Zasady funkcjonowania rynku
pieniężnego
1.
Funkcje i cechy rynku pieniężnego
2.
Uczestnicy rynku pieniężnego
3.
Segmenty rynku pieniężnego
4.
Funkcje rynku walutowego
5.
Funkcjonowanie rynku międzybankowego
6.
Rynek depozytowo- kredytowy
7.
Bank centralny na rynku pieniężnym
Rynek pieniężny
segment rynku finansowego regulowany
decyzjami banku centralnego
miejsce emisji i obrotu
krótkoterminowymi instrumentami
finansowymi
regulator wartości pieniądza-
wyznaczania kursów walutowych oraz
krótkoterminowych stóp procentowych
regulator płynności finansowej
podmiotów gospodarczych
Cechy rynku pieniężnego
1.
Rynek hurtowy
2.
Rynek o charakterze pozagiełdowym (over – the – counter), na
którym transakcje zawierane są przez telefon lub łącza
elektroniczne
3.
Rynek prywatny (niepubliczny) (między dwoma kontrahentami)
4.
Rynek znacznej liczby pośredników bankowych
5.
Banki oferują w tym rynku pieniądz jako detaliści
6.
Transakcje hurtowe na rynku zawierają tzw. dealerzy
7.
Dealerzy określają cenę zakupu i sprzedaży dla każdego
instrumentu, na który zawierane są transakcje zwaną
dwustronną/ kwotowanie podwójne
np. 6,75% - 6,90%
6 12/16 - 6 15/16
UWAGA! Gdy stopa procentowa przyjmuje postać
ułamka dziesiętnego mówimy, że jest wyrażana w
punktach bazowych. Punkt bazowy równa się
1/100 punktu procentowego.
Uczestnicy rynku
pieniężnego
banki centralne
banki komercyjne
domy dyskontowe (pośrednicy
rynku pieniężnego)
banki inwestycyjne
brokerzy – zapewniają
kontrahentom anonimowość
rządy i ich przedstawiciele (agenci)
inne instytucje i towarzystwa
finansowe
Segmenty rynku pieniężnego
KRYTERIUM
FORMA RYNKU
przedmiot emisji i
obrotu
1.
rynek walutowy
2.
rynek depozytów międzybankowych
3.
detaliczny rynek kredytu i depozytu bankowego
4.
rynek bonów skarbowych
5.
rynek bonów pieniężnych
6.
rynek bonów komercyjnych (Commercial Paper)
7.
rynek weksli i akceptów bankowych
powszechność
transakcji
1.
rynek zamknięty: rynek międzybankowy
2.
rynek otwarty
wartość
pojedynczej
transakcji
1.
rynek hurtowy
2.
rynek detaliczny
charakter
instrumentu
finansowego
1.
rynek krótkoterminowych papierów
wartościowych
2.
rynek krótkoterminowych instrumentów
finansowych
3.
rynek instrumentów pochodnych
charakter
transakcji
1.
rynek giełdowy
2.
rynek pozagiełdowy
Rynek walutowy - definicja
;
segment rynku pieniężnego
integralny element rynku pieniężnego
rynek transakcji kupna i sprzedaży
walut na
dowolny termin
rynek wymiany waluty krajowej na
walutę
zagraniczną i odwrotnie
Funkcje rynku walutowego
Kształtuje kursy wymiany walut
umożliwia zarządzanie ryzykiem
walutowym
umożliwia wymianę towarową
między państwami
sprzyja inwestycjom zagranicznym
Cechy rynku
walutowego
-
rynek pozagiełdowy: największe centra handlowe Nowy York, Zurych,
Chicago, Londyn, Bahrajn, Paryż, Singapur
-
zdominowany przez banki
-
transakcje zawierają dealerzy rynku walutowego, specjalizujący się w
handlu jedną walutą lub grupa walut powiązanych ze sobą
-
w rzeczywistości nie istnieje jeden rynek walutowy lecz grupy walut
mniej lub bardziej z sobą powiązanych
dolar / euro / frank szwajcarski
dolar amerykański / jen japoński
waluty krajów skandynawskich
-
na rynku handluje się najczęściej walutami państw;
funt brytyjski (GBP) dolar kanadyjski (CAD)
jen japoński (JPY)
frank szwajcarski (CHF)
dolar amerykański (USD)
dolar australijski (AUD)
euro (EUR)
-
przyczyną jest niska płynność walut „egzotycznych”
Kod SWIFT
Waluta
USD
GBP
JPY
CHF
CAD
PLN
dolar
amerykański
funt szterling
jen japoński
frank szwajcarski
dolar kanadyjski
złoty polski
Sposoby kwotowania
walut
Kwotowanie
bezpośrednie
(sposób
europejski)
jednostka waluty
obcej
przypadająca na
zmienną ilość
waluty krajowej
1USD/PLN
= 4,1112
Kwotowanie
pośrednie
(sposób
amerykański)
jednostka waluty
krajowej
przypadająca na
zmienną ilość
waluty obcej
1GBP/USD
= 1,6780
USD/
USD/
GBP/
GBP/
EUR
PLN
USD
EUR
waluta
kwotowa
na
waluta
bazow
a
Waluty na rynku walutowym kwotowane są
dwustronnie
bid – offer (ask)
kwotowanie USD PL
4,1211 4,2042
kurs kupna waluty obcej
kurs sprzedaży
waluty obcej
przez bank
przez bank
- parytet siły
nabywczej
- relatywne stopy
procentowe
-sytuacja
gospodarcza kraju
- podaż i popyt na
kapitał
czynniki
ekonomiczn
e
Zmiana
kursu
walutowego
Preferencje
inwestorów
czynniki
polityczne
-charakter polityki
rządu
-stopień wiarygodności
politycznej
-regulacje banku
centralnego
-interwencje walutowe
Czynniki zmiany kursu
walutowego
dewaluacja /
deprecjacja – spadek
kursu walutowego
Rewaluacja/
aprecjacja – wzrost
kursu
walutowego
Parytet siły nabywczej
miara relatywnej siły
nabywczej różnych walut.
