Sztuka prehistoryczna oraz 

kultury starożytnego Egiptu 

i Mezopotamii

Jest to sztuka związana z najstarszymi 
dziejami ludzkości. Jedynym "zapisem" 
mówiącym nam o dokonaniach człowieka są 
znaleziska archeologiczne pochodzące z 
tamtych czasów. Na kulturę prehistoryczną 
składają się przede wszystkim:



Malowidła ścienne



Figurki, rzeźby



Przedmioty codziennego użytku(ceramika, 

narzędzia itp.)

Sztuka prehistoryczna

Za najwcześniejsze przejawy malarstwa jaskiniowego 
uważa się obrysy dłoni ludzkich. Są to obrysy płasko 
dociśniętych do skały dłoni, wykonane czarną, 
brązową, żółtą lub białą farbą. Obrysy uzyskiwano 
niekiedy wydmuchując przez (zapewne kościaną) rurkę 
barwniki mineralne na przystawioną do ściany dłoń. W 
licznych przypadkach na odciskach lewych dłoni 
widoczny jest brak jednego lub kilku palców. 
Przypuszcza się, że jest to ślad obrzędowych 
okaleczeń.
Równie często na ścianach jaskiń były przedstawiane 
zwierzęta, ponieważ odgrywały one znaczącą role w 
życiu ludzi prehistorycznych.

Malowidła ścienne

Lascaux to jaskinia krasowa w Akwitanii, w południowo-
zachodniej części Francji, w której w 1940 roku odkryto 
rysunki i malowidła wykonane na ścianach w okresie 
paleolitu.
Jaskinia została przypadkowo odkryta w roku 1940 przez 
czterech chłopców.
Naskalne rysunki przedstawiają

  głównie zwierzęta roślinożerne

(jelenie, byki, bizony i konie). 

Malowidła z Lascaux

Tematem plastyki figuralnej jest w przeważającej mierze 
kobieta. Modelowane, albo rzeźbione figurki,
wyobrażają najczęściej nagą postać kobiecą, 
niekiedy otyłą lub ciężarną, 
o silnie zaakcentowanych cechach płci.
Są one związane z kultem płodności, 
stąd wyolbrzymione cechy płciowe. 
Być może są dowodami na istnienie 
w paleolicie kultu Wielkiej Bogini - Matki,
którego ślady znajdujemy w starożytnych kultach bogiń 
płodności.

Figurki i rzeźby

Najstarszymi przykładami samodzielnej twórczości 
człowieka były narzędzia.
Były to otoczaki, przeznaczone 
do cięcia lub przebijania ostrzem.
Już te pierwsze wyroby świadczyły
o pewnym podstawowym 
pojęciu estetyki.

Przedmioty codziennego 

użytku

Teren Mezopotamii, czyli Międzyrzecza to miejsce, gdzie rozwinęło 
się wiele kultur i starożytnych cywilizacji. Pierwotnie znane były one 
jedynie z przekazów pozostawionych przez starożytnych Greków. 
Pierwsze badania archeologiczne, prowadzone początkowo przez 
amatorów i poszukiwaczy skarbów miały miejsce w XIX wieku. 
Jednym z najcenniejszych znalezisk były gliniane tabliczki pokryte 
pismem klinowym. Odczytanie ich rozpoczęło czas poznawania 
długich dziejów Mezopotamii. Tereny te były zamieszkane już w 
okresie paleolitu. Do starożytnych państw związanych z 
Mezopotamią należą: Sumer, Akad, Asyria, Babilonia. 
Sztukę (w tym architekturę) tego rejonu świata 
reprezentują:



sztuka sumeryjska i akadyjska 



sztuka babilońska 



sztuka asyryjska. 

Sztuka Mezopotamska

Sztuka Mezopotamii służyła głównie  królowi i świątyniom, a 
pozycja artystów była anonimowa. Sztukę te cechowała 
przede wszystkim monumentalna architektura.
W rzeźbie dominują sceny walki i polowań. 
Króla ukazuje się jako postać gigantyczną, 
który nieustraszenie atakuje wrogów. 
Postacie ludzkie są przedstawiane 
w sztywnych pozach frontalnie 
z głowami z profilu. Znaczącą rolę 
odgrywają zikkuraty-budowle złożone 
z tarasów połączone schodami, 
na najwyżej położonej platformie 
znajdowała się kaplica bóstwa. 
Były wznoszone w pobliżu świątyń, 
stały się więc pomnikiem kultu religijnego.

Posążek Gudei, władcy Lagasz (Luwr, Paryż)

Sztuka rozwijająca się na terenie 
starożytnego Egiptu od IV tysiąclecia p.n.e. 
Pełniła funkcję służebną w stosunku 
do władzy państwowej i religii. 
Większość przedmiotów, które przetrwały do naszych 
czasów, została stworzona po to, aby wiecznie 
towarzyszyć zmarłemu w zaświatach, miała zastępować 
swoje ziemskie odpowiedniki i zapewniać wieczyste 
trwanie duszy zmarłego.
Kanon i konserwatyzm sztuki egipskiej wynika z doktryny 
funkcjonalnego rozumienia świata oraz ze swoistego 
rozumienia postępu i trwania. Cechą egipskiej sztuki jest 
trwałość i względna jednolitość form artystycznych.

Starożytny Egipt

Hieroglify (dosł. "święte znaki") – najwcześniejszy 
rodzaj pisma starożytnego Egiptu, obok pisma 
hieratycznego i demotycznego. Nazwa wywodzi 
się (podobnie jak nazwa władcy - faraona) z greki i 
oznacza święte znaki.

W piśmie hieroglificznym występują 3 rodzaje 
znaków:



znaki fonetyczne 



znaki ideograficzne 



determinatywy 

Dziękuje za uwagę