67

E

LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 2/98

Podsumowanie

Jak już na pewno zdążyłeś zauważyć

w poprzednich odcinkach, oddzielne do−
tychczas dziedziny elektroniki zaczynają
się wzajemnie przenikać. Telewizor
z przystawką internetową, elektroniczne
aparaty fotograficzne, kino domowe,
faks wykorzystujący sieć GSM, plano−
wane zastosowania dysku DVD, różno−
rodne usługi sieciowe dostępne przez
telefon, to niektóre przykłady takiego
wzajemnego przenikania odrębnych do−
tąd dziedzin.

Wszystko to jest możliwe dzięki po−

wszechnej cyfryzacji. Jeszcze raz ci przy−
pomnę, że jeśli mamy do dyspozycji ka−
nał cyfrowy, którym można przesyłać da−
ne, czyli ciągi zer i jedynek, to nie ma tu
żadnego znaczenia, co te dane sobą re−
prezentują. Mogą one kodować głos, mu−

zykę, obrazy, programy komputerowe, in−
formacje o sytuacji na giełdzie, dane
meteorologiczne, itd.

A takich ogólnodostępnych cyfro−

wych systemów przesyłowych mamy
już kilka: cyfrowa telewizja DVB, cyfrowe
radio DAB, cyfrowa telefonia ISDN, cyf−
rowe sieci komórkowe GSM, cyfrowe
sieci telefonii satelitarnej. Coś, co jesz−
cze kilka lat temu można było uznać za
fantazję, jest dziś możliwe do zrealizowa−
nia, a jutro będzie z tego korzystał prze−
ciętny obywatel.

W tym miejscu chciałbym jeszcze

wspomnieć ci o tym, czego na razie nie
ma, i o czym się jeszcze głośno nie mówi.

Obecne trendy jednoznacznie pokazu−

ją, że w przyszłości potrzebne będą sys−
temy transmisji danych jeszcze szybsze,
jeszcze pojemniejsze i pozwalające do−
cierać do indywidualnego odbiorcy. Tym−

czasem, jeśli mogę to uprościć – ilość
miejsca w eterze jest ograniczona. Nie−
wiele pomoże tu zajmowanie coraz wy−
ższych pasm częstotliwości. Przykłado−
wo kiedyś częstotliwość nadawania
„ukaefu” wynosząca około 100MHz była
uważana za wysoką częstotliwość. Dziś
każdy odbiornik telewizyjny może odbie−
rać częstotliwości do około 1000MHz
(1GHz). Typowe krótkofalówki CB od lat
pracują na częstotliwości 27MHz. Tym−
czasem współczesne telefony GSM pra−
cują na częstotliwościach około 900MHz
i 1800MHz. Nadajniki telewizji satelitar−
nej nadają sygnały o częstotliwościach
rzędu 12000MHz (12GHz). Nikogo spe−
cjalnie nie dziwi, że współczesne urzą−
dzenia, nawet te miniaturowe przenoś−
ne, pracują na częstotliwościach, które
kiedyś wykorzystywane były jedynie
w urządzeniach radarowych. Ale w tym

II

FFA

A

czyli panorama najnowszych osiągnięć elektroniki użytkowej

część 5

• IFA, czyli panorama najnowszych osiągnięć

elektroniki użytkowej. Część 5 . . . . . . . . . . .67

• Audio. Subwoofer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71

• ISDN. Elektronika łatwa i przyjemna.

Część 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76

IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA

E

LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 2/98

68

postępie widać niedaleki już
koniec. Już teraz wykorzystu−
jemy mikrofale, czyli częstotli−
wości rzędu gigaherców. Co
dalej? Pamiętaj, że wyżej, nie−
jako ponad mikrofalami mamy
już promieniowanie podczer−
wone, a potem po prostu
światło widzialne. Promienio−
wanie to ma już zupełnie inne
właściwości i do celów trans−
misji danych przez nadajniki
naziemne i satelitarne zupeł−
nie się nie nadaje...

I tu właśnie widzisz ograni−

czenie pojemności „eteru”.
Czy jest jakieś wyjście?

Oczywiście! Sygnały wcale

nie muszą być transmitowane
radiowo, tylko mogą być roz−
prowadzone przewodowo.

Już masz przykład: telewiz−

ja kablowa. Na razie sygnały
do indywidualnych odbiorców
przesyła się kablem współ−
osiowym, ale już teraz można
do tego celu użyć światłowo−
du. Jak ci mówiłem, przy uży−
ciu modemu możesz przesłać
przez kabel, a konkretnie linię
telefoniczną, sygnał cyfrowy
z prędkością do kilkudziesię−
ciu kilobitów na sekundę.
W sieci ISDN przez ten sam
kabelek można przesłać do
192kb/s. Prowadzone są pró−
by wykorzystania zwykłych
abonenckich linii telefonicz−
nych do przesyłania informacji
z prędkościami dochodzącymi
do 10 megabitów na sekundę
(wydaje się to niemożliwe, ale
staje się możliwe w tak zwa−
nej technologii ADSL). Zasto−
sowanie kabla współosiowe−
go (takiego jak w „kablówce”
i instalacjach antenowych) po−
zwala

uzyskać

prędkości

transmisji do gigabitów (1Gb
= 1000000kb) na sekundę.
Światłowód pozwoli uzyskać
jeszcze większe prędkości.

