background image

 

 

 

 

Farmakokinetyka kliniczna

Farmakokinetyka kliniczna

dr hab. med. Marlena Broncel

dr hab. med. Marlena Broncel

Klinika Chorób Wewnętrznych z Oddziałem Farmakologii 

Klinika Chorób Wewnętrznych z Oddziałem Farmakologii 

Klinicznej i Terapii Monitorowanej , Uniwersytet 

Klinicznej i Terapii Monitorowanej , Uniwersytet 

Medyczny

Medyczny

ul.Kniaziewicza 1/5

ul.Kniaziewicza 1/5

tel. 42 651 10 59; e-mail: ttm@ttm.org.pl

tel. 42 651 10 59; e-mail: ttm@ttm.org.pl

Adiunkt dydaktyczny- dr n.med. Agnieszka Bała

Adiunkt dydaktyczny- dr n.med. Agnieszka Bała

 

 

background image

 

 

 

 

FARMAKOKINETYKA

FARMAKOKINETYKA

jest dziedziną nauki, która zajmuje się matematyczną 

jest dziedziną nauki, która zajmuje się matematyczną 

oceną procesów kinetycznych, 

oceną procesów kinetycznych, 

jakim lek podlega w ustroju:

jakim lek podlega w ustroju:

                

                

uwalnianie-            

uwalnianie-            

L

L

IBERATION

IBERATION

                

                

wchłanianie-          

wchłanianie-          

A

A

BSORPTION

BSORPTION

                

                

dystrybucja-          

dystrybucja-          

D

D

ISTRIBUTION

ISTRIBUTION

                

                

biotransformacja-   

biotransformacja-   

M

M

ETABOLISM

ETABOLISM

                

                

wydalanie-             

wydalanie-             

E

E

XCRETION

XCRETION

ELIMINACJA LEKU jest sumą dwóch procesów:     

ELIMINACJA LEKU jest sumą dwóch procesów:     

                         

                         

metabolizmu i wydalania

metabolizmu i wydalania

background image

 

 

 

 

„ to, co organizm robi z lekiem”

 van Zanten, 2005

FARMAKOKINETYKA

FARMAKOKINETYKA

FARMAKOKINETYKA

FARMAKOKINETYKA

background image

 

 

 

 

FARMAKOKINETYKA KLINICZNA

FARMAKOKINETYKA KLINICZNA

nauka mająca na celu wykorzystanie 

nauka mająca na celu wykorzystanie 

farmakokinetyki do bezpiecznego i 

farmakokinetyki do bezpiecznego i 

skutecznego kierowania leczeniem 

skutecznego kierowania leczeniem 

indywidualnego pacjenta

indywidualnego pacjenta

background image

 

 

 

 

GŁÓWNE ZADANIA 

GŁÓWNE ZADANIA 

FARMAKOKINETYKI KLINICZNEJ

FARMAKOKINETYKI KLINICZNEJ

ustalenie schematu dawkowania 

ustalenie schematu dawkowania 

leku dla indywidualnego pacjenta

leku dla indywidualnego pacjenta

modyfikacja ustalonego schematu 

modyfikacja ustalonego schematu 

dawkowania

dawkowania

konsultacja farmakokinetyczna – 

konsultacja farmakokinetyczna – 

ustalenie przyczyny braku 

ustalenie przyczyny braku 

skuteczności lub wystąpienia 

skuteczności lub wystąpienia 

objawów niepożądanych

objawów niepożądanych

background image

 

 

 

 

DEFINICJE

DEFINICJE

1.FARMAKOKINETYKA LINIOWA

1.FARMAKOKINETYKA LINIOWA

 – opisuje 

 – opisuje 

procesy, których szybkości są liniową 

procesy, których szybkości są liniową 

funkcją stężenia leku we krwi

funkcją stężenia leku we krwi

2.FARMAKOKINETYKA NIELINIOWA

2.FARMAKOKINETYKA NIELINIOWA

 – brak 

 – brak 

wprost proporcjonalnej zależności 

wprost proporcjonalnej zależności 

między stężeniem leku a podaną 

między stężeniem leku a podaną 

dawką

dawką

3.FARMAKOKINETYKA POPULACYJNA

3.FARMAKOKINETYKA POPULACYJNA

 – 

 – 

zajmuje się indywidualizacją terapii na 

zajmuje się indywidualizacją terapii na 

podstawie pomiaru stężenia leku we 

podstawie pomiaru stężenia leku we 

krwi i farmakologicznych parametrów 

krwi i farmakologicznych parametrów 

danej populacji

danej populacji

background image

 

 

 

 

 odpowiedź organizmu na efekt 
terapeutyczny 

 biochemiczny i fizjologiczny efekt 
działania leku

czyli: 

„ to, co lek robi z organizmem”

 

van Zanten, 2005

 

 

Farmakodynamika

Farmakodynamika

 

 

Farmakodynamika

Farmakodynamika

background image

 

 

 

 

Modelowanie 

Modelowanie 

farmakokinetyczno-

farmakokinetyczno-

farmakodynamiczne

farmakodynamiczne

PK/PD modelling

PK/PD modelling

 

 

Analiza związku między dawką, 

Analiza związku między dawką, 

stężeniem a efektem działania leku

stężeniem a efektem działania leku

Cel:

Cel:

Wzrost skuteczności terapii

Wzrost skuteczności terapii

Poprawa bezpieczeństwa terapii

Poprawa bezpieczeństwa terapii

Redukcja kosztów leczenia

Redukcja kosztów leczenia

background image

 

 

 

 

Model PK / PD          

Model PK / PD          

optymalna antybiotykoterapia

optymalna antybiotykoterapia

Ant

Ant

y

y

biot

biot

yk

yk

Stężenie 

Stężenie 

w miejscu 

w miejscu 

infekcji

infekcji

Pat

Pat

ogen

ogen

PK

PK

PD

PD

Eradykacja 

Eradykacja 

patogenu

patogenu

Wynik 

Wynik 

leczenia

leczenia

Pacjent

 Stan ogólny, wiek

 Odporność 

 Wydolność 
narządowa

background image

 

 

 

 

Model PK / PD

Model PK / PD

Model PK / PD

Model PK / PD

Określa optymalną dawkę, czas i 

Określa optymalną dawkę, czas i 

sposób podawania antybiotyków

sposób podawania antybiotyków

Poprawia wyniki terapii

Poprawia wyniki terapii

Zapobiega rozwojowi kolonizacji i 

Zapobiega rozwojowi kolonizacji i 

szerzeniu się wielooporności

szerzeniu się wielooporności

background image

 

