Podwozie

WIADOMOŚCI OGÓLNE

ELEMENTY NOŚNE PRZEDNIE

ELEMENTY NOŚNE TYLNE

KOŁA I OGUMIENIE

SYSTEM KONTROLI CIŚNIENIA W OGUMIENIU

ZESPÓŁ UKŁADU KIEROWNICZEGO

WSPOMAGANIE UKŁADU KIEROWNICZEGO

STEROWANIE ELEMENTÓW 
MECHANICZNYCH

AUTOMATYCZNY HAMULEC PARKINGOWY 

UKŁAD ABS

JK0B - JK0D - JK0G - JK0H - JK0J - JK0K

77 11 316 067

"Metody napraw zalecane przez producenta w niniejszej dokumentacji zostały 
opracowane na podstawie warunków technicznych obowiązujących w dniu 
redagowania tekstu.

Mogą one ulec zmianom w przypadku wprowadzania przez producenta modyfikacji 
procesu produkcji różnych podzespołów i akcesoriów pojazdów tej marki".

SIERPIEŃ 2002

Wszelkie prawa autorskie są zastrzeżone dla RENAULT.

EDITION POLONAISE

Przedruk lub tłumaczenie, nawet częściowe, niniejszego dokumentu, jak również 
używanie systemu numerów katalogowych części zamiennych są zabronione bez 
wcześniejszej pisemnej zgody RENAULT.

© Renault 2002

Podwozie

Spis treści

Strona

30A

31A

wiadomości ogólne

Schemat podstawowy układu 
hamulcowego

     30A-1

Złącze i przewody układu 
hamulcowego

     30A-2

Płyn hamulcowy

     30A-3

Budowa i wymiary elementów układu 
hamulcowego

     30A-4

Odpowietrzanie układu hamulcowego    30A-
5
Parametry stabilizatorów poprzecznych30A-6
Momenty dokręcania

     30A-7

Wysokość punktów pomiarowych

    30A-10

ELEMENTY NOŚNE PRZEDNIE

Klocek hamulców przednich

     31A-1

Zacisk hamulca przedniego

     31A-2

Wspornik zacisku hamulca 
przedniego

     31A-4

Tarcza przedniego hamulca

     31A-6

Zwrotnica półosi przedniej

     31A-7

Zestaw sprężyna - Amortyzator

31A-8

Sprężyna zawieszenia przedniego    31A-10
Dolny wahacz półosi przedniej

   31A-12

Drążek stabilizatora przedni

   31A-15

Strona

33A

35A

35B

ELEMENTY NOŚNE TYLNE

Klocek hamulców tylnych

     33A-1

Zacisk tylnego hamulca  

33A-3

Wspornik zacisku tylnego hamulca      33A-4
Tarcza tylnego hamulca 

     33A-5

Piasta tylnego koła

     33A-6

Zwrotnica tylna

     33A-7

Sprężyna zawieszenia tylnego

     33A-8

Amortyzator tylny

     33A-9

Drążek poprzeczny

   33A-10

Drążek reakcyjny

   33A-11

Tylne zawieszenie kompletne

   33A-12

KOŁA I OGUMIENIE

Identyfikacja obręczy koła

     35A-1

Identyfikacja opon

     35A-2

Wyważanie 

     35A-3

Dane techniczne    

35A-4

system kontroli ciśnienia w 
ogumieniu

Wiadomości ogólne 

     35B-1

Czujnik ciśnienia w ogumieniu

     35B-2

Opony

     35B-3

Wymiana zaworu 

     35B-4

Odbiór fal radiowych

     35B-5

Strona

36A

36B

37A

zespół układu kierowniczego 

Przegub kulisty

     36A-1

Oś demontowalna

     36A-3

wspomaganie układu 
kierowniczego

Przekładnia kierownicza

     36B-1

Kolumna kierownicy

     36B-4

Pompa wspomagania układu 
kierowniczego

   36B-8

Koło pasowe pompy

36B-11

Piasta pompy

   36B-13

Kontrola ciśnienia pompy

   36B-14

sterowanie elementów 
mechanicznych

Pompa hamulcowa

37A-1

Wzmacniacz siły hamowania

      37A-4

Filtr powietrza wzmacniacza 
siły hamowania

     37A-6

Pompa próżniowa

     37A-7

Rysunek w rozłożeniu pompy i siłownika 
sprzęgła

     37A-8

Wszystkie typy silników - Kierownica z 
lewej strony
Przewód zasilania siłownika

     37A-9

Cylinderek pompy sprzęgła

  37A-12

Silnik F4R z turbosprężarką - Kierownica z 
prawej strony
Przewód zasilania pompy sprzęgła   37A-16
Cylinderek pompy sprzęgła

  37A-19

Przewód zasilania siłownika

   37A-23

Silnik F9Q - Kierownica z prawej strony
Przewód zasilania pompy sprzęgła   37A-26
Przewód zasilania siłownika

   37A-29

Cylinderek pompy sprzęgła

  37A-32

Strona

37B

38C

Silnik G9T - Kierownica z prawej strony 
Cylinderek pompy sprzęgła

  37A-36

Przewód zasilania 
siłownika

  37A-40

Przewód zasilania pompy sprzęgła

 37A-43

Pedał sprzęgła

  37A-46

Silnik P9X - Skrzynia biegów SU1
Zewnętrzny drążek zmiany biegów

  37A-50

Linka wybierania biegów

  37A-55

Wszystkie typy silnika - Skrzynia biegów 
PK6
Zewnętrzny drążek zmiany biegów

  37A-58

Hamulec parkingowy

Prezentacja

    37B-1

Zalecenia i elementy związane z 
bezpieczeństwem

   37B-2

Dźwignia awaryjna

    37B-3

Moduł sterujący 

    37B-4

Linki sterujące

    37B-8

Dźwignia  

 

37B-12

Przeznaczenie ścieżek dźwigni

  37B-13

Czujnik położenia pedału sprzęgła
’sprzęgło

37-14

system ABS

Prezentacja  

 

 

 

38C-1

Nazwy części

    38C-2

Zespół elektropompy systemu
 zapobiegający blokowaniu kół

    38C-3

Moduł elektroniczny system ABS

    38C-5

Czujnik kąta skrętu koła zamachowego 
silnika

    38C-6

Ustawianie czujnika kąta skrętu 
kierownicy

    38C-8

Czujnik prędkości obrotu wokół własnej 
osi i przyspieszenia poprzecznego

    38C-9

Szczelina czujników prędkości kół

  38C-11

Czujniki prędkości kół

  38C-12

Czujniki ciśnienia układu 
hamulcowego

  38C-13

Odpowietrzanie układu hamulcowego 38C-14

WIADOMOŚCI OGÓLNE

Schemat podstawowy układu hamulcowego

30A

30A-1

130A

WIADOMOŚCI OGÓLNE

Schemat podstawowy układu hamulcowego

UWAGA: poniższy schemat określa jedynie ogólną 
zasadę działania; w żadnym wypadku nie należy go 
wykorzystywać przy dokonywaniu podłączeń i 
napraw przewodów hamulcowych. Przy wymianie 
jakiegoś elementu układu hamulcowego, należy 
zawsze oznaczyć przewody przed demontażem, 
w celu ich późniejszego prawidłowego podłączenia.

UKŁAD HAMULCOWY W KSZTAŁCIE "X"

WIADOMOŚCI OGÓLNE

Złącze oraz przewody układu hamulcowego

30A

30A-2

Złącze oraz przewody układu hamulcowego

Połączenie przewodów hamulcowych między pompą 
hamulcową, zaciskami i zespołem hydraulicznym jest 
wykonane przy pomocy złączy z GWINTAMI 
METRYCZNYMI.

W związku z powyższym, jest rzeczą ważną, 
by używać wyłącznie części z katalogu części 
zamiennych danego pojazdu.

Identyfikacja części:
– KSZTAŁT końcówek PRZEWODÓW stalowych lub 

miedzianych (A).

– KSZTAŁT GNIAZD GWINTOWANYCH w 

podzespołach (B).

– KSZTAŁT ZŁĄCZY PRZEWODÓW 

RUROWYCH (C).

Przewody rurowe są w kolorze ZIELONYM lub 
CZARNYM.

WIADOMOŚCI OGÓLNE

Płyn hamulcowy

30A

30A-3

Płyn hamulcowy

SPECYFIKACJA

Spełniają normy SAE J 1703-DOT4.

W celu zapewnienia optymalnego działania układu hamulcowego Renault zaleca stosowanie płynu hamulcowego 
o niskiej lepkości w niskiej temperaturze (maksymalnie 750 mm

2

/s w temp. - 40 °°°°C).

CZĘSTOTLIWOŚĆ WYMIANY PŁYNU HAMULCOWEGO

Technologia zastosowana w naszych hamulcach, a zwłaszcza, naszych hamulcach tarczowych (tłoki puste słabo 
przewodzące ciepło, niewielka ilość płynu w cylinderku, zaciski przesuwne zapobiegające gromadzeniu się płynu 
w najmniej chłodzonej strefie koła) pozwala na zminimalizowanie ryzyka parowania płynu, nawet w przypadku 
intensywnej eksploatacji hamulców (teren górzysty). Obecnie stosowane płyny hamulcowe ulegają jednak 
niewielkiej degradacji w czasie pierwszych miesięcy eksploatacji w wyniku lekkiego zawilgocenia (patrz Książka 
Przeglądów - terminy wymiany płynu hamulcowego).

Uzupełnienie poziomu płynu

Zużycie klocków hamulcowych powoduje stopniowy spadek poziomu płynu hamulcowego w zbiorniku. 
Niepotrzebne jest uzupełnianie tego braku - płyn wróci do pierwotnego poziomu przy kolejnej wymianie klocków 
hamulcowych. Naturalnie, nie należy dopuszczać do spadku poziomu poniżej oznaczenia mini.

Atestowane płyny hamulcowe

Mieszanie dwóch różnych płynów hamulcowych w układzie może stworzyć poważne ryzyko wycieku płynu 
spowodowane zniszczeniem pierścieni uszczelniających. Aby tego uniknąć, należy stosować wyłącznie płyny 
hamulcowe kontrolowane i atestowane przez nasze laboratoria i zgodne z normą SAE J 1703-DOT 4.

WIADOMOŚCI OGÓLNE

Wymiary elementów układu hamulcowego

30A

30A-4

Wymiary elementów układu hamulcowego

(*) Tarcze hamulcowe nie podlegają szlifowaniu. Zbyt duże zarysowania lub zużycie powodują konieczność 
wymiany tarcz.

HAMULCE PRZEDNIE (mm)

Średnica tłoków

60

Średnica tarcz

324 

lub 308

Grubość tarcz

28

Minimalna grubość tarcz*

25,4

Maksymalne bicie boczne tarcz

0,2

Grubość okładzin (wraz z podstawą)

17,5

Minimalna grubość okładzin (wraz z podkładką)

8

HAMULCE TYLNE (mm)

Średnica tłoków

38

Średnica tarcz

300

Grubość tarcz

11

Minimalna grubość tarcz*

9,5

Maksymalne bicie boczne tarcz

0,2

Grubość okładzin (wraz z podstawą)

16,6

Minimalna grubość okładzin (wraz z podkładką)

8

POMPA HAMULCOWA (mm)

Średnica

25,4

WIADOMOŚCI OGÓLNE

Odpowietrzanie układu hamulcowego

30A

30A-5

Odpowietrzanie układu hamulcowego

Układ hamulcowy, by działał prawidłowo powinien być wolny od gazów (powietrze zewnętrzne w układzie, 
para wodna, etc.). Każde otwarcie układu wiąże się z koniecznością usunięcia powietrza, które zalega w 
układzie po jego zamknięciu.

