Kierowanie, koordynacja, współdziałanie w sytuacjach kryzysowych

Kierowanie, koordynacja,

współdziałanie w

sytuacjach kryzysowych

Zarządzanie Kryzysowe

ćwiczenia

mgr inż. Magdalena Mytkowska Zakład Zarządzania Kryzysowego SGSP

Kierowanie a Koordynacja



Kierowanie to działanie decydujące o

zachowaniu innych ludzi, polegające na

określeniu celu działania osób

kierowanych, wydawaniu poleceń i

wykonywaniu określonych zadań.



Koordynacja to zorganizowne,

uporządkowane współdziałanie, zgranie ze

sobą różnych czynników umożliwiających

wykonywanie określonego działania.

Kilka przykładów



Wypadek drogowy;



Pożar lub wybuch gazu w budynku
mieszkalnym;



Wykolejenie pociągu;

Takie zdarzenia nie pociągają za sobą

konieczności tworzenia całej sieci

koordynacji.

Na ogół akcja ratownicza przeprowadzona

jest sprawnie przez zawodowe służby Straży

Pożarnej, Policji i Pogotowia Ratunkowego.

Zadania Instytucji wiodących (organizatora

działań odpowiedzialnego za reagowanie w

przypadku wystąpienia konkretnego

zagrożenia)



Pełnienie funkcji organizatora działań;



Opracowanie oraz aktualizacja planów

operacyjnych na wypadek wystąpienia
konkretnego zagrożenia;



Opracowanie propozycji, decyzji oraz

potrzeb w stosunku do innych instytucji w
zakresie współdziałania;



Zapewnienie ekspertów i doradztwa dla
Zespołu Reagowania Kryzysowego;



Utrzymanie kontaktu z środkami
masowego przekazu;



Organizowanie i prowadzenie szkoleń,
ćwiczeń w celu sprawdzenia i weryfikacji
opracowanego Planu Reagowania
Kryzysowego

Model zarządzania sytuacjami

kryzysowymi

Dowodzenie
służby

Koordynacja-władze lokalne

Wspomaganie-władze ponad lokalne

Przejęcie władzy - państwo

Poziomy reagowania

Zdarzenia
rutynowe

Sytuacje
kryzysowe

Kryzys

Stany
wyjątkowe

Zakres kompetencji

Zdecydowanie największe znaczenie ma

koordynacja podczas rozległych i

skomplikowanych nadzwyczajnych

zagrożeń ludzi i środowiska, tych

najtragiczniejszych wywołanych przez

walkę zbrojną, ale również zagrożenia

często o charakterze transgranicznym,

powodowane siłami natury bądź

katastrofami cywilizacyjnymi w dużej skali.

Do ostatniej kategorii można

zaliczyć:



Rozległe i długotrwałe powodzie;



Rozległe pożary lasów;



Huragany i trąby powietrzne;



Śnieżyce i zawieje śnieżne;



Rozległe i długo utrzymujące się epidemie

o skomplikowanym przebiegu choroby;

Olbrzymią rolę i znaczenie koordynacji
procesów reagowania kryzysowego
można ocenić w przypadku dwóch
nadzwyczajnych zagrożeń:



Rozległe i długotrwałe powodzie;



Rozległe pożary lasów;

Koordynacja podczas powodzi

Tragiczne skutki intensywnych rozległych
powodzi:



Utrata zdrowia lub życia ludzi i zwierząt;



Zalane grunty uprawne;



Konieczność ewaluacji ludzi;



Zniszczone lub uszkodzone domy, budynki
gospodarskie, obiekty inżynierskie,
techniczne itp.



