MEDYCYNA
MEDYCYNA
RATUNKOWA
RATUNKOWA
PIERWSZA POMOC W
PIERWSZA POMOC W
ZRANIENIACH
ZRANIENIACH
OPANOWANIE KRWOTOKU
OPANOWANIE KRWOTOKU
ZEWNĘTRZNEGO
ZEWNĘTRZNEGO
POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU
POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU
OPARZEŃ
OPARZEŃ
MEDYCYNA
MEDYCYNA
RATUNKOWA
RATUNKOWA
PIERWSZA POMOC W
PIERWSZA POMOC W
ZRANIENIACH
ZRANIENIACH
OPANOWANIE KRWOTOKU
OPANOWANIE KRWOTOKU
ZEWNĘTRZNEGO
ZEWNĘTRZNEGO
POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU
POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU
OPARZEŃ
OPARZEŃ
RANĄ
RANĄ
nazywamy przerwanie ciągłośći
nazywamy przerwanie ciągłośći
tkanek z rozejściem się brzegów,
tkanek z rozejściem się brzegów,
krwawieniem i bólem.
krwawieniem i bólem.
W każdej ranie wyróżniamy brzegi,
W każdej ranie wyróżniamy brzegi,
ściany i dno.
ściany i dno.
Szczególne postacie ran to rana
Szczególne postacie ran to rana
zatruta, postrzałowa.
zatruta, postrzałowa.
PODZIAŁ RAN
PODZIAŁ RAN
RANY KŁUTE
RANY KŁUTE
RANY CIĘTE
RANY CIĘTE
RANY TŁUCZONE
RANY TŁUCZONE
RANY RĄBANE, MIAŻDŻONE,
RANY RĄBANE, MIAŻDŻONE,
SZARPANE
SZARPANE
RANY KĄSANE
RANY KĄSANE
RANY POSTRZAŁOWE
RANY POSTRZAŁOWE
RANY ZATRUTE
RANY ZATRUTE
PIERWSZA POMOC W
PIERWSZA POMOC W
KRWAWIENIACH
KRWAWIENIACH
ZATAMOWANIE KRWAWIENIA
ZATAMOWANIE KRWAWIENIA
1.
1.
Opatrunek uciskowy
Opatrunek uciskowy
2.
2.
Opaska uciskowa
Opaska uciskowa
3.
3.
Opaska zaciskająca
Opaska zaciskająca
PRZYKRYCIE RANY STERYLNYM
PRZYKRYCIE RANY STERYLNYM
OPATRUNKIEM NA CZAS TRANSPORTU
OPATRUNKIEM NA CZAS TRANSPORTU
PRZEMYCIE SKÓRY WOKÓŁ RANY
PRZEMYCIE SKÓRY WOKÓŁ RANY
PŁYNEM DEZYNFEKUJĄCYM
PŁYNEM DEZYNFEKUJĄCYM
REWIZJA, OCZYSZCZENIE RANY
REWIZJA, OCZYSZCZENIE RANY
ROZCHYLENIE RANY
ROZCHYLENIE RANY
HACZYKAMI
HACZYKAMI
USUNIĘCIE CIAŁ OBCYCH,
USUNIĘCIE CIAŁ OBCYCH,
SKRZEPLIN
SKRZEPLIN
PRZEPŁUKANIE RANY JAŁOWYM
PRZEPŁUKANIE RANY JAŁOWYM
PŁYNEM FIZJOLOGICZNYM
PŁYNEM FIZJOLOGICZNYM
Krwawienie, krwotok, wstrząs
Krwawienie, krwotok, wstrząs
krwotoczny
krwotoczny
KRWAWIENIE
KRWAWIENIE
- zaburzenie w krążeniu
- zaburzenie w krążeniu
polegające na wydostaniu się krwi w
polegające na wydostaniu się krwi w
pełnym składzie poza obręb łożyska
pełnym składzie poza obręb łożyska
naczyniowego.
naczyniowego.
RODZAJE
RODZAJE
:
:
tętnicze, żylne, miąższowe,
tętnicze, żylne, miąższowe,
krwotok z serca.
krwotok z serca.
KRWOTOK
KRWOTOK
- POWYŻEJ 500 ml.
- POWYŻEJ 500 ml.
WSTRZĄS KRWOTOCZNY
WSTRZĄS KRWOTOCZNY
-
-
POWYŻEJ
POWYŻEJ
30% OBJĘTOŚCI KRWI KRĄŻĄCEJ.
30% OBJĘTOŚCI KRWI KRĄŻĄCEJ.
