PODSTAWOWE POJECIA

IPROBLEMY

ZARZĄDZANIA

Kierowanie, to proces planowania, organizowania,
przewodzenia i kontrolowania działalności członków
organizacji oraz wykorzystania wszystkich innych jej
zasobów dla osiągnięcia ustalonych celów.

Optymalizacja to proces poszukiwania najlepszego
(optymalnego) rozwiązania problemu, metody
postępowania itp.; optymalizację można dokonywać ze
względu na jedno wybrane kryterium oceny
(o. jednokryterialna) lub określony zbiór kryteriów
(o. wielokryterialna).

Definicje

Synergia jest to zjawisko polegające na tym, że
współdziałające elementy dają wypadkowy wynik pod
jakimś względem większy niż prosta suma skutków
wywołanych przez każdy z elementów z osobna.

Zjawisko nazwane jest często “efektem 2+2 = 5”.

Szczególnym przypadkiem synergii jest efekt
organizacyjny będący przeciętną nadwyżką korzyści
przypadającą członka zespołu współdziałającego z
pozostałymi członkami w sposób zorganizowany, w
porównaniu z korzyścią możliwą do osiągnięcia w
działaniu indywidualnym.

Definicje c.d.

Najogólniej organizacją można rozumieć jako
jakąkolwiek wyodrębnioną względnie z otoczenia całość
ludzkiego działania, mającą określoną strukturę
skierowaną na osiąganie jakiegoś celu lub celów.

Organizacja inaczej to sposób ułożenia i przydziału pracy
członkom tej organizacji dla sprawnego osiągnięcia jej
celów.

Grupa ludzi, którzy współpracują ze sobą w sposób
uporządkowany i skoordynowany, aby osiągnąć pewien
zestaw celów.

Definicje c.d.

Organizacja

Kierowanie można rozumieć jako oddziaływanie jednego
obiektu (kierującego) na inny obiekt (kierowany)
zmierzające do tego , aby obiekt kierowany zachowywał
się (działał lub funkcjonował) w kierunku osiągnięcia
postawionego przed nim celu.

Rządzenie jest to wykonywanie władzy za pomocą
legalnego przymusu. Źródłem władzy są w tym przypadku
legalne uprawnienia osób do rządzenia,

Zarządzanie jest to działalność kierownicza polegająca
na ustalaniu celów i powodowaniu ich realizacji w
organizacjach podległych zarządzającemu na podstawie
własności środków produkcji lub dyspozycji nimi.

Administrowanie kierowanie przez państwo w
określonych formach, w wyłączeniem działalności
ustawodawczej oraz wymiaru sprawiedliwości.

Definicje c.d.

„dokładne poznanie tego, czego oczekuje się od ludzi,
a następnie dopilnowanie, by wykonali to w najlepszy
i najtańszy sposób”.

Zarządzanie jest jednak złożonym procesem, znacznie
bardziej złożonym, niż to sugeruje taka prosta definicja.

Zestaw działań (obejmujący planowanie

i podejmowanie decyzji, organizowanie,

przewodzenie, tj. kierowanie ludźmi,

i kontrolowanie) skierowanych na zasoby

organizacji (ludzkie, finansowe, rzeczowe

i informacyjne) i wykonywanych z zamiarem

osiągnięcia celów organizacji w sposób sprawny

i skuteczny.

Definicje c.d. Zarządzanie

Zarządzanie obejmuje cztery podstawowe funkcje:

Funkcje zarządzania

Planowanie i podejmowanie decyzji

Organizowanie

Przewodzenie

Kontrolowanie

Planowanie oznacza wytyczanie celów organizacji
i określanie sposobu ich najlepszej realizacji.

Po opracowaniu wykonalnego planu, następną fazą
zarządzania jest taka organizacja zasobów ludzkich
i innych, która pozwoli ten plan zrealizować.

Trzecią podstawową funkcją zarządzania jest
przewodzenie - zespół procesów wykorzystywanych
w celu skłonienia ludzi do współpracy na rzecz interesów
organizacji.

Kierowanie ludźmi (przewodzenie) obejmuje szereg
różnych procesów i czynności.

Końcową fazą procesu zarządzania jest kontrolowanie,
albo inaczej - obserwowanie postępów organizacji w
realizowaniu jej celów.

Właściwie każda grupa dwóch lub więcej ludzi
współpracujących ze sobą dla osiągnięcia pewnego
celu i dysponujących zasobami ludzkimi,
materialnymi, finansowymi lub informacyjnymi
wymaga uprawiania zarządzania.

