ZABURZENIA HOMEOSTAZY KOMÓRKOWEJ

Spis tre ci

Rogówka oka............................................................................................................. 4

Tkanka czna w óknista zbita ( ci gnista)

łą

ś ę

................................................................ 4

Tkanka t uszczowa ó ta i brunatna

ż ł

........................................................................... 4

Kostnienie na pod o u cznotkankowym.................................................................. 5

ł ż łą

Kostnienie na pod o u chrz stnym............................................................................ 5

ł ż

G owa szczura (ogólnie co jest na preparacie)...........................................................6

blaszkowata (przekrój poprzeczny i pod u ny) .................................................6

ść

ł ż

Mi sie szkieletowy poprzecznie pr

kowany.......................................................... 6

ąż

Mi sie sercowy........................................................................................................ 7

Mi sie sercowy – uk ad przewodz cy..................................................................... 7

Pie nerwowy............................................................................................................ 7

W ókna nerwowe osmowane..................................................................................... 7

Wrzecionko mi

niowe (HE/AZAN)........................................................................... 8

ęś

Preparat z otrzewnej.................................................................................................. 8

Ludzka aorta.............................................................................................................. 8

Aorta zwierz ca......................................................................................................... 9

Tchawica.................................................................................................................... 9

Tchawica barwiona PAS............................................................................................ 9

Tchawica z prze ykiem............................................................................................... 9

P uco.......................................................................................................................... 9

J zyk........................................................................................................................ 10

Warga...................................................................................................................... 10

G owa szczura.......................................................................................................... 10

linianka przyuszna................................................................................................. 11

linianka podj zykowa............................................................................................. 11

linianka pod uchwowa........................................................................................... 11

Z b ukszta towany.................................................................................................... 11

Prze yk...................................................................................................................... 11

Przej cie prze yku w o dek (preparat z dna)......................................................... 11

ż łą

Przej cie o dka w 12-tnic .................................................................................... 12

ż łą

Dwunastnica............................................................................................................. 12
Jelito (reakcja PAS).................................................................................................. 12
Jelito grube............................................................................................................... 12

Wyrostek robaczkowy............................................................................................... 12

W troba zwierz ca....................................................................................................12

W troba ludzka..........................................................................................................13

W troba nastrzykni ta...............................................................................................13

Trzustka.....................................................................................................................13

P cherzyk ó ciowy...................................................................................................13

ż ł

Kora mózgu – cytoarchitektonika............................................................................. 14
Kora mózgu – mieloarchitektonika........................................................................... 14

Mó d ek................................................................................................................... 14

ż ż

Rdze kr gowy........................................................................................................ 14

ń ę

W ze ch onny............................................................................................................15

ę ł

ledziona....................................................................................................................15

Migda ek podniebienny...............................................................................................15

Grasica p odowa.........................................................................................................16

Grasica inwolucyjna....................................................................................................16

Przysadka...................................................................................................................16

Tarczyca.....................................................................................................................16

Tarczyca ludzka..........................................................................................................16

Przytarczyce...............................................................................................................17

Szyszynka..................................................................................................................17

Nadnercza..................................................................................................................17

Nerka..........................................................................................................................17

Nerka nastrzykni ta....................................................................................................18

P cherz moczowy .....................................................................................................18

Skóra nieow osiona....................................................................................................18

Skóra ow osiona.........................................................................................................19

Powieka......................................................................................................................19
Oko.............................................................................................................................19

Gruczo mlekowy........................................................................................................19

Jajnikowych................................................................................................................20

Jajnik na cia ko ó te..................................................................................................20

ż ł

Jajowód......................................................................................................................20

Macica........................................................................................................................21

o ysko......................................................................................................................21

Ł ż

J dro...........................................................................................................................21

Naj drze.....................................................................................................................22

Nasieniowód...............................................................................................................22

P cherzyki nasienne .................................................................................................22

Gruczo krokowy.........................................................................................................22

Pr cie.........................................................................................................................22

Opisy preparatów histologicznych – semestr I

Rogówka oka. Na przedniej powierzchni rogówki znajduje si nab onek

wielowarstwowy p aski, na tylnej - jednowarstwowy p aski. Jest 5 warstw komórek:

–

walcowate (1 warstwa)

–

wieloboczne (2 warstwy)

–

p askie (2 warstwy)

Na przedniej powierzchni rogówki, pod komórkami nab onka znajduje si

nietypowa b ona podstawna - b ona bowmana - jest to jasnoró owe pasmo.

Cala reszta to rogówka w a ciwa, zbudowana z w . kolagenowych; s tam fibrocyty

ł ś

(ciemne punkty pomi dzy w óknami kolagen. to ich j dra).

Pomi dzy w óknami jest p yn - albowiem w rogówce nie ma naczy krwiono nych.

Na tylnej powierzchni rogówki znajduje si b ona Descemata - na której jest

ę ł

nab onek jednowarstwowy p aski. Jest ona ciemniejsza od b ony Bowmana.

Tkanka czna w óknista zbita o uk adzie regularnym

łą

(inaczej ci gnista) .

ś ę

Dominuj w ókna kolagenowe u o one regularnie. zabarwienie w ókien

ą ł

ł ż

kolagenowych jest ja niejsze od zabarwienia w ókien mi

niowych z którymi to

ęś

mo na preparat pomyli - tkanka mi

niowa barwi si na kolor ciemnoró owy,

ęś

natomiast w ókna kolagenowe barwi si bladoró owy

ą ę

Poza tym jadra w ókien kolagenowych s ciemniejsze i bardziej sp aszczone od j der

komórek mi

niowych, poza tym j dra tych pierwszych le

pomi dzy w óknami (!) i mog

ęś

żą

uk ada si w bardzo charakterystyczne szeregi Ranviera (wygl daj tak: - - - -).

ć ę

Do tego przy poruszaniu rub mikrometryczn nie wida charakterystycznego

dla mi

ni szkieletowych pr

kowania (oczywi cie przy przekroju pod u nym).

ęś

ąż

ł ż

Tkanka t uszczowa ó ta

ż ł

(wycinek z gr. mlekowego, ale nieczynnego-spoczynkowego)

Wszystkie ciemno wybarwione elementy na preparacie to elementy gruczo owe - i one

nas nie interesuj . Komorki tkanki t uszczowej ó tej s cienko cienne, ze sk p cytoplazm i

ż ł

ą ą

jedn du

kropl t uszczu.

żą

ą ł

Wszystkie elementy komórkowe (w cznie z j drem) s zepchni te na obwód. Tkanka ta

łą

jest wy ugowana - tzn. usuni to j dro za pomoc rozpuszczalnika organicznego

UWAGA: Pojedyncze komórki tej tkanki mo na pomyli z naczyniem

18b Tkanka t uszczowa brunatna

Komorki troch mniejsze od komórek tkanki ó tej, cytoplazma piankowata (poniewa w tej

ż ł

tkance, w pojedynczej komórce, jest wiele kropel t uszczu). Jadra le

mimo rodkowo Tworzy si

żą

drobna siateczka.

Tkanka t uszczowa brunatna jest te na preparacie z g ow szczura (szuka poni ej

ucha) przy grasicy i tarczycy mo e by jednym ze szczegó ów o które pyta egzaminator.

23b Kostnienie na pod o u cznotkankowym

ł ż łą

(lub kostnienie na pod o u b oniastym).

ł ż

Pod o em na kostnienie jest tk. galaretowata dojrza a. Nie wida (przy tym

ł ż

barwieniu) kszta tu komórek tkanki galaretowatej, wida za to mnóstwo jader.

Tkanka galaretowata jest dobrze unaczyniona; s to naczynia na etapie budowy.

cienko cienne; jednak mo emy tutaj ju ró nicowa :

grubsza ciana - t tnica

cienka – y a

ż ł

Jest to preparat ko ci d ugow óknistej (p odowej). Jednostk strukturalna takiej

ko ci jest beleczka kostna - jej komórki s silnie kwasoch onne (ciemnoró owy

kolor beleczek) maja mniej jader ni tkanka galaretowata. Jadra na beleczce to

jadra osteocytów

Osteocyty s w jamkach, stad jasna obwódka jader.

Osteoblasty natomiast znajduj si na powierzchni beleczek, sp aszczone, maja

ą ę

uk ad nab onkowy (tzn. ci le do siebie przylegaj ). S ciemniej

ś ś

wybarwione.

Osteoklasty znajduj si równie na powierzchni beleczek, s du e, o nieregularnym

ą ę

kszta cie, kwasoch onne, wieloj drowe (!). W jadrach mo na zauwa y

ż ć

j derko (ciemna kropka w j drze). Osteoklast znajduje si zatoce

erozyjnej (howshipa) która sam wytrawi , jednak zatoka nie zawsze

jest rozpoznawalna

Beleczki kostnej szukamy w obr bie tkanki galaretowatej (albowiem z niej

powstaje). Beleczka ma wygl d ciemnoró owego pasma. Beleczki kostne wywodz

si z osteoblastów rusztowaniem jest w ókno kolagenowe.

25 kostnienie

na pod o u chrzestnym

ł ż

(na chrz stce szklistej - s tzw klony

komórek)

Jest to fragment kostnienia ko ci d ugiej z granicy miedzy trzonem a

nasad Wyst puje tu

chrz stka nasadowa - regularny uk ad komórek (s upkowy uk ad chondrocytów). Od strony

trzonu chrz stka jest niszczona. Obecno

chrz stki nasadowej okre la preparat. Poszczególne

ść

warstwy chrz stki od nasady:

1) warstwa spoczynkowa (nieregularny rozk ad chondrocytów )

2) warstwa proliferuj ca (uk ad s upkowy, komórki sp aszczone, j dra te , ma a ilo

ść

cytoplazmy

3) warstwa komórek dojrzewaj cych ( bardziej owalne, j dra te )

4) warstwa hipertroficzna (wapniej ca) - Przerastaj i wapniej komórki

(warstwa od strony trzonu).

