background image

 

 

 

 

ZASADY I TRYB 

ZASADY I TRYB 

ORZEKANIA 

ORZEKANIA 

O NIEZDOLNOŚCI 

O NIEZDOLNOŚCI 

DO PRACY 

DO PRACY 

ZAROBKOWEJ

ZAROBKOWEJ

Dionizy Bilski

Dionizy Bilski

background image

 

 

 

 

Ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczenie  społeczne,  jako  prawna 

Ubezpieczenie  społeczne,  jako  prawna 

forma 

koncepcji 

zabezpieczenia 

forma 

koncepcji 

zabezpieczenia 

społecznego, 

wywodzi 

się 

społecznego, 

wywodzi 

się 

ubezpieczeń gospodarczych.

ubezpieczeń gospodarczych.

         

         

Ma  z  nim  następujące  cechy 

Ma  z  nim  następujące  cechy 

wspólne:

wspólne:

składka

składka

wspólny fundusz

wspólny fundusz

określone ryzyko

określone ryzyko

     

     

szkoda

szkoda

pokrycie szkody 

pokrycie szkody 

(określone 

(określone 

świadczenie).

świadczenie).

background image

 

 

 

 

Ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczenia społeczne

Prawo  zabezpieczenia  społecznego 

Prawo  zabezpieczenia  społecznego 

jest  systemem  ustawowych  gwarancji 

jest  systemem  ustawowych  gwarancji 

na  wypadek  określonego  zdarzenia 

na  wypadek  określonego  zdarzenia 

(ziszczenia  się  socjalnego  ryzyka). 

(ziszczenia  się  socjalnego  ryzyka). 

Zgodnie  z  tym  prawem  świadczenia 

Zgodnie  z  tym  prawem  świadczenia 

przypadają 

przypadają 

tylko  tym

tylko  tym

,  którzy  doznają 

,  którzy  doznają 

skutków  socjalnego  ryzyka  i  spełniają 

skutków  socjalnego  ryzyka  i  spełniają 

ustawowe  warunki  do  ich  nabycia. 

ustawowe  warunki  do  ich  nabycia. 

Przez  ryzyko  rozumie  się  na  ogół 

Przez  ryzyko  rozumie  się  na  ogół 

niebezpieczeństwo 

wystąpienia 

niebezpieczeństwo 

wystąpienia 

zdarzenia:  przyszłego,  niepewnego, 

zdarzenia:  przyszłego,  niepewnego, 

niezależnego  od  woli  człowieka  i  dla 

niezależnego  od  woli  człowieka  i  dla 

niego niekorzystnego.

niego niekorzystnego.

background image

 

 

 

 

Ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczenia społeczne

Socjalne ryzyko niezdolności do pracy może 

Socjalne ryzyko niezdolności do pracy może 

wynikać  ze 

wynikać  ze 

stanu  zdrowia

stanu  zdrowia

  (renta  inwalidzka 

  (renta  inwalidzka 

–  renta  z  tytułu  niezdolności  do  pracy 

–  renta  z  tytułu  niezdolności  do  pracy 

wskutek 

wskutek 

naruszenia  sprawności  organizmu

naruszenia  sprawności  organizmu

lub ze względu na wiek (emerytura).

lub ze względu na wiek (emerytura).

We  wspólnocie  socjalnego  ryzyka 

We  wspólnocie  socjalnego  ryzyka 

nie  ma

nie  ma

 

 

symetrii  między  wkładem  a  realizowaną 

symetrii  między  wkładem  a  realizowaną 

korzyścią.  Przeciwnie  –  charakterystyczna 

korzyścią.  Przeciwnie  –  charakterystyczna 

dla  niej  jest  asymetria  i  w  niej  właśnie 

dla  niej  jest  asymetria  i  w  niej  właśnie 

wyraża  się  sens  solidaryzmu  społecznego: 

wyraża  się  sens  solidaryzmu  społecznego: 

przyczyniają 

się 

wszyscy, 

często 

przyczyniają 

się 

wszyscy, 

często 

nierównym 

stopniu, 

ale 

kompensację 

nierównym 

stopniu, 

ale 

kompensację 

otrzymuje tylko ten, kto doznał szkody.

otrzymuje tylko ten, kto doznał szkody.

background image

 

 

 

 

Ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczenia społeczne

Spo

Spo

ł

ł

eczny 

charakter 

takich 

eczny 

charakter 

takich 

ubezpiecze

ubezpiecze

ń

ń

  polega  na  tym, 

  polega  na  tym, 

ż

ż

e

e

  są 

  są 

obowiązkowe  a

obowiązkowe  a

  z  ich  dobrodziejstw 

  z  ich  dobrodziejstw 

korzysta

korzysta

 wszyscy pracownicy

 wszyscy pracownicy

 (?)

 (?)

.

.

Jest 

wiele 

rodzajów 

ubezpiecze

Jest 

wiele 

rodzajów 

ubezpiecze

ń

ń

 

 

spo

spo

ł

ł

ecznych  ale  wszystkie  one  s

ecznych  ale  wszystkie  one  s

ł

ł

u

u

żą

żą

 

 

jednemu 

celowi: 

jednemu 

celowi: 

zabezpieczaj

zabezpieczaj

ą

ą

 

 

cz

cz

ł

ł

owieka pracuj

owieka pracuj

ą

ą

cego przed 

cego przed 

ryzykiem 

ryzykiem 

utraty dochodu lub zarobku.

utraty dochodu lub zarobku.

W  Polsce  obowiązuje  system  tzw. 

W  Polsce  obowiązuje  system  tzw. 

repartycyjny,  albo  inaczej:  system 

repartycyjny,  albo  inaczej:  system 

oparty 

na 

niepisanej 

umowie 

oparty 

na 

niepisanej 

umowie 

międzypokoleniowej.

międzypokoleniowej.

background image

 

 

 

 

Ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczenia społeczne

Zabezpieczenie

Zabezpieczenie

 społeczne

 społeczne

(Polityka społeczna państwa)

(Polityka społeczna państwa)

    

    

Opieka społeczna

Opieka społeczna

   

   

Zaopatrzenie społeczne  

Zaopatrzenie społeczne  

  

  

Ubezpieczenie 

Ubezpieczenie 

społeczne

społeczne

       

       

(z budżetu państwa: 

(z budżetu państwa: 

  

  

(FUS

(FUS

/ZUS i KRUS, 

/ZUS i KRUS, 

NFZ

NFZ

)

)

          

          

MON, MSWiA, 

MON, MSWiA, 

MS, PFRON

MS, PFRON

(roszczeniow

(roszczeniow

e

e

)

)

    

    

(roszczeniowe/

(roszczeniowe/

uznaniow

uznaniow

e

e

 ?

 ?

)

)

   

   

(

(

uznaniow

uznaniow

e

e

)

)

background image

 

 

 

 

Ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczenia społeczne

Wsz

Wsz

el

el

kie zasady prawne dotycz

kie zasady prawne dotycz

ą

ą

ce 

ce 

orzecznictwa

orzecznictwa

 

 

lekarskiego (kto i jak ma 

lekarskiego (kto i jak ma 

orzeka

orzeka

ć

ć

)

)

 

 

wynikaj

wynikaj

ą

ą

 z ustaw Sejmu RP

 z ustaw Sejmu RP

 

 

i Rozporz

i Rozporz

ą

ą

dze

dze

ń

ń

 RM.

 RM.

ZUS

ZUS

, KRUS, MON, MSWiA, PFRON

, KRUS, MON, MSWiA, PFRON

 ma

 ma

 

 

jedynie uprawnienia do wydawania

jedynie uprawnienia do wydawania

 

 

decyzji

decyzji

o ich przyznaniu lub odmowie, w oparciu o 

o ich przyznaniu lub odmowie, w oparciu o 

obowiązujące prawo

obowiązujące prawo

oraz zarz

oraz zarz

ą

ą

dze

dze

ń

ń

 dotycz

 dotycz

ą

ą

cych organizacji 

cych organizacji 

pracy.

pracy.

background image

 

 

 

 

Ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczenia społeczne

„…

„…

Z  góry 

Z  góry 

ś

ś

miem  twierdzi

miem  twierdzi

ć

ć

,  i

,  i

ż

ż

  procedura 

  procedura 

wszelkich 

ubezpiecze

wszelkich 

ubezpiecze

ń

ń

 

spo

 

spo

ł

ł

ecznych, 

ecznych, 

chocia

chocia

ż

ż

by  jak  najlepiej  zorganizowanych  i 

by  jak  najlepiej  zorganizowanych  i 

najrozumniej  prowadzonych  –  le

najrozumniej  prowadzonych  –  le

ż

ż

y  w  r

y  w  r

ę

ę

kach 

kach 

lekarzy”… „Wszelkie orzeczenia lekarskie s

lekarzy”… „Wszelkie orzeczenia lekarskie s

ą

ą

 

 

jedynie  podstaw

jedynie  podstaw

ą

ą

,  na  której  opiera  wyrok 

,  na  której  opiera  wyrok 

w

w

ł

ł

adza administracyjna, lecz podstaw

adza administracyjna, lecz podstaw

ą

ą

, dan

, dan

ą

ą

 

 

przez jedynego zawodowego rzeczoznawc

przez jedynego zawodowego rzeczoznawc

ę

ę

 w 

 w 

post

post

ę

ę

powaniu rentowym, a zatem musz

powaniu rentowym, a zatem musz

ą

ą

 by

 by

ć

ć

 

 

podstaw

podstaw

ą

ą

  zdrow

  zdrow

ą

ą

  i  siln

  i  siln

ą

ą

.  Powtarzam  raz 

.  Powtarzam  raz 

jeszcze: 

jeszcze: 

od  lekarzy  zale

od  lekarzy  zale

ż

ż

y  los  i  powodzenie 

y  los  i  powodzenie 

ubezpiecze

ubezpiecze

ń

ń

 spo

 spo

ł

ł

ecznych

ecznych

, bo najm

, bo najm

ę

ę

drsza ich 

drsza ich 

organizacja,  najlepsze  kierownictwo  nie 

organizacja,  najlepsze  kierownictwo  nie 

pomo

pomo

ż

ż

e, 

skoro 

orzecznictwo 

lekarskie, 

e, 

skoro 

orzecznictwo 

lekarskie, 

niesprawiedliwe 

powierzchowne, 

niesprawiedliwe 

powierzchowne, 

podkopywa

podkopywa

ć

ć

  by  mia

  by  mia

ł

ł

o  ekonomiczny  byt 

o  ekonomiczny  byt 

tych

tych

że

że

 ubezpiecze

 ubezpiecze

ń

ń

 spo

 spo

ł

ł

ecznych”

ecznych”

.

.

D

D

r Francisz

r Francisz

e

e

k Witasz

k Witasz

e

e

k

k

:

:

 Zarys orzecznictwa lekarskiego

 Zarys orzecznictwa lekarskiego

 

 

podręcznik 

podręcznik 

wydan

wydan

y

y

 w 1935 r

 w 1935 r

.

.

background image

 

 

 

 

Ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczenia społeczne

Orzecznictwo  lekarskie  w  zaopatrzeniu 

Orzecznictwo  lekarskie  w  zaopatrzeniu 

społecznym  odgrywa  niezwykle  istotną  rolę, 

społecznym  odgrywa  niezwykle  istotną  rolę, 

gdyż 

nie 

da 

się 

realizować 

polityki 

gdyż 

nie 

da 

się 

realizować 

polityki 

społecznej bez udziału lekarzy orzekających, 

społecznej bez udziału lekarzy orzekających, 

których opinie 

których opinie 

decydują o wydatkach na cele 

decydują o wydatkach na cele 

społeczne

społeczne

 zarówno wynikające z ubezpieczeń 

 zarówno wynikające z ubezpieczeń 

społecznych  jak  i  z  obowiązku  państwa  w 

społecznych  jak  i  z  obowiązku  państwa  w 

stosunku  do  swoich  nieubezpieczonych 

stosunku  do  swoich  nieubezpieczonych 

obywateli

obywateli

.

.

Można  więc  uznać,  że  dalsze  losy  naszego 

Można  więc  uznać,  że  dalsze  losy  naszego 

kraju  będą  zależały  z  jednej  strony  od 

kraju  będą  zależały  z  jednej  strony  od 

wzrostu gospodarczego a z drugiej strony od 

wzrostu gospodarczego a z drugiej strony od 

wielkości 

wydatków 

na 

cele 

socjalne

wielkości 

wydatków 

na 

cele 

socjalne

 

 

uzależnionych 

uzależnionych 

w  znaczącym  stopniu 

w  znaczącym  stopniu 

od 

od 

jakości:  opieki  zdrowotnej  i  orzecz

jakości:  opieki  zdrowotnej  i  orzecz

nictwa

nictwa

 

 

lekarski

lekarski

ego

ego

.

.

background image

 

 

 

 

Lekarz – dysponent funduszem składek 

Lekarz – dysponent funduszem składek 

ubezpieczeniowych

ubezpieczeniowych

Roczny wydatek na zrealizowanie wszelkich 

Roczny wydatek na zrealizowanie wszelkich 

orzeczeń lekarskich w 2007r. wyniósł:

orzeczeń lekarskich w 2007r. wyniósł:

 

 

ponad 150 miliardów 

ponad 150 miliardów 

zł.

zł.

(świadczenia: ZUS, KRUS, MON, MSWiA, MS, PFRON, NFZ) 

(świadczenia: ZUS, KRUS, MON, MSWiA, MS, PFRON, NFZ) 

Czy można taką sumę pieniędzy oddać 

Czy można taką sumę pieniędzy oddać 

do dyspozycji 

do dyspozycji 

tylko

tylko

 lekarzy nie zawsze 

 lekarzy nie zawsze 

posiadających dostateczną wiedzę 

posiadających dostateczną wiedzę 

orzeczniczą?

orzeczniczą?

background image

 

 

 

 

Ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczenia społeczne

Aktualnie 

Polsce 

obowiązują 

następujące 

Aktualnie 

Polsce 

obowiązują 

następujące 

systemy  orzecznictwa  lekarskiego  dla  potrzeb 

systemy  orzecznictwa  lekarskiego  dla  potrzeb 

zaopatrzenia

zaopatrzenia

 i 

 i 

ubezpieczenia

ubezpieczenia

 społecznego:

 społecznego:

1.

1.

FUS/ZUS  –  dla  pracowników  i  prowadzących 

FUS/ZUS  –  dla  pracowników  i  prowadzących 

własną dz. gospodarczą,

własną dz. gospodarczą,

2.

2.

KRUS – dla rolników indywidualnych

KRUS – dla rolników indywidualnych

3.

3.

dla żołnierzy (MON)

dla żołnierzy (MON)

4.

4.

dla funkcjonariuszy MSWiA

dla funkcjonariuszy MSWiA

5.

5.

o niepełnosprawności

o niepełnosprawności

6.

6.

inne,  różne,  dla  osób  wykonujących  określone 

inne,  różne,  dla  osób  wykonujących  określone 

zawody

zawody

 

 

(np.: wymiar sprawiedliwości, nauczyciele itp.)

(np.: wymiar sprawiedliwości, nauczyciele itp.)

background image

 

 

 

 

Ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczenia społeczne w Polsce to:

Ubezpieczenia społeczne w Polsce to:

zdrowotne

zdrowotne

 

 

(NFZ),

(NFZ),

chorobowe

chorobowe

 

 

(ZUS, KRUS)

(ZUS, KRUS)

,

,

rentowe

rentowe

 

 

(FUS/ZUS, KRUS)

(FUS/ZUS, KRUS)

,

,

wypadkowe

wypadkowe

 i z tyt. chorób zawodowych 

 i z tyt. chorób zawodowych 

(FUS/ ZUS, KRUS)

(FUS/ ZUS, KRUS)

,

,

 

 

emerytalne

emerytalne

 

 

(FUS/ZUS, KRUS).

(FUS/ZUS, KRUS).

background image

 

 

 

 

Ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczenia społeczne

Z tytułu ubezpieczenia spo

Z tytułu ubezpieczenia spo

ł

ł

ecznego,

ecznego,

 

 

ubezpieczony 

ubezpieczony 

przez ZUS

przez ZUS

 ma prawo (po 

 ma prawo (po 

spełnieniu warunków

spełnieniu warunków

do:

do:

bezpłatnego  leczenia,  rehabilitacji  i  określonego 

bezpłatnego  leczenia,  rehabilitacji  i  określonego 

sprzętu protetycznego.

sprzętu protetycznego.

 

 

zasiłków: opiekuńczego, macierzyńskiego, 

zasiłków: opiekuńczego, macierzyńskiego, 

pogrzebowego.

pogrzebowego.

zasi

zasi

ł

ł

ku chorobowego (6 m-cy),

ku chorobowego (6 m-cy),

 

 

ś

ś

wiadczenia rehabilitacyjnego (do 12 m-cy),

wiadczenia rehabilitacyjnego (do 12 m-cy),

zasiłku wyrównawczego (?)

zasiłku wyrównawczego (?)

renty szkoleniowej (do 36 m-cy)

renty szkoleniowej (do 36 m-cy)

 (?!)

 (?!)

,

,

renty z tytu

renty z tytu

ł

ł

u cz

u cz

ęś

ęś

ciowej niezdolno

ciowej niezdolno

ś

ś

ci do pracy,

ci do pracy,

renty z tytu

renty z tytu

ł

ł

u całkowitej niezdolno

u całkowitej niezdolno

ś

ś

ci do pracy

ci do pracy

,

,

dodatku piel

dodatku piel

ę

ę

gnacyjnego (do emerytury lub 

gnacyjnego (do emerytury lub 

renty),

renty),

emerytury,

emerytury,

jednorazowego odszkodowania

jednorazowego odszkodowania

 z tytułu skutków 

 z tytułu skutków 

wypadków  przy  pracy  lub  chorób  uznanych  za 

wypadków  przy  pracy  lub  chorób  uznanych  za 

zawodowe,

zawodowe,

background image

 

 

 

 

Ubezpieczenia społeczne

Ubezpieczenia społeczne

T

T

akże  rodzina  ubezpieczonego  ma  prawo  do 

akże  rodzina  ubezpieczonego  ma  prawo  do 

świadczeń

świadczeń

  z  tytułu  ubezpieczenia  rodzica  lub 

  z  tytułu  ubezpieczenia  rodzica  lub 

małżonka:

małżonka:

bezpłatnego 

leczenia, 

rehabilitacji 

bezpłatnego 

leczenia, 

rehabilitacji 

określonego sprzętu protetycznego,

określonego sprzętu protetycznego,

renty

renty

  rodzinnej  (dzieci  oraz  wdowa  po  5

  rodzinnej  (dzieci  oraz  wdowa  po  5

0

0

  r. 

  r. 

