ENDOSKOPIA
ENDOSKOPIA
I CHIRURGIA
I CHIRURGIA
MAŁOINWAZYJNA
MAŁOINWAZYJNA
ENDON
ENDON
- WEWNĄTRZ
- WEWNĄTRZ
SKOPEO
SKOPEO
- PATRZĘ
- PATRZĘ
Rozwój techniki
Rozwój techniki
światłowody
światłowody
giętkie fiberoskopy
giętkie fiberoskopy
Połączenie endoskopii z:
Połączenie endoskopii z:
USG
USG
laserem
laserem
instrumentarium endoskopowym
instrumentarium endoskopowym
HISTORIA ENDOSKOPII
HISTORIA ENDOSKOPII
1795
1795
– Bozzini - wziernik oświetlany świecą
– Bozzini - wziernik oświetlany świecą
1868
1868
– Bevan - wykorzystanie ezofagoskopu
– Bevan - wykorzystanie ezofagoskopu
do usunięcia ciała obcego z przełyku
do usunięcia ciała obcego z przełyku
1868
1868
– Kussmaul – pierwszy gastroskop
– Kussmaul – pierwszy gastroskop
z optyką soczewkową
z optyką soczewkową
1879
1879
– J.Mikulicz-Radecki – pierwsza
– J.Mikulicz-Radecki – pierwsza
gastroskopia w raka żołądka
gastroskopia w raka żołądka
1932
1932
– Schindler i Wolf – wprowadzenie
– Schindler i Wolf – wprowadzenie
wzierników półgiętkich
wzierników półgiętkich
1950
1950
– Uji – gastrokamera
– Uji – gastrokamera
1953-1955
1953-1955
– Gibiński – pierwsze prace
– Gibiński – pierwsze prace
na temat endoskopii w Polsce
na temat endoskopii w Polsce
1958
1958
– Wirschowitz – endoskop giętki
– Wirschowitz – endoskop giętki
Endoskopia diagnostyczna:
Endoskopia diagnostyczna:
oglądanie
oglądanie
pobieranie wycinków do badań hist.- pat.
pobieranie wycinków do badań hist.- pat.
Endoskopia zabiegowa:
Endoskopia zabiegowa:
tamowanie krwawienia z przewodu pokarmowego
tamowanie krwawienia z przewodu pokarmowego
usuwanie polipów
usuwanie polipów
udrażnianie światła przełyku
udrażnianie światła przełyku
protezowanie dróg żółciowych
protezowanie dróg żółciowych
Endoskopia górnego odcinka przewodu
Endoskopia górnego odcinka przewodu
pokarmowego
pokarmowego
Endoskopia dolnego odcinka przewodu
Endoskopia dolnego odcinka przewodu
pokarmowego
pokarmowego
PODZIAŁ ZABIEGÓW
PODZIAŁ ZABIEGÓW
ENDOSKOPOWYCH
ENDOSKOPOWYCH
WSKAZANIA I PRZECIWWSKAZANIA
WSKAZANIA I PRZECIWWSKAZANIA
DO ENDOSKOPII PRZEWODU
DO ENDOSKOPII PRZEWODU
POKARMOWEGO
POKARMOWEGO
WSKAZANIA
WSKAZANIA
podejrzenie
podejrzenie
jakiejkolwiek
jakiejkolwiek
patologii
patologii
w obrębie przewodu
w obrębie przewodu
pokarmowego
pokarmowego
PRZECIWWSKAZANIA
PRZECIWWSKAZANIA
brak zgody chorego
brak zgody chorego
ostra niewydolność
ostra niewydolność
krążeniowo-oddechowa
krążeniowo-oddechowa
perforacja przewodu
perforacja przewodu
pokarmowego
pokarmowego
ostre oparzenie przełyku
ostre oparzenie przełyku
niestabilna dławica
niestabilna dławica
piersiowa
piersiowa
atak dychawicy oskrzelowej
atak dychawicy oskrzelowej
ostre zapalenie otrzewnej
ostre zapalenie otrzewnej
megacolon toxicum
megacolon toxicum
ZABIEGI NA PRZEŁYKU
ZABIEGI NA PRZEŁYKU
Rozszerzanie zwężeń
Rozszerzanie zwężeń
rozszerzanie mechaniczne
rozszerzanie mechaniczne
udrażnianie zamkniętego światła
udrażnianie zamkniętego światła
Niszczenie tkanki nowotworowej
Niszczenie tkanki nowotworowej
termiczne
termiczne
laser
laser
koagulacja argonowa
koagulacja argonowa