.
.
W przypadku wydostawania się krwi na
W przypadku wydostawania się krwi na
zewnątrz mówimy o
zewnątrz mówimy o
krwotoku
krwotoku
zewnętrznym.
zewnętrznym.
Krwotok wewnętrzny
Krwotok wewnętrzny
to krew
to krew
gromadząca się w jamach ciała.
gromadząca się w jamach ciała.
Objawy krwotoku zależą od szybkości i
Objawy krwotoku zależą od szybkości i
ilości traconej krwi- utrata 30% krążącej
ilości traconej krwi- utrata 30% krążącej
krwi powoduje objawy
krwi powoduje objawy
wstrząsu
wstrząsu
krwotocznego
krwotocznego
.
.
Rozpoznanie krwotoku zewnętrznego nie
Rozpoznanie krwotoku zewnętrznego nie
przysparza trudności, natomiast krwotok
przysparza trudności, natomiast krwotok
wewnętrzny rozpoznajemy na podstawie
wewnętrzny rozpoznajemy na podstawie
objawów wtórnych
objawów wtórnych
:
:
Zblednięcia powłok
Zblednięcia powłok
Przyspieszenia pracy serca
Przyspieszenia pracy serca
Zmniejszenie napięcia tętna
Zmniejszenie napięcia tętna
Spadku ciśnienia tętniczego
Spadku ciśnienia tętniczego
Niepokoju
Niepokoju
Przyspieszeniu oddechów
Przyspieszeniu oddechów
Zwrotów głowy
Zwrotów głowy
Omdlenia ortostatycznego
Omdlenia ortostatycznego
W warunkach szpitalnych mierzone jest OCŻ i
W warunkach szpitalnych mierzone jest OCŻ i
diureza godzinowa
diureza godzinowa
Pierwsza pomoc:
Pierwsza pomoc:
Zatrzymanie krwawienia lub zmniejszenie
Zatrzymanie krwawienia lub zmniejszenie
jego intensywności
jego intensywności
Zatrzymanie krwawienia uzyskuje się
Zatrzymanie krwawienia uzyskuje się
zazwyczaj przez ucisk krwawiącego
zazwyczaj przez ucisk krwawiącego
naczynia.
naczynia.
Wdrożenie postępowania objawowego
Wdrożenie postępowania objawowego
Pomoc lekarska polega na ostatecznym
Pomoc lekarska polega na ostatecznym
zatrzymaniu krwawienia poprzez
zatrzymaniu krwawienia poprzez
podwiązanie, podkłucie bądź zeszycie
podwiązanie, podkłucie bądź zeszycie
uszkodzonego naczynia krwionośnego.
uszkodzonego naczynia krwionośnego.
Oparzenie (combustio) - zmiany miejscowe powstają
pod wpływem szkodliwego działania czynnika
termicznego lub chemicznego.
PODZIAŁ
PODZIAŁ
Oparzenie I*
Oparzenie I*
-
-
obejmuje jedynie naskórek.
obejmuje jedynie naskórek.
Chory zgłasza ból, uczucie pieczenia, swędzenia. Zaczerwienienie i obrzęk
Chory zgłasza ból, uczucie pieczenia, swędzenia. Zaczerwienienie i obrzęk
skóry, zaczerwienienie blednie przy ucisku
skóry, zaczerwienienie blednie przy ucisku
.
.
Oparzenie II*
Oparzenie II*
typu A
typu A
–
–
obejmuje całą grubość naskórka i część skóry
obejmuje całą grubość naskórka i część skóry
właściwej
właściwej
chory odczuwa ból. Skóra jest zaczerwieniona, obrzęknięta, blednie przy
chory odczuwa ból. Skóra jest zaczerwieniona, obrzęknięta, blednie przy
ucisku, tworzą się pęcherze wypełnione treścią surowiczą.
ucisku, tworzą się pęcherze wypełnione treścią surowiczą.
Oparzenie II*
Oparzenie II*
typu B
typu B
– obejmuje całą grubość naskórka oraz głębokie
– obejmuje całą grubość naskórka oraz głębokie
warstwy skóry właściwej
warstwy skóry właściwej
.
.
Chory odczuwa ból. Częściowe zniszczenie zakończeń nerwowych powoduje,
Chory odczuwa ból. Częściowe zniszczenie zakończeń nerwowych powoduje,
że powierzchnia oparzenia jest mniej bolesna niż w I* i II*. Skóra ma barwę
że powierzchnia oparzenia jest mniej bolesna niż w I* i II*. Skóra ma barwę
czerwoną i nie blednie przy ucisku.
czerwoną i nie blednie przy ucisku.