Zarządzanie w organizacjach nastawionych na zysk

Duże przedsiębiorstwa, Małe i początkujące

przedsiębiorstwa. ...

Zarządzanie międzynarodowe

Zarządzanie w organizacjach nie nastawionych na

zysk

Organizacje rządowe, Organizacje edukacyjne, Instytucje
ochrony zdrowia.

Zarządzanie to zestaw czynności (obejmujący
planowanie i podejmowanie decyzji, organizowanie,
kierowanie ludźmi oraz kontrolowanie) skierowanych na
zasoby organizacji (ludzkie, finansowe, rzeczowe
i informacyjne) i wykonywanych z zamiarem sprawnego
i skutecznego osiągnięcia celów organizacji.

Podstawowymi działaniami składającymi się na proces
zarządzania są: planowanie i podejmowanie decyzji
(określanie trybu działania), organizowanie
(koordynowanie działalności i zasobów), kierowanie
(zarządzanie ludźmi) i kontrolowanie (obserwowanie i
ocena działalności organizacji). Działania te nie są
wykonywane według systematycznego i możliwego do
przewidzenia harmonogramu.

Podsumowanie

Myśl w dziedzinie zarządzania kształtowała się przez całe
wieki pod wpływem trzech głównych zespołów sił. Siły
społeczne, gospodarcze i polityczne nadal wpływają
na współczesną teorię zarządzania.

Siły społeczne są to normy i warunki, którymi odznacza
się dana kultura.

We wczesnym okresie amerykańskiej przedsiębiorczości
właściciele na ogół sami zarządzali swoimi firmami.
W miarę jednak rozrastania się przedsiębiorstw, do ich
prowadzenia zaczęto zatrudniać zawodowych
menedżerów, w tym też okresie zaczęła się organizować
siła robocza. Robotnicy w większych organizacjach często
byli traktowani z pogardą, a zaciekłe strajki dzieliły
pracowników i kierownictwa firm.

Rys historyczny

Dzisiejsi robotnicy poczynili jednak wielkie postępy. Idee
wolności i sprawiedliwości w zakładzie pracy coraz
bardziej się upowszechniają, robotnicy są chronieni
rozmaitymi prawami federalnymi, same zaś organizacje
stają się coraz bardziej wrażliwe na potrzeby robotników.

W podobny sposób również siły ekonomiczne, albo
czynniki związane z systemami gospodarczymi i ogólnymi
warunkami i tendencjami w gospodarce, wpłynęły na
kształt teorii zarządzania

Siły polityczne obejmują instytucje sprawujące władzę
polityczną, a także ogólną politykę i postawę rządu wobec
działalności gospodarczej. Czynniki te wywierają zarówno
ogólny, jak i konkretny wpływ na teorię zarządzania.

Rys historyczny c.d.

Zarządzanie w starożytności

Egipcjanie stosowali przy budowie piramid takie funkcje
zarządzania, jak planowanie, organizowanie i
kontrolowanie.

Aleksander Wielki posługiwał się sztabową organizacją
w koordynacji działań w toku swoich kampanii wojennych.

Cesarstwo rzymskie rozwinęło dobrze wykształconą
strukturę organizacyjną...

Na temat praktyk i koncepcji zarządzania wypowiadał się
Sokrates w 400 roku p.n.e.;

Platon w 350 p.n.e. opisał specjalizację pracy.

Ujęcie klasyczne. Naukowe zarządzanie i zarządzanie
administracyjne. Naukowe zarządzanie zajmowało się
poprawą efektywności i metod pracy pojedynczego
robotnika. Zarządzanie administracyjne interesowało się
przede wszystkim najlepszą wewnętrzną strukturą
organizacji, sprzyjającą sprawnemu jej funkcjonowaniu.
Obie gałęzie niewiele uwagi poświęcały roli robotnika.

Spojrzenie behawioralne, które cechuje
zainteresowanie zachowaniem indywidualnym
i grupowym Koncepcja zachowania organizacyjnego,
bardziej realistyczna wersja podejścia behawioralnego,
jest przedmiotem zainteresowania wielu współczesnych
menedżerów.

Spojrzenie ilościowe i dwa składające się na nie kierunki:
ilościowa teoria zarządzania i zarządzanie
operacyjne, próbują zastosować techniki ilościowe do
podejmowania decyzji i rozwiązywania problemów.

