EGZAMIN PRÓBNY 04.2013

Część pracy

Czynności

Punkty

I Tytuł

Wykonanie leku recepturowego lub na podstawie recepty lekarskiej

1

Lek w postaci płynnej (zawiesina w emulsji), dla osoby dorosłej

1

RAZEM

2

II Założenia
Postać leku

lek do stosowania zewnętrznego - ad usum externum

1

Lek dla osoby dorosłej

1

Ilość leku

49,0 g

1

Lek wykazuje działanie miejscowe

1

2

6

Stosowanie

Do pędzlowania jamy ustnej/ stosować przez 5 dni

1

Rp.; Ol.; pip.; M.D.S.

1

Rozpuszczalność Dane dotyczące rozpuszczalności z FP IX

1

3

Niezgodności, 

2

2

Postać fizykochemiczna – układ wielofazowy, zawiesina w emulsji 
(benzokaina zawieszona, olejek miętowy zemulgowany z roztworem 
wodnym i glicerolem)- 1 pkt za postać + 1 pkt za opisanie 
układu

Technologiczne procesy jednostkowe: rozpuszczanie w zlewkach 
(jodek potasu rozpuszczony w wodzie, jod rozpuszczony w wodnym 
roztworze jodku potasu, glicerol rozpuszczony na ciepło w glicerolu); 
zawieszanie w moździerzu porcelanowym (benzokaina zawieszona w 
glicerynie); emulgowanie w moździerzu porcelanowym lub blaszanym
(roztwór wodny zemulgowany z olejkiem miętowym)- za każdy 
proces w pełni opisany przy najmniej jak w kluczu po 2 
punkty

Skróty-rozwinięcie 
po łacinie i 
wyjaśnienie po 
polsku

Synonimy 
substancji

dla Natrium biboricum co najmniej: Borax, Natrii tetraboras, 
czteroboran sodu lub tetraboran sodu;  Dla Benzocainum co 
najmniej: Anesthesinum, benzokaina lub anestezyna; ; dla 
Glycerinum co najmniej: Glycerolum 85%, gliceryna.
1) Benzokaina nie rozpuszcza się w glicerynie należy zawiesić w 
glicerynie. I wydać lek z oznaczeniem zmieszać przed użyciem
2) Benzokaina jest nietrwała w środowisku zasadowym (borax)- 
hydrolizuje, przez co może zmienić się konsystencja i zabarwienie 
preparatu, jednak przy krótkotrwałym stosowaniu nie ma potrzeby 
wydzialnia odobno benzokainy

4

RAZEM

26

III Obliczenia

Stężenie boraksu w leku 8,16% (obliczenia dowolną metodą)

1

1

Komentarze do obliczeń (typu obliczam, kontroluję, porównuję)

1

1

Stęzenie jodu w leku  0,61% (obliczenia dowolną metodą)

1

 Stężenie jodu z FP IX:  1,0-5,0%

1
1

1

1

1

RAZEM

10

2

1

RAZEM

4

V Wykaz sprzętu

Waga elektroniczna do proszków

1

Waga elektroniczna do płynów

1

Łaźnia wodna

1

Krążki pergaminowe lub karty celuloidowe (4 szt.)

1

Łyżeczki do odważania substancj stałych, bagietki szklane

1

Zlewki o poj. 20-50 ml 2 szt.

1

Moździerz porcelanowy z wylewką i  z dopasowanym pistlem 

1

3) Jod trudno rozpuszcza się w glicerynie, ale jest dobrze 
rozpuszczalny w roztworze wodnym jodku potasu. (1pkt.) Należy 
wykonać roztwór wodny jodku potasu w proporcji 1:2 i w tym 
roztworze rozpuścić jod +obliczenia (1pkt.) Dodatek wody nie 
przekracza 5 % masy leku, zatem można dokonac takiej zmiany bez 
konsultacji z lekarzem + obliczenia (1pkt.) Należy zmniejszyć ilość 
gliceryny o dodaną ilość wody + obliczenia (1pkt)

Kontrola stężenia 
dla boraksu

 Stężenie  z FP IX: dla boraksu 20%, lub podany zakres stężeń z FP 
IX 

Wniosek: stężenie boraksu w leku jest dopuszczalne, nie przekracza 
stężenia farmakopealnego

Kontrola stężenia 
dla jodu

Komentarze do obliczeń (typu obliczam, kontroluję, porównuję)
Wniosek: stężenie jodu w leku mieści się w zakresie dopuszczalnym 
zapisami FP IX

Obliczenie ilości 
kropli olejku z 
mięty pieprzowej

Przy wykorzystaniu załączonej tabeli, wyliczona ilość kropli w 0,5 g 
olejku to 25-26 kropli

Zestawienie ilości 
substancji 

boraks: 4,0; benzokaina 1,0; olejek z mięty pieprzowej 25-26 kropli; 
jodek potasu 1,2; woda oczyszczona 2,4; jod 0,3; gliceryna 39,6

