Projekty słodowni o wydajności rocznej 5000 ton, słód jasny typu 

pilzneńskiego 

 
 
Wstęp 
 
Krótka charakterystyka zakładu 
 
       Zakład – słodownia zostanie wybudowany w pobliżu browaru. Będzie on zajmował 
stosunkowo niewielką powierzchnię ze względu na niewielką skalę produkcji. Poszczególne 
działy zakładu zostaną połączone ze sobą tak, aby zapewnić optymalną ciągłość produkcji i 
bezkolizyjny transport międzydziałowy. 
      Dział oczyszczania i sortowania jęczmienia znajdować się  będzie w budynku 3-
kondygnacyjnym obok magazynu jęczmienia (4 silosy). Dział zamaczania zajmować będzie 
także budynek 3-piętrowy połączony bezpośrednio z działem kiełkowania. Słodownia 
wyposażona zostanie w suszarnię. Obok 14-piętrowego budynku suszarni ustawione zostaną 
silosy do magazynowania gotowego słodu. 
       Pomieszczenia  biurowe,  socjalne  (szatnia,  jadalnia),  sanitarne  oraz  laboratoria 
(techniczne i mikrobiologiczne) mieścić się będą w parterowym budynku połączonym z resztą 
zakładu. 
 
Części składowe zakładu 
 

W skład zakładu wchodzą: 
- dział oczyszczania i sortowania jęczmienia, 
- magazyn 

jęczmienia (4 silosy), 

- dział zamaczania, 
- dział kiełkowania, 
- suszarnia, 
- dział oczyszczania słodu, 
- magazyn 

słodu (2 silosy), 

-  laboratoria (techniczne i mikrobiologiczne), 
-  pomieszczenia socjalne (szatnia, jadalnia), 
- pomieszczenia 

biurowe, 

- pomieszczenia 

sanitarne. 

 
 

Założenia techniczno - ekonomiczne dla zakładu o podanej zdolności produkcyjnej 
 
Wielkość rocznej produkcji słodu: 5000 ton, 
Asortyment: słód jasny typu pilzneńskiego, 
Ilość surowca: 21,5 tony jęczmienia na dobę, bo przy wydajności słodowniczej - 78,5% i 
kampanii słodowniczej - 300-dniowej przepustowość dobowa wynosi: 
 

300

785

,

0

5000

×

t

 = 21,5t 

 
 
 
 

Wymagania jakościowe dla surowca: 

- grubość ziaren: > 2,5mm, 
- wilgotność: 12% - 15%, 
-  masa 1000 ziaren: > 40g, 
- celność dla ziaren: 2,8mm > 90%,  
                                    2,5mm > 75%, 
-  charakter bielma: > 90% ziaren mączystych, 
- zawartość białka: 

≤ 9,5% - 11% 

- ekstraktywność: > 80%, 
- energia 

kiełkowania: po 72h > 95%, 

                                        po 120h = 100%, 
- brak 

zanieczyszczeń.    

 
 
Proces technologiczny 
 
 

DOSTAWA SUROWCA 

(koryto zsypowe, przenośnik czerpakowy, waga automatyczna) 

↓

 

                                                 CZYSZCZENIE I SORTOWANIE 

(wialnia, żubrownik, elektromagnesy, tryjer, odsiewacz płaski, waga automatyczna, 

przenośnik pneumatyczny) 

↓  

MAGAZYN JĘCZMIENIA 

(silosy, przenośnik pneumatyczny, waga automatyczna) 

↓  

MOCZENIE ZIARNA 

(kadzie zalewne) 

↓  

KIEŁKOWANIE 

(skrzynie Saladina, przenośnik mokrego ziarna) 

↓  

SUSZENIE ZIARNA 

(suszarnia typu Mugera) 

↓  

CZYSZCZENIE SŁODU 

(odkiełkownica, waga automatyczna, przenośnik pneumatyczny) 

↓  

MAGAZYNOWANIE SŁODU 

(silosy) 

↓  

ODBIÓR PRODUKTU 

(transportery, waga przeładunkowa) 

 
 
 
 
 

 

2

Obliczenia technologiczne 
 
Magazyn jęczmienia 
 
       Magazynowanie  jęczmienia odbywać się  będzie w 4 silosach. Sumaryczna pojemność 
silosów powinna być taka, by zapewnić ciągłą produkcję słodu przez cały rok, a więc także w 
okresie przerwy międzykampanijnej trwającej 3 miesiące. 
 

