Definicje przedsiębiorstwa
Definicje przedsiębiorstwa
Przyczyny braku jednolitej definicji:
Odmienne podejście ze strony różnych
dyscyplin naukowych
Inne usytuowanie w gospodarce narodowej
oraz inny zakres samodzielności decyzyjnej
w zależności od ustroju gospodarczego
Bardzo duże zróżnicowanie
przedsiębiorstw
Zanikanie jednych form przedsiębiorstw,
powstawanie innych
Definicja przedsiębiorstwa
Definicja przedsiębiorstwa
KODEKS CYWILNY ART. 55
definiuje przedsiębiorstwo jako zespół
składników materialnych
i niematerialnych przeznaczonych
do realizacji określonych zadań
gospodarczych, które obejmuje
wszystko co wchodzi w skład
przedsiębiorstwa
Definicja przedsiębiorstwa
Definicja przedsiębiorstwa
A W SZCZEGÓLNOŚCI:
Firmę (nazwę), znaki towarowe i inne
oznaczenia indywidualizujące przedsiębiorstwo
Księgi handlowe
Nieruchomości i ruchomości należące do
przedsiębiorstwa, w tym produkty i materiały
Patenty, wzory użytkowe i zdobnicze
Zobowiązania i obciążenia, zw. z prowadzeniem
przeds.
Prawa wynikające z najmu i dzierżawy lokali
zajmowanych przez przedsiębiorstwo
A
A
trybuty
trybuty
-
-
cechy
cechy
przedsiębiorstwa
przedsiębiorstwa
•
WYODRĘBNIENIE EKONOMICZNE –
ALIENACJA
•
WYODRĘBNIENIE PRAWNE
•
WYODRĘBNIENIE TECHNICZNO-
ORGANIZACYJNE
Wyodrębnienie
Wyodrębnienie
ekonomiczne
ekonomiczne
alienacja, samofinansowanie,
samodzielność oznacza że:
przedsiębiorstwo ma odrębność
majątkową,
reprodukuje zużywane zasoby poprzez
sprzedaż wyrobów lub usług i osiąganie
odpowiedniej rentowności,
dochody pracowników zależą od
wyników produkcyjnych
i ekonomicznych firmy – wspólny interes,
Wyodrębnienie
Wyodrębnienie
ekonomiczne
ekonomiczne
działalność gospodarcza związana jest z
ryzykiem nie uzyskania oczekiwanych
dochodów lub poniesienia nieoczekiwanych
strat
rozwój firmy poprzez powiększanie majątku
trwałego zależy od możliwości
wygospodarowania środków na inwestycje
samodzielność - samodecydowanie
przedsiębiorstwa przejawia się autonomią
wewnętrzną i zewnętrzną, która zwykle jest
ograniczona w przedsiębiorstwach
państwowych lub działających w ramach
koncernu
Wyodrębnienie prawne
Wyodrębnienie prawne
Oznacza zdolność firmy do
podejmowania działań prawnych,
takich jak zawieranie umów,
zaciąganie kredytów bankowych, i
np. Występowanie jako odrębny
podmiot w obrocie towarowym
Osobowość prawną uzyskuje się przez
wpis do krajowego rejestru
sądowego
Rola rejestrów - KRS
Rola rejestrów - KRS
ZAPEWNIENIE DOSTĘPU DO JAWNEJ,
WIARYGODNEJ INFORMACJI
O PODMIOTACH GOSPODARCZYCH,
CO WINNO SŁUŻYĆ ZWIĘKSZENIU
BEZPIECZEŃSTWA OBROTU
GOSPODARCZEGO
Wyodrębnienie techniczno -
Wyodrębnienie techniczno -
organizacyjne
organizacyjne
Oznacza, że dana firma posiada
sobie tylko właściwą strukturę
organizacyjną, pozwalającą jej
w zorganizowany sposób wykonywać
określone zadania
Wyodrębnienie techniczne i
organizacyjne tworzy podstawy
formułowania wyodrębnienia
ekonomicznego
Zasady działalności firm
Zasady działalności firm
ZASADA GOSPODARNOŚCI
ZASADA PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
ZASADA RENTOWNOŚCI
ZASADA RACHUNKU
EKONOMICZNEGO
Zasada gospodarności
Zasada gospodarności
Ogólna zasada racjonalnego
postępowania mówiąca o tym, że
maksymalny stopień realizacji celu
osiąga się poprzez
uzyskanie większego efektu przy
danym nakładzie środków lub
uzyskanie oczekiwanego efektu przy
użyciu minimalnego nakładu środków
Zasada gospodarności
Zasada gospodarności
Może przyjmować 2 postaci
1) zasada największej wydajności
2) zasada oszczędności środków
Sposób użycia środków zgodny z zasadą
racjonalnego gospodarowania nazywa
się
optymalnym użyciem środków
w przeciwieństwie do ich marnotrawstwa
które jest przejawem nieracjonalności
działania
Zasada przedsiębiorczości
Zasada przedsiębiorczości
Sensu largo:
gotowość do podejmowania
oraz twórczego rozwiązywania
