Aktualiacja: 06.05.2013r
Honor Generała – Gen. Stanisław Sosabowski
Postać generała Stanisława Sosabowskiego jest bliższa Holendrom niż młodym
Polakom. To Holendrzy przywrócili mu i jego brygadzie honor. Ale wydarzyło się to
dopiero u progu XXI wieku. W czasach powojennych był przez 5 dni w tygodniu
prostym Stanem, szeregowym pracownikiem w fabryce, a tylko podczas weekendów
w czasie spotkań kombatanckich zakładał mundur polskiego generała. Jakich
działań było trzeba, by generałowi pośmiertnie przyznać holenderski Order
Brązowego Lwa, a królowa Beatrix odznaczyła najwyższym holenderskim
odznaczeniem wojennym - Orderem Wojskowym im. Króla Willema I - sztandar
jego brygady? O tym opowiada ten film.
Czułem się nieco jak James Bond, wstrząśnięty, nie zmieszany. Choć może troszkę zmieszany, czy zawstydzony,
trudno powiedzieć... Parę tygodni temu miałem okazję zobaczyć film dokumentalny wyreżyserowny przez Joannę
Pieciukiewicz pt “Honor Generała”. Zabrałem sie do tego jak typowy oszołom. Tak z biegu, w końcu kto nie widział
“O jeden most za daleko” o słynnej wpadce aliantów w trakcie II Wojny Światowej. Poszedłem więc “zaliczyć”
historyjkę o dzielnym polskim oddziale spadochroniarzy którzy jako jedni z niewielu ( lub jedyni ) byli w stanie
podjąć wyzwanie postawione im przez los. Generał Sosabowski założyciel i dowódca 1-ej Samodzielnej Brygady
Spadochronowej wydawał sie być tak oczywistym bohaterem tamtych czasów... Jednak to co pokazał mi ów dokument
zdruzgotało mnie totalnie. Filmu nie da się opowiedzieć i nie zamierzam tego robić. Wspomnę jednak o paru rzeczach,
które najbardziej zrasowały mój “mind”. Montgomery - nigdy nie byłem jego fanem. Zawsze wydawało mi się, że
jedyna strategia w jakiej był dobry to strategia salonowych intryg. Nie jestem z resztą oryginalny w tej ocenie. Nawet
jego niemieccy przeciwnicy nie traktowali go serio. Pan “kurdupel” zasłynął głównie próbą zniszczenia Patona.
Amerykanie jednak, mimo iż łatwowierni, szybko połapali się, że coś jest nie tak i Wojnę Paton zakończył jako
bohater ( z czym dyskutować nie chcę, bo w sumie nie ma o czym gadać. Tak jak Paton dał Niemcom się we znaki to
mało kto po aliantów stronie ). Intrygi Montgomerego dotknęły jednak również Generała Sosabowskiego ( o czym nie
wiedziałem ). Polskie rządy, jak łatwo się domyśleć, nie dorównały jednak amerykańskim. Honor Generała otworzył
przed moimi oczami drzwi do pokoju polskiej beznadzieii. Dowiedziałem się z filmu, że Montgomery mimo
zachwytów nad odwagą i poświęceniem 1-ej Spadochronowej już parę dni później postanowił uczynić z
Sosabowskiego głównego winnego porażki pod Arnhem i... udało mu się. Udokumentowano historię bezwzględnie
odważnych ludzi, odartych z czci i chwały. Generał Sosabowski w wyniku intryganctw i arogancji Brytyjczyka
skończył jako... MAGAZYNIER w jednej z podlondyńskich fabryk. Taka Polska schizofremia. 6 dni w tygodniu
“nikt”, w niedzielę Pan Generał. To w sumie jeszcze nie jest szokujące. Dramatyczny w tej historii jest fakt, że jedyną
osobą na Świecie, która walczyła o jego rechabilitację była Holenderka - Cora Baltussen. Polskie instytuty historyczne
nie były w stanie nawet zająć się uporządkowaniem akt brygady i ochoczo przekazały je w ręce fascynata-historyka
Eric Van Tibeurgh. A jakże! Holendra. Film MUSISZ zobaczyć.
Na koniec dodam jeszcze jedną rzecz. Tę, która właściwie wstrząsnęła mną najbardziej. Batalia o przywrócenie
Honoru Generałowi Sosabowskiemu i jego Brygadzie zajęła Corze Baltussen cale jej życie. Cora zmarła tuż przed
uroczystością wręczenia Orderu Brązowego Lwa i Orderu Wojskowego im.Króla Willema ( odpowiednika Polskiego
Virtuti-Militari ). Uroczystość odbyła się w Holandii 31 maja 2006. Żyjącym z Brygady i rodzinie Generała
odznaczenia wręczała osobiście Królowa Holenderska Beatrix. Transmitowały ją wszystkie Holenderskie stacje
telewizyjne na wszystkich kanałach przez cały dzień. Co jest niewątpliwie precedensem w historii tego małego kraju.
Nie retransmitowała tego ani jedna Polska telewizja ( wliczając TVP która jako państwowa ma statutowy do tego
obowiązek ). U władzy w Polsce był wówczas PIS znany z deklaracji dotyczących odbudowy Polskiego wizerunku w
zakresie Honoru i Bohaterstwa szczególnie za okres Historii Najnowszej. Pośród wszystkich delegacji, delegacja
Polska, a w jej skład wchodzili: NIKT. I tak sobie myślę: biedny Generał Sosabowski.
HONOR GENERAŁA – gen. Sosabowski Strona:1/2
