Podstawowe badanie przedmiotowe (fizykalne) pacjenta

Pionowe linie określające

okolice klatki piersiowej:



linia pośrodkowa przednia (linea mediana anterior)



linia mostkowa (l. sternalis)



linia przymostkowa (l. parasternalis)



linia środkowoobojczykowa lub sutkowa (l.

medioclavicularis s. mammilaris)



linia pachowa przednia (l. axillaris anterior)



linia pachowa środkowa (l. axillaris media)



linia pachowa tylna (l. axillaris posterior)



linia łopatkowa (l. scapularis)



linii międzyłopatkowa (l.interscapularis)



linia przykręgowa (l.paravertebralis)



linia pośrodkowa tylna ( l.mediana posterior)

Opukiwanie klatki piersiowej

Cele:



Zbadanie stanu powietrzności tkanki płucnej

(zmniejszenie powietrzności- odgłos

opukowy stłumiony; zwiększenie

powietrzności- odgłos opukowy bębenkowy)



Stwierdzenie czy między ścianą klatki

piersiowej a płucem znajduje się

ciało stałe

(zrosty, nowotwór),

płyn

(przesięk, wysięk,

krew) lub

gaz

(odma opłucnej)



Oznaczenie granic znalezionych zmian (np.

wielkość wysięku w jamie opłucnej)



Zbadanie ruchomości dolnych granic płuc

Miejsce opukiwania



Dołki nadobojczykowe



Drugie międzyżebrza na przedniej

ścianie kl.p.



Czwarte międzyżebrza w liniach

środkowoobojczykowych



Szóste m/ż. w liniach pachowych

środkowych



Okolice nadłopatkowe,

międzyłopatkowe, podłopatkowe.

Odgłos opukowy

jawny:



fizjologiczny nad polami płucnymi



nie zawsze wyklucza procesów

chorobowych mogących toczyć się w

ukł. oddechowym ( płyn w jamie

opłucnej można stwierdzić gdy jego

ilość >300ml)

Odgłos opukowy

stłumiony



Przyczyną stłumienia jest obecność

przeszkody między ścianą klatki

piersiowej, a płucem :

- Płynu( wysięk, przesięk, krew)

Ciała stałego (zwłóknienie opłucnej,

nowotwór)



występuje również przy

bezpowietrzności płuca (zapalenie płuc)



Słyszy się go opukując np. udo.

Odgłos opukowy

bębenkowy



Obecny gdy między ścianą kl.p. a

płucami znajduje się duża ilość

powietrza (odma)



lub przy nadmiernie rozdętych

płucach (rozedma)



Fizjologiczny nad jamą brzuszną.

Patologia=

szmery dodatkowe



szmer oskrzelowy

w niefizjologicznych miejscach; świadczący o

nacieku w miąższu płucnym przy zachowanej drożności oskrzeli.



rzeszczenia

- powstają, gdy płyn znajduje się w pęcherzykach

płucnych np. w zapaleniu płuc,

obrzęku płuc

, gruźlicy, zawale

płuca, niewydolności krążenia, włóknieniu pęcherzyków,

rozstrzeniach oskrzeli, suchym zap. opłucnej;

słychać je tylko na szczycie wdechu, na skutek rozlepiania się

pęcherzyków płucnych. Fizjologicznie mogą powstać, gdy pacjent

długo leży; przechodzą po kilku głębszych wdechach.



rzężenia

- powstają w oskrzelach, słyszalne w trakcie wdechu i

wydechu

suche

świsty

furczenia,

gwizdy

(astma ,ciało obce w

oskrzelach)

Powstają na skutek obecności gęstej wydzieliny w oskrzelach.

wilgotne

: powstają na skutek obecności płynnej wydzieliny w

oskrzelach. Są 3 rodzaje: drobno-, średnio- i grubobańkowe. Zależą

od średnicy zalanego oskrzela. Przyczyną może być: nieżyt

oskrzeli, gruźlica, ropień, zgorzel, zawał, obrzęk, krwotok.

