Pokrycia dachowe i okładziny z blachy, poł czenia 
poprzeczne  

   

Norbert Lennertz - Tłumaczył Andrzej Machalski

 
Poł czenia poprzeczne w blaszanych pokryciach dachowych i okładzinach elewacyjnych s  to 
specjalne rozwi zania styków, wykonywane prostopadle do poł cze  arkuszy 
przebiegaj cych zwykle w podłu nym kierunku. Poł czenia poprzeczne mog  okaza  si  
konieczne, je li chcemy ograniczy  długo ci arkuszy do okre lonej warto ci. 
 
Rodzaj poł czenia poprzecznego zale y od nachylenia dachu. Przy tym obowi zuje zasada: 
im mniejsze nachylenie dachu, tym wi ksze s  wymagania co do szczelno ci poł czenia 
poprzecznego. Tutaj s  mo liwe ró norodne wykonania: 

•  r bek le

cy pojedynczy, 

•  r bek le

cy pojedynczy z dodatkow  zakładk , 

•  r bek le

cy podwójny (bez ta m uszczelniaj cych), 

•  uskok spadku, 
•  wodoszczelne wykonanie zale nie od u ytego materiału. 
 
Wymagania 
Poł czenia poprzeczne w konstrukcjach dachów i elewacji s  po dane albo z przyczyn 
optycznych, albo te  technicznych. Je eli poł czenia poprzeczne zadysponowano z przyczyn 
technicznych, musz  one spełnia  wymagania dotycz ce sposobu ich uformowania, podane w 
wytycznych wykonania. Z reguły s  one uzale nione od nachylenia połaci dachu. Zwi zane 
jest z tym wymaganie co do deszczoodporno ci, które mo e nawet doj  do wymagania 
wodoszczelno ci. Poł czeniami poprzecznymi wynikaj cymi z przyczyn technicznych mog  
by  np.: poł czenia w celu przej cia termicznych wydłu e  arkuszy. 
 
Poni ej przedstawiono rodzaje poł cze  poprzecznych dla dachów wodoszczelnych o ró nych 
nachyleniach: 

 

 
Wodoszczelne poł czenia poprzeczne 
Wodoszczelne poł czenia poprzeczne mog  by  w wi kszo ci stosowane niezale nie od 
nachylenia dachu - jako lutowane, nitowane, z uszczelkami, jako ł czone na r bki podwójne i 
styki zgrzewane. Zale nie od u ytego materiału, wodoszczelne poł czenia poprzeczne mo na 
wykonywa  opisanymi dalej sposobami. 
 
Przez pokrycia blaszane rozumie si  te  specjalne ich detale, na przykład kosze. W przypadku 
koszy o spadku osi kosza od 15! dopuszcza si  w wytycznych "pojedynczy zakład". 

Szeroko  zakładu wynosi co najmniej 10 mm. Dla koszy ołowianych obowi zuj  odr bne 
wymagania. W zasadzie wszelkie poł czenia i zamocowania nale y tak ukształtowa , aby 
elementy połaci dachowej mogły bez przeszkód dostosowa  si  do ró nych warunków 
temperaturowych, bez powstawania w nich nieszczelno ci. 
 
Nale y tutaj wyj  z ró nicy temperatur 100 !C, przy czym powinna by  uwzgl dniona 
temperatura w czasie układania. Pokrycia blaszane i okładziny  cienne musz  by  ponadto 
zabezpieczone przed uniesieniem (oderwaniem) i innymi uszkodzeniami powodowanymi 
przez wichur . 

 

 
R bek le cy pojedynczy

 

R bek le cy pojedynczy składa si  w zasadzie z dwóch zahaczonych o siebie odgi  pełnych 
na brzegach zastosowanych blach. 
Taka forma poł czenia poprzecznego, stosownie do wytycznych technicznych, mo e by  
u yta przy spadku dachu ponad 25!. 

 

 
R bek le cy pojedynczy z dodatkow  zakładk

 

 
Niejako opieraj c si  na zasadzie r bka le cego pojedynczego, przez dodatkow  zakładk  
uzyskuje si  wy szy stopie  bezpiecze stwa w odniesieniu do deszczoodporno ci. 
 
Stosuj c wykonanie pokazane na rysunku 2, otrzymuje si  szersze zachodzenie na siebie 
blachy. Taka forma r bka le cego mo e by  stosowana przy nachyleniach dachu a  do 10!. 
Szeroko  odgi  pełnych zale y tutaj, jak i w przypadku r bka le cego pojedynczego, od 
długo ci arkusza i wynikaj cego st d wydłu enia lub skurczenia arkuszy przy zmianach 
temperatury. 

 

 
Uskok spadku

 

 
Uskok spadku to rozwi zanie konstrukcyjnie kosztowniejsze od opisanych wcze niej 
poł cze  poprzecznych, gdy  musi ono by  uwzgl dnione ju  w przygotowaniu konstrukcji 
podkładowej. 
 
Uskoki spadku wykonuje si  z zagi ciem, które jest zabezpieczone przeciw obsuni ciu si  za 
pomoc   abki pojedynczej lub pasmowej. Arkusz nakrywaj cy zahacza o nawrót blachy i tym 
samym zamyka poł czenie. 
 
Przy minimalnej wysoko ci 60 mm uskok spadku nadaje si , według wytycznych 
technicznych, do utworzenia poł czenia paprzecznego - a  do nachylenia dachu 3!. 

 

 
Literatura 
KU" W.: Roboty pokrywcze i blacharskie. Arkady, Warszawa 1974. 
Warunki techniczne wykonania i odbioru robót budowlano-monta owych. Budownictwo 

ogólne tom I, cz

 3. Arkady, Warszawa 1990. 

DIN 18338. Dachdeckungs- und Dachabdichtungsarbeiten (Roboty dekarskie i roboty 
izolacyjne wodochronne na dachach). 
DIN 18339. Klempnerarbeiten (Roboty blacharskie). 
Fachregeln des Klempner-Handwerks. In: Richtlinien f.r die Ausf.hrung von Metall-D-chern, 
Au§enwandbekleidungen und Bauklempnerarbeiten (Fachowe reguły dla rzemiosła 
blacharskiego, w: Wytyczne wykonania dachów metalowych, okładzin  cian zewn trznych i 
robót blacharskich budowlanych). ZVSHK, St. Augustin. 
Regeln f.r Metallarbeiten im Dachdeckerhandwerk (Reguły dla robót metalowych w 
rzemio le dekarskim). ZVDH, Kolonia.