koagulacja bipolarna
koagulacja bipolarna
chemiczne
chemiczne
ostrzykiwanie etanolem
ostrzykiwanie etanolem
podawanie cytostatykow
podawanie cytostatykow
Protezowanie przełyku
Protezowanie przełyku
protezy plastikowe, samorozprężalne
protezy plastikowe, samorozprężalne
Leczenie krwawień z żylaków przełyku
Leczenie krwawień z żylaków przełyku
skleroterapia, podwiązywanie, zakładanie
skleroterapia, podwiązywanie, zakładanie
gumek
gumek
ZABIEGI NA ŻOŁĄDKU
ZABIEGI NA ŻOŁĄDKU
TAMOWANIE
TAMOWANIE
KRWAWIENIA
KRWAWIENIA
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
najczęstszą przyczyną krwawienia z górnego
najczęstszą przyczyną krwawienia z górnego
odcinka przewodu pokarmowego
odcinka przewodu pokarmowego
Stale rośnie zachorowalność na chorobę
Stale rośnie zachorowalność na chorobę
wrzodową żołądka i dwunastnicy
wrzodową żołądka i dwunastnicy
Obecnie dotyczy 5-10% populacji dorosłych
Obecnie dotyczy 5-10% populacji dorosłych
2-3% pacjentów oddziałów chirurgicznych
2-3% pacjentów oddziałów chirurgicznych
to pacjenci z krwawieniem z przewodu
to pacjenci z krwawieniem z przewodu
pokarmowego w przebiegu choroby wrzodowej
pokarmowego w przebiegu choroby wrzodowej
żołądka i dwunastnicy
żołądka i dwunastnicy
Endoskopowe tamowanie krwawienia
Endoskopowe tamowanie krwawienia
z górnego odcinka przewodu
z górnego odcinka przewodu
pokarmowego jest postępowaniem
pokarmowego jest postępowaniem
z wyboru
z wyboru
Diagnostyka endoskopowa
Diagnostyka endoskopowa
Lokalizacja miejsca krwawienia
Lokalizacja miejsca krwawienia
Leczenie endoskopowe
Leczenie endoskopowe
ZABIEGI NA ŻOŁĄDKU
ZABIEGI NA ŻOŁĄDKU
TAMOWANIE
TAMOWANIE
KRWAWIENIA
KRWAWIENIA
TAMOWANIE
TAMOWANIE
KRWAWIENIA
KRWAWIENIA
METODY
METODY
Wybór metody zależy od:
Wybór metody zależy od:
charakteru krwawienia
charakteru krwawienia
krwawienie z żylaków przełyku
krwawienie z żylaków przełyku
krwawienie nieżylakowe
krwawienie nieżylakowe
rodzaju zmiany
rodzaju zmiany
indywidualnych preferencji chirurga
indywidualnych preferencji chirurga
Metody termiczne:
Metody termiczne:
laser
laser
koagulacja kontaktowa
koagulacja kontaktowa
koagulacja argonowa
koagulacja argonowa
Metody nietermiczne:
Metody nietermiczne:
iniekcje – alkohol, adrenalina, sól
iniekcje – alkohol, adrenalina, sól
fizjologiczna
fizjologiczna
klipsy
klipsy
gumowe podwiązki
gumowe podwiązki
INNE ZABIEGI
INNE ZABIEGI
ENDOSKOPOWE
ENDOSKOPOWE
Polipektomia i mukozektomia
Polipektomia i mukozektomia
usunięcie polipa lub fragmentu nieprawidłowej
usunięcie polipa lub fragmentu nieprawidłowej
błony śluzowej przy użyciu pętli diatermicznej
błony śluzowej przy użyciu pętli diatermicznej
Endoskopowa przezskórna gastrostomia-
Endoskopowa przezskórna gastrostomia-
PEG
PEG
przy zaburzeniach przyjmowania pokarmu i aktu
przy zaburzeniach przyjmowania pokarmu i aktu
połykania w przebiegu schorzeń neurologicznych
połykania w przebiegu schorzeń neurologicznych
udary i guzy mózgu
udary i guzy mózgu
pacjenci nieprzytomni
pacjenci nieprzytomni
obrażenia twarzy
obrażenia twarzy
zaawansowane procesy nowotworowe jamy
