background image

AKADEMIA GÓRNICZO – HUTNICZA 

im. Stanisława Staszica w Krakowie 

 

 

 

 

 

Podstawy Konstrukcji Maszyn 

Projekt nr 4 

Łożysko ślizgowe 

 

Dawid Maślankiewicz 

Grupa D24 IMIR 

background image

Dane: 
 
Pp=10000[N

Pw=90[N] 
n=500obr/m 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

10

dop

p

MPa

 
 
 
 
 
 
 
 
d=32[mm] 
l=40[mm] 
 
 
 
 
 
 
 
 

Obliczenia : 
 

1.  Dobór materiałów konstrukcyjnych : 

 
Na panewkę przyjmuję stop ołowiowo-cynowo-
antymonowo-miedziowy PbSb14Sn9As wg. PN-ISO 
4381:1997  o parametrach : 
- nacisk do 10 [MPa] 
- prędkości obrotowa >1.5 [m/s] 
- (pv)dop < 30 [Mpa * m/s] 

130

o

dop

t

C

 

 
Na czop dobieram materiał stal C45 o parametrach : 

0, 42

252[

]

252 / 4

63[

]

go

go

Z

Rr

MPa

k

MPa

 

 

2.  Obliczenie minimalnej średnicy czopa : 

 

0, 2

go

P

d

k

 

Przyjmuję 

1.2

l

d

 

 

10000 1, 2

30,9[

]

0, 2 63

d

mm

 

Dobieram średnicę d=32[mm] 
 

3.  Obliczenie długości łożyska : 

 

10000

31, 25[

]

32 10

dop

P

l

mm

d p

 

Dobieram długość tuleji  l=40[mm] 

40

1.25

32

l

d

 

 

 

4.  Sprawdzenie na naprężenia zginające w 

niebezpiecznym przekroju czopa końcowego : 
 

3

0, 2

g

go

P l

k

d

    

3

10000 40

61, 04

63[

]

0, 2 32

MPa

 

Warunek spełniony 
 

5.  Sprawdzenie łożyska na nacisk : 

 

sr

dop

P

p

p

ld

   

Wyniki : 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

63[

]

go

k

MPa

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

32[

]

d

mm

 

 
 
 
 
 
 
 

l=40[mm] 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 
 
 
 
 
 
 
 
 
P=10000N 
n=500obr/mi

d=32mm 
l=40mm 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Pw=90[N] 
D=40[mm] 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
r=16[mm] 
 

0, 001

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

10000

7,82 10[

]

32 40

MPa

 

 
Warunek spełniony 
 

6.  Obliczamy łożysko na rozgrzewanie : 

 

(

)

(

)

2

2

500 2 3,14

52, 4[

/ ,1 / ]

60

60

10000 0, 032 52, 4

6, 55

30[

]

32 40

2

sr

sr

dop

sr

sr

p v

p v

P d

p v

dl

n

rad s

s

m

p v

Mpa

s

 

 

 

 
Warunek spełniony 
 
Jako panewkę dobieram tuleję z kołnierzem o długości 
l=400[mm]  
Tuleja B-P32/40x40-M059 wg. PN-80/M87101 
 

7.  Obliczenie nacisków dopuszczalnych działających na 

kołnierz łożyska : 
 

2

2

2

2

4

4 90

0, 2[

]

(

)

3,14 (40

32 )

K

dop

Pw

p

MPa

p

D

d

 

 
Warunek spełniony 
 
 

Obliczenia łożyska poprzecznego ślizgowego : 

 
Wielkości zadane : 
 

10000[ ]

P

N

 

0, 001

r

 

  - względny luz łożyskowy 

32

0, 001

0, 016[

] 16

2

r

mm

m

 

  

 - luz 

promieniowy 

''

8, 4[

]

obr

n

s

 - prędkość obrotowa 

20

7,82[

]

o

i

sr

t

C

p

MPa

 

0, 04

- wstępnie dobrana lepkość dynamiczna 

7,82[

]

sr

p

MPa

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

1

52, 4[ ]

s

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

16 m

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 
 
 
 
 
 

''

0, 04

7,82

8, 4

0, 001

sr

p

MPa

obr

n

s

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

4

6

zc

zp

R

R

 

 
 
Obliczam liczbę Sommerfelda : 

''

2

2

0, 04 8, 4

0, 043

7820000 0, 001

sr

n

S

p

 

 
Odczytuje z wykresu wskaźnik 

*

0,18

h

 

 
wysokość szczeliny smarownej : 
 

*

0,18 16

2,88[

]

o

h

h

m

  

 

 
- mimośrodowość względna : 
 

*

1

1 0,18

0,82

h

 

 

 

 
Odczytanie wartości wskaźników w funkcji liczby 
Sommerfelda : 
 

*

*

*

*

1

*

2

*

0, 32

0, 28

0, 74

0,12

0, 0

0,1

o

S

Q

Q

t



 

 

 
- miejsce wystąpienia minimalnej szczeliny 
smarownej określone kątem : 
 

*

''

3

6

100

100 0, 28 0, 000016 8, 4 0, 04

2, 4 10 [

]

o

o

r n l

m

s

 

 

 
- objętość wypływów bocznych oleju : 
 

3

*

6

6

0, 74 2, 4 10

1, 78 10 [

]

S

S

m

Q

Q Q

s

 

 
- współczynnik tarcia w łożysku : 
 

*

1

10

10 0, 001 0,12

0, 0012



 

 

 
 
 
 
 
 
 

0, 043

S

 

 
 
 
 
 
 

2,88[

]

o

h

m

 

 
 
 

0,82

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

3

6

2, 4

10 [

]

o

m

s

 

 
 

3

6

1, 78

10 [

]

S

Q

m

s

 

 

0, 0012

 

 

background image

 
 
 
 

20

o

i

t

C

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

2,88

0,82

4

6

o

zc

zp

h

R

R

 

 
 

- średnia temperatura robocza w szczelinie 
smarownej : 
 

*

100

100 7,82

20

0,1 65

1, 75

o

sr

r

i

p

t

t

t

C

cp

 

 

 

3

1.75[

/

]

cp

MJ m K

 - objętościowa pojemność cieplna 

 
Dobieram olej o lepkości dynamicznej = 0,04 w 
temperaturze roboczej = 65 stopni   
AN 100 
 
- dobór pasowań czopa w panewce : 
 

min

min

1

1

*

max

max

1

1

2

2 2,88

2

2 5

22[

]

1

1 0,82

4 6

5

2

2

0, 04 52, 4

2

0, 04

3, 5

72[

]

7,82

o

r

zc

zp

r

sr

h

S

S

h

m

R

R

h

S

S

l

S

h

m

p

 

  

 

 

Dobieram pasowanie H6/f6  wg. PN-EN 20286-2:1996 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 

65

o

r

t

C

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

min

1

max

22[

]

5

72[

]

r

r

S

m

h

S

m