I tu właśnie puścimy wodze

fantazji: być może za jakiś czas
do każdego mieszkania dopro−
wadzony zastanie jeden świat−
łowód, czyli szklany włosek
o średnicy około 0,1mm. Za
pośrednictwem tego szklane−
go włoska będziemy mieli do
dyspozycji setki kanałów tele−
wizyjnych i radiowych. Będzie−
my też mogli przez ten sam
światłowód zamawiać dowol−

ny film, czy audycję radiową,
które w wyznaczonym przez
nas czasie zostaną przesłane
tylko do nas. Przez ten szklany
włosek popłyną bity już nie tyl−
ko rozmowy telefonicznej, ale
wideotelefonicznej. Oczywiś−
cie przez ten włosek nasz do−
mowy superkomputer będzie
kontaktował się z wszechświa−
tową siecią informacyjną,
z której uzyskamy wszelkie po−
trzebne informacje z dowolnej
dziedziny.

Może tak i będzie, o ile nie

wydarzy się coś zupełnie nie−
spodziewanego.

Już teraz możliwości tech−

niczne są ogromne, ale

wszystkiego nie można zmie−
nić ze jednym zamachem.
Mamy lepiej czy gorzej funk−
cjonujące różne wcześniejsze
systemy. Nie można ich tak

po prostu wyrzucić na złom.

Ludzkości nie stać na global−
ną unifikację.

Właśnie, nie tylko o bezpo−

średnie koszty tu chodzi. Sęk
w tym, że trzeba przyjąć swe−
go rodzaju standardy, które
umożliwiłyby ujednolicenie
zarówno usług, jak i stosowa−
nego sprzętu. Żeby tak było,
trzeba najpierw starannie za−
planować usługi, potem przy−
jąć sposób kodowania po−
szczególnych

informacji,

a wreszcie wyprodukować
w dużych ilościach (tym sa−
mym niedrogi) sprzęt. Tylko
taka kolejność daje szansę na
szybkie rozpowszechnienie
się i spadek cen nowoczes−
nych urządzeń cyfrowych.

Innymi słowami najpierw

należałoby zebrać w jednym
miejscu wszystkich eksper−
tów od sprzętu powszechne−
go użytku, i żywiąc ich chle−
bem i wodą, trzymać w za−
mknięciu dotąd, aż ustalą jed−

nolity standard określający
sposób wykorzystania możli−
wości wspomnianych cyfro−
wych

systemów.

Potem

wszyscy producenci na świe−
cie musieliby trzymać się tak
przyjętych ustaleń.

Owszem, podejmowane są

podobne, może nie tak dras−
tyczne, próby (np. wcześniej
wspomniana grupa MPEG),
ale niestety jeśli chodzi o ujed−

Odbiornik firmy Pioneer

Odbiornik radiowy zintegrowany z telefonem
GSM (Blaupunkt)

Odbiornik radiowy firmy Blaupunkt z odtwa−
rzaczem kasetowym i kartą kodową (zabez−
pieczenie przed kradzieżą)

System nawigacyjny Philipsa (na ekranie zaznaczony zale−
cany objazd korka na podstawie bieżących informacji ze
służby ruchu)

IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA

69

E

LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 2/98

nolicenie zasad wykorzystania wszystkich cyfrowych me−
diów, nie jest to takie proste do wykonania. Właśnie teraz
jesteśmy na etapie wypracowania standardów. Powstają
one (są wypracowywane) dosłownie na naszych oczach.
Kierunek, w którym to wszystko zdąża, jest z grubsza okreś−
lony. Ale ze względu na błyskawiczny rozwój techniki i tech−
nologii wciąż pojawiają się nowe możliwości i często przyję−
te standardy w krótkim czasie stają się nieatrakcyjne. To też
jest bardzo poważny problem.

Telefon GSM firmy Alcatel

Wielofunkcyjny Communicator firmy Nokia (telefon GSM, fax, kalendarz, notatnik ze spisem adre−
sów i telefonów, dostęp do Internetu)

Aparaty StarTAC firmy Motorola

„Komórki” firmy Ericsson

IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA • IFA

E

LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 2/98

70

Drugim są sprzeczne interesy produ−

centów. Poszczególne firmy i grupy firm
starają się wejść na rynek z własnymi
rozwiązaniami. Nie możemy zapomnieć,
że telefonia ISDN, radio DAB, telefonia
komórkowa i szykująca się do natarcia te−
lefonia satelitarna, otwierają ogromne po−
le dla nowych usług, nowego sprzętu
i nowych zysków.

Właśnie ze względu na szybki postęp

techniczny i walkę o klienta, tak trudne
jest przyjęcie ogólnoświatowych stan−
dardów. Między innymi dlatego także
i ty masz wrażenie, że to wszystko jest
takie powikłane, i że w sumie tam
gdzieś u podstaw panuje wielki bałagan.

