background image

Światłolecznictwo

Prof. dr hab. n. med. Jolanta Kujawa

background image

Umowny schemat 

podziału widma „optycznego”

Promieniowanie 
ultrafioletowe

UV-C     100 - 200 nm

UV-B     280 - 320nm

UV-A     320 - 380/400 
nm

Promieniowanie 
podczerwone (IR)

780 nm

IR-A     760/780 do 1400 nm

IR-B      1,4 m  do  3 m 
IR-C        3 m  do  1mm

Promieniowanie 
widzialne

380/400 nm do 760/780 nm

FOTOBIOLOGICZNY

background image

Promieniowanie widzialne

Barwy:

 fioletowa

 indygo

 niebieska

 zielona

 żółta

 pomarańczowa

 czerwona 

450 nm

500 
nm

600 
nm

650 
nm

background image

Wpływ światła na organizm 

ludzki 

pobudza syntezę enzymów, przemianę 

materii 

w komórkach i narządach

pobudza procesy usuwania produktów 

przemiany materii 

bierze udział w procesach mineralizacji kości 

obniża pH skóry

obniża ciśnienie skurczowe krwi

wpływa korzystnie na układ krążenia i 

oddychania

poprawia samopoczucie

background image

Lampy do terapii światłem 

widzialnym

Terapia jasnym światłem 

(bez komponentu IR i UV), 

o natężeniu 5-10 tys. luksów, 

reguluje mechanizm wydzielania 

melatoniny, wpływającej na wewnętrzne 

rytmy biologiczne

 czas trwania zabiegu : 30 min. 

 0,5 m od źródła światła

 codziennie przez 5-10 dni

background image

               Chromoterapia 

Zabiegi przy użyciu 
światła o określonej 
długości fali 
odpowiadającej 
wybranej barwie. 

background image

Światło czerwone i 

purpurowe

Stymuluje psychikę człowieka, 
pobudza czynność męskich i 
żeńskich gruczołów płciowych. 
Powoduje przekrwienie skóry i 
tkanek głębiej położonych.

background image

Światło niebieskie i 

fioletowe

Działanie:

przeciwzapalne 

przeciwbólowe

uspokajające

przeciwświądowe 

 

background image

Światło żółte

 i 

pomarańczowe

 

oddziałuje na OUN

 oddziałuje na układ pokarmowy

 pobudza układ chłonny

 

oddziałuje na układ oddechowy

 działa relaksująco na mięśnie

 pobudza czynność żołądka

background image

Światłolecznictw

o

Sollu
x
LSK 

Sollu
x LSS

background image

Sollux z filtrem czerwonym

 przyspiesza wchłanianie 

wysięków  

  w stawach, opłucnej i 

otrzewnej

 łagodzi podrażnienia skórne

 pomocny w źle gojących się 

ranach,  

  bólach mięśniowych

background image

Sollux z filtrem niebieskim

 

 stany po urazach

 krwiak w stawie

 nerwobóle 

 świąd 

 zaburzenia naczynioruchowe

 miażdżyca

 cukrzyca i odmrożenia

background image

Aparatura do leczniczego 

stosowania promieniowania 

podczerwonego

Generatory nieświetlne

1

Grzejnik otwarty lub w osłonie, którego 
zasadniczą część stanowi oporowy drut 
metalowy nawinięty na izolator 
z porcelany lub gliny i połączony ze źródłem 
prądu elektrycznego.

background image

Aparatura do leczniczego 

stosowania promieniowania 

podczerwonego

2

Świetlanki  - budki Polano

Generatory 
świetlne

zależnie od przeznaczenia budki : 4-24 żarówek

żarówki o mocy 25 - 40 W

Temperatura  wnętrza budki max. 45 

0

C

Czas trwania zabiegu : 20-30 min.

background image

Aparatura do leczniczego 

stosowania promieniowania 

podczerwonego

3

Generatory 
świetlne

Promienniki 

podczerwieni

Czas trwania
zabiegu : 
20-30 min.

•  Wysokotemperaturowe

      temp. powierzchniowa 2600-2700 

0

C

•  Promienniki typu „słońce elektryczne”
    

temp. powierzchniowa 2600-2700 

0

C

•  Promienniki ksenonowe lub halogenowe
    

zabieg promieniami IR-A

•  Lampy Sollux, Minia itp.

background image

Wskazania do stosowania 

promieniowania podczerwonego

  Ograniczone przewlekłe procesy zapalne tkanek 
miękkich 
     kończyn, stawów, oraz niektórych części głowy: 
zatoki 
     przynosowe, jama nosowa, ucho zewnętrzne, 
stawy żuchwy
  Następstwa urazów stawów i tkanek miękkich 
kończyn 
  Uszkodzenia skóry: popromienne, po 
odmrożeniu
  Zespoły bólowe narządu ruchu i nerwobóle
  Wzmożone napięcie mięśni
  Przygotowanie do masażu i jonoforezy

background image

Przeciwwskazania do 

stosowania promieniowania 

podczerwonego

•  

Nieodwracalne uszkodzenia skóry i jej naczyń: 

    zmiany troficzne, uszkodzenia układu żylnego i 
chłonnego,    
    miażdzyca tętnic.
•  Obrzęki, zaburzenia czucia.
•  Świeże urazy grożące krwawieniem.
•  Choroby zakrzepowych - gł. zakrzepowe zapalenie 
żył.
•  zagrożenie krwawieniem z przewodu 
pokarmowego, układu 
    moczowego, płuc i narządu rodnego (także w 
okresie miesiączki).
•  Choroby nowotworowe.
•  Znaczne zaawansowanie miażdżycy naczyń gł. 
serca i mózgu.
•  Niewydolność krążenia, nadciśnienie. 

background image

IR , UV 
z niezależnym 
mechanizmem czasowym
Moc promieniowania UV 
500 W
Moc promieniowania IR 
1000 W

background image

Źródła promieniowania 

nadfioletowego

Lampy kwarcowo-
rtęciowe

Źródło promieni UV - łuk elektryczny par rtęci w 
gazie szlachetnym, powstający pod wpływem 
prądu elektrycznego przepływającego przez 
elektrody.