 

 

 

POSTAĆ LEKU

POSTAĆ LEKU

SUBSTANCJA LECZNICZA

SUBSTANCJA LECZNICZA

SUBSTANCJE POMOCNICZE:

SUBSTANCJE POMOCNICZE:

a) właściwości użytkowe

a) właściwości użytkowe

b) rozcieńczenie substancji leczniczej

b) rozcieńczenie substancji leczniczej

c) odpowiednie wchłanianie substancji 

c) odpowiednie wchłanianie substancji 

leczniczej

leczniczej

d) zabezpieczenie przed rozkładem

d) zabezpieczenie przed rozkładem

background image

 

 

 

 

background image

 

 

 

 

UWALNIANIE LEKU

UWALNIANIE LEKU

Uwalnianie leku polega na przechodzeniu substancji 

Uwalnianie leku polega na przechodzeniu substancji 

leczniczej z postaci leku (np. drażetka, tabletka) do 

leczniczej z postaci leku (np. drażetka, tabletka) do 

roztworu w płynach organizmu 

roztworu w płynach organizmu 

Dzieli się na trzy etapy

Dzieli się na trzy etapy

:

:

1.

1.

Rozpad postaci leku

Rozpad postaci leku

2.

2.

Rozpuszczenie substancji leczniczej

Rozpuszczenie substancji leczniczej

3.

3.

Dyfuzję leku do miejsca wchłaniania

Dyfuzję leku do miejsca wchłaniania

background image

 

 

 

 

Rozpad postaci leku 

Rozpad postaci leku 

i rozpuszczanie

i rozpuszczanie

substancji leczniczej

substancji leczniczej

background image

 

 

 

 

Dyfuzja leku do miejsca 

Dyfuzja leku do miejsca 

wchłaniania

wchłaniania

Podaż płynów w czasie doustnego 

Podaż płynów w czasie doustnego 

podawania leków przyspiesza dyfuzję

podawania leków przyspiesza dyfuzję

Przyjęcie pokarmu proces ten opóźnia

Przyjęcie pokarmu proces ten opóźnia

background image

 

 

 

 

DOSTĘPNOŚĆ 

DOSTĘPNOŚĆ 

FARMACEUTYCZNA

FARMACEUTYCZNA

     

     

Jest to mierzona w warunkach 

Jest to mierzona w warunkach 

   

   

in vitro ilość substancji leczniczej 

in vitro ilość substancji leczniczej 

uwalniającej się z postaci leku i 

uwalniającej się z postaci leku i 

rozpuszczającej się w otaczającym 

rozpuszczającej się w otaczającym 

płynie oraz szybkość z jaką ten 

płynie oraz szybkość z jaką ten 

proces zachodzi

proces zachodzi

background image

 

 

 

 

WCHŁANIANIE

WCHŁANIANIE

jest to przenoszenie substancji

jest to przenoszenie substancji

leczniczej z miejsca wchłaniania do 

leczniczej z miejsca wchłaniania do 

krążenia ogólnego

krążenia ogólnego

background image

 

 

 

 

Wchłanianie

Wchłanianie

1. Właściwości fizykochemiczne 

1. Właściwości fizykochemiczne 

substancji leczniczej: 

substancji leczniczej: 

  

  

stopień jonizacji, rozpuszczalność 

stopień jonizacji, rozpuszczalność 

w tłuszczach, wielkość cząsteczki

w tłuszczach, wielkość cząsteczki

,

,

 

 

budowa chemiczna, sposób 

budowa chemiczna, sposób 

formułowania, szybkość 

formułowania, szybkość 

rozpuszczania, właściwości postaci 

rozpuszczania, właściwości postaci 

leku, substancji pomocniczych

leku, substancji pomocniczych

2.Właściwości błon biologicznych

2.Właściwości błon biologicznych

(struktura chemiczna, morfologiczna, 

(struktura chemiczna, morfologiczna, 

ładunek elektryczny)

ładunek elektryczny)

background image

 

 

 

 

Rodzaje mechanizmów 

Rodzaje mechanizmów 

transportu leków przez błony 

transportu leków przez błony 

biologiczne:

biologiczne:

1.

1.

dyfuzja bierna

dyfuzja bierna

2.

2.

transport przez tworzenie par 

transport przez tworzenie par 

jonowych

jonowych

3.

3.

transport przenośnikowy 

transport przenośnikowy 

(aktywny, ułatwiony)

(aktywny, ułatwiony)

4.

4.

transport konwekcyjny 

transport konwekcyjny 

(przenikanie przez pory)

(przenikanie przez pory)

5.

5.

pinocytoza

pinocytoza

background image

 

 

 

 

TRANSPORT BIERNY

TRANSPORT BIERNY

Szybkość tego transportu zależy 

Szybkość tego transportu zależy 

głównie od stężenia leków po obu 

głównie od stężenia leków po obu 

stronach błony

stronach błony

Transport ten nie wymaga energii

Transport ten nie wymaga energii

Na szybkość tego transportu ma  

Na szybkość tego transportu ma  

wpływ rozpuszczalność w tłuszczach, 

wpływ rozpuszczalność w tłuszczach, 

wielkość cząsteczki oraz stopień 

wielkość cząsteczki oraz stopień 

jonizacji środowiska

jonizacji środowiska

 

 

background image

 

 

 

 

Stała dyfuzji

Stała dyfuzji

Swoista zdolność danego związku do 

Swoista zdolność danego związku do 

dyfuzji w materiale błony

dyfuzji w materiale błony

Zależy od współczynnika podziału 

Zależy od współczynnika podziału 

tłuszcz/woda

tłuszcz/woda

background image

 

 

 

 

Stała dysocjacji

Stała dysocjacji

To taka wartość pH, przy której liczba cząsteczek 

To taka wartość pH, przy której liczba cząsteczek 

zjonizowanych danego związku jest równa liczbie 

zjonizowanych danego związku jest równa liczbie 

cząsteczek niezjonizowanych

cząsteczek niezjonizowanych

Słabe kwasy- lepsze wchłanianie ze środowiska 

Słabe kwasy- lepsze wchłanianie ze środowiska 

kwaśnego: żołądka

kwaśnego: żołądka

Słabe zasady-lepsze wchłanianie w dwunastnicy, 

Słabe zasady-lepsze wchłanianie w dwunastnicy, 

jelicie cienkim i grubym

jelicie cienkim i grubym

Leki elektrycznie obojętne: alkohol, glikozydy 

Leki elektrycznie obojętne: alkohol, glikozydy 

nasercowe

nasercowe

background image

 