Nie mam w tym zakresie dla ciebie

dobrych wiadomości. Pomimo podejmo−
wanych prób, daleko jeszcze do stworze−
nia ogólnoświatowego jednolitego stan−
dardu, dotyczącego urządzeń cyfrowych.
Powiem więcej: niewykluczone, że taki
standard nie powstanie nigdy...

Tak to wygląda od kuchni. Niech

więc nie zatyka ci tchu w piersiach wi−
dok najnowszych cyfrowych urządzeń
o rewelacyjnych możliwościach, jakie
możesz obejrzeć na wystawach oraz
w relacjach prasowych i telewizyjnych.
Nie daj sobie wmówić, że dana nowość
na pewno trafi także do ciebie. Prototy−
py i egzemplarze z serii próbnych poka−
zywane na wystawach są niesamowicie
drogie i absolutnie nie masz szans, by je
kupić. Pamiętaj, że rynek nowości jest
stale w fazie przejściowej i wcale nie
wiadomo, które standardy i urządzenia
pozostaną na nim na dłużej,
a które szybko znikną.

Z drugiej strony, patrząc na

urządzenia, które już zadomo−
wiły się na rynku, i są dostęp−
ne dla przeciętnych śmiertel−
ników, rzecz wygląda inaczej.
Wprawdzie

współczesna

elektronika rozwija się tak
szybko, że wielu przestaje za
nią nadążać i rozumieć jak
działają, a nawet do czego
służą nowe urządzenia. Ale ty
nie bój się tego szaleńczego
rozwoju.

Pamiętaj, że motorem te−

go całego pędu jest chęć po−
zyskania klienta. A żeby to
osiągnąć,

nawet

bardzo

skomplikowane urządzenia
muszą być bardzo łatwe
w obsłudze. W przeciwnym
wypadku nie kupi ich prze−
ciętny klient, którym często
okazuje się kobieta, nie ma−
jąca o technice nawet blade−
go pojęcia.

I właśnie dlatego ty, który masz już

pewne rozeznanie w elektronice, na−
prawdę nie musisz mieć kompleksów.
Nie jesteś mniej zdolny od przeciętnego
Amerykanina, Brytyjczyka, czy Niemca.
Jestem więcej niż pewny, że gdy we−
źmiesz do ręki któryś ze wspomnianych
cudów techniki przełomu wieków, szy−
bko opanujesz jego obsługę. Sprzęt jest
dla ludzi, więc tym bardziej my, ludzie in−
teresujący się elektroniką, naprawdę nie
mamy się czego obawiać. I stale pamię−
taj, że bezpowrotnie minęły już czasy,
gdy każdy szanujący się elektronik do−
kładnie wiedział, jak działa jego (lampo−
wy) radioodbiornik, czy czarno−biały
(lampowy) telewizor i potrafił je sam na−
prawić w razie potrzeby. Dziś ani ty, ani
ja, nie jesteśmy w stanie nadążyć za
wszystkimi szczegółami nowych rozwią−

zań technicznych. W zupeł−
ności wystarczy, byśmy
mieli ogólny obraz sytuacji.
Ilość dostępnych nam infor−
macji jest niewyobrażalnie
wielka. Jest to już nie stru−
mień, ale rwąca rzeka infor−
macji. Naprawdę nie mamy
szans choćby z grubsza
zapoznać się ze wszystkim
co nowe. Nasze starania
trafnie przyrównano w jed−
nym z popularnych dwuty−
godników

do

próby

napełnienia naparstka za
pomocą otwartego w pełni
hydrantu. Właśnie tobie,
drogi Czytelniku potrzebny

jest ten naparstek informacji. Jestem
przekonany, że na świecie nie ma ani
jednego eksperta, który do końca znałby
szczegóły techniczne wszystkich roz−
wiązań, stosowanych w sprzęcie po−
wszechnego użytku. Superspecjalista
od telekomunikacji, znający tajniki ISDN,
z pewnością nie nadąża za tajnikami ko−
dowania w standardzie MPEG. I na od−
wrót. Cóż, dziś konieczna jest coraz
węższa i węższa specjalizacja. Nie bez
powodu mówi się że ekspert, to osoba
wiedząca wszystko o... niczym. Takie
nadeszły czasy.... Musimy się do tego
przyzwyczaić.

Mam nadzieję, że niniejszy pięciood−

cinkowy przegląd rynku elektroniki użyt−
kowej dostarczył ci garść nowych infor−
macji. Na koniec mam do ciebie prośbę:
napisz, o jakich zagadnieniach dotyczą−
cych szeroko pojętej elektroniki użytko−
wej chciałbyś przeczytać w następnych
numerach EdW.

P

Piio

ottrr G

Gó

órre

ec

ck

kii

Telefon satelitarny dla systemu IRIDIUM

Ruchome biuro firmy Ericsson

Urządzenia telefoniczne ISDN