cy

m

t

−

12

5000

= 416,7t /m-c 

 
Założenia:  
                      78,5% - wydajność słodowania 
 

(

)

785

,

0

3

/

7

,

416

÷

×

− c

m

t

 = 1592,5t /3 m-ce 

 
Założenia: 
                       0,7t /

- ciężar hektolitrowy jęczmienia 

3

m

                       0,9 – współczynnik wypełnienia silosów 
 

3

/

7

,

0

9

,

0

3

/

5

,

1592

m

t

ce

m

t

×

−

 = 2527,5m  

3

 
2527,5m

3

 - całkowita objętość jęczmienia przy wypełnieniu 1 silosu w 90% 

 
W zakładzie znajdują się 4 silosy, stąd pojemność jednego wynosi: 
 

4

5

,

2527

3

m

 = 631,8   650m  

≈

3

 
 
Zamaczalnia 
 
       Planuje  się zainstalowanie 6 kadzi zalewnych. Moczenie ziarna odbywać się  będzie w 
temperaturze 15 C przez 72h dla osiągnięcia 45% wilgotności ziarna systemem wodno -
powietrznym. Roczną produkcję  słodu przewiduje się w ilości 5000 ton przy wydajności 
słodowania 78,5% oraz 300 – dniowej kampanii słodowniczej. Przepustowość dobowa 
wyniesie zatem: 

0

 

P =

785

,

0

300

5000

×

t

 = 21,2 

≈  21,5t/ dobę 

 
Zamaczanie prowadzone będzie równocześnie w dwóch kadziach zalewnych. Na jedną 
przypadnie więc: 
 

2

5

,

21 t

=10,75t/ dobę/ kadz 

 

 

3

 Założenia: 
                    1,4 – przyrost objętości ziarna 
                     0,7t/ m  - masa hektolitrowa jęczmienia 

3

                     0,9 – współczynnik wypełnienia kadzi 
                     10,75t/ dobę/ kadż – ilość moczonego ziarna w jednej kadzi 
 
Pojemność 1 kadzi wyniesie więc: 
 

9

,

0

7

,

0

4

,

1

75

,

10

×

×

 = 23,8 

≈  24m  

3

 
Całkowita pojemność wszystkich kadzi wynosi: 

24 m

3

 = 144m

3

 

6

×

 
Wielkość kadzi obliczono tak, aby ilość moczonego jęczmienia z 2 zamaczalników zapełniła 
1 skrzynię Saladina. 
 
Założenia: 
                   85% - sucha substancja przed namoczeniem 
                   55% - sucha substancja po namoczeniu 
                   1% - straty podczas moczenia 
 
Wartość wagowa jęczmienia po namoczeniu wynosi: 
 

(

)

55

,

0

01

,

0

1

85

,

0

/

5

,

21

−

×

×

dobę

t

 = 32,9 

≈  33 tony/ 2 kadzie 

 
4.3. Dział kiełkowania 
 
       Przyjmując,  że na jedną skrzynię Saladina przypadają 2 zamaczalniki, z których 
otrzymuje się 33 tony jęczmienia mokrego przy nasypie 400 kg/ m  siatki skrzyni Saladina, 
powierzchnia skrzyni wynosi: 

2

 

2

/

4

,

0

33

m

t

t

 = 82,5m

2

 

 
Parametry skrzyni: szerokość – 4m, 

                               długość – 20,5m ,   bo    

m

m

4

5

,

82

2

 = 20,5m 

 
Cykl słodowania trwać  będzie 6 dób, dzięki zastosowaniu kwasu giberelinowego, jako 
stymulatora procesu kiełkowania. Aby utrzymać zakładaną wielkość i ciągłość produkcji 
konieczne będzie zainstalowanie 6 skrzyń Saladina. Wielkość każdej z nich odpowiada 
dobowej produkcji słodu. 
Skrzynie wybudowane będą z betonu o wysokości 1,5m , grubości  ścian 16 – 20cm. Sita 
sporządzone zostaną z ocynkowanej blachy perforowanej o grubości 4mm, prześwicie 25%, 
umocowanej, na wysokości 60cm nad dnem skrzyni. 
 

 

4

Skład wyposażenia skrzyni: 

- komora 

natryskowo-chłodząca, 

- wentylator, 
- kanały powietrzne, 
- sita 

dna, 

- urządzenie spulchniające, 
-  pompa wodna i dysze natryskowe, 
- aparatura 

kontrolno-pomiarowa,urządzenia załadunkowe i przeładunkowe. 