Zużycie płynu hamulcowego (patrz zalecane terminy przeglądów) powoduje znaczny wzrost stopnia 
wilgotności w wyniku czego w układzie, w pewnych ekstremalnych warunkach, może wytwarzać się para 
wodna. Stary płyn hamulcowy należy całkowicie wymienić, a następnie przeprowadzić odpowietrzenie 
układu hamulcowego.

Obowiązkowe czynności poprzedzające odpowietrzanie układów hamulcowych:
– sprawdzić szczelność układu,
– napełnić zbiornik płynu hamulcowego (1) do poziomu maksi,
– kilkakrotnie nacisnąć na pedał hamulca, by doprowadzić do zetknięcia się ruchomych elementów układu 

hamulcowego (tłoki, okładziny, tarcze),

– dolać płynu hamulcowego (1) w celu uzupełnienia poziomu płynu w zbiorniku wyrównawczym,
– przygotować aparat do odpowietrzania i dolać płynu hamulcowego (1) do poziomu maksimum (patrz instrukcja 

obsługi, zalecana regulacja ciśnienia ma wartość od 2 barów do 2,5 bara).

Można wyróżnić dwa sposoby odpowietrzania układu hamulcowego:
– odpowietrzanie, tak zwane "tradycyjne" lub "konwencjonalne"; nie umożliwia ono usunięcia powietrza z układu 

regulacji zespołu hydraulicznego (2),

– odpowietrzenie układu regulacji zespołu hydraulicznego (2); tego typu odpowietrzenie powinno być wykonywane 

tylko wtedy, jeżeli skok pedału hamulca, oceniany jako prawidłowy po zakończeniu odpowietrzania zwanego 
"tradycyjnym" (3), staje się nieprawidłowy. 

Obie procedury odpowietrzania zostały opisane w rozdziale 38C.

(1) Płyn hamulcowy SAE J 1703 DOT4

W celu uzyskania maksymalnej siły hamowania w pojazdach wyposażonych w system kontroli toru jazdy Renault 
zaleca stosowanie płynu hamulcowego o niskiej lepkości w niskiej temperaturze (maksymalnie 750 mm

2

/s w 

temp. - 40 °°°°C).

(2)   Układ regulacji stanowi wewnętrzną część zespołu hydraulicznego.Pozostaje ona odizolowana od układu 

klasycznego dopóki elektrozawory nie są uruchomione przez moduł elektroniczny lub przyrząd diagnostyczny.

(3)  Zatwierdzony przez jazdę próbną, podczas miała miejsce regulacja przez zespół hydrauliczny.

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA SPECJALISTYCZNE

Aparat do odpowietrzania układów hamulcowych

(zatwierdzony przez RENAULT)

Przyrząd diagnostyczny

WIADOMOŚCI OGÓLNE

Dane techniczne stabilizatorów poprzecznych

30A

30A-6

Dane techniczne stabilizatorów poprzecznych

ZAWIESZENIE PRZEDNIE

ZAWIESZENIE TYLNE

(1) Oznaczenie do identyfikacji stabilizatora poprzecznego.

Średnica drążka (mm)

Oznaczenie

23,5

Brak

Średnica drążka (mm)

Oznaczenie

39

P1 

(1)

41

G1 

(1)

P1

1G

WIADOMOŚCI OGÓLNE

Moment dokręcania

30A

30A-7

Moment dokręcania

ZAWIESZENIE PRZEDNIE

MOMENTY DOKRĘCANIA (w daN.m)

A

Śruba mocująca podłużnicę

  2,1

B

Dolna śruba z nakrętką mocująca 
zespół sprężyny i amortyzatora

18

E 

Nakrętka mocująca dolny przegub 
kulisty

11

F

Śruby kolumienki

  6,2

G 

Śruby mocujące wspornik zacisku

10,5

H 

Górna śruba mocująca 
wzmocnienie podłużnicy

  4,4

I

Śruba dolnego mocowania tłumika 
akustycznego

  4,4

J

Śruba mocująca prowadnik

  2,1

K

Przednia śruba mocująca dolny 
wahacz

18

L

Mocowanie przekładni kierowniczej

18

M

Tylna śruba z nakrętką mocująca 
dolny wahacz

18

WIADOMOŚCI OGÓLNE

Moment dokręcania

30A

30A-8

MOMENTY DOKRĘCANIA (w daN.m)

B

Dolna śruba z nakrętką mocująca 
zespół sprężyny i amortyzatora

18

E 

Nakrętka mocująca dolny przegub 
kulisty

11

MOMENTY DOKRĘCANIA (w daN.m)

K

Przednia śruba mocująca dolny 
wahacz

18

L

Śruba mocująca przekładnię 
kierowniczą 18

M

Tylna śruba z nakrętką mocująca 
dolny wahacz

18

N

Śruba dolnego mocowania 
przedniego ściągu

10,5

O

Śruba mocująca tylna ramy silnika

10,5

P

Śruba tylnego mocowania tylnego 
ściągu

10,5

Q

Śruba zewnętrznego mocowania 
tylnego ściągu

  2,1

R

Nakrętka kontrująca przegub kulisty 
drążka

  6,2

S

Nakrętka drążka stabilizatora 
poprzecznego

  4,4

T

Śruba górnego mocowania 
przedniego ściągu

  6,2

U

Nakrętka przegubu kierowniczego 

  3,7

V

Nakrętka zwrotnicy

28

W

Śruba mocująca zespół tłumienia 
drgań

  2,1

X

Nakrętka mocująca amortyzator

  2,1

Y

Nakrętka mocująca odbojnik

  6,2

Śruba mocująca podpory 
stabilizatora poprzecznego

  2,1

WIADOMOŚCI OGÓLNE

Moment dokręcania

30A

30A-9

STEROWANIE HAMULCA

UKŁAD KIEROWNICZY

AUTOMATYCZNY HAMULEC PARKINGOWY 

HAMULCE PRZEDNIE

Wkręt odpowietrzający

  0,8

Przewód hamulcowy wejścia zacisku

  1,4

Śruba wspornika zacisku

10,5

Śruba mocująca tarczę

  2

ZAWIESZENIE TYLNE

Górna śruba amortyzatora

  7,5

Dolna śruba amortyzatora

10,5

Górna śruba drążka poprzecznego

10,5

Dolna śruba drążka poprzecznego

10,5

Śruba odbojnika

  0,8

Śruba mocująca zwrotnicę

10,5

Nakrętka piasty

28

Śruba drążka reakcyjnego

  6,2

Śruba łożyska

  6,2

Śruby koła

13

HAMULCE TYLNE

Złącze przewodu hamulcowego na 
wysokości tylnego zawieszenia

  1,4

Wkręt odpowietrzający

  0,8

Przewód hamulcowy mieszany wejścia 
zacisku

  1,4

Śruba wspornika zacisku

10,5

Śruba kolumienki

  6,2

Śruba mocująca tarczę

  1,5

MOMENTY DOKRĘCANIA (w daN.m)

Nakrętka mocująca serwo hamulca

  2,1

Nakrętki mocujące pompę hamulcową

  2,5

Przewody wychodzące z pompy 
hamulcowej

  1,4

Śruba mocująca zespół hydrauliczny

  0,9

Złącze przewodów zespołu 
hydraulicznego

  1,4

MOMENTY DOKRĘCANIA (w daN.m)

Śruba mocująca kierownicę

  4,4

Śruba górnego mocowania kolumny

  2,1

Śruba mocująca odchylną osłonę

  2,1

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m)

Nakrętki mocujące zespół sterujący

  0,9

WIADOMOŚCI OGÓLNE

Wysokość punktów pomiarowych

30A

30A-10

Wysokość punktów pomiarowych

Punkty pomiaru

Wymiary H1 i H4 są mierzone między podłożem i osią koła.
Wymiar H2 jest mierzony między podłożem a dolną powierzchnią nakrętki mocującej z przodu dolny wahacz.
Wymiar H5 jest mierzony między podłożem a spodem łba śruby podpory wahacza podłużnego najbardziej oddalonej 
od koła.

ELEMENTY NOŚNE PRZEDNIE

Klocki hamulcowe przednie

31A

31A-1

131A

ELEMENTY NOŚNE PRZEDNIE

Klocki hamulcowe przednie

Przy wymianie klocków lub tarczy należy również 
koniecznie wymienić tarczę i klocki po stronie 
przeciwnej.

DEMONTAŻ

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

Wymontować:
– przednie koła,
– sprężynę z przodu zacisku hamulcowego,
– elastyczny przewód hamulcowy z amortyzatora,
– dwa korki umieszczone na końcach prowadnic 

zacisku,

– dwie śruby prowadnic.

Zawiesić zacisk.

Wymontować klocki hamulcowe.

MONTAŻ

Sprawdzić stan elementów składowych układu 
hamulcowego; wymienić uszkodzone części.

Wypchnąć tłok za pomocą przyrządu Fre. 1190-01 aż 
znajdzie się na dnie swego gniazda.

Założyć nowe okładziny zaczynając od strony 
wewnętrznej.

Zamontować:
– śrubę prowadnic zacisku od dołu,
– śrubę prowadnic zacisku od góry,
– sprężynę z przodu zacisku hamulcowego, 

zaczynając od dołu.

Dokręcić momentem:
– śruby prowadnic zacisków (6,2 daN.m),
– śruby mocujące koło (13 daN.m).

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA SPECJALISTYCZNE

Fre. 1190-01

Wypychacz tłoka zacisku hamulca

MOMENTY DOKRĘCANIA (w daN.m)

Śruba prowadnicy zacisku

  6,2

Śruba mocująca koło

13

UWAGA:
Pamiętać o prawidłowym zamocowaniu 
elastycznego przewodu hamulcowego oraz wiązki 
przewodów czujnika prędkości koła, jeżeli były one 
wcześniej odczepiane.

WAŻNE:  
Kilkakrotnie wcisnąć pedał hamulca, by tłoki 
zetknęły się z klockami i tarczami hamulcowymi.

ELEMENTY NOŚNE PRZEDNIE

Zacisk hamulca przedniego

31A

31A-2

Zacisk hamulca przedniego

Przy wymianie klocków lub tarczy należy również 
koniecznie wymienić tarczę i klocki po stronie 
przeciwnej.

DEMONTAŻ

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

Założyć przycisk na pedał w celu ograniczenia 
wycieku płynu hamulcowego.

Wymontować:
– przednie koła,
– sprężynę z przodu zacisku hamulcowego,
– uchwyt mocujący elastyczny przewód hamulcowy do 

zacisku,

– przewód hamulcowy do zacisku,
– dwa korki umieszczone na końcach prowadnic 

zacisku,

– obie śruby prowadnic zacisku (mocowania zacisku),
– zacisk hamulcowy,
– klocki hamulcowe.

Wymienić koniecznie giętki przewód hamulcowy.

Sprawdzić stan elementów składowych układu 
hamulcowego, wymienić uszkodzone części.

Oczyścić wsporniki zacisków i zaciski.

MONTAŻ

Wypchnąć tłok za pomocą przyrządu Fre. 1190-01 aż 
znajdzie się na dnie swego gniazda.

Zamontować:
– klocki,
– zacisk hamulcowy,
– śruby prowadnic zacisków.

Dokręcić momentem:
– śruby prowadnic zacisków (6,2 daN.m),
– giętki przewód hamulcowy (1,4 daN.m).