Oparzenie III*
Oparzenie III*
-
-
uszkodzenie wszystkich warstw skóry ze
uszkodzenie wszystkich warstw skóry ze
zniszczeniem przydatków, niekiedy tkanki tłuszczowej powięzi i
zniszczeniem przydatków, niekiedy tkanki tłuszczowej powięzi i
mięśni.
mięśni.
chory nie odczuwa bólu. Zachowane jest tylko czucie głębokie. Powierzchnia
chory nie odczuwa bólu. Zachowane jest tylko czucie głębokie. Powierzchnia
oparzenia jest sucha, twarda, biało-szara lub brunatna. Objaw blednięci przy
oparzenia jest sucha, twarda, biało-szara lub brunatna. Objaw blednięci przy
ucisku nie występuje.
ucisku nie występuje.
Oparzenia IV*
Oparzenia IV*
=
=
zwęglenie tkanek w oparzeniu III*
zwęglenie tkanek w oparzeniu III*
Pierwsza pomoc
Pierwsza pomoc
1.
1.
Chronić samego siebie przed płomieniami,
Chronić samego siebie przed płomieniami,
dymem, gazem i innymi niebezpieczeństwami
dymem, gazem i innymi niebezpieczeństwami
2.
2.
Usunąć poszkodowanego z miejsca wypadku
Usunąć poszkodowanego z miejsca wypadku
3.
3.
Przewrócić poszkodowanego na ziemię (nie
Przewrócić poszkodowanego na ziemię (nie
pozwolić na ucieczkę)
pozwolić na ucieczkę)
4.
4.
Stłumić palącą lub ćmiącą odzież poprzez
Stłumić palącą lub ćmiącą odzież poprzez
szczelne owinięcie kocem lub płaszczem, a w
szczelne owinięcie kocem lub płaszczem, a w
razie ich braku przetoczyć poszkodowanego po
razie ich braku przetoczyć poszkodowanego po
ziemi
ziemi
5.
5.
Jak najszybciej usunąć ubranie przesiąknięte
Jak najszybciej usunąć ubranie przesiąknięte
gorącym płynem bądź parą bez odrywania na siłę
gorącym płynem bądź parą bez odrywania na siłę
rzeczy przylepionych lub wtopionych w skórę
rzeczy przylepionych lub wtopionych w skórę
Pierwsza pomoc
Pierwsza pomoc
6.
6.
Sprawdzić drożność dróg oddechowych oraz
Sprawdzić drożność dróg oddechowych oraz
podstawowe funkcje życiowe, zabezpieczyć
podstawowe funkcje życiowe, zabezpieczyć
drogi oddechowe rurką ustno-gardłową i ew.
drogi oddechowe rurką ustno-gardłową i ew.
położyć poszkodowanego w pozycji bocznej
położyć poszkodowanego w pozycji bocznej
ustalonej
ustalonej
7.
7.
Ustalić źródło i rodzaj oparzenia, informacje
Ustalić źródło i rodzaj oparzenia, informacje
te przekazać dalej z poszkodowanym
te przekazać dalej z poszkodowanym
8.
8.
Przy współistnieniu urazu wielonarządowego
Przy współistnieniu urazu wielonarządowego
usunąć najgroźniejsze dla życia
usunąć najgroźniejsze dla życia
niebezpieczeństwo, np. zaopatrzyć krwotok
niebezpieczeństwo, np. zaopatrzyć krwotok
zewnętrzny, zaopatrzyć odmę opłucnową
zewnętrzny, zaopatrzyć odmę opłucnową
Pierwsza pomoc
Pierwsza pomoc
9.
9.
Zdjąć pierścionki, obrączki, bransoletki, zegarki
Zdjąć pierścionki, obrączki, bransoletki, zegarki
gdyż później może to się okazać niemożliwe ze
gdyż później może to się okazać niemożliwe ze
względu na obrzęki
względu na obrzęki
10.
10.
Jak najszybciej przystąpić do chłodzenia
Jak najszybciej przystąpić do chłodzenia
powierzchni oparzonej- reguła 15
powierzchni oparzonej- reguła 15
11.
11.
Nie zdejmować pęcherzy i naskórka
Nie zdejmować pęcherzy i naskórka
12.
12.
Osłonić ranę pooparzeniową jałowym
Osłonić ranę pooparzeniową jałowym
opatrunkiem
opatrunkiem
13.
13.