 

 

 

TRANSPORT PRZENOŚNIKOWY 

TRANSPORT PRZENOŚNIKOWY 

AKTYWNY

AKTYWNY

Zależny jest od nakładu energii

Zależny jest od nakładu energii

Ulega tzw. „wysyceniu”

Ulega tzw. „wysyceniu”

Szybkość jego zależy głównie od 

Szybkość jego zależy głównie od 

sprawności enzymów przenośnikowych 

sprawności enzymów przenośnikowych 

a ta zależy od: sprawności ATP–azy 

a ta zależy od: sprawności ATP–azy 

błonowej, temperatury ciała, 

błonowej, temperatury ciała, 

czynników toksycznych, ilości tlenu, 

czynników toksycznych, ilości tlenu, 

genetyki itp.             

genetyki itp.             

background image

 

 

 

 

TRANSPORT PRZENOŚNIKOWY 

TRANSPORT PRZENOŚNIKOWY 

AKTYWNY

AKTYWNY

1.leki wydzielające do żółci

1.leki wydzielające do żółci

2.leki wydzielające się przez kanaliki 

2.leki wydzielające się przez kanaliki 

nerkowe do moczu

nerkowe do moczu

3.leki przechodzące przez łożysko

3.leki przechodzące przez łożysko

4.leki przechodzące przez barierę 

4.leki przechodzące przez barierę 

krew-mózg

krew-mózg

fluorouracyl, glikozydy nasercowe, 

fluorouracyl, glikozydy nasercowe, 

testosteron, estradiol, witamina B1

testosteron, estradiol, witamina B1

background image

 

 

 

 

background image

 

 

 

 

TRANSPORT UŁATWIONY

TRANSPORT UŁATWIONY

Odbywa się z udziałem nośnika, bez 

Odbywa się z udziałem nośnika, bez 

nakładów energetycznych i nie może 

nakładów energetycznych i nie może 

przebiegać wbrew gradientowi 

przebiegać wbrew gradientowi 

stężeń.

stężeń.

background image

 

 

 

 

PINOCYTOZA

PINOCYTOZA

Rodzaj fagocytozy

Rodzaj fagocytozy

Związki tłuszczowe, witaminy 

Związki tłuszczowe, witaminy 

rozpuszczalne w tłuszczach (ADEK), 

rozpuszczalne w tłuszczach (ADEK), 

ferrytyna, insulina

ferrytyna, insulina

background image

 

 

 

 

TRANSPORT KONWEKCYJNY

TRANSPORT KONWEKCYJNY

Polega na przenikaniu wraz z 

Polega na przenikaniu wraz z 

rozpuszczalnikiem leków 

rozpuszczalnikiem leków 

nierozpuszczalnych w lipidach o małej 

nierozpuszczalnych w lipidach o małej 

masie cząsteczkowej

masie cząsteczkowej

amid kwasu nikotynowego, sulfonamidy, 

amid kwasu nikotynowego, sulfonamidy, 

nikotyna, efedryna, kwas 

nikotyna, efedryna, kwas 

acetylosalicylowy, kofeina

acetylosalicylowy, kofeina

background image

 

 

 

 

DOSTĘPNOŚĆ BIOLOGICZNA

DOSTĘPNOŚĆ BIOLOGICZNA

      

      

Oznacza szybkość i stopień 

Oznacza szybkość i stopień 

wchłaniania substancji leczniczej 

wchłaniania substancji leczniczej 

          

          

do krążenia ogólnego

do krążenia ogólnego

background image

 

 

 

 

background image

 

 

 

 

Badanie dostępności 

Badanie dostępności 

biologicznej in vivo

biologicznej in vivo

Oznaczenie stężenia leku lub i jego 

Oznaczenie stężenia leku lub i jego 

metabolitów w płynach ustrojowych: 

metabolitów w płynach ustrojowych: 

krew, osocze, mocz

krew, osocze, mocz

Parametry

Parametry

 opisujące dostępność 

 opisujące dostępność 

biologiczną leku:

biologiczną leku:

AUC

AUC

-pole powierzchni pod krzywą 

-pole powierzchni pod krzywą 

zależności zmian stężenia leku od czasu

zależności zmian stężenia leku od czasu

C

C

max

max

-maksymalne stężenie leku

-maksymalne stężenie leku

t

t

max

max

-

-

 czas po jakim jest osiągane 

 czas po jakim jest osiągane 

C

C

max

max

background image

 

 

 

 

Farmakokinetyka leku we 
krwi

S

że

n

ie

 l

e

ku

 w

 s

u

ro

w

ic

y

 

Czas (godziny)

(m

cg

/m

l)

0

2

4

6

8

10

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Dawka

Dawka

  C 

max

      

MIC

background image

 

 

 

 

Farmakokinetyka leku we 
krwi

S

że

n

ie

 l

e

ku

 w

 s

u

ro

w

ic

y

 

Czas (godziny)

(m

cg

/m

l)

0

2

4

6

8

10

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

Dawka

Area Under Curve

(AUC)

  C 

max

background image

 

 

 

 

Pole pod krzywą stężeń AUC

Pole pod krzywą stężeń AUC

Jest to miara ilości leku, 
jaka dociera do krążenia 
ogólnego w postaci 
niezmienionej

background image

 

 

 

 

Przedstawienie parametrów określające 

Przedstawienie parametrów określające 

dostępność biologiczną leku

dostępność biologiczną leku

background image

 

 

 

 

DOSTĘPNOŚĆ BIOLOGICZNA

DOSTĘPNOŚĆ BIOLOGICZNA

BEZWGLĘDNA

BEZWGLĘDNA

porównanie badanego lek podanego 

porównanie badanego lek podanego 

pozanaczyniowo z tym samym 

pozanaczyniowo z tym samym 

lekiem podanym donaczyniowo

lekiem podanym donaczyniowo

WZGLĘDNA

WZGLĘDNA

porównanie preparatu badanego z 

porównanie preparatu badanego z 

preparatem standardowym o znanej 

preparatem standardowym o znanej 

dostępności biologicznej

dostępności biologicznej

background image

 

 

 

 

Zmiany stężeń we krwi różnych leków lub tych samych 

Zmiany stężeń we krwi różnych leków lub tych samych 

leków produkowanych przez różne firmy 

leków produkowanych przez różne firmy 

farmaceutyczne, warunkujące różny stopień ich 

farmaceutyczne, warunkujące różny stopień ich 

dostępności biologicznej

dostępności biologicznej

background image

 

 

 

 

