1
Stan kliniczny a kwalifikacja
pacjentów do programu
treningowego
Główne czynniki brane pod uwagę przy
ocenie ryzyka wykonywania ćwiczeń:
-
występowanie niedokrwienia mięśnia sercowego,
- występowanie zaburzeń rytmu serca,
- czynność skurczowa lewej komory,
- tolerancja wysiłku,
- rodzaj, nasilenie i przebieg choroby,
- współistniejące choroby i zaburzenia.
Charakterystyki kwalifikujące pacjenta do grupy
wysokiego ryzyka
1.
Zatrzymanie krążenia w ostrym okresie choroby
2.
Powikłania w ostrym okresie choroby lub w okresie
okołooperacyjnym (wstrząs, obrzęk płuc, powikłania
zakrzepowo-zatorowe, groźne zaburzenia rytmu, wczesna
restenoza)
3.
Istotne zmiany w tętnicach wieńcowych
4.
Dławica piersiowa w spoczynku lub w trakcie niewielkich
wysiłków
Charakterystyki kwalifikujące pacjenta do grupy
wysokiego ryzyka c.d.
5. Zmiany odcinka ST w ekg spoczynkowym (obniżenie,
uniesienie)
6. Złożone zaburzenia rytmu serca (zwł. częstoskurcz komorowy)
7. Niewydolność serca (duszność wysiłkowa, ortopnoe, obrzęki
kończyn dolnych)
8. Obniżona frakcja wyrzutowa lewej komory (<40%)
9. Kardiomiopatia przerostowa lub znaczne zwężenie zastawki
aortalnej
10. Niska tolerancja wysiłku w badaniu wysiłkowym (<5 MET)
11. Klinicznie rozpoznana depresja
Charakterystyki kwalifikujące pacjenta do
grupy średniego ryzyka
1.
Wczesny okres rehabilitacji po ostrym epizodzie
wieńcowym lub po leczeniu interwencyjnym
2.
Frakcja wyrzutowa lewej komory 40-49%.
3.
Obniżona tolerancja wysiłku (<7 MET - bez dławicy
i istotnych objawów niedokrwienia w ekg, lub 7
MET, ale ograniczona dławicą lub istotnymi
zmianami odcinka ST w ekg)
Charakterystyki kwalifikujące pacjenta do
grupy niskiego ryzyka
1.
Niepowikłany przebieg ostrego okresu choroby lub okresu
okołooperacyjnego.
2.
Niewystępowanie objawów dławicy piersiowej
3.
Nieobecność zaburzeń rytmu serca
4.
Frakcja wyrzutowa lewej komory 50%
5.
Niewystępowanie objawów zastoinowej niewydolności
serca
6.
Nieobecność istotnych zmian w proksymalnych odcinkach
głównych tętnic wieńcowych
7.
Dobra tolerancja wysiłku ( 7 MET), bez objawów dławicy,
zaburzeń rytmu i zmian odcinka ST w ekg wysiłkowym,
z prawidłowym zwiększeniem ciśnienia tętniczego podczas
wysiłku
Create PDF
files without this message by purchasing novaPDF printer (
http://www.novapdf.com
)
2
Inne czynniki, które mogą mieć wpływ na zwiększone
ryzyko powikłań w trakcie wykonywania ćwiczeń
1.
Zasłabnięcia i utraty przytomności w wywiadzie
2.
Przebycie udaru mózgu
3.
Zaburzenia równowagi
4.
Obecność większej ilości płynu w worku osierdziowym lub w jamie
opłucnej
5.
Epizody zakrzepowo-zatorowe w wywiadzie
6.
Stosowanie leków przeciwzakrzepowych
7.
Astma oskrzelowa i POCHP
8.
Cukrzyca, zwłaszcza leczona insuliną
9.
Zaawansowane choroby siatkówki
10.
Osteoporoza
11.
Choroba zwyrodnieniowa stawów
12.
Niewydolność nerek
13.
Zaprzeczanie istniejącej chorobie przez pacjenta
Im wyższy stopień ryzyka, tym
bardziej rozbudowany nadzór nad
pacjentem, mniejsza intensywność
i krótszy czas trwania, a większa
częstotliwość ćwiczeń
Bezwzględne i względne przeciwwskazania do ćwiczeń
1.
Niestabilny okres przebiegu choroby (np. zawał mięśnia
sercowego w okresie utrzymywania się bólów, występowanie
powikłań, niestabilna dusznica bolesna, pojawienie się
nowych objawów).
2.
Wczesny okres po ostrym epizodzie choroby układu krążenia
(np. dla chorych z niewydolnością serca pierwsze 3 tyg. od
przebycia zawału serca)
3.
Niewyrównana niewydolność serca – ostra lub nasilająca się
przewlekła (postępujące pogorszenie tolerancji wysiłku i/lub
duszność w ostatnich kilku dniach, przyrost masy ciała 1,8
kg w poprzedzających 3 dniach, zmiany osłuchowe nad
płucami, obrzęki).
