background image

 

Projekt "Modernizacja oferty kształcenia zawodowego w powiązaniu z potrzebami lokalnego/ 

regionalnego rynku pracy" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach 

Europejskiego Funduszu Społecznego. 

1 z 5 

 

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA 15. 

PRZEDMIOT:  Zajęcia praktyczne w pracowni urządzeń mechatronicznych. 

TEMAT: Montaż i uruchomienie układu nawrotnego silnika indukcyjnego. 

Cel ćwiczenia: Przeprowadzenie montażu i uruchomienie układu nawrotnego pracy silnika 
indukcyjnego.

 

 

Imię 

Nazwisko 

Grupa 

Rok szkolny 

 

 

 

 

OCENA: 

 

 

1.  Wiadomości wprowadzające. 
 

Na rys.1. pokazano schemat stycznikowego układu sterowania silnikiem 3-fazowym 
wykorzystującym pomocniczy styk zwierny do samo podtrzymania. Po wciśnięciu 
przycisku ZAL prąd popłynie przez cewkę stycznika K. Zostaną zamknięte styki główne 
załączające silnik oraz styk pomocniczy, który zbocznikuje przycisk ZAL. Dlatego też po 
zwolnieniu przycisku ZAL cewka K nadal będzie zasilona. Dopiero wciśnięcie przycisku 
WYL spowoduje przerwanie obwodu i wyłączenie stycznika. Wyłączenie stycznika może 
też być spowodowane zadziałaniem przekaźnika termicznego (termobimetalowego) który 
przy zbyt wysokim prądzie długotrwałym zainicjuje działanie sprzężonego ze sobą 
odłącznika wpiętego w obwód podtrzymania napięcia cewki K. 
Na rys.2. Przedstawiono schemat sterowania silnikiem zapewniającego jego pracę 
nawrotną (poprzez skrzyżowanie faz L2 z L3. Układ działa podobnie jak układ z rys.1, z 
tym, że w obwodzie załączania stycznika K1 znajduje się styk rozwierny stycznika K2, a w 
obwodzie załączania stycznika K2 znajduje się styk rozwierny stycznika K1. Powoduje to, 
że np. po załączeniu przyciskiem ZAL P stycznika K1 (praca w prawo) jego styk rozwierny 
zostaje otwarty, a co za tym idzie przerwany jest obwód sterowania stycznika K2 i 
wciśnięcie przycisku ZAL L nie spowoduje podania napięcia na jego cewkę. W przypadku 
obrotów w lewo, zasada działania zabezpieczenia jest analogiczna. Wyłączenie odbywa się 
przyciskiem WYL który jest wspólny dla K1 i K2 

 
 
 
 
 
 

background image

 

Projekt "Modernizacja oferty kształcenia zawodowego w powiązaniu z potrzebami lokalnego/ 

regionalnego rynku pracy" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach 

Europejskiego Funduszu Społecznego. 

2 z 5 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Rys.1.Schemat sterowania stycznikowego układu nawrotnego silnika indukcyjnego 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 

Projekt "Modernizacja oferty kształcenia zawodowego w powiązaniu z potrzebami lokalnego/ 

regionalnego rynku pracy" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach 

Europejskiego Funduszu Społecznego. 

3 z 5 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Rys.2.Schemat ideowy układu układu nawrotnego silnika indukcyjnego 
 
 

Ćwiczenie. 
1. Wykonaj i uruchom układ nawrotny silnika indukcyjnego zgodnie ze schematem 
sterowania stycznikowego (Rys. nr 1) i schematem ideowym ( Rys. nr 2) . 
2.  Po sprawdzeniu prawidłowości połączeń elektrycznych, podłącz napięcie zasilania i 
sprawdź prawidłowość działania układu. 

 
 
 

Instrukcja do wykonania zadania 
Aby bezpiecznie i poprawnie wykona
ć zadanie: 
1. Przeanalizuj dokładnie treść zadania oraz załączone schematy- schemat 
sterowania stycznikowego i schemat ideowy układu nawrotnego silnika 
indukcyjnego. 
2. Zapisz w formularzu PLAN DZIAŁANIA: 
a) Czynności niezbędne do wykonania układu , 

background image

 

Projekt "Modernizacja oferty kształcenia zawodowego w powiązaniu z potrzebami lokalnego/ 

regionalnego rynku pracy" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach 

Europejskiego Funduszu Społecznego. 

4 z 5 

 

b) Wykaz niezbędnych przewodów i podzespołów elektrycznych, 
c) Wykaz niezbędnych narzędzi i sprzętu kontrolno- pomiarowego. 
3. Przystąp do zorganizowania stanowiska pracy: zgromadź i rozmieść na 
stanowisku przewody i podzespoły elektryczne, narzędzia i mierniki niezbędne do 
wykonania układu 
4. Sprawdź stan techniczny podzespołów, narzędzi i mierników. 
5. Dobierz odzież roboczą i środki ochrony indywidualnej do bezpiecznego 
wykonania zadania. 
6. Wykonaj zaplanowane czynności związane z wykonaniem układu sterowania 
stycznikowego i układem nawrotnym silnika indukcyjnego. 
7. Po zakończeniu pracy uporządkuj stanowisko, oczyść używane narzędzia, 
zagospodaruj odpadki. 
8. Sprawdź zgodność wykonanych połączeń ze schematem ideowym układu 
sterowania stycznikowego i układem nawrotnym silnika indukcyjnego. 
9. Zgłoś przez podniesienie reki gotowość do prezentacji wykonanego zadania. 
10. Połącz napięcie zasilania i uruchom układ 
11. Podczas prezentacji uzasadnij sposób wykonania układu, zademonstruj jego 
działanie oraz sprawdź działanie urządzeń zabezpieczających 
PLAN DZIAŁANIA 
Zapisz czynności związane z wykonaniem układu sterowania stycznikowego i 
układem nawrotnym silnika indukcyjnego: 
1. …………………………………………………………………………………… 
2. …………………………………………………………………………………… 
3. …………………………………………………………………………………… 
4. …………………………………………………………………………………… 
5. …………………………………………………………………………………… 
6. …………………………………………………………………………………… 
Wykaz: 
1. Przewodów elektrycznych: 
………………………………………………………………………………………… 
………………………………………………………………………………………… 
………………………………………………………………………………………… 
………………………………………………………………………………………… 
2. Podzespołów elektrycznych: 
………………………………………………………………………………………… 
………………………………………………………………………………………… 
………………………………………………………………………………………… 
………………………………………………………………………………………… 
………………………………………………………………………………………… 
3. Narzędzi: 
………………………………………………………………………………………… 
………………………………………………………………………………………… 
………………………………………………………………………………………… 

………………………………………………………………………………………… 
4. Sprzętu kontrolno pomiarowego: 
………………………………………………………………………………………… 

background image

 

Projekt "Modernizacja oferty kształcenia zawodowego w powiązaniu z potrzebami lokalnego/ 

regionalnego rynku pracy" współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach 

Europejskiego Funduszu Społecznego. 

5 z 5 

 

………………………………………………………………………………………