Niszczone s komórki, pozostaj pasma chrzestne, które stercz jako

beleczki. Na

powierzchni tych beleczek s osteoblasty, które oblewaj beleczki wapniem.

Istot kostnienia jest twór chrz stno-kostny (beleczki maja takie w a nie

ł ś

pochodzenie - s chrz stno-kostne). Rusztowaniem jest tkanka chrzestna.

Beleczki s niszczone przez osteoklasty - tworzy si strefa osteogenna i

w a nie w tej

ł ś

strefie szukamy tak e osteocytów i osteoblastow (jak i osteoklastów oczywi cie), które

ró nicujemy jak przy preparacie 23b. Poszukiwane stercza do jamek szpikowych (komórki

szpikowe s okr g e).

ą ł

W preparacie jest tak e jama szpikowa, szpik mo e si ju zamienia z

ę ż

czerwonego w

ó ty (stad obecno

tkanki t uszczowej ó tej) Wida tez nasad ko ci o budowie g bczastej.

ż ł

ść

ż ł

Ostatecznie chrz stka pozostaje na powierzchni nasady - jest to typowa chrz stka

szklista stawowa

14,53,86 G owa szczura

Preparat ten jest jednym z najtrudniejszych szkie ek w zestawach egzaminacyjnych ze

wzgl du na mnogo

szczegó ów.

ść

Na pocz tek nale y zorientowa g ow w przestrzeni. Istotne jest odnalezienie na

ć ł

pocz tek j zyka, albowiem na jego górnej powierzchni s charakterystyczne brodawki.

Na g owie mo na zobaczy :

- tkank galaretowata (mezenchymatyczna)

- kostnienie na pod o u cznotkankowym (wyrostki z bodo owe i ko ci)

ł ż łą

nad mózgiem w obr bie mózgoczaszki

- kostnienie na pod o u chrz stnym (w okolicy ucha i nosie)

ł ż

- tkanka t uszczowa brunatna (poni ej ucha)

- mi

nie szkieletowe (w j zyku - wszelkie przekroje w wargach – mi

nie okr

ne ust) :

ęś

ęż

- je eli jest wi kszy fragment szyi mo na zobaczy równie grasice, tarczyce

23a ko

blaszkowata

ść

- przekrój poprzeczny.

Przekrój przez ko

d ug . Jama szpikowa ze szpikiem ó tym. Na obwodzie znajduje si okostna

ść ł ą

ż ł

(barwi si jasnoró owo).

Pod ni s blaszki generalne wewn trzne i zewn trzne, na blaszkach systemowych s

ą ą

osteocyty w jamkach.

S tak e blaszki mi dzysystemowe (rys. str 137 w Sawickim). W kana ach Haversa s ,

resztki naczy i nerwów Kana y te z kolei cza si kana ami Volkmanna a ich rednica

łą

mo e by równa rednicy kana ów Haversa.

Makroskopowo preparat wygl da jak pier cie - jest to mankiet kostny i na nim szukamy

wszystkich elementów, rodek to jama szpikowa.

23.Ko

blaszkowata

ść

- przekrój pod u ny

ł ż

Nie da si odró ni poszczególnych blaszek (tak e generalnych), poniewa uk adaj si one

ż ć

ą ę

równolegle Makroskopowo - dwie równoleg e linie

29 mi sie szkieletowy poprzecznie pr

kowany.

ąż

Pomi dzy w óknami jest tkanka czna wiotka - ródmi sna. P czki w ókien s otoczone

łą

omi sn . Na ca ym mi

niu jest tkanka zbita tworz ca nami sn . J dra znajduj si na obwodzie

ę ą

ęś

ę ą ą

ą ę

w ókna z jasna chromatyna pa eczkowate.

Nale y je odró nia od j der tkanki cznej (która znajduje si pomi dzy w óknami) oraz

łą

od jader ródb onka naczy ,

Tkanka czna jest jasnoró owa, mi

niowa - ciemnoró owa.

łą

ęś

przy poruszaniu rub mikrometryczn widoczne jest poprzeczne pr

kowanie

ąż

UWAGA: Przy przekroju poprzecznym w ókna mi

niowego powinny by

ęś

widoczne pola Cohnheima (tworz je p czki miofibryli oddzielone od siebie

sarkoplazma). Niestety na powi kszeniu 10 (a nawet

40) nie s widoczne. Je eli jednak

egzaminator nastawi strza k na pojedyncze w ókno przekrojone poprzecznie

ł ę

to mo e chodzi o te pola, albowiem niektórzy widz wi cej.

UWAGA: Je eli na preparacie jest du o przekrojów poprzecznych przez

w ókna mi

niowe, to mo e to by preparat 30a lub inne na wrzecionko mi

niowe

ęś

32 Mi sie sercowy.

Jest to przekrój poprzeczny (raczej) przez cale serce gryzonia. Tutaj nie mówimy o

w óknach, ale o komórkach mi

nia sercowego.

ęś

Charakterystyczne cechy tego mi

nia to rozga zienie komórek, 1 lub 2 jadra

ęś

łę

po o one centralnie, pa eczkowate, z jasn chromatyn (w odró nieniu od j der

ł ż

ródb onka naczy , których chromatyna barwi si ciemno).

W przekroju poprzecznym przez mi sie wyst puje mniej regularne u o enie komórek,

ł ż

j dra mog by niewidoczne.

Cz sto wida fragment komory (która ma w asny ródb onek jest to najcz

ciej jama z

ęś

krwinkami. Nale y wiec sprawdzi czy jama ta ma w asny ródb onek (je eli go brak to znaczy e

jest to jaki przypadkowy otwór). W tym preparacie nie ma uk adu przewodz cego (na to s inne

preparaty)

32a. Mi sie

sercowy - uk ad przewodz cy.

Du o wi kszy ni poprzednio, jest du o jego fragmentów, które wygl daj jednak nieco inaczej

ni w 32ab. S to jasnoró owe pasma (jest ich du o!), w których wida komórki uk adu

przewodz cego Zwykle w pobli u wida du e naczynia t tnicze przekrojone

pod u nie (maj ródb onek)

ł ż

ą ś

UWAGA: Elementem, który mo e pomóc w rozpoznaniu tego preparatu s

takie ciemne znamiona (jakby plamy) - s to prawdopodobnie paso yty zaatakowane

przez limfocyty. (Egzaminator o to nie pyta)

32a przekrój poprzeczny przez uk ad przewodz cy

oraz 32.Przekrój pod u ny

ł ż

S to preparaty specyficznie barwione (hematoksylina elazista), co nale y

powiedzie . S to

ciemne preparaty, pod mikroskopem zielonkawe (zgni a ziele ). Reszta jak wy ej.

35 Pie Nerwowy.

W du ych pniach w ókna tworz wi zki zespolone sródnerwiem (tkanka czna), otoczone

łą

onerwiem, wszystkie natomiast otacza nanerwie (w preparacie brak tego ostatniego, dlatego
wi zki mog by rozrzucone).

W obr bie pnia mo na zró nicowa w ókna jednoos onkowe (mielinowe) i dwuos onkowe

ć ł

- jadra komórek Schwanna (czyli lemocytów) maj jasn chromatyn

(jadra fibrocytów tkanki

cznej tworz cej ródnerwie s ciemne).

łą

W preparacie mog by tak e naczynia w osowate - wygl daj jak w ókna dwuos onkowe,

lecz nie maj kropki w rodku (kropk jest akson). Pod u ny przekrój to w ókna "faluj ce".

ł ż

W innych preparatach pnie s mniejsze z widocznymi j drami komórkowymi.

33. W ókna nerwowe osmowane

(barwione czterotlenkiem osmu).

Jest to przekrój pod u ny przez pie nerwowy. Mielina barwi si na kolor zielony. S

ł ż

przew

enia Ranviera - ale uwaga - musz by symetryczne i regularne (mo na je pomyli z

ęż

obkurczeniami, które powstaj przy preparowaniu).

30a. Wrzeciono mi

niowe

ęś

(barwienie tradycyjne - HE).

Pojedyncze wrzecionko ma os onk cznotkankowa, która otacza w ókna mi

niowe

ę łą

ęś

intrafuzalne (sródwrzecionkowe) nazywane tak dla odró nienia od zwyk ych w ókien mi

niowych

ęś

otaczaj cych wrzecionko - ekstrafuzalnych (pozawrzecionkowych).

Wrzecionko najcz

ciej mylone jest z naczyniem lub pniem nerwowym. W przekroju

ęś

poprzecznym jest to okr g a struktura, w rodku malutkie w ókna mi

niowe

ą ł

ęś

intrafuzalne.

W przekroju pod u nym natomiast ma kszta t wrzeciona. Przekrój wrzeciona okre lamy

ł ż

po przekroju w ókien ekstrafuzalnych. Wrzeciono jest ma e – o du ym mówimy gdy ca e ma

rednic w ókna ekstrafuzalnego.

ę ł

UWAGA: Wrzeciono mo e si znajdowa tak e w innych preparatach, gdzie

s mi

nie

ęś

30a Wrzeciono mi

niowe

ęś

(barwienie azanem -zaznaczy ).

tkanka czna przy tym barwieniu jest niebieska mi

nie s ró owe. Wrzeciona liczne i du e (o

łą

ęś

wiele wi ksze ni w poprzednim preparacie).

30. Wrzeciono mi

niowe

ęś

(barwienie hematoksylin elazist ).