Zamontować i dokręcić momentem śruby mocujące 
koła (13 daN.m).

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA SPECJALISTYCZNE

Fre. 1190-01

Wypychacz tłoka zacisku hamulca

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m) 

Śruby prowadnicy zacisku

  6,2

Giętki przewód hamulcowy

  1,4

Śruba mocująca koło

13

ELEMENTY NOŚNE PRZEDNIE

Zacisk hamulca przedniego

31A

31A-3

NAPRAWA

Wymienić koniecznie kompletny zacisk hamulca w 
przypadku stwierdzenia jego zarysowania.

Zdjąć gumową osłonę przeciwpyłową.

Włożyć podkładkę drewnianą między zacisk i tłok w 
celu uniknięcia uszkodzenia tłoka.

Wyciągnąć tłok za pomocą urządzenia na sprężone 
powietrze. Wszelki ślad uderzenia stwierdzony na 
płaszczu tłoka sprawia, że jest on bezużyteczny.

Używając elastycznej listwy z zaokrąglonym brzegiem 
(typu szczelinomierz), wyjąć uszczelkę o przekroju 
prostokątnym z gniazda zacisku hamulcowego.

ELEMENTY NOŚNE PRZEDNIE

Wspornik zacisku hamulcowego przedniego

31A

31A-4

Wspornik zacisku hamulcowego przedniego

Przy wymianie klocków lub tarczy należy również 
koniecznie wymienić tarczę i klocki po stronie 
przeciwnej.

DEMONTAŻ

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

Założyć przycisk na pedał w celu ograniczenia 
wycieku płynu hamulcowego.

Wymontować:
– przednie koła,
– śruby mocujące wspornika hamulca,
– klocki,
– wspornik zacisku.

Sprawdzić stan giętkiego przewodu hamulcowego. 
Wymienić w razie potrzeby. W przypadku wymiany 
zacisku, elastyczny przewód hamulcowy powinien 
obowiązkowo zostać wymieniony.

Sprawdzić stan elementów składowych układu 
hamulcowego, wymienić uszkodzone części.

Oczyścić wsporniki zacisków i zaciski.

MONTAŻ

Wypchnąć tłok za pomocą przyrządu Fre. 1190-01 aż 
znajdzie się na dnie swego gniazda.

Zamontować:
– wspornik zacisku,
– śruby mocujące wspornik zacisku.

Dokręcić momentem śrubę wspornika zacisku 
(10,5 daN.m).

Zamontować:
– klocki,
– zacisk hamulcowy,
– śruby prowadnic zacisków.

Dokręcić momentem:
– śruby prowadnic zacisków (6,2 daN.m),
– giętki przewód hamulcowy (1,4 daN.m).

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA SPECJALISTYCZNE

Fre. 1190-01

Wypychacz tłoka zaciska 
hamulcowego

MOMENTY DOKRĘCANIA (w daN.m) 

Śruba wspornika zacisku

10,5

Śruby prowadnicy zacisku

  6,2

Giętki przewód hamulcowy

  1,4

Śruba mocująca koło

13

WAŻNE: 
Kilkakrotnie wcisnąć pedał hamulca, by tłoki 
zetknęły się z klockami i tarczami hamulcowymi.

ELEMENTY NOŚNE PRZEDNIE

Wspornik zacisku hamulcowego przedniego

31A

31A-5

Dokonać częściowego odpowietrzenia układu 
hamulcowego, jeśli zbiornik wyrównawczy nie został 
całkowicie opróżniony podczas wykonywania 
powyższych czynności.

W przeciwnym razie wykonać odpowietrzenie 
kompletnego układu (rozdział system ABS, 
"Odpowietrzanie układu hamulcowego", 
strona 38C-14).

Założyć koła.

Dokręcić momentem śruby mocujące koła 
(13 daN.m).

ELEMENTY NOŚNE PRZEDNIE

Tarcza przedniego hamulca

31A

31A-6

Tarcza przedniego hamulca

DEMONTAŻ

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

Wymontować:
– przednie koła,
– zacisk (rozdział Przednie elementy nośne, 

"Wspornik zacisku hamulca przedniego", 
strona 31A-4).

Zawiesić zacisk.

Wymontować:
– dwie śruby mocujące (1) tarczy,
– tarczę.

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

Dokręcić momentem:
– śruby mocujące tarczy (2 daN.m),
– śruby wspornika zacisku (10,5 daN.m).

Założyć koła.

Dokręcić momentem śruby mocujące koła 
(13 daN.m).

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m) 

Śruba mocująca tarczy

  2

Śruba wspornika zacisku

10,5

Śruba mocująca koło

13

UWAGA:
Pamiętać o prawidłowym zamocowaniu 
elastycznego przewodu hamulcowego oraz wiązki 
przewodów czujnika prędkości koła, jeżeli były one 
wcześniej odczepiane.

UWAGA:
Kilkakrotnie wcisnąć pedał hamulca, by tłoki 
zetknęły się z klockami i tarczami hamulcowymi.

ELEMENTY NOŚNE PRZEDNIE

Zwrotnicę półosi przedniej

31A

31A-7

Zwrotnicę półosi przedniej

DEMONTAŻ

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

Wymontować przednie koła.

Odpiąć czujnik prędkości koła na zwrotnicy.

Wymontować zacisk (rozdział Przednie elementy 
nośne, "Zacisk hamulca przedniego", 
strona 31A-2).

Zawiesić zacisk.

Wymontować w razie potrzeby za pomocą drążka do 
blokowania piasty Rou. 604-01 oraz ściągacza 
przegubów T.Av. 476:
– nakrętkę (1) piasty,
– dwie śruby mocujące tarczę,
– tarczę,
– nakrętkę (2) przegubu przekładni kierowniczej,
– nakrętkę (3) dolnego przegubu kulistego,
– dolne śruby mocujące (4) amortyzatora,
– zwrotnicę.

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

Śruby osłon zacisku hamulcowego powinny zostać 
posmarowane środkiem typu FRENBLOC przed 
montażem.

Dokręcić zalecanym momentem:
– dolne śruby amortyzatora (18 daN.m),
– nakrętkę przegubu dolnego (11 daN.m),
– nakrętkę przegubu kierowniczego (3,7 daN.m),
– śruby mocujące tarcze (2 daN.m),
– śruby wspornika zacisku (10,5 daN.m),
– nakrętkę piasty (28 daN.m).

Założyć koła.

Dokręcić momentem śruby mocujące koła 
(13 daN.m).

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA SPECJALISTYCZNE

Rou. 604-01

Blokada piasty

T.Av. 476

Ściągacz przegubów

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m)

Dolna śruba amortyzatora

18

Nakrętkę dolnego przegubu kulistego

11

Nakrętka przegubu kierowniczego 

  3,7

Śruby mocujące tarcze

  2

Śruba wspornika zacisku

10,5

Nakrętka piasty

28

Śruba mocująca koło

13

WAŻNE:  
Kilkakrotnie wcisnąć pedał hamulca, by tłoki 
zetknęły się z klockami i tarczami hamulcowymi.

UWAGA:
Jeżeli pojazd jest wyposażony w lampy ksenonowe, 
dokonać koniecznie ustawienia początkowych 
parametrów systemu (patrz rozdział 8).

ELEMENTY NOŚNE PRZEDNIE

Zespół sprężyny i amortyzatora

31A

31A-8

Zespół sprężyny i amortyzatora

DEMONTAŻ

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

Wymontować przednie koła.

Odpiąć giętki przewód hamulcowy (1) zamocowany na 
amortyzatorze.

Wymontować:
– osłonę ,
– listwy (2) i (3) we wskazanej kolejności,
– nakrętkę mocującą górną amortyzatora,
– miseczkę obrzeża,
– dwie górne śruby mocujące zespół do nadwozia ; 

zacząć od bardziej oddalonej a skończyć na 
najbliższej.

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m)

Nakrętka górnego mocowania 
amortyzatora

  2,1

Nakrętka dolnego przegubu kulistego

11

Nakrętka łącznika reakcyjnego drążka 
stabilizatora

  4,4

Śruba dolnego mocowania amortyzatora

18

Śruba mocująca koło

13

UWAGA:
Osłonić:
– przednią szybę za pomocą kartonu,
– deskę rozdzielczą za pomocą plastykowej osłony.

ELEMENTY NOŚNE PRZEDNIE

Zespół sprężyny i amortyzatora

31A

31A-9

Wymontować:
– górne mocowanie (4) łącznika reakcyjnego drążka 

stabilizatora, a następnie zdjąć górny przegub 
łącznika reakcyjnego drążka stabilizatora,

– dolne śruby mocujące amortyzatora (5),
– zespół "sprężyna - amortyzator".

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

Dokręcić momentem:
– górną nakrętkę mocującą amortyzatora 

(2,1 daN.m),

– nakrętkę dolnego przegubu kulistego (11 daN.m),
– nakrętkę łącznika reakcyjnego drążka 

stabilizatora (4,4 daN.m),

– śrubę dolnego mocowania amortyzatora 

(18 daN.m),

– śruby mocującą koło (13 daN.m).

UWAGA:
Pamiętać o prawidłowym zamocowaniu 
elastycznego przewodu hamulcowego oraz wiązki 
przewodów czujnika prędkości koła, jeżeli były one 
wcześniej odczepiane.

UWAGA:
Jeżeli pojazd jest wyposażony w lampy 
ksenonowe, dokonać koniecznie ustawienia 
początkowych parametrów systemu (patrz 
rozdział 8).

ELEMENTY NOŚNE PRZEDNIE

Sprężyna zawieszenia przedniego

31A

31A-10

Sprężyna zawieszenia przedniego

DEMONTAŻ

Zamontować odpowiednio dobrane talerzyki na 
Ściskaczu sprężyny i umieścić cały zestaw na 
sprężynie.

Scisnąć sprężynę aż do jej odczepienia się od 
talerzyków.

Wymontować nakrętkę trzpienia amortyzatora za 
pomocą narzędzia do demontażu nakrętki trzpienia 
amortyzatora.

Rozdzielić różne elementy wchodzące w skład 
zespołu "sprężyna-amortyzator".

NIEZBĘDNE WYPOSAŻENIE

Ściskacz sprężyny

Przyrząd do demontażu nakrętki drążka 

amortyzatora

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m) 

Nakrętka trzpienia amortyzatora

  6,2

ELEMENTY NOŚNE PRZEDNIE

Sprężyna zawieszenia przedniego

31A

31A-11

MONTAŻ

Środki ostrożności, których należy przestrzegać przed 
montażem.

Amortyzatory są przechowywane w położeniu 
poziomym, a w takich warunkach może dojść do 
rozbrojenia się amortyzatorów przeznaczonych do 
pracy w układzie pionowym.

W związku z tym, przed wstawieniem sprężyny, 
wystarczy w położeniu pionowym ręcznie 
dopompować kilkoma ruchami drążek amortyzatora.

W przypadku wymiany sprężyny, by ułatwić jej 
późniejszy montaż, należy zachować sposób i 
kierunek ułożenia sprężyny i talerzyków przyrządu.

Przestrzegać kolejności oraz kierunku montażu części 
składowych.

Wymienić nakrętkę trzpienia amortyzatora.

Dokręcić momentem nakrętkę trzpienia 
amortyzatora (6,2 daN.m) (nową).

Poluzować sprężynę i zdjąć przyrząd.

ELEMENTY NOŚNE PRZEDNIE
Dolny wahacz półosi przedniej

31A

31A-12

Dolny wahacz półosi przedniej

Wymienić koniecznie śruby ramy oraz śruby wahacza 
przy ponownym montażu elementów.

