Zarzadzanie bezpieczeństwem pożarowym Bydgoszcz 2015 r.
Bezpieczeństwo pożarowe w obiektach – zarys ogólny
mgr inż. poż. Andrzej Potrepko, mgr inż. poż. Marek Finc.

www.marand-ppoz.pl

BEZPIECZEŃSTWO POŻAROWE W OBIEKTACH

(zarys ogólny)

Budynek i urządzenia z nim związane powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób
zapewniający w razie pożaru:

1. nośność konstrukcji przez okres wynikający z założeń dla konkretnego typu obiektu

(czas określony w minutach – max 240min.)

2. ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia i dymu w budynkach

3. ograniczenie rozprzestrzeniania się pożaru na sąsiednie budynki

4. możliwość ewakuacji ludzi, a także uwzględniający bezpieczeństwo ekip

ratowniczych

Budynki oraz części budynków, stanowiące odrębne strefy pożarowe z uwagi na
przeznaczenie i sposób użytkowania dzieli się na:

1. Mieszkalne, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej charakteryzowane

kategorią zagrożenia ludzi, określane ZL

2. Produkcyjne i magazynowe, określane jako PM

3. Inwentarskie określane jako IN

4. Strefę pożarową stanowi budynek lub jego części np. kondygnacja, oddzielona od

innych budynków lub innych części budynku elementami oddzielenia
przeciwpożarowego bądź też pasami wolnego terenu o odpowiednio wymaganej
szerokości

Budynki oraz części budynków, stanowiące odrębne strefy pożarowe, określane jako ZL
zalicza się do jednej lub do więcej niż jedna spośród następujących kategorii zagrożenia ludzi:

1. ZL I - zawierające pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad

50 osób niebędących ich stałymi użytkownikami, a nieprzeznaczone przede
wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się,

2. ZL II - przeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności

poruszania się, takie jak szpitale, żłobki, przedszkola, domy dla osób starszych,

3. ZL III – użyteczności publicznej, niezakwalifikowane do ZL I i ZL II

4. ZL IV – mieszkalne,

5. ZL V – zamieszkania zbiorowego, niezakwalifikowane do ZL I i ZL II

Zarzadzanie bezpieczeństwem pożarowym Bydgoszcz 2015 r.
Bezpieczeństwo pożarowe w obiektach – zarys ogólny
mgr inż. poż. Andrzej Potrepko, mgr inż. poż. Marek Finc.

www.marand-ppoz.pl

Podział obiektów z uwzględnieniem kryterium wysokości:

Jak mierzymy wysokość budynku?

Zarzadzanie bezpieczeństwem pożarowym Bydgoszcz 2015 r.
Bezpieczeństwo pożarowe w obiektach – zarys ogólny
mgr inż. poż. Andrzej Potrepko, mgr inż. poż. Marek Finc.

www.marand-ppoz.pl

Podstawowym kryterium bezpieczeństwa ppoż. jest odporność pożarowa budynku

Ustanowionych jest 5 klas odporności pożarowej budynków lub ich części podanych

w kolejności od najwyższej do najniższej, oznaczonych literami

„A” „B” „C” „D” „E”

Tabela poniższa przedstawia wymaganą klasę odporności pożarowej dla budynku
zaliczonego do jednej kategorii ZL;

Budynek

ZL I

ZL II

ZL III

ZL IV

ZL V

1

2

3

4

5

6

Niski (N)

„B”

„B”

„C”

„D”

„C”

Średniowysoki

(SW)

„B”

„B”

„B”

„C”

„B”

Wysoki (W)

„B”

„B”

„B”

„B”

„B”

Wysokościowy

(WW)

„A”

„A”

„A”

„B”

„A”

Zarzadzanie bezpieczeństwem pożarowym Bydgoszcz 2015 r.
Bezpieczeństwo pożarowe w obiektach – zarys ogólny
mgr inż. poż. Andrzej Potrepko, mgr inż. poż. Marek Finc.

www.marand-ppoz.pl

Wymagana klasa odporności pożarowej dla budynku PM.