życia,  lub  w  wieku  młodszym  jeżeli  została 

życia,  lub  w  wieku  młodszym  jeżeli  została 

uznana za niezdolną do pracy),

uznana za niezdolną do pracy),

dodatku  piel

dodatku  piel

ę

ę

gnacyjnego 

gnacyjnego 

(jeżeli  mają  prawo  do 

(jeżeli  mają  prawo  do 

w/w świadczenia), 

w/w świadczenia), 

zasiłku pogrzebowego.

zasiłku pogrzebowego.

background image

 

 

 

 

Orzekanie dla potrzeb rentowych  

Orzekanie dla potrzeb rentowych  

®

®

Lekarz orzekający i komisje lekarskie 

Lekarz orzekający i komisje lekarskie 

wydają orzeczenie o 

wydają orzeczenie o 

niezdolności do pracy 

niezdolności do pracy 

(i 

(i 

odp.)

odp.)

lub jej braku na podstawie:

lub jej braku na podstawie:

                 

                 

badania osobistego wnioskodawcy,

badania osobistego wnioskodawcy,

dokumentacji lekarskiej,

dokumentacji lekarskiej,

                 

                 

wyników badań pomocniczych,

wyników badań pomocniczych,

 

 

lub

lub

      

      

na podstawie dokumentacji lekarskiej

na podstawie dokumentacji lekarskiej

(w uzasadnionych przypadkach), 

(w uzasadnionych przypadkach), 

ale mają też możliwość (w pewnym 

ale mają też możliwość (w pewnym 

zakresie):

zakresie):

zasięgnięcia opinii konsultanta (lekarza lub 

zasięgnięcia opinii konsultanta (lekarza lub 

psychologa),

psychologa),

skierowania na wykonanie badań pomocniczych.

skierowania na wykonanie badań pomocniczych.

background image

 

 

 

 

Orzekanie dla potrzeb rentowych

Orzekanie dla potrzeb rentowych

Lekarz  badający  dla  celów  orzeczniczych 

Lekarz  badający  dla  celów  orzeczniczych 

musi wiedzieć o:

musi wiedzieć o:

 

 

podstawowej  zasadzie  obowiązującej  podczas 

podstawowej  zasadzie  obowiązującej  podczas 

oceny sprawności badanego, która mówi, że skargi 

oceny sprawności badanego, która mówi, że skargi 

i dolegliwości zgłaszane przez badanego podlegają 

i dolegliwości zgłaszane przez badanego podlegają 

ocenie  tylko  w  takim  stopniu  w  jakim  znajdują 

ocenie  tylko  w  takim  stopniu  w  jakim  znajdują 

potwierdzenie 

w: 

badaniu 

przedmiotowym, 

potwierdzenie 

w: 

badaniu 

przedmiotowym, 

dokumentacji  lekarskiej  i/lub  wynikach  badań 

dokumentacji  lekarskiej  i/lub  wynikach  badań 

pomocniczych,

pomocniczych,

 

 

odmiennych  relacjach  jakie  zachodzą  pomiędzy 

odmiennych  relacjach  jakie  zachodzą  pomiędzy 

badanym a badającym:

badanym a badającym:

         

         

pacjent – lekarz            

pacjent – lekarz            

 

 

 

 

         petent – 

         petent – 

orzecznik

orzecznik

    

    

wzajemne zaufanie 

wzajemne zaufanie 

            wzajemny brak 

            wzajemny brak 

zaufania

zaufania





      

      





   

   

       

       

wspólny cel:

wspólny cel:

   

   

konflikt interesów:

konflikt interesów:

ratowanie  zdrowia (życia) 

ratowanie  zdrowia (życia) 

„dobro” 

„dobro” 

jednostki czy 

jednostki czy 

      

      

społeczności?

społeczności?

background image

 

 

 

 

Orzekanie dla potrzeb rentowych

Orzekanie dla potrzeb rentowych

Podstawą 

orzecznictwa 

lekarskiego 

Podstawą 

orzecznictwa 

lekarskiego 

sprawach rentowych jest 

sprawach rentowych jest 

ilościowe

ilościowe

 ustalanie 

 ustalanie 

stopnia 

stopnia 

naruszenia 

(upośledzenia) 

 

naruszenia 

(upośledzenia) 

 

sprawności

sprawności

 

organizmu, 

spowodowanego 

 

organizmu, 

spowodowanego 

chorobą,  wadą  wrodzoną  lub  urazem  bądź 

chorobą,  wadą  wrodzoną  lub  urazem  bądź 

ich  odległymi  skutkami.  Jego  istotą  jest 

ich  odległymi  skutkami.  Jego  istotą  jest 

przełożenie 

zmian 

przełożenie 

zmian 

jakościowych

jakościowych

 

 

następujących w organizmie w wyniku wyżej 

następujących w organizmie w wyniku wyżej 

wymienionych  przyczyn  na  ocenę 

wymienionych  przyczyn  na  ocenę 

ilościową

ilościową

określającą  rodzaj  i  stopień  nasilenia 

określającą  rodzaj  i  stopień  nasilenia 

upośledzenia 

wydolności

upośledzenia 

wydolności

 

poszczególnych 

 

poszczególnych 

funkcji  narządów  czy  układów  oraz  stopień 

funkcji  narządów  czy  układów  oraz  stopień 

przystosowania  się  organizmu  do  tego 

przystosowania  się  organizmu  do  tego 

upośledzenia,

upośledzenia,

  w 

  w 

odniesieniu  do

odniesieniu  do

 

 

możliwości 

możliwości 

(zdolności) 

do 

utrzymywania 

się 

(zdolności) 

do 

utrzymywania 

się 

jakiejkolwiek  pracy  zarobkowej  (

jakiejkolwiek  pracy  zarobkowej  (

osobistej 

osobistej 

pracy  w  gospodarstwie  rolnym,  służby  w 

pracy  w  gospodarstwie  rolnym,  służby  w 

MON,    MSWiA),  lub  zgodnej  z  poziomem 

MON,    MSWiA),  lub  zgodnej  z  poziomem 

posiadanych kwalifikacji).

posiadanych kwalifikacji).

background image

 

 

 

 

Zadania orzecznictwa lekarskiego w oparciu 

Zadania orzecznictwa lekarskiego w oparciu 

o  normy prawne

o  normy prawne

Aktualne zadania orzecznictwa lekarskiego

Aktualne zadania orzecznictwa lekarskiego

w oparciu o normy prawne

w oparciu o normy prawne

1. Lekarze przemysłowej medycyny pracy:

1. Lekarze przemysłowej medycyny pracy:

Orzekanie (o charakterze prewencyjnym) o 

Orzekanie (o charakterze prewencyjnym) o 

niezdolności  do  pracy  na  konkretnym 

niezdolności  do  pracy  na  konkretnym 

stanowisku  w  konkretnym  zakładzie  pracy 

stanowisku  w  konkretnym  zakładzie  pracy 

(w oparciu o kodeks pracy).

(w oparciu o kodeks pracy).

2. Praktycznie wszyscy lekarze, 

2. Praktycznie wszyscy lekarze, 

stomatolodzy i felczerzy:

stomatolodzy i felczerzy:

Orzekanie  o 

Orzekanie  o 

czasowej

czasowej

  niezdolności  do 

  niezdolności  do 

pracy  ubezpieczonych  (w  oparciu  o  różne 

pracy  ubezpieczonych  (w  oparciu  o  różne 

stosowne ustawy) .

stosowne ustawy) .

background image

 

 

 

 

Zadania orzecznictwa lekarskiego w oparciu 

Zadania orzecznictwa lekarskiego w oparciu 

o  normy prawne

o  normy prawne

3. Lekarze ZUS (w oparciu o odpowiednie ustawy o ubezp. 

3. Lekarze ZUS (w oparciu o odpowiednie ustawy o ubezp. 

społ.) 

społ.) 

Orzekanie o zasadności wystawionych druków ZUS ZLA.

Orzekanie o zasadności wystawionych druków ZUS ZLA.

Orzekanie o prawie do świadczenia rehabilitacyjnego.

Orzekanie o prawie do świadczenia rehabilitacyjnego.

Orzekanie o istnieniu prawa  do świadczenia 

Orzekanie o istnieniu prawa  do świadczenia 

rehabilitacyjnego w związku z wypadkiem przy pracy lub 

rehabilitacyjnego w związku z wypadkiem przy pracy lub 

chorobą zawodową

chorobą zawodową

Orzekanie o długotrwałej niezdolności do pracy i jej stopniu 

Orzekanie o długotrwałej niezdolności do pracy i jej stopniu 

(renty „pracownicze”, tzw. uczniowskie i rodzinne).

(renty „pracownicze”, tzw. uczniowskie i rodzinne).

Orzekanie o związku niezdolności do pracy z:

Orzekanie o związku niezdolności do pracy z:

o

wypadkiem przy pracy i równoważnym,

wypadkiem przy pracy i równoważnym,

o

wypadkiem w drodze do i z pracy, 

wypadkiem w drodze do i z pracy, 

o

chorobą zawodową,

chorobą zawodową,

o

naruszeniem sprawności narządu ruchu lub wzroku,

naruszeniem sprawności narządu ruchu lub wzroku,

o

służbą wojskową i równoważną,

służbą wojskową i równoważną,

o

działaniami wojennymi,

działaniami wojennymi,

o

pobytem w obozach hitlerowskich,

pobytem w obozach hitlerowskich,

o

pobytem na zesłaniu,

pobytem na zesłaniu,

o

pobytem w więzieniu z powodów politycznych.

pobytem w więzieniu z powodów politycznych.

Orzekanie o niezdolności lub przydatności do wykonywania 

Orzekanie o niezdolności lub przydatności do wykonywania 

niektórych zawodów.

niektórych zawodów.

Orzekanie dla uzyskania prawa do renty socjalnej.

Orzekanie dla uzyskania prawa do renty socjalnej.

Orzekanie o niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Orzekanie o niezdolności do samodzielnej egzystencji.

background image

 

 

 

 

Zadania orzecznictwa lekarskiego w oparciu 

Zadania orzecznictwa lekarskiego w oparciu 

o  normy prawne

o  normy prawne

Ciąg dalszy

Ciąg dalszy

:

:

orzekanie o jednorazowych odszkodowaniach z tytułu 

orzekanie o jednorazowych odszkodowaniach z tytułu 

wypadków przy pracy i zachorowań na choroby zawodowe.

wypadków przy pracy i zachorowań na choroby zawodowe.

orzekanie o potrzebie zastosowania rehabilitacji leczniczej.

orzekanie o potrzebie zastosowania rehabilitacji leczniczej.

4. Lekarze KRUS:

4. Lekarze KRUS:

orzekanie o prawie do zasiłku chorobowego trwającego 

orzekanie o prawie do zasiłku chorobowego trwającego 

dłużej niż 180 dni.

dłużej niż 180 dni.

orzekanie 

całkowitej 

niezdolności 

do 

pracy 

orzekanie 

całkowitej 

niezdolności 

do 

pracy 

gospodarstwie rolnym (oraz inne – omówione w dalszej części 

gospodarstwie rolnym (oraz inne – omówione w dalszej części 

wykładu).

wykładu).

5. Lekarze MON i MSWiA:

5. Lekarze MON i MSWiA:

orzekanie o grupach inwalidztwa, (niezdolności do służby w 

orzekanie o grupach inwalidztwa, (niezdolności do służby w 

jednostkach MON i jej związku z tą służbą oraz o niezdolności 

jednostkach MON i jej związku z tą służbą oraz o niezdolności 

do pracy),

do pracy),

orzekanie  o  grupach  inwalidztwa  (niezdolności  do  służby  w 

orzekanie  o  grupach  inwalidztwa  (niezdolności  do  służby  w 

jednostkach MSWiA i jej związku z tą służbą oraz o niezd. do 

jednostkach MSWiA i jej związku z tą służbą oraz o niezd. do 

pracy).

pracy).

6.Lekarze 

Zespołów 

ds. 

Orzekania 

Stopniu 

6.Lekarze 

Zespołów 

ds. 

Orzekania 

Stopniu 

Niepełnosprawności:

Niepełnosprawności:

orzekanie  o  niepełnosprawności  (u  dzieci)  i  jej  stopniach  (u 

orzekanie  o  niepełnosprawności  (u  dzieci)  i  jej  stopniach  (u 

dorosłych).

dorosłych).

background image

 

 

 

 

Zadania orzecznictwa lekarskiego w oparciu 

Zadania orzecznictwa lekarskiego w oparciu 

o  normy prawne

o  normy prawne

7. Lekarze biegli sądowi:

7. Lekarze biegli sądowi:

orzekanie  (opiniowanie)  dla  potrzeb  wszystkich 

orzekanie  (opiniowanie)  dla  potrzeb  wszystkich 

rodzajów  sądów,  w  tym  dla  Sądów  Pracy  i 

rodzajów  sądów,  w  tym  dla  Sądów  Pracy  i 

Ubezpieczeń Społecznych.

Ubezpieczeń Społecznych.

8. Lekarze sądowi:

8. Lekarze sądowi:

orzekanie  o  niezdolności  do  uczestnictwa  w 

orzekanie  o  niezdolności  do  uczestnictwa  w 

procesie sądowym,

procesie sądowym,

orzekanie  o  stanie  zdrowia  uniemożliwiającego 

orzekanie  o  stanie  zdrowia  uniemożliwiającego 

odbywanie kary więzienia lub pobytu w areszcie.

odbywanie kary więzienia lub pobytu w areszcie.

9.  Lekarze  poszczególnych  komercyjnych  instytucji 

9.  Lekarze  poszczególnych  komercyjnych  instytucji 

ubezpieczeniowych:

ubezpieczeniowych:

orzekanie dla potrzeb (bardzo zróżnicowanych - w 

orzekanie dla potrzeb (bardzo zróżnicowanych - w 

tym  także  o  niezdolności  do  pracy)  komercyjnych 

tym  także  o  niezdolności  do  pracy)  komercyjnych 

instytucji ubezpieczeniowych.

instytucji ubezpieczeniowych.

background image

 

 

 

 

Orzekanie dla potrzeb zaopatrzenia 

Orzekanie dla potrzeb zaopatrzenia 

społecznego

społecznego

Na  wynik  orzekania  dla  potrzeb  zaopatrzenia 

Na  wynik  orzekania  dla  potrzeb  zaopatrzenia 

społecznego 

(ubezpieczenia 

zabezpieczenia) 

społecznego 

(ubezpieczenia 

zabezpieczenia) 

składają się dwa elementy:

składają się dwa elementy:

biologiczny

biologiczny

  – 

  – 

wg  jednego  kryterium  oceny  – 

wg  jednego  kryterium  oceny  – 

stopnia 

upośledzenia 

sprawności, 

funkcji 

stopnia 

upośledzenia 

sprawności, 

funkcji 

organizmu

organizmu

socjalno 

– 

zawodowy

socjalno 

– 

zawodowy

 

 

czyli 

odniesienia 

czyli 

odniesienia 

stwierdzonego upośledzenia funkcji do:

stwierdzonego upośledzenia funkcji do:

w ubezpieczeniu społ.:

w ubezpieczeniu społ.:

 zdolności do zarobkowania 

 zdolności do zarobkowania 

jakiegokolwiek  albo  zgodnego  z  posiadanym 

jakiegokolwiek  albo  zgodnego  z  posiadanym 

poziomem  kwalifikacji,  w  określonym  zawodzie, 

poziomem  kwalifikacji,  w  określonym  zawodzie, 

osobistej pracy w gospodarstwie rolnym

osobistej pracy w gospodarstwie rolnym

w  zabezpieczeniu  społ.:

w  zabezpieczeniu  społ.:

  zdolności  do  służby  w 

  zdolności  do  służby  w 

formacjach 

MON, 

MSWiA 

zdolności 

do 

formacjach 

MON, 

MSWiA 

zdolności 

do 

zarobkowania 

na 

otwartym 

rynku 

pracy, 

zarobkowania 

na 

otwartym 

rynku 

pracy, 

przydatności  do  pracy  na  niektórych  stanowiskach 

przydatności  do  pracy  na  niektórych  stanowiskach 

w MS, albo pełnienia ról społecznych.

w MS, albo pełnienia ról społecznych.

A więc na podstawie różnych ustaw i wg różnych 

A więc na podstawie różnych ustaw i wg różnych 

kryteriów!

kryteriów!

background image

 

 

 

 

Orzekanie dla potrzeb zaopatrzenia 

Orzekanie dla potrzeb zaopatrzenia 

społecznego

społecznego

Praktyka dowodzi, że właśnie tych czynników 

Praktyka dowodzi, że właśnie tych czynników 

pozamedycznych  organy  orzekające  nie 

pozamedycznych  organy  orzekające  nie 

uwzględniają w należytym stopniu, traktując 

uwzględniają w należytym stopniu, traktując 

uszkodzenie organizmu jako najważniejszy, a 

uszkodzenie organizmu jako najważniejszy, a 

nierzadko  jedyny,  wskaźnik  niezdolności  do 

nierzadko  jedyny,  wskaźnik  niezdolności  do 

pracy.

pracy.

Należy 

stwierdzić, 

że 

Należy 

stwierdzić, 

że 

jednostronność

jednostronność

 

 

stosowanych

stosowanych

 

 

ocen

ocen

 wynika głównie z prawnej 

 wynika głównie z prawnej 

i  faktycznej  przewagi  lekarzy,  co  powoduje, 

i  faktycznej  przewagi  lekarzy,  co  powoduje, 

że kwestie zawodowe i społeczne są oceniane 

że kwestie zawodowe i społeczne są oceniane 

przez  osoby 

przez  osoby 

nie  będące  fachowcami

nie  będące  fachowcami

  w  tej 

  w  tej 

dziedzinie.

dziedzinie.

W  tej  sytuacji  o  ustalaniu  niezdolności  do 

W  tej  sytuacji  o  ustalaniu  niezdolności  do 

pracy 

przesądza 

głównie 

naruszenie 

pracy 

przesądza 

głównie 

naruszenie 

sprawności  badanego  oraz 

sprawności  badanego  oraz 

stereotypowe, 

stereotypowe, 

uproszczone  wyobrażenia

uproszczone  wyobrażenia

  o  warunkach  i 

  o  warunkach  i 

wymaganiach  jakie  stawia  wykonywanie 

wymaganiach  jakie  stawia  wykonywanie 

danej 

pracy, 

danego 

zawodu 

nie 

danej 

pracy, 

danego 

zawodu 

nie 

rzeczywista  znajomość  tych  warunków.

rzeczywista  znajomość  tych  warunków.

 

 

H. 

H. 

Pławucka – 1982, 2004

Pławucka – 1982, 2004

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy – termin wieloznaczny

Niezdolność do pracy – termin wieloznaczny

Z punktu widzenia logicznego:

Z punktu widzenia logicznego:

zdolność do pracy oznacza brak niezdolności 

zdolność do pracy oznacza brak niezdolności 

do  pracy,  a  brak  niezdolności  –  zdolność 

do  pracy,  a  brak  niezdolności  –  zdolność 

(określenia alternatywne).

(określenia alternatywne).

Z punktu widzenia prawa:

Z punktu widzenia prawa:

są  to 

są  to 

różne  pojęcia

różne  pojęcia

  nie  zawsze  pozostające 

  nie  zawsze  pozostające 

ze sobą w bezpośredniej zależności.

ze sobą w bezpośredniej zależności.

Np.: 

Np.: 

Brak

Brak

  niezdolności  do  pracy  ustalonej 

  niezdolności  do  pracy  ustalonej 

wg  ustawy  o  emeryturach  i  rentach  z  FUS 

wg  ustawy  o  emeryturach  i  rentach  z  FUS 

nie  oznacza  zdolności  do  pracy

nie  oznacza  zdolności  do  pracy

,  o  której 

,  o  której 

orzeka  lekarz  medycyny  pracy  (wg  innych 

orzeka  lekarz  medycyny  pracy  (wg  innych 

kryteriów:  braku  przeciwwskazań  do  pracy 

kryteriów:  braku  przeciwwskazań  do  pracy 

na konkretnym stanowisku – w celu ochrony 

na konkretnym stanowisku – w celu ochrony 

zdrowia pracownika).

zdrowia pracownika).

*

*

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy – termin wieloznaczny  

Niezdolność do pracy – termin wieloznaczny  

®

®

Ta  „

Ta  „

niezdolność  do  pracy”  (itp.)

niezdolność  do  pracy”  (itp.)

  ustalana  dla  potrzeb  ubezpieczeń 

  ustalana  dla  potrzeb  ubezpieczeń 

(ZUS,  KRUS)  lub  zaopatrzenia  społecznego  (MON,  MSWiA,  MS) 

(ZUS,  KRUS)  lub  zaopatrzenia  społecznego  (MON,  MSWiA,  MS) 

posiada dwie formy:

posiada dwie formy:

1.

1.

 

 

Czasowa”  niezdolność  do  pracy  dla  orzekania  której 

Czasowa”  niezdolność  do  pracy  dla  orzekania  której 

podstawą  prawną  są  stosowne  ustawy  o  świadczeniach 

podstawą  prawną  są  stosowne  ustawy  o  świadczeniach 

pieniężnych w postaci zasiłków chorobowych.

pieniężnych w postaci zasiłków chorobowych.

Prawo 

do 

jej 

orzekania 

mają 

wszyscy 

lekarze, 

Prawo 

do 

jej 

orzekania 

mają 

wszyscy 

lekarze, 

stomatolodzy 

felczerzy, 

którzy 

otrzymali 

takie 

stomatolodzy 

felczerzy, 

którzy 

otrzymali 

takie 

upoważnienia  z  ZUS  (praktycznie  wszyscy  posiadający 

upoważnienia  z  ZUS  (praktycznie  wszyscy  posiadający 

prawo wykonywania zawodu w Polsce).

prawo wykonywania zawodu w Polsce).

2.

2.

Długotrwała” 

niezdolność 

do 

pracy 

ustalana 

na 

Długotrwała” 

niezdolność 

do 

pracy 

ustalana 

na 

podstawie stosownych ustaw o emeryturach i rentach. 

podstawie stosownych ustaw o emeryturach i rentach. 

Prawo  do  jej  orzekania  mają  lekarze  po  odpowiednim 

Prawo  do  jej  orzekania  mają  lekarze  po  odpowiednim 

szkoleniu i zatrudniani  przez instytucje ubezpieczenia lub 

szkoleniu i zatrudniani  przez instytucje ubezpieczenia lub 

zabezpieczenia społecznego.

zabezpieczenia społecznego.

 

 

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy – termin wieloznaczny

Niezdolność do pracy – termin wieloznaczny

Termin  „niezdolność  do  pracy”  jest  także  używany  w  innych 

Termin  „niezdolność  do  pracy”  jest  także  używany  w  innych 

orzeczeniach lekarzy opartych na podstawach prawnych:

orzeczeniach lekarzy opartych na podstawach prawnych:

lekarzy  przemysłowych  (na  podstawie  prawnej  wynikającej 

lekarzy  przemysłowych  (na  podstawie  prawnej  wynikającej 

z  kodeksu  pracy)  –  oznacza  on  niezdolność  do  pracy  na 

z  kodeksu  pracy)  –  oznacza  on  niezdolność  do  pracy  na 

konkretnym  stanowisku  pracy  w  konkretnym  zakładzie 

konkretnym  stanowisku  pracy  w  konkretnym  zakładzie 

pracy  z  powodu  przeciwwskazań,  szeroko  rozumianych  (m. 

pracy  z  powodu  przeciwwskazań,  szeroko  rozumianych  (m. 

in.  z  powodu  możliwości  pogorszenia  się  stanu  zdrowia  w 

in.  z  powodu  możliwości  pogorszenia  się  stanu  zdrowia  w 

razie  wykonywania  pracy  w  tych  konkretnych  warunkach 

razie  wykonywania  pracy  w  tych  konkretnych  warunkach 

lub zagrożenia dla życia ich i/lub innych osób), 

lub zagrożenia dla życia ich i/lub innych osób), 

lekarzy 

Zespołów 

ds. 