Dziedziny te również mają wielkie znaczenie dla
współczesnych menedżerów. Do ich rozwoju przyczyniło
się ogromne rozpowszechnienie komputerów osobistych.

Instrumenty zarządzania

W procesie zarządzania posługiwać się można czterema
podstawowymi instrumentami. Należą do nich:

Strategia

Struktura organizacyjna

Procedury organizacyjne

Kultura organizacyjna

Strategia

- główne cele organizacji i przedsięwzięcia

służące do ich realizacji dotyczące zwłaszcza działań
skierowanych na zewnątrz organizacji.

Struktura organizacyjna

- względnie stabilny podział

zadań i władzy organizacyjnej.

Procedury operacyjne

- względnie trwałe programy

działania wewnątrz organizacji.

Kultura organizacyjna

- utrwalony w danym środowisku

pracowniczym system wartości, norm społecznych i
wynikających z nich postaw i wzorów zachowań, mających
znaczenie przy realizacji formalnych celów i norm
organizacyjnych.

Cele organizacji opieki zdrowotnej

Struktura

Ludzie

Technika

Cele

ORGANIZACJA

Cel jest tym co organizacja chce osiągnąć...

...stan rzeczy świadomy i pożądany, zbiór wzajemnie
powiązanych dążeń i aspiracji oraz zamierzonych
efektów.

Cele organizacji to wartości produkcyjne,
ekonomiczne i społeczne.

Cele, które organizacja zakłada i realizuje są
podstawowym elementem zarządzania organizacją.

Problemy z wyznaczeniem celów zakładów

opieki zdrowotnej w Polsce!

•Presja na stałe podnoszenie jakości usług medycznych;

•Presja na ciągłe obniżanie kosztów;

•Niestabilność otoczenia;

•Ograniczenie w podejmowania decyzji przez

menadżerów ochrony zdrowia.

Zarządzanie przez cele

Funkcje celów organizacji

Jakie powinny być cele organizacji?

•Konkretne;
•Wymierne;
•Adekwatne;
•Wymagające – wyzwanie dla
organizacji;

•Możliwe do realizacji.

Cele wyznaczają kierunek!

Ich brak powoduje u osób, organizacji chaos i błędne
reakcje na zmianę otoczenia, brak świadomości co do
tego co dana organizacja ma osiągnąć.

Cele stanowią kierunek, kurs dla działań organizacji. Są
też źródłem motywacji.

Nakreślone i realizowane pozwalają właściwie
modyfikować kierunki przyszłych działań poprzez ich
konsolidację w jednorodne plany, których wynikiem jest
osiągnięcie zamierzonego programu, projektu.

Cele skupiają wysiłki!

Każda organizacja ma ograniczone zasoby i możliwości
ich wykorzystania. Przy wyborze jednego lub wielu celów
(pokrewnych) wyznacza się priorytety (najważniejsze
zadania, inwestycje) i odpowiednio angażuje posiadane
zasoby dla realizacji tych priorytetów.

Działanie takie daje możliwość efektywnego i skutecznego
działania organizacji i zapobiega rozproszeniu
i zmarnowaniu sił i środków.

Cele wyznaczają plany i decyzje!

Ukierunkowują plany organizacji, zawężają pola decyzji,
pomagają organizacji utrzymać wyznaczony kierunek
działań.

Organizacja prowadzi tylko te działania, które są zgodne z
założonym celem np. poprawą konkurencyjności.

Pomoc w ocenie osiąganych wyników!

Precyzyjnie sformułowany, wymierny (mierzalny) cel
z określonym terminem realizacji pozwala określić
efektywność organizacji i ocenić jej postępy.

Cel określa kryteria oceny działalności całej organizacji.

Cel jest istotnym elementem kontrolnym w zakresie
realizacji działań pod katem ich spójności z planami,
opracowanymi dla jego osiągnięcia.

Wyznaczony cel gwarantuje w przypadku kłopotów
z realizacją planu podjęcie działań naprawczych.

Cel musi być „mierzalny”, w innym przypadku kontrola
działania organizacji jest niemożliwa!

Cele mogą być źródłem motywacji dla pracowników

organizacji;

Cele sformułowane jasno, jednoznacznie będące

jednak pewnego rodzaju wyzwaniem motywują

pracowników do cięższej pracy zwłaszcza gdy ich

osiągnięcie jest wynagradzane;

Doskonalenie celów podnosi jakość usług;

Odpowiednio dobrane cele i efektywność ich realizacji

to wyższa jakość usług co jest warunkiem utrzymania

pozycji na rynku.