Czynniki wpływające na 

Czynniki wpływające na 

dostępność biologiczną leku

dostępność biologiczną leku

Czynniki związane ze 

Czynniki związane ze 

stosowanym lekiem

stosowanym lekiem

Czynniki związane z 

Czynniki związane z 

organizmem 

organizmem 

przyjmującym lek

przyjmującym lek

postać chemiczna i 

postać chemiczna i 

fizyczna leku, wielkość 

fizyczna leku, wielkość 

cząsteczek substancji 

cząsteczek substancji 

leczniczej, postać 

leczniczej, postać 

krystalograficzna, 

krystalograficzna, 

obecność substancji 

obecność substancji 

pomocniczych

pomocniczych

wiek, stan fizjologiczny, 

wiek, stan fizjologiczny, 

stopień wypełnienia 

stopień wypełnienia 

żołądka, choroby, 

żołądka, choroby, 

równoczesne stosowanie 

równoczesne stosowanie 

innych leków, rodzaj 

innych leków, rodzaj 

pokarmu, rytm dobowy

pokarmu, rytm dobowy

background image

 

 

 

 

Na dostępność biologiczną ma 

Na dostępność biologiczną ma 

wpływ:

wpływ:

proces wchłaniania

proces wchłaniania

efekt pierwszego przejścia

efekt pierwszego przejścia

czynność wątroby, np. w niewydolności 

czynność wątroby, np. w niewydolności 

wątroby zwiększa się znacznie dostępność 

wątroby zwiększa się znacznie dostępność 

biologiczna leków ulegających 

biologiczna leków ulegających 

metabolizmowi pierwszego  przejścia

metabolizmowi pierwszego  przejścia

background image

 

 

 

 

Efekt pierwszego przejścia-

Efekt pierwszego przejścia-

first pass effect

first pass effect

Zmniejszanie się ilości leku po jego 

Zmniejszanie się ilości leku po jego 

wchłonięciu z przewodu 

wchłonięciu z przewodu 

pokarmowego, a przed dotarciem do 

pokarmowego, a przed dotarciem do 

krążenia ogólnego

krążenia ogólnego

background image

 

 

 

 

Leki, które charakteryzuje 

Leki, które charakteryzuje 

efekt pierwszego przejścia

efekt pierwszego przejścia

acebutolol

acebutolol

hydralazyna      nalokson

hydralazyna      nalokson

alprenolol

alprenolol

hydrokortyzon   nifedypina

hydrokortyzon   nifedypina

amitryptylina

amitryptylina

         imipramina

         imipramina

       nitrogliceryna

       nitrogliceryna

cyklosporyna

cyklosporyna

        izoprenalina

        izoprenalina

       paracetamol

       paracetamol

chlorpromazyna

chlorpromazyna

kwas acetylosalicylowy

kwas acetylosalicylowy

diltiazem

diltiazem

        labetolol             prazosyna

        labetolol             prazosyna

doksepina

doksepina

dwuazotan izosorbidu  propranolol

dwuazotan izosorbidu  propranolol

metoklopramid

metoklopramid

        salicylamid         werapamil

        salicylamid         werapamil

fenacetyna              metoprolol         tymolol

fenacetyna              metoprolol         tymolol

fluorouracyl

fluorouracyl

         morfina

         morfina

background image

 

 

 

 

GLIKOPROTEINA P (P - gp)

GLIKOPROTEINA P (P - gp)

Wielkocząsteczkowe białko błonowe 

Wielkocząsteczkowe białko błonowe 

(zależne od ATP), które na zasadzie 

(zależne od ATP), które na zasadzie 

transportu aktywnego („pompy”) 

transportu aktywnego („pompy”) 

wyrzuca leki z komórki i zapobiega 

wyrzuca leki z komórki i zapobiega 

kumulacji.

kumulacji.

MDR – multidrug resistance

MDR – multidrug resistance

kom. nowotworowe – doksorubicyna, 

kom. nowotworowe – doksorubicyna, 

winkrystyna, winblastyna

winkrystyna, winblastyna

background image

 

 

 

 

DROGI WCHŁANIANIA LEKÓW

DROGI WCHŁANIANIA LEKÓW

1. 

1. 

Wchłanianie przez skórę-

Wchłanianie przez skórę-

 głównie leki lipofilne

 głównie leki lipofilne

2.  

2.  

Wchłanianie przez płuca-

Wchłanianie przez płuca-

 gazy, pary, cząsteczki ciała stałych w postaci 

 gazy, pary, cząsteczki ciała stałych w postaci 

aerozoli, zawiesin (o średnicy<1 

aerozoli, zawiesin (o średnicy<1 

μ

μ

m)

m)

3.  

3.  

Wchłanianie z jamy ustnej-

Wchłanianie z jamy ustnej-

 wiele leków rozpuszczalnych w tłuszczach, 

 wiele leków rozpuszczalnych w tłuszczach, 

jak i w wodzie np. nitrogliceryna

jak i w wodzie np. nitrogliceryna

4.  

4.  

Doodbytniczo

Doodbytniczo

-czopki, wlewy doodbytnicze

-czopki, wlewy doodbytnicze

5.  

5.  

Wchłanianie z tkanki podskórnej-

Wchłanianie z tkanki podskórnej-

 wstrzyknięcia podskórne, 

 wstrzyknięcia podskórne, 

implantacje) i 

implantacje) i 

z tkanki mięśniowej

z tkanki mięśniowej

6.  

6.  

Donaczyniowo 

Donaczyniowo 

-ominięcie procesu wchłaniania, w wyniku czego 

-ominięcie procesu wchłaniania, w wyniku czego 

następuje szybsze i gwałtowne działanie; wyłącznie roztwory wodne, 

następuje szybsze i gwałtowne działanie; wyłącznie roztwory wodne, 

wyjątkowo sporządzane za pomocą ultradźwięków emulsje olejowe lub 

wyjątkowo sporządzane za pomocą ultradźwięków emulsje olejowe lub 

roztwory koloidalne albo zawiesiny

roztwory koloidalne albo zawiesiny

7.  

7.  

Śródoponowo

Śródoponowo

-do przestrzeni podpajęczynówkowej, głównie leki 

-do przestrzeni podpajęczynówkowej, głównie leki 

znieczulające miejscowo i leki chemioterapeutyczne w zapaleniu opon 

znieczulające miejscowo i leki chemioterapeutyczne w zapaleniu opon 

mózgowych

mózgowych

8.  

8.  