Orzekania 

Stopniu 

lekarzy 

Zespołów 

ds. 

Orzekania 

Stopniu 

Niepełnosprawności  na  podstawie  ustawy 

Niepełnosprawności  na  podstawie  ustawy 

rehabilitacji 

rehabilitacji 

zawodowej 

społecznej 

oraz 

zatrudnianiu 

osób 

zawodowej 

społecznej 

oraz 

zatrudnianiu 

osób 

niepełnosprawnych

niepełnosprawnych

 

 

  –  oznacza  on  niezdolność  do  pełnienia 

  –  oznacza  on  niezdolność  do  pełnienia 

ról  społecznych,  w  tym:  zawodowych  w  normalnych 

ról  społecznych,  w  tym:  zawodowych  w  normalnych 

warunkach zatrudnienia,

warunkach zatrudnienia,

lekarzy 

orzekających 

przydatności 

do 

pełnienia 

lekarzy 

orzekających 

przydatności 

do 

pełnienia 

konkretnego zawodu (np. prawniczych, strażaka itp.).

konkretnego zawodu (np. prawniczych, strażaka itp.).

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy – termin wieloznaczny

Niezdolność do pracy – termin wieloznaczny

We 

wszystkich 

systemach 

We 

wszystkich 

systemach 

ubezpieczeń 

rentowych, 

termin 

ubezpieczeń 

rentowych, 

termin 

„niezdolność  do  pracy”  jest  inaczej 

„niezdolność  do  pracy”  jest  inaczej 

definiowany 

(przez 

poszczególne 

definiowany 

(przez 

poszczególne 

ustawy)  a  jego  ustalanie  odbywa  się 

ustawy)  a  jego  ustalanie  odbywa  się 

na  podstawie  takich  samych  (ale 

na  podstawie  takich  samych  (ale 

nie 

nie 

tych 

samych

tych 

samych

!) 

biologicznych 

!) 

biologicznych 

kryteriów  tj.  naruszenia  sprawności 

kryteriów  tj.  naruszenia  sprawności 

organizmu  i  całkowicie 

organizmu  i  całkowicie 

odmiennych

odmiennych

 

 

kryteriów zawodowo – socjalnych!

kryteriów zawodowo – socjalnych!

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy – termin wieloznaczny

Niezdolność do pracy – termin wieloznaczny

Niezdolność

Niezdolność

do pracy zarobkowej (służby)

do pracy zarobkowej (służby)

w orzecznictwie lekarskim dla potrzeb 

w orzecznictwie lekarskim dla potrzeb 

zabezpieczenia społecznego

zabezpieczenia społecznego

TO POJĘCIE

TO POJĘCIE

 

 

PRAWNO - 

PRAWNO - 

MEDYCZNE!

MEDYCZNE!

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

Podstawowym warunkiem 

Podstawowym warunkiem 

realizacji uprawnień – jeśli 

realizacji uprawnień – jeśli 

ich wyłącznym źródłem, tak 

ich wyłącznym źródłem, tak 

jak w ubezpieczeniach 

jak w ubezpieczeniach 

społecznych może być 

społecznych może być 

jedynie norma prawna – 

jedynie norma prawna – 

jest znajomość przepisów, 

jest znajomość przepisów, 

ta zaś jest uzależniona od 

ta zaś jest uzależniona od 

przejrzystości i spójności 

przejrzystości i spójności 

stanu prawnego

stanu prawnego

.

.

Z. Jackowiak – Zeszyty Naukowe UŁ – Prawo

Z. Jackowiak – Zeszyty Naukowe UŁ – Prawo

background image

 

 

 

 

Orzekanie dla celów rentowych w ZUS

Orzekanie dla celów rentowych w ZUS

Ustawa o emeryturach i 

Ustawa o emeryturach i 

rentach

rentach

 

 

z Funduszu Ubezpieczeń Społ.

z Funduszu Ubezpieczeń Społ.

z 17.10.98 r.

z 17.10.98 r.

(z późn. zmianami)

(z późn. zmianami)

background image

 

 

 

 

Źródło: dane ZUS

Źródło: dane ZUS

background image

 

 

 

 

Struktura wypłacanych w latach 2001 – 2007 rent z tytułu 

Struktura wypłacanych w latach 2001 – 2007 rent z tytułu 

niezdolności do pracy. Dane ZUS

niezdolności do pracy. Dane ZUS

background image

 

 

 

 

Struktura wg wieku osób pobierających renty z tytułu 

Struktura wg wieku osób pobierających renty z tytułu 

niezdolności do pracy.

niezdolności do pracy.

Stan w grudniu 2007 r.  Dane ZUS

Stan w grudniu 2007 r.  Dane ZUS

background image

 

 

 

 

Źródło: dane ZUS

Źródło: dane ZUS

background image

 

 

 

 

Orzekanie dla celów rentowych

Orzekanie dla celów rentowych

Funkcją  renty  jest 

Funkcją  renty  jest 

zastąpienie

zastąpienie

  lub 

  lub 

uzupełnienie

uzupełnienie

 

 

dochodów  uszczuplonych  z  powodu  ograniczenia 

dochodów  uszczuplonych  z  powodu  ograniczenia 

zdolności do pracy.

zdolności do pracy.

Świadczenie  to  powinno  być  więc  dodatkiem  do 

Świadczenie  to  powinno  być  więc  dodatkiem  do 

dochodu uzyskiwanego z zatrudnienia przez osoby z 

dochodu uzyskiwanego z zatrudnienia przez osoby z 

częściową zdolnością do pracy a nie pozostawać jak 

częściową zdolnością do pracy a nie pozostawać jak 

dotychczas  świadczeniem  głównym,  które  ponadto 

dotychczas  świadczeniem  głównym,  które  ponadto 

przyznawane 

jest 

po 

ustaniu 

zatrudnienia, 

przyznawane 

jest 

po 

ustaniu 

zatrudnienia, 

zwłaszcza dotychczasowego

zwłaszcza dotychczasowego.

Najistotniejszą  bowiem  rzeczą  jest  przywrócenie 

Najistotniejszą  bowiem  rzeczą  jest  przywrócenie 

inwalidów  życiu  produkcyjnemu,  uczynienie  ich 

inwalidów  życiu  produkcyjnemu,  uczynienie  ich 

znowu 

pełnowartościowymi 

członkami 

znowu 

pełnowartościowymi 

członkami 

społeczeństwa 

wzbudzenie 

ich 

samych 

społeczeństwa 

wzbudzenie 

ich 

samych 

przekonania o tym, że mogą być nadal użyteczni.

przekonania o tym, że mogą być nadal użyteczni.

Racjonalnie  rzecz  ujmując,  świadczenia  pieniężne  powinny 

Racjonalnie  rzecz  ujmując,  świadczenia  pieniężne  powinny 

przede  wszystkim  stanowić  niezbędną  pomoc  w  fazie 

przede  wszystkim  stanowić  niezbędną  pomoc  w  fazie 

rehabilitacji  i  ewentualnego  przekwalifikowania  inwalidy,  co 

rehabilitacji  i  ewentualnego  przekwalifikowania  inwalidy,  co 

zakłada  potrzebę  uregulowania  ich  w  taki  sposób,  aby 

zakłada  potrzebę  uregulowania  ich  w  taki  sposób,  aby 

stymulowały  działania  podejmowane  w  tym  kierunku  i 

stymulowały  działania  podejmowane  w  tym  kierunku  i 

zwiększały ich skuteczność.

zwiększały ich skuteczność.

     

     

Szubert Wacław: Współczesne problemy ubezpieczeń społecznych, Zeszyty Naukowe 

Szubert Wacław: Współczesne problemy ubezpieczeń społecznych, Zeszyty Naukowe 

 

background image

 

 

 

 

Badania GUS z 2004r

Badania GUS z 2004r

W Polsce w 2004r. było 

W Polsce w 2004r. było 

około 6 200 000 osób 

około 6 200 000 osób 

uważających się za niepełnosprawne,

uważających się za niepełnosprawne,

z tego: 

z tego: 

około 

około 

4 800 000

4 800 000

 

 

z niepełnosprawnością

z niepełnosprawnością

orzeczoną prawnie.

orzeczoną prawnie.

background image

 

 

 

 

Niepełnosprawni – bierni zawodowo

Niepełnosprawni – bierni zawodowo

Wg danych wynikających z przeprowadzonych 

Badań Aktywności Ekonomicznej Ludności 

na dzień 30 września 2008 r. w Polsce wśród osób 

niepełnosprawnych prawnie w wieku produkcyjnym 

było:

1 676 000 BIERNYCH ZAWODOWO

co stanowi

  

76,5%

 

wszystkich niepełnosprawnych prawnie w wieku 

produkcyjnym.

(59,1% to mieszkańcy miast a 40,9% wsi.)

Renta była jedynym źródłem 

dochodów

dla 

65%

 tych osób.

background image

 

 

 

 

Renta a aktywność zawodowa

Renta a aktywność zawodowa

W  praktyce  jednak  pobieranie  renty  stanowi  cz

W  praktyce  jednak  pobieranie  renty  stanowi  cz

ę

ę

sto 

sto 

raczej  hamulec  przed  poddawaniem  si

raczej  hamulec  przed  poddawaniem  si

ę

ę

  procesowi 

  procesowi 

rehabilitacyjnemu  ze  wzgl

rehabilitacyjnemu  ze  wzgl

ę

ę

du  na  obaw

du  na  obaw

ę

ę

  przed  jej 

  przed  jej 

utrat

utrat

ą,

ą,

  na 

skutek 

czego 

renta 

staje 

si

  na 

skutek 

czego 

renta 

staje 

si

ę

ę

 

 

ś

ś

wiadczeniem  permanentnym  tak

wiadczeniem  permanentnym  tak

ż

ż

e  i  w  tych 

e  i  w  tych 

przypadkach,  które  nie  powinny  uzasadnia

przypadkach,  które  nie  powinny  uzasadnia

ć

ć

  jej 

  jej 

bezterminowego  wypłacania.  Prowadzi  to  z  kolei 

bezterminowego  wypłacania.  Prowadzi  to  z  kolei 

do nadmiernego wzrostu liczby osób uzyskuj

do nadmiernego wzrostu liczby osób uzyskuj

ą

ą

cych 

cych 

status

status

  rencisty

  rencisty

,  jakkolwiek  doznane  przez  nich 

,  jakkolwiek  doznane  przez  nich 

upo

upo

ś

ś

ledzenia  mog

ledzenia  mog

ł

ł

yby  by

yby  by

ć

ć

  w  znacznej  mierze 

  w  znacznej  mierze 

wyrównane  z  po

wyrównane  z  po

ż

ż

ytkiem  dla  nich  samych  i  dla 

ytkiem  dla  nich  samych  i  dla 

społecze

społecze

ń

ń

stwa.

stwa.

H. Pławucka - OL

H. Pławucka - OL

background image

 

 

 

 

Proponowany cel strategiczny działań w systemie 

Proponowany cel strategiczny działań w systemie 

zabezpieczenia społecznego

zabezpieczenia społecznego

Należy  dążyć  do  przyjęcia  zasady  właściwej 

Należy  dążyć  do  przyjęcia  zasady  właściwej 

kolejności  działań  w  systemach  zabezpieczenia 

kolejności  działań  w  systemach  zabezpieczenia 

społecznego, a więc: 

społecznego, a więc: 

Diagnostyka

Diagnostyka

Prewencja

Prewencja

              

              

Leczenie                    Kompleksowa 

Leczenie                    Kompleksowa 

rehabilitacja

rehabilitacja

 

 

Kompensacja

Kompensacja

( w tym: świadczenia 

( w tym: świadczenia 

rzeczowe

rzeczowe

 i pieniężne)

 i pieniężne)

background image

 

 

 

 

Spodziewana rola ICF w umożliwieniu 

Spodziewana rola ICF w umożliwieniu 

zastosowania tego systemu

zastosowania tego systemu

ICF

ICF

International Classification of Functioning, Disability and Health

International Classification of Functioning, Disability and Health

Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania, Niepełnosprawności i 

Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania, Niepełnosprawności i 

Zdrowia

Zdrowia

Jest

Jest

 

 

n

n

arzędziem pomiaru funkcjonowania, niepełnosprawności i 

arzędziem pomiaru funkcjonowania, niepełnosprawności i 

zdrowia głównie u osób cierpiących na choroby przewlekłe, wady 

zdrowia głównie u osób cierpiących na choroby przewlekłe, wady 

rozwojowe lub następstwa urazów ale możliwe 

rozwojowe lub następstwa urazów ale możliwe 

jest także jej 

jest także jej 

zastosowanie

zastosowanie

 u osób, które uważane są za zdrowe oraz sposobem 

 u osób, które uważane są za zdrowe oraz sposobem 

elektronicznego zapisywania jego wyniku w języku kodów.

elektronicznego zapisywania jego wyniku w języku kodów.

Jest  pierwszą  klasyfikacją  opartą  na  holistycznej 

Jest  pierwszą  klasyfikacją  opartą  na  holistycznej 

ocenie pacjenta uwzględniającej:

ocenie pacjenta uwzględniającej:

funkcję organizmu,

funkcję organizmu,

uszkodzenia struktur organizmu

uszkodzenia struktur organizmu

aktywność osoby badanej,

aktywność osoby badanej,

uczestnictwo w pełnieniu ról społecznych,

uczestnictwo w pełnieniu ról społecznych,

czynnik osobisty (osobowość)

czynnik osobisty (osobowość)

,

,

c

c

zynniki środowiskowe

zynniki środowiskowe

.

.

Umożliwia ona posiadanie aktualnych informacji o stanie 

Umożliwia ona posiadanie aktualnych informacji o stanie 

sprawności danej osoby, danej zbiorowości (gminy, powiatu, 

sprawności danej osoby, danej zbiorowości (gminy, powiatu, 

województwa, kraju, kontynentu)

województwa, kraju, kontynentu)

 

 

i zaplanowanie racjonalnych metod (standaryzowanych?) 

i zaplanowanie racjonalnych metod (standaryzowanych?) 

postępowania w ramach kompleksowej rehabilitacji i ich 

postępowania w ramach kompleksowej rehabilitacji i ich 

ewaluację.

ewaluację.

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

ZUS:

ZUS:

 

 

Lekarzem  orzecznikiem  ZUS  (lekarzem 

Lekarzem  orzecznikiem  ZUS  (lekarzem 

rzeczoznawcą  Kasy)  lub  członkiem  komisji 

rzeczoznawcą  Kasy)  lub  członkiem  komisji 

lekarskiej  Zakładu  (Kasy)  może  być  lekarz 

lekarskiej  Zakładu  (Kasy)  może  być  lekarz 

specjalista (lub posiadający specjalizację II

specjalista (lub posiadający specjalizację II

o

o

)

)

 

 

zakresie 

podstawowych 

dziedzin 

zakresie 

podstawowych 

dziedzin 

medycyny klinicznej.

medycyny klinicznej.

KRUS:

KRUS:

 

 

W  pierwszej  instancji  orzeczenia  wydają 

W  pierwszej  instancji  orzeczenia  wydają 

lekarze rzeczoznawcy, a w drugiej instancji - 

lekarze rzeczoznawcy, a w drugiej instancji - 

komisje lekarskie Kasy.

komisje lekarskie Kasy.

Konieczne kwalifikacje – jak w ZUS.

Konieczne kwalifikacje – jak w ZUS.

Lekarze  orzekający  mogą  korzystać  z  pomocy 

Lekarze  orzekający  mogą  korzystać  z  pomocy 

konsultantów 

– 

specjalistów 

węższych 

konsultantów 

– 

specjalistów 

węższych 

dziedzinach klinicznych. 

dziedzinach klinicznych. 

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS  

o FUS  

®

®

Art. 57

Art. 57

Renta z tytułu niezdolności do 

Renta z tytułu niezdolności do 

pracy przysługuje 

pracy przysługuje 

ubezpieczonemu, który spełnił 

ubezpieczonemu, który spełnił 

łącznie następujące warunki:

łącznie następujące warunki:

1.

1.

jest niezdolny do pracy

jest niezdolny do pracy

2.

2.

ma wymagany okres składkowy

ma wymagany okres składkowy

3.

3.

niezdolność do pracy powstała 

niezdolność do pracy powstała 

w . . .

w . . .

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

Art. 12 ust. 1

Art. 12 ust. 1

Niezdolną  do  pracy  w  rozumieniu  ustawy 

Niezdolną  do  pracy  w  rozumieniu  ustawy 

jest  osoba,  która  całkowicie  lub  częściowo 

jest  osoba,  która  całkowicie  lub  częściowo 

utraciła  zdolność  do  pracy  zarobkowej

utraciła  zdolność  do  pracy  zarobkowej

  z 

  z 

powodu 

powodu 

naruszenia  sprawności

naruszenia  sprawności

  organizmu 

  organizmu 

nie  rokuje  odzyskania  tej  zdolności  po 

nie  rokuje  odzyskania  tej  zdolności  po 

przekwalifikowaniu.

przekwalifikowaniu.

Art. 12 ust. 2

Art. 12 ust. 2

Całkowicie  niezdolną  do  pracy  jest  osoba, 

Całkowicie  niezdolną  do  pracy  jest  osoba, 

która 

która 

utraciła

utraciła

  zdolność  do  wykonywania 

  zdolność  do  wykonywania 

jakiejkolwiek 

jakiejkolwiek 

pracy.

pracy.

Art. 12 ust. 3

Art. 12 ust. 3

Częściowo  niezdolną  do  pracy  jest  osoba, 

Częściowo  niezdolną  do  pracy  jest  osoba, 

która 

która 

znacznym 

stopniu

znacznym 

stopniu

 

 

utraciła

utraciła

 

 

zdolność  do  pracy 

zdolność  do  pracy 

zgodnej  z  poziomem 

zgodnej  z  poziomem 

posiadanych kwalifikacji

posiadanych kwalifikacji

.

.

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

Poj

Poj

ę

ę

cie 

cie 

niezdolności  do  pracy  w  rozumieniu 

niezdolności  do  pracy  w  rozumieniu 

ustawy  o  emeryturach  i  rentach  z  FUS

ustawy  o  emeryturach  i  rentach  z  FUS

 

 

zawiera  w  sobie  dwa  elementy:  biologiczny 

zawiera  w  sobie  dwa  elementy:  biologiczny 

(naruszenie  sprawno

(naruszenie  sprawno

ś

ś

ci  organizmu)    i 

ci  organizmu)    i 

soc

soc

jal

jal

n

n

o-zawodowy

o-zawodowy

 

(cz

 

(cz

ęś

ęś

ciowa 

lub 

ciowa 

lub 

całkowita 

utrata 

zdolno

całkowita 

utrata 

zdolno

ś

ś

ci 

do 

ci 

do 

zarobkowania).

zarobkowania).

Praktyka 

dowodzi, 

Praktyka 

dowodzi, 

ż

ż

w

w

ł

ł

a

a

ś

ś

nie 

tych 

nie 

tych 

element

element

ów 

pozamedycznych 

ów 

pozamedycznych 

(biologicznych) 

(biologicznych) 

organy  orzekaj

organy  orzekaj

ą

ą

ce  nie 

ce  nie 

uwzgl

uwzgl

ę

ę

dniaj

dniaj

ą

ą

 

nale

 

nale

ż

ż

ytym 

stopniu, 

ytym 

stopniu, 

traktuj

traktuj

ą

ą

c  uszkodzenie  organizmu  jako 

c  uszkodzenie  organizmu  jako 

najwa

najwa

ż

ż

niejszy 

niejszy 

(nierzadko  jedyny) 

(nierzadko  jedyny) 

wska

wska

ź

ź

nik 

nik 

nie

nie

zdolno

zdolno

ś

ś

ci  do  pracy

ci  do  pracy

.

.

H. Pławucka - OL

H. Pławucka - OL

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

W  zwi

W  zwi

ą

ą

zku  z  tym  za  sprzeczn

zku  z  tym  za  sprzeczn

ą

ą

  z  przepisami 

  z  przepisami 

prawnymi  nale

prawnymi  nale

ż

ż

y  uzna

y  uzna

ć

ć

  zarówno  ocen

  zarówno  ocen

ę

ę

 

 

opart

opart

ą

ą

 

wy

 

wy

łą

łą

cznie 

lub 

g

cznie 

lub 

g

ł

ł

ównie 

na 

ównie 

na 

przes

przes

ł

ł

aniach  natury  biologicznej  jak  i 

aniach  natury  biologicznej  jak  i 

odwrotnie  –  preferowanie  przy  ustalaniu 

odwrotnie  –  preferowanie  przy  ustalaniu 

inwalidztwa  czynników  natury  spo

inwalidztwa  czynników  natury  spo

ł

ł

eczn

eczn

o  - 

o  - 

ekonomicznej.

ekonomicznej.

