Slajd 1

Geneza



Wiele czynników natury ekonomicznej i

politycznej



Przed II wojna światową państwa

charakteryzowały się interwencjonizmem

na rynkach rolnych



Po zakończeniu II wojny światowej

ogromny deficyt żywności utrzymywał się

do końca lat 50-tych



W traktacie EWG państwa chciały

zapewnić samowystarczalność w

dziedzinie produkcji rolnej oraz godziwy

poziom życia dla ludności wiejskiej

Podstawy prawne



Art. 32 TWE stanowi iż wspólny

rynek obejmuje rolnictwo oraz

obrót handlowy produktami rolnymi



Art. 32 ust 4 stanowi:

funkcjonowaniu i rozwojowi

wspólnego rynku produktów rolnych

powinno towarzyszyć ustanowienie

wspólnej polityki rolnej

Cele wpr



Art. 33 TWE:

Wzrost produkcji rolnej (racjonalny rozwój

produkcji rolnej i optymalne

wykorzystanie czynników produkcji,

zwłaszcza siły roboczej)

Zapewnienie odpowiedniego poziomu

zycia ludności wiejskiej poprzez

podnoszenie indywidualnych dochodów

osób zatrudnionych w rolnictwie

Cele wpr

Stabilizacja rynków

Zapewnienie bezpieczeństwa

zaopatrzenia w produkty rolne

Zapewnienie rozsądnych cen dla

konsumentów

Organizacja rynków



Niezbędne odpowiednie ramy

prawne i gospodarcze



Wspólna organizacja rynków rolnych

obejmująca: wspólne reguły w

dziedzinie konkurencji, obligatoryjną

koordynację różnorodnych

krajowych organizacji rynkowych,

europejską organizację rynku

środki



Regulacja cen



Subwencje dla produkcji i zbytu



System magazynowania i

przechowywania



Wspólne mechanizmy stabilizacyjne

w imporcie i eksporcie



Wykluczenie wszelkiej dyskryminacji

pomiędzy producentami i

konsumentami wspólnotowymi

Zasady wpr



Jedność rynku



Preferancja wspólnotowa



Solidarnośc finansowa

Jednośc rynku

Swoboda przepływu towarów rolnych,

tzn. rolnictwo i zbyt produkcji rolnej

sa integralnymi elementami

wspólnego rynku i zastosowanie

znajduje tu taki sam reżim, który ma

zastosowanie do rynku towarów

(zniesienie opłat celnych oraz

ograniczeń ilościowych w imporcie)

Określenie wspólnych cen

Preferencja wspólnotowa



Oznacza uprzywilejowane traktowanie

produktów rolnych pochodzących z państw

członkowskich, tak by zapobiec

nadmiernemu importowi i konkurencji z

państw trzecich.



Wprowadzenie dodatkowych mechanizmów

wobec rozbieżności cen światowych i

wspólnotowych- dwie opłaty stosowane w

imporcie i eksporcie: WYRÓWNYWANIE

IMPORTOWE i DOPŁATY EKSPORTOWE



WYRÓWNYWANIE IMPORTOWE: służy

podniesieniu ceny produktu z poziomu

światowego do cen wspólnotowych



DOPŁATY EKSPORTOWE:

umożliwiają

wzmocnienie pozycji konkurencyjnej ni

ekspansje produkcji rolnej Wspólnoty

na rynkach państw trzecich poprzez

obniżanie cen wspólnotowych

Solidarność finansowa



Wszystkie państwa członkowskie są

odpowiedzialne za obciążenia finansowe

związane z funkcjonowaniem wspólnej

polityki rolnej, niezależnie od tego czy same

są beneficjentami środków na cele rolnictwa.



Koszty interwencji na rynku rolnym , np.

skupowanie nadwyżek po ustalonych cenach

i udzielanie subwencji eksportowych są w

całości finansowane z budżetu UE.

Instrumenty finansowe

wpr



1962- Europejski Fundusz Orientacji

i Gwarancji Rolnej.



