background image

KATEDRA MEDYCYNY SĄDOWEJ A.M. WE 

WROCŁAWIU

ZAKŁAD PRAWA MEDYCZNEGO

Prof. dr hab. 

Barbara

Barbara 

Świątek

PRAWO MEDYCZNE

Przerywanie ciąży.

background image

PRZERYWANIE CIĄŻY

KODEKS KARNY 

Art. 152. § 1. Kto za zgodą kobiety przerywa jej ciążę 
z  naruszeniem  przepisów  ustawy,podlega  karze 
pozbawienia wolności do lat 3.

§ 2. Tej  samej  karze  podlega,  kto  udziela  kobiecie 
ciężarnej  pomocy  w  przerwaniu  ciąży  z  naruszeniem 
przepisów ustawy lub ją do tego nakłania.

§ 3. Kto dopuszcza się czynu określonego w § 1 lub 2, 
gdy 

dziecko 

poczęte 

osiągnęło 

zdolność 

do 

samodzielnego  życia  poza  organizmem  kobiety 
ciężarnej,podlega  karze  pozbawienia  wolności  od  6 
miesięcy do lat 8.

background image

PRZERYWANIE CIĄŻY

KODEKS KARNY 

Art. 153. § 1. Kto  stosując  przemoc  wobec  kobiety 
ciężarnej  lub  w  inny  sposób  bez  jej  zgody  przerywa 
ciążę  albo  przemocą,  groźbą  bezprawną  lub 
podstępem 

doprowadza 

kobietę 

ciężarną 

do 

przerwania  ciąży,podlega  karze  pozbawienia  wolności 
od 6 miesięcy do lat 8.

§ 2.  Kto  dopuszcza  się  czynu  określonego  w  §  1,  gdy 
dziecko poczęte osiągnęło zdolność do samodzielnego 
życia  poza  organizmem  kobiety  ciężarnej,podlega 
karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

background image

PRZERYWANIE CIĄŻY

KODEKS KARNY 

Art. 154. § 1. Jeżeli 

następstwem 

czynu 

określonego  w  art.  152  §  1  lub  2  jest  śmierć 
kobiety  ciężarnej,  sprawca  podlega  karze 
pozbawienia wolności od roku do lat 10.

§ 2. Jeżeli  następstwem  czynu  określonego  w 
art. 152 § 3 lub w art. 153 jest śmierć kobiety 
ciężarnej, sprawca podlega karze pozbawienia 
wolności od lat 2 do 12.

background image

PRZERYWANIE CIĄŻY

KODEKS KARNY 

Art. 157a. § 1. Kto 

powoduje 

uszkodzenie 

ciała 

dziecka  poczętego  lub  rozstrój  zdrowia  zagrażający 
jego życiu,

podlega  grzywnie,  karze  ograniczenia  wolności  albo 
pozbawienia wolności do lat 2.

§ 2. Nie 

popełnia 

przestępstwa 

lekarz, 

jeżeli 

uszkodzenie  ciała  lub  rozstrój  zdrowia  dziecka 
poczętego  są  następstwem  działań  leczniczych, 
koniecznych 

dla 

uchylenia 

niebezpieczeństwa 

grożącego  zdrowiu  lub  życiu  kobiety  ciężarnej  albo 
dziecka poczętego.

§ 3. Nie podlega karze matka dziecka poczętego, która 
dopuszcza się czynu określonego w § 1.

background image

PRZERYWANIE CIĄŻY

Ustawa  o  planowaniu  rodziny,  ochronie  płodu  ludzkiego  i 
warunkach dopuszczalności przerywania ciąży. (Dz.U. z 1993 r nr 
17, poz. 78 z póź. zm.)

 

Uznając,  że  życie  jest  fundamentalnym  dobrem 
człowieka,  a  troska  o  życie  i  zdrowie  należy  do 
podstawowych  obowiązków  państwa,  społeczeństwa  i 
obywatela; 

uznając 

prawo 

każdego 

do 

odpowiedzialnego  decydowania  o  posiadaniu  dzieci 
oraz  prawo  dostępu  do  informacji,  edukacji, 
poradnictwa  i  środków  umożliwiających  korzystanie  z 
tego prawa, stanowi się, co następuje:

Art. 1. Prawo  do  życia  podlega  ochronie,  w  tym 
również  w  fazie  prenatalnej  w  granicach  określonych 
w ustawie. 

background image

PRZERYWANIE CIĄŻY

Ustawa  o  planowaniu  rodziny,  ochronie  płodu  ludzkiego  i 
warunkach dopuszczalności przerywania ciąży. (Dz.U. z 1993 r nr 
17, poz. 78 z póź. zm.)

