P

RZEWODNOŚĆ ROZTWORÓW ELEKTROLITÓW

 

 
Cel ćwiczenia 

Celem  ćwiczenia jest wyznaczenie przewodności elektrolitycznej 

κ 

i molowej 

Λ

 elektrolitu mocnego (HCl)  i słabego (CH

3

COOH), graficzne wyznaczenie wartości 

granicznej 

Λ

∞ 

dla elektrolitu mocnego oraz wykorzystanie pomiarów przewodnictwa 

do wyznaczenia wartości stopnia dysocjacji 

α

 i stałej dysocjacji K

c

 słabego kwasu.  

Przed przystąpieniem do ćwiczenia należy zapoznać się w całości z rozdziałem 4.1. 
(Transport  ładunku elektrycznego w roztworach elektrolitów) ze skryptu "Chemia 
fizyczna".

1

 

 
Wykonanie ćwiczenia 

1. 

2. 

3. 

4. 

Uruchom

i

ć 

t

ermostat i ustaw

i

ć temperaturę na 25

°

C

.  

Zmie

r

zyć przewodność roz

t

wo

r

u wzorcowego (0

,

01 M KCl)

. 

Jeżel

i 

przewodność  

roztworu wzorcowego w temperaturze 25

°

C różni się od war

t

ości 1413 µS·cm

-1

  

p

r

zep

r

owadzić kalibrację (patrz punkt Kalibracja).  

Rozcień

c

zając wodą destylowaną r

o

ztwory wyjśc

i

owe, przygotować następujące  

roztwo

r

y

:  

- HCl: 0,01 M, 0,005 M, 0,0025 M, 0,00125 M, 

- CH

3

COOH: 0,1M, 0,05 M, 0,025 M, 0,0125 M. 

Z

mi

erzyć przewodnoś

ć 

wody destylowanej

, 

roztworów wyjściowych oraz 

przygo

t

owanych, termos

t

atując je około 10 minu

t 

przed pom

i

arem. Pom

i

ary 

należy wykonywać 

z

aczynają

c 

o

d r

o

zt

woru o najmn

i

ejszym stężeniu

. 

Przy 

zmianie roztworu naczynie 

p

rzep

ł

ukać 

ni

e

wielką 

il

o

ścią badanego roztworu

. 

Przy 

zmian

i

e elektrol

i

tu naczyni

e 

p

r

ze

pł

ukać wodą destylowaną

.  

Opracowanie wyników  

1

 

. 

Ob

l

iczyć p

r

ze

wo

dno

ś

ć mo

l

ową badanych roztworów:  

,

mol

m

/

1

-

1

2

−

Ω

=

C

Λ

κ

 

2. Wyzn

aczyć p

rzew

odność 

molową HC

I 

w rozcieńczeniu n

i

eskończenie wielk

i

m z  

z

a

l

eżno

śc

i

:  

,

( C

f

Λ

=

 

3

. Ob

l

iczyć 

stopi

e

ń 

d

y

socj

a

c

ji k

wasu octowego dla kolejnych 

stężeń:  

   

;

∞

=

Λ

Λ

α

 

, T = 298,15 K. 

1

1

2

COOH

CH

mol

Ω

m

03906

,

0

3

−

−

∞

⋅

⋅

=

Λ

Przewodność roztworów elektrolitów 

1

                                                 

1

 R. Bareła, A. Sporzyński, W. Ufnalski, Chemia fizyczna. Ćwiczenia laboratoryjne. Oficyna 

Wydawnicza PW, 2000 

 

4. Wyprowadzić zależność stałej dysocjacji wyrażonej za pomocą stężeń  (K

c

)  od 

stopnia  
dysocjacji i stężenia (tak zwany wzór rozc

i

eńczeń Ostwalda)

. 

Obliczyć wartość sta

ł

ej  

d

l

a ko

l

ejnych stężeń. Sformułować wniosek o wpływie stężenia na wartość K

c.  

 

Przewodność elektrolityczna roztworu wzorcowego – 0,01 M KCl. 

 

T/K 

 

κ

/S·m

–1

 

 273,15 

 0,0770 

 278,15 

 0,0896 

 283,15 

 0,1020 

 288,15 

 0,1147 

 289,15 

 0,1173 

 290,15 

 0,1199 

 291,15 

 0,1223 

 292,15 

 0,1251 

 293,15 

 0,1278 

 294,15 

 0,1305 

 295,15 

 0,1332 

 296,15 

 0,1359 

 297,15 

 0,1386 

 298,15 

 0,1413 

 303,15 

 0,1552 

 308,15 

 0,1696 

 

Przewodność roztworów elektrolitów 

2

I

NSTRUKCJA OBSŁUGI KONDUKTOMETRU 

S

EVEN

E

ASY 

M

ETTLER 

T

OLEDO

 

 

 

n 

Temperatura odniesienia. 

o 

Numer błędu. 

p 

Pole odczytu. 

q 

Kompensacja temperatury – 

  manualna (MTC), automatyczna (ATC). 

r

  

wskaźnik końca pomiaru, 

  A tryb pomiaru automatyczny. 

s 

Temperatura pomiaru. 

t 

Standard użyty do kalibracji. 

u 

Metoda korekcji temperaturowej. 

W

YŚWIETLACZ

 

 

 
 
 

 

1. Włącznik. 
2. Odczyt. 
3. Wybór standardu użytego do kalibracji. 
4. Menu. 
5. Kalibracja. 
6. Tryb pracy konduktometru. 

P

ANEL

 

 

 
 
 

Pomiar przewodności 

Umieścić czujnik w badanej próbce i wcisnąć  Read. Punkt dziesiętny zacznie 

migać. Na wyświetlaczu pojawi się zmierzona wartość. W automatycznym trybie A, 
po ustaleniu się pomiaru, na wyświetlaczu pojawi się symbol

A

 i punkt dziesiętny 

przestanie migać. Dzieje się tak w przypadku gdy wynik nie zmienia się więcej niż o 
0,4% przez 6 sekund. 

W trybie manualnym należy wcisnąć przycisk Read. Punkt dziesiętny zacznie 

migać. Ponownie wcisnąć przycisk Read, pojawi się symbol

  

. Dokonać odczytu. 

 

Aby przełączyć się pomiędzy trybem automatycznym i manualnym należy 

przytrzymać przycisk Read przez minimum 2 sekundy. 

Przewodność roztworów elektrolitów 

3

Kalibracja 

Sprawdzić czy na wyświetlaczu w polu nr 

t

 wartość standardu użytego do 

kalibracji wynosi 1413 

µS·cm

–1

, jeśli nie, należy nacisnąć przycisk 3 i następnie 

przyciskami 3 i 4 wybrać wartość 1413 

µS·cm

–1

 (powinna migać) i wcisnąć przycisk 

Read. Następnie umieścić czujnik w roztworze wzorcowym w temperaturze 25°C i 
wcisnąć przycisk 5. Symbol

  

 zacznie migać i po zakończeniu kalibracji powinien 

pojawić się symbol

A

 oraz wartość 1413 

µS·cm

–1

 w polu nr 

p

 na wyświetlaczu. 

U

WAGA

! Wszelkie zmiany w konfiguracji przyrządu przeprowadza tylko i 

wyłącznie prowadzący ćwiczenie! 
 

Przewodność roztworów elektrolitów 

4