Obecne finansowanie wpr opiera się

na rozporządzeniu Rady nr

1258/1999 z 1999 roku w sprawie

finasowania wpr

Europejski Fundusz

Orientacji i Gwarancji Rolnej



Sekcji Gwarancji z której finansowane są

mechanizmy interwencyjne (zakup,

magazynowanie, opłaty

kompensacyjne), wydatki na organizację

rynku, środki rozwoju rynku rolnego



Sekcji Orientacji finansującej wspólne

działania na rzecz polityki strukturalnej

Organizacja rynku



Oznacza całośc reguł i

mechanizmów wspólnotowych

przeznaczonych dod odpowiedniej

regulacji rynku rolnego dla produktu

lub grupy produktów. W zależności

od produktu, wspólna organizacja

rynków może przybrać następujące

formy:



Wspólnych reguł konkurencji



Obowiązkowej koordynacji różnych

krajowych organizacji rynkowych



Europejskiej organizacji rynku



Europejska organizacja rynku ma

dwa aspekty:

Wewnętrzny umożliwiający

stabilizację cen produktów

Zewnętrzny zapobiegający spadkowi

cen poprzez import tańszej

produkcji rolnej z państw trzecich

Regulacja cenowa

obejmuje:



Ceny orientacyjne- po których

powinny być dokonywane wszelkie

transakcje w obrocie produktami

rolnymi wewnątrz Wspólnoty



Ceny interwencyjne- minimalna

cena , po której producenci rolni

mogą w każdej chwili zbyć produkty



Narzucona cena zewnętrzna (cena

progowa)- dotyczy produktów rolnych

pochodzących z państw trzecich i jest cena

minimalna, poniżej której nie można

dokonać importu do Wspólnoty.



Na jej podstawie można dokonać obliczenia

opłaty importowej ponoszonej przez

importera na rzecz EFGiOR, czyli różnicy

miedzy ceną progową, a ceną światową



Dopłata eksportowa- w przypadku

eksportu produktów rożnych poza

terytorium Wspólnoty, Fundusz

wypłaca eksporterowi różnicę

pomiędzy ceną orientacyjną i ceną

światową.

Wpr obejmuje



m. in. zboża, mięso wieprzowe, jaja,

drób , wołowina, cielęcina , ryz ,

oleje, tłuszcze, cukier, mleko,

chmiel



Zagadnienia ochrony zdrowia, i

bezpieczeństwo żywności, np.

pasze, zdrowie zwierząt, i roślin,

ochrona zwierząt.

Reformy i kierunki

rozwoju wpr



Obniżenie poziomu cen rolnych w

kierunku zbliżania ich poziomu do cen

światowych,



Przyznanie rekompensat finansowych dla

rolników z tytułu obniżki cen i wyłączenia

przez nich części gruntów z pod uprawy,



Utrzymanie dotychczasowego poziomu

ochrony granic zewnętrznych

Reformy i kierunki

rozwoju wpr



Ograniczenie obszaru uprawy i produkcji

zbóż, roślin oleistych i strączkowych oraz

pośrednio chowu bydła i produkcji mleka,



Obniżenie intensywności chowu bydła i

zachęcanie rolników do stosowania

działań korzystnych dla środowiska

naturalnego



Wprowadzanie zachęt przyspieszających

wymianę pokoleń rolników

Reformy i kierunki

rozwoju wpr



Rozwój agroturystyki



Tworzenie nowych, pozarolniczych miejsc

pracy na terenach wiejskich



W zakresie polityki strukturalnej

przewidziano obligatoryjne ograniczenie

powierzchni upraw



W zakresie polityki rynkowej obniżenie

zagwarantowanych cen dla zwiększenia

konkurencyjności produktów

wspólnotowych na rynkach światowych

Najnowsze założenia-

EUROPEJSKI MODEL

ROLNICTWA



Rolnictwo konkurencyjne, zdolne do

istnienia na rynkach światowych bez

nadmiernego subsydiowania



Metody produkcji rolnej bezpieczne dla

środowiska, o wysokiej jakości zdrowotnej



Rolnictwo zróżnicowane



Aktywne ekonomicznie obszary wiejskie



Rolnictwo realizujące działania oczekiwane

przez społeczeństwo (bezpieczna

żywność, ochrona środowiska)