Należy 

stwierdzić, 

że 

jednostronność 

Należy 

stwierdzić, 

że 

jednostronność 

stosowanych  ocen  wynika  głównie  z 

stosowanych  ocen  wynika  głównie  z 

prawnej  i  faktycznej  przewagi  lekarzy  w 

prawnej  i  faktycznej  przewagi  lekarzy  w 

przygotowaniu  decyzji,  co  powoduje,  że 

przygotowaniu  decyzji,  co  powoduje,  że 

kwestie  zawodowe  i  społeczne  są  oceniane 

kwestie  zawodowe  i  społeczne  są  oceniane 

przez  osoby  nie  będące  fachowcami  w  tej 

przez  osoby  nie  będące  fachowcami  w  tej 

dziedzinie.

dziedzinie.

 H. Pławucka - OL

 H. Pławucka - OL

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

Art. 12 ust. 1

Art. 12 ust. 1

Niezdolną  do  pracy  w  rozumieniu  ustawy  jest 

Niezdolną  do  pracy  w  rozumieniu  ustawy  jest 

osoba,  która  całkowicie  lub  częściowo  utraciła 

osoba,  która  całkowicie  lub  częściowo  utraciła 

zdolność 

do 

pracy 

zarobkowej 

powodu 

zdolność 

do 

pracy 

zarobkowej 

powodu 

naruszenia  sprawności

naruszenia  sprawności

  organizmu  i  nie  rokuje 

  organizmu  i  nie  rokuje 

odzyskania tej zdolności po przekwalifikowaniu.

odzyskania tej zdolności po przekwalifikowaniu.

Zdecydowana  większość  lekarzy  (a  także  Sądy)  w 

Zdecydowana  większość  lekarzy  (a  także  Sądy)  w 

sprawach  „rentowych”  nadal  posługują  się  dla 

sprawach  „rentowych”  nadal  posługują  się  dla 

uzasadnienia 

niezdolności 

do 

pracy 

takimi 

uzasadnienia 

niezdolności 

do 

pracy 

takimi 

pojęciami jak:

pojęciami jak:

zdrowie”,

zdrowie”,

stan zdrowia”,

stan zdrowia”,

 

 

choroba” („schorzenie”),

choroba” („schorzenie”),

poprawa i pogorszenie stanu zdrowia”.

poprawa i pogorszenie stanu zdrowia”.

Czy słusznie ?

Czy słusznie ?

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

Czy  zdrowie  (stan  zdrowia)  jest 

Czy  zdrowie  (stan  zdrowia)  jest 

ustawowym  miernikiem  niezdolności 

ustawowym  miernikiem  niezdolności 

do  pracy  w  rozumieniu  jakie  jej 

do  pracy  w  rozumieniu  jakie  jej 

nadaje  ustawa  o  emeryturach  i 

nadaje  ustawa  o  emeryturach  i 

rentach z FUS i czy może nim być?

rentach z FUS i czy może nim być?

Co to jest zdrowie ?

Co to jest zdrowie ?

Czy jest to pojęcie definiowalne a tym 

Czy jest to pojęcie definiowalne a tym 

samym dające się mierzyć ?

samym dające się mierzyć ?

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

Wg  definicji 

Wg  definicji 

zawart

zawart

ej

ej

  w  preambule  do  Statutu 

  w  preambule  do  Statutu 

WHO

WHO

:

:

 

 

zdrowie to dobrostan fizyczny, psychiczny i 

zdrowie to dobrostan fizyczny, psychiczny i 

społeczny (socjalny).

społeczny (socjalny).

Stan  zdrowia  (dobrostanu)  jest  więc 

Stan  zdrowia  (dobrostanu)  jest  więc 

samooceną

samooceną

  i 

  i 

jako  taki  nie  może  stanowić    kryterium  ustalania 

jako  taki  nie  może  stanowić    kryterium  ustalania 

przez lekarza niezdolności do pracy!

przez lekarza niezdolności do pracy!

Wg  sposobu  myślenia  lekarskiego  (a  także  ogólnie 

Wg  sposobu  myślenia  lekarskiego  (a  także  ogólnie 

przyjętego  -  potocznego!)  zdrowie  oznacza  brak 

przyjętego  -  potocznego!)  zdrowie  oznacza  brak 

choroby (nawet nie kalectwa czy ułomności!).

choroby (nawet nie kalectwa czy ułomności!).

Nie  zawsze  choroba  musi  naruszać  sprawność 

Nie  zawsze  choroba  musi  naruszać  sprawność 

organizmu  i  nie  każde  naruszenie  sprawności 

organizmu  i  nie  każde  naruszenie  sprawności 

organizmu musi być następstwem choroby.

organizmu musi być następstwem choroby.

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

Myślenie  kategoriami  stanu  zdrowia  lub

Myślenie  kategoriami  stanu  zdrowia  lub

 

 

choroby 

prowadzi 

także 

do 

innych 

choroby 

prowadzi 

także 

do 

innych 

niepoprawnych wniosków orzeczniczych:

niepoprawnych wniosków orzeczniczych:

uzależnia  orzekanie  o  zmianie  stopnia 

uzależnia  orzekanie  o  zmianie  stopnia 

niezdolności  do  pracy  lub  jej  braku  od 

niezdolności  do  pracy  lub  jej  braku  od 

poprawy  lub  pogorszenia  stanu  zdrowia, 

poprawy  lub  pogorszenia  stanu  zdrowia, 

co jest niezgodne z ustawą,

co jest niezgodne z ustawą,

*

*

umożliwia 

orzekanie 

kolejnych 

umożliwia 

orzekanie 

kolejnych 

„niezdolności  do  pracy”  powstałych  w 

„niezdolności  do  pracy”  powstałych  w 

różnych  okresach  i  z  różnych  przyczyn  ale 

różnych  okresach  i  z  różnych  przyczyn  ale 

nie uzasadniających zmiany jej stopnia,

nie uzasadniających zmiany jej stopnia,

*

*

ustala  rokowanie  dotyczące  choroby  a  nie 

ustala  rokowanie  dotyczące  choroby  a  nie 

niezdolności do pracy.

niezdolności do pracy.

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

Rokowanie  jest  wtedy  odnoszone  do 

Rokowanie  jest  wtedy  odnoszone  do 

choroby (a więc możliwości jej wyleczenia) 

choroby (a więc możliwości jej wyleczenia) 

lub  do  stanu  zdrowia  (możliwości  jego 

lub  do  stanu  zdrowia  (możliwości  jego 

poprawy  lub  pogorszenia)  a  nie  do 

poprawy  lub  pogorszenia)  a  nie  do 

niezdolności do pracy – a w tym do stopnia 

niezdolności do pracy – a w tym do stopnia 

naruszenia sprawności organizmu. 

naruszenia sprawności organizmu. 

Powoduje to, że pomija się:

Powoduje to, że pomija się:

wpływ 

rehabilitacji 

na 

poprawę 

wpływ 

rehabilitacji 

na 

poprawę 

sprawności,

sprawności,

efekty  przystosowania  się  badanego  do 

efekty  przystosowania  się  badanego  do 

jego ułomności,

jego ułomności,

zmiany  w  zakresie  drugiego, 

zmiany  w  zakresie  drugiego, 

równie 

równie 

ważnego

ważnego

elementu definicji niezdolności 

elementu definicji niezdolności 

do pracy tzn. 

do pracy tzn. 

socjalno-zawodowego

socjalno-zawodowego

.

.

*

*

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

 

 

brak niezdolności do pracy u rencisty jest 

brak niezdolności do pracy u rencisty jest 

rozumiane  jako  tożsame  z  odzyskaniem 

rozumiane  jako  tożsame  z  odzyskaniem 

pełnego zdrowia (wyleczeniem choroby), a 

pełnego zdrowia (wyleczeniem choroby), a 

brak powrotu do pełnego zdrowia oznacza 

brak powrotu do pełnego zdrowia oznacza 

dalsze istnienie niezdolności do pracy,

dalsze istnienie niezdolności do pracy,

 

 

nie uwzględnia możliwości podjęcia innej 

nie uwzględnia możliwości podjęcia innej 

pracy bo przecież nadal jest „chory”,

pracy bo przecież nadal jest „chory”,

 

 

prowadzi  do  błędnego  ustalenia  daty 

prowadzi  do  błędnego  ustalenia  daty 

powstania  niezdolności  do  pracy,  którą 

powstania  niezdolności  do  pracy,  którą 

staje się data zachorowania.

staje się data zachorowania.

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

 

 

niedostatecznie 

zdiagnozowana 

lub 

niedostatecznie 

zdiagnozowana 

lub 

niepoprawnie 

leczona 

choroba 

jest 

niepoprawnie 

leczona 

choroba 

jest 

traktowane  jako  uzasadnienie  niezdolności 

traktowane  jako  uzasadnienie  niezdolności 

do pracy w rozumieniu ustawy rentowej,

do pracy w rozumieniu ustawy rentowej,

 

 

złe 

rokowanie 

co 

do 

możliwości 

złe 

rokowanie 

co 

do 

możliwości 

wyleczenia  choroby  prowadzi  do  błędnego 

wyleczenia  choroby  prowadzi  do  błędnego 

wniosku o trwałości niezdolności,

wniosku o trwałości niezdolności,

 

 

n

n

ie bez znaczenia jest także sposób w jaki 

ie bez znaczenia jest także sposób w jaki 

odbiera 

zainteresowany 

treść 

opinii, 

odbiera 

zainteresowany 

treść 

opinii, 

orzeczenia  czy  też  wyroku  sądowego  w 

orzeczenia  czy  też  wyroku  sądowego  w 

którym  stwierdzono,  że  stan  jego  zdrowia 

którym  stwierdzono,  że  stan  jego  zdrowia 

jest 

powodem 

istnienia 

lub 

braku 

jest 

powodem 

istnienia 

lub 

braku 

niezdolności do pracy. 

niezdolności do pracy. 

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

Jeżeli  np.  w  kolejnym  badaniu  zostanie 

Jeżeli  np.  w  kolejnym  badaniu  zostanie 

stwierdzony  brak  niezdolności  do  pracy  a 

stwierdzony  brak  niezdolności  do  pracy  a 

ubezpieczony  uważa,  że  jego  stan  zdrowia 

ubezpieczony  uważa,  że  jego  stan  zdrowia 

nie  uległ  istotnej  zmianie  to    musi  to 

nie  uległ  istotnej  zmianie  to    musi  to 

wywołać 

określone 

reakcje 

(m. 

in. 

wywołać 

określone 

reakcje 

(m. 

in. 

roszczeniowe) z jego strony.

roszczeniowe) z jego strony.

Udowodniono, że

Udowodniono, że

nieuzasadnione

nieuzasadnione

,

,

 

 

kolejne 

kolejne 

orzekanie 

orzekanie 

niezdolności  do  pracy  staje  się  czynnikiem 

niezdolności  do  pracy  staje  się  czynnikiem 

jatrogennym  wyzwalającym  marginalizację 

jatrogennym  wyzwalającym  marginalizację 

(izolację) społeczną

(izolację) społeczną

!

!

 

 

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

Art. 12 ust. 2

Art. 12 ust. 2

Całkowicie niezdolną do pracy jest 

Całkowicie niezdolną do pracy jest 

osoba, która 

osoba, która 

utraciła

utraciła

 zdolność do 

 zdolność do 

wykonywania 

wykonywania 

jakiejkolwiek 

jakiejkolwiek 

pracy.

pracy.

Art. 12 ust. 3

Art. 12 ust. 3

Częściowo niezdolną do pracy jest 

Częściowo niezdolną do pracy jest 

osoba, która w 

osoba, która w 

znacznym stopniu

znacznym stopniu

 

 

utraciła

utraciła

 zdolność do pracy 

 zdolność do pracy 

zgodnej z 

zgodnej z 

poziomem posiadanych kwalifikacji

poziomem posiadanych kwalifikacji

.

.

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI i PRACY

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI i PRACY

z dnia 8 grudnia 2004

z dnia 8 grudnia 2004

w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności 

w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności 

dla 

dla 

potrzeb rynku pracy

potrzeb rynku pracy

 oraz zakresie jej stosowania

 oraz zakresie jej stosowania

Zawód

Zawód

 to zbiór zadań (zespół czynności) 

 to zbiór zadań (zespół czynności) 

wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału 

wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału 

pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi 

pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi 

zmianami przez poszczególne osoby i 

zmianami przez poszczególne osoby i 

wymagających odpowiednich kwalifikacji (wiedzy i 

wymagających odpowiednich kwalifikacji (wiedzy i 

umiejętności) zdobytych w wyniku 

umiejętności) zdobytych w wyniku 

kształcenia

kształcenia

 

 

lub 

lub 

praktyki

praktyki

. Wykonywanie zawodu stanowi źródło 

. Wykonywanie zawodu stanowi źródło 

dochodów.

dochodów.

Poziom kwalifikacji

Poziom kwalifikacji

 to funkcja kompleksowości i 

 to funkcja kompleksowości i 

zakresu umiejętności (kompleksowość umiejętności 

zakresu umiejętności (kompleksowość umiejętności 

traktując jako czynnik ważniejszy) wynikających ze 

traktując jako czynnik ważniejszy) wynikających ze 

złożoności oraz zakresu zadań i obowiązków.

złożoności oraz zakresu zadań i obowiązków.

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI i PRACY

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI i PRACY

z dnia 8 grudnia 2004

z dnia 8 grudnia 2004

724401 Elektromonter linii kablowych

724401 Elektromonter linii kablowych

724402 Elektromonter linii napowietrznych niskich i średnich napięć 

724402 Elektromonter linii napowietrznych niskich i średnich napięć 

z

z

724403 Elektromonter l. napowietrz. wysokich i najwyższych napięć

724403 Elektromonter l. napowietrz. wysokich i najwyższych napięć

724104 Elektromonter pogotowia elektroenergetycznego

724104 Elektromonter pogotowia elektroenergetycznego

724405 Elektromonter sieci trakcyjnej

724405 Elektromonter sieci trakcyjnej

724301 Elektromonter instalacji elektrycznych

724301 Elektromonter instalacji elektrycznych

7244

7244

      

      

Elektromonterzy 

Elektromonterzy 

gr.el.

gr.el.

724        Elektrycy

724        Elektrycy

gr.śr.

gr.śr.

72          Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń

72          Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń

gr.d.

gr.d.

 

 

          

          

Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy

Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy

gr.w.

gr.w.

413103  Magazynier

413103  Magazynier

4131

4131

      Magazynierzy i pokrewni

      Magazynierzy i pokrewni

413        Pracownicy ds. ewidencji materiał., transportu i 

413        Pracownicy ds. ewidencji materiał., transportu i 

produk.

produk.

41          Pracownicy obsługi biurowej

41          Pracownicy obsługi biurowej

4   

4   

         

         

Pracownicy biurowi

Pracownicy biurowi

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

Struktura grup wielkich klasyfikacji i poziomy 

Struktura grup wielkich klasyfikacji i poziomy 

kwalifikacji

kwalifikacji

Lp

Lp

Nazwa grupy wielkiej

Nazwa grupy wielkiej

Liczba 

Liczba 

zawodó

zawodó

w

w

Poziom 

Poziom 

kwalifika

kwalifika

cji

cji

2

2

Specjaliści

Specjaliści

440

440

4

4

3

3

Technicy i inny średni personel

Technicy i inny średni personel

313

313

3

3

4

4

Pracownicy biurowi

Pracownicy biurowi

51

51

lub 

lub 

3

3

5

5

Pracownicy usług osobistych, sprzedawcy

Pracownicy usług osobistych, sprzedawcy

77

77

lub

lub

 3

 3

6

6

Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy, rybacy

Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy, rybacy

40

40

2

2

7

7

Robotnicy przemysłowi i 

Robotnicy przemysłowi i 

rzemieślnicy

rzemieślnicy

318

318

2

2

8

8

Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń

Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń

338

338

2

2

9

9

Pracownicy przy pracach prostych

Pracownicy przy pracach prostych

83

83

1

1

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy o FUS

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy o FUS

Art. 13 ust. 1

Art. 13 ust. 1

Przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności 

Przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności 

do pracy oraz rokowania co do odzyskania 

do pracy oraz rokowania co do odzyskania 

zdolności do pracy uwzględnia się:

zdolności do pracy uwzględnia się:

 

 

stopień naruszenia sprawności organizmu 

stopień naruszenia sprawności organizmu 

oraz  możliwości  przywrócenia  niezbędnej 

oraz  możliwości  przywrócenia  niezbędnej 

sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji,

sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji,

 

 

możliwość  wykonywania  dotychczasowej 

możliwość  wykonywania  dotychczasowej 

pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość 

pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość 

przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod 

przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod 

uwagę  rodzaj  i  charakter  dotychczas 

uwagę  rodzaj  i  charakter  dotychczas 

wykonywanej  pracy,  poziom  wykształcenia 

wykonywanej  pracy,  poziom  wykształcenia 

wiek i predyspozycje psychofizyczne.

wiek i predyspozycje psychofizyczne.

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

Dodatek  pielęgnacyjny  przysługuje 

Dodatek  pielęgnacyjny  przysługuje 

osobie  uprawnionej  do  emerytury  lub 

osobie  uprawnionej  do  emerytury  lub 

renty,  jeżeli  osoba  ta  została  uznana 

renty,  jeżeli  osoba  ta  została  uznana 

za  całkowicie  niezdolną  do  pracy  oraz 

za  całkowicie  niezdolną  do  pracy  oraz 

samodzielnej 

egzystencji 

albo 

samodzielnej 

egzystencji 

albo 

ukończyła 75 lat życia.

ukończyła 75 lat życia.

Art. 13 ust. 3

Art. 13 ust. 3

W  przypadku  stwierdzenia  naruszenia 

W  przypadku  stwierdzenia  naruszenia 

sprawności 

organizmu 

stopniu 

sprawności 

organizmu 

stopniu 

powodującym  konieczność  stałej  lub 

powodującym  konieczność  stałej  lub 

długotrwałej

długotrwałej

 

 

opieki  i  pomocy

opieki  i  pomocy

  innej 

  innej 

osoby  w 

osoby  w 

zaspakajaniu  podstawowych 

zaspakajaniu  podstawowych 

potrzeb 

życiowych

potrzeb 

życiowych

orzeka 

się 

orzeka 

się 

niezdolność 

do 

samodzielnej 

niezdolność 

do 

samodzielnej 

egzystencji

egzystencji

.

.

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS  

o FUS  

®

®

Za podstawowe potrzeby życiowe 

Za podstawowe potrzeby życiowe 

uważa się:

uważa się:

załatwianie potrzeb 

załatwianie potrzeb 

fizjologicznych,

fizjologicznych,

przyjmowanie pokarmu,

przyjmowanie pokarmu,

utrzymywanie podstawowej 

utrzymywanie podstawowej 

higieny osobistej,

higieny osobistej,

poruszanie się po domu

poruszanie się po domu

załatwianie podstawowych potrzeb życiowych 

załatwianie podstawowych potrzeb życiowych 

poza domem

poza domem

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

Art. 14.1

Art. 14.1

Oceny niezdolności do pracy, jej stopnia oraz ustalenia:

Oceny niezdolności do pracy, jej stopnia oraz ustalenia:

1) daty powstania niezdolności do pracy,

1) daty powstania niezdolności do pracy,

2) trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy,

2) trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy,

3) związku przyczynowego niezdolności do pracy lub śmierci z określonymi

3) związku przyczynowego niezdolności do pracy lub śmierci z określonymi

okolicznościami,

okolicznościami,

4) trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do samodzielnej 

4) trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do samodzielnej 

egzystencji,

egzystencji,

5) celowości przekwalifikowania zawodowego

5) celowości przekwalifikowania zawodowego

-

dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik lub komisja lekarska Zakładu. 

dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik lub komisja lekarska Zakładu. 

Art. 14.2a

Art. 14.2a

Od  orzeczenia  lekarza  orzecznika  osobie  zainteresowanej  przysługuje 

Od  orzeczenia  lekarza  orzecznika  osobie  zainteresowanej  przysługuje 

sprzeciw  do  komisji  lekarskiej  Zakładu,  zwanej  dalej  „komisją  lekarską”,  w 

sprzeciw  do  komisji  lekarskiej  Zakładu,  zwanej  dalej  „komisją  lekarską”,  w 

ciągu 14 dni od dnia doręczenia tego orzeczenia.

ciągu 14 dni od dnia doręczenia tego orzeczenia.

Art. 14.2d

Art. 14.2d

Prezes Zakładu, w terminie 14 dni od dnia wydania orzeczenia przez lekarza 

Prezes Zakładu, w terminie 14 dni od dnia wydania orzeczenia przez lekarza 

orzecznika, może zgłosić zarzut wadliwości orzeczenia i przekazać sprawę do 

orzecznika, może zgłosić zarzut wadliwości orzeczenia i przekazać sprawę do 

rozpatrzenia komisji lekarskiej

rozpatrzenia komisji lekarskiej

.

