Prawo Yerkesa-Dodsona
w
y
s
o
-k
a
sp
r
a
w
n
o
ść
d
zi
a
ła
-
n
ia
n
is
k
a
niski
wysoki
poziom pobudzenia (lub motywacji)
Prawo Yerkesa-Dodsona
w
y
s
o
-k
a
sp
r
a
w
n
o
ść
d
zi
a
ła
-
n
ia
n
is
k
a
niski
wysoki
poziom pobudzenia (lub motywacji)
Definicje 3
nawyk czuciowo-ruchowy
– zharmonizowany ciąg
ruchów będący skutkiem nabytych umiejętności, celowy,
pozwalający osiągnąć cel z optymalną sprawnością,
odporny na zaburzenia i giętki, wykorzystujący głównie
sterowanie w trybie otwartej pętli (często w stanie
nieświadomości wtórnej) [Czajkowski, 1994].
umiejętność
– możliwość doprowadzenia do osiągnięcia
wyniku
końcowego
z
największą
pewnością,
najmniejszym wydatkiem energii lub w jak najkrótszym
czasie.
umiejętność ruchowa
– umiejętność, w której
podstawą sukcesu końcowego jest składnik ruchowy.
[Schmidt, 1991]
Struktura sfery ruchowej człowieka
rozwój
gatunkowy
rozwój
osobniczy
rozwój
społeczny
NATURA
zadatki
aptitudes
CZŁOWIEK
zdolności
abillities
możliwości
capabilities
talent
talent
ewolucja
biologiczna
rozwój osobniczy
rozwój
cywilizacyjny
KULTURA
umiejętności
skills
dziedzi-
czenie
uczenie
się
kod
genetyczny
wzorce
kulturowe
Zasady nauczania
1.
Systematyczności,
2.
Wiązania teorii z praktyką,
3.
Poglądowości,
4.
Świadomości i aktywności uczniów
w nauczaniu,
5.
Stopniowania trudności,
6.
Trwałości wyników nauczania.
Zasady nauczania 2
1.
Upodobnienia procesu uczenia się-nauczania do
badania naukowego.
2.
Samodzielności w myśleniu i działaniu.
3.
Współdziałania z innymi.
4.
Indywidualizacji.
5.
Powiązania przedmiotów teoretycznych z aktualną
praktyką.
6.
Przenoszenia
(transferu)
wiedzy,
nawyków
i
umiejętności
.
Zasady nauczania 3
1.
Nauczający kieruje lekcją i odpowiada za nią; sprawuje on funkcję
kierowniczą w stosunku do uczącego się.
2.
Najskuteczniejszy jest taki styl nauczania, który uruchamia proces
uczenia się przewidzianych wiadomości czy umiejętności.
3.
Nauczanie wymaga dyscypliny.
4.
Nauczający powinien wykorzystywać inteligencję uczącego się.
5.
Nauczanie polega na stawianiu przez nauczającego kolejnych zadań;
czynności wykonywane przez uczącego się zależą od rodzaju tych zadań.
6.
Każde zachowanie nauczającego wywołuje skutki wychowawcze, nawet
niezamierzone.
7.
Błędy popełniane w trakcie uczenia się powinny być prostowane, a ich
przyczyny usuwane.
8.
Osobowość każdego nauczającego jest niepowtarzalnym połączeniem
różnych cech; nie należy więc jedynie naśladować dobrych pedagogów,
lecz dążyć do ukształtowania swojej własnej osobowości, wykorzystującej
zalety i tłumiącej wady.
Metody nauczania 1
1.
Metody oglądowe
(tablice, filmy, modele, plansze,
mapy, wykresy), wykorzystujące głównie pierwszy
układ sygnałów; wzrokowcy, słuchowcy, kinestetycy.
2.
Metody słowne
(wykład, opis, pogadanka, dyskusja,
wykorzystanie książki), wykorzystujące głównie drugi
układ sygnałów.
3.
Metody
praktyczne
(laboratoryjno-ćwiczeniowe,
zajęcia praktyczne), wykorzystujące w równym
stopniu oba układy sygnałów oraz wiedzę i
umiejętności uprzednio opanowane przez uczącego
się.