DEMONTAŻ

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

Wymontować:
– osłonę pod silnikiem,
– dolne mocowanie zderzaka,
– koła.

Założyć blokadę kierownicy.

Wymontować:
– chlapacze przednie,
– dwa ściągi z lewej strony,
– drążek reakcyjny z prawej strony,
– śruby uchwytu mocującego przewód hamulcowy i 

czujnik prędkości koła,

– drążek (1) czujnika położenia lampy ksenonowej 

(jeżeli pojazd jest wyposażony). 

Odpiąć czujniki prędkości koła od dolnego wahacza.

Wymontować:
– śruby (2),
– podłużnice aluminiowe.

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m) 

Śruba mocująca przednia i tylna dolnego 
wahacza na ramie

10,5

Śruba mocująca odchylną osłonę

  2,1

Śruba ramy silnika

10,5

Nakrętka dolnego przegubu kulistego

11

Nakrętka łącznika reakcyjnego drążka 
stabilizatora

  4,4

Nakrętka przegubu kierowniczego 

  3,7

Śruba mocująca koło

13

ELEMENTY NOŚNE PRZEDNIE
Dolny wahacz półosi przedniej

31A

31A-13

Wymontować:
– dolną nakrętkę (3) łącznika reakcyjnego drążka 

stabilizatora,

– nakrętkę (4) dolnego przegubu kulistego.

Poluzować górną śrubę (5) przedniego ściągu.

Wymontować:
– śruba odchylnej osłony,
– śruby (6) drążka reakcyjnego silnika,
– śruby tłumika akustycznego,
– tylne śruby mocujące ramę silnika.

Przechylić ramę silnika do przodu.

Wymontować dwie śruby (7) i (8) mocujące dolny 
wahacz.

ELEMENTY NOŚNE PRZEDNIE
Dolny wahacz półosi przedniej

31A

31A-14

MONTAŻ

Wymienić śruby:
– wahacza,
– ramy silnika,
– odchylnej osłony.

Dokręcić momentem następujące elementy:
– śruby mocujące przednie i tylne dolnego 

wahacza na ramie (10,5 daN.m),

– śrubę odchylnej osłony (2,1 daN.m),
– śruby ramy (10,5 daN.m).

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

Dokręcić momentem:
– nakrętkę dolnego przegubu kulistego (11 daN.m),
– nakrętkę łącznika reakcyjnego drążka 

stabilizatora (4,4 daN.m),

– nakrętkę przegubu kierowniczego (3,7 daN.m).

Założyć koła.

Dokręcić momentem śruby mocujące koła 
(13 daN.m).

UWAGA: 
Śruba osłony kolumny kierowniczej wymaga 
ustawienia kolumny kierownicy. Patrz rozdział 
"Układ wspomagania kierownicy".

UWAGA: 
Jeżeli pojazd jest wyposażony w lampy ksenonowe, 
dokonać koniecznie ustawienia początkowych 
parametrów systemu (patrz rozdział 8).

ELEMENTY NOŚNE PRZEDNIE

Drążek stabilizatora przedni

31A

31A-15

Drążek stabilizatora przedni

Drążek stabilizatora jest również nazywany 
stabilizatorem poprzecznym.

DEMONTAŻ

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

Założyć blokadę kierownicy.

Odłączyć akumulator.

Wymontować koła.

Wymontować:
– osłonę pod silnikiem,
– chlapacze przednie,
– dwa ściągi z lewej strony,
– drążek reakcyjny z prawej strony,
– śruby uchwytu mocującego przewód hamulcowy i 

czujnik prędkości koła,

– drążek (1) czujnika położenia lampy ksenonowej 

(jeżeli pojazd jest wyposażony).

Odpiąć czujniki prędkości kół od dolnego wahacza i 
ramy silnika.

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA SPECJALISTYCZNE

T.Av. 476

Ściągacz przegubów

Mot.  453-01

Zestaw dwóch par szczypiec do 
elastycznych przewodów

NIEZBĘDNE WYPOSAŻENIE

Siłownik

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m) 

Śruba łożyska drążka stabilizatora

  2,1

Śruba mocująca ramę silnika do 
nadwozia

10,5

Śruba mocująca odchylną osłonę

  2,1

Śruba górnego mocowania przedniego 
ściągu

  6,2

Śruba mocująca tłumik akustyczny do 
ramy silnika

10,5

Śruba mocująca tłumik akustyczny do 
bocznej poprzeczki

10,5

Śruba drążka reakcyjnego silnika na 
ramie silnika

10,5

Śruba drążka reakcyjnego silnika na 
silniku

18

Nakrętka łącznika reakcyjnego drążka 
stabilizatora

  4,4

Nakrętka przegubu kierowniczego 

  3,7

Nakrętka dolnego przegubu kulistego

11

Śruba podłużnicy z aluminium

  4,4

Śruba mocująca ściąg na podłużnicy z 
aluminium

  4,4

Śruba mocująca koło

13

ELEMENTY NOŚNE PRZEDNIE

Drążek stabilizatora przedni

31A

31A-16

Wymontować:
– nakrętki (2) łącznika reakcyjnego drążka 

stabilizatora,

– nakrętki (4) przegubu przekładni kierowniczej,
– nakrętki (5) dolnego przegubu kulistego.

Wymontować przeguby za pomocą ściągacza 
przegubów T.Av. 476.

Poluzować śruby (3) ściągów przednich.

Zamontować szczypce do przewodów elastycznych 
Mot. 453-01 na przewodzie niskiego ciśnienia układu 
wspomagania kierownicy, jak najbliżej przekładni 
kierowniczej.

Wymontować:
– śruby (6) podłużnic z aluminium,
– dwie podłużnice aluminiowe,
– śrubę osłony przekładni kierowniczej,
– śruby mocujące przewody rurowe wspomagania 

kierownicy do przekładni kierowniczej.

Wymontować:
– śruby (7) drążka reakcyjnego silnika,
– śruby tłumika akustycznego,
– tylne śruby mocujące ramę silnika.

Umieścić siłownik pod ramą silnika.

Wymontować mocowania osłony termicznej przekładni 
kierowniczej.

ELEMENTY NOŚNE PRZEDNIE

Drążek stabilizatora przedni

31A

31A-17

Odpiąć:
– przewody hamulcowe (8),
– wiązki przewodów (9) czujników prędkości koła 

umocowanych na osłonie termicznej przekładni 
kierowniczej.

Wymontować śruby ściągów (5).

Obniżyć ramę silnika o 20 centymetrów.

Wymontować cztery (10) śruby drążka stabilizatora.

MONTAŻ

Założyć elementy na nową ramę.

Dokręcić śruby łożyska drążka stabilizatora 
(2,1 daN.m).

Wymienić:
– śruby ramy silnika,
– śruby wahaczy,
– śrubę osłony przekładni kierowniczej,
– nakrętkę osłony przekładni kierowniczej.

Dokręcić momentem:
– śruby mocujące ramę do nadwozia (10,5 daN.m),
– śrubę odchylnej osłony (2,1 daN.m).

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

Dokręcić momentem:
– górne śruby mocujące ściąg przedni (6,2 daN.m),
– śruby mocujące tłumika drgań na ramie 

(10,5 daN.m),

– śruby mocujące tłumika drgań na poprzeczce 

bocznej (10,5 daN.m),

– śruby mocujące drążek reakcyjny silnika do ramy 

silnika (10,5 daN.m),

– śruby mocujące drążek reakcyjny silnika do 

silnika (18 daN.m),

– nakrętkę łącznika reakcyjnego drążka 

stabilizatora (4,4 daN.m),

– nakrętkę przegubu kierowniczego (3,7 daN.m),
– nakrętkę dolnego przegubu kulistego (11 daN.m),
– śruby podłużnicy z aluminium (4,4 daN.m).
– śruby mocujące ściągu na podłużnicy z 

aluminium (4,4 daN.m).

Podłączyć akumulator; wykonać konieczne 
przystosowania (patrz rozdział 8).

Założyć koła.

Dokręcić momentem śruby mocujące koła 
(13 daN.m).

UWAGA:
Założenie śruby osłony przekładni kierowniczej 
wymaga zablokowania kolumny kierownicy. Patrz 
rozdział Wspomaganie układu kierowniczego.

UWAGA:
Jeżeli pojazd jest wyposażony w lampy 
ksenonowe, dokonać koniecznie ustawienia 
początkowych parametrów systemu (patrz 
rozdział 8).

ELEMENTY NOŚNE TYLNE

Klocki hamulcowe tylne

33A

33A-1

133A

ELEMENTY NOŚNE TYLNE

Klocki hamulcowe tylne 

Szlifowanie tarcz hamulcowych jest niedozwolone.

Przy wymianie klocków lub tarczy należy również 
koniecznie wymienić tarczę i klocki po stronie 
przeciwnej.

DEMONTAŻ

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

Wprowadzić polecenie zwolnienia automatycznego 
hamulca parkingowego (karta RENAULT 
wprowadzona do oporu, pociągnąć za dźwignię 
sterującą i nacisnąć na przycisk).

Wymontować tylne koła.

Wymontować sprężynę przytrzymującą przy pomocy 
płaskiego i szerokiego śrubokręta.

Wymontować śruby (1) prowadnicy zacisku.

Wyjąć zacisk.

Wymontować klocki (2).

Sprawdzić stan elementów składowych układu 
hamulcowego (wymienić uszkodzone części).

Oczyścić wspornik zacisku i zacisk.

MONTAŻ

Wepchnąć tłok zacisku przy użyciu przyrządu 
Fre. 1190-01.

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA SPECJALISTYCZNE

Fre. 1190-01

Wypychacz tłoka zacisku hamulca

MOMENTY DOKRĘCANIA (w daN.m)

Śruby kolumienki

  6,2

Śruby mocujące koła

13

WAŻNE:  
Aby uniknąć wyskoczenia sprężyny, podczas 
demontażu należy koniecznie przytrzymać ją przy 
pomocy szczypiec.

ELEMENTY NOŚNE TYLNE

Klocki hamulcowe tylne

33A

33A-2

Dolny klocek jest wyposażony w sprężynę 
przytrzymującą (3). Założyć koniecznie sprężynę na 
tłok zacisku.

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

Dokręcić momentem:
– śruby prowadnic zacisków (6,2 daN.m),
– śruby mocujące kół (13 daN.m).

Sprawdzić poziom płynu hamulcowego.

WAŻNE:  
Kilkakrotnie wcisnąć pedał hamulca, by tłoki 
zetknęły się z klockami i tarczami hamulcowymi.

ELEMENTY NOŚNE TYLNE

Tylny zacisk hamulcowy

33A

33A-3

Tylny zacisk hamulcowy

DEMONTAŻ

Wprowadzić polecenie zwolnienia automatycznego 
hamulca parkingowego (karta RENAULT 
wprowadzona do oporu, pociągnąć za dźwignię 
sterującą i nacisnąć na przycisk).

Zamontować przycisk na pedał hamulca w celu 
ograniczenia wycieku płynu hamulcowego.

Wymontować tylne koło.

Zdjąć linkę automatycznego hamulca parkingowego.

Poluzować sztywny przycisk hamulca po stronie 
zacisku.

Wymontować:
– śruby prowadnic zacisków,
– zespół zacisk - klocki.

Sprawdzić stan elementów składowych układu 
hamulcowego (wymienić uszkodzone części).

Oczyścić wspornik zacisku.

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

Dokręcić momentem:
– śruby prowadnic zacisków (6,2 daN.m),
– przewód zespolony hamulca (1,4 daN.m).