Do jam ciała-

Do jam ciała-

 dootrzewnowo-bardzo rzadko stosowane w klinice, do 

 dootrzewnowo-bardzo rzadko stosowane w klinice, do 

jamy opłucnej, dostawowo, do zatok obocznych nosa-głównie działanie 

jamy opłucnej, dostawowo, do zatok obocznych nosa-głównie działanie 

miejscowe

miejscowe

9.  

9.  

Dotchawiczo-

Dotchawiczo-

 niektóre leki stosowane podczas reanimacji-

 niektóre leki stosowane podczas reanimacji-

np..adrenalina

np..adrenalina

background image

 

 

 

 

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA SZYBKOŚĆ 

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA SZYBKOŚĆ 

WCHŁANIANIA Z PRZEWODU POKARMOWEGO

WCHŁANIANIA Z PRZEWODU POKARMOWEGO

1.

1.

Właściwości substancji leczniczej np. 

Właściwości substancji leczniczej np. 

rozpuszczalność w tłuszczach, stopień jonizacji 

rozpuszczalność w tłuszczach, stopień jonizacji 

leku

leku

2.

2.

Metabolizm jelitowy- np.morfina jest 

Metabolizm jelitowy- np.morfina jest 

metabolizowana w jelitach stąd jej wchłanianie z 

metabolizowana w jelitach stąd jej wchłanianie z 

jelit jest znakomite

jelit jest znakomite

3.

3.

Skład substancji pomocniczych

Skład substancji pomocniczych

4.

4.

Chory:

Chory:

a)

a)

pH środowiska w świetle przewodu pokarmowego

pH środowiska w świetle przewodu pokarmowego

b)

b)

aktywność enzymów trawiennych wobec leku

aktywność enzymów trawiennych wobec leku

c)

c)

obecność i rodzaj pokarmu

obecność i rodzaj pokarmu

background image

 

 

 

 

a)

a)

ukrwienie przewodu pokarmowego

ukrwienie przewodu pokarmowego

b)

b)

schorzenia układu pokarmowego

schorzenia układu pokarmowego

c)

c)

równoczesne zastosowane inne leki:

równoczesne zastosowane inne leki:

leki upośledzające motorykę przewodu

leki upośledzające motorykę przewodu

 

 

pokarmowego

pokarmowego

, zmniejszające sekrecję soków 

, zmniejszające sekrecję soków 

trawiennych wzmagają wchłanianie leków przez 

trawiennych wzmagają wchłanianie leków przez 

umożliwienie dłuższego kontaktu leku z dużą 

umożliwienie dłuższego kontaktu leku z dużą 

powierzchnią wchłaniającą jelita cienkiego

powierzchnią wchłaniającą jelita cienkiego

leki wzmagające perystaltykę

leki wzmagające perystaltykę

 mogą przez 

 mogą przez 

przyspieszenie pasażu treści pokarmowej w jelitach, 

przyspieszenie pasażu treści pokarmowej w jelitach, 

utrudniać wchłanianie substancji leczniczych

utrudniać wchłanianie substancji leczniczych

adsorpcja substancji leczniczych

adsorpcja substancji leczniczych

 

 

na powierzchni

na powierzchni

 

 

nie 

nie 

wchłaniających się ciał stałych

wchłaniających się ciał stałych

 (wegiel, 

 (wegiel, 

wodorotlenek glinu) powoduje ograniczenie 

wodorotlenek glinu) powoduje ograniczenie 

wchłaniania

wchłaniania

background image

 

 

 

 

Wpływ pożywienia na 

Wpływ pożywienia na 

wchłanianie

wchłanianie

1.adsorpcja leku-pektyny

1.adsorpcja leku-pektyny

2.kompleksowanie-tetracykliny + jony 

2.kompleksowanie-tetracykliny + jony 

wapniowe z mleka

wapniowe z mleka

3.wytrącanie leku- neuroleptyki przez garbniki 

3.wytrącanie leku- neuroleptyki przez garbniki 

w herbacie i kawie

w herbacie i kawie

4.wiązanie z białkiem pokarmowym-glikozydy, 

4.wiązanie z białkiem pokarmowym-glikozydy, 

sulfonamidy

sulfonamidy

5.konkurencja składników pokarmowych 

5.konkurencja składników pokarmowych 

(aminokwasów z L-Dopą)

(aminokwasów z L-Dopą)

6.zmiana pH treści pokarmowej

6.zmiana pH treści pokarmowej

7.sok grejpfrutowy

7.sok grejpfrutowy

background image

 

 

 

 

SOK GREJPFRUTOWY

SOK GREJPFRUTOWY

     

     

stężenia antagonistów wapnia

stężenia antagonistów wapnia

     

     

stężenia cyklosporyny

stężenia cyklosporyny

     

     

stężenia  statyn 

stężenia  statyn 

(lowastatyny, simwastatyny, 

(lowastatyny, simwastatyny, 

                                               

                                               

atorwastatyny)

atorwastatyny)

     

     

stężenia  diazepamu

stężenia  diazepamu

     

     

stężenia  karbamazepiny

stężenia  karbamazepiny

     

     

stężenia  triazolam

stężenia  triazolam

     

     

stężenia estradiolu

stężenia estradiolu

background image

 

 

 

 

DYSTRYBUCJA

DYSTRYBUCJA

jest to rozmieszczenie wchłoniętego leku w  organizmie

jest to rozmieszczenie wchłoniętego leku w  organizmie

Jednym z głównych czynników mających wpływ na 

Jednym z głównych czynników mających wpływ na 

proces dystrybucji leku w organizmie jest 

proces dystrybucji leku w organizmie jest 

wiązanie 

wiązanie 

leków z białkami krwi i tkanek

leków z białkami krwi i tkanek

 oraz 

 oraz 

przenikanie 

przenikanie 

leków przez specyficzne bariery takie jak: 

leków przez specyficzne bariery takie jak: 

krew-mózg

krew-mózg

krew płyn mózgowo-rdzeniowy

krew płyn mózgowo-rdzeniowy

łożysko

łożysko

mleko

mleko

osocze

osocze

background image

 

 

 

 

Kompartment

Kompartment

Kompartment jest to zespół tkanek i narządów, 
których wspólną cechą jest zdolność do równomiernej 
dystrybucji leków lub ich metabolitów.

Tkanki i narządy oddzielone są od siebie błonami o 
różnych właściwościach transportowych a więc tworzą 
układy 1, 2 lub wielokompartmentowe.

