background image

Aktualizacja BIOS-u

Aktualizacja BIOS-u wi

ąż

e si

ę

 z pewnym ryzykiem. Jednak w okre

ś

lonych sytuacjach staje 

si

ę

 konieczna. Poka

ż

emy Ci krok po kroku, jak wgra

ć

 najnowsz

ą

 wersj

ę

 BIOS-u.

BIOS czyli Basic Input Output System, jest fundamentalnym elementem ka

ż

dego peceta - 

niezale

ż

nie od tego, jaki system operacyjny jest zainstalowany na dysku i jakie podzespoły 

sprz

ę

towe tkwi

ą

 wewn

ą

trz obudowy. Starzeje si

ę

 wraz z komputerem. Mo

ż

esz wymieni

ć

 

kart

ę

 graficzn

ą

 lub wstawi

ć

 np. nowy procesor. Ale co zrobi

ć

 z leciwym BIOS-em? 

Tymczasem podł

ą

czyłe

ś

 nowy dysk. 80 GB dodatkowej powierzchni ma zlikwidowa

ć

 problem 

z ci

ą

głym przepełnianiem si

ę

 stosunkowo skromnego poprzednika. Jednak rado

ść

 i dum

ę

 z 

nowego zakupu przy

ć

miła nagle przykra niespodzianka. Komputer wykrywa jedynie 32 GB. 

To znak, 

ż

e najwy

ż

szy czas na zaktualizowanie BIOS-u. Nie ka

ż

dy odwa

ż

y si

ę

 od razu 

majstrowa

ć

 w fundamentalnych strukturach systemu. Jednak zachowuj

ą

c pewn

ą

 ostro

ż

no

ść

 i 

dysponuj

ą

c poni

ż

szymi wskazówkami, mo

ż

na szybko i bezpiecznie dokona

ć

 aktualizacji 

BIOS-u.

1. Nowy BIOS - kiedy i po co?

Aktualizacja BIOS-u nie jest pozbawiona ryzyka. Podczas wykonywania tej czynno

ś

ci 

odbywa si

ę

 wymiana podstawowej platformy systemowej, która jest konieczna do wczytania 

wła

ś

ciwego systemu operacyjnego. Je

ś

li operacja zako

ń

czy si

ę

 fiaskiem, komputerowi 

zabraknie informacji o konfiguracji poszczególnych podzespołów sprz

ę

towych. Wówczas 

b

ę

dziesz musiał si

ę

 nagimnastykowa

ć

, zanim uda Ci si

ę

 uruchomi

ć

 system operacyjny (patrz 

porada 11). Zatem, gdy system działa bez zarzutu, nie powiniene

ś

 podejmowa

ć

 ryzyka. 

Niemniej jednak w niektórych sytuacjach nie obejdziesz si

ę

 bez aktualizacji. Jest konieczna 

np. wtedy, gdy pecet nie rozpoznaje nowego modułu pami

ę

ciowego lub odwołuje si

ę

 do 

niego za wolno. Zaktualizowany BIOS jest wymagany równie

ż

 wtedy, gdy płyta główna nie 

daje sobie rady z nowiutkim procesorem lub gdy wyst

ą

pi problem z ustaleniem wła

ś

ciwej 

pojemno

ś

ci twardego dysku (tak si

ę

 dzieje w przypadku dysków, których pojemno

ść

 

przekracza 32 lub 137 GB).

2. Jak igła w stogu siana

Chc

ą

c zaktualizowa

ć

 BIOS, musisz zdoby

ć

 plik aktualizacyjny stosownie do modelu płyty 

głównej. Z reguły plików tych nale

ż

y szuka

ć

 u jej producenta. Praktycznie wszyscy 

producenci udost

ę

pniaj

ą

 odpowiednie pliki w swoich witrynach internetowych (patrz tabela 

"Producenci płyt głównych"). Natomiast producenci BIOS-ów (np. AMI, Award i Phoenix) 
tworz

ą

 tylko podstawow

ą

 struktur

ę

 BIOS-u modyfikowan

ą

 przez producentów płyt głównych 

na potrzeby poszczególnych modeli.

