background image

Ryzyko w decyzjach 

finansowych i 

gospodarczych.

Zarządzanie ryzykiem 

background image

Co to jest ryzyko?

Ryzyko

Ryzyko

-  niebezpieczeństwo,  że  zdarzenia  i  akcje  mające  miejsce  zarówno 

wewnątrz przedsiębiorstwa, jak i w jego otoczeniu, poprzez swoje oddziaływania 
mogą  utrudniać  bądź  uniemożliwiać  osiągnięcie  strategicznych  i  operacyjnych 
celów  organizacji.  Ryzyko  odnosi  się  więc  do  możliwości  odstępstwa  od  sytuacji 
założonej i związane jest zawsze z niepewnością odnośnie przyszłych zysków 

background image

Ryzyko a niepewność

niepewność

niepewność

 ma wymiar informacyjny; jej 

przyczyną jest bariera dostępu do informacji lub 

niewiarygodność uzyskanych informacji 

(niekiedy nawet brak możliwości doboru 

odpowiednich technik szacowania ryzyka przy 

założeniu ograniczonych danych),

ryzyko

ryzyko

 ma wymiar finansowy, ponieważ można 

dokonać jego pomiaru; dotyczy to sytuacji, gdy 

istnieją dostępne informacje, umożliwiające 

ocenę strat i zysków związanych z danym 

projektem inwestycyjnym, czyli oczekiwanych 

skutków
przyszłych decyzji.

background image

Rodzaje ryzyka

ryzyko operacyjne, 

ryzyko finansowe,

ryzyko stóp procentowych,

ryzyko kredytowe,

ryzyko walutowe, 

ryzyko płynności,

background image

Ryzyko operacyjne

Ryzyko operacyjne 

Ryzyko operacyjne 

– to ryzyko wystąpienia 

błędów w przeprowadzanych transakcjach, 
ryzyko strat wynikające z niedostosowania lub 
zawodności wewnętrznych procesów, ludzi i 
systemów technicznych lub ze zdarzeń 
zewnętrznych. Przy czym ryzyko operacyjne 
nie jest związane bezpośrednio ze 
zmiennością rynku bądź zdolnością kredytową 
kontrahentów. Często twierdzi się, że do tego 
ryzyka zalicza się wszystko co nie zostało 
sklasyfikowane jako inne rodzaje ryzyka

background image

Ryzyko finansowe

Ryzyko  finansowe- 

Ryzyko  finansowe- 

jest  stanem  niepewności,  który 

pojawia  się  w  przypadku  finansowania  inwestycji 
kapitałem  obcym.  Korzystanie  z  kapitału  dłużnego 
prowadzi  do  dodatkowych  obciążeń  finansowych 
związanych  z  obsługą  kredytu.  Na  ryzyko  finansowe 
duży  wpływ  mają  wahania  stopy  procentowej,  które 
dość trudno przewidzieć. 
Ryzyko  finansowe  wynika  z  decyzji  kształtujących 
strukturę  kapitałową  przedsiębiorstwa.  Im  wyższy 
jest  udział  kapitału  obcego,  zgromadzonego  m.in.  w 
wyniku emisji instrumentów o stałym dochodzie, tym 
większa  jest  zmienność  przepływów  gotówkowych 
netto przedsiębiorstwa 

background image

Ryzyko stopy procentowej

Ryzyko stóp procentowych 

Ryzyko stóp procentowych 

wynika ze 

zmienności rynków finansowych i 
przejawia się w zmianach ceny pieniądza. 
Ryzyko to w odniesieniu do 
przedsiębiorstwa oznacza, że jest ono 
narażone na zmiany wartości aktywów, 
jak i zobowiązań na skutek zmian stóp 
procentowych. Takie zmiany mają wpływ 
na wartość kapitału własnego, a więc na 
wartość przedsiębiorstwa