Kompartment jest obszarem kinetycznie 
jednorodnym, w którym lek po rozmieszczeniu ma 
jednakowe stężenie w danym momencie czasowym.

background image

 

 

 

 

KOMPARTMENT

KOMPARTMENT

CENTRALNY 

CENTRALNY 

-krew

-krew

-płyn międzykomórkowy

-płyn międzykomórkowy

narządy silnie ukrwione:

narządy silnie ukrwione:

- płuca

- płuca

- nerki

- nerki

- wątroba

- wątroba

- gruczoły wewnętrznego 

- gruczoły wewnętrznego 

wydzielania

wydzielania

TKANKOWY

TKANKOWY

narządy słabo ukrwione:

narządy słabo ukrwione:

- mięśnie

- mięśnie

-

szpik kostny,

szpik kostny,

-

 

 

skóra

skóra

- tk. tłuszczowa

- tk. tłuszczowa

- tk. kostna

- tk. kostna

- zęby

- zęby

- włosy 

- włosy 

- więzadła

- więzadła

background image

 

 

 

 

Dystrybucja leku

Dystrybucja leku

Objętość dystrybucji

Objętość dystrybucji

Współczynnik dystrybucji

Współczynnik dystrybucji

background image

 

 

 

 

Objętość dystrybucji 

Objętość dystrybucji 

prawdziwa

prawdziwa

Objętość organizmu, do której 

Objętość organizmu, do której 

dociera dany lek

dociera dany lek

background image

 

 

 

 

OBJĘTOŚĆ WODY CAŁKOWITEJ 

OBJĘTOŚĆ WODY CAŁKOWITEJ 

W ORGANIZMIE

W ORGANIZMIE

kobiety – 51%

kobiety – 51%

mężczyźni – 61%

mężczyźni – 61%

-

krew – 4,3% m. ciała (3 – 5 L)

krew – 4,3% m. ciała (3 – 5 L)

-

płyn pozakomórkowy – 

płyn pozakomórkowy – 

                                

                                

23% m. ciała (10 – 20 L)

23% m. ciała (10 – 20 L)

-

płyn wewnątrzkomórkowy – 

płyn wewnątrzkomórkowy – 

                               

                               

34 % m. ciała (25 – 30 L)

34 % m. ciała (25 – 30 L)

background image

 

 

 

 

Rozmieszczenie leku w organizmie w 

zależności od objętości dystrybucji (Vd)

Vd = 10-20 L           lek ulega dystrybucji w płynie    

    4,3% m.c.  wewnątrzkomórkowym

Vd = 25-30 L           lek ulega dystrybucji w płynie   

                              20-30% m.c.   zewnątrzkomórkowym

Vd =40 L                 lek ulega dystrybucji we wszystkich

     35-42% m.c.  tkankach

Vd = 100% m.c.      lek wiąże się w znacznym stopniu z

                              materiałem biologicznym

               

background image

 

 

 

 

OBJĘTOŚĆ DYSTRYBUCJI 

OBJĘTOŚĆ DYSTRYBUCJI 

POZORNA V

POZORNA V

d

d

                                  

                                  

A

A

                        

                        

V

V

d

d

 =

 =

                                  

                                  

C

C

A – ilość leku w organizmie (mg)

A – ilość leku w organizmie (mg)

C – stężenie we krwi (mg/l)

C – stężenie we krwi (mg/l)

V

V

d

d

 = objętość dystrybucji (L)

 = objętość dystrybucji (L)

background image

 

 

 

 

WSPÓŁCZYNNIK DYSTRYBUCJI 

WSPÓŁCZYNNIK DYSTRYBUCJI 

(

(

∆’)

∆’)

ułamek objętości ciała, do której lek 

ułamek objętości ciała, do której lek 

dociera

dociera

         

         

V

V

d

d

                        ∆’ 

                        ∆’ 

           

           

BW 

BW 

background image

 

 

 

 

background image

 

 

 

 

background image

 

 

 

 

WIĄZANIE LEKÓW Z BIAŁAKAMI 

WIĄZANIE LEKÓW Z BIAŁAKAMI 

KRWI

KRWI

albuminy – leki o charakterze 

albuminy – leki o charakterze 

kwaśnym                    

kwaśnym                    

(warfaryna, fenytoina)

(warfaryna, fenytoina)

α

α

β

β

 globuliny – 

 globuliny – 

  

  

hormony, wit. ADEK, B

hormony, wit. ADEK, B

12

12

α

α

1

1

-glikoproteina – 

-glikoproteina – 

  

  

leki o charakterze zasadowym 

leki o charakterze zasadowym 

(propranolol, lidokaina)

(propranolol, lidokaina)

background image

 

 

 

 

Stopień wiązania z białkami

Stopień wiązania z białkami

EPB

EPB

EPB= 

EPB= 

   

   

stężenie leku związanego z białkiem/ 

stężenie leku związanego z białkiem/ 

całkowite stężenie leku w osoczu krwi 

całkowite stężenie leku w osoczu krwi 

x 100

x 100

background image

 

 

 

 

WIĄZANIE LEKÓW Z BIAŁAKAMI 

WIĄZANIE LEKÓW Z BIAŁAKAMI 

KRWI

KRWI

Zależy od:

Zależy od:

Stężenia leku

Stężenia leku

Powinowactwa leku do miejsc 

Powinowactwa leku do miejsc 

wiążących

wiążących

Stężenia białek w organizmie

Stężenia białek w organizmie

Interakcje lekowe, 

Interakcje lekowe, 

Leki  „wypieracze”- salicylany, 

Leki  „wypieracze”- salicylany, 

fenylbutazon, sulfonamidy

fenylbutazon, sulfonamidy

(np.pochodne kumaryny+salicylany)

(np.pochodne kumaryny+salicylany)

background image

 

 

 

 

Przenikanie do tkanki 

Przenikanie do tkanki 

mózgowej

mózgowej

Leki o małej cząsteczce

Leki o małej cząsteczce

Lipofilne

Lipofilne

Niezdysocjowane

Niezdysocjowane

Niezwiązane z białkami

Niezwiązane z białkami

DYFUZJA BIERNA

DYFUZJA BIERNA

background image

 

 

 

 

METABOLIZM

METABOLIZM

Wszystkie przemiany biochemiczne 

Wszystkie przemiany biochemiczne 

leku w żywym organizmie

leku w żywym organizmie

Najczęściej to proces detoksykacyjny

Najczęściej to proces detoksykacyjny

background image

 

 

 

 