3. Konieczne informacje

Do zdobycia pliku aktualizacyjnego potrzebne s

ą

 takie informacje, jak nazwa producenta 

płyty głównej, dokładny model płyty i wersja BIOS-u. Powiniene

ś

 to ustali

ć

, korzystaj

ą

c z 

instrukcji płyty. Informacje o modelu s

ą

 zazwyczaj nadrukowane bezpo

ś

rednio na płycie lub 

na naklejce jednego ze slotów karty rozszerzaj

ą

cej. Zwró

ć

 uwag

ę

 na numer rewizji. Ten sam 

model o odmiennym numerze rewizji wymaga innego pliku aktualizacyjnego. Po ustaleniu 
modelu płyty mo

ż

esz poszuka

ć

 jej producenta za pomoc

ą

 wyszukiwarki internetowej (np. 

www.google.com

).

Istotne wskazówki, pomocne w odnalezieniu wymaganych informacji, kryje równie

ż

 ekran 

powitalny pojawiaj

ą

cy si

ę

 tu

ż

 po wł

ą

czeniu komputera. Naci

ś

nij klawisz [Pause], aby móc w 

spokoju zapozna

ć

 si

ę

 z tre

ś

ci

ą

 ekranu. Pod danymi producenta BIOS-u znajduje si

ę

 

zazwyczaj wiersz zawieraj

ą

cy model płyty, wersj

ę

 BIOS-u i jego dat

ę

. Oto przykładowa 

posta

ć

 fragmentu ekranu powitalnego:

background image

Award Modular BIOS v.4.51, An Energy Star Ally Copyright (C) 1984-2000, Award 
Software, Inc. W6163MJ V3.8 052900

W tym przypadku masz do czynienia z płyt

ą

 6163 wyposa

ż

on

ą

 w BIOS Award. Wskazuj

ą

 na 

to dwa pierwsze wiersze, a tak

ż

e litera W w trzecim. Litera A oznaczałaby BIOS AMI, litera P 

za

ś

 - BIOS Phoenix. Kolejny wpis informuje, 

ż

e jest to BIOS w wersji 3.8. Sze

ść

 ostatnich 

cyfr podaje dat

ę

 emisji w formacie ameryka

ń

skim (miesi

ą

c, dzie

ń

, rok). W naszym 

przykładzie jest to BIOS z 29 maja 2000 roku. Je

ż

eli nie znajdziesz podobnych informacji w 

górze ekranu, szukaj ich przy dolnej kraw

ę

dzi. Oto przykład:

Press DEL to enter SETUP, ESC to skip memory test 05/29/2000 - i440BX - W977 - 
2A69KM4KC — 00

W tym przypadku decyduj

ą

cy jest pierwszy rz

ą

d znaków (data BIOS-u), a tak

ż

e przedostatni, 

który informuje o typie chipsetu (znaki 1-5) i identyfikatorze producenta płyty (znaki 6-7). Aby 
odszyfrowa

ć

, co oznaczaj

ą

 poszczególne identyfikatory, odwied

ź

 witryn

ę

 

www.wimsbios.com

. W naszym przykładzie producentem okazała si

ę

 firma MSI 

(identyfikator: M4). Niektórzy producenci (np. Asus) nie podaj

ą

 całego bloku cyfr, lecz tylko 

model płyty głównej. Je

ś

li Twoja płyta dysponuje BIOS-em AMI, zobaczysz podobn

ą

 

sekwencj

ę

 liczb. Zwró

ć

 uwag

ę

 na trzeci rz

ą

d. Producenta mo

ż

esz ustali

ć

 za pomoc

ą

 witryny 

www.wimsbios.com

.

Je

ś

li nadal nie udało Ci si

ę

 zdoby

ć

 poszukiwanych informacji, przywołaj Edytor Rejestru. W 

Windows 98/Me zajrzyj do klucza "HKEY_LOCAL_MACHINE\ Enum\Root\*PNP0C01\0000". 
Warto

ść

 ci

ą

gu "BIOSDate" zdradza dat

ę

 BIOS-u, "BIOSName" nazw

ę

 producenta (np. 

Award), a "BIOSVersion" - bie

żą

c

ą

 wersj

ę

 BIOS-u. Windows 2000 i XP oferuje tylko warto

ść

 

"SystemBiosDate", która podaje dat

ę

 BIOS-u. 

Znajduje si

ę

 w obr

ę

bie klucza "HKEY_LOCAL_MACHINE\Hardware\Description\System". 