ą ż

Preparat pod mikroskopem jest barwy ciemno bordowej Krwinki w naczyniach barwi si

ą ę

ciemno. Pnie nerwowe tworz siateczk (puste punkty z kropk w rodku, która j e s t

akson). Oczywi cie s wrzecionka.

37 preparat z otrzewnej (widok z góry).

Ogl damy drobne naczynia krwiono ne

–

arteriole (t tniczki),

–

w o niczki,

ł ś

–

venule ( y ki).

ż ł

W o niczki maja grubo

krwinek mo na je widzie w postaci jader ródb onka: - - - - . Venule

ł ś

ść

maja wi ksza rednic Arteriole z kolei (w przekroju pod u nym) maja j dra ródb onka u o one

ł ż

tak: - - - - (wzd u osi d ugiej), oraz prostopadle do nich jadra mi

ł ż

ęś

charakterystyczne skrzy owanie jader.

W przekroju poprzecznym arteriola ma jedna lub dwie warstwy mi

ni, których j dra s

ęś

wpychane do wiat a t tniczki. W tle preparatu jest mezotelium jednowarstwowy nab onek plaski

ł ę

tworz cy otrzewna.

Mo na tez zobaczy przekroje przez naczynia limfatyczne - w nich nie ma krwinek,

limfa barwi si na ró owo, w przekroju pod u nym maj kszta t bardziej nieregularny

ł ż

ni y ki

ż ż ł

UWAGA: Mo na si pomyli i nale y uwa a , czy egzaminator nie wskazuje

ż ć

naczynia limfatycznego.

40I Ludzka aorta (barwienie orcein na w ókna spr

yste (elastyna) zaznaczy !).

ęż

Od wewn trz znajduj si : endarteria ( cznotkankowa b ona wewn trzna), b ona

ą ę

łą

spr

ysta wewn trzna (dwublaszkowa), b ona rodkowa jest to kilkadziesi t pofa dowanych b on

ęż

spr

ystych, b ona zewn trzna.

ęż

Dalej znajduje si cznotkankowa przydanka - mo na w niej zobaczy naczynia naczynia

ę łą

naczy Charakterystyczn cech aorty jest brak mi

ęś

40 Aorta zwierz ca

- zasadnicza ró nica w wielko ci (ta jest mniejsza od ludzkiej).

tutaj dobrze wida ródb onek,ale zredukowana j e s t b ona wewn trzna. Bona

ć ś

spr

ysta jest jednoblaszkowa. B ona rodkowa sk ada si z kilku (!) b on, brak

ęż

b ony zewn trznej. Jest przydanka

11Tchawica

Nab onek jednowarstwowy walcowaty wielorz dowy migawkowy z

komórkami kubkowymi

(ja niejsze plamki w obr bie nab onka). Nab onek ten pokrywa b on luzow -w której mog by

ł ę ś

widoczne gruczo y – g ównie p cherzykowe (chocia s mieszane) o ciemnych komórkach.

ż ą

S tez cz sto grudki ch onne B ona pod luzowa to przede wszystkim chrz stka, spi ta

niem tchawicznym. Chrz stk

ęś

pokrywa ochrz stn z komórkami typu chondroblastów o

wyd u onych j drach. W obr bie chrz stki wyst puj tez wi zad a z w ókien kolagenowych. W b onie

ł ż

pod luzowej tez mog by gruczo y.

W przydance s charakterystyczne struktury jak naczynia, pnie nerwowe.

70 Tchawica barwiona metoda PAS

Jest to barwienie na mukopolisacharyd, barwi si : komórki kubkowe, substancja

ą ę

mi dzykomórkowa w chrz stce szklistej, gruczo y Preparat jest bardzo blady.

Chrz stka barwi si na ró owo W nab onku wida komórki kubkowe - barwi si ich wydzielina.

W b onie luzowej s gruczo y jasno wybarwione (jasne pola, wydzielina wyp ukana).

99 tchawica z

prze ykiem.

W prze yku nab onek wielowarstwowy p aski, pod nim

b ona luzow i pod luzowa oraz

dwuwarstwowa mi

niówka (warstwa okr

na i pod u na). Na obwodzie przydanka.

ęś

ęż

ł ż

Tuz pod b ona luzow znajduje si blaszka mi

niowa b ony luzowej (cz sty szczegó

ęś

egzaminacyjny). W tchawicy mog by gruczo y.

UWAGA: We wszystkich preparatach na tchawic mo e by rozlana krew poza przydank – s tam

widoczne erytrocyty i czarne j dra leukocytów.

71 P uco

Preparat ma wygl d siateczki, jak tworz p cherzyki. S drogi

ą ę

oddechowe, naczynia, grudki

ch onne. Mo e by wida ko cowe odcinki oskrzeli ( w ich otoczeniu jest sporo p ytek chrz stnych) lub

oskrzeliki mi dzyzrazikowe (1 lub co najwy ej 2 p ytki chrz stne) z nab onkiem wielorz dowym

walcowatym.

Pod nab onkiem jest b ona luzowa (a raczej jej pierwsza blaszka – b ona luzowa w a ciwa),

ł ś

niowa b ona Reisessena (druga blaszka b ony luzowej zbudowana z mi

ni g adkich

ęś

przeplecionych w óknami tkanki cznej), b ona pod luzowa (trzecia blaszka) oraz wymienione p ytki

łą

chrz stne.

UWAGA:

W ksi

kach podaje si informacj , ze oskrzeliki mi dzyzrazikowe

ąż

nie posiadaj ju p ytek chrz stnych oraz ze nast puje redukcja poszczególnych

ą ż ł

warstw b ony luzowej do rodkowej blaszki – b ony Reisessena. Jednak e

egzaminator uwa a, ze w oskrzelikach mi dzyzrazikowych s jeszcze p ytki

chrz stne, dlatego ko cowe odcinki oskrzeli nale y odró nia od oskrzelików wg.

powy szego klucza: zale nie od ilo ci p ytek chrz stnych.

Dalej oskrzeliki mi dzyzrazikowe przechodz w zrazikowe ko cowe

pofa dowana b ona,

nab onek staje si jednowarstwowym walcowatym, Wyeksponowana zostaje b ona Reisessena; nie

ma p ytek chrzestnych. Dalej nab onek obni a si , zanika pofa dowanie w cianie oskrzelika

oddechowego pojawiaj

uwypuklenia, którymi s p cherzyki p ucne.

ą ę

Te oskrzeliki przechodz z kolei w przewody oddechowe p cherzykowe- jego cian buduj

p cherzyki p ucne, które na ko cu tego przewodu tworz lejek

UWAGA: Cz sto w drogach oddechowych mog by krwinki. Ten preparat

jest mylony z gruczo em krokowym.

54 J zyk

– przekrój pod u ny

ł ż

Na górnej powierzchni znajduj si brodawki nitkowate (spiczaste jak z by rekiny), innych

ą ę

brodawek raczej nie ma (s na to inne preparaty). Nab onek wielowarstwowy plaski, b ona

luzow (na dolnej powierzchni tak e pod luzowa). Liczne naczynia i nerwy. W j zyku mog by

gruczo y. Wpuklenia w b on luzow to brodawka wtórna, pierwotna j otacza (jakby obwód

ł ę ś

wtórnej)

54a Brodawki grzybowate – kuliste (i pierwotna i wtórna). Mog by widoczne kubki smakowe

54A Brodawki li ciaste

– brodawka wtórna tworzy charakterystyczny trójz b (lub dwuz b),

powierzchnia pierwotnej jest sp aszczona. Mog by widoczne kubki smakowe

54b.Brodawka okolona - naiwniejsza ze wszystkich brodawek (cz sto nie mie ci si

w polu widzenia). Otoczona rowem oko obrodawkowym. W nab onku rowu znajduj si kubki

ą ę

smakowe (jasne), podobne do beczu ki Do rowu uchodz gruczo y tylne (Ebnera), s wi c

przewody wyprowadzaj ce z dwuwarstwowym (!) nab onkiem. S to gruczo y nietypowe (!)

albowiem cewki te wydzielaj surowiczo (!!!) i z tego powodu s ciemne. Oczywi cie rozró niamy

brodawk pierwotn i wtórn , s grudki ch onne. Mo e by gruczo luzowy rodkowy.

ą ą

ł ś

98. Warga

W cz

ci przedniej znajduje si skóra ow osiona z cienkim naskórkiem,

ęś

znajduj si tutaj przekroje przez w osy (tak e poprzeczne - wtedy rozró niamy

ą ę

rdze i pochewk w osa).

ę ł

S gruczo y ojowe przyw o ne, z du ymi, jasnymi komórkami, nak adaj cymi si na

ł ł

ł ś

siebie na podobie stwo „rybich usek” (je eli przekrój zrobiono w pobli u k cika – to mog by

samotne gruczo y k cikowe (gr. ojowy bez w osów) .

Mo emy tak e zobaczy mi

nie napinaj ce w osy (m. G adkie), gruczo y potowe

ęś

wys ane nab onkiem sze ciennym. W dalszej cz

ci liczne brodawki skórne, drobne naczynia

ęś

krwiono ne, jest to czerwie wargowa. Wewn trzna cz

wargi = skóra zast piona b on

ęść

ł ą

luzow , nab onek staje si p aski.

ę ł

We wszystkich warstwach naskórka s j dra. W wardze znajduje si szkieletowy mi sie

ą ą

okr

ny ust.

ęż

G owa szczura

Na tym preparacie pokazuje si rozwój

z ba.

Szczur nie ma k ów,

s siekacze i z by

trzonowe (w preparacie mamy albo siekacz albo trzonowy, zale nie od tego jak poszed przekrój

- przy bocznym np nie ma j zyka) Z by trzonowe maja kilka g ówek

W preparatach jest rozwój z ba na etapie dzwonu. rodek zawi zka to

brodawka z ba (tkanka mezenchymatyczna). Na obwodzie brodawki s walcowate

komórki - odontoblasty. Na ich powierzchni jest prez bina (jasna), dalej z bina i

fioletowa warstwa szkliwa.