Określa się go poprzez
porównanie cen tego
samego towaru w różnych
krajach, wyrażanych w
jednej walucie.
Im wyższa siła nabywcza waluty krajowej
tym niższy jej kurs walutowy – za jednostkę
waluty zagranicznej płaci się mniej
jednostek waluty krajowej.
Relatywne stopy procentowe
- oprocentowanie inwestycji w
różnych walutach
UWAGA!
Waluty wyżej oprocentowane (mniej stabilne) mają
tendencję do aprecjacji względem innych walut.
Inwestorzy w warunkach swobodnego przepływu
kapitału kupują walutę wyżej oprocentowaną, gdyż taka
inwestycja ma wyższą stopę zwrotu.
Warunek wysokie bezpieczeństwo inwestycyjne kraju
–dobry wizerunek.
Sytuacja gospodarcza
wzrost gospodarczy
bilans płatniczy
stopa inflacji
podaż pieniądza
polityka podatkowa
bezrobocie
Preferencje inwestorów - zależą od
oczekiwań rynku.
trendu rynku w ostatnim okresie
nastrojów dealerów rynku
płynności rynku; dużej lub
niskiej/więcej długich pozycji czy
krótkich
reakcji banków centralnych
stanu finansowego pośredników
rynkowych
Rynek międzybankowy
emisji i obrotu instrumentami finansowymi w
systemie bankowym (Bank Centralny i banki
komercyjne)
transakcje przeprowadzają:
a) dealerzy – zawierają transakcje
b) pracownicy tzw. bank office – obsługa
księgowa
dealerów
c) pracownicy wydziałów nostro: określający
zapotrzebowanie na pieniądz
d) market makers – kwotują wysokość stóp
procentowych
e) instytucje brokerskie – pośrednicy transakcji
Instrumenty rynku
międzybankowego
depozyty i lokaty a) typu call
b) terminowe
jednotygodniowe 1 W lub 1 T
2 tygodniowe 2 W, 2 T
miesięczne 1 M.
3 miesięczne
operacje repo
operacje swapowe- zamiany walut i stopy procentowej
certyfikaty depozytowe- w Polsce bankowe papiery
wartościowe
dziś
jutro
pojutrze
O / N
T / N
S / N
płynność
banków
komercyjnyc
h
popyt i podaż
pieniądza w
bankach
-budżet
państwa
-emisja
papierów
skarbowych
-wtórny rynek
papierów
(bonów)
skarbowych
stawki rynku
międzybankowego
-bid
- offer
wkłady
spłaty
kredytów
skup walut
i dewiz
obcych
wpływ banku
centralnego na rynek
międzybankowy
u
d
zie
lo
n
e
kr
e
d
y
ty
w
y
p
ła
ty
z
ra
ch
u
n
kó
w
sp
rz
e
d
a
ż d
e
w
iz
Stawki rynku
międzybankowego
Stopa procentowa depozytów
międzybankowych
bid – cena przyjęcia depozytu (lokata)
offer – cena oddania depozytu
(pożyczka – kredyt)
Polska
WIBOR – Warsaw Interbank Offered Rate
WIBID - Warsaw Interbank Bid Rate
Londyn – rynek międzynarodowy – Libid i Libor
LIBOR – jest stawką na londyńskim rynku międzynarodowym,
określa stopy % o godz. 11.00 czasu lokalnego, obowiązujące w
kilku londyńskich bankach dla pożyczek międzybankowych w
podstawowych eurowalutach na stałe terminy.
LIBOR jest wykorzystywany dla ustalania oprocentowania
kredytów, papierów dłużnych o zmiennym oprocentowaniu i
instrumentów pochodnych na stopy procentowe.
jest zawsze powiązany z konkretną walutą
stopa informacyjna
odnosi się do eurorynku a nie rynku krajowego
EURIBOR (Euro Interbank Offered Rate) – stopa procentowa
depozytu międzybankowego na rynku europejskim liczona w
Brukseli
HIBOR – stopa procentowa na rynku eurowalutowym w Hongkongu
SIBOR – stopa procentowa na rynku eurowalutowym w Singapurze
Rynek depozytowo-
kredytowy
Rynek detaliczny i hurtowy
Zasadnicze instrumenty –depozyt i
kredyt bankowy
Pieniądz kredytowy wymaga
kontroli banku centralnego
Współcześnie wymaga instytucji
safety net
- odpływ
pieniądza
bankowego
+ wzrost
pieniądza
bankowego
Kredyt
lombardowy
Kredyt
redyskontow
y
Kredyt
refinansowany
BANK
CENTRALNY
Rynek międzybankowy
Bank
komercyjny
Bank
komercyjny
Bank
komercyjny
Bank
komercyjny
OOR
Regulacja płynności
i podaży pieniądza
Inne rodzaje kredytów
(aukcyjny, prosty)
D
o
p
ro
w
a
d
ze
n
ie
p
ie
n
ią
d
za
b
a
n
ku
c
e
n
tr
a
ln
e
g
o
W
zr
o
st
p
ły
n
n
o
śc
i
Z
m
n
ie
js
ze
n
ie
p
o
d
a
ży
p
ie
n
ią
d
za
O
d
p
ły
w
p
ie
n
ią
d
za
b
a
n
ko
w
e
g
o
Rezerwa obowiązkowa
0działywanie banku centralnego na
rynek bankowy