Zamiast przegl

ą

da

ć

 Rejestr, mo

ż

esz skorzysta

ć

 z programów diagnostycznych, np. Sandra 

Standard 2002 (dost

ę

pny pod adresem 

www.sisoftware.demon.co.uk/

 sandra, rozmiar pliku: 

1,9 MB, bezpłatny do u

ż

ytku prywatnego).

4. Nieodzowne pliki

Znaj

ą

c model płyty i numer wersji BIOS-u, otwórz internetow

ą

 witryn

ę

 producenta płyty 

głównej (patrz ramka) i przejd

ź

 do sekcji Downloads, Support lub podobnej. Znajdziesz w niej 

aktualizacje BIOS-ów. Zazwyczaj s

ą

 uporz

ą

dkowane według modelu płyty głównej, rzadziej 

według gniazda procesora i chipsetu (dane te znajdziesz w instrukcji płyty).

Gdy znajdziesz wła

ś

ciwy BIOS, porównaj raz jeszcze wszystkie napisy. Czy model płyty 

głównej podany w witrynie zgadza si

ę

 co do joty z tym, który masz? Czy aktualizacja 

oferowana w Internecie jest nowsza od BIOS-u zainstalowanego na płycie? Je

ś

li tak, pobierz 

plik aktualizacyjny - najcz

ęś

ciej jest w postaci zbioru ZIP lub EXE. Potem rozpakuj go do 

nowego katalogu na dysku. 

Powiniene

ś

 znale

źć

 w nim co najmniej jeden plik z rozszerzeniem BIN (dotyczy BIOS-u 

Award), ROM (dotyczy BIOS-u AMI i Phoenix) lub składaj

ą

cym si

ę

 z liter i cyfr (np. 3A0). 

Rozmiar tego pliku nie powinien by

ć

 mniejszy ni

ż

 200 KB ani wi

ę

kszy ni

ż

 256 KB. Nast

ę

pnie 

przeczytaj plik ReadMe. Zawiera krótki opis zmian i ulepsze

ń

 w porównaniu do poprzednich 

wersji BIOS-u. 

Plik ten znajdziesz w pobranym archiwum lub w witrynie, która udost

ę

pnia go do pobrania. 

Potrzebujesz jeszcze programu, który zapisze nowy BIOS w pami

ę

ci Flash-ROM. Narz

ę

dzie 

to (np. plik AWDFLASH.EXE lub AMIFL.EXE) znajduje si

ę

 w pobranym archiwum, na CD-

ROM-ie doł

ą

czonym do płyty głównej lub w witrynie jej producenta. W ostatnim z 

wymienionych przypadków sprawd

ź

, który program jest przeznaczony do Twojej płyty 

głównej.

background image

5. Bezpiecze

ń

stwo gór

ą

Aby zabezpieczy

ć

 si

ę

 na wszelki wypadek, zastosuj odpowiednie 

ś

rodki przed rozpocz

ę

ciem 

aktualizacji BIOS-u. Skopiuj najbardziej istotne pliki na inny no

ś

nik. Wprawdzie nieudana 

aktualizacja nie poci

ą

ga za sob

ą

 utraty danych na dysku, jednak mo

ż

e unieruchomi

ć

 cały 

komputer a

ż

 do momentu przywrócenia stanu wyj

ś

ciowego. Dysponuj

ą

c kopi

ą

 plików, 

b

ę

dziesz mógł korzysta

ć

 z nich i pracowa

ć

 nad dokumentami na innym komputerze.

Oprócz tego zanotuj bie

żą

ce ustawienia BIOS-u, aby móc szybko odtworzy

ć

 wła

ś

ciw

ą

 

konfiguracj

ę

 komputera po dokonaniu aktualizacji. Potem przywołaj konfiguracj

ę

 domy

ś

ln

ą

wskazuj

ą

c polecenie Load Setup Defaults (mo

ż

e si

ę

 ró

ż

ni

ć

 zale

ż

nie od wersji BIOS-u). 

Podczas aktualizowania BIOS-u komputer nie mo

ż

e by

ć

 przetaktowany, a pami

ęć

 pracowa

ć

 

na podwy

ż

szonych obrotach (krótsze czasy oczekiwania). Na koniec przestaw kolejno

ść

 

sprawdzania nap

ę

dów, aby po wł

ą

czeniu pecet próbował wczyta

ć

 system z dyskietki.

