background image

Hormonalna regulacja 

Hormonalna regulacja 

przebiegu ciąży

przebiegu ciąży

Rola hCG, hPL, progesteronu, 

Rola hCG, hPL, progesteronu, 

estrogenów

estrogenów

background image

Na początku...

Na początku...

Do implantacji zygoty dochodzi po 2-3

Do implantacji zygoty dochodzi po 2-3

dniach od momentu wejścia do macicy. 

dniach od momentu wejścia do macicy. 

W przygotowaniu macicy do implantacji biorą 

W przygotowaniu macicy do implantacji biorą 

udział:

udział:

 

 

czynniki wydzielane przez matkę:

czynniki wydzielane przez matkę:

-

Progesteron

Progesteron

-

Czynnik wzrostu naskórka

Czynnik wzrostu naskórka

-

Prostaglandyny

Prostaglandyny

-

Histamina

Histamina

 

 

czynniki wydzielane przez zygotę

czynniki wydzielane przez zygotę

background image

Zapłodnione jajo zagnieżdża się w błonie 

Zapłodnione jajo zagnieżdża się w błonie 

śluzowej macicy i oddziałuje hamująco na 

śluzowej macicy i oddziałuje hamująco na 

tworzenie się i uwalnianie z macicy 

tworzenie się i uwalnianie z macicy 

czynnika

czynnika

 

 

luteolitycznego – prostaglandyn. 

luteolitycznego – prostaglandyn. 

Dzięki temu ciałko żółte miesiączkowe nie 

Dzięki temu ciałko żółte miesiączkowe nie 

zanika, lecz powiększa się i przekształca 

zanika, lecz powiększa się i przekształca 

w ciałko żółte ciążowe, które 

w ciałko żółte ciążowe, które 

odpowiedzialne jest za wytwarzanie 

odpowiedzialne jest za wytwarzanie 

progesteronu. Od 8 tygodnia ciąży 

progesteronu. Od 8 tygodnia ciąży 

funkcję tę przejmuje łożysko. Łożysko 

funkcję tę przejmuje łożysko. Łożysko 

wytwarza także inne hormony.

wytwarza także inne hormony.

background image

Najważniejsze hormony 

Najważniejsze hormony 

ciążowe

ciążowe

Progesteron

Progesteron

Ludzka gonadotropina kosmówkowa 

Ludzka gonadotropina kosmówkowa 

(hCG)

(hCG)

Laktogen łożyskowy ludzki (hPL)

Laktogen łożyskowy ludzki (hPL)

Estrogeny (estradiol, estriol, estron)

Estrogeny (estradiol, estriol, estron)

background image

Ludzki laktogen łożyskowy (hPL) 

Ludzki laktogen łożyskowy (hPL) 

-somatotropina kosmówkowa (hCS)

-somatotropina kosmówkowa (hCS)

hormon białkowy-polipeptyd

hormon białkowy-polipeptyd

 

 

syntetyzowany przez 

syntetyzowany przez 

syncytiotrofoblast od 6 tygodnia 

syncytiotrofoblast od 6 tygodnia 

ciąży

ciąży

stężenie hPL we krwi matki 

stężenie hPL we krwi matki 

wzrasta aż do porodu, jest ono 

wzrasta aż do porodu, jest ono 

związane z aktywnością łożyska

związane z aktywnością łożyska

prawidłowe stężenie tego 

prawidłowe stężenie tego 

hormonu – prawidłowe 

hormonu – prawidłowe 

funkcjonowanie łożyska

funkcjonowanie łożyska

-niewielkie->małe i niewydolne 

-niewielkie->małe i niewydolne 

łożysko

łożysko

-nadmierne->ciąża bliźniacza 

-nadmierne->ciąża bliźniacza 

/cukrzyca nie powikłana 

/cukrzyca nie powikłana 

zmianami naczyniowymi

zmianami naczyniowymi

stężenie hPL we krwi płodu jest 

stężenie hPL we krwi płodu jest 

bardzo małe

bardzo małe

background image

Funkcje laktogenu 

Funkcje laktogenu 

łożyskowego

łożyskowego

 

 

reguluje metabolizm matki – ma działanie podobne do 

reguluje metabolizm matki – ma działanie podobne do 

hormonu wzrostu-zwiększa syntezę białek oraz 

hormonu wzrostu-zwiększa syntezę białek oraz 

tłuszczów

tłuszczów

powoduje zatrzymanie w organizmie jonów Na, K, Ca

powoduje zatrzymanie w organizmie jonów Na, K, Ca

zmniejsza wykorzystanie glukozy – poprzez 

zmniejsza wykorzystanie glukozy – poprzez 

zwiększenie lipolizy i uwalnianie wolnych KT, które 

zwiększenie lipolizy i uwalnianie wolnych KT, które 

dają odporność na insulinę

dają odporność na insulinę

powoduje wzrost stężenia glukozy i aminokwasów we 

powoduje wzrost stężenia glukozy i aminokwasów we 

krwi matki, zwiększając tym samym ich stężenie we 

krwi matki, zwiększając tym samym ich stężenie we 

krwi płodu   

krwi płodu   

wpływa na wzrost sutków w czasie ciąży

wpływa na wzrost sutków w czasie ciąży

niewielkie działanie mlekotwórcze

niewielkie działanie mlekotwórcze

background image

Estrogeny (estradiol, 

Estrogeny (estradiol, 

estriol, estron)

estriol, estron)

Synteza tych hormonów 

Synteza tych hormonów 

steroidowych 

steroidowych 

od początku ciąży jest 

od początku ciąży jest 

bardzo znaczn

bardzo znaczn

a

a

 i zwiększa się aż do 

 i zwiększa się aż do 

porodu

porodu

:

:

-s

-s

zczególnie 

zczególnie 

duże 

duże 

zwiększenie syntezy 

zwiększenie syntezy 

estrogenów po 20 tygodniu ciąży

estrogenów po 20 tygodniu ciąży

-

-

 

 

w

w

 końcu ciąży

 końcu ciąży

-

-

300mg/d. 