background image

Ryzyko kredytowe

Pod pojęciem ryzyka kredytowego 

ryzyka kredytowego 

rozumie się 

prawdopodobieństwo nie wypełnienia przez 
kontrahenta warunków jednego lub wielu kontraktów 
z powodu niemożności wywiązania się ze zobowiązań 
finansowych. Inna definicja mówi, iż ryzyko 
kredytowe to ryzyko zmian wartości kapitału 
własnego (zysków, przepływów pieniężnych) 
przedsiębiorstwa na skutek zmian zdolności 
kredytowej jego dłużników. Zmiany takie, w 
szczególności bankructwo, powodują zmiany wartości 
przyszłych przepływów pieniężnych kwoty długu oraz 
stopy zwrotu. W efekcie zmianie ulega wartość 
kapitału własnego, a więc i wartość przedsiębiorstwa. 

background image

Ryzyko walutowe

Ryzyko walutowe

Ryzyko walutowe

, nazywane również kursowym

kursowym

jest specyficznym rodzajem ryzyka, które polega 
na tym, że w następstwie niekorzystnych zmian 
kursów walutowych może nastąpić zmniejszenie 
należności lub wzrost zobowiązań w transakcjach 
zagranicznych w przeliczeniu na walutę krajową. 
Na ryzyko kursowe są narażone przedsiębiorstwa 
prowadzące wymianę towarów i usług z zagranicą, 
szczególnie gdy transakcje zawierane są na 
warunkach kredytowych, jak również uczestnicy 
międzynarodowych transakcji kapitałowych. 

background image

Ryzyko Płynności

Ryzyko płynności 

Ryzyko płynności 

- Wiąże się z trudnością 

likwidacji inwestycji. Przez płynność należy 
rozumieć czas
niezbędny do zamiany posiadanych aktywów 
(na przykład papierów wartościowych) na
gotówkę. Im czas ten jest dłuższy, tym 
ryzyko płynności jest większe.

background image

Zarządzanie ryzykiem- 
definicja

Z

Z

arządzanie  ryzykiem 

arządzanie  ryzykiem 

to  proces 

równoważenia korzyści i kosztów 

zmniejszania ryzyka oraz podejmowania 

decyzji dotyczących dalszego działania – w 

tym decyzji  niepodejmowania  żadnych 

działań. Zarządzanie ryzykiem powinno 

doprowadzić do określenia wielkości 

zasobów niezbędnych do przetrwania 

przedsiębiorstwa na rynku oraz zapewnić 

ochronę dla zasilenia zasobami z zewnątrz i 

 planowanego, niezakłóconego ich 

wydatkowania

background image

Zarządzanie ryzykiem rozumie 

Zarządzanie ryzykiem rozumie 

się jako podejmowanie działań 

się jako podejmowanie działań 

mających na celu :

mających na celu :

Rozpoznanie

Rozpoznanie

 - określenie rodzajów ryzyka, 

które wiążą się z rozważaną inwestycją. Ich 
prawidłowe rozpoznanie jest o tyle istotne, że 
umożliwia inwestorowi podjęcie działań 
mających na celu zabezpieczenie się przed nimi 
lub ich redukcję.

Oceny

Oceny

 ryzyka dokonuje się stosując różne 

mierniki. Ich wybór zależy od rodzaju ryzyka 

jakie podlega ocenie. Dzięki kwantyfikacji 

możliwe jest wskazanie tych czynników ryzyka, 

na które należy zwrócić szczególną uwagę.

background image

Zarządzanie ryzykiem 

Zarządzanie ryzykiem 

rozumie się jako 

rozumie się jako 

podejmowanie działań 

podejmowanie działań 

mających na celu

mających na celu

Sterowanie

Sterowanie

 rozumie się jako podejmowanie 

działań mających na celu ograniczenie ryzyka 

do dopuszczalnych rozmiarów. W sterowaniu 

ryzykiem wyróżnić można dwa zasadnicze 

podejścia:

• aktywne polegające na oddziaływaniu na 

przyczyny ryzyka oraz

• pasywne, koncentrujące się na 

zabezpieczaniu przed ewentualnymi stratami.

