Fizyka prze-
mian energe-
tycznych
Imię i nazwisko
1. Amelia Mucha
2. Mariola Urban
3. Monika Świdrak
Wydział
EiP
Rok
IV
Specjalność
GPiE
Zespół
1
Ćwiczenia labo-
ratoryjne
Temat: Kolektor słoneczny
Nr ćwiczenia
25
Data wykonania
18.05.2015
OCENA
1. Cel ćwiczenia.
Zapoznanie się z instalacją kolektorową
Badanie parametrów instalacji kolektorowej
2. Wyniki pomiarów
Założone średnie natężenie promieniowania słonecznego w dniu wykonywania ćwiczenia: 600
kW/m
2
.
kolektor I
Nr
pom
ia
ru
Przepływ -
wskazanie
rotametru
[l/min]
Przepływ -
wskazanie
ciepłomierza
[m
3
/h]
Przepływ - wskazanie
wodomierza początko-
we i końcowe [m
3
/h]
Temperatura
medium w
kolektorze
[C]
Temperatura
wody w
zasobniku [C]
Temperatura
zasilania
(ciepłomierz)
[C]
Temperatura
powrotu
(ciepłomierz)
[C]
Moc wg
wskazań
ciepłomierza
[kW]
początkowe końcowe
1
1,5
0,06
4429,440
4429,450
27,9
27,0
35,9
32,4
0,5
2
3
0,09
4429,451
4429,462
28,0
28,5
37,0
32,8
0,4
3
4
0,12
4429,463
4429,480
28,4
27,0
36,8
32,9
0,7
4
5
0,16
4429,481
4429,498
28,7
26,5
36,0
32,7
0,4
5
6
0,21
4429,499
4429,523
28,8
25,9
34,8
33,4
0,3
kolektor II - hybrydowy
Nr
pom
ia
ru
Przepływ -
wskazanie
rotametru
[l/min]
Przepływ -
wskazanie
ciepłomierza
[m
3
/h]
Przepływ - wskazanie
wodomierza początko-
we i końcowe [m
3
/h]
Temperatura
medium w
kolektorze
[C]
Temperatura
wody w
zasobniku [C]
Temperatura
zasilania
(ciepłomierz)
[C]
Temperatura
powrotu
(ciepłomierz)
[C]
Moc wg
wskazań
ciepłomierza
[kW]
początkowe końcowe
1
1,5
0,08
4429,536
4429,539
23,7
28,3
27,8
27,6
0
2
3
0,13
4429,541
4429,551
23,7
29,0
30,3
25,9
0,5
3
4
0,20
4429,552
4429,574
24,0
26,6
27,7
26,6
0,3
Obliczenia.
kolektor I
Nr
pom
ia
ru
Rotametr
Ciepłomierz
Wodomierz
[ l/min]
[m
3
/h]
[l/min]
początkowe
[m
3
]
końcowe
[m
3
]
różnica
[m
3
/5min]
[l/min]
1
1,5
0,06
1,00
4429,440
4429,450
0,010
2,0
2
3
0,09
1,50
4429,451
4429,462
0,011
2,2
3
4
0,12
2,00
4429,463
4429,480
0,017
3,4
4
5
0,16
2,67
4429,481
4429,498
0,017
3,4
5
6
0,21
3,50
4429,499
4429,523
0,024
4,8
kolektor II - hybrydowy
Nr
pom
ia
ru
Rotametr
Ciepłomierz
Wodomierz
[ l/min]
[m
3
/h]
[l/min]
początkowe
[m
3
]
końcowe
[m
3
]
różnica
[m
3
/5min]
[l/min]
1
1,5
0,08
1,33
4429,536
4429,539
0,003
0,6
2
3
0,13
2,17
4429,541
4429,551
0,010
2,0
3
4
0,20
3,33
4429,552
4429,574
0,022
4,4
3. Opracowanie wyników pomiaru.
a) Wyznaczono wartości przepływu medium grzewczego trzema sposobami - za pomocą ro-
tametru, ciepłomierza i wodomierza. Wartości te różniły się.
W używanym rotametrze wartość natężenia przepływu została odczytana poprzez porów-
nanie położenia pływaka ze skalą umieszczoną na rurze lub obudowie rotametru. Ustawie-
nie wartości natężenia przepływu zależało od precyzji oka ludzkiego i mogło być obarczone
błędem.
Wskazania przepływu na ciepłomierzu obliczane są według wskazań wodomierza (są od
nich uzależnione), który wysyła do ciepłomierza jeden impuls po przepływie jednego litra
medium.
