Relacje
nauczyciel - rodzic
Relacje
nauczyciel - rodzic
Współpraca jest jednym z
najtrudniejszych aspektów relacji
międzyludzkich. Wymaga
kompromisów, często rezygnowania z
własnych celów, dla obopólnej korzyści.
Współpracowanie to umiejętność pracy
w grupie, wspólne rozwiązywanie
problemów dla wspólnych korzyści.
W procesie kształcenia i wychowania
dziecka kluczowy jest rozwój
osobowościowy ucznia. Wobec tego,
nauczyciele, dla jego dobra powinni za
wszelką cenę starać się aby ich relacje z
rodzicami były jak najlepsze, nawet w
sytuacjach, kiedy jest to bardzo trudne.
Niekorzystna jest sytuacja jeśli ta
współpraca ogranicza się wyłącznie do
zebrań z rodzicami, podczas których
mówi się o ocenach, zachowaniu
uczniów, czy też potrzebach klasy oraz
szkoły. W takiej sytuacji rodzice są
jedynie „klientami”, a nie partnerami
szkoły.
W ostatnim czasie nastąpił zwrot.
Traktowanie przedmiotowe,
zastępujemy podmiotowym, a więc
rodzic jest dla nas równorzędnym
partnerem w dialogu interpersonalnym.
Rodzice są głównym partnerem szkoły
w procesie wychowania, dlatego też ich
udział w pracy wychowawczej szkoły
jest niezbędny. Aktywne
współuczestnictwo wymaga od rodziców
i nauczycieli uzgodnienia wspólnego
programu działania oraz ustalenia
sposobów i form oddziaływania na
dzieci.
Prawa rodziców
prawo do poszanowania władzy
rodzicielskiej w dziedzinie wychowania
Konwencja o Prawach Dziecka art. 14.2, 18.2
Europejska Konwencja Praw Człowieka
prawo pierwszeństwa rodziców w
wychowaniu i nauczaniu dzieci
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka art. 16.3
Ustawa o systemie oświaty art. 1.2
prawo do nauczania dziecka poza szkołą
Ustawa o systemie oświaty art. 16.8
Prawo do współdecydowania w sprawach
szkoły i oświaty
Ustawa o systemie oświaty art. 1.2, 12.1, 16.8.9
prawo do współdecydowania o
wcześniejszym rozpoczęciu nauki
Ustawa o systemie oświaty art. 16.1
prawo do uzyskania informacji o wynikach
w nauce dziecka
Rozporządzenie MEN nr 29 z dnia 24.09.1992
prawo do pomocy ze strony państwa i
instytucji społecznych
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka art. 16.3
Konwencja o Prawach Dziecka art. 18.2
Ustawa o systemie oświaty art. 1.2
prawo do bezpłatnego nauczania
Powszechna Deklaracja Praw Człowieka art. 26.1
prawo do indywidualnego toku nauczania
Ustawa o systemie oświaty art. 66.1
Czego rodzice oczekują od nauczyciela?
Czego nauczyciel oczekuje od rodziców?
Rodzice oczekują od
nauczyciela:
zapewnienia indywidualnego rozwoju ich
dziecka
zwracania uwagi na relacje społeczne w
klasie
dobrej informacji na wywiadówkach
pobudzania zdolności dziecka
delikatności i kultury przy przekazywaniu
informacji o trudnościach dzieci
dyskrecji rozmów o uwagach i
zastrzeżeniach
Aby relacje nauczyciela i
rodzica były odpowiednie,
dobry nauczyciel powinien:
unikać negatywnego nastawienia
powstrzymywać się od osądów
traktować rodzica jak równorzędnego
partnera, bez względu na różnice jakie
mogą ich dzielić
umiejętnie i taktownie zadawać pytania
i udzielać na nie odpowiedzi
Nauczyciele oczekują od
rodziców:
szczerej rozmowy o dziecku i jego
problemach
otwartości i zrozumienia
aby przy dzieciach nie wyrażali złych
opinii na temat szkoły i nauczycieli
stosowania ustalonych oddziaływań
(ujednolicenia oddziaływań
wychowawczych)
systematycznego kontaktu z
nauczycielem i szkołą
wzajemnego szacunku
wsparcia w procesie nauczania
efektywnej współpracy przy
rozwiązywaniu problemów
Bariery w relacjach
nauczyciele - rodzice:
zbyt małe zaangażowanie w życie klasy,
szkoły
roszczeniowa postawa rodzica
bierność rodzica w trakcie spotkań
brak wsparcia działań w procesie
dydaktycznym
przenoszenie odpowiedzialności za
dziecko na nauczyciela
kwestionowanie wymagań i
podejmowanych działań
wychowawczych
brak odpowiedniej motywacji dla
dziecka
opóźnione reakcje rodzica
Bariery w relacjach
rodzice - nauczyciele
negatywne doświadczenia z własnego
dzieciństwa
negatywne doświadczenia z innymi
pedagogami
różnice w pojmowaniu procesu
dydaktycznego i sposobów utrzymania
dyscypliny
obawa przed wyrażeniem własnego
zdania
traktowanie nauczyciela jako konkurenta
rodziców
nielicznie się z opinią i możliwościami
rodziców
brak delikatności w przekazywaniu
informacji o dziecku
brak odpowiedniego miejsca i czasu
spotkania
zbyt małe możliwości współpracy z
rodzicami
Metody zwiększające
skuteczność współpracy
między nauczycielem a
rodzicami:
budowanie poczucia ważności
traktowanie rodziców podmiotowo
podkreślanie znaczenia otwartej
dyskusji
niepodawanie gotowych rozwiązań
budowanie poczucia wsparcia
podkreślanie mocnych stron dziecka
podawanie faktów (bez uogólniania,
oceniania, wracania do przeszłości;
ważna jest aktualnie rozpatrywana
sprawa)
krytykowanie zachowania, a nie
dziecka
ustosunkowanie się do zaistniałej
sytuacji
jednoznaczne określenie swoich oczekiwań
wobec rodzica
umożliwienie wypowiedzenia się przez
rodzica
okazanie zrozumienia
mówienie o tym, co należałoby zrobić, nie
wyliczanie przewinień
pamiętanie o komunikacji niewerbalnej
Jak należy współdziałać?
