Agresja u psów – fakty i mity  

O psach agresywnych słyszymy często, zbyt często. Czy 
jednak rozumiemy co znaczy słowo agresja? Agresja to 
zachowanie agonistyczne, instynktowne, będące reakcją 
na innego osobnika w trakcie konfrontacji. Pierwszym 
faktem jest więc to, że podstawy agresji są naturalne i 
agresja, podobnie jak ucieczka, groźba czy uległość, 
pomaga zwierzęciu przetrwać sytuacje zagrażające jego 
zdrowiu lub życiu. Wybór reakcji zależy od 
przeprowadzonej przez psa oceny poziomu zagrożenia.  
 
I tutaj sprawa się komplikuje...  
 
To, czy pies uzna daną sytuację jako zagrożenie, zależy 
od ogromnej ilości czynników a w szczególności: 
genetycznego dziedzictwa psa, jego doświadczeń z 
pierwszych miesięcy życia, chorób i urazów oraz bardzo 
ważnej kwestii, czyli indywidualnych cech 
osobowościowych psa. Mitem jaki staram się zawsze 
obalać jest określenie “rasa agresywna”. Fakty mówią 
natomiast , że agresja występuje u psów każdej rasy i 
nieprawdą jest, że wszystkie osobniki danej rasy są 
agresywne. Tylko w 20% agresja zależy od genów a aż 
80% to kwestia wychowania i doświadczeń życiowych 
psa.  
 
Agresja jest pojęciem bardzo złożonym. Rozróżniamy 
wiele jej rodzajów w zależności od sytuacji, w której się 

objawia. Dla nas pies po prostu gryzie i to najczęściej 
„bez powodu”. Z punktu widzenia psa powód jest 
zawsze i może nim być np. przejście koło legowiska, 
którego pilnuje (agresja terytorialna). Spojrzenie psu 
prosto w oczy lub dłuższe wpatrywanie się w niego 
mogą być odebrane jako wyzwanie do konfrontacji 
(agresja dominacyjna). Częstą przyczyną ugryzień jest 
także pogłaskanie psa po głowie, co zwierzę nie zawsze 
odbiera jako sygnał przyjaźni, ale np. jako chęć 
dominacji nad nim i po prostu nas się wystraszy (agresja 
ze strachu). Czasami ugryzienie może być rzeczywiście 
dosyć nieoczekiwane, np. idziemy z psem na smyczy a 
on rzuca się na innego psa, przechodzącego obok. 
Reagujemy szarpnięciem smyczą a pies odwraca się i 
gryzie nas w rękę (agresja przemieszczona). Problem 
zaczyna się kiedy zachowania agresywne są 
nieprzewidywalne, pogłębiają się i stają się coraz 
częstsze.  
 
Dla określenia wagi problemu i poziomu zagrożenia ze 
strony psa, potrzebna jest dokłada analiza zachowań 
agresywnych, okoliczności ich wystąpienia oraz ich 
konsekwencji i określenie rodzaju agresji. Dopiero po 
takiej, dokładnej diagnozie możliwe jest udzielenie 
odpowiednich porad i zaproponowanie szkolenia, 
leczenia lub terapii. Niezrozumienie przyczyn zachowań 
agresywnych u psów to największy problem trapiący 
właścicieli psów. Każdy przypadek jest wyjątkowy, 
mniej lub bardziej poważny, czy złożony.  
 

Prozaicznym powodem agresji może być choroba lub 
uraz, który narusza równowagę psycho-fizyczną psa i 
zmienia jego zachowanie nawet z dnia na dzień. Jeśli 
diagnoza jest szybka a przyczyna uleczalna, agresja 
znika wraz z ustąpieniem objawów chorobowych. Jeśli 
przyczyną agresji są problemy osobowościowe 
wynikające np. z zaburzeń w socjalizacji, terapia psa 
może trwać miesiącami. Są także przypadki, w których 
mimo szczerych chęci człowieka, nie daje się wyleczyć 
psa. Biorąc pod wagę wysokie niebezpieczeństwo 
ugryzienia oraz niską jakość życia psa wynikającą z 
ograniczeń, jakimi musi być poddany aby zagrożenia 
nie stwarzał, najlepszym wyjściem jest humanitarna 
eutanazja.  
 
Czasami wystarczy jednak, aby właściciel zamiast 
reagować nerwowo i ostro, starał się unikać sytuacji, w 
których jego pies reaguje agresywnie, jednocześnie 
będąc spokojnym, asertywnym oraz konsekwentnym. 
Pies z czasem zrozumie, że nasze zachowanie nie jest 
dla niego zagrożeniem, ani wyzwaniem i zacznie 
reagować spokojniej.