Zalane drogi, szlaki komunikacyjne



Zalane oczyszczalnie ścieków, szamba,

wysypiska ścieków komunalnych i

przemysłowych;



Uwalnianie bakterii chorobotwórczych oraz

niebezpiecznych i szkodliwych substancji

chemicznych;



Zagrożenie epidemiczne: salmonella, dur

brzuszny, wirusowe zapalenie wątroby

typu A;



Konieczność zapewnienia wody pitnej



Straty moralne (strach, rozpacz, poczucie

niemocy)

Można uniknąć poprzez racjonalną,

planową i perspektywiczną strategię

ochrony przeciwpowodziowej a w

razie jej wystąpienia poprzez

profesjonalną i efektywną koordynację

wielopłaszczyznowych przedsięwzięć,

za które odpowiedzialność ponoszą

głównie administracja rządowa i

samorządowa, ale także społeczność

zagrożona tym żywiołem

Koordynacja podczas pożarów

lasów

Pożary lasów powodują nieodwracalne

skutki w drzewostanie i mikroflorze oraz

faunie leśnej, ale również zagrażają

skupiskom budynków mieszkalnych czy

obiektów przemysłowych.



W tych sytuacjach dominuje fizyczna

walka z pożarem profesjonalnych sił
Państwowej i Ochotniczej Straży Pożarnej,
służb leśnych i osób zdeterminowanych do
udziału w tych akcjach.



Często też w akcjach tych wykorzystuje się

sprzęt, technikę i zasoby ludzkie wojska.



Nie oznacza to że koordynacja działań nie

jest wymagana



Pełnienie funkcji koordynatora działań;



Wspieranie wójta;



Zapewnienie podstawowych warunków życia

poszkodowanym ludziom i przywróceniu

funkcjonowania newralgicznych instytucji i

urządzeń użyteczności publicznej.



Prowadzenie aktywnej działalności

informacyjnej praz pełnienie funkcji źródła

prognoz i analiz;



Nadzór nad szacowaniem strat i szkód

powstałych w wyniku sytuacji kryzysowej.

Zadania Zespołu Reagowania Kryzysowego –

Koordynatora Działań:

EWAKUACJA - pochodzi od łacińskiego

słowa evacuatio (znikanie) to

zorganizowane przemieszczenie ludzi,

niekiedy wraz z dobytkiem z miejsca w

którym występuje zagrożenie na

bezpieczny teren.

Jest jedną z podstawowych form ochrony

ludności w sytuacji różnej skali i rozmiarów

zagrożenia.

PODSTAWY PRAWNE



Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007r. o

Zarządzaniu Kryzysowym
Dz. U. z 2007 Nr 89, poz.590



Ustawa z dnia 18 kwietnia 2002r. o stanie

klęski żywiołowej
Dz. U. z 2002 Nr 62, poz. 558 ze zm.



Ustawa z dnia 21 czerwca 2002 r. o stanie

wyjątkowym
Dz. U. z 2002r. Nr 113, poz. 985 z poz. zm.

Rodzaje ewakuacji



Planowana polega na zawczasu
przygotowanym przemieszczeniu ludności z
rejonów przewidywanych działań sił zbrojnych
lub przyległych do zakładów pracy oraz
obiektów hydrotechnicznych i innych,
stanowiących w razie uszkodzenia lub awarii
potencjalne zagrożenie dla ludności.
Przygotowuje się ją w czasie pokoju a
realizuje w okresie wojny oraz w sytuacjach
wystąpienia symptomów zagrożenia.

• Ewakuacja doraźna - polega na

natychmiastowym przemieszczaniu
ludności z rejonów, w których wystąpiło
nieprzewidziane bezpośrednie zagrożenie
dla życia i zdrowia. Ten rodzaj ewakuacji
zarządza osoba kierująca akcją
ratowniczą, a pomocą w jej
przeprowadzaniu są służby ratownicze.



Samoewakuacja – jako pewna forma

ewakuacji doraźnej, gdzie o jej
konieczności podejmuje samodzielna
osoba poszkodowana lub zagrożona.

Ewakuacja I stopnia

Prowadzona jest po wystąpieniu pożaru lub innego

niebezpiecznego zdarzenia miejscowego (wybuchu,

awarii technicznej, chemicznej itp.) w celu ratowania

życia i zdrowia osób poszkodowanych lub znajdujących

się w strefie bezpośredniego zagrożenia, ratowanie

życia zwierząt oraz mienia, w tym zabytków i ważnej

dokumentacji.