Metody nauczania 2
1.
Metody
podające
(uczenie
się
przez
przyswajanie).
2.
Metody
problemowe
(uczenie
się
przez
odkrywanie).
3.
Metody
waloryzujące
(uczenie
się
przez
przeżywanie).
4.
Metody praktyczne
(uczenie się przez działanie).
Konspekt
1.
Opracowanie ogólnego planu zajęć.
2.
Wyróżnienie głównych punktów.
3.
Odłożenie na pewien czas w celu zdobycia
„dystansu”
czasowego,
co
ułatwia
wykrycie niespójności i niedociągnięć i
usunięcie ich.
4.
Przestudiowanie i poprawienie konspektu.
Rafy
1.
Wyczerpie temat szybciej niż przewidywał.
2.
Nie
zdąży
wyczerpać
tematu
w
przewidzianym czasie.
3.
Uczący
się
zadają
pytania
związane
tematycznie z zajęciami, lecz wykraczające
poza ich zakres.
Swoistość nauczania czynności ruchowych (kształtowania
nawyków czuciowo-ruchowych)
Faza
opanowywania
nawyku ruchowego
Procesy
nerwowe
i
charakter nawyku
Stosowane metody i środki
oraz uwarunkowania
1. Stworzenie wyobrażenia
o działaniu ruchowym
Postrzegania
i
analiza
działania ruchowego
Podanie definicji i nazwy
działania, pokaz całościowy
z podziałem na części
skłądowe, objaśnienia o
sposobie
wykonania
i
zastosowania.
2. praktyczne nauczanie
działania ruchowego
Uogólnienie i koncentracja
procesów nerwowych
Całościowe i cząstkowe
działania w uproszczonych
łatwych i niezmiennych
warunkach.
3. Wykonanie działania
ruchowego w różnorodnych
warunkach.
Automatyzacja
Ćwiczenia
działania
w
trudnych
warunkach;
podwyższenie
wysiłku
fizycznego i psychicznego.
4. Stosowanie działania
ruchowego w działalności
zawodniczej,
osiągnięcia
sportowe.
Skuteczność
stosowania
działania i odporność na
czynniki utrudniające.
Ćwiczenia
całościowe
(trening
integralny),
uczestnictwo w zawodach
Nauczanie bierne
Autorytet prowadzącego
Egzaminy
1. Sytuacja egzaminacyjna
2. Rodzaje egzaminów
3. Sterowanie stresem (Yerkes-Dodson)
3a. Zdurnienie egzaminacyjne
4. Skuteczność uczenia się w trakcie
egzaminu
5. Walory wychowawcze egzaminu
6. Osobowość egzaminatora
Ogólne zasady wychowania
1. Zasada aktywności wychowanka –
motywacja.
2. Zasada indywidualizacji oddziaływań
wychowawczych (słuchanie czynne).
3.
Zasada
organizowania
zespołu
środowiska wychowawczego – np. załoga
w długim rejsie
4. Zasada postawy wychowawczej – np.
praca z niewidomymi.
Motywacja
Grupa
badanych
Liczba
badanyc
h
Płe
ć
Motywy
studenci
418
K,
M
wyczyn, własna chęć, zdrowie, oczyszczenie
psychiczne, potrzeba przyjaźni
studenci
160
K,
M
radość, przyjemność, fizyczna adaptacja,
wyrównanie
napięć,
zdrowie,
potrzeba
przyjaźni
uczestnicy
sportu
rekreacyjneg
o
158
K,
M
wewnętrzna
przyjemność,
zdrowie,
dostosowanie fizyczne
studentki
218
K
wewnętrzna
przyjemność,
zdrowie,
dostosowanie fizyczne
dzieci (12
lat)
2261
K,
M
wewnętrzne nagrody (przyjemność, doznania
uczuciowe, „czucie się dobrze”), wyczyn
studenci
986
K,
M
zdrowie, wewnętrzna przyjemność, wyczyn,
wyrównanie napięć
Powody kontynuowania alpinizmu
1.