Niektóre płyty główne s

ą

 wyposa

ż

one w zabezpieczenie BIOS-u przed nieumy

ś

lnym 

skasowaniem. Je

ś

li znajdziesz w BIOS-ie pole Flash BIOS Protection, Firmware Write 

Protect, BIOS Guardian, BIOS-ROM Flash-Protect lub podobne, ustaw w nim opcj

ę

 

Disabled. W niektórych modelach trzeba przestawi

ć

 zwork

ę

. Sprawd

ź

 w instrukcji obsługi 

płyty, która zworka odpowiada za zabezpieczenie BIOS-u.

6. Klasycznie - z dyskietk

ą

Zanim przyst

ą

pisz do czynno

ś

ci aktualizacyjnych, zapoznaj si

ę

 koniecznie ze wskazówkami 

zawartymi w pliku Readme lub w internetowej witrynie producenta płyty głównej. 
Przedstawiona instrukcja opisuje sposób aktualizowania stosowany przez wi

ę

kszo

ść

 

producentów. Jednak istniej

ą

 wyj

ą

tki. Przykładowo w przypadku płyt głównych Shuttle 

dwukrotne klikni

ę

cie pobranego pliku EXE powoduje natychmiastowe zapisanie nowej wersji 

w układzie Flash-ROM, podczas gdy u wi

ę

kszo

ś

ci innych producentów inicjuje rozpakowanie 

archiwum z aktualizacj

ą

.

Chc

ą

c dokona

ć

 aktualizacji z poziomuDOS-u, musisz zaopatrzy

ć

 si

ę

 w dosow

ą

 dyskietk

ę

 

startow

ą

. Mo

ż

esz utworzy

ć

 j

ą

 w DOS-ie, wprowadzaj

ą

c polecenie format a: /s. Natomiast w 

ś

rodowisku Windows kliknij prawym przyciskiem ikon

ę

 stacji dyskietek, wska

ż

 polecenie 

Formatuj, a potem zaznacz opcj

ę

 Pełne w rubryce Typ formatowania i pole wyboru Kopiuj 

pliki systemowe w rubryce Inne opcje.

W nowszych wersjach Windows czynno

ść

 ta wymaga nieco wi

ę

cej wysiłku, poniewa

ż

 

Microsoft doło

ż

ył wszelkich stara

ń

, by uniemo

ż

liwi

ć

 dost

ę

p do DOS-u.W Windows Me 

musisz utworzy

ć

 dyskietk

ę

 startow

ą

 ze wszystkimi plikami systemowymi. Stosown

ą

 funkcj

ę

 

znajdziesz w module Dodaj/Usu

ń

 programy w Panelu sterowania. W Windows 2000 trzeba 

skorzysta

ć

 z płyty instalacyjnej.

W katalogu \VALUEADD\ 3RDPARTY\CA_ANTIV\ znajduje si

ę

 plik wsadowy 

MAKEDISK.BAT. Z zało

ż

enia jest przeznaczony do uruchamiania okre

ś

lonego programu 

antywirusowego, jednak mo

ż

e posłu

ż

y

ć

 do sporz

ą

dzenia dyskietki startowej. W Windows XP 

wystarczy przywoła

ć

 menu podr

ę

czne stacji dyskietek, wskaza

ć

 polecenie Formatuj i 

zaznaczy

ć

 pole wyboru Utwórz dysk startowy systemu MS-DOS.

Oprócz pliku z aktualizacj

ą

 i pliku do zapisu pami

ę

ci Flash-ROM dyskietka powinna zawiera

ć

 

wył

ą

cznie zbiory COMMAND.COM, IO.SYS, MSDOS.SYS. Usu

ń

 pozostałe pliki. Przedtem 

musisz wł

ą

czy

ć

 wy

ś

wietlanie plików ukrytych i systemowych. W Windows 98/Me otwórz okno 

Eksploratora, przywołaj menu Widok | Opcje folderów, wska

ż

 kart

ę

 Widok i zaznacz opcj

ę

 

Pokazuj wszystkie pliki.