Zastosować w miarę możliwości opatrunki
Zastosować w miarę możliwości opatrunki
hydrożelowe
hydrożelowe
14.
14.
Zabezpieczyć przed nadmiernym wychłodzeniem
Zabezpieczyć przed nadmiernym wychłodzeniem
Pierwsza pomoc
Pierwsza pomoc
15.
15.
Założenie dostępu dożylnego
Założenie dostępu dożylnego
16.
16.
Podanie opioidowych środków
Podanie opioidowych środków
przeciwbólowych
przeciwbólowych
17.
17.
Pobranie krwi do oznaczenia grupy
Pobranie krwi do oznaczenia grupy
krwi
krwi
18.
18.
Przetaczanie płynów
Przetaczanie płynów
krwiozastępczych i krwi
krwiozastępczych i krwi
Rozległość oparzeń
Rozległość oparzeń
1.
1.
Reguła dłoni
Reguła dłoni
2.
2.
Reguła Wallace’a (dziewiątek)
Reguła Wallace’a (dziewiątek)
3.
3.
Reguła piątek
Reguła piątek
Podział ciężkości oparzeń
Podział ciężkości oparzeń
Oparzenia ciężkie:
Oparzenia ciężkie:
Oparzenie II* - powyżej 25% ciała u dorosłych
Oparzenie II* - powyżej 25% ciała u dorosłych
Oparzenie II* - powyżej 20% ciała u dzieci
Oparzenie II* - powyżej 20% ciała u dzieci
Oparzenie III* - powyżej 10% ciała
Oparzenie III* - powyżej 10% ciała
Oparzenie rąk, twarzy, oczu, uszu, stóp, krocza
Oparzenie rąk, twarzy, oczu, uszu, stóp, krocza
Oparzenia dróg oddechowych
Oparzenia dróg oddechowych
Oparzenie elektryczne
Oparzenie elektryczne
Oparzenie powikłane innym, dużym urazem
Oparzenie powikłane innym, dużym urazem
Podział ciężkości oparzeń
Podział ciężkości oparzeń
Oparzenia średnie:
Oparzenia średnie:
Oparzenie II* - od 15-25% ciała u dorosłych
Oparzenie II* - od 15-25% ciała u dorosłych
Oparzenie II* - od 10-20% ciała u dzieci
Oparzenie II* - od 10-20% ciała u dzieci
Oparzenie II* - od 2-10% ciała
Oparzenie II* - od 2-10% ciała
Oparzenie lekkie:
Oparzenie lekkie:
Oparzenie II* - poniżej 15% ciała u dorosłych
Oparzenie II* - poniżej 15% ciała u dorosłych
Oparzenie II* - poniżej 10% ciała u dzieci
Oparzenie II* - poniżej 10% ciała u dzieci
Oparzenie III* - poniżej 2% ciała
Oparzenie III* - poniżej 2% ciała
W przypadku oparzenia dróg oddechowych zabiegiem
nierzadko ratującym życie jest tracheostomia. W ramach
pomocy lekarskiej dokonuje się chirurgicznego
opracowaniu rany oparzeniowej z odbarczeniem tkanek
miękkich i usunięciem ich spalonych części.
Bezwzględnie
należy
podać
anatoksynę
i surowicę przeciwtężcową.
Oparzenia prądem
Oparzenia prądem
elektrycznym
elektrycznym
Charakter i nasilenie obrażeń zależy od:
Charakter i nasilenie obrażeń zależy od:
Natężenia prądu
Natężenia prądu
Napięcia prądu
Napięcia prądu
Rodzaju prądu
Rodzaju prądu
Oporności skóry (wilgotności, grubości,
Oporności skóry (wilgotności, grubości,
unaczynienia)
unaczynienia)
Powierzchni kontaktu (zwiększenie przekroju drogi
Powierzchni kontaktu (zwiększenie przekroju drogi
przepływu powoduje mniejsze wydzielanie ciepła i
przepływu powoduje mniejsze wydzielanie ciepła i
mniejsze uszkodzenie tkanek)
mniejsze uszkodzenie tkanek)
Drogi, przez którą przepłynął prąd
Drogi, przez którą przepłynął prąd
Czasu przepływu prądu
Czasu przepływu prądu
Współistniejących urazów
Współistniejących urazów
Oparzenia prądem
Oparzenia prądem
elektrycznym
elektrycznym
Mechanizmy urazu elektrycznego:
Mechanizmy urazu elektrycznego:
Bezpośredni kontakt
Bezpośredni kontakt
(dochodzi do niego w wyniku
(dochodzi do niego w wyniku
przepływu prądu przez ciało ofiary, która została
przepływu prądu przez ciało ofiary, która została
włączona w obwód elektryczny)
włączona w obwód elektryczny)
Łuk elektryczny
Łuk elektryczny
(powstaje jako iskra pomiędzy nie
(powstaje jako iskra pomiędzy nie
stykającymi się obiektami o różnych napięciach.
stykającymi się obiektami o różnych napięciach.