Rodzaje celów

Organizacje mogą mieć nie tylko kilka celów, ale i kilka

różnych rodzajów celów jednocześnie realizowanych.

Kryteria podziału celów organizacji:

Szczebel (poziom) na jakim (dla kogo) są formułowane;

Dziedzina;

Ramy czasowe.

Poziomy, na których określa się cele:

Misja

Cele strategiczne

Cele taktyczne

Cele operacyjne

Misja

Misja to podstawowy, ogólny, niepowtarzalny cel, który

wyróżnia organizację wśród innych i wskazuje zakres

działania w kategoriach produktu i rynku(misja szpitala –

udzielanie najwyższej jakości opieki i promowania

zdrowia).

Cele strategiczne

Cele strategiczne ustalane są na najwyższym szczeblu.

Odnoszą się do ogólnych problemów organizacji.

Wyznaczają kierunki i zakres (pole) zadań i przedsięwzięć

celów niższego rzędu (zapewnienie wysokiej jakości usług

medycznych i optymalizacja kosztów).

Cele taktyczne

Cele taktyczne są ustalane na średnim szczeblu.

Formułują sposoby działań niezbędnych do osiągnięcia

celów strategicznych (skrócenie czasu oczekiwania na

wizytę lub zabieg operacyjny).

Cele operacyjne

Cele operacyjne dotyczą niższego szczebla oraz zadań
krótkookresowych. Odnoszą się także do zmieniających
się warunków (szkolenie personelu do obsługi nowego
sprzętu medycznego – PTCA jednak samo wprowadzenie
PTCA jest celem strategicznym).

Cele niższego szczebla muszą przyczyniać się do realizacji
celu wyższego oraz organizacji jako całości !!!

Powiązanie poziomów organizacji i celów

Poziomy organizacyjne

Cele

Osoby

nadzorujące pracę

Misja

Cele strategiczne

Cele taktyczne

Cele operacyjne

Kierownicy

średniego

szczebla

Dyrekcja/naczelne

kierownictwo

Poziomy organizacyjne w ochronie zdrowia

Szczebel najwyższy – dyrektor, zastępcy

Szczebel średni – kierownicy np. polikliniki, izby

przyjęć, ordynatorzy

Kierownicy nadzorujący pracę – ordynatorzy,

kierownicy pracowni itp.

Cele w opiece zdrowotnej

Cel stanowiący wyraz przyjętej

polityki zdrowotnej wskazuje

podmiotom zainteresowanym

kierunek działań

dostarczyciele

Organ

założycielski

płatnicy

pacjenci

Rodzaje celów w opiece zdrowotnej

Cele nadrzędne –

Działania na rzecz długiego i dobrego życia

Cele pośrednie –

Wyrażające miary stanu zdrowia

społeczeństwa, są środkiem do realizacji celów

nadrzędnych np. liczby populacji objętej

opieką, szczepień itp.

Rodzaje celów w opiece zdrowotnej

c.d.

Cele dodatkowe –

Jakość świadczeń, swoboda wyboru dla pacjenta

Inne cele własnej działalności (produkcyjne) –

Jakość: wskaźnik powtórnych przyjęć, liczba skarg, czas

oczekiwania.

Wydajność: liczba wykonanych procedur (w jednostce

czasu), czas przygotowania oferty dla płatnika.

Zasoby ludzkie: poziom wyszkolenia/wyksztalcenia

pracowników, absencje itp.

Okres wyznaczania celów

Bez względu na rodzaj obranych celów, wszystkie

powinny być ustalone w określonych (różnych) ramach

czasowych.

Cele strategiczne to działania długofalowe 3-5 lat), ale

mogą być podjęte natychmiast, niezależnie od cyklu

opracowywania strategii.

Cele taktyczne – średnioterminowe.

Cele operacyjne – krótkoterminowe.

Wyznaczanie celów

MISJA

Historia

organizacji

Otoczenie

Posiadane

umiejętności

Wyznaczanie celów c.d.

Posiadane

umiejętności

Historia

organizacji

Osiągnięcia, uzyskane wyniki,

błędy, obszar zainteresowania

(z wyjątkiem zmiany profilu lub

wejścia na nowe obszary)

Umiejętności jako baza działania

i konkurowania. Tworząc plany i

wyznaczając cele powiązuje je z

własnymi kompetencjami.