.

 

 

Art. 14.2e

Art. 14.2e

Komisja lekarska, rozpatrując sprzeciw lub zarzut wadliwości, dokonuje oceny 

Komisja lekarska, rozpatrując sprzeciw lub zarzut wadliwości, dokonuje oceny 

niezdolności  do  pracy  i  jej  stopnia  oraz  ustalenia  okoliczności,  o  których 

niezdolności  do  pracy  i  jej  stopnia  oraz  ustalenia  okoliczności,  o  których 

mowa 

mowa 

ust. 1.

ust. 1.

Art

Art

. 14.2f

. 14.2f

 

 

Komisja lekarska dokonuje rozstrzygnięcia w formie orzeczenia.

Komisja lekarska dokonuje rozstrzygnięcia w formie orzeczenia.

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

Art. 57

Art. 57

Renta z tytułu niezdolności do pracy 

Renta z tytułu niezdolności do pracy 

przysługuje ubezpieczonemu, który 

przysługuje ubezpieczonemu, który 

spełnił łącznie następujące 

spełnił łącznie następujące 

warunki:

warunki:

1.

1.

jest niezdolny do pracy

jest niezdolny do pracy

2.

2.

ma wymagany okres składkowy

ma wymagany okres składkowy

3.

3.

niezdolność do pracy powstała ...

niezdolność do pracy powstała ...

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

Art.. 14.2

Art.. 14.2

Jeżeli 

nie 

można 

ustalić 

daty 

powstania 

Jeżeli 

nie 

można 

ustalić 

daty 

powstania 

niezdolności  do  pracy  to  należy  ustalić  okres  jej 

niezdolności  do  pracy  to  należy  ustalić  okres  jej 

powstania.  W  takim  przypadku,  za  datę  powstania 

powstania.  W  takim  przypadku,  za  datę  powstania 

przyjmuje się 

przyjmuje się 

ostatni dzień ustalonego okresu.

ostatni dzień ustalonego okresu.

Jeżeli  nie  można  ustalić  ani  daty,  ani  okresu 

Jeżeli  nie  można  ustalić  ani  daty,  ani  okresu 

powstania  niezdolności  do  pracy,  to  za  datę  jej 

powstania  niezdolności  do  pracy,  to  za  datę  jej 

powstania przyjmuje się 

powstania przyjmuje się 

datę złożenia wniosku

datę złożenia wniosku

.

.

Na  jakiej  podstawie  należy  ustalać  wsteczną  -  w  odniesieniu 

Na  jakiej  podstawie  należy  ustalać  wsteczną  -  w  odniesieniu 

do daty badania - datę powstania niezdolności?

do daty badania - datę powstania niezdolności?

Wyrok  SN  w  sprawie  II  UKN  396/00

Wyrok  SN  w  sprawie  II  UKN  396/00

:  Dla  ustalenia 

:  Dla  ustalenia 

daty powstania niezdolności do pracy nie mogą być 

daty powstania niezdolności do pracy nie mogą być 

uznane  za  wystarczające  przypuszczenia,  lecz 

uznane  za  wystarczające  przypuszczenia,  lecz 

konieczne  są  dowody  zawierające  informacje 

konieczne  są  dowody  zawierające  informacje 

pozwalające  na  niewątpliwe  lub  z  przeważającym 

pozwalające  na  niewątpliwe  lub  z  przeważającym 

prawdopodobieństwem  ustalenie  tej  daty  (okresu). 

prawdopodobieństwem  ustalenie  tej  daty  (okresu). 

Takie 

informacje 

zawiera 

przede 

wszystkim 

Takie 

informacje 

zawiera 

przede 

wszystkim 

dokumentacja  lekarska 

dokumentacja  lekarska 

pochodząca  z  okresu

pochodząca  z  okresu

  na 

  na 

który  ustalono  datę  powstania  niezdolności  do 

który  ustalono  datę  powstania  niezdolności  do 

pracy.

pracy.

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

W  nowej  regulacji  prawnej  istnienie  lub  brak  pozytywnych 

W  nowej  regulacji  prawnej  istnienie  lub  brak  pozytywnych 

rokowań odnosi się nie - jak dotąd - do upośledzenia czynności 

rokowań odnosi się nie - jak dotąd - do upośledzenia czynności 

organizmu (czyli elementu biologicznego) lecz do niezdolności 

organizmu (czyli elementu biologicznego) lecz do niezdolności 

do  pracy  a  więc  kategorii  zawodowo-ekonomicznej.  Oznacza 

do  pracy  a  więc  kategorii  zawodowo-ekonomicznej.  Oznacza 

to, że nawet nieodwracalne naruszenie sprawności organizmu 

to, że nawet nieodwracalne naruszenie sprawności organizmu 

nie stanowi podstawy do przyznania stałej renty, jeżeli istnieje 

nie stanowi podstawy do przyznania stałej renty, jeżeli istnieje 

możliwość 

odzyskania 

zdolności 

do 

pracy 

poprzez 

możliwość 

odzyskania 

zdolności 

do 

pracy 

poprzez 

przystosowanie  się  organizmu  bądź  przekwalifikowanie 

przystosowanie  się  organizmu  bądź  przekwalifikowanie 

zawodowe.

zawodowe.

H. Pławucka OL

H. Pławucka OL

Problemem orzeczniczym są tzw. 

Problemem orzeczniczym są tzw. 

pogorszenie lub poprawa sprawności.

pogorszenie lub poprawa sprawności.

SN  (wyrok  z  dn.  3  marca  2005  –  I  UK  204/04)  podkreślił,  że 

SN  (wyrok  z  dn.  3  marca  2005  –  I  UK  204/04)  podkreślił,  że 

zgodnie  z  ustawą  o  emeryturach  i  rentach  z  FUS  nie  ma 

zgodnie  z  ustawą  o  emeryturach  i  rentach  z  FUS  nie  ma 

podstaw  do  wyodrębniania  jakiejś  pośredniej  kategorii 

podstaw  do  wyodrębniania  jakiejś  pośredniej  kategorii 

pogorszenia się stanu zdrowia w obrębie określonego stopnia 

pogorszenia się stanu zdrowia w obrębie określonego stopnia 

niezdolności  do  pracy,  która  w  takim  wypadku  przestawała 

niezdolności  do  pracy,  która  w  takim  wypadku  przestawała 

być niezdolnością częściową, lecz zarazem nie byłaby jeszcze 

być niezdolnością częściową, lecz zarazem nie byłaby jeszcze 

niezdolnością całkowitą. 

niezdolnością całkowitą. 

.... 

.... 

Nie  można  twierdzić,  że  u  wnioskodawczyni  nie  powstała 

Nie  można  twierdzić,  że  u  wnioskodawczyni  nie  powstała 

całkowita niezdolność do pracy lecz, że doszło do pogorszenia 

całkowita niezdolność do pracy lecz, że doszło do pogorszenia 

stanu  zdrowia  w  obrębie  dotychczasowej  częściowej 

stanu  zdrowia  w  obrębie  dotychczasowej  częściowej 

niezdolności do pracy.

niezdolności do pracy.

 ...

 ...

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

Prawo

Prawo

  do  świadczenia  uzależnione  od  okresowej 

  do  świadczenia  uzależnione  od  okresowej 

niezdolności do pracy 

niezdolności do pracy 

ustaje

ustaje

 z upływem 

 z upływem 

okresu

okresu

, na 

, na 

jaki to świadczenie przyznano. 

jaki to świadczenie przyznano. 

(czyli na okres zamknięty!)

(czyli na okres zamknięty!)

Prawo

Prawo

 do świadczeń uzależnionych od niezdolności 

 do świadczeń uzależnionych od niezdolności 

do  pracy  oraz  wysokość  tych  świadczeń 

do  pracy  oraz  wysokość  tych  świadczeń 

ulega 

ulega 

zmianie

zmianie

,  jeżeli 

,  jeżeli 

w  wyniku  badania

w  wyniku  badania

  lekarskiego, 

  lekarskiego, 

przeprowadzonego  na 

przeprowadzonego  na 

wniosek  lub  z  urzędu

wniosek  lub  z  urzędu

ustalono  zmianę  stopnia  niezdolności  do  pracy, 

ustalono  zmianę  stopnia  niezdolności  do  pracy, 

brak tej niezdolności lub jej ponowne powstanie.

brak tej niezdolności lub jej ponowne powstanie.

Oznacza  to,  że  orzeczenie  o  braku  niezdolności  do 

Oznacza  to,  że  orzeczenie  o  braku  niezdolności  do 

pracy lub o niższym stopniu niezdolności do pracy u 

pracy lub o niższym stopniu niezdolności do pracy u 

ubezpieczonego  mającego  do  określonej  daty 

ubezpieczonego  mającego  do  określonej  daty 

prawo  do  renty  (lub  renty  wyższego  stopnia)  NIE 

prawo  do  renty  (lub  renty  wyższego  stopnia)  NIE 

MUSI  być  uzasadniane  poprawą  jego  sprawności 

MUSI  być  uzasadniane  poprawą  jego  sprawności 

(wynikać z elementu biologicznego definicji). Gdyby 

(wynikać z elementu biologicznego definicji). Gdyby 

było inaczej to nie można byłoby poprawiać błędów 

było inaczej to nie można byłoby poprawiać błędów 

orzeczniczych. 

orzeczniczych. 

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

Nowelizacja ustawy „rentowej” z dn. 1 lipca 2005r.

Nowelizacja ustawy „rentowej” z dn. 1 lipca 2005r.

Art. 13 ust 2:

Art. 13 ust 2:

Niezdolność  do  pracy  orzeka  się  na 

Niezdolność  do  pracy  orzeka  się  na 

okres

okres

  nie 

  nie 

dłuższy niż 5 lat z zastrzeżeniem ust.3

dłuższy niż 5 lat z zastrzeżeniem ust.3

Art. 13 ust 3:

Art. 13 ust 3:

Niezdolność  do  pracy  orzeka  się  na 

Niezdolność  do  pracy  orzeka  się  na 

okres 

okres 

dłuższy 

dłuższy 

niż  5  lat,  jeżeli  wg  wiedzy  medycznej  nie  ma 

niż  5  lat,  jeżeli  wg  wiedzy  medycznej  nie  ma 

rokowań  odzyskania  zdolności  do  pracy  przed 

rokowań  odzyskania  zdolności  do  pracy  przed 

upływem tego 

upływem tego 

okresu

okresu

.

.

Art. 13 ust. 3a

Art. 13 ust. 3a

Jeżeli  osobie  uprawnionej  do  renty  z  tytułu 

Jeżeli  osobie  uprawnionej  do  renty  z  tytułu 

niezdolności  do  pracy,  przez  okres  co  najmniej 

niezdolności  do  pracy,  przez  okres  co  najmniej 

ostatnich  5  lat  poprzedzających  dzień  badania 

ostatnich  5  lat  poprzedzających  dzień  badania 

lekarskiego  brakuje  mniej  niż  5  lat  do  osiągnięcia 

lekarskiego  brakuje  mniej  niż  5  lat  do  osiągnięcia 

wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1, w 

wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1, w 

przypadku  dalszego  stwierdzenia  niezdolności  do 

przypadku  dalszego  stwierdzenia  niezdolności  do 

pracy 

pracy 

orzeka  się

orzeka  się

  niezdolność  do  pracy  na  okres  do 

  niezdolność  do  pracy  na  okres  do 

dnia osiągnięcia tego wieku.

dnia osiągnięcia tego wieku.

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS

o FUS

Trzeba  z  całą  mocą  podkreślić,  że  okres 

Trzeba  z  całą  mocą  podkreślić,  że  okres 

na który orzeka się niezdolność do pracy nie 

na który orzeka się niezdolność do pracy nie 

jest  tożsamy  z  rokowaniem  dotyczącym 

jest  tożsamy  z  rokowaniem  dotyczącym 

upośledzenia  sprawności  organizmu 

upośledzenia  sprawności  organizmu 

(także

(także

 

 

choroby 

je 

powodującej?

choroby 

je 

powodującej?

), 

lecz 

), 

lecz 

rokowaniem 

dotyczącym 

możliwości 

rokowaniem 

dotyczącym 

możliwości 

odzyskania  zdolności  do  pracy  (choćby 

odzyskania  zdolności  do  pracy  (choćby 

częściowej)  (np.  w  wyniku:  podjęcia  pracy 

częściowej)  (np.  w  wyniku:  podjęcia  pracy 

zgodnej 

poziomem 

posiadanych 

zgodnej 

poziomem 

posiadanych 

kwalifikacji, 

przekwalifikowania 

lub 

kwalifikacji, 

przekwalifikowania 

lub 

przyuczenia  do  innej  pracy,  przystosowania 

przyuczenia  do  innej  pracy,  przystosowania 

organizmu 

do 

posiadanego 

kalectwa 

organizmu 

do 

posiadanego 

kalectwa 

(kompensacji),  zarobkowania  w  zakładach 

(kompensacji),  zarobkowania  w  zakładach 

pracy  chronionej,  stworzenia  specjalnego 

pracy  chronionej,  stworzenia  specjalnego 

stanowiska pracy itp.). 

stanowiska pracy itp.). 

background image

 

 

 

 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

Niezdolność do pracy w rozumieniu ustawy 

o FUS  

o FUS  

®

®

Art. 65 ustawy o emeryturach i rentach z FUS

Art. 65 ustawy o emeryturach i rentach z FUS

Osobie spełniającej warunki określone w art. 57, w 

Osobie spełniającej warunki określone w art. 57, w 

stosunku 

do 

której 

orzeczono 

celowość 

stosunku 

do 

której 

orzeczono 

celowość 

przekwalifikowania  zawodowego  ze  względu  na 

przekwalifikowania  zawodowego  ze  względu  na 

niezdolność  do  pracy  w 

niezdolność  do  pracy  w 

dotychczasowym  zawodzie

dotychczasowym  zawodzie

 

 

lub  niezdolność  do  służby  przysługuje  renta 

lub  niezdolność  do  służby  przysługuje  renta 

szkoleniowa  przez  okres  6  miesięcy  (i  może  być 

szkoleniowa  przez  okres  6  miesięcy  (i  może  być 

przedłużona do 36 m-cy).

przedłużona do 36 m-cy).

Obowiązek 

przekwalifikowania 

spoczywa 

na 

Obowiązek 

przekwalifikowania 

spoczywa 

na 

Rejonowym  Urzędzie  Pracy,  który  po  zasięgnięciu 

Rejonowym  Urzędzie  Pracy,  który  po  zasięgnięciu 

opinii  lekarza  medycyny  pracy  o  rodzaju  zawodu 

opinii  lekarza  medycyny  pracy  o  rodzaju  zawodu 

jaki  ubezpieczony  może  wykonywać,  kieruje  go  na 

jaki  ubezpieczony  może  wykonywać,  kieruje  go  na 

stosowne szkolenie. Na podstawie informacji PUP o 

stosowne szkolenie. Na podstawie informacji PUP o 

podjęciu  szkolenia  w  celu  zmiany  zawodu,  ZUS 

podjęciu  szkolenia  w  celu  zmiany  zawodu,  ZUS 

przedłuża  prawo  do  renty  aż  do  zakończenia 

przedłuża  prawo  do  renty  aż  do  zakończenia 

szkolenia (ale nie dłużej niż do 36 m-cy).      

szkolenia (ale nie dłużej niż do 36 m-cy).      

background image

 

 

 

 

Świadczenia z tytułu wypadków i chorób zawodowych

Świadczenia z tytułu wypadków i chorób zawodowych

USTAWA

USTAWA

z dnia 30 października 2002 r.

z dnia 30 października 2002 r.

o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków 

o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków 

przy pracy i chorób zawodowych 

przy pracy i chorób zawodowych 

Dz. Urzędowy 02.199.1673 z dn. 28 listopada 2002 r. 

Dz. Urzędowy 02.199.1673 z dn. 28 listopada 2002 r. 

(z późn. zmianami)

(z późn. zmianami)

background image

 

 

 

 

Świadczenia z tytułu wypadków i chorób zawodowych

Świadczenia z tytułu wypadków i chorób zawodowych

Art. 5. 2. 

Art. 5. 2. 

Ustalenie okoliczności i przyczyn 

Ustalenie okoliczności i przyczyn 

wypadku przy pracy, jakiemu uległ 

wypadku przy pracy, jakiemu uległ 

ubezpieczony będący pracownikiem, a 

ubezpieczony będący pracownikiem, a 

także stwierdzenie choroby 

także stwierdzenie choroby 

zawodowej u pracownika następuje w  

zawodowej u pracownika następuje w  

trybie określonym przepisami 

trybie określonym przepisami 

kodeksu 

kodeksu 

pracy

pracy

.

.

Art. 5. 3.

Art. 5. 3.

W sprawach zgłaszania i stwierdzania 

W sprawach zgłaszania i stwierdzania 

chorób zawodowych u ubezpieczonych 

chorób zawodowych u ubezpieczonych 

stosuje się odpowiednie przepisy 

stosuje się odpowiednie przepisy 

kodeksu pracy

kodeksu pracy

.

.

background image

 

 

 

 

Świadczenia z tytułu wypadków i chorób zawodowych  

Świadczenia z tytułu wypadków i chorób zawodowych  

®

®

1.

1.

Za  chorobę  zawodową  uważa  się  chorobę  określoną  w 

Za  chorobę  zawodową  uważa  się  chorobę  określoną  w 

wykazie chorób zawodowych, o którym mowa w art. 237 

wykazie chorób zawodowych, o którym mowa w art. 237 

§  1  pkt  2  Kodeksu  pracy,  jeżeli  została  spowodowana 

§  1  pkt  2  Kodeksu  pracy,  jeżeli  została  spowodowana 

działaniem 

czynników 

szkodliwych 

dla 

zdrowia 

działaniem 

czynników 

szkodliwych 

dla 

zdrowia 

występujących  w  środowisku  pracy  lub  sposobem 

występujących  w  środowisku  pracy  lub  sposobem 

wykonywania pracy.

wykonywania pracy.

2.

2.

Za  wypadek  przy  pracy  uważa  się  nagłe  zdarzenie 

Za  wypadek  przy  pracy  uważa  się  nagłe  zdarzenie 

wywołane  przyczyną  zewnętrzną, 

wywołane  przyczyną  zewnętrzną, 

powodujące  uraz  lub

powodujące  uraz  lub

 

 

śmierć

śmierć

,

,

*

*

 

które 

nastąpiło 

związku 

pracą:

 

które 

nastąpiło 

związku 

pracą:

 

 

1

1

)  podczas  lub  w  związku  z  wykonywaniem  przez  pracownika 

)  podczas  lub  w  związku  z  wykonywaniem  przez  pracownika 

zwykłych 

czynności 

albo 

poleceń 

przełożonych,

zwykłych 

czynności 

albo 

poleceń 

przełożonych,

2)  podczas  lub  w  związku  z  wykonywaniem  przez  pracownika 

2)  podczas  lub  w  związku  z  wykonywaniem  przez  pracownika 

czynności    na  rzecz  pracodawcy,  nawet  bez  polecenia,

czynności    na  rzecz  pracodawcy,  nawet  bez  polecenia,

3)  w  czasie  pozostawania  pracownika  w  dyspozycji  pracodawcy 

3)  w  czasie  pozostawania  pracownika  w  dyspozycji  pracodawcy 

w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania 

w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania 

obowiązku wynikającego ze stosunku pracy. . . .

obowiązku wynikającego ze stosunku pracy. . . .

Także dalszych 12 sytuacji przewidzianych ustawą.