Odpowietrzyć układ hamulcowy (Rozdział system ABS 
"Odpowietrzanie układu hamulcowego", 
strona 38C-14).

Sprawdzić poziom płynu hamulcowego.

Dokręcić zalecanym momentem śruby mocujące kół 
(13 daN.m).

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m) 

Śruby kolumienki

  6,2

Przewód zespolony hamulca 

  1,4

Śruby mocujące kół

13

WAŻNE:  
Kilkakrotnie wcisnąć pedał hamulca, by tłoki 
zetknęły się z klockami i tarczami hamulcowymi.

UWAGA:
Regulacja luzu linek hamulca parkingowego odbywa 
się automatycznie.

ELEMENTY NOŚNE TYLNE

Wspornik zacisku hamulcowego tylnego

33A

33A-4

Wspornik zacisku hamulcowego tylnego   

DEMONTAŻ

Wprowadzić polecenie zwolnienia automatycznego 
hamulca parkingowego (karta RENAULT 
wprowadzona do oporu, pociągnąć za dźwignię 
sterującą i nacisnąć na przycisk).

Zamontować przycisk na pedał hamulca w celu 
ograniczenia wycieku płynu hamulcowego.

Wymontować tylne koło.

Zdjąć linkę automatycznego hamulca parkingowego.

Wymontować śruby prowadnic zacisków.

Wyjąć zacisk i wymontować klocki.

Podwiesić zacisk nie zginając giętkiego zespolonego 
przewodu hamulca.

Wymontować:
– śruby (1) mocujące wspornik zacisku,
– zespół wspornik zacisk - zacisk - klocki hamulcowe.

Sprawdzić stan elementów składowych układu 
hamulcowego (wymienić uszkodzone części).

Oczyścić zacisk.

MONTAŻ

Wepchnąć tłoki zacisku przy użyciu przyrządu 
Fre. 1190-01.

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

Dokręcić momentem:
– śruby mocujące wspornik zacisku (18 daN.m),
– śruby prowadnic zacisku (6,2 daN.m),
– śruby mocujące kół (13 daN.m).

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA SPECJALISTYCZNE

Fre. 1190-01

Wypychacz tłoka zacisku hamulca

MOMENTY DOKRĘCANIA (w daN.m) 

Śruby mocujące wspornik zacisku

10,5

Śruby kolumienki

  6,2

Śruby mocujące koła

13

WAŻNE:  
Kilkakrotnie wcisnąć pedał hamulca, by tłoki 
zetknęły się z klockami i tarczami hamulcowymi.

UWAGA:
Regulacja luzu linek hamulca odbywa się w sposób 
automatyczny.

ELEMENTY NOŚNE TYLNE

Tarcza tylnego hamulca

33A

33A-5

Tarcza tylnego hamulca

Szlifowanie tarcz hamulcowych jest niedozwolone.

Przy wymianie klocków lub tarczy należy również 
koniecznie wymienić tarczę i klocki po stronie 
przeciwnej.

DEMONTAŻ

Wymontować:
– zespół zacisk - wspornik zacisku (patrz "Demontaż - 

montaż wspornika zacisku"),

– nakrętkę piasty,
– zespół "tarcza - piasta - łożysko".

Sprawdzić stan elementów składowych układu 
hamulcowego (wymienić uszkodzone części).

Oczyścić powierzchnie przylegania tarczy, zacisku i 
wspornika zacisku.

MONTAŻ

Wepchnąć tłoki zacisku przy użyciu przyrządu 
Fre. 1190-01.

Zamontować:
– zespół "tarcza - piasta - łożysko",
– nakrętkę piasty (28 daN.m),
– zespół "wspornik zacisku - zacisk",
– śrubę wspornika zacisku (10,5 daN.m),
– tylne koła (13 daN.m).

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA SPECJALISTYCZNE

Fre. 1190-01

Wypychacz tłoka zacisku hamulca

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m) 

Śruba wspornika zacisku

10,5

Śruba mocująca koło

13

UWAGA:
Należy uważać, aby nie uszkodzić wiązki 
przewodów czujnika prędkości koła podczas 
wykonywania tej operacji.

WAŻNE:  
Kilkakrotnie wcisnąć pedał hamulca, by tłoki 
zetknęły się z klockami i tarczami hamulcowymi.

ELEMENTY NOŚNE TYLNE

Piasta tylnego koła

33A

33A-6

Piasta tylnego koła

Wymiana piasty jest możliwa wyłącznie poprzez 
wymianę zespołu "tarcza - piasta - łożysko".

ELEMENTY NOŚNE TYLNE

Zwrotnica tylna

33A

33A-7

Zwrotnica tylna

DEMONTAŻ

Wprowadzić polecenie zwolnienia automatycznego 
hamulca parkingowego (karta RENAULT 
wprowadzona do oporu, pociągnąć za dźwignię 
sterującą i nacisnąć na przycisk).

Zamontować przycisk na pedału hamulca w celu 
ograniczenia wycieku płynu hamulcowego.

Wymontować koło.

Zdjąć linka automatycznego hamulca parkingowego.

Odpiąć od wieńca czujnik prędkości koła.

Poluzować zespolony przewód hamulcowy po stronie 
zacisku.

Wymontować śruby prowadnic zacisku.

Wyjąć zacisk i wymontować klocki.

Wymontować:
– śruby (1) mocujące wspornika zacisku,
– wspornik zacisku,

– zaślepkę zespołu "piasta - tarcza",
– nakrętkę piasty,
– zespół "tarcza - piasta - łożysko",
– cztery śruby (2) zwrotnicy.

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

Sprawdzić kąty pochylenia kół i zbieżność z tyłu.

Sprawdzić, czy pojazd jest wyposażony w:
– regulator prędkości z funkcją kontroli odległości 

(patrz "Regulacja regulatora prędkości"),

– żarówki ksenonowe (patrz "Regulacja żarówek 

ksenonowych").

Wyregulować w razie potrzeby:
– Regulator prędkości z kontrolą odległości,
– żarówki ksenonowe.

Dokręcić momentem:
– śruby mocujące zwrotnicę (10,5 daN.m),
– nakrętka piasty (28 daN.m),
– śruby mocujące zacisk hamulca (10,5 daN.m),
– śruby prowadnic zacisków (6,2 daN.m),
– śruby mocujące koło (13 daN.m).

MOMENTY DOKRĘCANIA (w daN.m) 

Śruba mocująca zwrotnicę

10,5

Nakrętka piasty

28

Śruby mocujące wspornik zacisku

10,5

Śruby kolumienki

  6,2

Śruba mocująca koło

13

WAŻNE:  
Kilkakrotnie wcisnąć pedał hamulca, by tłoki 
zetknęły się z klockami i tarczami hamulcowymi.

ELEMENTY NOŚNE TYLNE

sprężyna tylnego zawieszenia

33A

33A-8

sprężyna tylnego zawieszenia

DEMONTAŻ

Wymontować tylne koła.

Umieścić siłownik z podkładką pod miseczką 
sprężyny.

Wymontować dolne śruby amortyzatorów.

Umożliwić swobodne opuszczenie zawieszenia 
tylnego.

Nacisnąć na miseczkę sprężyny.

Wymontować:
– sprężynę,
– podpory sprężyny.

MONTAŻ

Zamontować podpory sprężyny.

Zamontować sprężynę. Kolorowe oznaczenie powinno 
być skierowane do tyłu, w górnej części sprężyny.

Umieścić siłownik z podkładką pod miseczką 
sprężyny.

Zamontować dolne śruby amortyzatorów.

Dokręcić momentem:
– dolne śruby amortyzatorów (10,5 daN.m),
– śruby mocujące kół (13 daN.m),

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m)

Dolne śruby amortyzatorów

10,5

Śruby mocujące koła

13

ELEMENTY NOŚNE TYLNE

Tylny amortyzator

33A

33A-9

Tylny amortyzator

DEMONTAŻ

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

Wymontować koła.

Umieścić siłownik z podkładką pod miseczką 
sprężyny.

Wymontować:
– śruby mocujące amortyzatora,
– amortyzator.

MONTAŻ

Zamontować górną śrubę amortyzatora.

Czynność tę muszą wykonywać dwie osoby. Ustawić 
ręcznie amortyzator tak, aby uzyskać wymiar 
(X1) = 343 mm.

Dokręcić momentem górną śrubę amortyzatora 
(7,5 daN.m).

Umieścić siłownik z podkładką pod miseczką 
sprężyny.

Wymontować dolną śrubę amortyzatora . Dokręcić 
momentem dolną śrubę amortyzatora (10,5 daN.m).

Dokręcić momentem:
– dolną śrubę amortyzatora (10,5 daN.m),
– śruby mocujące kół (13 daN.m).

NIEZBĘDNE WYPOSAŻENIE

Siłownik

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m)

Górna śruba amortyzatora

  7,5

Dolna śruba amortyzatora

10,5

Dolna śruba amortyzatora

10,5

Śruby mocujące koła

13

UWAGA:
Zamontować koniecznie nową górną śrubę 
amortyzatora.

ELEMENTY NOŚNE TYLNE

Drążek poprzeczny

33A

33A-10

Drążek poprzeczny

DEMONTAŻ

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

Wymontować koła.

Umieścić siłownik z podkładką pod miseczkami 
kolejnych sprężyn. Wymiar (X1) = 453 mm wyznacza 
położenie tylnego zawieszenia przy dokręcaniu 
mocowań drążka poprzecznego.

Wymontować:
– górne mocowanie drążka poprzecznego (1),
– dolne mocowanie drążka poprzecznego,
– drążek poprzeczny.

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

Dokręcić zalecanym momentem mocowania drążka 
poprzecznego (10,5 daN.m) oraz śruby mocujące 
kół (13 daN.m).

MOMENTY DOKRĘCANIA (w daN.m) 

Mocowania drążka poprzecznego

10,5

Śruby mocujące koło

13

UWAGA:
Przestrzegać kierunku montażu drążka 
poprzecznego.

ELEMENTY NOŚNE TYLNE

Drążek reakcyjny

33A

33A-11

Drążek reakcyjny

DEMONTAŻ

Wymontować śruby mocujące (1) drążka reakcyjnego.

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

Dokręcić momentem śruby mocujące drążka 
reakcyjnego (6,2 daN.m).

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m) 

Śruba mocująca drążka reakcyjnego

  6,2

ELEMENTY NOŚNE TYLNE

Tylne zawieszenie kompletne

33A

33A-12

Tylne zawieszenie kompletne

DEMONTAŻ

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

Założyć przycisk na pedał hamulca w celu 
ograniczenia wycieku płynu hamulcowego.

Przymocować taśmami pojazd na podnośniku.

Wymontować:
– koła,
– częściowo osłony nadkoli,
– amortyzatory,
– sprężyny.

Odłączyć czujniki prędkości kół (2).

Zdjąć linki automatycznego hamulca parkingowego z 
zacisków (1).

Odłączyć sztywne przewody hamulcowe (3) na 
poziomie podpory.

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA SPECJALISTYCZNE

Tav.  1233-01  Narzędzia do naprawy ramy 

zawieszenia

Tar.  1882 

Czop centrujący zawieszenie 
tylne

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m) 

Sztywne przewody hamulcowe

  1,4

Górna śruba amortyzatora

  7,5

Dolne śruby amortyzatorów

10,5

Śruba łożyska

  6,2

Górna śruba drążka poprzecznego

10,5

UWAGA:
Sprawdzić czy podkładki ramion podnośnika są 
dostatecznie oddalone od brzegów podpór 
zawieszenia tylnego, aby nie przeszkadzały w 
wykonaniu czynności.