W Windows 2000 i XP przejd

ź

 do modułu Opcje folderów w Panelu sterowania, po czym 

wska

ż

 kart

ę

 Widok. Zaznacz opcj

ę

 Poka

ż

 ukryte pliki i foldery na li

ś

cie Ustawienia 

zaawansowane. Ponadto nie mo

ż

e by

ć

 zaznaczone pole wyboru Ukryj chronione pliki 

systemu operacyjnego.

background image

7. BIOS z DOS-u

Skopiuj na dyskietk

ę

 rozpakowany plik z aktualizacj

ą

 i program do zapisu pami

ę

ci Flash-

ROM. Przy okazji zanotuj nazw

ę

 pliku aktualizacyjnego. Je

ś

li przykładasz du

żą

 wag

ę

 do 

bezpiecze

ń

stwa, przeskanuj dyskietk

ę

 i zasoby dyskowe za pomoc

ą

 programu 

antywirusowego, np. dosowego F-Prot (dost

ę

pny pod adresem 

www.complex.is

, bezpłatny do 

u

ż

ytku prywatnego). Nast

ę

pnie włó

ż

 sprawdzon

ą

 dyskietk

ę

 do nap

ę

du i zrestartuj system. 

Komputer wczyta DOS i wy

ś

wietli wiersz polece

ń

, pytaj

ą

c o bie

żą

c

ą

 dat

ę

 i godzin

ę

 

(potwierd

ź

 klawiszem [Enter]).

Przywołaj program do zapisu pami

ę

ci Flash-ROM, wpisuj

ą

c jego nazw

ę

 w wierszu polece

ń

 

(np. awdflash w przypadku BIOS-u Award) i naciskaj

ą

c [Enter]. Narz

ę

dzie wy

ś

wietli 

identyfikator i dat

ę

 BIOS-u, a tak

ż

e nazw

ę

 układu, który go przechowuje. W pole File Name 

to Program wpisz pełn

ą

 nazw

ę

 pliku zawieraj

ą

cego dane aktualizacyjne (np. 1005M.BIN). 

Program zapyta, czy zachowa

ć

 na dyskietce kopi

ę

 dotychczasowej wersji BIOS-u. Potwierd

ź

 

klawiszem [Y]. W wierszu Save current BIOS as wpisz dowoln

ą

 nazw

ę

 kopii, np. 

OLDBIOS.BIN. Potem zainicjuj aktualizacj

ę

, naciskaj

ą

c klawisz [Y]. Podczas zapisu w 

pami

ę

ci Flash-ROM program b

ę

dzie wskazywa

ć

 stopie

ń

 zaawansowania. Białe pola 

oznaczaj

ą

 pomy

ś

lne zapisanie sektora, czerwone za

ś

 - bł

ę

dy podczas zapisu (patrz porada 

11). Zielone pola symbolizuj

ą

 sektory niewymagaj

ą

ce zapisywania. Je

ś

li na wska

ź

niku b

ę

d

ą

 

figurowały tylko białe i zielone pola, mo

ż

esz by

ć

 spokojny, 

ż

e operacja została uwie

ń

czona 

sukcesem. Poczekaj około minuty, zanim program zako

ń

czy aktualizacj

ę

. Nast

ę

pnie wyjmij 

dyskietk

ę

 z nap

ę

du i wył

ą

cz komputer. Podczas ponownego uruchamiania systemu przejd

ź

 

od razu do ustawie

ń

 BIOS-u i wczytaj ustawienia domy

ś

lne (polecenie Load Setup Defaults 

lub podobne). Na ekranie powitalnym wczytywania systemu powinien pojawi

ć

 si

ę

 numer 

aktualnej wersji BIOS-u i/albo jego data.

Alternatywnie mo

ż

na przeprowadzi

ć

 automatyczn

ą

 aktualizacj

ę

 BIOS-u Award. Jest to 

mo

ż

liwe dzi

ę

ki parametrom /py i /sy. Gdy wpiszesz polecenie

awdflash 1005m.bin oldbios.bin /py /sy

program zarchiwizuje bie

żą

c

ą

 wersj

ę

 BIOS-u w pliku OLDBIOS.BIN i zapisze now

ą

 wersj

ę

 z 

pliku 1005M.BIN w układzie pami

ę

ciowym Flash-ROM. Uwa

ż

aj, bo zrobi to, nie prosz

ą

c Ci

ę

 

o potwierdzenie.

Nieco łatwiej jest posiadaczom płyt głównych z BIOS-em AMI. Narz

ę

dzie do zapisu w 

układzie CMOS oferuje interfejs graficzny. Wska

ż

 opcj

ę

 File i wpisz w pole BIOS Filename 

for loading nazw

ę

 pliku zawieraj

ą

cego now

ą

 wersj

ę

 BIOS-u. 