zaawansowane procesy nowotworowe jamy
ustnej, gardła
ustnej, gardła
ENDOSKOPOWA WSTECZNA
ENDOSKOPOWA WSTECZNA
CHOLANGIOPANKREATOGRAF
CHOLANGIOPANKREATOGRAF
IA
IA
EWCP
EWCP
(ERCP)
(ERCP)
Polega na zakontrastowaniu dróg żółciowych
Polega na zakontrastowaniu dróg żółciowych
i/lub trzustkowych przy pomocy cewnika
i/lub trzustkowych przy pomocy cewnika
wprowadzonego przez brodawkę Vatera pod
wprowadzonego przez brodawkę Vatera pod
kontrola aparatu RTG
kontrola aparatu RTG
Można wykonać też:
Można wykonać też:
nacięcie brodawki Vatera – papillotomia
nacięcie brodawki Vatera – papillotomia
usunięcie konkrementu
usunięcie konkrementu
kruszenie kamieni – litotrypsja
kruszenie kamieni – litotrypsja
poszerzenie i protezowanie zwężeń
poszerzenie i protezowanie zwężeń
biopsję
biopsję
ERCP – WSKAZANIA
ERCP – WSKAZANIA
Żółtaczka mechaniczna o nieznanej
Żółtaczka mechaniczna o nieznanej
przyczynie
przyczynie
Kamica przewodowa
Kamica przewodowa
Ostre zapalenie trzustki na tle kamiczym
Ostre zapalenie trzustki na tle kamiczym
Podejrzenie patologii w obrębie brodawki
Podejrzenie patologii w obrębie brodawki
Vatera
Vatera
Stenoza dróg żółciowych
Stenoza dróg żółciowych
Bóle w nadbrzuszu o nieznanej etiologii
Bóle w nadbrzuszu o nieznanej etiologii
ERCP –
ERCP –
PRZECIWWSKAZANIA
PRZECIWWSKAZANIA
Ciąża
Ciąża
Takie, jak do każdego
Takie, jak do każdego
badania endosopowego
badania endosopowego
Torbiel rzekoma trzustki
Torbiel rzekoma trzustki
Idiopatyczne ostre zapalenie
Idiopatyczne ostre zapalenie
trzustki
trzustki
DRENAŻ
DRENAŻ
PSEUDOTORBIELI
PSEUDOTORBIELI
TRZUSTKI
TRZUSTKI
80% zmian torbielowatych trzustki
80% zmian torbielowatych trzustki
to
to
torbiele rzekome
torbiele rzekome
Torbiel rzekoma to nagromadzenie
Torbiel rzekoma to nagromadzenie
soku trzustkowego ograniczone
soku trzustkowego ograniczone
ścianą z tkanki łącznej powstałe
ścianą z tkanki łącznej powstałe
w wyniku ostrego zapalenia trzustki,
w wyniku ostrego zapalenia trzustki,
urazu trzustki lub przewlekłego
urazu trzustki lub przewlekłego
zapalenia trzustki
zapalenia trzustki
DRENAŻ PSEUDOTORBIELI
DRENAŻ PSEUDOTORBIELI
TRZUSTKI – METODA
TRZUSTKI – METODA
jest to wprowadzenie pod kontrolą
jest to wprowadzenie pod kontrolą
USG przez kanał endoskopu lub pod
USG przez kanał endoskopu lub pod
kontrolą endoskopu wprowadzonego
kontrolą endoskopu wprowadzonego
do żołądka jednego końca cewnika
do żołądka jednego końca cewnika
typu „
typu „
double pigtail
double pigtail
” do światła
” do światła
torbieli, gdy drugi koniec zostaje
torbieli, gdy drugi koniec zostaje
umieszczony w żołądku, dwunastnicy
umieszczony w żołądku, dwunastnicy
lub wyprowadzony przez powłoki
lub wyprowadzony przez powłoki
ZABIEGI NA JELICIE GRUBYM
ZABIEGI NA JELICIE GRUBYM
Rektoskopia
Rektoskopia
podwiązywanie żylaków odbytu
podwiązywanie żylaków odbytu
Sigmoidoskopia
Sigmoidoskopia
polipektomia
polipektomia
Kolonoskopia
Kolonoskopia
koagulacja laserowa lub argonowa
koagulacja laserowa lub argonowa
zmian angiodysplastycznych,
zmian angiodysplastycznych,
naczyniaków, nowotworów
