1

Zagrożenia biologiczne

Zagrożenia biologiczne

w oczyszczalniach ścieków 

w oczyszczalniach ścieków 

komunalnych

komunalnych

czyli 

pochodzących 

z 

gospodarstw 

domowych,  miejsc  użytku  publicznego 
(szkoły,  szpitale)  oraz  małych  zakładów 
rzemieślniczych

Szkodliwe 

czynniki biologiczne: 



wirusy, bakterie, grzyby



robaki  pasożytnicze  układu  pokarmowego 

(formy dojrzałe, cysty)



endotoksyny (produkty ich rozpadów)

 

 

1

Narażenie pracowników może 

Narażenie pracowników może 

odbywać się 

odbywać się 

 



drogą 

inhalacyjną

 

(wdychanie 

bioaerozolu  powstającego  w  procesie 

odbioru  i  oczyszczania  ścieków  (np 

grzyby wywołują nieżyt oskrzeli)



drogą  pokarmową

    wraz  ze  skażonym 

pokarmem 

lub 

przez 

kontakt 

brudnych rąk  z  pokarmem  (np.  bakteria 

Salmonella)



drogą dermalną

 (przez uszkodzoną skórę) 



np. laseczka zgorzeli gazowej

 

 

1

Wirusy

Wirusy

są przyczyną chorób zawodowych

są przyczyną chorób zawodowych



HAV (wirusowe zapalenia wątroby typu A)



HCV (wirusowe zapalenie wątroby typu C)



HIV (zespół nabytego brak odporności)



Polio (choroba Heinego-Medina)



 Coxsacki (zapalenie sówek)



ECHO (zapalenie opon mózgowych)



Norwalk (stany zapalne żołądka i jelit)



Adenowirusy (nieżyt nosa i gardła)

 

 

1

Bakterie

Bakterie

powodują: infekcje,

 

zatrucia i 

symptomy alergii

Najczęściej spotykane bakterie to: 



Helicobacter pylori



Legionella



Pałeczki czerwonki



Dur brzuszny



Laseczka tężca 



Zgorzel  gazowa

 

 

1

Endotoksyny bakteryjne

Endotoksyny bakteryjne

Mogą być przyczyną wysokiej temp., 

trudności w oddychaniu, hipoglikemii

Pasożyty

Pasożyty

  Mogą występować w postaci form 

dojrzałych jaj oraz cyst. 

Największe zagrożenie stanowią: 



Tasiemiec uzbrojony i nieuzbrojony



Lamblie



Glista ptasia



Motylica wątrobowa

 

 

1

Grzyby 

Grzyby 

    Grzyby  pleśniowe  (Aspergillus, 

Candida, Penicillum), które wywołują: 

-

Grzybice 

oraz 

choroby 

układu 

oddechowego

-

Alergie 

 

 

1

Źródło: Z. Makles, W. Domański CIOP, W-wa

 

 

1

Zagrożenia biologiczne

Zagrożenia biologiczne

na przemysłowej fermie drobiu

na przemysłowej fermie drobiu

Do potencjalnych zagrożeń należy: 



Wirus H5N1 wywołuje ptasią grypę



Wąglik płucny



Pałeczka duru brzusznego



Listerioza  (zapalenie  opon  mózgowych, 
posocznica)



Gronkowiec złocisty (zapalenia ropne)



Kropidlak  (wywołuje  grzybicę  skóry  lub 
alergię)

 

 

1

Zagrożenia biologiczne w 

Zagrożenia biologiczne w 

pomieszczeniach biurowych

pomieszczeniach biurowych

Źródło: M. Szymczyk, J. Skowroń. CIOP, W-wa

 

 

11

Potencjalne zagrożenie to:

Potencjalne zagrożenie to:

 

 

Grzyby 

pleśniowe

 

(około 

70% 

mikroflory 

powietrza): 

alergizują, 

wywołują nieżyty nosa i spojówek

Bakterie 

(około 

26% 

mikroflory 

powietrza): 

•

  Legionella  (zapalenie  płuc  z  wysoką 

gorączką)

•

Wąglik

•

Gronkowiec

 

 

11

Zagrożenia biologiczne w zakładach 

Zagrożenia biologiczne w zakładach 

fryzjerskich

fryzjerskich

 

Wirusy

- Wirus zapalenia wątroby tylu C (HCV)  
oraz B (HBV) Grupa ryzyka 3

- Wirus HIV Grupa ryzyka 3

Bakterie

-  chlamydia                        Grupa ryzyka 2
- gronkowiec złocisty           Grupa ryzyka 2
- paciorkowiec ropotwórczy  Grupa ryzyka 2

 

 

11



Grzyby 

-

dermatofity       Grupa ryzyka 2



Pasożyty         

-

świerzbowiec     Grupa ryzyka 1

-

wesz głowowa   Grupa ryzyka 1

 

 

11

 

 

11

Narażenie na czynniki 

biologiczne  w zakładach 

produkcji spożywczej

obecność 

wody, 

obecność 

zanieczyszczeń 

organicznych 

na 

żywności, 

wysoka 

temperatura 

sprzyjają  do  wzrostu  odpowiednich 

drobnoustrojów 

Zakłady gastronomiczne

Zakłady gastronomiczne



Grzyby pleśniowe (działanie alergiczne)

-

Pleśniowe                    

Grupa ryzyka 2

-

Promieniowce               

Grupa ryzyka 2

 

 

11



Bakterie (wywołują zatrucia 
pokarmowe)

-

Ziarniaki 



Endotoksyny bakteryjne

 

 

11

Piekarnictwo

Pracownicy piekarni i cukierni narażeni 

są na: 



Grzyby pleśniowe (wywołują alergie i 
astmę)



Grzyby dermatofity (drożdżaki)



Enzymy piekarskie pochodzenia 
grzybiczego

 

 

11

Muzea i konserwacje zabytków

Pracownicy 

(bibliotekarze, 

konserwatorzy  zabytków)  narażeni  są 
na 

kontakt 

z 

z 

eksponatami 

zanieczyszczonymi 

różnymi gatunkami 

grzybów głównie pleśnie 

 

 

11

Zagrożenia grzybowe w 

budynkach i w mieszkaniach



Grzyby  (pleśniowce)

  znajdują  warunki 

do  wzrostu  i  rozwoju  na  materiałach 
budowlanych lub powłokach malarskich.

    Ekspozycja  na  grzyby  może  być 

przyczyną: 

    alergii

  (nieżyt  nosa,  astma  oskrzelowa, 

alergiczne 

zapalenie 

pęcherzyków 

płucnych)

 

 

11



Mikotoksyny  (toksyny  grzybów 
pleśniowych)

-

Aflatoksyna (AF) 

-

Ochratoksyna (OT)

-

Trichoteceny 

 

 

11

Sposoby na zmniejszenie pleśni  

w środowisku domowym

Profilaktyka

•

utrzymywanie 

niskiej 

wilgotności w pomieszczeniach

•

częste odkurzanie

•

używanie 

środków 

ochrony 

osobistej

•

eliminacja  zwierząt  (kosztów)  z 

gospodarstwa domowego

 

 

11

Błędy popełniane na etapie 

budowy domu



Brak wentylacji pomieszczeń 



Zbyt krótki cykl budowy



Instalowanie  drzwi 

bez  otworów 

wentylacyjnych



Stosowanie  materiałów  budowlanych 
nie 

posiadających 

możliwości 

akumulacji powietrza