Warstwa enameloblastow reprezentuje narz d

szkliwotwórczy. Na nich komórki miazgi

lub p aski nab onek zewn trzny narz du szkliwotwórczego. Tkanka wokó zawi zka z ba to

woreczek z bowy (tk. Mezenchymatyczna).

Z by trzonowe - s enameloblasty lecz niekoniecznie odontoblasty (mog

by tylko w pewnych miejscach). Dobrze wida brodawk i miazg narz du

szkliwotworczego.

Wokó zawi zków z bów wyst puje kostnienie na pod o u tkanki cznej

ł ż

łą

(wyrostki z bodo owe).

55 linianka przyuszna

gruczo surowiczy o budowie p cherzykowej P cherzyki s ciemno wybarwione.

Budowa zrazikowa (tkanka czna).

łą

S przewody wyprowadzaj ce - najmniejsze z nich to wstawki zbudowane z 4-6

kwasoch onnych komórek o ciemnych j drach. Wstawki przechodz ,w przewody pr

kowane

ąż

(cewki Fligera) - s to przewody o wi kszej rednicy, wys ane nab onkiem walcowatym, jadra

kwasoch onne z jasna chromatyna. Wstawki i przewody pr

kowane to przewody ródzrazikowe.

ąż

Przewody mi dzyzrazikowe wyst puj w obr bie tkanki cznej, nab onek

łą

jednowarstwowy walcowaty.

Przewody g ówne tez znajduj si w obr bie tkanki cznej, lecz maja nab onek

ą ę

łą

dwuwarstwowy (komórki walcowate i sze cienne).

Mo e wyst powa zwój nerwowy – jest podobny do pnia, lecz nie wyst puj ,

w ókna nerwowe (jak w pniu), ale komórki nerwowe. O splocie natomiast mówimy,

gdy w ókna si krzy uj

ż ą

linianka podj zykowa

- luzowo - surowicz

a (przewaga cewek).

Mo na ju tutaj odró nia pó ksi

yce Gianuzziego (tworz je ciemne komórki na ko cu

ł ęż

cewek) – ale trudno je wskaza nawet asystentom (jednak egzaminator mo e je „widzie ”). Brak

przewodów ródzrazikowych (!). Do tej linianki wpukla si mi sie szkieletowy (!) co jest

specyficzn cech preparatu.

Cewki - wydzielanie luzowe, jadra s przy podstawie, jasna

cytoplazma. Aby okre li jak , liniank mamy w preparacie nale y stwierdzi , których

ś ć

ą ś

elementów wydzielniczych jest wi cej

linianka pod uchwowa

- Surowiczo - luzow (przewaga p cherzyków).

Tutaj s bardzo wyra ne pó ksi

yce Gianuzziego. Przewody jak w przyusznej, jednak wstawki

ęż

s krótsze i dlatego trudniej jest je zobaczy .

Z b – ukszta towany

wi ksz cz

stanowi z bina (fioletowo-niebieska)., szkliwa brak (zosta o wyp ukane).

ęść

Na z binie znajduje si cement. W rodku komora (a nawet kana ) z miazg . Na granicy miazgi i

z biny s odontoblasty.

Jest dzi s o pokryte nab onkiem wielowarstwowym p askim (w rowku ten nab onek jest

ą ł

cienki). Wokó korzeni

a wi zad a mocuj ce z b (jasne). Dalej wyrostek z bodo owy (ko

ść

z bodo owa)

Prze yk

– nab onek wielowarstwowy p aski, b ona luzowa, blaszka mi

niowa b ony luzowej,

ęś

b ona pod luzowa. Dwuwarstwowa mi

niówka i przydanka na obwodzie (z jej elementami)

ęś

Przej cie prze yku w o dek

ż łą

– preparat z dna

pofa dowana luzówka. Wpuklony nab onek tworzy gruczo y. Na pó kach, w do kach, na

pocz tku gruczo ów znajduj si kom. luzowe, g biej ok adzinowe (kwasoch onne). W dnie

ą ę

łę

gruczo ów mo na zobaczy zasadoch onne komórki g ówne (mog by wymieszane z

ok adzinowymi). Mi

niówka b ony luzowej jest dwuwarstwowa.

ęś

Dalej mamy b on pod luzow i trój warstwow b on w a ciw mi

ni (warstwa sko na,

ł ę

ą ł ę ł ś

ęś

okr

na i pod u na). Na obwodzie b ona surowicza (otrzewna)

ęż

ł ż

Przej cie o dka w dwunastnic .

ż łą

W cz

ci od wiernikowej o dka s g bokie do ki, wysmuk e fa dy pokryte jasnymi

ęś

ż łą

ą łę

komórkami. Kosmki jelita s pokryte nab onkiem jednowarstwowym walcowatym. Kosmki s

bardziej palczaste.

W luzówce od wiernika znajduj si gruczo y; w luzówce jelita s krypty Leiberkuhna.

ą ę

W b onie pod luzowej o dka nie ma gruczo ów; w dwunastnicy mamy gruczo y Brunnera.

ż łą

W o dku mi

niówka jest gruba a w jelicie cienka (w obr bie przej cia jest mi sie

ż łą

ęś

zwieracz). Najpewniejszym miejscem przej cia jest wspomniana zmiana grubo ci mi

niówki. W

ęś

12tnicy cz sto wyst puj grudki ch onne.

63 Dwunastnica

wysokie kosmki utworzone przez nab onek walcowaty i bon luzow W nab onki s

ę ś

komórki kubkowe. W kosmkach znajdziemy naczynia limfatyczne i krwiono ne (pami taj – puste

lub ze mieciami to naczynia limfatyczne, z krwinkami – krwiono ne). Krypty Lieberkuhna –

nab onek wpukla si w luzówk .

Dalej jest blaszka mi

niowa b ony luzowej. W pod luzowej s oczywi cie gruczo y

ęś

Brunnera. Tutaj te znajdziemy sploty nerwowe b ony pod luzowej (Meissnera).

W a ciwa mi

niówka sk ada si z dwóch warstw (mi dzy nimi liczne sploty nerwowe

ł ś

ęś

b ony mi

niowej – Auerbacha). Przy tym preparacie zwykle jest widoczny fragment trzustki, s

ęś

tak e grudki ch onne.

Jelito (reakcja PAS).

Reakcja na mukopolisacharydy - wida wiec g ownie

glikokaliks i komórki kubkowe. Mo na

rozró ni krypty Lieberkuhna i kosmki z nab onkiem, w obr bie którego s , komórki kubkowe.

ż ć

Jelito grube

Nie ma kosmków, s fa dy utworzone przez b on luzowa i

ą ł

ł ę ś

pod luzowa, tzw. Haustracje. Uk ad

warstw typowy. Nab onek jednowarstwowy walcowaty z komórkami kubkowymi. W b onie luzowej

krypty Lieberkuhna. B ona mi

niowa dwuwarstwowa - warstwa wewn trzna okr

na i zewn trzna

ęś

ęż

pod u na, która tworzy ta my (lepiej powiedzie , ze jest to w a nie ta ma).

ł ż

ł ś

Wyrostek robaczkowy

Nab onek

jednowarstwowy walcowaty, nie ma kosmków. W luzówce krypty Lieberkuhna,

grudki ch onne (grudki te mog , wchodzi w b on pod luzow ).

ł ę

Grudki, które le

, najbli ej wiat a wyrostka, maja na

żą

ż ś

powierzchni od strony wiat a taki sam

nab onek jaki wy ciela wiat o - nazywamy go nab onkiem limfoidalnym. Jasne przestrzenie pomi dzy

grudkami to zatoki limfatyczne. W a ciwie nie ma blaszki mi

niowej b ony luzowej

ł ś

ęś

(zosta a

zredukowana). Jest dwuwarstwowa mi

niówka w a ciwa, b ona surowicza. Ze

ęś

ł ś

wzgl du na obecne

wiat o - nie powinien si myli ten preparat z jakimkolwiek narz dem limfatycznym.

W troba zwierz ca ( wi ska)

ś ń

Poznajemy ja, po tym, ze zraziki s wyra nie

od siebie oddzielone tkanka czn . W rodku

łą

zrazika znajduje si y a centralna która ma bardzo cienk cian (w zasadzie wida tylko

ę ż ł

ą ś

ródb onek). Pomi dzy hepatocytami s naczynia zatokowe

to cz sto niewielkie przestrzenie z

jedna lub kilkoma komórkami ródb onka - i po tym rozpoznajemy). W „rogach" zrazika s triady (a

nawet tetrady). W obr bie tej struktury jest przewód ó ciowy

ż ł

mi dzyzrazikowy (ma zasadoch onny, wysoki nab onek), y a mi dzyzrazikowa,

ż ł

t tnica

mi dzyzrazikowa

(cz sto dwie!).

Mo e

tak e wyst powa naczynie

limfatyczne, które rozpoznajemy po nieregularnym kszta cie

i absencji krwinek.

Aby rozpozna , czy mamy do czynienia z triad musz by obecne przynajmniej 2 z

wymienionych elementów nale y zwróci uwag na fakt, ze naczynia triady s

do siebie bardzo

podobne (pod wzgl dem wielko ci) i trudno je ró nicowa Z y centralnych krew sp ywa do y y

ż ł

podzrazikowej (sko ni lub poprzecznie przekrojona) o grubej cianie: jest to najwi ksze naczynie

preparatu. Jest to (podobnie jak y a centralna) samotne naczynie

ż ł

wiec aby wykluczy mo liwo

ść

pomy ki z naczyniami triady, sprawdzamy na obwodzie, czy nie ma tam jakiego innego elementu

triady.