Palniki kwarcowe:

•   palniki wysokociśnieniowe /1-10 atmosfer/
•   palniki średniociśnieniowe / do 0,1 atmosfery/
•   palniki niskociśnieniowe.

background image

Wskazania do stosowania 

promieniowania nadfioletowego

•  Choroby skóry
    także przy równoczesnym stosowaniu 
fotouczulaczy
    np.: PUVA = psolaren + UVA,

•  świąd nefrogenny,

•  neurodermitis,

•  segmentarne leczenie zespołów bólowych,

•  zaburzenia wegetatywne

UV- B     jako wspomaganie zasadniczego 
leczenia, 
               w celu normalizacji funkcji narządów 
wewnętrznych.

•   przykręgowo,
•   w obrebie stref Haeda

•  Mialgie,  zapalenia okołostawowe,
•  przewlekła egzema, 
•  dermatozy ze swędzeniem skóry.

background image

Promieniowanie UV-A o 

długości fali 400 nm

Penetruje najgłębiej,  do warstwy rozrodczej 
naskórka i w okolice naczyń krwionośnych. 

Stanowi ono 95 % energii promieniowania 
UV, jednak jego działanie na skórę jest ok. 
1000 razy słabsze niż promieniowania UV-B. 

Tylko w bardzo dużych dawkach wywołuje 
odczyn rumieniowy.

 Głównie na skutek 

działania fotonów UV-A dochodzi do szybkiej 
pigmentacji skóry (bez wcześniejszego 
wywołania rumienia) .

background image

Niekorzystne działanie po długotrwałej 
ekspozycji na działanie UV-A to:

przedwczesne starzenie skóry

zmiany w mikrokrążeniu skóry 
właściwej

reakcja fototoksyczna i fotoalergiczna

fotodermatozy

background image

Promieniowanie UV-B

Nie wnika głębiej poza naskórek 
zapoczątkowuje syntezę witaminy D3 
( głównie w zakresie długości fali 280-310 
nm), działa na układ krwiotwórczy i 
przemianę materii. 
Nawet w niewielkich dawkach wywołuje 
silny odczyn rumieniowy i powoduje 
oparzenia słoneczne. 

Powoduje powstawanie w skórze 
nadwodorotlenków steroidowych 
wykazujących silne działanie rakotwórcze.

background image

Promieniowanie UV-C

Wywiera najsilniejsze działanie 

fotochemiczne i wykazuje 

najsilniejsze szkodliwe działanie 

biologiczne. 

Jest wytwarzane przez specjalne 

lampy stosowane do wyjaławiania 

pomieszczeń zabiegowych, sprzętu i 

wody w basenach kąpielowych.

background image

Przeciwwskazania do stosowania 

promieniowania nadfioletowego

• gruźlica płuc,

• nowotwory

• wszystkie schorzenia w ostrej fazie,

• nadczynność tarczycy,

• czynna choroba żoładka i dwunastnicy,

• przewlekłe zapalenie wątroby,

• toczeń układowy,

• tężyczka,

• niewydolność krążenia,

• padaczka,

• zaburzenia ukrwienia skóry i tkanki podskórnej 
wskutek 
  zmian w mikrokrążeniu wystepujących np. w 
cukrzycy, 

• zmiany troficzne o dużym nasileniu,

• znamiona barwnikowe.

background image

Przeciwwskazania do 

stosowania 

promieniowania nadfioletowego

Wszystkie stany zagrażające 
reakcją fototoksyczną lub 
fotoalergiczną. 

Nie wykonuje się naświetlań 
promieniami UV albinosów !

background image

UV

 Odczyn na promieniowanie  UV zależy od płci

 

(mężczyźni są bardziej wrażliwi niż kobiety)

wrażliwość na promieniowanie UV jest większa 

u osób młodych niż u starszych 

wrażliwość jest większa u osób o większej 

pobudliwości nerwowej oraz u chorych, m.in. na 

nadciśnienie, nadczynność tarczycy, gruźlicę

 wrażliwość na UV zwiększa się w obszarze   

 przekrwienia skóry np. po zabiegach 

fizykalnych  

 (kąpielach, diatermii krótkofalowej)

background image

Sunlamp 70 UVA

Moc
promienników
120 W

Sunlamp 70 
UVA/B

background image

Bioptron

background image

Światło spolaryzowane

Polarized Polychromatic 

Incoherent 

Low Energy Radiation  (PILER)

Światło spolaryzowane liniowo -
to  niskoenergetyczne 

promieniowanie,  polichromatyczne, 
niekoherentne 

o długościach fali zawartych w 

przedziale 

400-2000 nm. 

background image

Wskazania

leczenie trudno gojących się ran i 
owrzodzeń, 

pourazowe zespoły bólowe, 

choroby reumatyczne, 

bóle głowy, 

infekcje, 

alergie, 

restytucja powysiłkowa.

background image

Przeciwwskazania

 

Brak jest doniesień na temat niepożądanych 
działań światła spolaryzowanego u osób 
z chorobami układu krążenia, zaburzeniami rytmu i 
nadciśnieniem tętniczym. 

Niewskazane jest aplikowanie tego typu światła 
bezpośrednio na miejsce gdzie wszczepiony jest 
stymulator i kardiowerter-defibrylator serca. 


Document Outline