Ponieważ ewakuacja I stopnia ma najczęściej związek z

działaniami w strefie bezpośredniego zagrożenia życia i

zdrowia, do jej przeprowadzenia należy przewidzieć siły

i środki podmiotów ratowniczych dysponujących

odpowiednim wyposażeniem ochronnym oraz

niezbędną wiedzą do wykonywania działań we

wspomnianej strefie, przede wszystkim Krajowego

Systemu Ratowniczo-Gaśniczego.

Ewakuacja II stopnia

Prowadzona jest w związku z groźbą wystąpienia lub

wystąpieniem zagrożeń wielkoobszarowych, innych

niż zagrożenia militarne (np. powodzie, poważne

awarie przemysłowe, zagrożenia radiacyjne, pożary

obszarów leśnych itp.).

Cechą charakterystyczną ewakuacji II stopnia jest

sytuacja, w której dostępna na co dzień ilość sił i

środków jest niewystarczająca.

Ponieważ ewakuacja II stopnia dotyczy obszarów o

zagrożeniu potencjalnym, do jej prowadzenia mogą

być wykorzystane podmioty realizujące zadania w

zakresie ochrony ludności nie dysponujące

specjalistycznym sprzętem ochronnym oraz wiedzą

niezbędną do wykonywania działań w strefie

bezpośredniego zagrożenia życia i zdrowia.

Ewakuacja III stopnia

Prowadzona w związku z zagrożeniami

związanymi z zewnętrznym zagrożeniem

bezpieczeństwa państwa (kryzysem polityczno-

militarnym) oraz wojną.

W ramach ewakuacji III stopnia wyróżnia się

następujące jej warianty:



organizację ewakuacji z rejonów (miejsc), które

należy opuścić z punktu widzenia interesu

prowadzania działań przez Siły Zbrojne;



organizację ewakuacji ludności, która wyrazi chęć

opuszczenia obszarów potencjalnie zagrożonych

prowadzeniem działań militarnych;



samoewakuację ludności.

Zabezpieczenie procesu ewakuacji

Zabezpieczenie transportowe



polega na precyzyjnym zaplanowaniu niezbędnej

ilości środków transportowych do przewozu

ewakuowanej ludności z rejonów ewakuacji do

rejonów rozmieszczenia. W planowaniu środków

transportowych należy uwzględnić: transport

kolejowy, transport samochodowy, własne środki

transportowe ewakuowanej ludności oraz (w

przypadku braku możliwości zapewnienia środków

transportu) ewakuację pieszą.

Zabezpieczenie techniczne



zabezpieczenie techniczne ewakuacji ludności

stanowią punkty pomocy technicznej i środki

łączności, w które powinny być wyposażone organy

i elementy ewakuacji (przyjęcia) ludności.



środki łączności zapewniają szefowie OC.

Zabezpieczenie porządkowo-ochronne



utrzymanie ładu i porządku;



ochronę mienia ewakuowanej ludności;



regulację ruchu na trasach przemieszczania

ewakuowanej ludności;

Zabezpieczenie medyczno-sanitarne



doraźna pomoc przedlekarska



opieka sanitarno-epidemiologiczna



Zabezpieczenie socjalno-bytowe



zakwaterowanie



zaopatrzenie



zabezpieczenie artykułów konsumpcyjnych

(żywność, woda, odzież, energia itp.) organizują

szefowie OC województw i tych gmin, na terenie

których planowane jest rozmieszczenie

ewakuowanej ludności.



Zabezpieczenie łączności



łączność powiadamiania – wykorzystuje się

dostępne środki łączności radiowej i przewodowej, w

tym regionalne rozgłośnie radiowe i telewizyjne oraz

CB radio



łączność kierowania i współdziałania – wykorzystuje

się środki łączności telefonicznej, radiotelefonicznej,

dalekopisowej, faksowej i internetowej.