Także dalszych 12 sytuacji przewidzianych ustawą.

background image

 

 

 

 

Świadczenia z tytułu wypadków i chorób zawodowych

Świadczenia z tytułu wypadków i chorób zawodowych

Świadczenia z tytułu wypadku przy pracy lub 

Świadczenia z tytułu wypadku przy pracy lub 

choroby zawodowej

choroby zawodowej

zasiłek chorobowy,

zasiłek chorobowy,

świadczenie rehabilitacyjne ,

świadczenie rehabilitacyjne ,

zasiłek wyrównawczy(?),

zasiłek wyrównawczy(?),

jednorazowe  odszkodowanie  z  tytułu  stałego  lub 

jednorazowe  odszkodowanie  z  tytułu  stałego  lub 

długotrwałego uszczerbku na zdrowiu,

długotrwałego uszczerbku na zdrowiu,

jednorazowe odszkodowanie dla członków rodziny 

jednorazowe odszkodowanie dla członków rodziny 

zmarłego ubezpieczonego lub rencisty,

zmarłego ubezpieczonego lub rencisty,

renta z tytułu niezdolności do pracy,

renta z tytułu niezdolności do pracy,

renta szkoleniowa, 

renta szkoleniowa, 

renta rodzinna,

renta rodzinna,

dodatek do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej,

dodatek do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej,

dodatek pielęgnacyjny;

dodatek pielęgnacyjny;

pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i 

pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i 

szczepień  ochronnych  oraz  zaopatrzenia  w 

szczepień  ochronnych  oraz  zaopatrzenia  w 

przedmioty  ortopedyczne  w  zakresie  określonym 

przedmioty  ortopedyczne  w  zakresie  określonym 

ustawą.

ustawą.

background image

 

 

 

 

Świadczenia z tytułu wypadków i chorób 

Świadczenia z tytułu wypadków i chorób 

zawodowych

zawodowych

 

 

koszty  skutków  wypadków  przy  pracy  lub 

koszty  skutków  wypadków  przy  pracy  lub 

chorób 

zawodowych, 

 

związane 

ze 

chorób 

zawodowych, 

 

związane 

ze 

świadczeniami    zdrowotnymi  z  zakresu 

świadczeniami    zdrowotnymi  z  zakresu 

stomatologii  i  szczepień  ochronnych,    na 

stomatologii  i  szczepień  ochronnych,    na 

które ubezpieczony został skierowany przez 

które ubezpieczony został skierowany przez 

lekarza  orzecznika  na  wniosek  lekarza 

lekarza  orzecznika  na  wniosek  lekarza 

prowadzącego,  a  nie  są  refundowane  na 

prowadzącego,  a  nie  są  refundowane  na 

podstawie odrębnych przepisów

podstawie odrębnych przepisów

 

 

koszty  przedmiotów  ortopedycznych  w 

koszty  przedmiotów  ortopedycznych  w 

wysokości 

udziału 

własnego 

wysokości 

udziału 

własnego 

ubezpieczonego określonego w przepisach o 

ubezpieczonego określonego w przepisach o 

powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.

powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym.

background image

 

 

 

 

Świadczenia z tytułu wypadków i chorób 

Świadczenia z tytułu wypadków i chorób 

zawodowych

zawodowych

Ustalanie 

niezdolności 

do 

pracy, 

służby 

Ustalanie 

niezdolności 

do 

pracy, 

służby 

ewentualnego  jej  stopnia  jak  i  niezdolności  do 

ewentualnego  jej  stopnia  jak  i  niezdolności  do 

samodzielnej  egzystencji  pozostających  w  związku 

samodzielnej  egzystencji  pozostających  w  związku 

z  wypadkiem  przy  pracy  (chorobą  zawodową, 

z  wypadkiem  przy  pracy  (chorobą  zawodową, 

służbą)  odbywa  się  na  tych  samych  zasadach  co 

służbą)  odbywa  się  na  tych  samych  zasadach  co 

ustalanie dla celów rentowych bez tych związków.

ustalanie dla celów rentowych bez tych związków.

O istnieniu związku niezdolności z wypadkiem przy 

O istnieniu związku niezdolności z wypadkiem przy 

pracy,  z  chorobą  zawodową,  ze  służbą  orzekają 

pracy,  z  chorobą  zawodową,  ze  służbą  orzekają 

lekarze orzekający dla poszczególnych instytucji.

lekarze orzekający dla poszczególnych instytucji.

Orzekanie 

jednorazowym 

odszkodowaniu 

Orzekanie 

jednorazowym 

odszkodowaniu 

(uszczerbku  na  zdrowiu)  w  związku  z  wyżej 

(uszczerbku  na  zdrowiu)  w  związku  z  wyżej 

wymienionymi  okolicznościami  odbywa  się  przez 

wymienionymi  okolicznościami  odbywa  się  przez 

zastosowanie  tzw.  tabeli  procentowej  oceny 

zastosowanie  tzw.  tabeli  procentowej  oceny 

uszczerbku na zdrowiu. 

uszczerbku na zdrowiu. 

(

(

Załącznik do rozp. MPiPS z dn.18.12.02)

Załącznik do rozp. MPiPS z dn.18.12.02)

1% unz =

1% unz =

 

 

20% przeciętnego wynagrodzenia

20% przeciętnego wynagrodzenia

 

 

(określonego przez GUS)

(określonego przez GUS)

background image

 

 

 

 

Świadczenia z tytułu wypadków i chorób 

Świadczenia z tytułu wypadków i chorób 

zawodowych  

zawodowych  

®

®

Art. 11. 

Art. 11. 

1. Ubezpieczonemu,  który  wskutek  wypadku  przy 

1. Ubezpieczonemu,  który  wskutek  wypadku  przy 

pracy  lub  choroby  zawodowej  doznał  stałego  lub 

pracy  lub  choroby  zawodowej  doznał  stałego  lub 

długotrwałego  uszczerbku  na  zdrowiu,  przysługuje 

długotrwałego  uszczerbku  na  zdrowiu,  przysługuje 

jednorazowe odszkodowanie.

jednorazowe odszkodowanie.

2. Za  stały  uszczerbek  na  zdrowiu  uważa  się  takie 

2. Za  stały  uszczerbek  na  zdrowiu  uważa  się  takie 

naruszenie  sprawności  organizmu,  które  powoduje 

naruszenie  sprawności  organizmu,  które  powoduje 

upośledzenie

upośledzenie

  czynności  organizmu  nierokujące 

  czynności  organizmu  nierokujące 

poprawy.  

poprawy.  

3. Za długotrwały uszczerbek na zdrowiu uważa się 

3. Za długotrwały uszczerbek na zdrowiu uważa się 

takie  naruszenie  sprawności  organizmu,  które 

takie  naruszenie  sprawności  organizmu,  które 

powoduje 

powoduje 

upośledzenie

upośledzenie

  czynności  organizmu  na 

  czynności  organizmu  na 

okres  przekraczający  6  miesięcy,  mogące  ulec 

okres  przekraczający  6  miesięcy,  mogące  ulec 

poprawie.

poprawie.

4. Oceny  stopnia  uszczerbku  na  zdrowiu  oraz  jego 

4. Oceny  stopnia  uszczerbku  na  zdrowiu  oraz  jego 

związku  z  wypadkiem  przy  pracy  lub  chorobą 

związku  z  wypadkiem  przy  pracy  lub  chorobą 

zawodową  dokonuje  się 

zawodową  dokonuje  się 

po  zakończeniu  leczenia  i 

po  zakończeniu  leczenia  i 

rehabilitacji.

rehabilitacji.

background image

 

 

 

 

Świadczenia przysługujące rolnikom

Świadczenia przysługujące rolnikom

USTAWA

USTAWA

z dnia 20 grudnia 1990 r.

z dnia 20 grudnia 1990 r.

o ubezpieczeniu społecznym rolników

o ubezpieczeniu społecznym rolników

 

 

Świadczeniami z ubezpieczenia rolników są:

Świadczeniami z ubezpieczenia rolników są:

A)

A)

zasiłek chorobowy,

zasiłek chorobowy,

B)

B)

przedłużony zasiłek chorobowy, 

przedłużony zasiłek chorobowy, 

1)  emerytura  rolnicza  lub  renta  rolnicza  z  tytułu  niezdolności  do 

1)  emerytura  rolnicza  lub  renta  rolnicza  z  tytułu  niezdolności  do 

pracy,

pracy,

2) renta rolnicza szkoleniowa,

2) renta rolnicza szkoleniowa,

3) renta rodzinna,

3) renta rodzinna,

4)  emerytura  i  renta  z  ubezpieczenia  społecznego  rolników 

4)  emerytura  i  renta  z  ubezpieczenia  społecznego  rolników 

indywidualnych i członków ich rodzin,

indywidualnych i członków ich rodzin,

5) dodatek pielęgnacyjny do emerytur i rent, 

5) dodatek pielęgnacyjny do emerytur i rent, 

6) zasiłek pogrzebowy.

6) zasiłek pogrzebowy.

Świadczenia  w  związku  z  wypadkiem  i  chorobą  zawodową  są 

Świadczenia  w  związku  z  wypadkiem  i  chorobą  zawodową  są 

przyznawane  zgodnie  z  Ustawą  z  30.12.2002  r.  o  ubezpieczeniu 

przyznawane  zgodnie  z  Ustawą  z  30.12.2002  r.  o  ubezpieczeniu 

społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

background image

 

 

 

 

Świadczenia przysługujące rolnikom

Świadczenia przysługujące rolnikom

Za całkowicie niezdolnego do pracy w 

Za całkowicie niezdolnego do pracy w 

gospodarstwie rolnym uważa się 

gospodarstwie rolnym uważa się 

ubezpieczonego, który z powodu 

ubezpieczonego, który z powodu 

naruszenia sprawności organizmu 

naruszenia sprawności organizmu 

utracił zdolność do 

utracił zdolność do 

osobistego 

osobistego 

wykonywania pracy

wykonywania pracy

 w gospodarstwie 

 w gospodarstwie 

rolnym.

rolnym.

 

 

Niezdolność  do  pracy  może  być  trwała  lub 

Niezdolność  do  pracy  może  być  trwała  lub 

okresowa 

okresowa 

background image

 

 

 

 

Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy  w gosp. rolnym dla 

Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy  w gosp. rolnym dla 

ubezpieczonych w KRUS

ubezpieczonych w KRUS

Zasiłek 

chorobowy 

przysługuje 

Zasiłek 

chorobowy 

przysługuje 

ubezpieczonemu,  który  wskutek  choroby 

ubezpieczonemu,  który  wskutek  choroby 

jest niezdolny do pracy nieprzerwanie przez 

jest niezdolny do pracy nieprzerwanie przez 

co najmniej 30 dni.

co najmniej 30 dni.

Zasiłek  chorobowy  przysługuje  za  okres 

Zasiłek  chorobowy  przysługuje  za  okres 

czasowej  niezdolności  do  pracy,  jednak  nie 

czasowej  niezdolności  do  pracy,  jednak  nie 

dłużej niż przez 180 dni.

dłużej niż przez 180 dni.

Jeżeli  po  wyczerpaniu  okresu  zasiłkowego, 

Jeżeli  po  wyczerpaniu  okresu  zasiłkowego, 

ubezpieczony jest nadal niezdolny do pracy, 

ubezpieczony jest nadal niezdolny do pracy, 

a  w  wyniku  dalszego  leczenia  i  rehabilitacji 

a  w  wyniku  dalszego  leczenia  i  rehabilitacji 

rokuje  odzyskanie  zdolności  do  pracy, 

rokuje  odzyskanie  zdolności  do  pracy, 

zasiłek  chorobowy  przedłuża  się  na  okres 

zasiłek  chorobowy  przedłuża  się  na  okres 

niezbędny  do  przywrócenia  zdolności  do 

niezbędny  do  przywrócenia  zdolności  do 

pracy,  jednak  nie  dłużej  niż  o  dalsze  360 

pracy,  jednak  nie  dłużej  niż  o  dalsze  360 

dni.

dni.

background image

 

 

 

 

Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy  w gosp. rolnym dla 

Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy  w gosp. rolnym dla 

ubezpieczonych w KRUS

ubezpieczonych w KRUS

Art. 46. (104) 1. Orzeczenia dotyczące:

Art. 46. (104) 1. Orzeczenia dotyczące:

1)  trwałej  i  okresowej  całkowitej  niezdolności  do 

1)  trwałej  i  okresowej  całkowitej  niezdolności  do 

pracy w gospodarstwie rolnym,

pracy w gospodarstwie rolnym,

2) stałego i długotrwałego uszczerbku na zdrowiu,

2) stałego i długotrwałego uszczerbku na zdrowiu,

3) niezdolności do samodzielnej egzystencji,

3) niezdolności do samodzielnej egzystencji,

4)  czasowej  niezdolności  do  pracy  trwającej  dłużej 

4)  czasowej  niezdolności  do  pracy  trwającej  dłużej 

niż 180 dni,

niż 180 dni,

5)  celowości  przekwalifikowania  zawodowego  z 

5)  celowości  przekwalifikowania  zawodowego  z 

powodu  trwałej  całkowitej  niezdolności  do  pracy  w 

powodu  trwałej  całkowitej  niezdolności  do  pracy  w 

gospodarstwie rolnym,

gospodarstwie rolnym,

6) wskazań do rehabilitacji leczniczej,

6) wskazań do rehabilitacji leczniczej,

7)  innych  okoliczności  warunkujących  przyznanie 

7)  innych  okoliczności  warunkujących  przyznanie 

świadczeń z ubezpieczenia społecznego rolników

świadczeń z ubezpieczenia społecznego rolników

- w  związku  z  prowadzonym  postępowaniem  o 

- w  związku  z  prowadzonym  postępowaniem  o 

ustalenie  prawa  do  świadczeń  wydają  w  pierwszej 

ustalenie  prawa  do  świadczeń  wydają  w  pierwszej 

instancji  lekarze  rzeczoznawcy  Kasy,  a  w  drugiej 

instancji  lekarze  rzeczoznawcy  Kasy,  a  w  drugiej 

instancji - komisje lekarskie Kasy.

instancji - komisje lekarskie Kasy.

background image

 

 

 

 

Zabezpieczenie społeczne funkcjonariuszy MON, MSWiA oraz 

Zabezpieczenie społeczne funkcjonariuszy MON, MSWiA oraz 

niektórych pracowników państwowych

niektórych pracowników państwowych

Podstawy prawne:

Podstawy prawne:

Ustawa  z  dnia  10  grudnia  1993  r.  –  o  zaopatrzeniu 

Ustawa  z  dnia  10  grudnia  1993  r.  –  o  zaopatrzeniu 

emerytalnym  żołnierzy  zawodowych  oraz  ich  rodzin  (t. 

emerytalnym  żołnierzy  zawodowych  oraz  ich  rodzin  (t. 

jedn. DzU z 2002 r. nr 11, poz. 108 z późn. zm.)

jedn. DzU z 2002 r. nr 11, poz. 108 z późn. zm.)

rozporządzenie  Ministra  Obrony  Narodowej  z  dnia  2 

rozporządzenie  Ministra  Obrony  Narodowej  z  dnia  2 

grudnia  1994  r.  –  w  sprawie  orzekania  o  inwalidztwie 

grudnia  1994  r.  –  w  sprawie  orzekania  o  inwalidztwie 

żołnierzy  zawodowych,  emerytów  i  rencistów  wojskowych 

żołnierzy  zawodowych,  emerytów  i  rencistów  wojskowych 

(DzU nr 131, poz. 665 z późn. zm.)

(DzU nr 131, poz. 665 z późn. zm.)

Ustawa z dnia 18 lutego 1994 r. – o zaopatrzeniu emerytalnym 

Ustawa z dnia 18 lutego 1994 r. – o zaopatrzeniu emerytalnym 

funkcjonariuszy 

Policji, 

Agencji 

Bezpieczeństwa 

funkcjonariuszy 

Policji, 

Agencji 

Bezpieczeństwa 

Wewnętrznego,  Agencji  Wywiadu,  Straży  Granicznej, 

Wewnętrznego,  Agencji  Wywiadu,  Straży  Granicznej, 

Państwowej  Straży  Pożarnej  i  Służby  Więziennej  oraz  ich 

Państwowej  Straży  Pożarnej  i  Służby  Więziennej  oraz  ich 

rodzin (DzU nr 53, poz. 214 z późn. zm.)

rodzin (DzU nr 53, poz. 214 z późn. zm.)

rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 16 

rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 16 

stycznia 1995r. – w sprawie zasad orzekania o inwalidztwie 

stycznia 1995r. – w sprawie zasad orzekania o inwalidztwie 

funkcjonariuszy  Policji,  Urzędu  Ochrony  Państwa,  Straży 

funkcjonariuszy  Policji,  Urzędu  Ochrony  Państwa,  Straży 

Granicznej, 

Państwowej 

Straży 

Pożarnej, 

Służby 

Granicznej, 

Państwowej 

Straży 

Pożarnej, 

Służby 

Więziennej,  emerytów  i  rencistów  policyjnych,  trybu 

Więziennej,  emerytów  i  rencistów  policyjnych,  trybu 

postępowania  i  właściwości  komisji  lekarskich  w  tych 

postępowania  i  właściwości  komisji  lekarskich  w  tych 

sprawach,  sposobu  przeprowadzania  kontrolnych  badań 

sprawach,  sposobu  przeprowadzania  kontrolnych  badań 

lekarskich oraz wzywania inwalidów na te badania (DzU nr 

lekarskich oraz wzywania inwalidów na te badania (DzU nr 

8, poz. 41)

8, poz. 41)

background image

 

 

 

 

Zabezpieczenie społeczne funkcjonariuszy MON, MSWiA oraz 

Zabezpieczenie społeczne funkcjonariuszy MON, MSWiA oraz 

niektórych pracowników państwowych

niektórych pracowników państwowych

Świadczenia :

Świadczenia :

renta inwalidzka

renta inwalidzka

renta inwalidzka z tytułu związku inwalidztwa ze służbą,

renta inwalidzka z tytułu związku inwalidztwa ze służbą,

renta  inwalidzka  i  jednorazowe  odszkodowanie  w  związku  z 

renta  inwalidzka  i  jednorazowe  odszkodowanie  w  związku  z 

wypadkiem związanym ze służbą.

wypadkiem związanym ze służbą.

Inwalidą jest żołnierz (funkcjonariusz) zwolniony z zawodowej służby 

Inwalidą jest żołnierz (funkcjonariusz) zwolniony z zawodowej służby 

(służby),  który  ze  względu  na  stan  zdrowia  został  uznany  za 

(służby),  który  ze  względu  na  stan  zdrowia  został  uznany  za 

całkowicie  niezdolnego  do  tej  służby  wskutek  stałego  lub 

całkowicie  niezdolnego  do  tej  służby  wskutek  stałego  lub 

długotrwałego naruszenia sprawności organizmu.

długotrwałego naruszenia sprawności organizmu.

Renta  inwalidzka  przysługuje  funkcjonariuszowi,  zwolnionemu  ze 

Renta  inwalidzka  przysługuje  funkcjonariuszowi,  zwolnionemu  ze 

służby, który stał się inwalidą wskutek  stałego lub długotrwałego 

służby, który stał się inwalidą wskutek  stałego lub długotrwałego 

naruszenia sprawności organizmu:

naruszenia sprawności organizmu:

w czasie pełnienia służby 

w czasie pełnienia służby 

w ciągu 18 miesięcy po zwolnieniu ze służby, jeżeli inwalidztwo jest 

w ciągu 18 miesięcy po zwolnieniu ze służby, jeżeli inwalidztwo jest 

następstwem  urazów  doznanych  w  czasie  pełnienia  służby  lub 

następstwem  urazów  doznanych  w  czasie  pełnienia  służby  lub 

chorób powstałych w tym czasie

chorób powstałych w tym czasie

w  ciągu  3  lat  po  zwolnieniu  ze  służby,  jeżeli  inwalidztwo  jest 

w  ciągu  3  lat  po  zwolnieniu  ze  służby,  jeżeli  inwalidztwo  jest 

następstwem      wypadku  pozostającego  w  związku  z  pełnieniem 

następstwem      wypadku  pozostającego  w  związku  z  pełnieniem 

czynnej  służby  albo  choroby  powstałej  w  związku  ze  szczególnymi 

czynnej  służby  albo  choroby  powstałej  w  związku  ze  szczególnymi 

właściwościami lub warunkami służby.

właściwościami lub warunkami służby.

background image

 

 

 

 

Zabezpieczenie społeczne funkcjonariuszy MON, MSWiA oraz 

Zabezpieczenie społeczne funkcjonariuszy MON, MSWiA oraz 

niektórych pracowników państwowych

niektórych pracowników państwowych

Żołnierz  zwolniony  z  zawodowej  służby  wojskowej 

Żołnierz  zwolniony  z  zawodowej  służby  wojskowej 

lub  funkcjonariusz  zwolniony  ze  służby  w  MSWiA, 

lub  funkcjonariusz  zwolniony  ze  służby  w  MSWiA, 

którego  uznano  za  inwalidę,  może  być  zdolny  do 

którego  uznano  za  inwalidę,  może  być  zdolny  do 

pracy  (III  grupa  inwalidów),  częściowo  niezdolny 

pracy  (III  grupa  inwalidów),  częściowo  niezdolny 

do pracy (II grupa inwal.) lub całkowicie niezdolny 

do pracy (II grupa inwal.) lub całkowicie niezdolny 

do pracy (I grupa inwalidów).

do pracy (I grupa inwalidów).

W  ocenie  możliwości  pracy  (zarobkowej)  żołnierzy 

W  ocenie  możliwości  pracy  (zarobkowej)  żołnierzy 

lub  funkcjonariuszy  uznanych  za  całkowicie 

lub  funkcjonariuszy  uznanych  za  całkowicie 

niezdolnych  do  służby  ze  względów  zdrowotnych 

niezdolnych  do  służby  ze  względów  zdrowotnych 

bierze się pod uwagę, czy i jakie zatrudnienie oraz 

bierze się pod uwagę, czy i jakie zatrudnienie oraz 

jakim  wymiarze  czasowym

jakim  wymiarze  czasowym

  mogliby  wykonywać, 

  mogliby  wykonywać, 

wykorzystując  posiadane  kwalifikacje  ogólne  i 

wykorzystując  posiadane  kwalifikacje  ogólne  i 

przygotowanie 

zawodowe, 

po 

przygotowanie 

zawodowe, 

po 

uwzględnieniu 

uwzględnieniu 

istniejących  przeciwwskazań  zdrowotnych  do 

istniejących  przeciwwskazań  zdrowotnych  do 

zatrudnienia.

zatrudnienia.

background image

 

 

 

 

Systemy odwoławcze w sprawach roszczeń 

Systemy odwoławcze w sprawach roszczeń 

rentowych i emerytalnych

rentowych i emerytalnych

We wszystkich systemach przyznawania praw do świadczeń z 

We wszystkich systemach przyznawania praw do świadczeń z 

ubezpieczenia  i  zabezpieczenia  społecznego  obowiązują  te 

ubezpieczenia  i  zabezpieczenia  społecznego  obowiązują  te 

same zasady odwoławcze:

same zasady odwoławcze:

Orzeczenie lekarza orzecznika, rzeczoznawcy, komisji lek. 