naczyniaków, nowotworów
LAPAROSKOPIA-
LAPAROSKOPIA-
HISTORIA
HISTORIA
1901
1901
- von Ott - pierwsza próba laparoskopii
- von Ott - pierwsza próba laparoskopii
diagnostycznej z użyciem lusterka czołowego
diagnostycznej z użyciem lusterka czołowego
1901
1901
- Kelling - pierwsza udana laparoskopia
- Kelling - pierwsza udana laparoskopia
z zastosowaniem cystoskopu u psa
z zastosowaniem cystoskopu u psa
1910
1910
- Jacobeus - pierwsza torako- i laparoskopia
- Jacobeus - pierwsza torako- i laparoskopia
u człowieka
u człowieka
1938
1938
– Veress - wprowadzenie igły do
– Veress - wprowadzenie igły do
wytwarzania odmy otrzewnowej
wytwarzania odmy otrzewnowej
1986
1986
- Semm - wprowadzenie automatycznie
- Semm - wprowadzenie automatycznie
sterowanego insuflatora gazu
sterowanego insuflatora gazu
1987
1987
–
–
Mouret - PIERWSZA CHOLECYSTEKTOMIA
Mouret - PIERWSZA CHOLECYSTEKTOMIA
LAPAROSKOPIA – IDEA
LAPAROSKOPIA – IDEA
METODY
METODY
Laparoskopia umożliwia wziernikowanie
Laparoskopia umożliwia wziernikowanie
jamy otrzewnej oraz przeprowadzanie
jamy otrzewnej oraz przeprowadzanie
zabiegów operacyjnych przy użyciu
zabiegów operacyjnych przy użyciu
kamery i narzędzi operacyjnych
kamery i narzędzi operacyjnych
wprowadzonych przez niewielkie
wprowadzonych przez niewielkie
nacięcia w powłokach jamy brzusznej
nacięcia w powłokach jamy brzusznej
Chirurgia małego dostępu
Chirurgia małego dostępu
LAPAROSKOPIA – KORZYŚCI I
LAPAROSKOPIA – KORZYŚCI I
PRZEWAGA NAD METODĄ TRADYCYJNĄ
PRZEWAGA NAD METODĄ TRADYCYJNĄ
„
„
Złoty standard” w leczeniu:
Złoty standard” w leczeniu:
kamicy pęcherzyka żółciowego
kamicy pęcherzyka żółciowego
choroby refluksowej przełyku
choroby refluksowej przełyku
niektórych przepuklin jamy brzusznej
niektórych przepuklin jamy brzusznej
Zalety:
Zalety:
zmniejszenie bólu pooperacyjnego
zmniejszenie bólu pooperacyjnego
mniejsze ryzyko powikłań zakrzepowych
mniejsze ryzyko powikłań zakrzepowych
mniejsze ryzyko wystąpienia przepuklin
mniejsze ryzyko wystąpienia przepuklin
pooperacyjnych
pooperacyjnych
szybszy powrót do sprawności fizycznej
szybszy powrót do sprawności fizycznej
i aktywności zawodowej
i aktywności zawodowej
krótszy czas trwania zabiegu i znieczulenia
krótszy czas trwania zabiegu i znieczulenia
LAPAROSKOPIA –
LAPAROSKOPIA –
NAJCZĘSTSZE ZABIEGI
NAJCZĘSTSZE ZABIEGI
Cholecystektomia
Cholecystektomia
wskazania: zapalenie, kamica, polipy lub zastawki
wskazania: zapalenie, kamica, polipy lub zastawki
pęcherzyka żółciowego
pęcherzyka żółciowego
powikłania: przecięcie i pooperacyjne zwężenia
powikłania: przecięcie i pooperacyjne zwężenia
dróg żółciowych
dróg żółciowych
Fundoplikacja
Fundoplikacja
wskazania: choroba refluksowa przełyku
wskazania: choroba refluksowa przełyku
Zabiegi naprawcze przepuklin jamy
Zabiegi naprawcze przepuklin jamy
brzusznej
brzusznej
polega na uzupełnieniu defektu ściany jamy
polega na uzupełnieniu defektu ściany jamy
brzusznej siatką prolenową mocowaną przy
brzusznej siatką prolenową mocowaną przy
pomocy klipsów lub szwów endoskopowych
pomocy klipsów lub szwów endoskopowych