środowisko przyjaciół (18,8%),
2.
ukierunkowanie sportowe (15,3),
3.
chęci (15,1%),
4.
umiłowanie przyrody (12,3%).
Metody wychowania
1. Metoda wpływu osobistego
2. Oddziaływanie własnym przykładem
3. Wyrażanie aprobaty i dezaprobaty
4. Sugestia
5. Perswazja
6. Metody wpływu sytuacyjnego
7. Nagradzanie wychowawcze
8. Karanie wychowawcze
9. Instruowanie i organizowanie doświadczeń wychowanka
10. Przydzielanie ról i funkcji
11. Metody organizowania środowiska społecznego
wychowanków
Niepowodzenia wychowawcze
1. Nie osiąganie celów
dydaktycznych
2. Wypadki
3. Rezygnacja uczestników
Przyczyny niepowodzeń
1. Błędy prowadzącego
2. Uczestnik
3. Środowisko
Czynniki emocjonalne w aktywności
ruchowej
1. Podniecenie lub apatia
2. Zdenerwowanie lub zrównoważenie
3. Lęk, strach lub brak lęku lub
strachu
4. Złe samopoczucie i dobre
samopoczucie
5. Brak pewności siebie lub pewność
siebie
Zachowanie się w sytuacji trudnej
1. Agresja
2. Regresja
3. Fiksacja
Mistrza cechuje swoboda
Zachowania w sytuacji napięcia
1. Aktywne
2. Bierne
Utrudnienia
1. Fizjologiczne - choroba
lokomocyjna
2. Psychologiczne - napięcia
Sposoby radzenia sobie z napięciami
1. Skupienie się na celu
2. Skupienie się na sobie i
niebezpieczeństwie
Teorie X i Y Mc Gregora
Teoria X
Teoria Y
1.Ludzie naturalnie nie znoszą
pracy i unikają jej jak tylko mogą.
1.Wysiłek fizyczny i umysłowy jest
tak naturalny i przyjemny dla ludzi
jak odpoczynek i zabawa.
2.Aby zmusić ludzi do pracy,
trzeba ich sprawdzać, popędzać,
kierować nimi i grozić im.
2.Ludzie potrafią kierować sami
sobą, potrafią sami siebie
sprawdzać w wykonywaniu
różnych zadań, z którymi się
utożsamiają.
3.Przeciętny człowiek woli być
kierowany z zewnątrz, stara się
unikać odpowiedzialności i jest
mało ambitny.
3.Przeciętny człowiek, w
odpowiednich warunkach, nie
tylko chętnie przyjmuje na siebie
odpowiedzialne zadania, ale sam
ich czynnie poszukuje.
Style kierowanie grupą
1.
władczy (dyktatorski)
– krańcowa postać stylu zwierzchniczego,
kierujący rządzi po dyktatorsku, niczego nie wyjaśnia, nie bierze pod uwagę
odczuć czy opinii uczniów wydaje rozkazy, stosuje kary, często traktuje
podopiecznych instrumentalnie;
2. zwierzchniczy
– kierujący wyraźnie występuje w roli przełożonego, a
podopieczny podwładnego; kierujący poucza i wydaje polecenia,
podopieczny słucha i wykonuje;
3. służbowy
– kierujący i podopieczny współpracują rzeczowo kolejno
urzeczywistniając zadania szkoleniowe;
4. współpracujący (styl demokratyczny)
– można stosować nawet
wobec bardzo młodych podopiecznych, kierujący steruje procesem
zaprawy, ale wyjaśnia swoje polecenia zawodnikom, bierze pod uwagę ich
odczucia, wątpliwości, pytania i opinie, pobudza inicjatywę i samodzielność
uczniów;
5. przyjazny
– można stosować wobec starszego, dojrzałego,
inteligentnego podopiecznego; kierującego i podopiecznego łączą więzy
przyjaznego koleżeństwa i współpracy, mocno zaznaczona więź uczuciowa
między kierującym a podopiecznym.