METABOLIZM

METABOLIZM

1.aktywny metabolit

1.aktywny metabolit

Nortryptylina- metabolit amitryptyliny

Nortryptylina- metabolit amitryptyliny

N-acetyloprokainamid-metabolit 

N-acetyloprokainamid-metabolit 

prokainamidu

prokainamidu

2.Związek toksyczny dla organizmu

2.Związek toksyczny dla organizmu

(n-acetylo-p-benzochinoimina-metaboli 

(n-acetylo-p-benzochinoimina-metaboli 

paracetamolu)

paracetamolu)

3.Przekształcenie związku farmakologicznie 

3.Przekształcenie związku farmakologicznie 

nieczynnego w subtancję o właściwościach 

nieczynnego w subtancję o właściwościach 

leczniczych (cyklofosfamid, enkainid)

leczniczych (cyklofosfamid, enkainid)

background image

 

 

 

 

METABOLIZM

METABOLIZM

Przemiany metaboliczne prowadzą 

Przemiany metaboliczne prowadzą 

zwykle do powstania związków o 

zwykle do powstania związków o 

większej polarności, co sprzyja ich 

większej polarności, co sprzyja ich 

eliminacji (związki polarne w 

eliminacji (związki polarne w 

mniejszym stopniu podlegają 

mniejszym stopniu podlegają 

wchłanianiu zwrotnemu w kanalikach 

wchłanianiu zwrotnemu w kanalikach 

nerkowych i drogach żółciowych)

nerkowych i drogach żółciowych)

background image

 

 

 

 

Faza metabolizmu leków

Faza metabolizmu leków

dwustopniowa biotransformacja

dwustopniowa biotransformacja

                

                

IZOENZYMY CYTOCHROMU P450

IZOENZYMY CYTOCHROMU P450

I Faza-

I Faza-

  

  

utleniania, redukcji, hydrolizy

utleniania, redukcji, hydrolizy

II Faza-

II Faza-

 reakcje sprzęgania, acetylacji, 

 reakcje sprzęgania, acetylacji, 

alkilacji

alkilacji

background image

 

 

 

 

Najważniejsze izoenzymy cytochromu 

Najważniejsze izoenzymy cytochromu 

P450 biorące udział w metabolizmie 

P450 biorące udział w metabolizmie 

leków

leków

CYP 1A2                    

CYP 1A2                    

CYP 2D6

CYP 2D6

CYP 2C9

CYP 2C9

                    CYP 2E1

                    CYP 2E1

CYP 2C19                  

CYP 2C19                  

CYP 3A4

CYP 3A4

background image

 

 

 

 

Rola izoenzymów cytochromu 

Rola izoenzymów cytochromu 

P450 w metabolizmie leków

P450 w metabolizmie leków

6 izoenzymów bierze udział w 

6 izoenzymów bierze udział w 

metabolizmie ponad 90% leków

metabolizmie ponad 90% leków

Uwarunkowanie genetyczne aktywności

Uwarunkowanie genetyczne aktywności

Różnice genotypowe- różna szybkość 

Różnice genotypowe- różna szybkość 

metabolizowania leków 

metabolizowania leków 

background image

 

 

 

 

Osoby z genetycznie 

Osoby z genetycznie 

uwarunkowanym wolnym 

uwarunkowanym wolnym 

metabolizmem (PM)

metabolizmem (PM)

        

        

- duża skłonność do interakcji

- duża skłonność do interakcji

background image

 

 

 

 

CYP

CYP

1A2

1A2

- teofilina, klozapina, TLPD

- teofilina, klozapina, TLPD

2C9

2C9

- NLPZ, losartan, fenytoina, 

- NLPZ, losartan, fenytoina, 

warfaryna

warfaryna

2D6

2D6

- TLPD, karwdilol, propafenon, 

- TLPD, karwdilol, propafenon, 

enkainid, flekainid, kodeina

enkainid, flekainid, kodeina

2E1

2E1

- paracetamol, halotan

- paracetamol, halotan

3A4

3A4

- lidokaina, nifedypina, indinawir, 

- lidokaina, nifedypina, indinawir, 

statyny, pochodne benzodiazepiny

statyny, pochodne benzodiazepiny

background image

 

 

 

 

Czynniki wpływające na 

Czynniki wpływające na 

metabolizm leków

metabolizm leków

płeć

płeć

wiek 

wiek 

stany chorobowe

stany chorobowe

leki

leki

alkohol

alkohol

palenie tytoniu

palenie tytoniu

czynniki genetyczne

czynniki genetyczne

background image

 

 

 

 

INDUKTORY ENZYMATYCZNE

INDUKTORY ENZYMATYCZNE

Fenobarbital

Fenobarbital

Etanol – spożywanie przewlekłe

Etanol – spożywanie przewlekłe

Fenytoina

Fenytoina

Gryzeofulwina

Gryzeofulwina

Karbamazepina

Karbamazepina

Ryfampicyna

Ryfampicyna

background image

 

 

 

 

INHIBITORY ENZYMATYCZNE

INHIBITORY ENZYMATYCZNE

Allopurynol

Allopurynol

Chloramfenikol

Chloramfenikol

Cymetydyna

Cymetydyna

Etanol ( dawka jednorazowa)

Etanol ( dawka jednorazowa)

Metronidazol

Metronidazol

background image

 

 

 

 

WYDALANIE

WYDALANIE

Wydalanie leków z organizmu odbywa się 

Wydalanie leków z organizmu odbywa się 

różnymi drogami przez:

różnymi drogami przez:

nerki z moczem

nerki z moczem

wątrobę z żółcią

wątrobę z żółcią

przewód pokarmowy z kałem

przewód pokarmowy z kałem

gruczoły ślinowe ze śliną

gruczoły ślinowe ze śliną

gruczoły potowe z potem

gruczoły potowe z potem

płuca z wydychanym powietrzem

płuca z wydychanym powietrzem

gruczoły mleczne z mlekiem

gruczoły mleczne z mlekiem

background image

 

 

 

 

WYDALANIE PRZEZ NERKI

WYDALANIE PRZEZ NERKI

1.Przesączanie kłębuszkowe

1.Przesączanie kłębuszkowe

2.Bierna resorpcja zwrotna

2.Bierna resorpcja zwrotna

3.Aktywna resorpcja zwrotna

3.Aktywna resorpcja zwrotna

4.Aktywne wydzielanie

4.Aktywne wydzielanie

background image

 

 

 

 

WYDALANIE PRZEZ NERKI

WYDALANIE PRZEZ NERKI

Klirens nerkowy: objętość osocza w ml, 

Klirens nerkowy: objętość osocza w ml, 

która zawiera ilość leku wydalonego z 

która zawiera ilość leku wydalonego z 

moczem w ciągu minuty.

moczem w ciągu minuty.

