
1973)
Druga wojna wietnamska, działania militarne na
Półwyspie Indochińskim trwające w latach 1957-1975.
W konflikt zaangażowane były z jednej strony
komunistyczna Demokratyczna Republika Wietnamu
(wspierana przez inne kraje komunistyczne, gł. Związek
Radziecki oraz Chiny) oraz z drugiej strony Republika
Wietnamu, wspierana przez międzynarodową koalicję
obejmującą Stany Zjednoczone i ich sojuszników – Koreę
Południową, Tajlandię, Australię, Nową Zelandię i Filipiny.
Przyczyny drugiej wojny
Przyczyny drugiej wojny
wietnamskiej
wietnamskiej
Niewykonanie postanowień konferencji genewskiej.
Zdobycie władzy na terenie Indochin Francuskich.
Walki partyzanckie.
Wyzwolenie Wietnamu spod kolonialnej dominacji.
Przejęcie władzy przez komunistów nad ruchem
wyzwoleńczym.
Siły
Wietnam
Południowy: 850
000 żołnierzy
Stany Zjednoczone:
536 100 żołnierzy
Korea Południowa:
50 000 żołnierzy
Australia:
7672 żołnierzy
Tajlandia, Filipiny:
10 450 żołnierzy
Nowa Zelandia:
552 żołnierzy
Wietnam Północny:
287 465 żołnierzy
(styczeń 1968)
Chiny:
170 000 żołnierzy
(1969)
ZSRR:
3000 żołnierzy
Korea Północna:
300-600 żołnierzy
Przebieg drugiej wojny
wietnamskiej
2 sierpnia 1964 - doszło do starć okrętów amerykańskich
i północnowietnamskich w Zatoce Tonkińskiej.
10 sierpnia 1964 roku – przegłosowanie przez amerykański Kongres
tzw. rezolucji tonkińskiej dającej prezydentowi prawo do niemal nie
ograniczonego prowadzenia kampanii wojennej w Indochinach
(bez wypowiedzenia wojny).
Marzec 1965 – przerzucenie przez Amerykanów sił wojskowych do
Wietnamu Południowego, rozpoczęcie masowych bombardowań
Wietnamu Północnego.
Lata 1965-1967 - stopniowy wzrost liczebności wojsk amerykańskich
w Wietnamie do ponad 500 tysięcy żołnierzy.
30 czerwca 1968 roku – podjęcie ofensywy na Południu przez
oddziały Viet Congu i armii północnowietnamskiej – ofensywa
„Tet”.
Powstrzymanie komunistów, polityczne zwycięstwo ofensywy
„Tet”.
16 marca 1968 roku – masakra w My Lai – zamordowanie ok. 500
bezbronnych cywilów przez wojska amerykańskie.
Rezygnacja prezydenta Lyndon Johnson z kandydowania na
kolejną kadencję, oraz złożenie obietnicy jego następcy
Richarda Nixon’a o wycofaniu wojsk amerykańskich z
Wietnamu.
2 września 1969 roku - śmierć północnowietnamskiego
przywódcy Ho Chi Minh.
Przebieg drugiej wojny
wietnamskiej
30 kwietnia 1970 roku – inwazja pogranicznych terenów
Kambodży i Laosu w celu likwidacji "szlaku Ho Chi Minha„ przez
wojska Wietnamu Południowego i wojska amerykańskie.
1972 - zwiększenie natężenia prowadzonych na niewielką skalę
od 1968 roku, negocjacji pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a
Wietnamem Północnym w sprawie zakończenia wojny.
30 marca 1972 roku – podjęcie przez Wietnam Północny tzw.
ofensywy wielkanocnej na Południu, wznowienie bombardowania
Północy przez lotnictwo amerykańskie.
27 stycznia 1973 roku podpisano układy pokojowe po
negocjacjach prowadzonych w Paryżu przez doradcę prezydenta
ds. bezpieczeństwa Henry Kissingera i północnowietnamskiego
ministra spraw zagranicznych Le Duc Tho.
Przebieg drugiej wojny wietnamskiej
Upadek Republiki Wietnamu
(Wietnamu Południowego, 1973-
1975)
Pozbawiona amerykańskiego wsparcia wojskowego Republika
Wietnamu przetrwała jeszcze nieco ponad 2 lata. Ostateczna
ofensywa armii Północnego Wietnamu rozpoczęła się 10 marca
1975 roku.
30 kwietnia 1975 roku upadł Sajgon a Republika Wietnamu
przestała istnieć.
Równolegle do upadku Wietnamu Południowego nastąpił koniec
prozachodnich rządów w Kambodży i Laosie.
Całe Indochiny znalazły się pod władzą komunistów, a 2 lipca
1976 roku formalnie proklamowano zjednoczenie obu części
Wietnamu
w Socjalistyczną Republikę Wietnamu.
Straty
Stany Zjednoczone
60 tysięcy
poległych
200 tysięcy
rannych
Oba Państwa
Wietnamskie
Łącznie 1,4
miliona poległych
(w tym 1,2 mln
Wietnam Północny
)
Wnioski
Skutkiem wojny wietnamskiej była kapitulacja Wietnamu
Południowego oraz zjednoczenie Wietnamu jako
państwa komunistycznego.
W wyniku klęski w Wietnamie prestiż międzynarodowy
Stanów Zjednoczonych został na długi czas poważnie
osłabiony.
W Stanach Zjednoczonych wojna wietnamska
przyczyniła się do głębokich zmian społecznych.