Zarówno w rotametrze jak i wodomierzu błąd pomiaru wynika głównie z błędnego odczy-
tu. Można uznać, że najdokładniejszym z urządzeń użytych w ćwiczeniu jest wodomierz, a
najmniej dokładnym urządzeniem jest ciepłomierz.
b) 𝑃 = 𝑚 ∙ 𝐶
𝑝
∙ 𝛥𝑇 ∙ 𝜌
ρ = 1000 kg/m
3
C
p
= 3,17 kJ/kg*K (dla Ergolid A-20 35%)
http://www.chlodnictwo-sklep.pl/product_info.php?products_id=77
Moce obliczone:
Dla pomiaru 1.:
𝑃 =
0,06
𝑚
3
ℎ ∙ 3,17
𝑘𝐽
𝑘𝑔 ∙ 𝐾 ∙ (35,9 − 32,4)𝐾 ∙ 1000
𝑘𝑔
𝑚
3
3600
𝑠
ℎ
= 0,185 𝑘𝑊
kolektor I
Nr pomiaru
Moc obliczona P
[kW]
Moc wg wskazań
ciepłomierza [kW]
1
0,185
0,5
2
0,333
0,4
3
0,412
0,7
4
0,465
0,4
5
0,259
0,3
kolektor II – hybrydowy
Nr pomiaru
Moc obliczona P
[kW]
Moc wg wskazań
ciepłomierza [kW]
1
0,014
0
2
0,504
0,5
3
0,194
0,3
Wartości mocy różnią się znacznie. W większości przypadków wartości mocy obliczonej są niższe od
wartości mocy wskazanych przez ciepłomierz. Można uznać, iż dokładniejsze są wartości mocy obli-
czonej, ponieważ do jej wyznaczenia użyto wartości stałych, znaczenie miały też natężenie przepływu
wskazane przez ciepłomierz (uzależnione od wskazań wodomierza) oraz temperatury zasilania i po-
wrotu.
Moc wskazana ciepłomierza jest mniej dokładną wartością.
c) 𝑄 = 𝑚 ∙ 𝐶
𝑝
∙ ∆𝑇
1
= 𝑉 ∙ 𝜌 ∙ 𝐶
𝑝
∙ ∆𝑇
1
ρ = 1000 kg/m
3
C
p
= 4,19 kJ/kg*K
t=300 s/1 pomiar
Dla pomiaru 1.:
𝑉 =
0,06
𝑚
3
ℎ ∙ 300
𝑠
𝑝𝑜𝑚𝑖𝑎𝑟
3600
𝑠
ℎ
= 0,005
𝑚
3
𝑝𝑜𝑚𝑖𝑎𝑟
𝑄 = 0,005
𝑚
3
𝑝𝑜𝑚𝑖𝑎𝑟
∙ 1000
𝑘𝑔
𝑚
3
∙ 4,19
𝑘𝐽
𝑘𝑔 ∙ 𝐾
∙ (27,9 − 27,0)𝐾 = 18,86
𝑘𝐽
𝑝𝑜𝑚𝑖𝑎𝑟
kolektor I
Nr po-
miaru
Ciepło Q
[kJ]
1
18,86
2
15,71
3
58,66
4
122,91
5
212,64
kolektor II – hybrydowy
Nr po-
miaru
Ciepło Q
[kJ]
1
96,37
2
166,55
3
108,94
d) 𝑄 = 𝑃 ∙ 𝑡
Dla pomiaru 1.:
𝑄 = 0,185 𝑘𝑊 ∙ 300𝑠 = 55,48 𝑘𝐽
kolektor I
Nr po-
miaru
Ciepło Q
[kJ]
1
55,48
2
99,86
3
123,63
4
139,48
5
77,66
kolektor II – hybrydowy
Nr po-
miaru
Ciepło Q
[kJ]
1
4,23
2
151,10
3
58,12
Ilości ciepła obliczone w punkcie c) i d) różnią się. Do obliczenia mocy w punkcie b), a następnie ciepła
w punkcie d) użyto stałych dla roztworu glikolu, a także temperatur zasilania i powrotu. Do obliczenia
ciepła w punkcie c) zaś użyto stałych dla wody oraz różnicy temperatur w zasobniku i kolektorze.
Różnice w ostatecznych wynikach obliczeń wynikają właśnie z użycia innych danych.
Ze względu na bezpieczeństwo instalacji kolektora hybrydowego nie zostały wykonane pomiary dla
przepływu na rotametrze dla wartości 5 i 6 l/min. Kolektor hybrydowy służy nie tylko do ogrzewania
wody użytkowej, ale także do produkcji energii elektrycznej.
Wyniki pomiarów mocy są również zróżnicowane, jest to wynikiem zachodzenia wymiany ciepła uzy-
skanego z kolektorów z otoczeniem. Temperatura wody w zasobniku była niższa od temperatury w
obiegu kolektora I. Sytuacja była odwrotna w przypadku kolektora hybrydowego.
28,8 − 27,9
27,9
∙ 100% = 3,23%
24,0 − 23,7
23,7
∙ 100% = 1,27%
Temperatura medium w kolektorze I wzrosła o 3,23%, zaś w kolektorze hybrydowym o 1,27%. Wyni-
ka to z faktu, że część energii pozyskana w kolektorze hybrydowym służy jako energia elektryczna. Na
taki wynik obliczeń miał też fakt niewykonania pomiarów dla przepływu na rotametrze 5 i 6l/min.