Ukierunkowanie misji

Nakierowanie na rynek, a nie na produkt;

Osiągalność;

Motywacja;

Wskazanie kierunku.

Misji organizacji nie definiuje jej nazwa czy struktura, ale
to co skłania klienta (pacjenta) do wybrania oferowanych
przez nią usług – satysfakcja klienta.

Definiowanie misji może odbywać się z perspektywy
otoczenia – klienta lub rynku.

Osiągalność jako nakierowanie organizacji na obszary
gdzie może ona funkcjonować (obszary kompetencji),
a nie relatywnie szybka realizacja.

Motywacja jest istotna gdy organizacja jest rozproszona
lub gdy jej komórki mają wysoką niezależność (kliniki
i oddziały) wtedy misja spaja wysiłki wszystkich komórek.

Wskazanie kierunku jako odwołanie do misji
w przypadku wyboru kierunku działania organizacji
(gwarancja „właściwego kursu”).

Ukierunkowanie misji c.d.

Ewolucja celów

Cele mogą i powinny zmieniać się w zależności od
warunków i rozwoju całej organizacji.

Zmiany oznaczają jednak ewolucję, a nie rewolucję!!!

Organizacja

Zmiana

warunków otoczenia

Dostosowanie

organizacji

Organizacja

Zmiana

warunków otoczenia

Brak

reakcji

brak elastyczności

upadek organizacji

!!!!!!!

rozwój,

nowe umiejętności,

nowe usługi,

zmiana celów

działania

Ewolucja celów - przykład

Misja SPZOZ

Poprawić jakość świadczonych usług medycznych przy jednoczesnym

pogłębieniu specjalizacji na wybranych kierunkach.

Działać na rzecz pozaszpitalnych form opieki nad pacjentem.

Zwiększenie kwalifikacji personelu, modernizację, usprawnienie

stosowanych technologii medycznych.

Nowa segmentacja rynku usług w regionie połączenie strategiczne z

ZOZ działającym w otoczeniu – nowy podział specjalizacji,

optymalizacja nakładów.

Stworzyć wiodący ośrodek w regionie nie tylko w zakresie lecznictwa,

ale i promocji zdrowia.

Wdrażać nowe technologie medyczne i poprawiać jakość

świadczonych usług.

Ewolucja celów

Pierwsza misja została sformułowana

w Polsce w roku 1996

Szkoła Zdrowia Publicznego CM UJ tworzy

strategiczny plan rozwoju niezbędny dla

uzyskania statusu samodzielnego

publicznego zakładu opieki zdrowotnej.

Optymalizacja celów

Cele organizacji są często konkurencyjne wobec siebie.

Optymalizacja pozwala równoważyć i godzić możliwe

konflikty pomiędzy celami.

Optymalizacja poszukuje punktów, które są niespójne

i decyduje o ich realizacji kosztem innych celów lub

poszukiwanie celu pośredniego.

Sytuacja taka jest częsta w służbie zdrowia gdzie

organizacje napotykają na ograniczenia np.. Wybór

pomiędzy zakupem sprzętu diagnostycznego na oddział,

a remontem tego oddziału.

Optymalizacja celów c.d.

Konflikty między celami:

Czy organizacja powinna osiągać zyski, w krótkim czy
w dłuższym terminie?

Czy ważniejsze jest osiąganie zysku (czy też
konsumpcji – wydatki na płace) czy inwestowanie co
pozwoli na wzrost pozycji konkurencyjnej jednostki?

Czy należy skupić się na rozwoju (nowe rynki i usługi)
czy stabilizować własna pozycję?

Czy ważniejsze jest osiąganie zysków, czy osiąganie
celów społecznych?

Autonomizacja celów

Jest to zjawisko odchodzenia organizacji od pierwotnej
funkcji na skutek zmian w otoczeniu jako reakcja obrony
własnych interesów.

Zjawisko nagannie oceniane przez otoczenie (pogoń za
zyskiem, walka szpitala o wyższe kontrakty), ale zdrowe z
punktu widzenia organizacji – różne szanse (wykorzystać)
i zagrożenia (zneutralizować). Jednak tylko organizacja
potrafiąca odkryć i realizować własne interesy dobrze
realizuje swoje zewnętrzne funkcje i interes społeczny.

Autonomizacja celów c.d.