 

Art. 4a.  1. Przerwanie  ciąży  może  być  dokonane 

wyłącznie przez lekarza, w przypadku gdy:

1)ciąża  stanowi  zagrożenie  dla  życia  lub 

zdrowia kobiety ciężarnej,

2)badania  prenatalne  lub  inne  przesłanki 

medyczne 

wskazują 

na 

duże 

prawdopodobieństwo 

ciężkiego 

nieodwracalnego 

upośledzenia 

płodu 

albo 

nieuleczalnej choroby zagrażającej  jego życiu,

3)zachodzi  uzasadnione  podejrzenie,  że 

ciąża powstała w wyniku czynu zabronionego

background image

PRZERYWANIE CIĄŻY

Ustawa  o  planowaniu  rodziny,  ochronie  płodu  ludzkiego  i 
warunkach dopuszczalności przerywania ciąży.

 

Art. 4a. 

2. W przypadkach określonych w ust. 1 

pkt  2  przerwanie  ciąży  jest  dopuszczalne  do 
chwili  osiągnięcia  przez  płód  zdolności  do 
samodzielnego życia poza organizmem kobiety 
ciężarnej;  w  przypadku  określonym  w  ust.  1 
pkt  3  lub  4,  jeżeli  od  początku  ciąży  nie 
upłynęło więcej niż 12 tygodni.

3. W  przypadkach,  o  których  mowa  w  ust.  1 
pkt  1  i  2,  przerwania  ciąży  dokonuje  lekarz w 
szpitalu.

background image

PRZERYWANIE CIĄŻY

Ustawa  o  planowaniu  rodziny,  ochronie  płodu  ludzkiego  i 
warunkach dopuszczalności przerywania ciąży.

 

Art. 4a. 

4.

  przerwania  ciąży  wymagana  jest  pisemna  zgoda 

kobiety. 

przypadku 

małoletniej 

lub 

kobiety 

ubezwłasnowolnionej  całkowicie  wymagana  jest  pisemna  zgoda 
jej  przedstawiciela  ustawowego.  W  przypadku  małoletniej 
powyżej 13 roku życia wymagana jest również pisemna zgoda tej 
osoby. W przypadku małoletniej poniżej 13 roku życia wymagana 
jest  zgoda  sądu  opiekuńczego,  a  małoletnia  ma  prawo  do 
wyrażenia 

własnej 

opinii. 

przypadku 

kobiety 

ubezwłasnowolnionej  całkowicie  wymagana  jest  także  pisemna 
zgoda  tej  osoby,  chyba  że  na  wyrażenie  zgody  nie  pozwala  stan 
jej  zdrowia  psychicznego.  W  razie  braku  zgody  przedstawiciela 
ustawowego,  do  przerwania  ciąży  wymagana  jest  zgoda  sądu 
opiekuńczego.

background image

PRZERYWANIE CIĄŻY

Ustawa  o  planowaniu  rodziny,  ochronie  płodu  ludzkiego  i 
warunkach dopuszczalności przerywania ciąży.

 

Art. 4a. 

5. Wystąpienie okoliczności, o których mowa w ust. 1 

pkt 1 i 2, stwierdza inny lekarz niż dokonujący przerwania ciąży, 
chyba że ciąża zagraża bezpośrednio życiu kobiety. Okoliczność, 
o której mowa w ust. 1 pkt 3, stwierdza prokurator.

6. W  przypadku,  o  którym  mowa  w  ust.  1  pkt  4,  kobieta  składa 
pisemne  oświadczenie,  a  ponadto  zaświadczenie  o  odbytej 
konsultacji u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, innego niż 
dokonujący  przerwania  ciąży,  lub  u  innej  wybranej  przez  siebie 
uprawnionej  osoby.  Przerwanie  ciąży  może  być  dokonane,  jeżeli 
kobieta podtrzymuje zamiar przerwania ciąży po upływie 3 dni od 
konsultacji.

 

background image

PRZERYWANIE CIĄŻY

Ustawa  o  planowaniu  rodziny,  ochronie  płodu  ludzkiego  i 
warunkach dopuszczalności przerywania ciąży.

 

Art. 4c. 1. Osoby  wykonujące  czynności  wynikające  z 
ustawy  są  obowiązane  do  zachowania  w  tajemnicy 
wszystkiego, o czym powzięły wiadomość w związku z 
wykonywaniem 

tych 

czynności, 

stosownie 

do 

odrębnych przepisów.

2. W  razie  zawinionego  ujawnienia  wiadomości,  o 
których  mowa  w  ust.  1,  sąd  może  przyznać  osobie 
poszkodowanej 

odpowiednią 

sumę 

tytułem 

zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

 

 

background image

PRZERYWANIE CIĄŻY

Ustawa o zawodzie lekarza (Ustawa o zawodzie lekarza z dnia 5 
grudnia 1996 r. Dz.U. Nr. 28, poz. 152)

.