Korzystaj

ą

c z opcji BIOS Filename for saving, utwórz kopi

ę

 bie

żą

cej wersji BIOS-u w 

dowolnym pliku. Potem zainicjuj aktualizacj

ę

, wskazuj

ą

c opcj

ę

 Go ahead.

Je

ś

li po dokonaniu aktualizacji b

ę

d

ą

 zgłaszane bł

ę

dy typu CMOS Checksum Error, komputer 

zacznie odmawia

ć

 wczytania systemu lub pracowa

ć

 niestabilnie, powiniene

ś

 usun

ąć

 

zawarto

ść

 układu CMOS. Jest to układ pami

ę

ciowy zasilany z baterii, który gromadzi 

ustawienia BIOS-u. By

ć

 mo

ż

e, nowy BIOS zapisuje okre

ś

lone ustawienia w innym rejestrze 

CMOS ni

ż

 stary. 

Sposób kasowania pami

ę

ci CMOS jest opisany w instrukcji obsługi płyty. W wi

ę

kszo

ś

ci 

przypadków trzeba wyci

ą

gn

ąć

 wtyczk

ę

 z gniazda zasilania i na chwil

ę

 przeło

ż

y

ć

 okre

ś

lon

ą

 

zwork

ę

. Nowy BIOS zacznie gromadzi

ć

 swoje ustawienia w opró

ż

nionej pami

ę

ci CMOS bez 

konfliktów z dotychczasow

ą

 wersj

ą

background image

8. Ułatwienia

Wielu producentów płyt głównych d

ąż

y do uproszczenia aktualizacji. Przykładowo niektórzy z 

nich wyposa

ż

aj

ą

 archiwum aktualizacyjne w specjalny plik wsadowy (np. AUTOEXEC.BAT w 

przypadku MSI, UPDATE.BAT w przypadku Elito-Epox). Skopiuj go na dyskietk

ę

 startow

ą

, a 

aktualizacja zostanie przeprowadzona bez Twojego udziału. Plik wsadowy przywoła 
narz

ę

dzie aktualizuj

ą

ce wraz ze stosownymi parametrami. Istotne jest jednak, aby plik z 

now

ą

 wersj

ą

 BIOS-u i program aktualizuj

ą

cy znajdowały si

ę

 na dyskietce obok zbioru 

wsadowego. Z kolei Fujitsu-Siemens i Intel udost

ę

pniaj

ą

 do pobrania plik, którego dwukrotne 

klikni

ę

cie spowoduje rozpakowanie na dyskietk

ę

 wszystkich plików koniecznych do 

przeprowadzenia aktualizacji.

9. BIOS z Windows

Coraz wi

ę

cej producentów oferuje narz

ę

dzia słu

żą

ce do aktualizowania BIOS-u z poziomu 

ś

rodowiska Windows lub przez Internet (patrz punkt 10). W ten sposób pod

ąż

aj

ą

 w kierunku, 

który dyktuje Microsoft - DOS musi bezpowrotnie znikn

ąć

 ze 

ś

wiata pecetów. 

Przypuszczalnie ju

ż

 w niedalekiej przyszło

ś

ci wszyscy producenci płyt b

ę

d

ą

 umo

ż

liwia

ć

 

aktualizacj

ę

 BIOS-u bezpo

ś

rednio z Windows. Stanowi to powód do rado

ś

ci, poniewa

ż

 

znacznie wygodniej przeprowadza

ć

 t

ę

 operacj

ę

 w 

ś

rodowisku graficznym, gdzie nawiguje si

ę

 

za pomoc

ą

 menu, przycisków i myszy, zamiast wpisywa

ć

 polecenia w trybie tekstowym. 

Narz

ę

dzia aktualizuj

ą

ce w Windows współpracuj

ą

 wył

ą

cznie z nowszymi typami płyt 

głównych. 

Sprawd

ź

 w witrynie producenta, czy mo

ż

na z nich korzysta

ć

 w poł

ą

czeniu z Twoj

ą

 płyt

ą

Wprawdzie wi

ę

kszo

ść

 narz

ę

dzi ostrzega u

ż

ytkownika, 

ż

e usiłuje zaktualizowa

ć

 płyt

ę

 

nieobsługiwan

ą

 przez program, ale przezorny zawsze ubezpieczony. W przypadku płyt 

głównych starszych ni

ż

 dwuletnie jedyna droga do nowego BIOS-u wiedzie zazwyczaj przez 

leciwy DOS.

