background image

filozofia języka — zarys problematyki

A. Czym jest język?

background image

filozofia języka — zarys problematyki

A. Czym jest język?

A

1

. uniwersalnym medium 

/

 wyspecjalizowanym narzędziem?

background image

filozofia języka — zarys problematyki

A. Czym jest język?

A

1

. uniwersalnym medium 

/

 wyspecjalizowanym narzędziem?

A

2

. narzędziem myślenia 

/

 narzędziem wyrażania myśli?

background image

filozofia języka — zarys problematyki

A. Czym jest język?

A

1

. uniwersalnym medium 

/

 wyspecjalizowanym narzędziem?

A

2

. narzędziem myślenia 

/

 narzędziem wyrażania myśli?

A

3

. zinterpretowanym rachunkiem 

/

 narzędziem interakcji?

background image

filozofia języka — zarys problematyki

B. Czym jest znaczenie? 

background image

filozofia języka — zarys problematyki

B. Czym jest znaczenie? 

B

1

. Czy znaczenia w ogóle istnieją?

background image

filozofia języka — zarys problematyki

B. Czym jest znaczenie? 

B

1

. Czy znaczenia w ogóle istnieją?

B

2

. Które własności wyrażenia (wypowiedzi) składają się na jego 

(jej) znaczenie? 

background image

filozofia języka — zarys problematyki

B. Czym jest znaczenie? 

B

1

. Czy znaczenia w ogóle istnieją?

B

2

. Które własności wyrażenia (wypowiedzi) składają się na jego 

(jej) znaczenie? 

B

3

. Czemu przysługują znaczenia w sposób pierwotny:

elementom języka 

/

 elementom mowy?

background image

filozofia języka — zarys problematyki

B. Czym jest znaczenie? 

B

1

. Czy znaczenia w ogóle istnieją?

B

2

. Które własności wyrażenia (wypowiedzi) składają się na jego 

(jej) znaczenie? 

B

3

. Czemu przysługują znaczenia w sposób pierwotny:

elementom języka 

/

 elementom mowy?

B

4

. Jakie są centralne kategorie teorii znaczenia:

denotacja 

/

 warunki prawdziwości 

/

 

warunki słusznej stwierdzalności 

/

 użycie?

background image

filozofia języka — zarys problematyki

B. Czym jest znaczenie? 

B

1

. Czy znaczenia w ogóle istnieją?

B

2

. Które własności wyrażenia (wypowiedzi) składają się na jego 

(jej) znaczenie? 

B

3

. Czemu przysługują znaczenia w sposób pierwotny:

elementom języka 

/

 elementom mowy?

B

4

. Jakie są centralne kategorie teorii znaczenia:

denotacja 

/

 warunki prawdziwości 

/

 

warunki słusznej stwierdzalności 

/

 użycie?

B

5

. Co konstytuuje fakty znaczeniowe (semantyczne)? 

background image

filozofia języka — zarys problematyki

C. Jakie zdolności poznawcze są koniecznym/wystarczającym 
warunkiem uczestnictwa w komunikacji językowej?

background image

filozofia języka — zarys problematyki

C. Jakie zdolności poznawcze są koniecznym/wystarczającym 
warunkiem uczestnictwa w komunikacji językowej?

C

1

. zdolności wrodzone 

/

 zdolność do uczenia się przez

warunkowanie?

background image

filozofia języka — zarys problematyki

C. Jakie zdolności poznawcze są koniecznym/wystarczającym 
warunkiem uczestnictwa w komunikacji językowej?

C

1

. zdolności wrodzone 

/

 zdolność do uczenia się przez

warunkowanie?

C

2

. znajomość reguł 

/

 umiejętności metapsychiczne? Por. A

2

., B

3

background image

filozofia języka — zarys problematyki

C. Jakie zdolności poznawcze są koniecznym/wystarczającym 
warunkiem uczestnictwa w komunikacji językowej?

C

1

. zdolności wrodzone 

/

 zdolność do uczenia się przez

warunkowanie?

C

2

. znajomość reguł 

/

 umiejętności metapsychiczne? Por. A

2

., B

3

C

3

. Jaka jest relacja między kompetencją semantyczną a kompetencją 

pragmatyczną? Por. B

3

background image

filozofia języka — zarys problematyki

D. Jaką postać powinna przyjąć teoria znaczenia/języka?

background image

filozofia języka — zarys problematyki

D. Jaką postać powinna przyjąć teoria znaczenia/języka?

D

1

. Czy teoria komunikacji jest teorią:

języka 

/

 mowy? Por. B

3

.

background image

filozofia języka — zarys problematyki

D. Jaką postać powinna przyjąć teoria znaczenia/języka?

D

1

. Czy teoria komunikacji jest teorią:

języka 

/

 mowy? Por. B

3

.