Wyzwala się temperatura 2500*)
Wyzwala się temperatura 2500*)
Błysk elektryczny
Błysk elektryczny
(powstaje, gdy prąd elektryczny
(powstaje, gdy prąd elektryczny
uderzający w ciało ofiary spływa po jej powierzchni
uderzający w ciało ofiary spływa po jej powierzchni
nie docierając do głębszych tkanek- zjawisko
nie docierając do głębszych tkanek- zjawisko
przeskoku- uderzenie pioruna)
przeskoku- uderzenie pioruna)
Uraz mechaniczny
Uraz mechaniczny
(spowodowany skurczem mięśni w
(spowodowany skurczem mięśni w
wyniku działania prądu zmiennego lub powstały jako
wyniku działania prądu zmiennego lub powstały jako
uraz wtórny po odrzuceniu od źródła prądu stałego)
uraz wtórny po odrzuceniu od źródła prądu stałego)
Oparzenia prądem
Oparzenia prądem
elektrycznym
elektrycznym
1.
1.
Prąd zmienny
Prąd zmienny
50-60Hz szczególnie
50-60Hz szczególnie
niebezpieczny:
niebezpieczny:
przy natężeniu 6-9mA skurcz mięśni
przy natężeniu 6-9mA skurcz mięśni
zginaczy
zginaczy
przy natężeniu 50-100mA migotanie
przy natężeniu 50-100mA migotanie
komór
komór
Oparzenia prądem
Oparzenia prądem
elektrycznym
elektrycznym
2.
2.
Prąd stały
Prąd stały
powoduje jeden silny
powoduje jeden silny
skurcz mięsni i ofiara zostaje
skurcz mięsni i ofiara zostaje
odrzucona od źródła, wtórne urazy
odrzucona od źródła, wtórne urazy
Uderzenie bezpośrednie
Uderzenie bezpośrednie
Uderzenie w sąsiedztwie
Uderzenie w sąsiedztwie
Porażenie kontaktowe
Porażenie kontaktowe
Porażenie uziemieniowe
Porażenie uziemieniowe
Oparzenie
Oparzenie
Tępy uraz
Tępy uraz
Oparzenia prądem
Oparzenia prądem
elektrycznym
elektrycznym
1.
1.
Nagłe zatrzymanie krążenia
Nagłe zatrzymanie krążenia
2.
2.
Oparzenia
Oparzenia
3.
3.
Urazy oczu
Urazy oczu
4.
4.
Rozerwanie błony bębenkowej
Rozerwanie błony bębenkowej
5.
5.
Objawy neurologiczne (przejściowe
Objawy neurologiczne (przejściowe
porażenie kończyn, stałe niedowłady,
porażenie kończyn, stałe niedowłady,
dezorientacja i niepamięć, zmiany
dezorientacja i niepamięć, zmiany
osobowości, śpiączka)
osobowości, śpiączka)
Zapewnienie
Zapewnienie
podstawowych
podstawowych
parametrów życiowych
parametrów życiowych
Oddech :
Oddech :
uszkodzenie ośrodka oddechowego w
uszkodzenie ośrodka oddechowego w
śródmózgowiu
śródmózgowiu
Skurcz tężcowy mięśni oddechowych
Skurcz tężcowy mięśni oddechowych
Często porażenie czynności oddechowej
Często porażenie czynności oddechowej
trwa dłużej niż zatrzymanie krążenia:
trwa dłużej niż zatrzymanie krążenia:
chory umiera na skutek wtórnego
chory umiera na skutek wtórnego
zatrzymania krążenia w wyniku hipoksji
zatrzymania krążenia w wyniku hipoksji
PRAWIDŁOWA CZYNNOŚĆ
PRAWIDŁOWA CZYNNOŚĆ
UKŁADU KRĄŻENIA
UKŁADU KRĄŻENIA
Badanie polega na ocenie
Badanie polega na ocenie
częstości akcji serca,
częstości akcji serca,
rytmu pracy serca,
rytmu pracy serca,
ciśnienia tętniczego krwi,
ciśnienia tętniczego krwi,
perfuzji tkankowej.
perfuzji tkankowej.