W troba ludzka

Nie ma tak du o tkanki cznej, trudniej (a cz sto jest to

łą

niemo liwe) wskaza granice zrazika.

W tym preparacie s ju du e ró nice miedzy naczyniami triady (a wiec inaczej ni w zwierz cej).

ą ż

Elementy jak wy ej

W troba nastrzykni ta

Wida

g ownie system krwiono ny w troby. Stosunkowo atwo wskaza y

ć ż łę

centralna oraz

promieni cie rozchodz ce si od niej naczynia zatokowe. Reszt naczy ( cznie z elementami triady)

ń łą

trudno zró nicowa albowiem nie wida (lub bardzo s abo) cian naczy - troch wiec zgadujemy czy

jest to np. y a podzrazikowa, czy y a miedzyrazikowa.

ż ł

Barwienie na glikogen. Jest to rodzaj reakcji PAS. Glikogen znajduje si w

hepatocytach, w wielu komórkach barwnik zepchni ty jest na biegun komórki - nie

naturalne zjawisko, powstaje na skutek b du preparowania (z e p ukanie).

łę

Barwienie na komórki Browicza - Kupffera.
Komórki te poch aniaj tusz s wi c widoczne w postaci ciemnych kleksów. Oczywi cie pozosta e

elementy w troby s obecne.

Trzustka

Podzielona na zraziki, sk ada si z dwóch cz

ci - egzokrynowej i

ęś

endokrynowej. Egzokrynowy gruczo p cherzykowy; ka dy p cherzyk jest

ł ę

dwubarwny - w rodku barwi si kwasoch onnie, na zewn trz zasadoch onnie.

Przewody wyprowadzaj ce - wstawki (z p askim lub sze ciennym nab onkiem),

sródzrazikowe (z nab onkiem walcowatym).

Przewody mi dzyzrazikowe znajduj . si

w tkance cznej; mo e by przewód g ówny z

łą

komórkami kubkowymi i wysokim nab onkiem.

endokrynow stanowi zgrupowania jasnych komórek w obr bie

ęść

ciemnego t a cz

ci gruczo owej - wyspy Langerhansa.

ęś

UWAGA : s pojedyncze komórki tkanki t uszczowej ó tej,

ż ł

które mog by

mylone z przewodami

P cherzyk ó ciowy

ż ł

nab onek jednowarstwowy walcowaty, pod nim silnie pofa dowana b ona luzowa.

Najg bsze pofa dowania t

łę

o uchy ki

Luschki. Cech luzówki jest bogate unaczynienie (sploty

ą ś

ylne, liczne naczynia limfatyczne). Nie ma b ony pod luzowej, jest mi

niówka. Jest tzw. b ona

ęś

podsurowicza – tkanka czna z nab onkiem p askim.

łą

W niektórych mog by gruczo y (w obr bie szyjki). Naczynie limfatyczne mo e by

wype niony

tak „powik an ” struktur – ten w a nie mietnik i brak krwinek wskazuje na fakt, e

ł ą

ł ś

jest to naczynie limfatyczne. Po nab onku p askim poznajemy, e jest b ona podsurowicza, a nie

przydanka.

87 Kora mózgu - cytoarchitektonika

Na obwodzie mog by resztki opony mi kkiej, rozró niamy nast puj ce warstwy:

–

drobinowa – najbardziej zewn trzna, najmniej j der

–

ziarnista zewn trzna – bardzo cienka, j dra okr g e i trójk tne

ą ł

–

piramidalna zewn trzna – ma e, piramidalne komórki

–

ziarnista wewn trzna – j dra okr g e

ą ł

–

piramidalna wewn trzna (zwojowa) – du e, trójk tne komórki

–

warstwa kom wielokszta tnych – graniczy z istot bia , j dra tej warstwy s ciemniejsze od

łą ą

j der istoty bia ej

W istocie bia ej znajduje si fragment komory trzeciej ze splotem naczyniówkowym, który

pokrywa ependymalny nab onek sze cienny. Komor równie wy ciela ependyma

87a. Kora mózgu – mieloarchitektonika – barwienie metod Kajala

barwienie ukazuj ce rozmieszczenie w ókien nerwowych. Równolegle do powierzchni

kory mózgu jest warstwa styczna – tangencjalna – ciemna kreska tu pod powierzchni . Czasami

mo e jej nie by . Nast pna kreska to warstwa nadpromienista. Dalej s dwie warstwy Baillargera

– zewn trzna i wewn trzna. Pi t warstw w ókien jest warstwa promienista – w ókna u o one

ą ą

ą ł

ł ż

prostopadle do istoty bia ej. G biej jest istota bia a z wi zkami w ókien

łę

88I. Mó d ek ludzki

ż ż

Bardzo silnie pofa dowana powierzchnia i dlatego nale y uwa a , alby nie pomyli

ż ć

kolejno ci warstw, mylnie zaczynaj c od istoty bia ej. Pod opon s 3 warstwy:

ą ą

–

drobinowa

–

zwojowa – warstw t tworz pojedyncze, du e neurony – komórki Purkinjego i po tej

ę ę

warstwie poznajemy, gdzie jest powierzchnia a gdzie istota bia a mó d ku.

ż ż

–

Ziarnista

W obr bie istoty bia ej s j dra mó d ku.

ą ą

ż ż

36 Rdze kr gowy

ń ę

Na obwodzie resztki opony twardej (mo e jej nie by ), nast pnie cienka ciemnoró owa

opona paj cza oraz jasnoró owa opona mi kka otaczaj ca bezpo rednio rdze .

Pomi dzy oponami mog znajdowa si poprzeczne przekroje w ókna wychodz ce z

ć ę

rdzenia. Istota szara znajduje si wewn trz rdzenia – ma charakterystyczny kszta t motyla. Istota

bia a na obwodzie.

W rodku istoty szarej jest kana centralny wys any emendym . W istocie tej wyró niamy

rogi przednie (szerokie, zaokr glone, nie dochodz ce do brzegu, tutaj szukamy motoneuronów)

oraz rogi tylne (smuk e, dochodz ce do brzegów rdzenia).

Substancja bia a – s poprzecznie przekrojone nerwy, które ró nicujemy podobnie jak w

pniu – wida aksony, os onki. W przedniej cz

ci rdzenia znajduje si bruzda po rodkowa.

ęś

Opisy preparatów histologicznych – semestr II

16,45 W ze ch onny

ę ł

- mo ne

by jeden lub kilka.

Otoczony jest torebka cznotkankow poni ej jest kora, pod ni rdz

łą

W korze (która jest ciemniejsza od rdzenia) s grudki ch onne. Od kory wpuklaj si do rdzenia

ą ę

beleczki tworz c nisze (krypty). W grudkach ch onnych wyró niamy o rodek

namna ania (w rodku ja niejszy) i o rodek zag szczenia.

Przestrze pomi dzy grudk a torebk to zatoka brze na, mi dzy grudk a beleczk

promienist jest zatoka promienista.

kory znajduj ca si pod grudkami ch onnymi to kora g boka- jest to strefa T-

ęść

łę

zale na (w niej gromadz si limf. T z krwi). Tutaj szukamy venul postkapilarnych (ró owa, z

ą ę

sze ciennym nab onkiem), z których wydostaj si limfocyty T z krwi.

ą ę

Poni ej kory g bokiej zlokalizowany jest dwubarwny rdze . Ciemniejsze miejsca to

łę

sznury rdzeniowe (przed u enia o rodków zag szczania), ja niejsze to zatoki rdzeniowe

ł ż

(przed u enia beleczek promienistych) Mo e by tak e beleczka promienista. Zr b w z a tworzy

ł ż

ę ł

tkanka czna siateczkowata (z komórkami dendrytycznymi). Je eli egzaminator nastawi miejsce

łą

gdzie "nic" nie ma, mo e chodzi o t tkank . W rdzeniu s liczne naczynia t tnicze, ylne i

limfatyczne odprowadzaj ce.

ledziona

Na obwodzie torebka cznotkankowa. Nie ma kory i rdzenia, jest natomiast miazga bia a

łą

i czerwona. Przez ka d grudk przechodzi naczynie t tnicze – t tniczka rodkowa. Grudki to

ż ą

miazga bia a, ca a reszta jest miazg czerwon .

Grudki s porozrzucane chaotycznie. Zr b tworzy równie tkanka czna siateczkowata.

łą

S zatoki ledzionowe z charakterystycznym ródb onkiem zbudowane z komórek pr cikowych

(ich j dra wpuklaj si do wiat a zatoki – st d nazwa). W rodku zatoki mog by krwinki.

ą ę

Dobrej zatoki szukamy w pobli u grudki ch onnej (szukaj jasnej przestrzeni, sprawd

nab onek na obecno

komórek pr cikowych – nie s one atwo rozpoznawane i dlatego je li

ść

egzaminator nastawi na tak przestrze

to mo na z du ym prawdopodobie stwem powiedzie

e jest to zatoka ledzionowa).

Torebka cznotkankowa wnika w miazg tworz c beleczki ledzionowe o uk adzie

łą

nieregularnym. W beleczkach s tt. Beleczkowa i miocyty. Grudki mog by wybarwione jak w

le, rozró niamy o rodki. Grudki w ledzionie ró ni si od tych w w

le nieuporz dkowanym

ęź

ż ą ę

ęź

uk adem oraz tym e przechodzi przez nie naczynie.

Preparat ma charakterystyczn czerwon barw (w z y s fioletowe)

ę ł

Migda ek podniebienny

Od strony wolnej pokryty nab onkiem wielowarstwowym p askim (najlepiej wida ten

nab onek w miejscach po czenia przy brzegach). Nab onek wpukla si w g b migda ka

łą

wytwarzaj c krypty (krypta jest wi c du ym wg bieniem pokrytym nab onkiem).

