background image

 

 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Porównanie planu budowy 

ż

ebropława  (A)  z wczesn

ą

  (B

          i pó

ź

n

ą

  (C)  larw

ą

 szkarłupni  (dipleurul

ą

 
                                                                                   Budowa lancetnika 

PLAN   BUDOWY   STRUNOWCÓW,  STRUNOWCE  NI

Ż

SZE 

1. Strunowce  stanowi

ą

  typ  zwierz

ą

t  wtóroustych,  a  sposób  zawi

ą

zywania  si

ę

  wtórnej  jamy  ciała  

(celomy)  w ich rozwoju zarodkowym sugeruje ewolucyjne pochodzenie strunowców od 

ż

ebro-

pławów  –  podtypu jamochłonów. 

2. Główne ró

ż

nice planu budowy ciała strunowców, w porównaniu z bezkr

ę

gowcami pierwoustymi

 

a)  ciało  wzmocnione  jest  wewn

ę

trz-

nym szkieletem osiowym  (strun

ą

 

grzbietow

ą

 

lub 

kr

ę

gosłupem),  

biegn

ą

cym  podłu

ż

nie  po  stronie 

grzbietowej; 

b)  ponad  szkieletem  osiowym  uło-

ż

ony  jest  główny  element  układu 

nerwowego  –  cewka  lub  rdze

ń

 

kr

ę

gowy,  o  wn

ę

trzu  wypełnionym 

płynem mózgowo-rdzeniowym; 

c)  poni

ż

ej  szkieletu  osiowego  le

ż

główne  naczynie  krwiono

ś

ne  – 

aorta,  prowadz

ą

ce  krew  z  serca 

do tyłu ciała; 

d)  serce  le

ż

y  po  stronie  brzusznej  i  wypycha  krew  do  przodu,  do  narz

ą

du  wymiany  gazowej  

(skrzeli lub płuc),  sk

ą

d pó

ź

niej płynie ona aort

ą

 grzbietow

ą

 do tyłu  (ewentualnie dodatkowo 

popychana przez serce, je

ś

li zawraca do niego krew po natlenieniu). 

3. Przodkowie  strunowców  byli  drob-

nymi  zwierz

ę

tami  morskimi,  w  sta-

dium  dojrzałym  zapewne  osiadłymi 
(jak dzisiejsze 

ż

achwy),  ale ze swo-

bodnie pływaj

ą

c

ą

 larw

ą

.  Oddychały 

przy  pomocy  kosza  skrzelowego  w 

ś

cianach gardzieli.  Zapewne z cza-

sem  larwy  na  drodze  neotenii  uzy-
skały  dojrzało

ść

  płciow

ą

,  daj

ą

c  po-

cz

ą

tek bezczaszkowcom  (lancetnik)  

i  pierwszym kr

ę

gowcom. 

                                             larwa  

ż

achwy 

 

budowa dorosłej 

ż

achwy 

BEZKRĘGOWCE,  str.  18