ELEMENTY NOŚNE TYLNE

Tylne zawieszenie kompletne

33A

33A-13

Wymontować:
– górna śruba drążka poprzecznego (4),
– śruby łożyska (5).

Wymontować zawieszenie tylne za pomocą narzędzia 
Tav. 1233-01.

Przymocować mocno zawieszenie tylne do narzędzia.

MONTAŻ

Zamontować tylne zawieszenie.

UWAGA:
Sprawdzić czy podkładki ramion podnośnika są 
dostatecznie oddalone od brzegów podpór 
zawieszenia tylnego, aby nie przeszkadzały w 
wykonaniu czynności.

ELEMENTY NOŚNE TYLNE

Tylne zawieszenie kompletne

33A

33A-14

Wypośrodkować zawieszenie tylne za pomocą 
narzędzia Tar. 1882.

Zamontować:
– śruby mocujące podpory,
– górne mocowanie drążka poprzecznego, łeb śruby 

skierowany do tyłu pojazdu,

– sztywne przewody hamulcowe (1,4 daN.m),
– przewody automatycznego hamulca parkingowego,
– przewody czujników prędkości koła,
– czujniki prędkości kół,
– amortyzatory tylne,
– górne śruby amortyzatorów.

Czynność tę muszą wykonywać dwie osoby. Ustawić 
ręcznie amortyzator tak, aby uzyskać wymiar 
(X2) = 343 mm.

Dokręcić momentem górną śrubę amortyzatora 
(7,5 daN.m).

Umieścić siłownik z podkładką pod miseczką 
sprężyny.

Zamontować:
– sprężyny,
– dolne śruby amortyzatorów.

Dokręcić zalecanym momentem dolne śruby 
amortyzatorów (10,5 daN.m).

Za pomocą siłownika umieszczone pod miseczką 
sprężyny, ustawić zawieszenie tylne tak, aby uzyskać 
wymiar (X1) = 453 mm.

Dokręcić momentem: 
– śruba podpory (6,2 daN.m),
– górna śruba drążka poprzecznego (10,5 daN.m).

Zamontować:
– osłony nadkola,
– koła.

Odpowietrzyć układ hamulcowy (patrz metoda w 
rozdziale 38C).

Kontrola kątów układów jezdnych.

UWAGA:
Zamontować koniecznie nową górną śrubę 
amortyzatora.

WAŻNE:  
Nie należy używać stabilizatora poprzecznego jako 
punktu oparcia.

UWAGA:
Regulacja luzu hamulca parkingowego odbywa się 
automatycznie.

KOŁA I OGUMIENIE

Identyfikacja obręczy koła

35A

35A-1

135A

KOŁA I OGUMIENIE

Identyfikacja obręczy koła

Znakowanie identyfikacyjne obręczy kół odbywa się 
dwoma sposobami:
– znakowanie grawerowane blaszanych obręczy kół,
– Znakowanie odlewu dla obręczy aluminiowych.

Umożliwia ono poznanie podstawowych wymiarów 
koła.

Znakowanie może być:
– pełne, np. 5 1/2 J14 4 CH 36,
– uproszczone, np. 5 1/2 J14.

Śruby kół są rozłożone na średnicy 108 mm (pięć śrub 
mocujących).

Maksymalna wartość bicia jest mierzona na krawędzi 
obręczy 
(w punkcie 7).

Typ koła 

5,5 J 14

1

Szerokość (w calach)

5,5

2

Profil krawędzi obręczy

J

3

Średnica nominalna (w calach) 

14

4

Liczba otworów

4

5

Profil zaczepu opony

CH

6

Odległość (w mm)

36

KOŁA I OGUMIENIE

Identyfikacja opon

35A

35A-2

Identyfikacja opon

Przykład znakowania identyfikacyjnego opony: 
165/70 R 13 83 S.

Zgodność wyznaczników prędkości:

Rodzaj struktury:

165

Szerokość opony w 
mm (l)

70

Stosunek h/l

R

Struktura radialna

13

Wewnętrzna średnica w 
calach

83

Wyznacznik obciążenia 
opony

S

Wyznacznik prędkości

Prędkość maksymalna km/h

km/h

R

170

S

180

T

190

U

200

H

210

V

240

ZR

240

Diagonalna

Brak opisu

Radialna

R

Diagonalna

B

KOŁA I OGUMIENIE

Wyważanie kół

35A

35A-3

Wyważanie kół

Ciężarki do wyważania.

Należy stosować wyłącznie ciężarki dostarczane przez 
magazyn części zamiennych:
– mocowane zaciskiem do obręczy stalowych (zaciski 

połączone z ciężarkiem),

– mocowanie na zaczepach (zaczep płaski) lub 

przyklejanie do obręczy aluminiowych.

1

Obręcz stalowa

2

Obręcz z aluminium

KOŁA I OGUMIENIE

Dane techniczne

35A

35A-4

Dane techniczne

I - POMPOWANIE

Ciśnienie przy zimnych oponach (w barach), przy 
pełnym obciążeniu i/lub jeździe autostradą.

Bicie obręczy koła:
– obręcz stalowa: 0,8 mm,
– obręcz aluminiowa: 0,3 mm.

Ciśnienie w ogumieniu powinno być sprawdzane przy 
zimnych oponach.

Wzrost ich temperatury w czasie jazdy powoduje 
zwiększenie ciśnienia od 0,2 do 0,3 bara.

Moment dokręcania śrub mocujących koła 
(13 daN.m).

II  -  CECHY SZCZEGÓLNE POJAZDÓW 

WYPOSAŻONYCH W SYSTEM KONTROLI 
CIŚNIENIA W OPONACH

Każdy zestaw czterech opon musi zostać przyuczony 
w module elektronicznym.
Podczas montażu zestawu opon "zimowych" lub kół 
"zimowych", jeżeli przyuczenie zostało już wykonane, 
wystarczy przejść do trybu "zimowego" za pomocą 
przyrządu diagnostycznego. W ten sam sposób, po 
zamontowaniu opon "letnich" lub kół "letnich", 
konieczne będzie przejście do trybu "letniego" za 
pomocą przyrządu diagnostycznego.

Typ 

silnika

Obręcz 
koła

Opona

Przód

Tył

F4R

6,5 J 16

225/60 R17

2,2

2,1

F4R z 
turbosprężarką

7 J 17

225/55 R 17

2,3

2,2

F4R z 
turbosprężarką

7,5 J 18

245/45 R 18

2,4

2,3

V4Y

7 J 17

225/55 R 17

2,4

2,2

V4Y

7,5 J 18

245/45 R 18

2,5

2,3

F9Q

6,5 J 16

225/60 R16

2,2

2,1

G9T

7 J 17

245/55 R17

2,5

2,2

G9T

7,5 J 18

245/45 R 18

2,6

2,2

P9X

7 J 17

225/55 R 17

2,5

2,2

P9X

7,5 J 18

245/45 R 18

2,6

2,3

UWAGA: 
W razie konieczności sprawdzenia ciśnienia w 
rozgrzanych oponach, należy uwzględnić wyżej 
podaną wartość i w żadnym wypadku nie spuszczać 
powietrza z rozgrzanych opon.

SYSTEM KONTROLI CIŚNIENIA W OPONACH

Informacje ogólne

35B

35B-1

335B

SYSTEM KONTROLI CIŚNIENIA W OPONACH

Informacje ogólne

System umożliwia stałą kontrolę stanu ciśnienia w 
ogumieniu (koło zapasowe nie podlega kontroli).

System informuje kierowcę, gdy:
– ciśnienie jest poniżej 0,3 bara w stosunku do 

zalecanej wartości (świecenie pomarańczowej lamki 
kontrolnej) lub gdy jest poniżej 0,6 bara (czerwona 
kontrolka),

– ciśnienie jest zbyt wysokie,
– z którejś opony uchodzi powietrze,
– występuje różnica ciśnienia między oponami z lewej 

i z prawej strony.

Do działania, system potrzebuje:
– czterech czujników ciśnienia (wliczając wentyl) po 

jednym na każde koło (oprócz koła zapasowego),

– odbiornik sygnałów fal radiowych, znajdujący się pod 

pojazdem,

– moduł elektroniczny,
– wyświetlacz umożliwiający zlokalizowanie 

uszkodzonej opony. Wyświetlane są również na nim 
wartości ciśnienia po każdym uruchomieniu silnika i 
w przypadku alarmu.

UWAGA

Każdy czujnik jest rozpoznawalny przez kolorowy 
znacznik umieszczony wokół wentyla:
– zielony = lewy przód,
– żółty = prawy przód,
– czerwony = tył lewy,
– czarny = tył prawy.

UWAGA: 
Należy koniecznie przestrzegać odpowiedniego 
umiejscowienia poszczególnych kolorów, aby 
informacje podawane na wyświetlaczu były 
prawidłowe. Każdy z czujników jest rozpoznawany 
przez moduł elektroniczny przy pomocy kodu.

SYSTEM KONTROLI CIŚNIENIA W OPONACH

Czujnik ciśnienia opon

35B

35B-2

SYSTEM KONTROLI CIŚNIENIA W OPONACH

Czujnik ciśnienia opon

Czujniki wykonują regularnie pomiar ciśnienia w 
oponach. Przekazują kod identyfikacyjny oraz 
informację o ciśnieniu za pomocą fal radiowych do 
odbiornika.

Czujnik ciśnienia składa się z:
– z klasycznego zaworu,
– z baterii nie nadającej się do demontażu,
– z elementu pomiaru ciśnienia,
– nadajnika fal radiowych (zależnie od koła).

UWAGA

W przypadku demontażu nie należy przekładać kół.

W przypadku wymiany zaworów, należy przyuczyć 
kody (odpowiadające właściwym kołom) czujników, za 
pomocą przyrządu diagnostycznego oraz przyrządu 
do wzbudzania zaworów Ms. 1607; ustawić parametry 
wyznacznika prędkości opony (V lub W lub inny).

Patrz Podręcznik Napraw "Diagnostyka", 
podrozdział 35B w celu zapoznania się z metodą 
"przystosowania czujników".

UWAGA: 
Drugi zestaw czterech czujników ciśnienia w 
oponach może zostać zidentyfikowany przez moduł 
zespolony w kabinie.

SYSTEM KONTROLI CIŚNIENIA W OPONACH

Opona

35B

35B-3

SYSTEM KONTROLI CIŚNIENIA W OPONACH

Opona

DEMONTAŻ

I  - 

  

ODKLEJENIE STOPKI PO ZEWNĘTRZNEJ 

STRONIE OPONY

Zacząć koniecznie od krawędzi przeciwległej do 
zaworu.

Sprawdzić, czy stopka opony nie wywiera nacisku na 
czujnik.

II  - 

 

ODKLEJENIE STOPKI PO WEWNĘTRZNEJ 
STRONIE OPONY

Odklejenie wewnętrznej ścianki opony nie przedstawia 
szczególnych trudności. Należy koniecznie zwrócić 
uwagę, aby zewnętrzna stopka opony nie wywierała 
nacisku na czujnik.

III  - 

 

ZDJĘCIE ZEWNĘTRZNEJ STOPKI OPONY Z 

 OBRĘCZY

Umieścić przyrząd do demontażu opony w odległości 
około 15 cm od zaworu. Zdejmować stopkę, kończąc 
na wentylu. Należy koniecznie zwrócić uwagę, aby 
stopka opony nie wywierała nacisku na czujnik.