Orzeczenie lekarza orzecznika, rzeczoznawcy, komisji lek. 

(MON, MSWiA)

(MON, MSWiA)

sprzeciw wnioskodawcy lub 

sprzeciw wnioskodawcy lub 

            14 dni 

            14 dni 

zarzut wadliwości nadzoru

zarzut wadliwości nadzoru

Orzeczenie Komisji Lekarskiej – II instancja

Orzeczenie Komisji Lekarskiej – II instancja

odwołanie wnioskodawcy

odwołanie wnioskodawcy

 

 

            

            

            30 dni

            30 dni

Sąd Rejonowy lub Okręgowy

Sąd Rejonowy lub Okręgowy

zaskarżenie wyroku przez 

zaskarżenie wyroku przez 

            30 dni

            30 dni

wnioskodawcę i/lub organ rentowy

wnioskodawcę i/lub organ rentowy

Sąd Okręgowy lub Apelacyjny

Sąd Okręgowy lub Apelacyjny

wniosek o kasację złożony 

wniosek o kasację złożony 

            60 dni

            60 dni

przez jedną lub obie strony

przez jedną lub obie strony

Sąd Najwyższy

Sąd Najwyższy

Właściwymi sądami do rozpatrywania tych spraw 

Właściwymi sądami do rozpatrywania tych spraw 

są  Sądy Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 

są  Sądy Pracy i Ubezpieczeń Społecznych 

background image

 

 

 

 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

społecznego

społecznego

Jakim celom ma służyć dokumentacja 

Jakim celom ma służyć dokumentacja 

lekarska?

lekarska?

Klinicznym.

Klinicznym.

Ekonomicznym.

Ekonomicznym.

Kontrolnym.

Kontrolnym.

Medyczno – sądowym.

Medyczno – sądowym.

Naukowym.

Naukowym.

background image

 

 

 

 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

społecznego

społecznego

Co powinna uwzględniać poprawna 

Co powinna uwzględniać poprawna 

dokumentacja lekarska?

dokumentacja lekarska?

Identyfikację placówki ochrony zdrowia.

Identyfikację placówki ochrony zdrowia.

Identyfikację lekarza.

Identyfikację lekarza.

Ocenę stanu zdrowia (badanie podmiotowe i 

Ocenę stanu zdrowia (badanie podmiotowe i 

przedmiotowe!).

przedmiotowe!).

Rozpoznanie ustalone przez lekarza.

Rozpoznanie ustalone przez lekarza.

Ważniejsze wyniki badań pomocniczych, zwłaszcza 

Ważniejsze wyniki badań pomocniczych, zwłaszcza 

potwierdzające rozpoznanie.

potwierdzające rozpoznanie.

Wyniki zleconych konsultacji i/lub karty 

Wyniki zleconych konsultacji i/lub karty 

informacyjne z pobytu w szpitalach.

informacyjne z pobytu w szpitalach.

Zastosowane leczenie i jego skuteczność lub 

Zastosowane leczenie i jego skuteczność lub 

powikłania.

powikłania.

Ewentualną odmowę na leczenie złożoną przez 

Ewentualną odmowę na leczenie złożoną przez 

chorego.

chorego.

background image

 

 

 

 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

społecznego

społecznego

Oczywistym  jest  stwierdzenie,  że  lekarz  orzekający,  na 

Oczywistym  jest  stwierdzenie,  że  lekarz  orzekający,  na 

każdym etapie postępowania orzeczniczego, podczas ok. 30 

każdym etapie postępowania orzeczniczego, podczas ok. 30 

min trwającego swego badania i 

min trwającego swego badania i 

opisania go

opisania go

, bez zapoznania 

, bez zapoznania 

się z dokumentacją dotyczącą leczenia wnioskodawcy, nie w 

się z dokumentacją dotyczącą leczenia wnioskodawcy, nie w 

każdym  przypadku,  może  poprawnie  ocenić  stopień 

każdym  przypadku,  może  poprawnie  ocenić  stopień 

naruszenia sprawności jego organizmu.

naruszenia sprawności jego organizmu.

Oczywistym jest także stwierdzenie, że ok. 50% dostarczonej 

Oczywistym jest także stwierdzenie, że ok. 50% dostarczonej 

przez  badanego  dokumentacji  z  leczenia 

przez  badanego  dokumentacji  z  leczenia 

nie  umożliwia

nie  umożliwia

   

   

pogłębienia oceny orzeczniczej.

pogłębienia oceny orzeczniczej.

Nie  mniej  oczywistym  jest  stwierdzenie,  że  orzecznictwo 

Nie  mniej  oczywistym  jest  stwierdzenie,  że  orzecznictwo 

lekarskie  dla  potrzeb  zabezpieczenia  społecznego  jest 

lekarskie  dla  potrzeb  zabezpieczenia  społecznego  jest 

specyficzną formą soczewki skupiającej, dając świadectwo o 

specyficzną formą soczewki skupiającej, dając świadectwo o 

jakości  polskiej  ochrony  zdrowia,  w  tym  także  o 

jakości  polskiej  ochrony  zdrowia,  w  tym  także  o 

poszczególnych 

lekarzach 

zajmujących 

się 

leczeniem 

poszczególnych 

lekarzach 

zajmujących 

się 

leczeniem 

chorych.  Ocena  ta  nie  może  jednak  mieć  wpływu  na  treść 

chorych.  Ocena  ta  nie  może  jednak  mieć  wpływu  na  treść 

orzeczenia!

orzeczenia!

background image

 

 

 

 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

społecznego

społecznego

Wystawienie  choremu  przez  lekarza  druku  ZUS-ZLA  oznacza 

Wystawienie  choremu  przez  lekarza  druku  ZUS-ZLA  oznacza 

opinię  tego  lekarza  o  niezdolności  lub  niemożności 

opinię  tego  lekarza  o  niezdolności  lub  niemożności 

wykonywania  pracy  zawodowej.

wykonywania  pracy  zawodowej.

*

*

  Jednak  dopiero  po 

  Jednak  dopiero  po 

przedstawieniu  tego  druku  pracodawcy  lub  instytucji 

przedstawieniu  tego  druku  pracodawcy  lub  instytucji 

ubezpieczenia  społecznego  staje  się  on  WNIOSKIEM  O 

ubezpieczenia  społecznego  staje  się  on  WNIOSKIEM  O 

przyznanie  świadczeń  z  tytułu  ubezpieczenia.  Posiadacz 

przyznanie  świadczeń  z  tytułu  ubezpieczenia.  Posiadacz 

tego druku nie ma obowiązku przedstawienia go pracodawcy 

tego druku nie ma obowiązku przedstawienia go pracodawcy 

lub  instytucji  ubezpieczającej,  chociaż  wtedy  on  ponosi 

lub  instytucji  ubezpieczającej,  chociaż  wtedy  on  ponosi 

wszelką  odpowiedzialność  wynikającą  ze  skutków  tego 

wszelką  odpowiedzialność  wynikającą  ze  skutków  tego 

zaniechania.

zaniechania.

Podkreślenia wymaga, że z punktu widzenia prawa wniosek o 

Podkreślenia wymaga, że z punktu widzenia prawa wniosek o 

przyznanie  świadczeń  z  zabezpieczenia  społecznego  może 

przyznanie  świadczeń  z  zabezpieczenia  społecznego  może 

złożyć tylko i wyłącznie sam zainteresowany.

złożyć tylko i wyłącznie sam zainteresowany.

Za błędne postępowanie należy uznać „kierowanie na rentę” 

Za błędne postępowanie należy uznać „kierowanie na rentę” 

przez  lekarza  leczącego,  na  które  często  powołują  się 

przez  lekarza  leczącego,  na  które  często  powołują  się 

składający 

wnioski, 

zwłaszcza 

jeżeli 

nie 

otrzymają 

składający 

wnioski, 

zwłaszcza 

jeżeli 

nie 

otrzymają 

spodziewanych  świadczeń.  Winą  za  to  obarczają  wtedy 

spodziewanych  świadczeń.  Winą  za  to  obarczają  wtedy 

lekarza  „kierującego”.  Nie  oznacza  to  jednak,  że  nie 

lekarza  „kierującego”.  Nie  oznacza  to  jednak,  że  nie 

powinno  się,  w  uzasadnionych  przypadkach,  zasugerować 

powinno  się,  w  uzasadnionych  przypadkach,  zasugerować 

pacjentowi 

pacjentowi 

rozważenia

rozważenia

 wystąpienia o rentę.

 wystąpienia o rentę.

background image

 

 

 

 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

społecznego

społecznego

Należy jednak rozważyć celowość akceptacji 

Należy jednak rozważyć celowość akceptacji 

prośby  pacjenta  o  pomoc  w  uzyskaniu 

prośby  pacjenta  o  pomoc  w  uzyskaniu 

renty  ponieważ,  do  zadań  lekarza  należy 

renty  ponieważ,  do  zadań  lekarza  należy 

także 

przeciwdziałanie 

narastaniu 

także 

przeciwdziałanie 

narastaniu 

niesprawności,  a  utrzymanie  aktywności 

niesprawności,  a  utrzymanie  aktywności 

życiowej, w tym zawodowej:

życiowej, w tym zawodowej:

nadal  daje  poczucie  własnej  wartości  i 

nadal  daje  poczucie  własnej  wartości  i 

przydatności,

przydatności,

zwiększa  szanse  na  doczekanie  godziwej 

zwiększa  szanse  na  doczekanie  godziwej 

emerytury,

emerytury,

broni  przed  wykluczeniem  społecznym 

broni  przed  wykluczeniem  społecznym 

(stygmatyzacją),

(stygmatyzacją),

przeciwdziała  apatii,  depresji,  nasilaniu 

przeciwdziała  apatii,  depresji,  nasilaniu 

niesprawności

niesprawności

nie 

rozwiązuje 

problemów, 

które 

są 

nie 

rozwiązuje 

problemów, 

które 

są 

powodem wnioskowania o rentę, lecz wręcz 

powodem wnioskowania o rentę, lecz wręcz 

je nasila. 

je nasila. 

background image

 

 

 

 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

społecznego

społecznego

Należy także rozważyć:

Należy także rozważyć:

jak  pomóc  pacjentowi  przezwyciężyć 

jak  pomóc  pacjentowi  przezwyciężyć 

jego  dysfunkcje,  poznając  ich  źródło  i 

jego  dysfunkcje,  poznając  ich  źródło  i 

niwelując skutki,

niwelując skutki,

jeżeli nie można wyleczyć choroby,  to 

jeżeli nie można wyleczyć choroby,  to 

jak  ułatwić  choremu  życie  z  jej 

jak  ułatwić  choremu  życie  z  jej 

skutkami,

skutkami,

czy  jego  prawdziwym  problemem  nie 

czy  jego  prawdziwym  problemem  nie 

jest  upośledzenie  funkcjonowania  w 

jest  upośledzenie  funkcjonowania  w 

otoczeniu,  a  sama  choroba  tylko 

otoczeniu,  a  sama  choroba  tylko 

wycinkiem tego problemu.

wycinkiem tego problemu.

background image

 

 

 

 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

społecznego

społecznego

Najpierw należy:

Najpierw należy:

dokładnie zbadać pacjenta,

dokładnie zbadać pacjenta,

ocenić objawy zgłaszane przez pacjenta,

ocenić objawy zgłaszane przez pacjenta,

dostrzec  te  objawy,  o  których  sam  nie 

dostrzec  te  objawy,  o  których  sam  nie 

wspomina,

wspomina,

udokumentować  skargi  pacjenta  i  wyniki 

udokumentować  skargi  pacjenta  i  wyniki 

własnego 

badania 

przedmiotowego 

własnego 

badania 

przedmiotowego 

dokładnymi  wpisami  w  historii  choroby  (w 

dokładnymi  wpisami  w  historii  choroby  (w 

taki  sposób,  jakby  od  jutra  miał  go  leczyć 

taki  sposób,  jakby  od  jutra  miał  go  leczyć 

najlepszy kolega),

najlepszy kolega),

zlecając 

badania 

pomocnicze, 

należy 

zlecając 

badania 

pomocnicze, 

należy 

uświadomić  sobie  czy  wynik  pozytywny  lub 

uświadomić  sobie  czy  wynik  pozytywny  lub 

negatywny  zmieni  postępowanie.  Jeżeli  nie 

negatywny  zmieni  postępowanie.  Jeżeli  nie 

zmieni - nie ma potrzeby ich zlecania.

zmieni - nie ma potrzeby ich zlecania.

background image

 

 

 

 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

społecznego

społecznego

c. d.

c. d.

zażądać  od  pacjenta  informacji  o 

zażądać  od  pacjenta  informacji  o 

leczeniu  w  innych  placówkach  i 

leczeniu  w  innych  placówkach  i 

skorygować  swoje  rozpoznania  oraz 

skorygować  swoje  rozpoznania  oraz 

postępowanie 

zależności 

od 

postępowanie 

zależności 

od 

współistnienia innych chorób, 

współistnienia innych chorób, 

stawiając 

rozpoznanie 

ostateczne 

stawiając 

rozpoznanie 

ostateczne 

warto  jeszcze  raz  sprawdzić,  czy 

warto  jeszcze  raz  sprawdzić,  czy 

spełnia ustalone kryteria,

spełnia ustalone kryteria,

udokumentować 

rozpoznanie, 

udokumentować 

rozpoznanie, 

naruszenie 

sprawności 

jego 

naruszenie 

sprawności 

jego 

natężenie  (wg  ogólnie  przyjętych 

natężenie  (wg  ogólnie  przyjętych 

klasyfikacji)  stosownymi  badaniami 

klasyfikacji)  stosownymi  badaniami 

obiektywizującymi,

obiektywizującymi,

background image

 

 

 

 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

społecznego

społecznego

Zaświadczenie dla celów rentowych jest 

Zaświadczenie dla celów rentowych jest 

„tylko i aż” podsumowaniem działań w/w.

„tylko i aż” podsumowaniem działań w/w.

Wystawiając zaświadczenie dla tych potrzeb 

Wystawiając zaświadczenie dla tych potrzeb 

należy:

należy:

wpisać ustalone rozpoznania i je uzasadnić,

wpisać ustalone rozpoznania i je uzasadnić,

streścić  dotychczasowy  przebieg  choroby  i 

streścić  dotychczasowy  przebieg  choroby  i 

jej leczenia,

jej leczenia,

wskazać, jakie dysfunkcje i jakich narządów 

wskazać, jakie dysfunkcje i jakich narządów 

(układów) oraz w jakim stopniu stwierdzono 

(układów) oraz w jakim stopniu stwierdzono 

u pacjenta,

u pacjenta,

pamiętać,  że  w  orzecznictwie  dysfunkcje 

pamiętać,  że  w  orzecznictwie  dysfunkcje 

poszczególnych 

narządów 

rzadko 

się 

poszczególnych 

narządów 

rzadko 

się 

sumują. 

Dlatego 

istnieje 

potrzeba 

sumują. 

Dlatego 

istnieje 

potrzeba 

wskazania  tej,  która  może  być  powodem 

wskazania  tej,  która  może  być  powodem 

niezdolności 

do 

pracy 

dlaczego, 

niezdolności 

do 

pracy 

dlaczego, 

ewentualnie  także  w  jakich  okolicznościach 

ewentualnie  także  w  jakich  okolicznościach 

badany  wymaga  długotrwałej  pomocy  i 

badany  wymaga  długotrwałej  pomocy  i 

opieki innych osób.

opieki innych osób.

background image

 

 

 

 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

społecznego

społecznego

W zaświadczeniu dla potrzeb rentowych 

W zaświadczeniu dla potrzeb rentowych 

należy także wskazać:

należy także wskazać:

czy dysfunkcja jest stała czy okresowa, czy 

czy dysfunkcja jest stała czy okresowa, czy 

przebiega  z  okresami  zaostrzeń  i  poprawy, 

przebiega  z  okresami  zaostrzeń  i  poprawy, 

jak długie są te okresy, czy można dostrzec 

jak długie są te okresy, czy można dostrzec 

powolną progresję lub degresję,

powolną progresję lub degresję,

datę 

wykrycia 

choroby 

oraz 

datę 

datę 

wykrycia 

choroby 

oraz 

datę 

wystąpienia  takiego  natężenia  dysfunkcji, 

wystąpienia  takiego  natężenia  dysfunkcji, 

które  mogło  spowodować  utratę  zdolności 

które  mogło  spowodować  utratę  zdolności 

do 

zarobkowania 

 

lub 

konieczność 

do 

zarobkowania 

 

lub 

konieczność 

długotrwałej opieki i pomocy innych osób w 

długotrwałej opieki i pomocy innych osób w 

zaspakajaniu 

podstawowych 

potrzeb 

zaspakajaniu 

podstawowych 

potrzeb 

życiowych.

życiowych.

niezbędną  dokumentację  źródłową  dla 

niezbędną  dokumentację  źródłową  dla 

powyższych ustaleń.

powyższych ustaleń.

I wreszcie: podpisać się i postawić 

I wreszcie: podpisać się i postawić 

pieczątkę, pamiętając o szacunku dla 

pieczątkę, pamiętając o szacunku dla 

swojego nazwiska.

swojego nazwiska.

background image

 

 

 

 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

społecznego

społecznego

Nawet jeżeli lekarz wykonał te czynności 

Nawet jeżeli lekarz wykonał te czynności 

rzetelnie, uczciwie, zgodnie z wiedzą i 

rzetelnie, uczciwie, zgodnie z wiedzą i 

doświadczeniem – nie powinien oczekiwać 

doświadczeniem – nie powinien oczekiwać 

uznania ze strony każdego wnioskującego o 

uznania ze strony każdego wnioskującego o 

świadczenia z zabezpieczenia społecznego 

świadczenia z zabezpieczenia społecznego 

(zwłaszcza jeżeli nie zostaną zaspokojone 

(zwłaszcza jeżeli nie zostaną zaspokojone 

jego oczekiwania). 

jego oczekiwania). 

Jest tak wiele wymogów formalnych, że 

Jest tak wiele wymogów formalnych, że 

dopiero analiza całokształtu zebranej 

dopiero analiza całokształtu zebranej 

dokumentacji i uwzględnienie poziomu 

dokumentacji i uwzględnienie poziomu 

kwalifikacji, pozwalają na podjęcie 

kwalifikacji, pozwalają na podjęcie 

właściwej decyzji. 

właściwej decyzji. 

Wystawiając zaświadczenie, nie należy 

Wystawiając zaświadczenie, nie należy 

nigdy obiecywać, że pacjent uzyska rentę.

nigdy obiecywać, że pacjent uzyska rentę.

background image

 

 

 

 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

społecznego

społecznego

Z  punktu  widzenia  orzeczniczego  dokumentację  z  leczenia  można 

Z  punktu  widzenia  orzeczniczego  dokumentację  z  leczenia  można 

podzielić na:

podzielić na:

 

 

rzetelną

rzetelną

 

 

wnoszącą  istotne  elementy  niezbędne  dla  procesu 

wnoszącą  istotne  elementy  niezbędne  dla  procesu 

orzekania,

orzekania,

 

 

nie zawierającą takich elementów.

nie zawierającą takich elementów.

 

 

nierzetelną

nierzetelną

 

 

wynikającą 

ze 

świadomego 

zaniechania 

wynikającą 

ze 

świadomego 

zaniechania 

dokonywania  wpisów,  które  mogłyby  wskazywać 

dokonywania  wpisów,  które  mogłyby  wskazywać 

na  brak  naruszenia  sprawności  organizmu  w 

na  brak  naruszenia  sprawności  organizmu  w 

stopniu  uzasadniającym  niezdolność  do  pracy, 

stopniu  uzasadniającym  niezdolność  do  pracy, 

służby itp.,

służby itp.,

 

 

wynikającą 

ze 

świadomego 

dokonywania 

wynikającą 

ze 

świadomego 

dokonywania 

fałszowania treści zapisów w celu wprowadzenia w 

fałszowania treści zapisów w celu wprowadzenia w 

błąd lekarzy orzekających

błąd lekarzy orzekających

.

.