Narz

ę

dzia oferowane m.in. przez A-Open (EzWinFlash), Asus (Live Update) i Legend QDI 

(Qflash) s

ą

 podobne w obsłudze. Uruchamia si

ę

 je jak pozostałe aplikacje, dwukrotnym 

klikni

ę

ciem ikony w oknie Eksploratora. W oknie programu znajdziesz dane 

dotychczasowego BIOS-u. Klikaj

ą

c menu lub przyciski, mo

ż

esz utworzy

ć

 kopi

ę

 starego 

BIOS-u i wgra

ć

 now

ą

 wersj

ę

, pobran

ą

 z Internetu i zapisan

ą

 lokalnie na twardym dysku. Intel 

oferuje podobne narz

ę

dzie Express Bios Update ju

ż

 od dwóch lat. Działa w 

ś

rodowiskach 

Windows pocz

ą

wszy od wersji 98.Aktualizacja z poziomu Windows jest szybka i wygodna w 

realizacji. Jednak wi

ę

kszo

ść

 u

ż

ytkowników wie z przykrego do

ś

wiadczenia, 

ż

e Windows ma 

swoje kaprysy. Zawieszenie systemu, które w innym przypadku oznacza tylko konieczno

ść

 

ponownego restartu i utrat

ę

 niezapisanych informacji, powoduje podczas aktualizacji 

znacznie gorsze skutki - całkowite sparali

ż

owanie komputera. Wprawdzie producenci 

twierdz

ą

ż

e aktualizacja BIOS-u z poziomu Windows nie wi

ąż

e si

ę

 z 

ż

adnym ryzykiem, 

jednak w nieoficjalnych rozmowach wi

ę

kszo

ść

 z nich radzi korzysta

ć

 z bezpiecznego DOS-u. 

Dodatkowe problemy sprawia brak pełnej zgodno

ś

ci mi

ę

dzy polsk

ą

 i angielskoj

ę

zyczn

ą

 

wersj

ą

 

ś

rodowiska Windows. Z powy

ż

szych wzgl

ę

dów radzimy dokonywa

ć

 aktualizacji w 

DOS-ie (patrz porada 7).

background image

10. BIOS przez Internet

Asus i MSI oferuj

ą

 programy typu Live Update, które pozwalaj

ą

 zaktualizowa

ć

 BIOS za 

po

ś

rednictwem Internetu. Odwołuj

ą

c si

ę

 do serwerów producentów, automatycznie poszukuj

ą

 

aktualizacji odpowiedniej do modelu płyty zainstalowanej w pececie. Przedstawimy sposób 
wykonania takiej operacji na przykładzie MSI. Gdy uruchomisz program Live Update, 
zobaczysz lokaln

ą

 stron

ę

 HTML z kilkoma opcjami. Kliknij Live BIOS w celu wgrania nowej 

wersji BIOS-u. Program zanalizuje płyt

ę

 główn

ą

, po czym wy

ś

wietli jej model i wersj

ę

 BIOS-

u. Klikaj

ą

c polecenie Connect to Live Bios Update Server, nawi

ąż

esz poł

ą

czenie z serwerem 

MSI, na którym program poszuka nowego BIOS-u do Twojej płyty. Je

ś

li znajdzie 

odpowiedni

ą

 wersj

ę

, zaproponuje klikni

ę

cie Install Shield Wizard. Wówczas pobierze 

program instalacyjny i dane aktualizacji, po czym zainicjuje aktualizacj

ę

 w Windows. W 

naszym te

ś

cie Live Update znalazł tylko t

ę

 sam

ą

 wersj

ę

 BIOS-u, która była zainstalowana w 

komputerze. Poszukiwania r

ę

czne wykazały, 

ż

e jest dost

ę

pna nowsza, przeoczona przez 

kreator aktualizacji.

11. Pierwsza pomoc

Mimo podj

ę

cia wszelkich 

ś

rodków ostro

ż

no

ś

ci aktualizacja mo

ż

e si

ę

 zako

ń

czy

ć

 fiaskiem 

(wystarczy chwilowy brak zasilania podczas jej trwania). Je

ś

li Ci si

ę

 to zdarzy, zachowaj 

zimn

ą

 krew i pod 

ż

adnym pozorem nie wył

ą

czaj komputera. Je

ż

eli program aktualizuj

ą

cy 

zgłosi bł

ę

dy podczas zapisu w pami

ę

ci Flash-ROM, zamknij aplikacj

ę

 (robi si

ę

 to zazwyczaj 

jednym z klawiszy funkcyjnych, np. [F1]). 