Sposobów współdziałania jest tak wiele
i są tak różne jak różnorodne są
środowiska, ich cechy i problemy.
Jednak w większości środowisk, te
problemy i możliwości ich rozwiązania
są podobne.
Zasady współpracy z
rodzicami:
zasada pozytywnej motywacji,
zasada partnerstwa
zasada wielostronnego przepływu
informacji
zasada jedności oddziaływań
zasada aktywnej i systematycznej
współpracy
Dajmy rodzicom to, czego
od nas oczekują…
Skuteczne nauczanie ich dzieci
Wzajemnej komunikacji
Gwarancja bezpieczeństwa ich dzieci
Zaangażowanie w życie klasy
Budowanie relacji…
Poznajmy potrzeby rodziców
Informujmy rodziców o wszystkich
sprawach z wyprzedzeniem
Traktujmy rodziców przyjaźnie i z
szacunkiem
Przykłady podmiotowego
traktowania rodziców
1. Gablotka na korytarzu- znajdują się na niej
informacje dotyczące życia klasy, fotografie z
różnych imprez, informacje dla rodziców
dotyczące np. zebrań, ciekawych wydarzeń
które mogą zainteresować rodziców.
2. Terminarz zebrań klasowych- terminarz
wszystkich spotkań z rodzicami planowanych w
najbliższym roku szkolnym. Oczywiście nie
zawsze jest to możliwe, ale zawsze można
chociaż nakreślić ilość spotkań, mniej więcej
ich termin i tematykę.
3. Ankiety dla rodziców- poprośmy rodziców o
wypełnienie anonimowej ankiety na temat
np. oceny naszej pracy, oczekiwań wobec
nauczycieli, szkoły.
4. Informacja o nauczycielu- przedstawmy się
na pierwszym zebraniu, powiedzmy coś o
sobie, nie tylko o swoim wykształceniu, ale
też o zainteresowaniach, naszych
pomysłach w stosunku do klasy.
Gdańsk, 1 września 2012 r.
Szanowni Państwo,
Zapraszam na naszą comiesięczną wywiadówkę klasową. Odbędzie się
ona w środę 14 września w Sali 104 na parterze szkoły. Początek
godzina 17.00, zakończenie planuje około godziny 19.00. Ponieważ
jest to pierwsze w tym roku szkolnym zebranie, będzie ono miało
charakter głównie informacyjny. Proponuje następujący porządek:
1. Powitanie, przedstawienie rodziców nowych uczniów.
2. Informacja o terminach wynikających z organizacji roku szkolnego
– święta, dni wolne do odpracowania, ferie, zakończenie roku
szkolnego, egzaminy.
3. Informacja o przedmiotach i nauczycielach uczących w naszej
klasie.
4. Informacja o planowanej tematyce godzin wychowawczych.
5. Planowane uroczystości szkolne i wycieczki.
6. Pytania i wnioski rodziców.
Większość informacji (pkt. 2-5) otrzymacie Państwo na piśmie.
Do zobaczenia w środę 14 września. Liczę na Państwa przybycie
Wychowawca Jan Nowakowski
Ostatnia praca domowa, zadanie
dotyczące interferencji fal, rozwiązane
zostało poprawnie, w sposób wskazujący
na dobre zrozumienie problemu.
Ogromnie mnie to ucieszyło. Niestety
liczba błędów rachunkowych jest ciągle
jeszcze spora. Radzę ćwiczyć,
rozwiązywać proste słupki i równania z
jedną niewiadomą. A na zakończenie
pracy rzetelnie sprawdzać wszystkie
obliczenia.
Bibliografia
E. K. McEwan, Jak sobie radzić z rodzicami, którzy są źli,
zmęczeni, bezradni lub po prostu stuknięci, WSiP,
Warszawa 2008.
I. Dzierzgowska, Rodzice w szkole. Poradnik dla
dyrektorów szkół, nauczycieli i rodziców, CODN,
Warszawa 1999.
Ł. Muszyńska (red.), Rodzice i nauczyciele, Warszawa
1975.
http://pedagog.gim13bytom.w.interia.pl/html/relacje.html
http://pl.shvoong.com/social-
sciences/education/1935208-podmiotowo%C5%9B
%C4%87-edukacji-wychowaniu-cz/
Dziękujemy za uwagę
Daria Rabik
Agnieszka Kłopotek-Główczewska