Charakterystyka i przegląd systematyczny  porostów, 

mszaków i  paprotników  

5 

 
Zadanie 5.1  
Budowa morfologiczna porostów (Lichenes) 
Materiał: okazy świeże lub zielnikowe porostów o plesze skorupiastej, listkowatej i 
krzaczastej. 
 
 

Obserwujemy  i  rysujemy  schematycznie  plechy  porostów    uwzględniając 

charakterystyczne rozgałęzienia i kształty. 
 

Charakterystyka i przegląd systematyczny  porostów, 

mszaków i  paprotników  

5 

 
Zadanie 5.2  
Budowa morfologiczna mszaków  
Materiał:  mech  płonnik  (Politrychum  commune),  rodzina  (Politrichaceae),  klasa  mchy 

liściaste (Musci) – fragment darni 

 

 

Obserwujemy pojedynczą roślinę z darni mszaków. Rysujemy ją zaznaczając w opisie łodygę 
ze  skrętolegle  ułożonymi  na  niej  liśćmi,  chwytniki  (ryzoidy)  oraz  bezlistną  łodyżkę  z 
umieszczoną na niej zarodnią 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Charakterystyka i przegląd systematyczny  porostów, 

mszaków i  paprotników  

5 

 
Zadanie 5,3  
Budowa morfologiczna mszaków c.d. 
Materiał:  mech torfowiec (Sphagnum sp.) rodzina torfowcowate (Sphagnaceae), klasa mchy 

(Musci) – fragment kępy oraz liść.  

 

Obserwujemy wyodrębnioną z kępy roślinę. Rysujemy ją schematycznie zaznaczając 

w opisie elementy takie jak: łodyga, sposób jej rozgałęzienia oraz obecne na niej liście.  

Ze  szczytowej  partii  rośliny  odrywamy  liść  i  wykonujemy  preparat  (w  kropli  wody) 

obserwując  go  pod  mikroskopem  (małe  i  duże  powiększenie).  Rysujemy  fragment  liścia  i 
zaznaczamy w nim  komórki asymilacyjne i wodonośne 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Charakterystyka i przegląd systematyczny  porostów, 

mszaków i  paprotników  

5 

 
Zadanie 5,4  
Porównanie budowy morfologicznej paprotników 
Materiał:  Plansze  zielnikowe:  narecznica  samcza  (Dryopteris  filix  mas),  skrzyp  polny 

(Equisetum arvense), widłak goździsty (Lycopodium clavatum). 

 
Obserwujemy  plansze  zielnikowe  paprotników  i  zapoznajemy  się  z  ich  budowa 
morfologiczną. Stwierdzone różnice zamieszczamy w poniższej tabeli: 
 
 

Cecha 

narecznica samcza 

Dryopteris filix-mas 

skrzyp polny Equisetum 

arvense 

widłak goździsty 

Lycopodium clavatum 

Forma rozrastania 
się kłącza  

 

 

 

Pokrój liści 

 

 

 

Ulistnienie łodygi 

 

 

 

Miejsce ułożenia 
zarodni 

 

 

 

Zróżnicowanie 
łodyg w 
rozmnażaniu 
płciowym, w 
okresie 
wegetacyjnym