FORMY 
UNIERUCHOMIENIA 
SZYJNEGO ODCINKA 
KRĘGOSŁUPA (KRASUSKI)

Katedra i Klinika Ortopedii i 

Traumatologii 

Narządów Ruchu Śl.A.M.

W Katowicach-Ochojcu

Najprostszym sposobem 
tymczasowego ograniczenia 
ruchomości uszkodzonego 
kręgosłupa jest kołnierz Schanza. 

Kołnierz ten zakłada się, używając waty w 

płatach oraz bandaża. Stosuje się 3—4 

warstwy naprzemiennie z opaską 

muślinową, co pozwala na względną 

stabilizację kręgosłupa, zapobiega w 

pewnym stopniu obniżaniu się tak 

uformowanego kołnierza. Należy raczej 

unikać stosowania bandaży elastycznych, 

a jeśli decydujemy się na ich 

wykorzystanie, należy nakładać kolejne 

obwoje bez naciągania bandaża. 



Pewną odmianą tego kołnierza jest kołnierz 

,,palisadowy" utworzony z nie rozwiniętych 

opasek muślinowych odpowiedniej szerokości, 

ustawionych jak palisada wokół szyi i 

ustalonych okrężnymi obwojami bandaża. 

Spełnia on również rolę tym czasowego 

unieruchomienia kręgosłupa, które powinno 

być jak najwcześniej zastąpione ostatecznym 

zaopatrzeniem ortopedycznym wykonanym lub 

dopa sowanym indywidualnie dla każdego 

chorego. Istnieje duży wybór kołnierzy 

ortopedycznych. 



Głównym ich zadaniem jest 
stabilizacja kręgosłupa, jednakże w 
niektórych ustawienie, chroniące 
przed utratą uzyskanej korekcji. Do 
tego celu najlepiej nadają się 
kołnierze z możliwością regulacji 
ustawienia głowy za pomocą systemu 
pneumatycznego lub mechanicznego. 



Coraz rzadziej zachodzi konieczność (w razie braku możliwości 

zaopatrzenia chorego w kołnierz ortopedyczny) stabilizacji 

kręgosłupa gorsetem gipsowym typu „Minerwa", obejmującym 

częściowo głowę oraz szyję i górną część klatki piersiowej. 

Niekiedy gorsety takie są stosowane z nadzieją, że lepiej 

spełniają zadanie stabilizacji kręgosłupa niż gorset ortopedyczny. 



Faktem jest, że żaden kołnierz ortopedyczny nie daje pełnej 

stabilizacji kręgosłupa. Jednakże gorset typu ,,Minerwa" założony 

tak dokładnie, że zapewnia niemal pełną stabilizację kręgosłupa, 

jest bardzo niewygodny, utrudnia spożywanie posiłków, a często 

jest przyczyną powstania otarć lub odleżyn. Natomiast rutynowo 

wykonany gorset uwzględniający potrzeby pielęgnacyjne oraz 

względny komfort chorego nie zapewnia dostatecznej stabilizacji, 

nie zawsze zabezpiecza przed wtórną niestabilnością 

uszkodzonego segmentu kręgosłupa. Nieje dnokrotnie 

stwierdzaliśmy w trakcie leczenia w gorsecie ,,Minerwa" nawrót 

zniekształcenia kręgosłupa. 



Dlatego też obecnie nie 
korzystamy z tej formy 
unieruchomienia kręgosłupa, 
tym bardziej, że nie ma 
obecnie trudności z 
zaopatrzeniem chorego we 
właściwy, spełniający zadanie 
kołnierz ortopedyczny.

Ryc.  a. b, c. Typy kołnierzy 

stabilizujących

stabilizujących 

kręgosłup w odcinku 
szyjnym.przypadkach powinny również 
korygować zaburzone ukształtowanie 
kręgosłupa. Ma to szczególne znaczenie 
w leczeniu chorych ze zgięciowym 
złamaniem kręgu,jego sklinowaceniem 
oraz u chorych po zwichnięciu 
kręgosłupa, u których drogą 
postępowania zachowawczego lub 
operacyjnego uzyskano repozycję 
przemieszczonych kręgów. Kołnierz 
powinien być wówczas szczególnie 
dobrze dopasowany i tak ukształtowany, 
aby nadawać kręgosłupowi wyprostne

Ryc. a, b, c. Typy kołnierzy ortopedycznych 

korygujących