łę

Zr b nab onka tworzy tkanka czna siateczkowata, mo na tu zobaczy grudki ch onne,

łą

które mog by dwubarwne.

Od wewn trz migda ek pokryty jest torebk cznotkankow w óknista.

ą łą

ą ł

Pod migda kiem jest typowy gruczo luzowo-cewkowy (nie myli z tkank t uszczow

ł ś

ą ł

ó t !). Cewki stanowi cz

wydzielnicz .

ż ł ą

ęść

S przewody wyprowadzaj ce wy cielone nab onkiem (od sze ciennego po walcowaty,

na ko cu nawet dwuwarstwowy walcowaty) zale nie od typu. Przewody te wygl daj jak wi ksze

y y (du e wiat o) jednak maj fioletowy nab onek. Przewody uchodz poza kryptami, w pobli u

ż ł

ż ś

gruczo u.

Gruczo u luzowego nie ma w adnym innym narz dzie limfatycznym, nab onka te !

ł ś

Preparat mo e by fioletowy ale i czerwony

Grasica p odowa

S dwubarwne p aciki, które mo na pomyli z grudkami (nie ma grudek w grasicy!).

W p aciku jest cz

korowa i rdzenna (ja niejsza). Ka dy p acik jest otoczony torebk

ęść

cznotkankow wpuklaj c si do kory – dzieli p acik na zraziki.

łą

ą ą ę

Zr b grasicy tworzy nab onek ENDOdermalny (nie ma tk. Siateczkowatej). Komórki tego

nab onka s do

du e, j dra z jasn chromatyn , mog le e w grupach. W grasicy s drobne

ść

ą ż ć

naczynia krwiono ne, ale krwinki dobrze si barwi .

Z przekszta conych komórek nab onkowych powstaje cia ko Hassala o

charakterystycznym uk adzie innych komórek wokó jednej. Zewn trzne komórki ulegaj

sp aszczeniu, j dra komórek s ciemne. Cia ek Hassala szukamy w cz

ci rdzennej. W tym

ęś

preparacie cia ka (o ile s ), s bardzo ma e i mo na je pomyli z jakimi naczyniami (nale y wi c

sprawdzi czy s sp aszczone komórki na obwodzie). Cia ka barwi si bladoró owo (podobnie

ą ę

jak komórki nab onka), dlatego mo na je pomyli równie z nab onkiem endodermalnym.

W okolicy grasicy znajdziemy równie tkank t uszczow brunatn która mo e ju

ę ł

przerasta ó t

ć ż ł ą

rasica inwolucyjna

Zanika struktura p acikowa (mo e si wydawa e jest to preparat na tkank t uszczow

ć ż

ę ł

ó t !).

ż ł ą

W tej strukturze pozostaje cz

rdzenna, zanika korowa. W cz

ci rdzeniowej

ęść

ęś

powi kszaj si cia ka Hassala i jest ich coraz wi cej

ą ę

Przysadka

Cze

gruczo owa barwi si ciemno, nerwowa jasno, dlatego ju

ść

makroskopowo widzimy, ze preparat jest dwukolorowy.

W cz

ci gruczo owej rozró niamy

ęś

3 typy komórek: kwaso, zasado i oboj tnoch onne (w

tych ostatnich wida tylko jadro). Przysadka jest dobrze unaczyniona - wyst puj .

naczynia w osowate zatokowe) i limfatyczne (które ró nicujemy po obecno ci

limfy). S tez du e y y (poznajemy je porównuj c z mniejszymi naczyniami

ż ż ł

zatokowymi).

W granicy pomi dzy cz

ciami mog by jamy i torbiele (nie ró nicujemy

ęś

ich oddzielnie)

lub szczelina wype niona ró owym koloidem z nab onkiem

W granicy znajduj si komórki inwazyjne – s to komórki zasadoch onne, które

ą ę

przechodz ze strony gruczo owej na stron nerwowa (mo na wiec zobaczy w tym miejscu jak

wygl daj komórki zasadoch onne cz

ci gruczo owej - s ciemniejsze od kwasoch onnych - i na

ęś

podstawie poczynionych obserwacji zró nicowa komórki w cz

ci gruczo owej).

ęś

Cze

nerwowa – ja niejsza, ciemne kropki w

ść

jej obr bie

to jadra pituicytów!

46 Tarczyca.

atwo ja rozpozna , poniewa ma budow p cherzykowa P cherzyki

ę ę

otoczone s jedna warstwa komórek p cherzykowych (od p askich po walcowate).

Wysoko

nab onka w p cherzyku wyst puje zgodnie z zale no ci - du y

ść

ż ś ą

p cherzyk niski nab onek, ma y – wysoki.

Pomi dzy p cherzykami znajduje si tkanka

czna wiotka silnie unaczyniona. W obr bie

łą

tej tkanki, pomi dzy p cherzykami wyst puj , komórki C (ich cytoplazma si nie barwi, jadra

okr g e lub owalne z jasna chromatyn - komórki C s ja niejsze od komórek p cherzykowych i

ą ł

ą ś

znajduj si w pobli u naczy ).

ą ę

W tarczycy nie wyst puj adne przewody wyprowadzaj ce (gruczo endokrynowy!). W

ą ż

p cherzykach koloid mo e si s abo barwic, ale jest.

ę ł

46I Tarczyca ludzka
Posiada wi cej tkanki cznej od powy szej

łą

UWAGA: Niektórzy myl tarczyc z p cherzykami nasiennymi, jednak e

koloid w p cherzykach nasiennych barwi si intensywniej, a nablonek-ciemniej. S

tak e inne ró nice

93 Przytarczyce

Komorki kwasoch onne (oksyfilne) i komórki g ówne z bezbarwn cytoplazm

(najliczniejsze) Komorki kwasoch onne s wi ksze ni g ówne

ż ł

, tworz , skupienia w postaci

pseudop cherzyków (!).

Brak przewodów wyprowadzaj cych, silnie rozwini ta torebka cznotkankowa z

łą

beleczkami, w których s liczne naczynia krwiono ne. Co mo e by pomocne przy

rozpoznawaniu przytarczyc:

- fragment tarczycy (wada preparatora)
- fragment grasicy (UWAGA: mo e mie wszystkie szczegó y cznie z

ł łą

cia kiem Hassala i o to egzaminator mo e tak e spyta )

Szyszynka

Jej obraz zmienia si z wiekiem – m ode maj cechy budowy zrazikowej, tkanka czna otacza

łą

pinealocyty. Ulegaj c inwolucji wykazuje obecno

piasku szyszynkowego i pól glejowych.

ść

Piasek szyszynkowy jest na ogó ciemno fioletowy i bardzo u atwia rozpoznanie preparatu. Pola

glejowe s to ró owe obszary o rzadkim, lu nym utkaniu komórkowym (j dra rozproszone);

komórki mog tworzy nawet drobn siateczk . Pola te przerastaj szyszynk ulegaj c

ą ą

inwolucji. W szyszynce mo e by widoczny (cho rzadko) zachy ek komory trzeciej wys any

ependym . Poza tym w szyszynce wyst puje sporo naczy

UWAGA: Na szyszynk i przytarczyce zwraca szczególn uwag

Nadnercze – barwienie HE

Na obwodzie znajduje si torebka cznotkankowa. Pod torebk jest gruba warstwa kory –

łą

rozró niamy w niej nast puj ce warstwy:

1) k buszkowa – bezpo rednio pod torebk , du e zag szczenie j der

łę

2) pasmowata – j dra tworz pasma (tak samo, to znaczy wzd u tej samej osi biegn

ł ż

naczynia)

3) siateczkowata – graniczy bezpo rednio z rdzeniem

Komórki rdzenia w przeciwie stwie do komórek warstwy siateczkowatej kory, s zasadoch onne,

wi ksze, a ich j dra maj jasn chromatyn . W rdzeniu s du e naczynia ylne – najwi ksza to

y a rodkowa.

ż ł ś

Barwienie na wykrycie rdzenia – rekacja chromoch onna (Henlego)

Nerka

Mo e by zwierz ca (wtedy jest w ca o ci), a mo e to by tak e fragment ludzkiej (du y

ł ś

trójk t). Najcz

ciej nie ma torebki (w preparacie oczywi cie), na obwodzie jest kora kory ( w niej

ęś

znajduj si przeci te poprzecznie kanaliki II rz du). Nie ma tutaj cia ek nerkowych.

ą ę

Pod kor kory znajduje si kora w a ciwa, a w niej cia ka nerkowe – sk adaj si z

ł ś

ą ę

k buszka naczyniowego zawieszonego w mezangium i otoczonego torebk Bowmana.

łę

W cia ku wyró nia si biegun naczyniowy (gdzie znajduje si t tniczka doprowadzaj ca i

ę ę

odprowadzaj ca) - wy tym biegunie jest mezangium zewn trzne. Po przeciwnej stronie mamy

biegun kanalikowy w którym rozpoczyna si kanalik I rz du. W obr bie kory w a ciwej, w pobli u

ł ś

cia ek nerkowych szukamy kanalików I, II rz du oraz plamki g stej.

Kanalik I rz du

– wida 4 do sze

j der, s abo widoczne granice mi dzy komórkami, wysoki

ść ą

r bek szczoteczkowy

Kanalik II rz du

– rednio 8 j der, nab onek sze cienny, widoczne granice mi dzy komórkami,

wiat o kanalika dobrze widoczne.