Kontrolę-

Kontrolę- 

 celem kontroli jest badanie 

efektywności podejmowany działań, mających 

na celu ograniczenie ryzyka. 

background image

W ramach 

W ramach 

podejścia aktywnego

podejścia aktywnego

 

 

można podejmować 

można podejmować 

następujące działania :

następujące działania :

 unikanie ryzyka 

unikanie ryzyka 

- wiąże się z zaniechaniem inwestycji, gdy jest ona

obarczone zbyt dużym ryzykiem.

• 

• 

działania prewencyjne 

działania prewencyjne 

- mają na celu zapobieganie zdarzeniom losowym.

• 

• 

przenoszenie ryzyka 

przenoszenie ryzyka 

na inne podmioty - wiąże się z transferem

odpowiedzialności za pokrycie ewentualnych strat. Może ono przyjmować 

takie

formy, jak np.: ubezpieczenia, gwarancje, poręczenia, transakcje terminowe.

• 

• 

hedging 

hedging 

polega na zajmowaniu odwrotnej pozycji na rynku terminowym.

• 

• 

dywersyfikacja 

dywersyfikacja 

ma na celu zmniejszenie poziomu ryzyka przez

inwestowanie w różne działalności, których stopy zwrotu są mniej niż
absolutnie dodatnio skorelowane. Utworzenie dobrze zdywersyfikowanego
portfela projektów inwestycyjnych spowodować może znaczne, a nawet
całkowite zredukowanie ryzyka specyficznego.

background image

ETAPY PROCESU 

ZARZADZANIA RYZYKIEM

1. identyfikacja ryzyka
2. ocena ryzyka
3. dobór metod zarzadzania ryzykiem
4. realizacja
5. rewizja (kontrola)

background image

METODY ZARZADZANIA 

RYZYKIEM

1.

unikanie ryzyka;

2.

zapobieganie stratom i kontrola 
(prewencja); 

3.

przyjmowanie (absorbowanie ryzyka) ;

4.

transfer ryzyka

background image

Pojęcia związane z 

zarządzaniem ryzykiem

Ekspozycja

Ekspozycja

 

 

– maksymalna strata jaką może przedsiębiorstwo 

ponieść w przypadku wystąpienia negatywnego zdarzenia. 
Wzrost ryzyka jest zawsze związany ze wzrostem ekspozycji. 

Zmienność

Zmienność

 

 – określa poziom niestabilności wyników 

finansowych przedsiębiorstwa. Im wyższa zmienność tym 
wyższe jest też ryzyko.

Prawdopodobieństwo

Prawdopodobieństwo

 – określa możliwość wystąpienia 

określonego zdarzenia. Im wyższe prawdopodobieństwo tym 
wyższe ryzyko. Prawdopodobieństwo niektórych zdarzeń jest 
tak znaczne (np. zmiany cen), że koszty zabezpieczenia się 
przed nim powinny być brane pod uwagę w już momencie 
przygotowania planów biznesu.    

background image

Pojęcia związane z 

Pojęcia związane z 

zarządzaniem ryzykiem

zarządzaniem ryzykiem

Dotkliwość

Dotkliwość

 

 

– wskazuje jak wielka może być strata 

wywołana określoną ekspozycją, czyli jaka część ryzyka 
określonego poprzez ekspozycję może rzeczywiście 
wpłynąć na wynik finansowy. Znajomość 
prawdopodobieństwa danego zdarzenia oraz wiedza o 
jego dotkliwości pozwalają precyzyjnie określić wartość 
potencjalnych strat. Na dotkliwość może wpływać także 
zmienność, gdyż określenia wielkości zmian cen 
umożliwia wskazanie możliwych strat.  