Przepisy prawne określające reguły działania organizacji w
systemie opieki zdrowotnej muszą precyzyjnie regulować
zadania w systemie, jeżeli jest inaczej organizacje dążyć
będą do realizacji własnych celów, które mogą być
sprzeczne z nadrzędnym celem systemu ochrony zdrowia.

Jednak realizując własne interesy i cele organizacja musi
uwzględniać otoczenie: dostawców, odbiorców, klientów,
konkurencję, opinie publiczna itp. Dlatego istotna jest
dbałość o własny społeczny wizerunek.

Zarządzanie przez cele

Planowanie i kontrola są składowymi zarządzania ściśle
powiązanymi - bez wcześniejszego planowania nie ma
kontroli.

Dla uzyskania efektów działania zgodnie z planem należy
śledzić postępy i wdrażać ewentualną korektę, jednak
wrogiem skutecznego zarządzania jest niechęć do
tworzenia planów i opór przeciw zmianom.

Sposobem na przezwyciężenie tych przeszkód jest
zarządzanie przez cele.

Zarządzanie przez cele c.d.

Zarządzanie przez cele to dynamiczny system, który
integruje działalność organizacji, ukierunkowaną na zysk i
wzrost z oczekiwaniem kadry kierującej i dążeniem do
samorozwoju.

To zbiór procedur, określający działania i analizujący
postępy w dążeniu do osiągania celów.

Głównym zadaniem jest podwyższenie efektywności
działania organizacji poprzez stworzenie zadań, które
skoordynują działania kierownicze na wszystkich
szczeblach.

Zarządzanie przez cele to także orientacja na skuteczność
i efektywność poprzez stałe i elastyczne dostosowywanie
się do potrzeb rynku.

Zarządzanie przez cele c.d.

Realizacja wymaga:

•Zaangażowania podwładnych w proces planowania;
•Jasne i wyraźne formułowanie zadań;
•Wytyczenie czasu na ich realizację;
•Wyznaczenie zakresu odpowiedzialności w oparciu o
cele;

•Ciągła i systematyczna ocen (przeglądy efektywności).

Stopień realizacji celów staje się miarodajnym czynnikiem
oceny i nagradzania pracowników.,

Zarządzanie przez cele c.d.

ZPC jest sposobem integrowania nakierowywania
wysiłków wszystkich członków organizacji na wyznaczone
cele;

ZPC wymaga przekazania jasnych informacji o powodach
wdrożenia i oczekiwaniach;

ZPC wymaga akceptacji i wiary w sukces podwładnych;

ZPC opiera się na ustanawianiu własnych celów przez
podwładnych zgodnych z celami organizacji.

Elementy ZPC:

Zaangażowanie kierownictwa i pracowników na
wszystkich szczeblach organizacji - spotkania;

Ustalenie celów na najwyższym szczeblu zarządzania i
przekazanie założeń „w dół”;

Cele indywidualne dla każdego pracownika z zakresem
odpowiedzialności;

Uczestnictwo – im większy udział tym większe
prawdopodobieństwo sukcesu;

Samodzielność w wykonaniu planów – swoboda w
wyborze sposobów realizacji wytyczonych celów;

Przeglądy efektywności.

Zarządzanie przez cele c.d.

Zalety:

Cykliczna weryfikacja celów;

Współdecydowanie przy realizacji celów przez

podwładnych –lepsza motywacja;

Poczucie jedności organizacji;

Ciągły dialog i dyskusje.

Zarządzanie przez cele c.d.

Wady:

Koncentracja wyłącznie na wynikach;

Pracownicy wykonują tylko tyle ile potrzeba do realizacji
postawionych zadań;

Przekroczenie wyznaczonego celu pociąga za sobą wyższe
wymagania na przyszłość;

Pracownicy utrzymują swoje zadania na możliwie
najniższym poziomie;

Do wprowadzenia ZPC potrzeba nakładu czasu i wysiłku;

Biurokracja i sprawozdawczość.

„Jeśli nie masz celu, to nie wiesz, czy
wybrałeś właściwą drogę. Wyniki możesz
ocenić tylko przez konfrontację
z wcześniejszymi oczekiwaniami. Nie wiesz,
czy posuwasz się naprzód, czy tylko
dryfujesz, jeśli nie widzisz wyraźniejszego
celu swej działalności”

A.K. Koźminski, W. Piotrowski, Zarządzanie, teoria i praktyka. PWN,

Warszawa 10998, s. 716.