Plamka g sta

– na wysoko ci bieguna naczyniowego w kanaliku II rz du nast puje przej cie

nab onka sze ciennego w walcowaty

Od cz

ci rdzennej (z piramid nerkowych) w kierunku kory biegn pasmowate wypustki

ęś

u o one promieni cie zwane promieniami Ferreina (rdzennymi). Cz

korowa nerki le

ł ż

ęść

żą

pomi dzy promieniami rdzennymi a podzielon przez nie na pod u ne klinowate odcinki tworzy

ł ż

labirynty nerkowe. Piramid pokrywa nab onek walcowaty, wy ciela tak e kielich mniejsze. Na

szczycie (brodawce) piramidy uchodz przewody brodawkowe.

Na granicy kora-rdze znajduj si naczynia ukowate (s to w ogóle najwi ksze naczynia

ą ę

w preparacie). W korze s liczne t tnice mi dzyp acikowe, z których powstaj t tniczki

ą ę

doprowadzaj ce. W rdzeniu s tak e cewki cienkie – 3 lub 4 komórkowy nab onek. Mo na te

zobaczy (o ile jest to przekrój pod u ny) p tle nefronu w kszta cie rogalika.

ł ż

Nerka nastrzykni ta

Podany do serca tusz chi ski wype nia naczynia krwiono ne nerki. Rozró niamy cze

ść

korow ( c cia kami nerkowymi) i rdzeniow .

korowa jest lepiej unaczyniona.

ęść

Na granicy kora – rdze s naczynia ukowate – t tnica pusta lub prawie pusta, w yle

ń ą

krwinki i tusz (lub sam tusz). T tnic szuka w pobli u y ( y y s lepiej widoczne).

ż ż ł ż ł

W korze wyst puj t tnice mi dzyzrazikowe (mi dzyp acikowe). Drobne to t tniczki

ą ę

Ludwiga (jest to unaczynienie od ywcze), wida tak e naczynia doprowadzaj ce i

odprowadzaj ce do k buszków. T tniczka jest grubsza ale raczej s nierozró nialne.

łę

W korze wyst puj te k buszki prawie wype nione tuszem – wynika to z faktu e jest to

ą ż łę

k buszek spoczynkowy. Pod torebk nerki wyst puj y y gwia dziste. W rdzeniu wyró niamy

łę

ą ż ł

naczynia proste.

74 P cherz moczowy

Charakterystyczny nab onek przej ciowy (3-5 warstw).Komorki zasadoch onne, na

powierzchni wyst puj komórki baldaszkowate

(szukamy ich w zachy kach) - jedno- lub

dwuj drowe, z charakterystycznym zag szczeniem cytoplazmy (szczegó egzaminacyjny).

Nab onek le y na silnie pofa dowanej b onie luzowej (fa dy mog przeci te poprzecznie,

tworz wtedy zamkni t struktur Pod ni jest b ona pod luzowa bogato unaczyniona. Dalej

ę ą

znajduje si 3-warstwowa mi

niówka. Warstwy: pod u na - okr

na – pod u na (granice mi dzy

ęś

ł ż

ęż

ł ż

nimi nieczytelne).

Czasami nie wyst puje b ona pod luzowa - w tym miejscu jest dobra mi

niówka i

ęś

odwrotnie. Na obwodzie znajduje si przydanka z wszystkimi jej elementami. Mo e by widoczne

uj cie moczowodu (z b on luzow , pod luzowa i mi

niow ) ale zdarza si to bardzo rzadko

ł ą ś

ęś

(mo na pomyli ten element z poprzecznie przeci tym fa dem)

Skóra nieow osiona

Bardzo gruby naskórek. Warstwa podstawna jest po o ona najg biej w naskórku –

ł ż

łę

tworz j walcowate komórki (zasadoch onne). Nast pnie, id c do góry, mamy warstw

ą ą

kolczyst , ziarnist , jasn (kwasoch onna, wyst puje tylko w grubym naskórku) oraz najgrubsz –

warstw zrogowacia .

łą

W naskórku s kana y utworzone przez komórki naskórka – uj cia gruczo ów potowych.

Pod naskórkiem znajdujemy warstw brodawkow skóry w a ciwej – w brodawkach mog

ł ś

znajdowa si cia ka Meissnera (owalne, z j drami u o onymi poprzecznie), rejestruj ce wibracje

ć ę

ł ż

ma ej cz stotliwo ci.

W tkance podskórnej jest du o tkanki t uszczowej ó tej, podzielonej przez tkank czn

ż ł

ę łą

na zraziki nazywane rombami Langera (mówimy wi c romby a nie tkanka t uszczowa ó ta!).

ż ł

Znajdziemy tutaj tak e gruczo y potowe ma e (z nab onkiem walcowatym) oraz ich przewody

wyprowadzaj ce (nab onek dwuwarstwowy sze cienny). Poza tym cia ko Vatera-Paciniego,

rejestruj ce wibracje wi kszej cz stotliwo ci, zbudowane z cznotkankowych blaszek u o onych

łą

ł ż

jak s oje w drewnie, na blaszkach s j dra fibrocytów. Mo na oczywi cie dopatrze si pni

ą ą

ć ę

nerwowych i naczy . S anastomozy t tniczo- ylne oraz k bki Hoyera. Anastomozy i k bki to

łę

rodzaje po cze mi dzy naczyniami, struktury te wyst puj w obr bie tk.

cznej.

łą

Łą

Skóra ow osiona

Cienki naskórek, przekroje przez w osy. S mi

nie napinaj ce w osy, gruczo y ojowe

ęś

ł ł

przyw o ne oraz potowe. W tk. podskórnej r by Langera (je eli egzaminator ustawi strza k na

ł ś

ł ę

tk. t uszczow ó t ). Gruczo y potowe apokrynowe (wonne) s du e w porównaniu z potowymi

ą ż ł ą

ekrynowymi, nab onek sze cienny

Powieka

Sk ada si z 3 cz

ci. Szkielet powieki tworzy tarczka (z tkanki cznej).

ęś

łą

skórna (zewn trzna) o budowie skóry ow osionej. W pobli u rz s gruczo y Molla (potowe

ęść

apokrynowe ze sze ciennym nab onkiem). Cz

wewn trzna – nab onek wielowarstwowy p aski

ęść

nierogowaciej cy. Gruczo y Meiboma ( ojowe samotne, inaczej tarczkowe). Przewód

wyprowadzaj cy tego gruczo u ma nab onek wielowarstwowy p aski. Znajduje si w pobli u

przej cia skóry w b on luzow . W powiece znajduje si mi sie okr

ny oka. Tylna

ł ę ś

ęż

powierzchnia jest poryta spojówk .

Oko

Twardówka (ró owa, w óknista) oraz naczyniówka (czarna) i siatkówka.

Siatkówka – mi dzy siatkówk a naczyniówk znajduje si nab onek barwnikowy. Nast pnie

warstwa ziarnista zewn trzna, wewn trzna i zwojowa. Mniej wi cej w osi optycznej ga ki ocznej

znajduje si nerw wzrokowy (tworz go zmielinizowane w ókna). W miejscu gdzie twardówka

przechodzi w rogówk (czyli r bku) znajduje si kana Schlemma, czyli zatoka ylna. T czówka –

na jej tylnej powierzchni jest nab onek dwuwarstwowy sze cienny – nab onek barwnikowy, na

przedniej – nab onek p aski. Pod tylnym nab onkiem znajduje si mi sie rozwieracz renicy

(ró owe pasmo). Skupienie mi

ni g adkich blisko ko cówki to zwieracz

ęś

Gruczo Mlekowy

Zbudowany z p acików (=p cherzyki), s przewody wyprowadzaj ce.

P cherzyki

- maj regularny obrys i niski nab onek.

Przewody ródp acikowe

– ciana pofa dowana, sze cienny nab onek

Przewód mi dzyp acikowy

– znajduje si w otoczeniu tkanki cznej, ma walcowaty

łą

nab onek

Przewód p atowy – ma nab onek jednowarstwowy walcowaty i dwuwarstwowy.

Ko cowy odcinek systemu przewodów wyprowadzaj cych to zatoka mlekono na której szukamy

na obwodzie preparatu – wyra ne, du e wiat o oraz nab onek dwuwarstwowy. Jest to gruczo po

ż ś

rozbudowie, jaka nast puje w okresie ci

y. W tym gruczole mo e tak e znajdowa si w ze

ąż

ć ę ę ł

limfatyczny.

Jajnik

Jest to jajnik w fazie folikularnej, zawieraj cy wszystkie stadia rozwojowe p cherzyków.

Na powierzchni znajduje si nab onek p ciowy (jednowarstwowy o ró nej wysoko ci). Pod

nab onkiem znajduje si b ona bia awa (s w niej w ókna kolagenowe st d ró owa barwa). W

ę ł

jajniku wyró niamy kor i rdze . W korze s ró na stadia rozwojowe p cherzyków jajnikowych, w

ą ż

rdzeniu natomiast – naczynia krwiono ne i limfatyczne.

Na obwodzie kory wyst puj liczne

–

p cherzyki pierwotne

– bardzo ma e, mog tworzy skupienia, jest j dro z jasn chromatyn ,

na obwodzie bardzo sp aszczone komórki. Je li widzimy, e komórki na obwodzie s wy sze

to mówimy ju o p cherzyku wzrastaj cym.

–

p cherzyku wzrastaj cym

– typowy ma nawet kilka warstw tych komórek. Wyst puje ju

os onka przejrzysta pokrywaj ca owocyt.

–

P cherzyk dojrzewaj cy

– mówimy o nim wtedy gdy w warstwie ziarnistej pojawiaj si

ą ę

wodniczki Call-Exnera z ró owo wybarwion folikulin . Zró nicowana jest ju os onka

zewn trzna na 2 warstwy – zewn trzna z w óknami kolagenowymi i wewn trzna komórkowa

–

P cherzyk dojrza y

– wodniczki zlewaj si w jedn du

, na obwodzie warstwa komórek

ą ę

żą

ziarnistych. Te bezpo rednio otaczaj ce oocyt II rz du nazywamy wie cem promienistym.