Powiniene

ś

 znale

źć

 si

ę

 w wierszu polece

ń

 DOS-u. Spróbuj ponowi

ć

 aktualizacj

ę

. Je

ż

eli po 

zrestartowaniu komputer nie da znaku 

ż

ycia, mo

ż

esz podj

ąć

 czynno

ś

ci reanimacyjne. W 

najlepszej sytuacji s

ą

 posiadacze płyt głównych z podwójnym BIOS-em (tzw. DualBIOS). 

Wystarczy przeło

ż

y

ć

 zwork

ę

 lub nacisn

ąć

 odpowiednie klawisze (sposób zale

ż

ny od 

producenta - sprawd

ź

 w instrukcji), aby uruchomi

ć

 system poprzez zapasowy BIOS.

Je

ś

li nie masz takiej płyty, ale BIOS dysponuje blokiem startowym, mo

ż

esz przywróci

ć

 

poprzedni

ą

 wersj

ę

 z utworzonej uprzednio kopii. W przypadku BIOS-u AMI umie

ść

 kopi

ę

 na 

pustej, sformatowanej dyskietce i zmie

ń

 nazw

ę

 pliku na AMIBOOT.ROM. Nast

ę

pnie 

zrestartuj komputer i przytrzymaj naci

ś

ni

ę

te klawisze [Ctrl Home] do momentu, gdy usłyszysz

sygnał. Ekran pozostanie pusty, lecz po mniej wi

ę

cej 15 sekundach powiniene

ś

 usłysze

ć

 

cztery kolejne sygnały. Oznaczaj

ą

 pomy

ś

lne zrekonstruowanie BIOS-u.

W przypadku BIOS-u Award skopiuj plik z zapasowym BIOS-em i program aktualizuj

ą

cy na 

dyskietk

ę

 przygotowan

ą

 uprzednio poleceniem format a: /s. Potem utwórz plik tekstowy o 

nazwie AUTOEXEC.BAT i umie

ść

 w nim przywołanie programu:

program_aktualizacyjny nazwa_pliku — kopii

(np. awfl816.exe w6528ims.bin). Potem zapisz plik na dyskietce. Gdy zrestartujesz system z 
dyskietki, aktualizacja zostanie przeprowadzona automatycznie. Cała operacja nie powinna 
trwa

ć

 wi

ę

cej ni

ż

 3 minuty.

Niektóre płyty główne z BIOS-em Phoenix wymagaj

ą

 przestawienia okre

ś

lonej zworki (patrz 

instrukcja) w pozycj

ę

 Recovery Mode. W przeciwnym razie nie uda si

ę

 wczyta

ć

 systemu z 

dyskietki awaryjnej (Crisis Recovery Disk). Programu do utworzenia dyskietki nale

ż

y szuka

ć

 

w witrynie producenta (znajduj

ą

 si

ę

 na niej m.in. pliki MINIDOS.SYS i PHLASH.EXE).

background image

Złote zasady:

1. Je

ś

li komputer funkcjonuje bez zarzutu, zrezygnuj z nowego BIOS-u. Nie powiniene

ś

 

ryzykowa

ć

 tylko dla wy

ż

szego numeru wersji.

2. Upewnij si

ę

, czy pobierasz dane i program aktualizacyjny stosownie do swojej płyty 

głównej. Je

ś

li wgrasz niewła

ś

ciwy BIOS, sparali

ż

ujesz cały komputer.

3. Przed rozpocz

ę

ciem aktualizowania w DOS-ie przygotuj dyskietk

ę

 startow

ą

. Wymaga to 

wi

ę

kszego nakładu pracy ni

ż

 aktualizacja w Windows, jednak nagrod

ą

 za odrobin

ę

 trudu jest 

wi

ę

ksze bezpiecze

ń

stwo.

4. Zanotuj dokładnie nazw

ę

 pliku z aktualizacj

ą

 i pami

ę

taj o utworzeniu zapasowej kopii 

starego BIOS-u.
5. Nie panikuj, je

ś

li podczas aktualizowania pojawi

ą

 si

ę

 komunikaty alarmowe. 

W wi

ę

kszo

ś

ci przypadków udaje si

ę

 przywróci

ć

 pierwotny stan BIOS-u.