Maksymalna

gęstość

obciążenia

ogniowego

strefy

pożarowej

w budynku

Q[MJ/m2]

Budynek o jednej

kondygnacji

nadziemnej

(bez

ograniczenia

wysokości)

Budynek wielokondygnacyjny

Niski

Średniowysok

i

Wysoki Wysokościow

y

(N)

(SW)

(W)

(WW)

1

2

3

4

5

6

Q≤500

”E”

”D”

”C”

”B”

”B”

500<Q≤1000

”D”

”D”

”C”

”B”

”B”

1000<Q≤2000

”C”

”C”

”C”

”B”

”B”

2000<Q≤4000

”B”

”B”

”B”

*

*

Q>4000

”A”

”A”

”A”

*

*

- * Zgodnie z § 228 ust. 1 nie mogą występować takie budynki.

Klasa odporności ogniowej elementów budynku - określona czasem cecha
charakteryzująca odporność ogniową elementu budynku. Odporność ogniową elementów
budynku ustala się na podstawie trzech kryteriów podstawowych dotyczących:

R - nośności ogniowej

E - szczelności ogniowej

I - izolacyjności ogniowej

Nośność ogniowa - zdolność elementu próbnego nośnego elementu konstrukcji do
utrzymania obciążenia badawczego bez przekraczania określonych kryteriów pod względem
wielkości i prędkości przemieszczania

Szczelność ogniowa- zdolność elementu próbnego oddzielającego elementu konstrukcji
budowlanej do zapobieżenia przejściu płomieni i gorących gazów oraz do zapobieżenia
pojawienia się płomieni na powierzchni nie nagrzewanej.

Zarzadzanie bezpieczeństwem pożarowym Bydgoszcz 2015 r.
Bezpieczeństwo pożarowe w obiektach – zarys ogólny
mgr inż. poż. Andrzej Potrepko, mgr inż. poż. Marek Finc.

www.marand-ppoz.pl

Izolacyjność ogniowa- zdolność elementu próbnego oddzielającego elementu konstrukcji
budowlanej, poddanego oddziaływaniu ognia z jednej strony, do ograniczenia przyrostu
temperatury nie nagrzewanej powierzchni poniżej określonych poziomów.

W zależności od zachowanych kryteriów odporności ogniowej w czasie wyrażonym w
minutach, ustalono następujące klasy odporności ogniowej elementów budynku:

w przypadku elementów nośnych:

Rczas - klasa ta wyraża konwencjonalny przedział czasu, w jakim dotrzymywane są kryteria
nośności ogniowej,

REczas - klasa ta wyraża konwencjonalny przedział czasu, w jakim dotrzymywane są kryteria
nośności ogniowej i szczelności ogniowej,

REIczas - klasa ta wyraża konwencjonalny przedział czasu, w jakim dotrzymywane są
kryteria nośności ogniowej, szczelności ogniowej i izolacyjności ogniowej

przypadku elementów nienośnych:

Eczas - klasa ta wyraża konwencjonalny przedział czasu, w jakim dotrzymywane są kryteria
szczelności ogniowej,

EIczas - klasa ta wyraża konwencjonalny przedział czasu, w jakim dotrzymywane są kryteria
szczelności ogniowej i izolacyjności ogniowej.

Zarzadzanie bezpieczeństwem pożarowym Bydgoszcz 2015 r.
Bezpieczeństwo pożarowe w obiektach – zarys ogólny
mgr inż. poż. Andrzej Potrepko, mgr inż. poż. Marek Finc.

www.marand-ppoz.pl

Elementy budynku, odpowiednio do jego klasy odporności pożarowej, powinny w zakresie
klasy odporności ogniowej spełniać co najmniej wymagania określone w poniższej tabeli:

Klasa
odporności
pożarowej
budynku

Klasa odporności ogniowej elementów budynku

Główna

konstr
ukcja
nośna

Konst
rukcja
dachu

Strop

Ściana

zewn
ętrzn
a
1),2)

Ściana

wewn

ętrzna

1)

Przyk

rycie

dachu

1)

3)

1

2

3

4

5

6

7

”A”

R 240

R 30

REI 120

EI 120

EI 60

E 30

”B”

R 120

R 30

REI 60

EI 60

EI 30 4)

E 30

”C”

R 60

R 15

REI 60

EI 30

EI 15 4)

E 15

”D”

R 30

(-)

REI 30

EI 30

(-)

(-)

”E”

(-)

(-)

(-)

(-)

(-)

(-)