IV Działanie i 
zastosowanie leku

Działanie (co najmniej określenia): p/grzybicze, p/bakteryjne, p/bólowe 
lub miejscowo znieczulające, antyseptyczne lub odkażające lub 
dezynfekujące, nawilżające błonę śluzową

Zastosowanie (co najmniej określenia): pleśniawki lub afty, stany 
zapalne błony śluzowej jamy ustnej

Sygnatura

Pomarańczowa (do uzytku wewnętrznego)

1

Opakowanie

Butelka z ciemnego szkła o pojemności 50-60 ml

1

1

Włączenie łaźni wodnej i ustawienie parametrów grzania

1
1

Wymycie rąk (ubranie rękawiczek ochronnych)

1

Ubranie czystego fartucha

1

Przygotowanie utensyliów (umycie, dezynfekcja)

1

Trzykrotna kontrola odważanych substancji

1

Odważanie na wadze proszkowej

1

1

Używanie łyżeczki do odważania

1

1

Odważanie na wadze do płynów

1

W wytarowanych zlewkach 

1

1

Rozpuszczenie boraksu na ciepło w glicerolu

1

Mieszanie bagietka szklaną do całkowitego rozpuszczenia

1

1

Rozpuszcenie jodku potasu w wodzie 

1

Mieszanie bagietką szklaną do całkowitego rozpuszczenia

1

Rozpuszczenie jodu w roztworze wodnym jodku potasu

1

Mieszanie bagietka szklaną do całkowitego rozpuszczenia

1

1

Sporządzenie koncentratu zawiesiny w proporcji 1+1)

1

Dodawanie porcjami roztworu glicerolowego boraksu

1

1

1

Dodanie roztworu jodu w jodku potasu

1

Mieszanie pistlem do uzyskania homogennej zawiesiny

1

Dodanie 25-26 kropli olejku miętowego

1

Emulgowanie olejku pistlem do uzyskania jednorodnej emulsji

1

Przygotowanie do 
wykonania leku

Przygotowanie wag elektronicznych (wypoziomowanie) i przemycie 
roztworem detergentu i zdecynfekowanie etanolem 70% (v/v)

Umycie stołu recepturowego i dezynfekcja etanolem 70% (v/v)

Odważanie  
substancji stałych 
(w opisie znajdują 
się określenia 
przy każdej 
odważanej 
substancji)

Na wytarowanych papierkach pergaminowych lub kartach 
celuloidowych (PCV)

Podanie ilości substancji odważanej: boraksu 4 gramy; benzokainy 1 
gram; jodku potasu 1,2 grama; jodu 0,3 grama

Odważanie  
substancji 
płynnych (w opisie 
znajdują się 
określenia przy 
każdej odważanej 
substancji)

Podanie ilości substancji odważanej: glicerolu 39,6 grama; wody 2,4 
grama

Przygotowanie 
roztworu 
glicerolowego 
boraksu

Pozostawienie do ostygniecia (jeżeli napisano o przesączeniu 
roztworu 0 pkt.)

Przygotowanie 
roztworu jodu
Łączenie 
sporządzenie 
zawiesiny 

Proszkowanie benzokainy w moździerzu porcelanowym z dodatkiem 
ok. 1 grama gliceryny 

Pozostawienie niewilekiej ilości roztworu glicerolowego boraksu na 
popłukanie moździerza
Równomierne zawieszanie benzokainy w roztworze glicerolowym 
boraksu przy użyciu pistla

1

Przeniesienie gotowego leku do wytarowanej butelki z ciemnego szkła

1

1

Kontrola masy leku

1

Uzupełnienie w razie potrzeby glicerolem do 49 gram

1

Zamknięcie butelki dopasowana nakrętką

1

Wstrząśnięcie leku

1

Dołączenie pomarańczowej sygnatury wraz z numerkiem kontrolnym

1

Posprzątanie stanowiska pracy

1

RAZEM

48

Stosowanie

Pędzlowanie jamy ustnej/ stanów zapalnych jamy ustnej

1

Stosować przez 5 dni

1

Wstrząsnąć przed użyciem

1

Przechowywanie W ciemnym opakowaniu/ chronić od światła

1

Chronić przed dostępem dzieci

1

7 dni

1

Sygnatura

1

1

RAZEM

8

1

1

RAZEM

2

RAZEM

100

Łączenie 
sporządzenie 
zawiesiny 

Używanie nazw procesów technologicznych typu rozpuszczanie, 
zawieszanie, emulgowanie

Popłukanie moździerza pozostawioną porcją roztworu glicerolowego 
boraksu

VI Wskazania dla 
pacjenta dot. 
przechowywania i 
stosowania leku

Termin 
przydatności do 
użycia

Wybranie pomarańczowej sygnatury, numerka kontrolnego z 
załącznika
Sygnatura powinna zawierać: nazwisko pacjenta, numerek bloczka, 
nazwisko lekarza, data wykonania leku, odpis recepty zgodny z 
zapisem lekarza

VII Przejrzystość 
pracy

Projekt zawiera punkty zgodne z poleceniem w zadaniu 
egzaminacyjnym/ praca logiczna
Praca poprawna merytorycznie – używanie terminologii 
farmaceutycznej