background image

Kultura starożytnego Egiptu 

 

 

 

Faraon 

Egipt był zawsze monarchią absolutną. Króla, zwanego faraonem, uważano za żyjącego na ziemi boga, który po 

ziemskiej śmierci powraca do swego świata, aby połączyć się z innymi bóstwami. Nosił on tytuł "Dziecka Słońca" i na 

przestrzeni całych dziejów Egiptu skupiał w swoim ręku władzę religijną, polityczną i wosjkową. Wspomagał go, 

używając dzisiejszych określeń, premier, który kierował całokształtem władzy wykonawczej. Samo słowo "faraon" jest 

greckim zniekształceniem egipskiego wyrazu, oznaczającego "pałac królewski". Dopiero w Nowym Państwie, mniej 

więcej od 1580 r. p.n.e., słowo "faraon" stało się określeniem samej osoby władcy. 

 

Stosunki społeczne oraz podział administracyjny 

Ludnośc Egiptu dzieliła się na klasy, z których największym poważaniem cieszył się stan kapłański, związany z kultem 

świątyń. Bogate i bardzo wpływowe kapłaństwo było zwolnione od podatków i utrzymało się na koszt swojej świątyni. 

Pozostałe klasy to: stan szlachecki, rekrutujący się spośród wyższych urzędników w hierarchii religijnej, administracji 

państwowej, w zarządach poszczególnych prowincji, spośród skrybów i cywilnej służby administracji królewskiej; oraz 

jako lud taki, składający się przede wszystkim z chłopów i rzemieślników. Egipt dzielił się na 2 części: Dolny - 

składający się z 20 prowincji, tzw. "nomów" i Górny - z 22 nomów. 

 

Rolnictwo 

Od niepamiętnych czasów Egipt był krajem rolniczym. Dojrzewały tu owoce, rośliny strączkowe, len, a przede 

wszystkim zboża, zwłaszcza pszenica i proso, które eksportowano w ogromnych ilościach. Importowano zaś drewno, 

gdyż w Eipcie nie było tego surowca zbyt dużo z Libanu. NA postawie malowideł z różnych okresów, ukazujących pracę 

w polu, wynika, że narzędzia stosowane w tamtych czasach niewiele odbiegają od tych stosowanych dzisiaj. 

 

Rzemiosło i handel 

Egipcjanie mieli znaczne osiągnięcia w handlu, a także w rzemiośle, i to artystycznym. Ogromna ilość przedmiotów 

znalezionych w grobowcach jest dowodem na to, że byli oni prawdziwymi mistrami w obróbce złota, srebra, miedzi oraz 

odznaczali się rzadkim kunsztem w szlifowaniu kamieni szlachetnych. Zwłaszcza w tej ostatniej dziedzinie osiągnęli 

nieprawdopodobny wręcz stopień doskonałości. Specjalizowali się przede wszystkim w sztuce jubilerskiej ( pierścionki, 

bransolety, wisiorki, kolczyki ), która to sztuka kilkakrotnie za IV, XII, XVIII i XX dynastii znalazła sięw swym 

apogeum. Oprócz tego Egipcjanie wytwarzali z pozornie prostych surowców wspaniałe i niepowtarzalne tkaniny, 

tworzyli ceramikę, szkło, wyroby emaliowane. Nie znali pieniędzy. Z Nubijczykami wymieniali produkty rolnicze i 

przemysłowe, takie jak: pszenica, cebula, brón, klejnoty, na: drewno, skóry, złoto i kość słoniową. Przyprawy i 

pachnidła pochodziły z Arabii, a od Fenicjan importowali statki statki z drewna cedrowego. OD XVIII dynastii Egipcjanie 

ustanowili trwałe stosunki handlowe z państwami w dorzeczu Eufratu oraz z wyspami wschodniej części Morza 

Śródziemnego ( Cypr zaopatrywał Egipcjan w miedź ). 

 

Nauka 

Zgodnie z naukami kapłanów, człowiek uzyskał wiedzę z rąk boga Thota. Jako wynalazca pisma, Thot napisał wszystkie 

swoje dzieła z inspiracji Najwyższego Boga. Starożytni Egipcjanie byli bardzo zaawansowani w astronomii. Już od 

najdawniejszych czasów dzięki obserwacji ruchów ciał niebieskich obliczyli rok astronomiczny, który dzielił się na 3 pory 

roku, po 4 miesiące każda, odpowiadające warunkom klimatyczno-rolniczym kraju. Były to: pora wylewów, pora siewu 

oraz pora żniw. Do 360 dni dodawano 5 dni dodatkowych, zwanych "epagomeni", które traktowano jako najważniejsze 

święta w roku. Co się tyczy medycyny, to była ona ściśle związana z magią. Do naszych dni dotrwało wiele 

różnorodnych tekstów medycznych z dziedziny ginekologii, chirurgii i farmakologii, zawierające recepty i opsiy wielu 

środków leczniczych. Egipscy lekarze znali się na terapeutycznych właściwościach wileu ziół. Z drugiej strony 

wykazywali się słabą znajomością anatomii, co jest tym bardziej zdumiewające, że powszechnie praktykowano 

mumifikacje zwłok. Powodów takiego stanu rzeczy należy szukać w wierzeniach religijnych, które traktowały ciało jako 

coś świętego.