300mg/d. 

Początkowo wytwarzane są przez 

Początkowo wytwarzane są przez 

ciałko żółte pod wpływem hCG, a 

ciałko żółte pod wpływem hCG, a 

następnie przez łożysko.

następnie przez łożysko.

Główny substrat hormonów 

Główny substrat hormonów 

steroidowych-

steroidowych-

 cholesterol LDL matki. 

 cholesterol LDL matki. 

-b

-b

ezpośredni prekursor estrogenów

ezpośredni prekursor estrogenów

-

-

 

 

siarczan dehydroepiandrosteronu 

siarczan dehydroepiandrosteronu 

(DHEA-S). 

(DHEA-S). 

z

z

większon

większon

e

e

 stężenie we krwi i w 

 stężenie we krwi i w 

moczu ciężarnych.

moczu ciężarnych.

background image

     

     

estriol 

estriol 

(

(

E3

E3

)-

)-

 95% wszystkich estrogenów 

 95% wszystkich estrogenów 

czasie ciąży

czasie ciąży

e

e

stron 

stron 

(

(

E1

E1

)

)

 i estradiol

 i estradiol

 (

 (

E2

E2

)

)

 powstaj

 powstaj

ą

ą

 w 

 w 

ł

ł

o

o

ż

ż

ysku 

ysku 

z dHEA-S, który w 60% pochodzi z nadnerczy 

z dHEA-S, który w 60% pochodzi z nadnerczy 

matki, pozostałe 40% prekursora pochodzi od 

matki, pozostałe 40% prekursora pochodzi od 

p

p

ł

ł

odu. 

odu. 

estrol 

estrol 

(

(

E4

E4

)-

)-

 nie wyst

 nie wyst

ę

ę

puje w tak znacznych 

puje w tak znacznych 

ilo

ilo

ś

ś

ciach jak estrogeny g

ciach jak estrogeny g

ł

ł

ówne

ówne

-

-

 bardzo dobry 

 bardzo dobry 

wska

wska

ź

ź

nik prawid

nik prawid

l

l

owego stanu płodu.

owego stanu płodu.

Estradiol i estriol są wydzielane głównie (90%) 

Estradiol i estriol są wydzielane głównie (90%) 

do krwi matki, a estron głównie do krwi płodu.

do krwi matki, a estron głównie do krwi płodu.

Do estrogenów 
należą:

background image

Funkcje estrogenów

Funkcje estrogenów

Wpływają na podziały komórek macicy i zwiększenie 

Wpływają na podziały komórek macicy i zwiększenie 

jej masy w czasie ciąży-wpływają na rozwój 

jej masy w czasie ciąży-wpływają na rozwój 

elementów kurczliwych

elementów kurczliwych

Nasilają syntezę fosfolipidów i prostaglandyn

Nasilają syntezę fosfolipidów i prostaglandyn

Tłumią wydzielanie gonadotropin z przysadki

Tłumią wydzielanie gonadotropin z przysadki

 

 

Zwiększają przepływ krwi w macicy, szczególnie ok. 

Zwiększają przepływ krwi w macicy, szczególnie ok. 

25tyg

25tyg

Zwiększają pobudliwość mięśnia macicznego na 

Zwiększają pobudliwość mięśnia macicznego na 

oksytocynę

oksytocynę

Zmnieniają i rozszerzają pęcherzyki mleczne

Zmnieniają i rozszerzają pęcherzyki mleczne

Zbyt niskie stężenie tych hormonów powoduje 

Zbyt niskie stężenie tych hormonów powoduje 

przedłużenie okresu ciąży

przedłużenie okresu ciąży

background image

Bibliografia

Bibliografia

Traczyk W., Trzebski A. PZW-alfa w Warszawie,2004, 878-

Traczyk W., Trzebski A. PZW-alfa w Warszawie,2004, 878-

881 Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej 

881 Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej 

i klinicznej

i klinicznej

Szczepańska-Sadowska E. , Koźniewska E. (red), Seminaria 

Szczepańska-Sadowska E. , Koźniewska E. (red), Seminaria 

z Fizjologii, Akademia Medyczna w Warszawie, 2003, cz. 2, 

z Fizjologii, Akademia Medyczna w Warszawie, 2003, cz. 2, 

243-252

243-252

Traczyk W. , Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo 

Traczyk W. , Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo 

Lekarskie PZWL, Warszawa, wydanie VII, 507-509

Lekarskie PZWL, Warszawa, wydanie VII, 507-509

Ganong W. , Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej, 

Ganong W. , Fizjologia. Podstawy fizjologii lekarskiej, 

Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 1994, 545-546

Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 1994, 545-546


Document Outline