IV

  

-

  

ZDJĘCIE WEWNĘTRZNEJ STOPKI OPONY Z 

 OBRĘCZY

Metoda jest identyczna jak w przypadku zewnętrznej 
stopki opony (poprzedni paragraf).

MONTAŻ

Nałożyć mydło na stopki opony.

Wprowadzić stopkę wewnętrzną w odległości około 
15 cm za zaworem. Zakładanie opony powinno się 
zakończyć na zaworze.

Założyć stopkę zewnętrzną według takiej samej 
metody.

Napompować oponę zgodnie z zalecaną wartością 
ciśnienia.

UWAGA: 
Należy uważać, aby stopka opony nigdy nie 
wywierała nacisku na czujnik.

UWAGA:
– Manometr powinien być prawidłowo 

wyskalowany.

– Tolerancja błędu musi być niższa niż 0,1 bara.

         SYSTEM KONTROLI CIŚNIENIA W OPONACH

             Wymiana zaworu

35B

35B-4

         SYSTEM KONTROLI CIŚNIENIA W OPONACH

             Wymiana zaworu

WYMIANA

Koniecznie wymienić następujące części:
– uszczelkę (1),
– mechanizm (2),
– zatyczkę (3).

          SYSTEM KONTROLI CIŚNIENIA W OPONACH

             Odbiornik fal radiowych

35B

35B-5

          SYSTEM KONTROLI CIŚNIENIA W OPONACH

             Odbiornik fal radiowych

DZIAŁANIE

Odbiornik znajduje się pod pojazdem. Odbiera on 
informacje wysyłane przez czujniki ciśnienia w 
oponach.

Przekazuje je następnie do modułu zespolonego w 
kabinie.

PODŁĄCZENIE

DEMONTAŻ

Odpiąć odbiornik.

Odłączyć złącze.

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

Ścieżka

Przeznaczenie

1

Połączenie modułu zespolonego w 
kabinie

2

Nieużywane

3

Masa

4

+ przed zapłonem

ZESPÓŁ UKŁADU KIEROWNICZEGO

Przegub kulisty drążka

36A

36A-1

136A

ZESPÓŁ UKŁADU KIEROWNICZEGO

Przegub kulisty drążka

DEMONTAŻ

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

Włączyć zapłon w celu odblokowania kolumny 
kierowniczej.

W czasie wykonywania tej czynności przekładnia 
kierownicza nie jest wymontowana.

Odłączyć przegub kulisty drążka kierowniczego przy 
pomocy przyrządu T. Av. 476.

Poluzować przeciwnakrętkę do regulacji zbieżności.

Sprawdzić ilość obrotów gwintu (w celu wykonania 
wstępnej regulacji zbieżności przy ponownym 
montażu).

Przytrzymać przegub kulisty przy pomocy płaskiego 
klucza.

Wymontować:
– przegub kierowniczy,
– metalowe obejmy przytrzymujące obudowę,
– obudowę.

Zamontować przyrząd Dir. 1306-03 na zębatce 
drążka, od strony zaworu.

W tym położeniu odblokować przegub kulisty drążka 
za pomocą przyrządu Dir. 1305-01.

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA SPECJALISTYCZNE

Dir. 1305-01

Przyrząd do demontażu - montażu 
przegubu kulistego drążka

Dir. 1306-03

Przyrząd do blokowania drążka 
kierowniczego

T. Av. 476

Ściągacz przegubów

MOMENTY DOKRĘCANIA (w daN.m)

Śruby koła

13

Nakrętka przegubu kierowniczego 

  3,7

Przeciwnakrętka do regulacji zbieżności

  2

Przegub kulisty drążka

  5

ZESPÓŁ UKŁADU KIEROWNICZEGO

Przegub kulisty drążka

36A

36A-2

MONTAŻ

UWAGA: Przed montażem nowych drążków użyć 
gwintownika 12 x 100 mm na końcach listwy zębatej w 
celu usunięcia resztek środka LOCTITE pozostałego z 
pierwszego montażu, co ułatwi późniejszy montaż.

Koniecznie wymienić zespół (2).

Zamontować na listwie zębatej (4):
– podkładkę nacinaną (2),
– ogranicznik (3),
– przegub kulisty drążka (1), którego gwint należy 

posmarować środkiem LOCTITE FRENBLOC.

Sprawdzić, czy zaczepy podkładki z ogranicznikiem 
(2) są odpowiednio dopasowane do płaskowników (B) 
listwy zębatej.

Dokręcić zalecanym momentem przegub kulisty przy 
pomocy przyrządu Dir. 1305-01.

Zamontować obudowę i nowe obejmy. Przykręcić 
obudowę przegubu kierowniczego przy pomocy takiej 
ilości obrotów, jaka została stwierdzona przy 
demontażu.

Podłączyć przegub przekładni kierowniczej.

Zamontować nakrętkę przegubu. Dokręcić zalecanym 
momentem.

Sprawdzić i wyregulować zbieżność.

Dokręcić odpowiednim momentem przeciwnakrętkę 
regulacyjną.

UWAGA:
– Jeżeli pojazd jest wyposażony w lampy 

ksenonowe, dokonać koniecznie ustawienia 
początkowych parametrów systemu (patrz 
rozdział 8).

– Jeżeli pojazd jest wyposażony w regulator 

prędkości, dokonać koniecznie ustawienia 
początkowych parametrów telemetru (patrz 
rozdział 8).

ZESPÓŁ UKŁADU KIEROWNICZEGO

Wałek kierownicy

36A

36A-3

Wałek kierownicy

Pojazdy są wyposażone w wałek kierownicy - oś kierownicy - kolumnę kierownicy nie demontowalną.W przypadku, 
gdyby konieczne było zamontowanie śruby z mimośrodem osłony odchylnej, należy sprawdzić, czy długość wałka 
jest prawidłowa, w przeciwnym razie należy wymienić cały zestaw (patrz rozdział "Kolumna kierownicy").

UWAGA: blokada Dir. 1678 musi być zamontowana przed wykonaniem pomiaru.

KONTROLA

Kierownica z lewej strony
L = 417,2 ±

±

±

± 1 mm

Kierownica z prawej strony
L = 385,5 ±

±

±

± 1 mm

WSPOMAGANIE UKŁADU KIEROWNICZEGO

Przekładnia kierownicza

36B

36B-1

236B

WSPOMAGANIE UKŁADU KIEROWNICZEGO

Przekładnia kierownicza

UWAGA: demontaż śrub ramy silnika, śrub listwy 
zębatej i śrub - nakrętek osłony przekładni 
kierowniczej wymaga koniecznie ich wymiany i 
dokręcenia zalecanym momentem.

DEMONTAŻ

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

Odłączyć akumulator.

Wymontować:
– osłonę pod silnikiem,
– dolne mocowania zderzaka,
– koła.

Założyć blokadę kierownicy.

Wymontować:
– chlapacze przednie,
– śruby drążków reakcyjnych z lewej strony,
– drążek reakcyjny z prawej strony,

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA SPECJALISTYCZNE

Mot.   453-01

Szczypce do elastycznych 
przewodów

T. Av. 476

Ściągacz przegubów

NIEZBĘDNE WYPOSAŻENIE

Siłownik

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m) 

Śruba listwy zębatej

18

Śruba mocująca przewód wspomagania 
kierownicy

  4 

Śruba ekranu termicznego

  2

Śruba przedniego drążka reakcyjnego 

  6,2

Śruba ramy silnika

10,5

Śruba tłumika akustycznego

  2,1

Nakrętka łącznika reakcyjnego drążka 
stabilizatora

  4,4

Nakrętka przegubu kierowniczego 

  3,7

Mocowanie drążka reakcyjnego silnika do 
ramy

10,5

Śruba aluminiowej podłużnicy

  4,4

Śruby lewego i prawego drążka 
reakcyjnego

  4,4

Śruba osłony przekładni kierowniczej

  2,1

Śruby koła

13

WSPOMAGANIE UKŁADU KIEROWNICZEGO

Przekładnia kierownicza

36B

36B-2

– śruby (G) podłużnic,
– dwie podłużnice aluminiowe,

– nakrętki drążka stabilizatora,
– nakrętki przegubu kierowniczego.

Poluzować śruby (B) mocujące przedni drążek 
reakcyjny.

Użyć szczypiec do elastycznych przewodów 
Mot. 453-01.

Wymontować:
– śrubę osłony przekładni kierowniczej,
– śrubę mocującą przewód wspomagania,
– śruby (Y) drążka reakcyjnego silnika,

– śruby tłumika akustycznego,
– tylne śruby mocujące ramę silnika.

Umieścić siłownik pod ramą silnika.

Odpiąć przewody hamulcowe i przewody elektryczne 
czujnika, ramy silnika i drążków.

WSPOMAGANIE UKŁADU KIEROWNICZEGO

Przekładnia kierownicza

36B

36B-3

Wymontować dwie śruby (B) przedniego drążka 
reakcyjnego.

Obniżyć ramę silnika o 20 cm.

Odchylić drążek stabilizatora do przodu.

Wymontować:
– ekran termiczny przekładni kierowniczej,
– przekładnię kierowniczą.

MONTAŻ

UWAGA: śruba i nakrętka osłony przekładni 
kierowniczej, śruba kierownicy, śruby ramy 
silnika, śruby listwy zębatej muszą zostać 
wymienione. Dokręcić zalecanym momentem.

UWAGA: nie montować ponownie osłony znajdującej 
się na nakrętce.

W komorze silnika wyrównać odchylną osłonę i 
końcówkę koła zębatego przekładni kierowniczej. 
Założyć nakrętkę i śrubę osłony. Przysunąć nakrętkę i 
śrubę osłony do napotkania oporu. Unieruchomić 
nakrętkę. Dokręcić zalecanym momentem.

Zamontować prawidłowo osłonę termiczną.

Przy pracującym silniku napełnić płynem i 
odpowietrzyć układ wspomagania kierownicy, 
obracając kierownicę w jedną i w drugą stronę do 
oporu.

UWAGA: założenie śruby osłony przekładni 
kierowniczej wymaga zablokowania kolumny 
kierownicy. Zapoznać się z Podręcznikiem Napraw 
36B, rozdział "kolumna kierownicy".

WSPOMAGANIE UKŁADU KIEROWNICZEGO

Kolumna kierownicy

36B

36B-4

Kolumna kierownicy

DEMONTAŻ

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

Ustawić koła p[pojazdu w linii prostej.

Zablokować moduł elektroniczny airbagu za 
pomocą urządzenia diagnostycznego. Zapoznać 
się z rozdziałem 88C Podręcznika Napraw.

Odblokować kolumnę kierownicy przy pomocy 
przyrządu diagnostycznego. Zapoznać się z 
rozdziałem 82A Podręcznika Napraw.

Odłączyć akumulator.

Wymontować:
– poduszkę powietrzną, wkładając śrubokręt w otwór 

(J) w celu odblokowania systemu (K),

– złącza poduszki powietrznej,

– złącza w kole kierownicy,
– śrubę mocującą kierownicę,

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA SPECJALISTYCZNE

Dir. 1678

Blokada kierunku

MOMENTY DOKRĘCANIA (w daN.m) 

Śruba obudowy
Śruba mocująca kolumnę kierownicy
Śruba elektrycznej blokady
Śruba dolnej osłony
Śruba mocująca kierownicę

  2,1
  2,1
  0,8
  0,2
  4,4

WSPOMAGANIE UKŁADU KIEROWNICZEGO

Kolumna kierownicy

36B

36B-5

– dwie śruby mocujące (I) osłony,

– górną osłonę,
– obudowę dolną.