D

2

. Czy teoria języka jest teorią:

formalną 

/

 nieformalną? Por. A

3

background image

filozofia języka — zarys problematyki

D. Jaką postać powinna przyjąć teoria znaczenia/języka?

D

1

. Czy teoria komunikacji jest teorią:

języka 

/

 mowy? Por. B

3

.

D

2

. Czy teoria języka jest teorią:

formalną 

/

 nieformalną? Por. A

3

D

3

. Czy teoria języka jest specjalnym przypadkiem:

teorii działania społecznego 

/

 teorii psychologicznej? Por. A

2

., B

3

.

background image

filozofia języka — zarys problematyki

D. Jaką postać powinna przyjąć teoria znaczenia/języka?

D

1

. Czy teoria komunikacji jest teorią:

języka 

/

 mowy? Por. B

3

.

D

2

. Czy teoria języka jest teorią:

formalną 

/

 nieformalną? Por. A

3

D

3

. Czy teoria języka jest specjalnym przypadkiem:

teorii działania społecznego 

/

 teorii psychologicznej? Por. A

2

., B

3

.

D

4

. Która dyscyplina semiotyczna jest pierwotna i niezależna 

względem pozostałej:

semantyka 

/

 pragmatyka? Por. B

3

., C

3

background image

filozofia języka — zarys problematyki

ZALECENIE METODOLOGICZNE (za Searlem):

— zaczynaj od kwestii ontologicznych (A. i B.), a potem przejdź do 

rozważań epistemologicznych (C.) oraz metodologicznych (D.)!

background image

filozofia języka a inne dyscypliny lub podejścia

(a) filozofia języka / filozofia lingwistyczna [Searle]

Filozofia   lingwistyczna

  to   próba   rozstrzygania   określonych 

zagadnień   filozoficznych,   odwołująca   się   do   śledzenia   potocznego 
użycia poszczególnych słów lub innych składników danego języka. 

Filozofia   języka

  to   próba   podawania   filozoficznie   rozjaśniających 

opisów pewnych ogólnych cech języka, jak odnoszenie się wyrażeń, 
prawda, znaczenie i konieczność. (...)  «Filozofia lingwistyczna»  to 
przede   wszystkim   nazwa  

metody

,  «filozofia   języka»  to   nazwa 

dziedziny

.”

[Searle, Czynności mowy, 1987, s. 14]

background image

filozofia języka a inne dyscypliny lub podejścia

(b) filozofia języka / językoznawstwo (lingwistyka)

background image

filozofia języka a inne dyscypliny lub podejścia

(b) filozofia języka / językoznawstwo (lingwistyka)

język 

/

 języki 

background image

filozofia języka a inne dyscypliny lub podejścia

(b) filozofia języka / językoznawstwo (lingwistyka)

język 

/

 języki 

na czym polega odnoszenie się? 

/

 do czego odnosi się wyrażenie X?

background image

filozofia języka a inne dyscypliny lub podejścia

(b) filozofia języka / językoznawstwo (lingwistyka)

język 

/

 języki 

na czym polega odnoszenie się? 

/

 do czego odnosi się wyrażenie X?

jakie są reguły językowe? 

/

 jakie są konwencje języka J?

background image

filozofia języka a inne dyscypliny lub podejścia

(c) filozofia języka / filozofia umysłu / filozofia myśli [Luntley]

MYŚL

UMYSŁ

ŚWIAT

background image

filozofia języka a inne dyscypliny lub podejścia

(d) filozofia języka / semiotyka

„(...)   semiotyka   nie   jest   teorią   komunikacji   (...).   Natomiast   jako 
ogólna   teoria  znaku,  jako  teoretyczna  nauka   o  znakach  i  prawach 
reprezentacji, może być semiotyka podstawą badań nad procesami 
komunikacyjnymi dzięki temu, że dostarcza im [tym badaniom — 
M.W.]   podstawowych   terminów   pozwalających   ująć   te   procesy   z 
perspektywy semiozy.”

[Buczyńska-Garewicz, Semiotyka Peirce'a, 1994, s. 38]

Por. A

1