Ta  rzetelna  ale  nie  zawierająca  istotnych  dla  orzecznictwa 

Ta  rzetelna  ale  nie  zawierająca  istotnych  dla  orzecznictwa 

elementów,  zapewne  wynika  z  przekonania  lekarza  leczącego,  że 

elementów,  zapewne  wynika  z  przekonania  lekarza  leczącego,  że 

prowadzona  dokumentacja  ma  służyć  tylko  jemu  –  co  oczywiście 

prowadzona  dokumentacja  ma  służyć  tylko  jemu  –  co  oczywiście 

jest  założeniem  błędnym,  nawet  jeżeli  dotyczy  chorego,  który  nie 

jest  założeniem  błędnym,  nawet  jeżeli  dotyczy  chorego,  który  nie 

zamierza występować o świadczenia (ale np. w razie zmiany lekarza 

zamierza występować o świadczenia (ale np. w razie zmiany lekarza 

leczącego).

leczącego).

background image

 

 

 

 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

społecznego

społecznego

Elementy, które powinna zawierać 

Elementy, które powinna zawierać 

rzetelna dokumentacja lekarska:

rzetelna dokumentacja lekarska:

główne  skargi  badanego,  ocena  ich  nasilenia  i  odniesienie  do 

główne  skargi  badanego,  ocena  ich  nasilenia  i  odniesienie  do 

okresu 

poprzedniego, 

używanie 

sprzętu 

ortopedycznego, 

okresu 

poprzedniego, 

używanie 

sprzętu 

ortopedycznego, 

wspomagającego,

wspomagającego,

istotne  objawy  patologii  stwierdzone  badaniem  przedmiotowym  z 

istotne  objawy  patologii  stwierdzone  badaniem  przedmiotowym  z 

oceną  ich  natężenia  oraz  podkreśleniem  o  ewentualnym  ich  braku 

oceną  ich  natężenia  oraz  podkreśleniem  o  ewentualnym  ich  braku 

choć spodziewanych w tej chorobie,

choć spodziewanych w tej chorobie,

wyniki  badań  pomocniczych  już  wykonanych  i  skierowań  na  takie 

wyniki  badań  pomocniczych  już  wykonanych  i  skierowań  na  takie 

badania  lub  wymagających  rozważenia  wykonania  ich  w 

badania  lub  wymagających  rozważenia  wykonania  ich  w 

przyszłości,

przyszłości,

rozpoznanie  choroby/chorób  z  oceną  stopnia  nasilenia  wg 

rozpoznanie  choroby/chorób  z  oceną  stopnia  nasilenia  wg 

przyjętych podziałów lub własnej oceny (ale zrozumiałej dla innych 

przyjętych podziałów lub własnej oceny (ale zrozumiałej dla innych 

lekarzy),

lekarzy),

zastosowane leczenie z podaniem dawek zleconego leku,

zastosowane leczenie z podaniem dawek zleconego leku,

proponowaną datę następnej wizyty,

proponowaną datę następnej wizyty,

w  chorobach  przewlekłych,  w  razie  braku  spodziewanego  efektu 

w  chorobach  przewlekłych,  w  razie  braku  spodziewanego  efektu 

terapeutycznego,  należy  rozważyć  czy  nie  wykonać  badania 

terapeutycznego,  należy  rozważyć  czy  nie  wykonać  badania 

stężenia tego leku w organizmie i odnotować to w dokumentacji,

stężenia tego leku w organizmie i odnotować to w dokumentacji,

sugestie  i  plany 

sugestie  i  plany 

dla  siebie

dla  siebie

  co  do  dalszego  postępowania 

  co  do  dalszego  postępowania 

terapeutycznego 

(np. 

szpitalnego, 

rehabilitacyjnego, 

terapeutycznego 

(np. 

szpitalnego, 

rehabilitacyjnego, 

specjalistycznego oraz działań prewencyjnych itp.).

specjalistycznego oraz działań prewencyjnych itp.).

background image

 

 

 

 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb 

zabezpieczenia społecznego  

zabezpieczenia społecznego  

®

®

Zaświadczenie o stanie zdrowia 

Zaświadczenie o stanie zdrowia 

(

(

druk ZUS N-9

druk ZUS N-9

)

)

wypełnia lekarz leczący na prośbę pacjenta:

wypełnia lekarz leczący na prośbę pacjenta:

w  części  1  „rozpoznanie”:  należy  wymienić  chorobę 

w  części  1  „rozpoznanie”:  należy  wymienić  chorobę 

podstawową  i  te  ze  współistniejących,  które  naruszają  jego 

podstawową  i  te  ze  współistniejących,  które  naruszają  jego 

sprawność  i  mogą  mieć  wpływ  na  ustalenia  orzecznicze 

sprawność  i  mogą  mieć  wpływ  na  ustalenia  orzecznicze 

podając  stopień  zaawansowania  wg  ogólnie  przyjętych 

podając  stopień  zaawansowania  wg  ogólnie  przyjętych 

podziałów,

podziałów,

w  części  2  „opis  przebiegu  choroby”:  należy  skupić  się  na 

w  części  2  „opis  przebiegu  choroby”:  należy  skupić  się  na 

tych  danych,  które  wskazują  na  istotne  pogorszenie  lub 

tych  danych,  które  wskazują  na  istotne  pogorszenie  lub 

poprawę  sprawności  z  podaniem  ich  daty  albo  podkreślić 

poprawę  sprawności  z  podaniem  ich  daty  albo  podkreślić 

stabilizację,

stabilizację,

w części 3 ”wyniki badań pomocniczych”: podać daty i wyniki 

w części 3 ”wyniki badań pomocniczych”: podać daty i wyniki 

badań,  które  mogą  mieć  znaczenie  orzecznicze  albo  podać 

badań,  które  mogą  mieć  znaczenie  orzecznicze  albo  podać 

spis  wyników  załączonych  do  zaświadczenia  w  postaci 

spis  wyników  załączonych  do  zaświadczenia  w  postaci 

kserokopii,

kserokopii,

w części 4 „ocena wyników leczenia i rokowanie”: . . .

w części 4 „ocena wyników leczenia i rokowanie”: . . .

w  części  5  „ubezpieczony  jest  zdolny,  niezdolny  do  odbycia 

w  części  5  „ubezpieczony  jest  zdolny,  niezdolny  do  odbycia 

podróży  na  badanie  należy  postawić  X  w  odpowiednim 

podróży  na  badanie  należy  postawić  X  w  odpowiednim 

miejscu, lub dopisać zdolny z osobą towarzyszącą.

miejscu, lub dopisać zdolny z osobą towarzyszącą.

background image

 

 

 

 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

Rola dokumentacji lekarskiej w orzekaniu dla potrzeb zabezpieczenia 

społecznego

społecznego

Truizmy:

Truizmy:

czytelne pismo,

czytelne pismo,

numeracja stron kart leczenia,

numeracja stron kart leczenia,

imię i nazwisko badanego na każdej stronie, 

imię i nazwisko badanego na każdej stronie, 

data badania, 

data badania, 

podpis i pieczątka.

podpis i pieczątka.

Takie  postępowanie  lekarza  leczącego  nie  będzie  wymagało 

Takie  postępowanie  lekarza  leczącego  nie  będzie  wymagało 

od  lekarza  orzekającego  prowadzenia  „śledztwa”  w  celu 

od  lekarza  orzekającego  prowadzenia  „śledztwa”  w  celu 

ustalenia  rzeczywistego  stopnia  naruszenia  sprawności 

ustalenia  rzeczywistego  stopnia  naruszenia  sprawności 

organizmu wnioskodawcy.

organizmu wnioskodawcy.

W ten sposób można uchronić się 

W ten sposób można uchronić się 

przed wieloma zbędnymi 

przed wieloma zbędnymi 

problemami!

problemami!

background image

 

 

 

 

 

 

background image

 

 

 

 

Art. 5. 2. 

Art. 5. 2. 

background image

 

 

 

 

Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy  dla ubezpieczonych w ZUS

Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy  dla ubezpieczonych w ZUS

Ustawa o 

Ustawa o 

ś

ś

wiadczeniach pieni

wiadczeniach pieni

ęż

ęż

nych z

nych z

 

 

ubezpieczenia spo

ubezpieczenia spo

ł

ł

ecznego w razie choroby i 

ecznego w razie choroby i 

macierzy

macierzy

ń

ń

stwa z 25.06.99r.

stwa z 25.06.99r.

Świadczenia  z  tytułu  tej  ustawy  (ubezpieczenie  chorobowe) 

Świadczenia  z  tytułu  tej  ustawy  (ubezpieczenie  chorobowe) 

to

to

:

:

zasiłek chorobowy

zasiłek chorobowy

,

,

świadczenie rehabilitacyjne

świadczenie rehabilitacyjne

,

,

zasiłek wyrównawczy,

zasiłek wyrównawczy,

zasiłek macierzyński,

zasiłek macierzyński,

zasiłek opiekuńczy

zasiłek opiekuńczy

 

 

Wysokość  i  płatnika  zasiłków  określają  szczegółowe  przepisy 

Wysokość  i  płatnika  zasiłków  określają  szczegółowe  przepisy 

prawne.  Wypłata  następuje  na  podstawie  zaświadczenia  o 

prawne.  Wypłata  następuje  na  podstawie  zaświadczenia  o 

czasowej  niezdolności  do  pracy  (druk  ZUS-ZLA)  wystawionego 

czasowej  niezdolności  do  pracy  (druk  ZUS-ZLA)  wystawionego 

przez upoważnionego przez ZUS lekarza leczącego.

przez upoważnionego przez ZUS lekarza leczącego.

Ustawodawca 

ustalił, 

że 

zasiłek 

chorobowy 

przysługuje 

Ustawodawca 

ustalił, 

że 

zasiłek 

chorobowy 

przysługuje 

ubezpieczonemu,  który  stał  się  niezdolny  do  pracy  (lub  nie  ma 

ubezpieczonemu,  który  stał  się  niezdolny  do  pracy  (lub  nie  ma 

możności  wykonywania  pracy)  z  powodu  choroby  (lub  innego 

możności  wykonywania  pracy)  z  powodu  choroby  (lub  innego 

stanu  określonego  w  ustawie)  w  czasie  trwania  ubezpieczenia 

stanu  określonego  w  ustawie)  w  czasie  trwania  ubezpieczenia 

chorobowego.  

chorobowego.  

Orzekanie ma więc w dużym stopniu charakter UZNANIOWY.

Orzekanie ma więc w dużym stopniu charakter UZNANIOWY.

background image

 

 

 

 

Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy  dla ubezpieczonych w 

Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy  dla ubezpieczonych w 

ZUS

ZUS

Maksymalny okres zasiłkowy trwa 182 dni kalendarzowe (lub 

Maksymalny okres zasiłkowy trwa 182 dni kalendarzowe (lub 

270 dla osób chorujących na gruźlicę).

270 dla osób chorujących na gruźlicę).

Do  okresu  zasiłkowego  wlicza  się  okresy  poprzedniej 

Do  okresu  zasiłkowego  wlicza  się  okresy  poprzedniej 

niezdolności  do  pracy,  spowodowanej  tą  samą  chorobą, 

niezdolności  do  pracy,  spowodowanej  tą  samą  chorobą, 

jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem 

jeżeli przerwa pomiędzy ustaniem poprzedniej a powstaniem 

ponownej niezdolności do pracy 

ponownej niezdolności do pracy 

nie przekraczała

nie przekraczała

 60 dni.

 60 dni.

Po  30  dniach  niezdolności  do  pracy  prowadzący  leczenie, 

Po  30  dniach  niezdolności  do  pracy  prowadzący  leczenie, 

przed wystawieniem zaświadczenia o niezdolności do pracy, 

przed wystawieniem zaświadczenia o niezdolności do pracy, 

ocenia  czy  stan  zdrowia  uzasadnia  potrzebę  rehabilitacji 

ocenia  czy  stan  zdrowia  uzasadnia  potrzebę  rehabilitacji 

leczniczej;  w  przypadku  stwierdzenia  takiej  potrzeby 

leczniczej;  w  przypadku  stwierdzenia  takiej  potrzeby 

wypełnia  stosowny  wniosek  o  rehabilitację  leczniczą  na 

wypełnia  stosowny  wniosek  o  rehabilitację  leczniczą  na 

koszt ZUS.

koszt ZUS.

Kontrola

Kontrola

 (tylko w ZUS!)

 (tylko w ZUS!)

 prawidłowo

 prawidłowo

ś

ś

ci

ci

 (okre

 (okre

ś

ś

lenie ustawowe) 

lenie ustawowe) 

wystawionego

wystawionego

 

 

druku  ZUS

druku  ZUS

-

-

ZLA  polega  na  sprawdzeniu  (na 

ZLA  polega  na  sprawdzeniu  (na 

wniosek  lub  z  urz

wniosek  lub  z  urz

ę

ę

du)  przez  lekarza  orzecznika  ZUS  czy 

du)  przez  lekarza  orzecznika  ZUS  czy 

wnioskuj

wnioskuj

ą

ą

cy  o  zasiłek  chorobowy

cy  o  zasiłek  chorobowy

  w  dniu  badania 

  w  dniu  badania 

kontrolnego 

kontrolnego 

jest niezdolny do pracy.

jest niezdolny do pracy.

W  wypadku  uznania  kontrolowanego  za  zdolnego  do  pracy  – 

W  wypadku  uznania  kontrolowanego  za  zdolnego  do  pracy  – 

ZUS

ZUS

 

 

odmawia  dalszej  wyp

odmawia  dalszej  wyp

ł

ł

aty  zasi

aty  zasi

ł

ł

ku  chorobowego  od  dnia 

ku  chorobowego  od  dnia 

nast

nast

ę

ę

pnego po badaniu lekarza orzecznika.

pnego po badaniu lekarza orzecznika.

Istnieje  także  kontrola 

Istnieje  także  kontrola 

sposobu  wykorzystania

sposobu  wykorzystania

  zwolnień 

  zwolnień 

lekarskich przeprowadzana przez nie-lekarzy.

lekarskich przeprowadzana przez nie-lekarzy.

background image

 

 

 

 

Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy  dla ubezpieczonych w 

Orzekanie o czasowej niezdolności do pracy  dla ubezpieczonych w 

ZUS

ZUS

Nie  pó

Nie  pó

ź

ź

niej

niej

,

,

  ni

  ni

ż

ż

  na  60  dni  przed  zako

  na  60  dni  przed  zako

ń

ń

czeniem  okresu  zasiłkowego

czeniem  okresu  zasiłkowego

,

,

 

 

lekarz 

prowadz

lekarz 

prowadz

ą

ą

cy 

leczenie 

ocenia 

czy 

cy 

leczenie 

ocenia 

czy 

stan 

zdrowia

stan 

zdrowia

 

 

ubezpieczonego uzasadnia:

ubezpieczonego uzasadnia:

1) potrzebę zastosowania rehabilitacji leczniczej,

1) potrzebę zastosowania rehabilitacji leczniczej,

2

2

)  zgłoszenie 

)  zgłoszenie 

przez  lekarza

przez  lekarza

 

 

lub  ubezpieczonego

lub  ubezpieczonego

 

 

wniosku  o 

wniosku  o 

ś

ś

wiadcz. 

wiadcz. 

rehabilitacyjne,

rehabilitacyjne,

3) zło

3) zło

ż

ż

enie wniosku 

enie wniosku 

przez ubezpieczonego

przez ubezpieczonego

 

 

o rent

o rent

ę

ę

.

.

Świadczenie  rehabilitacyjne  przysługuje  ubezpieczonemu,  który  po 

Świadczenie  rehabilitacyjne  przysługuje  ubezpieczonemu,  który  po 

wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest 

wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest 

nadal

nadal

 niezdolny do pracy, a 

 niezdolny do pracy, a 

dalsze  leczenie  i/lub  rehabilitacja  lecznicza 

dalsze  leczenie  i/lub  rehabilitacja  lecznicza 

rokują  odzyskanie 

rokują  odzyskanie 

zdolności

zdolności

.

.

Świadczenie  rehabilitacyjne  przysługuje  przez  okres  niezbędny  do 

Świadczenie  rehabilitacyjne  przysługuje  przez  okres  niezbędny  do 

przywrócenia  zdolności  do  pracy,  nie  dłużej  jednak  niż  przez  12 

przywrócenia  zdolności  do  pracy,  nie  dłużej  jednak  niż  przez  12 

miesięcy. Nie przysługuje ono rencistom, emerytom, bezrobotnym i 

miesięcy. Nie przysługuje ono rencistom, emerytom, bezrobotnym i 

podejmującym pracę zarobkową (od dnia jej podjęcia).

podejmującym pracę zarobkową (od dnia jej podjęcia).

O  spełnieniu  warunków  do  przyznania  św.  rehabilitacyjnego  i 

O  spełnieniu  warunków  do  przyznania  św.  rehabilitacyjnego  i 

ewentualnego  jego  związku  z  wypadkiem  przy  pracy  lub  chorobą 

ewentualnego  jego  związku  z  wypadkiem  przy  pracy  lub  chorobą 

zawodową orzeka 

zawodową orzeka 

lekarz orzecznik lub komisja lekarska ZUS

lekarz orzecznik lub komisja lekarska ZUS

.

.

Orzeczenie to stanowi podstawę do wydania przez ZUS decyzji.

Orzeczenie to stanowi podstawę do wydania przez ZUS decyzji.

background image

 

 

 

 

Warunek 

posiadania 

wymaganego 

okresu 

Warunek 

posiadania 

wymaganego 

okresu 

składkowego  i  nieskładkowego,  w  myśl  art.  57 

składkowego  i  nieskładkowego,  w  myśl  art.  57 

ust.  1  pkt  2,  uważa  się  za  spełniony,  gdy 

ust.  1  pkt  2,  uważa  się  za  spełniony,  gdy 

ubezpieczony  osiągnął  okres  składkowy  i 

ubezpieczony  osiągnął  okres  składkowy  i 

nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej:

1)

1)

1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 

1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 

20 lat;

20 lat;

2)

2)

2  lata  -  jeżeli  niezdolność  do  pracy  powstała  w  wieku  powyżej 

2  lata  -  jeżeli  niezdolność  do  pracy  powstała  w  wieku  powyżej 

20 do 22 lat;

20 do 22 lat;

3)

3)

3  lata  -  jeżeli  niezdolność  do  pracy  powstała  w  wieku  powyżej 

3  lata  -  jeżeli  niezdolność  do  pracy  powstała  w  wieku  powyżej 

22 do 25 lat;

22 do 25 lat;

4)

4)

4  lata  -  jeżeli  niezdolność  do  pracy  powstała  w  wieku  powyżej 

4  lata  -  jeżeli  niezdolność  do  pracy  powstała  w  wieku  powyżej 

25 do 30 lat;

25 do 30 lat;

5)

5)

5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 

5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 

lat.

lat.

Okres, o którym mowa powyżej powinien przypadać 

Okres, o którym mowa powyżej powinien przypadać 

ciągu  ostatniego  dziesięciolecia

ciągu  ostatniego  dziesięciolecia

  przed 

  przed 

zgłoszeniem  wniosku  o  rentę  lub  przed  dniem 

zgłoszeniem  wniosku  o  rentę  lub  przed  dniem 

powstania niezdolności do pracy;

powstania niezdolności do pracy;

 

 

background image

 

 

 

 

Orzekanie dla potrzeb rentowych

Orzekanie dla potrzeb rentowych

Podstawą 

orzecznictwa 

lekarskiego 

Podstawą 

orzecznictwa 

lekarskiego 

sprawach rentowych jest 

sprawach rentowych jest 

ilościowe

ilościowe

 ustalanie 

 ustalanie 

stopnia 

stopnia 

naruszenia 

(upośledzenia) 

 

naruszenia 

(upośledzenia) 

 

sprawności

sprawności

 

organizmu, 

spowodowanego 

 

organizmu, 

spowodowanego 

chorobą,  wadą  wrodzoną  lub  urazem  bądź 

chorobą,  wadą  wrodzoną  lub  urazem  bądź 

ich  odległymi  skutkami.  Jego  istotą  jest 

ich  odległymi  skutkami.  Jego  istotą  jest 

przełożenie 

zmian 

przełożenie 

zmian 

jakościowych

jakościowych

 

 

następujących w organizmie w wyniku wyżej 

następujących w organizmie w wyniku wyżej 

wymienionych  przyczyn  na  ocenę 

wymienionych  przyczyn  na  ocenę 

ilościową

ilościową

określającą  rodzaj  i  stopień  nasilenia 

określającą  rodzaj  i  stopień  nasilenia 

upośledzenia 

wydolności

upośledzenia 

wydolności

 

funkcji 

 

funkcji 

poszczególnych  narządów  czy  układów  oraz 

poszczególnych  narządów  czy  układów  oraz 

stopień  przystosowania  się  organizmu  do 

stopień  przystosowania  się  organizmu  do 

tego 

upośledzenia,

tego 

upośledzenia,

 

 

odniesieniu 

do

odniesieniu 

do

 

 

możliwości  (zdolności)  do  utrzymywania  się 

możliwości  (zdolności)  do  utrzymywania  się 

z  jakiejkolwiek  pracy  zarobkowej  (

z  jakiejkolwiek  pracy  zarobkowej  (

osobistej 

osobistej 

pracy  w  gospodarstwie  rolnym,  służby  w 

pracy  w  gospodarstwie  rolnym,  służby  w 

MON,    MSWiA),  lub  zgodnej  z  poziomem 

MON,    MSWiA),  lub  zgodnej  z  poziomem 

posiadanych kwalifikacji).

posiadanych kwalifikacji).


Document Outline