Horyzont czasowy

Horyzont czasowy

 – im dłuższy okres oceny tym większe 

ryzyko

background image

Zarządzanie ryzykiem

Czynnikami, które mają największy wpływ na decyzje 
odnośnie 
zaangażowania przedsiębiorstwa w ograniczanie 
niepewności, są:

 skłonność do ponoszenia ryzyka, czyli kwota, jaką 

godzi się stracić jego kierownictwo 

 zmienność wyników finansowych firmy 

uwzględniająca także zmienność cash flow

Służby, odpowiedzialne za operacyjną realizacje zadań 

związanych z procesem zarządzania ryzykiem, 
pełnią zazwyczaj funkcje middle office. Powinny być 
one niezależne w stosunku do osób kierujących 
procesem handlowym i podlegać jedynie zarządowi 
przedsiębiorstwa 

background image

Zarządzanie ryzykiem

Controlling ryzyka 

Controlling ryzyka 

odpowiedzialny jest za 

przygotowywanie raportów dla kierownictwa 
przedsiębiorstwa oraz kontrolę 
wykonywania zaleceń polityki zarządzania 
ryzykiem
Controlling jest odpowiedzialny za 
kontrolowanie i monitorowanie efektywności 
podejmowania ryzyka

background image

Kapitał ryzyka

zasób  środków  finansowych,  który  zabezpieczy  poziom  ryzyka 
oszacowany  dla  okresu  rozliczeniowego  (także  wahania 
dochodów), jaki występuje w prowadzonej działalności. 

powinien 

zapewniać 

pokrycie 

możliwych 

strat 

(zapewnienia ciągłości działalności przedsiębiorstwa w przypadku 
wystąpienia  zagrożeń)  lub  niezbędne  środki  finansowe  dla 
natychmiastowego  zamknięcia  wszystkich  pozycji  i  wycofania  się 
z działalności. 

musi  on  zapewniać  niezbędne  finansowanie  w  przypadku 

niewywiązania  się  z  zapisów  kontraktowych  przez  partnerów 
handlowych  oraz  kapitał  konieczny  do  wsparcia  działalności 
handlowej  w  momencie  wystąpienia  strat  wynikłych  z  błędów  w 
działalności 

operacyjnej, 

administrowaniu 

transakcjami 

płatnościami,  awarii  systemów  informatycznych  i  sprzętu 
operacyjnego, przerw w działalności biznesowej itp. 

nie  obejmuje  zdarzeń  rzadkich,  czy  ekstremalnych,  które 

mogą dotknąć przedsiębiorstwo 

background image

OKREŚLENIE POZIOMU 

OKREŚLENIE POZIOMU 

EKSPOZYCJI  NA RYZYKO

EKSPOZYCJI  NA RYZYKO

wartość  narażona na ryzyko (Value at Risk);

zysk narażony na ryzyko (Profit at Risk);

przepływy pieniężne narażone na ryzyko 
(Cash-Flow at Risk);

mierniki osiągnięć działalności z punktu 
widzenia zarządzania ryzykiem;

mierniki zabezpieczenia pozycji (hedgingu)

analiza scenariuszowa;

analiza wrażliwości;

stress testing.

background image

Podsumowując:

Działalność gospodarcza związana jest z nieustająca zmianą i 

rozwojem, co powoduje powstawanie coraz to nowych, 
nieoczekiwanych zagrożeń. 

Koniecznym jest wyeliminowanie przeszłych, zastanych 

stereotypów myślowych nieadekwatnych do analizy przyszłych 
stanów rynku. 

Należy założyć, że przeszła wiedza może zapobiec jedynym 

problemom, które się już wydarzyły i rozpocząć budowę 
systemu ukierunkowanego na przyszłe, nowe rodzaje 
zagrożeń. 

Stworzenie takiego systemu sprawi, że powstaną jasno 

zdefiniowane normy działania, które sprawią, że każdy 
pracownik będzie zachowywał się w sposób pożądany i zgodny 
z oczekiwaniami kierownictwa przedsiębiorstwa.

Jeżeli taki system nie powstanie, to przedsiębiorstwo będzie 

Jeżeli taki system nie powstanie, to przedsiębiorstwo będzie 

mogło reagować na zagrożenia dopiero wtedy, gdy one 

mogło reagować na zagrożenia dopiero wtedy, gdy one 

powstaną.

powstaną.

background image

Koniec

Dziękujemy za uwagę 

                                                                          Prezentację 
przygotowały:
                                                                          Milena 
Perzanowska
                                                                          Paulina 
Wiśniewska
                                                                          Ewa Potrak 


Document Outline