 

Art. 39. Lekarz  może  powstrzymać  się  od  wykonania 
świadczeń 

zdrowotnych 

niezgodnych 

jego 

sumieniem,  z  zastrzeżeniem  art.  30,  z  tym  że  ma 
obowiązek  wskazać  realne  możliwości  uzyskania  tego 
świadczenia  u  innego  lekarza  lub  w  innym  zakładzie 
opieki zdrowotnej oraz uzasadnić i odnotować ten fakt 
w  dokumentacji  medycznej.  Lekarz  wykonujący  swój 
zawód  na  podstawie  stosunku  pracy  lub  w  ramach 
służby 

ma 

ponadto 

obowiązek 

uprzedniego 

powiadomienia na piśmie przełożonego. 

background image

PRZERYWANIE CIĄŻY

Kodeks Cywilny (Dz.U. Nr. 16, poz. 93, 1964 r z poz. zm)

.

 

Art. 8. § 1. Każdy  człowiek  od  chwili  urodzenia  ma 
zdolność prawną. 

Art. 446. § 1. Jeżeli wskutek uszkodzenia ciała 
lub  wywołania  rozstroju  zdrowia  nastąpiła 
śmierć  poszkodowanego,  zobowiązany  do 
naprawienia  szkody  powinien  zwrócić  koszty 
leczenia i pogrzebu temu, kto je poniósł. 

background image

PRZERYWANIE CIĄŻY

Kodeks Etyki Lekarskiej 

Art. 4.

Dla  wypełnienia  swoich  zadań  lekarz  powinien 
zachować  swobodę  działań  zawodowych,  zgodnie  ze 
swoim sumieniem i współczesną wiedzą medyczną.

Art. 18.

Lekarz  leczący  nie  może  sprzeciwiać  się,  by  chory 
zasięgał opinii o stanie swego zdrowia i postępowaniu 
lekarskim  u  innego  lekarza.  Na  życzenie  pacjenta 
powinien ułatwić mu taką konsultację.

background image

PRZERYWANIE CIĄŻY

ROZPORZĄDZENIE 

MINISTRA 

ZDROWIA 

OPIEKI 

SPOŁECZNEJ z dnia 22 stycznia 1997 r.

w sprawie kwalifikacji zawodowych lekarzy, uprawniających 
do  dokonania  przerwania  ciąży  oraz  stwierdzania,  że  ciąża 
zagraża  życiu  lub  zdrowiu  kobiety  lub  wskazuje  na  duże 
prawdopodobieństwo 

ciężkiego 

nieodwracalnego 

upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej 
jego życiu. 
(Dz. U. z dnia 5 lutego 1997 r.) 

§ 1. 1. Przerwania  ciąży  może  dokonać,  z  zastrzeżeniem  ust.  2, 
lekarz posiadający:

1)  pierwszego  stopnia  specjalizację  w  zakresie  położnictwa  i 

ginekologii,

2) tytuł specjalisty w zakresie położnictwa i ginekologii.

2. Lekarz odbywający szkolenie specjalizacyjne, w celu uzyskania 
pierwszego  stopnia  specjalizacji  w  zakresie  położnictwa  i 
ginekologii,  dokonuje  przerwania  ciąży  w  obecności  i  pod 
kierunkiem  lekarza  uprawnionego  do  dokonywania  przerwania 
ciąży, o którym mowa w ust. 1. 

background image

PRZERYWANIE CIĄŻY

ROZPORZĄDZENIE 

MINISTRA 

ZDROWIA 

OPIEKI 

SPOŁECZNEJ z dnia 22 stycznia 1997 r.

w sprawie kwalifikacji zawodowych lekarzy, ...

§ 2. 1. Wystąpienie  okoliczności  wskazujących,  że  ciąża  stanowi 
zagrożenie  dla  życia  lub  zdrowia  kobiety  ciężarnej,  stwierdza 
lekarz  posiadający  tytuł  specjalisty  w  zakresie  medycyny 
właściwej ze względu na rodzaj choroby kobiety ciężarnej.

2. Wystąpienie 

okoliczności 

wskazujących 

na 

duże 

prawdopodobieństwo  ciężkiego  i  nieodwracalnego  upośledzenia 
płodu  albo  nieuleczalnej  choroby  zagrażającej  jego  życiu 
stwierdza  lekarz  posiadający  tytuł  specjalisty,  orzekający  o 
wadzie genetycznej płodu na podstawie badań genetycznych, lub 
lekarz  posiadający  tytuł  specjalisty  w  zakresie  położnictwa  i 
ginekologii, orzekający o wadzie rozwojowej płodu, na podstawie 
obrazowych  badań  ultrasonograficznych  wykonywanych  u 
kobiety ciężarnej. 

background image

PRZERYWANIE CIĄŻY

Realizacja  złamania  ustawy  antyaborcyjnej  przez 
lekarza

-zawiadomienie 

prokuratury 

(m.in.przez 

zainteresowaną kobietę)

-udowodnienie w oparciu o badania, że kobieta była w 
ciąży i doszło do poronienia

-badania  materiału  biologicznego  (wyskrobiny  z 
macicy)

Przyczyny niemożności oskarżenia.

-brak zawiadomienia

-zgodne  twierdzenie  kobiety  i  lekarza,  że  zabieg  był 
konieczny  z  związku  z  krwotokiem  z  dróg  rodnych  i 
poronieniem w toku


Document Outline