problemów
Sensu stricte:
zespół cech warunkujących
bycie dobrym przedsiębiorcą
Zasada przedsiębiorczości
Zasada przedsiębiorczości
ekspansywność, rozwój, poprawa sytuacji
wyszukiwanie i wykorzystywanie pojawiających się
okazji aby sprostać zwiększającej się konkurencji
zrywanie z tradycyjnymi sposobami produkowania
i dystrybucji dóbr i usług
to coś więcej niż przestrzeganie zasady
ekonomiczności,
imperatyw maksymalnie twórczego podejścia do
zasobów kadrowych i materialnych firmy w celu
wykorzystania pojawiających się nowych
możliwości i elastycznego przystosowania się
do zmieniających się warunków
Zasada rentowności
Zasada rentowności
Samowystarczalność
oznacza osiąganie zysku ze sprzedaży
dóbr i/lub usług w pewnym okresie
Pozwala na pokrywanie z nadwyżką
kosztów zbywanej produkcji
dochodami z jej sprzedaży
Przestrzeganie tej zasady wiąże się
z koniecznością prowadzenia
ewidencji księgowej oraz kalkulacji
kosztów za usługi i/lub wyroby
Zasada rentowności
Zasada rentowności
Stosowanie zasady rentowności
pozwala dokonać kwantyfikacji celu
A to umożliwia
określenie stopnia realizacji
zasady gospodarności
w przedsiębiorstwie
Zasada rachunku
Zasada rachunku
ekonomicznego
ekonomicznego
Rachunek ekonomiczny jest narzędziem realizacji
zasady gospodarności, pozwala lepiej
wykorzystywać zasadę rentowności oraz ma
silny związek z zasadą przedsiębiorczości
Oznacza on sposób mierzenia nakładów i efektów
działalności gospodarczej sprzyjający
podejmowaniu optymalnych decyzji
dla maksymalizacji efektów użytkowych
Zasada rachunku
Zasada rachunku
ekonomicznego
ekonomicznego
Zmusza do myślenia kategoriami
alternatywy oraz stosowania narzędzi
matematycznych i wymiernych
elementów rachunku
Tam gdzie nie ma konieczności lub
możliwości wyboru
nie WYSTĘPUJE problem optymalizacji
a więc nie ma także rachunku
ekonomicznego
Klasyfikacje
Klasyfikacje
przedsiębiorstw
przedsiębiorstw
Kryteria podziału:
Wielkość
Rodzaj działalności
Sposób zintegrowania zakładów
Forma własności
Forma organizacyjno – prawna
Klasyfikacje
Klasyfikacje
przedsiębiorstw
przedsiębiorstw
Ze względu na sposób zintegrowania zakładów
wyróżnia się przedsiębiorstwa wielozakładowe:
zintegrowane poziomo - podstawowe
zakłady zajmują się tym samym rodzajem
działalności
zintegrowane pionowo - podstawowe
zakłady zajmują się realizacją jednej z faz
cyklu produkcyjnego od surowca do wyrobu
gotowego
konglomeraty - podstawowe zakłady
zajmują się działalnością nie mającą ze
sobą żadnego związku technologicznego
Klasyfikacje
Klasyfikacje
przedsiębiorstw
przedsiębiorstw
Ze względu na formę własności można wyróżnić
przedsiębiorstwa:
prywatne (jednoosobowe, spółki, gospodarstwa
rolne)
samorządu terytorialnego (gminne,
municypalne, komunalne)
państwowe (pp, JSSP)
spółdzielcze
organizacji społecznych
zagraniczne
mieszane
Klasyfikacje
Klasyfikacje
przedsiębiorstw
przedsiębiorstw
ze względu na formę prawną lub
organizacyjno-prawną można wyróżnić:
przedsiębiorstwo jednoosobowe
spółki (cywilna, jawna, partnerska,
komandytowa, komandytowo-akcyjna,
spółka z o.o., akcyjna)
spółdzielnia
Joint-Venture
JSSP
pp
Kryteria wyboru formy
Kryteria wyboru formy
prawnej przedsiębiorstwa
prawnej przedsiębiorstwa
koszty założenia
zakres kontroli
wielkość podejmowanego ryzyka
elastyczność dokonywania zmian
potrzeby kapitałowe
opodatkowanie
Spółki
Spółki
o
o
sobowe a
sobowe a
k
k
apitałowe
apitałowe
Podobieństwa i różnice
liczba wspólników
kapitał zakładowy
minimalny wkład wspólnika
obowiązek zawarcia umowy w
określonej formie
obowiązek rejestracji
przedsiębiorstwa
osobowość prawna
Spółki
Spółki
o
o
sobowe a
sobowe a
k
k
apitałowe
apitałowe
cd. porównania
odpowiedzialność za zobowiązania
reprezentowanie
prowadzenie księgowości
dopuszczalne formy opodatkowania
kontrola nad działalnością firmy
procedury zakładania i likwidacji