Montaż wentylatorów przy skrzyniach zapewni wymaganą cyrkulację powietrza w kiełkowni. 
 
Straty suchej substancji podczas kiełkowania wynoszą 5%-8%. Przy przerobie jęczmienia w 
ilości 21,5t/ dobę straty wynoszą: 
 
Założenia: 
                   15% - wilgotność jęczmienia 
 

 

%

100

%

15

5

,

21

×

t

   = 3,2t 

 
21,5t – 3,2t = 18,3t  s.s. 
 

%

100

%

8

3

,

18

×

t

 = 1,5t 

 
33t – 1,5t = 31,5t słodu zielonego              
 

 

 

Słód zielony następnie poddany zostaje suszeniu. 
 
4.4. Suszarnia 
 
       Zdolność przerobowa 1 suszarni dwusiatkowej wynosi: 
 

G = f 

× h 

×

2

1

V

V

×

 d 

×

n

24

   [t] 

gdzie: 
          f – powierzchnia użytkowa siatek – 72m , 

2

          h - wysokość warstwy słodu mokrego – 1m, 
          

V

 - objętość suchego słodu otrzymanego z 1 tony jęczmienia – 1,43m

3

, 

1

          

V

 - objętość mokrego słodu otrzymanego z 1 tony jęczmienia – 3,2m

3

, 

2

          n – czas przebywania słodu na siatkach – 24h, 
        d – ciężar właściwy słodu suchego – 0,55t/ m . 

3

 

G = 72

24

24

55

,

0

2

,

3

43

,

1

1

×

×

×

×

 = 17,7t suchego słodu/ dobę 

 
 
 
 

 

5

Założenia: 
                   4% - wilgotność słodu po wysuszeniu, 
                   45% - wilgotność słodu zielonego. 
 
Nałożenie na siatkę wynosi: 
 

G

1

 = 17,7t 

45

100

4

100

−

−

×

 = 30,8   31t/ dobę 

≈

 
Dobowy  załadunek wynosi tyle ile dzienna produkcja słodu zielonego z 1 skrzyni Saladina, 
dlatego planuje się wybudowanie 1 suszarni. 
Ilość wyprodukowanego słodu gotowego wynosi: 
 

31,5

4

100

45

100

−

−

×

 = 18t/ dobę 

 
Straty w procesie odkiełkowania wynoszą średnio 4%, stąd: 
18t/ dobę  0,96 = 17,3t/ dobę 

×

 
Na rok: 
17,3t/ dobę  300 = 5190t/ rok 

×

 
Projektowana wydajność procesu słodowania wynosić będzie: 
 

W = 

%

5

,

21

/

3

,

17

%

100

dobę

t

×

 = 80,5% 

 
Wydajność procesu słodowania w przeliczeniu na suchą substancję wynosić będzie: 
 

W

 = 

.

.

s

s

(

)

(

)

15

100

100

4

100

5

,

80

100

−

×

−

×

×

 = 91% 

 
Przyjmując,  że na wyprodukowanie 1hl piwa jasnego pełnego powinno zużyć się 18,5kg 
słodu roczna produkcja słodowni zapewnia produkcję piwa wynoszącą: 
 
1hl 

→

 18,5kg 

x

5190000kg 

→

 

x = 

5

,

18

5190000

 = 280540,5   280600hl piwa/ rok 

≈

 
 
 
 

 
 
 
 
 

 

6

Warunki klimatyczne w zakładzie 

 

Dział czyszczenia 
       -     temperatura 16-18 C, 

0

- wilgotność względna 75%, 
-  wymiana powietrza 5 razy na godzinę. 
 

Dział zamaczania 

- temperatura 

15 C, 

0

- wilgotność względna 85%, 
-  obieg powietrza – naturalny. 
 

Dział kiełkowania 

-  temperatura 7 C, 

0

- wilgotność względna > 98%, 
-  wymiana powietrza 5 razy na godzinę. 
 

Suszarnia 

- temperatura 

25 C, 

0

- wilgotność względna 60%, 
-  wymiana powietrza 3 razy na godzinę. 
 

Dział oczyszczania słodu 

- temperatura 

18 C, 

0

- wilgotność względna 65%, 
-  wymiana powietrza 5 razy na godzinę. 
 

Laboratorium 

- temperatura 

22 C, 

0

- wilgotność względna 75%, 
-  wymiana powietrza 2 razy na godzinę. 
 

 

7