Oocyt spoczywa na wzgórku jajono nym.

W ka dym stadium rozwojowym p cherzyk mo e ulec atrezji – powstaje w tym miejscu

czerwona plama. Je eli podejrzewamy e dojrza y p cherzyk ulega atrezji to nale y sprawdzi

czy wykazuje on du e odst pstwa od prawid owej budowy. Na skutek atrezji powstaje gruczo

ródmi

szowy. W tych preparatach gruczo y te b d liczne albowiem s to jajniki zwierz ce

ąż

ę ą

(cykle bardzo krótkie) – gruczo y przypominaj komórki paraluteinowe.

Mog by cia ka ó te – du e, mog nie mie ci si w polu widzenia mikroskopu.

ż ł

ś ć ę

Rozró niamy

komórki luteinowe – jasne
komórki paraluteinowe – ciemniejsze, na obwodzie, mog pasmami wnika w luteinowe

Rdze

– brak p cherzyków, du o naczy , pozosta o

rozwojowe w postaci sieci jajnika (ciemne,

ł ść

fioletowe komórki nab onka)

UWAGA: cz sto w pobli u preparatu s przekroje jajowodu – silnie pofa dowana b ona luzowa

(im wy sze fa dy a mi

niówka cie sza, tym przekrój bli ej ba ki), jest b ona mi

niowa

ęś

Jajnik na cia ko ó te

ż ł

( z fazy lutealnej – cia ko menstruacyjne lub z fazy ci

owej – czyli po

ąż

uwolnieniu komórki jajowej)

Cia ko ó te krwotoczne

ż ł

(w pocz tkowym stadium) – wewn trz s krwinki lub skrzep.

Nast pne stadium to

cia ko bia awe

- wnika do wn trza tkanka czna, cia ko bliznowacieje. W

łą

tym preparacie nie ma p cherzyków we wszystkich stadiach (brak dojrza ych)

Jajowód

Pofa dowana b ona luzowa jest pokryta nab onkiem jednowarstwowym walcowatym.

Fa dy ró nicuj si na I, II i III – rz dowe. III rz dowe mog przypomina gruczo y – nie myli bo

ą ę

w jajniku nie ma gruczo ów!!! W b onie luzowej znajduj si liczne sploty ylne (termostatuj

ą ę

jajowód). Sploty te wygl daj tak, jakby jajowód pop ka , s w nich krwinki.

ę ł ą

Brak b ony pod luzowej – jest to charakterystyczna cecha jajowodu. Za to jest b ona

niowa, której grubo

zale y od miejsca po o enia.

ęś

ść

ł ż

Ma dwie warstwy – okr

n i pod u n . Na obwodzie b ona surowicza (otrzewna z

ęż ą

ł ż ą

nab onkiem jednowarstwowym p askim)

Macica – przekrój poprzeczny macicy zwierz cej gryzonia z fazy proliferacyjnej.

Fakt e jest to macica gryzonia jest bardzo wa ny, albowiem przy przekroju poprzecznym

mo emy widzie te jajowody (macica szczura jest dwuro na) jako zamkni te struktury (patrz

ć ż

rysunek poni ej).

Jajowód

p aszczyzna przekroju

macica

S okr g e gruczo y cewkowe które nie wykazuj cech wydzielania. Jest cienka luzówka

ą ł

która nie wykazuje zró nicowania. W warstwie okr

nej mi

ni mo na znale

arteriole.

ęż

ęś

źć

Wyst puje nab onek walcowaty, du o naczy spiralnych. B ona mi

niowa (miometrium)

ęś

oddzielona od luzówki

UWAGA: Macic mo na pomyli z jajowodem. Macica ma jednak bardziej okr g awy przekrój

ą ł

(jajowód jest raczej poszarpany na obwodzie)

o ysko

Ł ż

Szukamy nab onka owodni – oznacza on cz

p odow . Pod tym nab onkiem znajduje

ęść ł

si p yta kosmówkowa. W obr bie p yty znajduje si ró owy koloid – fibrynoid Langhansa. Od

ę ł

ę ż

p yty kosmówkowej odchodz wypustki - kosmki ( s to kosmki III rz dowe, albowiem s w nich

ju naczynia – aby stwierdzi na 100% e jest to kosmek III-rz dowy nale y znale

w rodku

źć

naczynie), a tak e pnie kosmkowe (s to kosmki wy szego rz du, w wyniku zag biania si

łę

kosmków w doczesn ). Na obwodzie pni i kosmków znajduje si syncytiotrofoblast (mo e by

tak e na powierzchni p yty doczesnowej i kosmówkowej). Zr b wypustek (a wi c pni i kosmków)

tworzy mezoderma pozazarodkowa, w której s liczne naczynia.

Pod syncytiotrofoblastem mo e znajdowa si cytotrofoblast. Jak rozró ni pnie i kosmki?

ć ę

ż ć

Drobne przekroje to kosmki, pnie s wi ksze i maj du e naczynia krwiono ne

Wokó kosmków znajduje si przestrze mi dzykosmkowa – w niej kr

y krew matczyna

ąż

omywaj c kosmki.

matczyna o yska jest nazwana doczesn : Doczesna po zro ni ciu z pniem tworzy

ęść

ł ż

ś ę

p yt podstawow . Fragmenty doczesnowe s podobne do pnia, te wyst puj naczynia, mniej

ł ę

j der, mog by obecne resztki gruczo ów. Najcz

ciej w preparatach nie ma cz

ci matczynej,

ęś

mo e tak e nie by nab onka owodni

J dro

Na obwodzie b ona bia awa zbudowana z w ókien kolagenowych. W rodku j dra s

kanaliki kr te, pomi dzy tkanka czna.

łą

ródj drze

– wi cej tkanki cznej, z sieci j dra – powstaje w ten sposób, e kanaliki

łą

ą ą

kr te przechodz w proste (z nab onkiem walcowatym, rzadko widoczne bo s p askie), te

ą ł

natomiast przechodz w kanaliki sieci j dra z nab onkiem jednowarstwowym sze ciennym

Kanaliki kr te

posiadaj w asn cian z komórkami mi

niowymi, wewn trz jest

ą ł

ą ś

ęś

nab onek plemnikotwórczy. Na obwodzie tego nab onka s spermatogonie (ciemne). Dalej

rozró niamy spermatocyty I rz du (najwi ksze), spermatocytów II rz du nie wida . Nast pnie s

spermatydy (okr g e j dra z ciemn chromatyn ). Z nich powstaj ostatecznie plemniki.

ą ł ą

Komórki Sertolego nie s widoczne, ale wida ich j dra – le

na obwodzie, s

żą

wyd u one, z jasn chromatyn i ciemnym j derkiem.

ł ż

W tkance cznej s liczne naczynia, na nich znajduj si komórki Leydiga,

łą

ą ę

kwasoch onne, do

du e j dro.

ść

ż ą

Naj drze

Wyró niamy kanaliki odprowadzaj ce i przewody naj drza.

Kanaliki s silnie pofa dowane, maj du y przekrój, grub warstw mi

ni pod

ęś

nab onkiem (jednowarstwowy o ró nej wysoko ci).

Przewód ma mniejszy przekrój, cienk warstw mi

ni, dwurz dowy nab onek. Mo e by

ęś

preparat bez ró nic w przekrojach – nale y zwróci uwag na inne cechy (szczególnie na

nab onek)

Nasieniowód

Nab onek walcowaty, pocz tkowo dwurz dowy. B ona luzowa tworzy pofa dowania, które

poprzecznie przeci te mog by zamkni te i uznane za gruczo y. Nie ma b ony pod luzowej, jest

3-warstwowa mi

niówka (u szczura uk ad okr

na - pod u na - okr

na, u cz owieka

ęś

ęż

ł ż

ęż

odwrotnie!). Jest przydanka

P cherzyki nasienne

Pofa dowana luzówka z nab onkiem walcowatym, wysoki, ciemne wybarwienie wyró nia ten

preparat. W rodku jednolity koloid. Jest dwuwarstwowa mi

niówka – warstwa okr

na i

ęś

ęż

pod u na.

ł ż

UWAGA: preparat najcz

ciej mylony z tarczyc – W TARCZYCY NIE MA MI

NIÓWKI

ęś

ĘŚ

Gruczo krokowy ludzki

Makroskopowo wygl da jak nauszniki lub s uchawki do walkmana. Ró nicujemy odcinki

wydzielnicze i wyprowadzaj ce. Jest du o tkanki cznej i liczne miocyty.

łą

W wietle

odcinków wydzielniczych znajduje si wydzielina, nab onek sze cienny lub

walcowaty. Kszta t cewkowo – p cherzykowy tych odcinków.

Kszta t

przewodów wyprowadzaj cych

jest bardziej regularny, nab onek bardziej p aski

(ale nigdy tak p aski jak w naczyniach wi c trzeba je ró nicowa ). Mog by kamyki sterczowe

Pr cie

Skóra nieow osiona.

Naskórek, pod nim warstwa brodawkowata i siateczkowata.

Po stronie grzbietowej znajduje si t tnica grzbietowa pr cia.

ę ę

B ona bia awa otacza 2 cia a jamiste i tworzy pomi dzy nimi przegrod .

W cia ach jamistych mog by widoczne t tnice g bokie (po jednej w ka dym). Poni ej cia

łę

jamistych znajduje si cewka moczowa wys ana nab onkiem o ró nej wysoko ci (zale y od

miejsca przekroju). Cewk otacza cia o g bczaste. Je eli mamy pr cie królika, cewka moczowa

znajduje si centralnie mi dzy cia ami jamistymi