Uderzenie koniuszkowe

Okolica koniuszka serca to miejsce

położone najdalej na lewo i w dół

rzutu serca, w którym wyczuwa się

jeszcze skurcz lewej komory.

Prawidłowo znajduje się ono w piątej

przestrzeni międzyżebrowej, 1,5cm na

prawo od linii środkowo-obojczykowej.

Uderzenie koniuszkowe może być

wzmocnione lub przemieszczone.

Osłuchiwanie serca



Pierwszy ton serca

Pierwszy ton serca powstaje w następstwie

zamknięcia : stawek dwudzielnej i trójdzielnej i

jest najgłośniejszy nad koniuszkiem serca.



Drugi ton serca

Drugi ton serca powstaje w wyniku zamknięcia

zastawek aorty i tętnicy płucnej. Jest najlepiej

słyszalny w drugiej przestrzeni międzyżebrowej

lewej (tj. w polu osłuchiwania tętnicy płucnej).

Serce osłuchuje się w

następujących 5 typowych

punktach

1. V lewe międzyżebrze, l cm do wewnątrz od linii

obojczykowej środkowej — okolica uderzenia

koniuszkowego i miejsce osłuchiwania zastawki

dwudzielnej.

2. II prawe międzyżebrze przy mostku - okolica osłuchiwania

tętnicy głównej = lewego ujścia tętniczego

3. II lewe międzyżebrze przy mostku -okolica pnia płucnego

= prawego ujścia tętniczego

4. V prawe międzyżebrze tuż przy mostku i prawa krawędź

dolnej części mostka — jest to okolica osłuchiwania

zastawki trójdzielnej

5. III lewe międzyżebrze przy mostku — jest to miejsce

anatomicznego rzutu zastawki dwudzielnej (punkt Erba)

Jama brzuszna, 4xO



Opukiwanie- fizjologicznie- odgłos

bębenkowy; patologia- stłumienie

odgłosu (np.płyn w j. brzusznej)



Osłuchiwanie- fizjologicznie- obecna

perystaltyka; patologią jest cisza

świadcząca o niedrożności (np.w

zapaleniu otrzewnej)

Objawy patologiczne:



Objaw Blumberga

Jest to pojawienie się większej bolesności przy szybkim oderwaniu ręki od

brzucha aniżeli przy ucisku – sugeruje zapalenie otrzewnej.

Objaw Rowsinga

Uciska się brzuch głęboko w lewym dolnym kwadrancie. Ból w przeciwległym

prawym dolnym kwadrancie brzucha sugeruje ostre zapalenie wyrostka

robaczkowego.

Objaw Chełmońskiego

Służy on do badania bolesności wątroby. Lewą dłoń umieszcza się płasko nad

dolną częścią klatki piersiowej od przodu ponad wątrobą, a następnie w dłoń tę

uderza się drugą ręką. To samo dla porównania wykonuje się po stronie lewej.

Chory wskazuje po której stronie odczuł większą bolesność.

Objaw Goldflama

wywoływany przez uderzanie w grzbiet- w okolicy kąta kręgosłupowo-

żebrowego. Prawidłowo wstrząsanie tej okolicy nie wywołuje bólu. Pojawiający

się ostry ból stanowi dodatni objaw Goldflama i sugeruje ostry proces

zapalny

nerki

po stronie badanej.

bjaw chełbotania

W płynie obecnym w jamie brzusznej wzbudza się falowanie, uderzając krótko i

sprężyście w boczną stronę brzucha opuszkami 2-3 palców. Falowanie badający

wyczuwa, przykładając rozwartą dłoń po stronie przeciwnej. Następnie poleca

się choremu, aby silnie ucisnął zewnętrznym brzegiem swojej dłoni brzuch w

linii pośrodkowej. Ucisk uniemożliwia przepływ fali, badający jej nie czuje.

Document Outline