Olbrzymie znaczenie we wszystkich przypadkach,

sytuacjach i przedsięwzięciach reagowania

kryzysowego ma „współdziałanie”

Warunkiem współdziałania jest dobra wola, chęć

współpracy i poczucie obowiązku, ale przede

wszystkim precyzyjne określenie zadań i obowiązków

na ich uczestników.

Formy i zasady współdziałania powinny być

dostosowane do:



Rodzaju i skali zagrożenie



Dynamiki rozwoju zagrożenia, a co za tym idzie tryb

uruchamiania sił i środków do określonego działania

Schemat współdziałania przy

zdarzeniach np.

Katastrofa Komunikacyjna

Powiatowe Centrum

Zarządzania Kryzysowego

Państwowa Straż Pożarna

Koordynator

Jednostka

Wiodąca

Służby Pomocnicze wg siatki bezpieczeństwa

Pogotowie

Techniczne

Ratownictwo

chemiczne

Zarząd

dróg

Policja

Czynności wykonywane przy

katastrofie komunikacyjnej:

PCZK:

przyjęcie informacji;

wstępna weryfikacja informacji;

przekazywanie informacji do policji , PSP, gminy;
w przypadku dużego rozmiaru katastrofy do
Starosty, Dyrektora WZKOLSO;

alarmowanie, ostrzeganie i zapewnienie obiegu
informacji;

współdziałanie z kierującymi akcją ratunkową;

przekazanie informacji do WCZK i mediów – w
razie potrzeby (za zgodą Starosty).

PSP:

przekazanie informacji do Policji, Pogotowia;

kierowanie i organizacja akcji;

rozpoznanie zagrożenia (występowanie

materiałów niebezpiecznych);

oznakowanie miejsca zdarzenia i wyznaczenie

stref ochronnych;

udzielenie pomocy przedlekarskiej;

uwolnienie ludzi z wraków pojazdów;

uszczelnienie, przepompowanie, neutralizacja

materiałów niebezpiecznych;

ewakuacja z I strefy zagrożenia;

usuwanie wraków zagrażających bezpieczeństwu

ruchu;

organizowanie sztabu akcji ratowniczej;

oświetlenie terenu i zasilenie urządzeń energią
elektryczną;

podejmowanie decyzji o wstrzymaniu ruchu
komunikacji lub o pracach wyburzeniowych;

przejmowanie niezbędnego sprzętu od osób
fizycznych i prawnych;

zabezpieczenie logistyczne terenu akcji.

Policja:

przekazanie informacji do PSP i pogotowia

ratunkowego;

zapewnienie dojazdów i kierowanie ruchem;

oznakowanie terenu;

uwolnienie poszkodowanych przed przybyciem

PSP;

pilotowanie jednostek ratowniczych;

udzielenie I pomocy;

nadawanie komunikatów i organizowanie

ewakuacji;

dochodzenie powypadkowe;

udział w pracach sztabu ratowniczego;

zabezpieczenie mienia.

Pogotowie Ratunkowe:

przekazanie informacji do PSP i Policji;

uruchomienie pomocy medycznej;

transport rannych do szpitala;

zabezpieczenie medyczne służb ratowniczych na
miejscu akcji;

udział w pracach sztabu akcji.

Instytucja wspierająca (pomocnicza) to
jeden lub kilka podmiotów administracji
rządowej, samorządowej, prywatnej,
społecznej, której zadaniem jest
zapewnienie dostarczenia określonej
pomocy instytucjom wiodącym podczas
prowadzenia akcji ratunkowej.

Instytucje te opracowują plany działania

w swoim zakresie dla poszczególnych

rodzajów zagrożeń.

Schemat współdziałania przy wystąpieniu

demonstracji lub zamieszek

KOORDYNATOR PCZK

JED. WIODĄCA Policja Komenda Woj. Policji

Pogotowie Ratunkowe

DYSPOZYCJE PSZOZ
OD POLICJI

PSP

PWiK

Rejon Gazowniczy

Document Outline