Podstawy zarządzania

dr Andrzej Stańda

Część II

Proces zarządzania – funkcjonalne 

i podmiotowe ujęcie zarządzania

Zarządzanie to kierowanie ludźmi w procesie 

gospodarowania zasobami organizacji dla 

realizacji jej celów w sposób zgodny z zasadą 

racjonalnego gospodarowania 

• Układ funkcjonalny procesu zarządzania

> planowanie (cele, kierunki i struktura działania, zasoby, 

mierniki realizacji)

> organizowanie (struktura organizacyjna w układzie 

statycznym i dynamicznym, strukturyzacja elementów i 
działań)

> motywowanie (pobudzanie do działań, stan gotowości 

do działań na rzecz organizacji)

> kontrolowanie (sprawdzanie stanu zrealizowanego z 

zamierzonym, sprzężenie zwrotne)

• Rozkład szczeblowy funkcji zarządzania

Układ funkcjonalny procesu zarządzania 

planowanie

 

motywowanie

kontrolowanie

organizowani
e

realizacja

Zarządzanie to działalność lub proces 

polegające na stałej koordynacji i integracji 

użytkowanych zasobów dla osiągnięcia 

celów organizacyjnych, przy zachowaniu 

zasady racjonalnego gospodarowania

Podmiotowe  ujęcie zarządzania (elementy i relacje)

• podmiot  zarządzający  wyposażony  we  władzę  oraz 

niezbędne  umiejętności,  spełniający  określone  role 
organizacyjne,  stosujący  odpowiedni  styl  kierowania, 
dysponujący  wiedzą  z  zakresu  metod  i  technik 
zarządzania,  posiadający  określone  potrzeby  i  dążący  do 
zamierzonych  celów;  całość  oddziaływań  zarządczych 
determinowana 

jest 

logiką 

rozwoju 

organizacji 

i 

zamierzeniami strategicznymi

• podmiot 

zarządzany 

okazujący 

przyzwolenie 

do 

sprawowania 

władzy, 

dysponujący 

odpowiednimi 

umiejętnościami, 

spełniający 

określone 

role 

organizacyjne,  odczuwający  określone  potrzeby,  dążący 
do określonych celów 

Nie ma przedsiębiorstw efektywnych czy

 

nieefektywnych, są tylko firmy lepiej lub 

gorzej zarządzane

                                                                            

   

(P.Drucker)

 

• Informacyjno-decyzyjne  sprzężenie  zwrotne  w  relacji 

podmiot  zarządzający-podmiot  zarządzany,  polegające 
na wzajemnie zdeterminowanej, dwustronnej wymianie 
informacji  i  jednostronnym  podejmowaniu  decyzji; 
oddziaływanie 

zarządcze 

wymaga 

umiejętności 

prowadzenie negocjacji

Ponadto

• Silny  jest  kontekst  kultury  organizacyjnej  i  działania 

grup nieformalnych

• Całość  procesu  nastawiona  jest  na  realizację  celów  w 

jak 

najsprawniejszy 

sposób 

(skuteczność 

i 

ekonomiczność działań)

Podmiotowy układ zarządzania

Podmiot zarządzający

• Władza
• Umiejętności 

kierownicze

• Role organizacyjne
• Metody i techniki 

zarządzania

• Style kierowania
• Potrzeby
• Cele indywidualne

Misja, wizja, strategia, 

cele strategiczne

Podmiot zarządzany

• Przyzwolenie do 

sprawowania władzy

• Umiejętności
•  Role organizacyjne
• Potrzeby
• Cele indywidualne

Grupy nieformalne, 

kultura organizacyjna 

Umiejętności menedżera 

• Umiejętności techniczne; znajomość rzeczy i zdolność 

zastosowania  wiedzy  i  metod  teoretycznych  w 
konkretnym indywidualnym przypadku

• Umiejętności 

społeczne; 

zdolność 

efektywnej 

współpracy  z  innymi  ludźmi,  zarówno  jako  członek, 
jak  i  kierownik  grupy;  zdolność  rozumienia  innych 
uczestników organizacji   

• Umiejętności  koncepcyjne;  zdolność  rozpoznawania 

problemów  i  szans  oraz  ich  związków;  zdolność  do 
działania kategoriami synergii organizacyjnej

Problem szczeblowego rozkładu umiejętności 

kierowniczych

Role organizacyjne 

Role organizacyjna jest wyznaczona 

oczekiwanym przez organizację sposobem 

zachowania się 

Rola organizacyjna jest zorganizowanym 

zbiorem zachowań

•

Role informacyjne  (odbiornik, nadajnik, rzecznik)

•

Role decyzyjne (innowator, rozwiązujący 

problemy, przydzielający zasoby, prowadzący 

rokowania)

•

Role międzyludzkie (reprezentant, przełożony, 

organizator)