Współczynnik klirensu

Współczynnik klirensu

Stosunek klirensu nerkowego leku do 

Stosunek klirensu nerkowego leku do 

klirensu kreatyniny lub inuliny.

klirensu kreatyniny lub inuliny.

background image

 

 

 

 

ELIMINACJA

ELIMINACJA

Eliminacja substancji leczniczej w 

Eliminacja substancji leczniczej w 

organizmie jest sumą dwóch 

organizmie jest sumą dwóch 

procesów: metabolizmu i wydalania

procesów: metabolizmu i wydalania

Szybkość procesu eliminacji określają 

Szybkość procesu eliminacji określają 

parametry farmakokinetyczne tj.:

parametry farmakokinetyczne tj.:

1.

1.

Biologiczny okres półtrwania T

Biologiczny okres półtrwania T

1/2

1/2

2.

2.

Stała szybkość eliminacji

Stała szybkość eliminacji

3.

3.

Całkowity klirens leku

Całkowity klirens leku

background image

 

 

 

 

Biologiczny okres półtrwania 

Biologiczny okres półtrwania 

leku t 

leku t 

0,5

0,5

Jest to czas, po upływie którego stężenie leku 
we krwi zmaleje o połowę w wyniku procesu 
eliminacji ( czyli po zakończeniu procesu 
wchłaniania i dystrybucji)

                    

                                         ln2 (0,693)

                      

  t

 0,5  =   -------------

                                            K

background image

 

 

 

 

background image

 

 

 

 

Stan stacjonarny

Stan stacjonarny

Jest to okres, w którym szybkość 
wprowadzania leku do organizmu równa jest 
szybkości jego eliminacji.

Stan stacjonarny dla procesów I rzędu 
( farmakokinetyka liniowa) ustala się po ok.. 3- 5 
dawkach leku i nie zależy od wielkości dawki.

Wielkość dawki ma wpływ na wysokość przedziału 
stężeń stanu stacjonarnego

background image

 

 

 

 

Stała szybkość eliminacji K

Stała szybkość eliminacji K

Szybkość zmniejszania się stężenia 

Szybkość zmniejszania się stężenia 

leku we krwi, surowicy lub osoczu w 

leku we krwi, surowicy lub osoczu w 

jednostce czasu

jednostce czasu

background image

 

 

 

 

Klirens całkowity leku CL

Klirens całkowity leku CL

Jest to objętość krwi oczyszczona z 
leku w jednostce czasu
Klirens całkowity jest miarą 
wydajności wszystkich dróg 
procesu eliminacji leku

.

                                  

background image

 

 

 

 

Pojęcia farmakokinetyczne związane z losami leków w organizmie

Pojęcia farmakokinetyczne związane z losami leków w organizmie

Pojęcia farmakokinetyczne

Pojęcia farmakokinetyczne

Wchłanianie leków

Wchłanianie leków

Dystrybucja leków

Dystrybucja leków

Eliminacja leków

Eliminacja leków

stała szybkość dla 

stała szybkość dla 

procesu wchłaniania 

procesu wchłaniania 

leku z miejsca podania 

leku z miejsca podania 

(K

(K

a

a

)

)

stałe szybkości dla 

stałe szybkości dla 

procesu dystrybucji leku 

procesu dystrybucji leku 

w organizmie (K

w organizmie (K

1,2

1,2

; K

; K

2,1

2,1

)

)

stała szybkość dla 

stała szybkość dla 

procesu eliminacji leku z 

procesu eliminacji leku z 

organizmu (K)

organizmu (K)

stężenie leku we krwi 

stężenie leku we krwi 

(C)

(C)

początkowe (C

początkowe (C

0

0

)

)

maksymalne (C

maksymalne (C

max

max

)

)

objętość dystrybucji leku 

objętość dystrybucji leku 

(V

(V

d

d

)

)

biologiczny okres 

biologiczny okres 

półtrwania leku (t

półtrwania leku (t

0,5

0,5

, HLT)

, HLT)

czas, p którym 

czas, p którym 

obserwuje się stężenie 

obserwuje się stężenie 

(t)

(t)

początkowe (t

początkowe (t

0

0

)

)

maksymalne (t

maksymalne (t

max

max

)

)

współczynnik dystrybucji 

współczynnik dystrybucji 

leku (

leku (

∆’)

∆’)

klirens leku (Cl)

klirens leku (Cl)

dostępność biologiczna – 

dostępność biologiczna – 

ułamek wchłoniętej 

ułamek wchłoniętej 

dawki  i szybkość, z jaką 

dawki  i szybkość, z jaką 

zachodzi proces 

zachodzi proces 

wchłaniania leku

wchłaniania leku

stopień wiązania leku      

stopień wiązania leku      

    z białkami krwi (EPB)

    z białkami krwi (EPB)

background image

 

 

 

 

Korzystna 

Korzystna 

farmakokinetyka, gdy:

farmakokinetyka, gdy:

Lek osiąga maksymalne stężenie w surowicy

Lek osiąga maksymalne stężenie w surowicy

(100% podanej dawki) – 

(100% podanej dawki) – 

absorpcja

absorpcja

Lek osiąga maksymalne stężenie w 

Lek osiąga maksymalne stężenie w 

miejscu 

miejscu 

działania

działania

 – 

 – 

dystrybucja

dystrybucja

Lek nie ulega 

Lek nie ulega 

w organizmie 

w organizmie 

przemian

przemian

om

om

 

 

powodującym jego dezaktywację – 

powodującym jego dezaktywację – 

metabolizm

metabolizm

Lek jest usuwany z organizmu powoli i stężenia 

Lek jest usuwany z organizmu powoli i stężenia 

terapeutyczne utrzymują się długo – 

terapeutyczne utrzymują się długo – 

eliminacja

eliminacja

background image

 

 

 

 

Korzystna 

Korzystna 

farmakodynamika, gdy:

farmakodynamika, gdy:

Lek wykazuje działanie bakteriobójcze 

Lek wykazuje działanie bakteriobójcze 

wobec danego drobnoustroju

wobec danego drobnoustroju

Spektrum działania leku jest szerokie

Spektrum działania leku jest szerokie

Wśród drobnoustrojów znajdujących się w 

Wśród drobnoustrojów znajdujących się w 

spektrum działania leku brak jest 

spektrum działania leku brak jest 

opornych na działanie antybiotyku

opornych na działanie antybiotyku

Lek wykazuje długi efekt poantybiotykowy 

Lek wykazuje długi efekt poantybiotykowy 

(PAE)

(PAE)


Document Outline