1

Ć

wiczenie 5 Badanie transformatora (studia niestacjonarne) 

Ć

wiczenie 6 Badanie transformatorów (studia stacjonarne) 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
1.  Narysować (na jednym wykresie z zaznaczonymi punktami charakterystycznymi) i wyjaśnić 

przebieg charakterystyk I

0

; P

0

; cosϕ

0

 =f...(U

10

).  

Jakie parametry transformatora określamy w próbie stanu jałowego. 

 
2.  Dane są parametry transformatora: S

n

=........VA; U

1n

=........ V; U

2n

=......... V.  

a)  Oblicz przekładnie transformatora oraz wartość prądów znamionowych. 

b) 

Do  transformatora  tego  podłączono  odbiornik.  Zmierzono  moc  P

2

  pobieraną  przez  ten 

odbiornik  oraz  moc  P

1

  pobieraną  przez  transformator  ze  źródła  napięcia.  Podaj  zależność 

pozwalającą obliczyć sprawność tego transformatora.

  

 

3.  Budowa i zasada działania transformatora 

 
1.  Wymień i wyjaśnij znaczenie parametrów znamionowych transformatora. 

Jakie parametry transformatora wyznaczamy w próbie stanu jałowego. 

 
2.  Wyjaśnić pojęcia: straty i sprawność transformatora.  

W jakich próbach (stanach pracy) wielkości te są określane. 

 
3.  Narysować schematy układów do badania transformatora w stanie: jałowym, obciążenia, 

zwarcia. Jakie parametry transformatora określamy w poszczególnych próbach. 

 
1.  Jak wyjaśnić zmniejszanie się wartości współczynnika mocy transformatora w stanie 

jałowym przy wzroście napięcia zasilającego. 

 
2.  Wyjaśnij różnicę pomiędzy transformatorem powietrznym a transformatorem z rdzeniem 

ferromagnetycznym. 

 
3.  Schemat zastępczy transformatora.  

Objaśnić związki między elementami tego obwodu a odpowiednimi zjawiskami fizycznymi 
bądź parametrami eksploatacyjnymi (straty stałe, zmienne itd.). 

 
1.  Schemat zastępczy (nazwać elementy schematu) i wykres wektorowy transformatora 

z rdzeniem ferromagnetycznym 

 
2.  Transformatory podział (klasyfikacja), funkcja i przykłady zastosowań. 
 
3.  Narysować i wyjaśnić przebieg charakterystyki napięcia wtórnego w funkcji prądu 

obciążenia. Co nazywany zmiennością napięcia – podaj sposób jej obliczenia. 

Z 

Z 

 

2

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
1.  Przedstawić sposób wyznaczania parametrów zastępczych transformatora na podstawie badań 

stanu zwarcia pomiarowego i stanu jałowego. 

 
2.  Dlaczego moc znamionową transformatora definiuje się jako moc pozorną 
 
3.  Wyjaśnij na czym charakteryzują się stany pracy transformatora: jałowy, obciążenia i 

zwarcia. 

 
1.  Wykorzystując  schemat  zastępczy  transformatora  (narysować  w  obu  przypadkach)  wyjaśnij 

różnicę  pomiędzy  transformatorem  powietrznym  a  transformatorem  z  rdzeniem 
frromagnetycznym. 

 
2.  Co zyskuje się stosując autotransformator zamiast transformatora dwuuzwojeniowego. 
 
3.  Omówić rodzaje przekładni transformatora (wzory + wnioski z nich wynikające).  

 

1.  Wyjaśnij od czego zależą napięcia znamionowe poszczególnych uzwojeń transformatora. 
 
2.  Wykreśl charakterystyki zwarcia normalnego: I

1z

 ; P

z

 ; cos

ϕ

z

 = f

...

(U

1z

), wyjaśnij ich przebieg. 

 

3.  Jakie  parametry  transformatora  określamy  w  próbie  stanu  jałowego,  obciążenia  i  zwarcia 

(wzory + wnioski z nich wynikające). 

 

1.  Wyjaśnij dlaczego w transformatorach dwuuzwojeniowych oba uzwojenia wymiarowane są 

jednakowo, czyli S

n

=U

1n

I

1n

=U

2n

I

2n

 

 
2.  Wykreśl  charakterystyki  obciążeniowe  I

1

;  P

1

;  P

2

; 

η

;  cos

ϕ

1

  i 

∆

u

%

  =   f

...

(I

2

),  wyjaśnij  ich 

przebieg. 

 

3.  Znane są parametry urządzenia (odbiornika) przedstaw sposób (wzory –  przykład obliczeń) 

doboru transformatora zasilającego to urządzenie.  

 

1.  Wyjaśnij  sposób  pozyskiwania  danych  (pomiary  potrzebne  do....)  w  celu  wykreślenia 

charakterystyk transformatora w stanie jałowym, obciążenia i zwarcia. 

 
2.  Co to jest schemat zastępczy transformatora – jaka jest jego funkcja. 

 

3.  Jaki warunek należy spełnić aby w transformatorze mogło nastąpić przetworzenie napięć. 

Z 

Z