URZĄDZENIA TECHNICZNE PRZECIWPOŻAROWE W OBIEKTACH

Systemy i urządzenia wykrywania i alarmowania pożarowego

AUTOMATYCZNE

- czujki pożarowe

- centrale pożarowe

- urządzenia automatycznego sterowania

- ASWP automatyczne systemy wykrywania pożaru

- systemy automatycznego powiadamiania

- Dźwiękowe systemy ostrzegawcze DSO

Zarzadzanie bezpieczeństwem pożarowym Bydgoszcz 2015 r.
Bezpieczeństwo pożarowe w obiektach – zarys ogólny
mgr inż. poż. Andrzej Potrepko, mgr inż. poż. Marek Finc.

www.marand-ppoz.pl

- RĘCZNE

- syreny elektryczne

- syreny ręczne

- ROP – ręczne ostrzegacze pożarowe

- systemy rozgłoszeniowe (przewodowe, radiowe)

Schemat ideowy sygnalizacji pożaru:

SYSTEMY ODDYMIANIA I WENTYLACJI PPOŻ. OBIEKTÓW

• Systemy oddymiania

- klapy dymowe (sterowane ręcznie lub automatycznie)

- okna dymowe

Zarzadzanie bezpieczeństwem pożarowym Bydgoszcz 2015 r.
Bezpieczeństwo pożarowe w obiektach – zarys ogólny
mgr inż. poż. Andrzej Potrepko, mgr inż. poż. Marek Finc.

www.marand-ppoz.pl

• Systemy wentylacji

- systemy wentylacji grawitacyjnej

- systemy wentylacji mechanicznej podciśnieniowej

- systemy wentylacji mechanicznej nadciśnieniowej

SPRZĘT I URZĄDZENIA GAŚNICZE

• Półstałe urządzenia gaśnicze

• Stałe urządzenia gaśnicze (sterowane ręcznie lub automatycznie)

• Podręczny sprzęt gaśniczy

• Wewnętrzna sieć hydrantowa

Zarzadzanie bezpieczeństwem pożarowym Bydgoszcz 2015 r.
Bezpieczeństwo pożarowe w obiektach – zarys ogólny
mgr inż. poż. Andrzej Potrepko, mgr inż. poż. Marek Finc.

www.marand-ppoz.pl

EWAKUACJA Z OBIEKTÓW

Z każdego miejsca przeznaczonego na pobyt ludzi w obiekcie powinny być

zapewnione odpowiednie warunki ewakuacji, zapewniające możliwość szybkiego i
bezpiecznego opuszczania strefy zagrożonej lub objętej pożarem, dostosowane do liczby i
stanu sprawności osób przebywających w obiekcie oraz jego funkcji, konstrukcji i wymiarów,
a także być zastosowane techniczne środki zabezpieczenia przeciwpożarowego, polegające
na:

• zapewnieniu dostatecznej ilości i szerokości wyjść ewakuacyjnych;

• zachowaniu dopuszczalnej długości, szerokości i wysokości przejść oraz dojść

ewakuacyjnych;

• zapewnieniu bezpiecznej pożarowo obudowy i wydzieleń dróg ewakuacyjnych oraz

pomieszczeń;

• zabezpieczeniu przed zadymieniem wymienionych w przepisach techniczno-

budowlanych dróg ewakuacyjnych, w tym: na stosowaniu urządzeń zapobiegających
zadymieniu lub urządzeń i innych rozwiązań techniczno-budowlanych
zapewniających usuwanie dymu;

• zapewnieniu oświetlenia awaryjnego (bezpieczeństwa i ewakuacyjnego) oraz

przeszkodowego w obiektach, w których jest ono niezbędne do ewakuacji ludzi;

• zapewnieniu możliwości rozgłaszania sygnałów ostrzegawczych i komunikatów

głosowych poprzez dźwiękowy system ostrzegawczy w budynkach, dla których jest
on wymagany.

DROGI POŻAROWE

• Drogi pożarowe i dostęp pożarowy do obiektów należy do podstawowych wymogów

zapewnienia bezpieczeństwa przeciwpożarowego oraz skuteczności prowadzonych
działań przez straż pożarną.

Wymagania dla dróg pożarnych określone zostały w

Rozporządzeniu Ministra Spraw

Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. roku w sprawie przeciwpożarowego
zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. Nr 124 poz. 1030 z 2009 r.)

Literatura:

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków

technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.(Dz. U. Nr 75 poz. 690 z
2003 roku), z późniejszymi zmianami (Dz. U. Nr 109 poz. 1156 z 7 kwietnia 2004 roku).
Ostatnia noweli. w roku 2009 -