Regulacje w ramach

wspólnej organizacji rynków

rolnych



W ramach polityki rynkowej wyodrębniono grupy

rynków towarowych o charakterze branżowym ,

które w sposób zróżnicowany poddano

interwencji rolnej. Należą do nich m. in: rynki

wołowiny, cielęciny, wieprzowiny, baraniny i

mięsa koziego, jak i mięsa drobiowego, mleka i

przetworów mlecznych, zbóż i przetworów

zbożowych, suchych pasz, ryżu, lnu i konopi,

olejów i tłuszczów, cukru, warzyw i owoców,

produktów warzywno-owocowych, chmielu,

nasion, żywych roślin, cebulek, korzeni, ciętych

kwiatów i ozdobnego listowia, tytoniu.

Typy organizacji rynków

rolnych



1. ochrona zewnętrzna z

obowiązkową interwencją, tzn,

ochrona przed konkurencją z krajów

trzecich przy jednoczesnej

gwarancji cen i zbytu w drodze

obowiązkowego skupu po ustalonej

cenie interwencyjnej, np. rynek zbóż



2. ochrona zewnętrzna z warunkową

interwencją, tzn. gwarancja cen i

zbytu ograniczona czasowo i/lub

ilościowo do określonej wartości

skupu, np. rynek wołowiny



3. ochrona zewnętrzna bez

interwencji, tzn. brak mechanizmu

podtrzymywania cen płaconych

producentom na określonym

poziomie, np. rynek mięsa

drobiowego



Dotychczas wspólną organizacją

rynków rolnych nie zostały objęte:

mięso końskie, ziemniaki, miód,

kawa, alkohol pochodzenia

rolniczego oraz zioła

Mechanizmy stabilizacji



interwencja na rynku wewnętrznym

i ochrona zewnętrzna obejmująca:

zboża, cukier, oliwę, masło, mleko w

proszku, wołowinę, wieprzowinę,

świeże owoce i warzywa.



ochrona zewnętrzna bez interwencji,

obejmująca: rzepak, jaja, drób,

wino, chmiel, kwiaty.

Mechanizmy stabilizacji



refundacje wywozowe (eksportowe) w formie

subsydiów (rekompensata dla różnicy pomiędzy

wyższymi cenami na rynkach wewnętrznych a

niższymi na rynkach światowych), obejmują:

zboża, cukier, produkty mleczne, wołowinę,

wieprzowinę, świeże owoce i warzywa



refundacje produkcyjne w formie subsydiów

(rekompensata dla różnicy pomiędzy wyższymi

cenami na rynkach wewnętrznych a niższymi

cenami surowców importowanych), obejmują:

zboża i cukier

Przykłady działań

MLEKO



limitowanie produkcji tzw.

kwota mleczna



cena gwarantowana



dopłata bezpośrednia

ZBOŻA



cena gwarantowana,



dopłata bezpośrednia

(dla

zarejestrowanych w

systemie IACS

)



opłaty za odłogowanie ziemi

PRZYKŁADY DZIAŁAŃ

BYDŁO MIĘSNE



cena gwarantowana



premia od każdej sztuki

TRZODA CHLEWNA



dopłata do eksportu



skup interwencyjn

Problemy związane z

WPR



wysokie koszty (dochodzące do 60% budżetu UE)



subsydiowanie eksportu rodzi konflikty z krajami

trzecimi



niewystarczająca ochrona środowiska (dopłaty →

większa produkcja → degradacja środowiska)



z powodu zamknięcia UE na import spoza

Wspólnoty, o wiele wyższe ceny żywności niż w

przypadku sprowadzania jej np. z Afryki



gigantyczna biurokracja



odgórne sterowanie cenami



odmowa ujawniania listy beneficjentów

dopłat bezpośrednich

w niektórych krajach.



25 października 2007 Parlament Europejski

wydał rezolucję, w której zaapelował do władz

Unii Europejskiej o częściowe ograniczenie

regulacji WPR w związku z wzrostem cen

żywności oraz ryzykiem niedoborów

żywności.



26 marca 2009 Parlament Europejski zwrócił

się do rządów, by monitorowały ceny rynkowe

produktów spożywczych. Według PE

konsumenci płacą

pięciokrotnie

więcej niż

otrzymuje przy sprzedaży rolnik lub hodowca.

Document Outline