4.
Zaawansowana (IV st. wg NYHA) niewydolność serca
Bezwzględne i względne przeciwwskazania do ćwiczeń
5. Występowanie niedokrwienia mięśnia sercowego (dusznica
bolesna, zmiany w ekg) przy niewielkim wysiłku (<3 MET
lub 50 W)
6. Zmiany ekg sugerujące występowanie ostrego epizodu
wieńcowego (uniesienia odc. ST, nowe obniżenia odc. ST)
7. Istotne obniżenia ST (2mm) w ekg spoczynkowym
Bezwzględne i względne przeciwwskazania do ćwiczeń
8. Niekontrolowane zaburzenia rytmu serca zagrażające
zatrzymaniem krążenia lub niewydolnością serca
(częstoskurcz komorowy lub nadkomorowy, migotanie
przedsionków z bardzo szybką lub wolną czynnością komór)
9. Znaczne zaburzenia przewodzenia przedsionkowo-komorowego
(III stopnia lub niższych stopni, jeśli zaburzenia nasilają się w
czasie wysiłku)
10. Tachykardia zatokowa
11. Zaburzenia rytmu serca wyzwalane wysiłkiem
Bezwzględne przeciwwskazania do ćwiczeń c.d.
12. Zakrzepica żył głębokich – początkowy okres
13. Świeże zatory tętnicze płucne lub obwodowe
14. Obecność skrzepliny wewnątrzsercowej
15. Zaawansowane wady serca
16. Kardiomiopatia ze zwężeniem drogi odpływu
17. Tętniaki lewej komory
18. Zapalenia serca lub osierdzia
19. Tętniak rozwarstwiający aorty
Create PDF
files without this message by purchasing novaPDF printer (
http://www.novapdf.com
)
3
Bezwzględne przeciwwskazania do ćwiczeń c.d.
20. Hipotensja ortostatyczna z objawami klinicznymi (zawrotami
głowy, zasłabnięciem)
21. Podwyższone, niekontrolowane ciśnienie tętnicze (jako graniczne
wartości spoczynkowe przyjmuje się: skurczowe 160 mmHg,
rozkurczowe 100 mmHg)
22. Nieprawidłowe zmiany ciśnienia tętniczego w czasie wysiłku
(nadmierny wzrost lub obniżanie się pomimo zwiększania
obciążenia wysiłkiem).
23. Współwystępowanie innej zaawansowanej choroby ograniczającej
wydolność wysiłkową (np. niewydolności oddechowej)
24.
Niezagojone rany pooperacyjne
25.
Niewyrównane zaburzenia metaboliczne (źle wyrównana cukrzyca,
nadczynność lub niedoczynność tarczycy) i zaburzenia elektrolitowe
26.
Ostre choroby systemowe i gorączkowe
27.
Ostre zaburzenia psychiczne
Dodatkowe przeciwwskazania do ćwiczeń oporowych
1.
Podwyższone ciśnienie tętnicze (w spoczynku 140/90
mmHg)
2.
Tętniak rozwarstwiający aorty
3.
Zaburzenia czynności skurczowej lewej komory
4.
Mała wydolność fizyczna ( 5 - 6 MET)
5.
Wczesny okres choroby:
•
3-4 tygodnie po epizodzie ostrego niedokrwienia
•
5 tygodni po zawale serca
•
6-8 tygodni po zabiegu kardiochirurgicznym
6.
Niestosowanie wcześniej (przez co najmniej 3 tygodnie)
ćwiczeń wytrzymałościowych
Wskazania do przerwania ćwiczeń
• Życzenie pacjenta
• Wystąpienie bólu dławicowego
• Objawy hipoperfuzji OUN (zawroty głowy, zasłabnięcie)
• Objawy hipoperfuzji obwodowej (sinica lub bladość
skóry)
• Nadmierne zmęczenie pacjenta, duszność
• Nadmierne zwiększenie ciśnienia tętniczego (RRs > 180
mm Hg lub RRd > 100 mm Hg)
• Zmniejszenie RRs > 10 mm Hg w porównaniu z
wartościami pomimo zwiększenia obciążenia treningowego
Wskazania do przerwania ćwiczeń
• Nadmierne przyspieszenie czynności serca
• Wystąpienie groźnych zaburzeń rytmu serca:
częstoskurczu komorowego, licznych przedwczesnych
pobudzeń komorowych, częstoskurczu nadkomorowego,
napadowego migotania przedsionków
• Wystąpienie bradykardii, znacznych zaburzeń
przewodnictwa przedsionkowo-komorowego lub bloku
odnogi pęczka Hisa
• Zmiany odcinka ST:
– uniesienie odcinka ST o 1 mm
– obniżenie odcinka ST o 2 mm
Create PDF
files without this message by purchasing novaPDF printer (
http://www.novapdf.com
)