Odłączyć złącza czujników:
– modułu sterującego,
– dźwigni zespolonej oświetlenia,
– dźwigni sterowania wycieraczek,
– przełącznika obrotowego (airbag i regulator 

prędkości).

Wymontować śrubę mocującą zespół czujników.
Dostęp do śruby jest możliwy na poziomie środkowej 
części czujnika poduszki powietrznej.

Wymontować górną część deski rozdzielczej 
(patrz odpowiednia metoda).

Wymontować elektryczną blokadę kolumny 
kierownicy.

Odpiąć wiązkę przewodów elektrycznych kolumny 
kierownicy.

W komorze silnika wymontować:
– śrubę osłony przekładni kierowniczej,
– nakrętkę osłony przekładni kierowniczej.

Przykręcić śrubę przy pomocy kilku obrotów. W celu 
odblokowania nakrętki uderzyć w łeb śruby. Nie 
zachowywać osłony (oznaczenie (C) na rysunku na 
następnej stronie). Zachować nakrętkę.

WSPOMAGANIE UKŁADU KIEROWNICZEGO

Kolumna kierownicy

36B

36B-6

Odpiąć obudowę: trzy zaciski (D) białego pierścienia, 
umieszczone pod kątem 120°.

Wypchnąć plastikowy pierścień do kabiny.

W kabinie poluzować obudowę kolumny kierowniczej 
na przedniej przegrodzie.

Wymontować:
– trzy śruby mocujące kolumnę kierownicy,

– kolumnę kierownicy.

Wyśrodkować i zablokować kolumnę przy pomocy 
blokady kolumny kierowniczej Dir. 1678.

MONTAŻ

UWAGA: śruba i nakrętka osłony przekładni 
kierowniczej i śruba kierownicy powinny zostać 
wymienione. Dokręcić zalecanym momentem.

W kabinie wprowadzić odchylna osłonę w otwór 
przegrody czołowej, jak najbliżej końcówki koła 
zębatego przekładni kierowniczej.

Umieścić zaczep kolumny w prowadnicy osłony deski 
rozdzielczej.

Zamontować:
– kolumnę kierownicy,
– trzy śruby mocujące kolumnę.

Ustawić odpowiednio strzałkę na obudowie kolumny 
kierowniczej i strzałkę na przegrodzie czołowej (pod 
wykładziną). Przypiąć obudowę kolumny kierowniczej.

W przypadku wymiany kolumny kierowniczej, śruba, 
nakrętka osłony przekładni kierowniczej i blokada 
muszą być wstępnie zamontowane.

W komorze silnika wyrównać odchylną osłonę i 
końcówkę koła zębatego przekładni kierowniczej.

Założyć nakrętkę i śrubę osłony.
Przysunąć nakrętkę i śrubę osłony do napotkania 
oporu. Unieruchomić nakrętkę. Dokręcić śrubę osłony 
zalecanym momentem.

WSPOMAGANIE UKŁADU KIEROWNICZEGO

Kolumna kierownicy

36B

36B-7

UWAGA: osłony (C) umieszczonej na nakrętce nie 
należy zakładać przy montażu.

Zamontować:
– tablicę wskaźników,
– śruby tablicy rozdzielczej,
– osłony tablicy rozdzielczej,
– elektroniczną blokadę ze śrubą z lewym gwintem,
– styk obrotowy,
– złącza przełączników,
– osłony,
– śruby osłon,
– kierownicę,
– śrubę i podkładkę kierownicy,
– złącza kierownicy,
– złącza poduszki powietrznej,
– poduszkę powietrzną.

Dokręcić śrubę kierownicy zalecanym momentem.

WSPOMAGANIE UKŁADU KIEROWNICZEGO

Pompa wspomagania układu kierowniczego

36B

36B-8

Pompa wspomagania układu kierowniczego

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

DEMONTAŻ

Wymontować:
– dwie śruby wspornika zbiornika układu wspomagania,
– pasek klinowy akcesoriów.

Założyć ściskacz Mot. 453-01 na przewód zasilający.

Odłączyć przewody zasilania i wysokiego ciśnienia. Przewidzieć wyciek płynu z układu wspomagania.

UWAGA: alternator znajduje się pod pompą: należy go osłonić przed wyciekiem płynu z układu wspomagania.

Zdjąć trzy śruby mocujące pompę.

Wymontować pompę.

MONTAŻ

Wykonywać czynności demontażu w odwrotnej kolejności. Naprężenie paska dokonuje się automatycznie 
(napinacz ze sprężyną).

Przy pracującym silniku nalać płynu i odpowietrzyć układ, obracając kierownicę w jedną i drugą stronę do oporu.

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA SPECJALISTYCZNE

Mot. 453-01:

Zestaw ściskaczy do elastycznych 
przewodów rurowych

SILNIK F4R

WSPOMAGANIE UKŁADU KIEROWNICZEGO

Pompa wspomagania układu kierowniczego

36B

36B-9

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

DEMONTAŻ

Odpiąć:
– wiązkę przewodów filtra oleju napędowego od wspornika zbiornika układu wspomagania kierownicy,
– filtr oleju napędowego od wspornika zbiornika układu wspomagania kierownicy.

Wymontować:
– prawe, przednie koło,
– osłony nadkola,
– pasek napędowy akcesoriów.

Założyć ściskacz Mot. 453-01 na przewód zasilający.

Odłączyć przewody zasilania i wysokiego ciśnienia. Przewidzieć wyciek płynu z układu wspomagania.

UWAGA: alternator znajduje się pod pompą: należy go osłonić przed wyciekiem płynu z układu wspomagania.

Wymontować drążek wzmacniający (między wspornikiem zbiornika a modułem recyrkulacji).
Zdjąć trzy śruby mocujące pompę.
Wymontować pompę.

MONTAŻ

Wykonywać czynności demontażu w odwrotnej kolejności. Dokręcić odpowiednio rolkę napinacza.
Naprężenie paska dokonuje się automatycznie (napinacz ze sprężyną).

Przy pracującym silniku nalać płynu i odpowietrzyć układ, obracając kierownicę w jedną i drugą stronę do oporu.

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA SPECJALISTYCZNE

Mot. 453-01:

Zestaw ściskaczy do elastycznych 
przewodów rurowych

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m)

Śruby koła

13

SILNIK G9T

WSPOMAGANIE UKŁADU KIEROWNICZEGO

Pompa wspomagania układu kierowniczego

36B

36B-10

SILNIK P9X

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

DEMONTAŻ

Wymontować:
– prawe, przednie koło,
– chlapacz przedni prawy,
– osłonę silnika,
– przewód powietrza.

Wyjąć wiązkę przewodów elektrycznych wtryskiwaczy.

Odpiąć:
– zbiornik układu wspomagania kierownicy,
– filtr oleju napędowego.

Wymontować:
– dwie śruby wspornika zbiornika układu 

wspomagania,

– pasek napędowy akcesoriów.

Założyć ściskacz Mot. 453-01 na przewód zasilający.

Odłączyć przewody zasilania i wysokiego ciśnienia. 
Przewidzieć wyciek płynu z układu wspomagania.

Wymontować:
– trzy śruby (V) mocujące pompę,
– pompę.

MONTAŻ

Zamontować:
– pompę,
– przewody rurowe,
– pasek napędowy akcesoriów.

Naprężenie paska dokonuje się automatycznie 
(napinacz ze sprężyną).

Zamontować:
– śruby zbiornika,
– wiązkę przewodów elektrycznych,
– przewód powietrza.

Przy pracującym silniku nalać płynu i odpowietrzyć 
układ, obracając kierownicę w jedną i drugą stronę do 
oporu.

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA SPECJALISTYCZNE

Mot.   453-01

Zestaw ściskaczy do elastycznych 
przewodów rurowych

NIEZBĘDNE WYPOSAŻENIE

Nasadka "crowfoot" do przewodów rurowych np. 

marki Facomdo dokręcania przewodów 

wysokiego ciśnienia

WSPOMAGANIE UKŁADU KIEROWNICZEGO

Koło pasowe pompy

36B

36B-11

SILNIKI F4R - F9Q

Koło pasowe pompy

WYMIANA KOŁA PASOWEGO

DEMONTAŻ

Ustalić odstęp w stosunku do końcówki osi.

Wyjąć koło pasowe.

Użyć prasy ze ściągaczem.

MONTAŻ

Wcisnąć koło pasowe, przyrząd Dir. 1083-01 aż do 
otrzymania odstępu zaznaczonego podczas 
demontażu (posmarować gwint i mocowanie koła 
pasowego smarem).

Przestrzegać wymaganego odstępu przy zakładaniu 
koła pasowego.

X = 31,65 ±

±

±

± 3 mm.

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA SPECJALISTYCZNE

Dir. 1083-01

Przyrząd do montażu koła 
pasowego

WSPOMAGANIE UKŁADU KIEROWNICZEGO

Koło pasowe pompy

36B

36B-12

SILNIK P9X

DEMONTAŻ

Wyjąć koło pasowe.

Użyć prasy ze ściągaczem.

MONTAŻ

Wcisnąć koło pasowe, przyrząd Dir. 1083-01, do 
oporu na wałek (pokryć obficie smarem gwintowanie i 
wspornik koła pasowego).

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA SPECJALISTYCZNE

Dir. 1083-01

Przyrząd do montażu koła 
pasowego

WSPOMAGANIE UKŁADU KIEROWNICZEGO

Piasta pompy

36B

36B-13

SILNIK G9T

Piasta pompy

Umieścić pompę na stole warsztatowym, w imadle.

Zamontować przyrząd  T. Ar. 1094.

Wyjąć piastę.

NOTA: umieścić śrubę (1) między osią pompy a 
prętem popychacza przyrządu T. Ar. 1094.

Założyć piastę (nową) i wcisnąć ją przy użyciu 
przyrządu Dir. 1083-01. Posmarować uprzednio 
smarem wielofunkcyjnym w celu ułatwienia montażu.

Przestrzegać miary wciskania wsuwając blokadę 
38,06 mm między piastę i obudowę pompy podczas 
jej montażu.

A Piasta
B 

Pompa układu wspomagania

X = 38,06 mm

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA SPECJALISTYCZNE

T. Ar. 1094

Ściągacz łożysk przekładni 
głównej

Dir. 1083-01

Przyrząd do montażu koła 
pasowego

WSPOMAGANIE UKŁADU KIEROWNICZEGO

Kontrola ciśnienia pompy

36B

36B-14

Kontrola ciśnienia pompy

METODA KONTROLI W PRZYPADKU UKŁADU 
BEZ PRESOSTATU

Założyć szczypce Mot. 453-01 na przewody 
elastyczne niskiego ciśnienia pompy.

Odłączyć przewody wysokiego ciśnienia (pamiętać o 
wycieku oleju).

Podłączyć manometr Fre. 1085 lub Fre. 244-04, 
używając złącza Dir. 803.

METODA KONTROLI W PRZYPADKU UKŁADU Z 
PRESOSTATEM

Przy sztywnych przewodach rurowych (wysokiego 
ciśnienia) u wylotu pompy, wymontować presostat. 
Podłączyć złącze do pomiaru ciśnienia Dir. 1021 i 
manometr do pomiaru ciśnienia oleju Fre. 1085 lub 
Fre. 244-04.

Należ pamiętać o wycieku oleju.

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA SPECJALISTYCZNE

Dir.

803

Złącze z gwintem metrycznym

Dir.

1204

Redukcja do pomiaru ciśnienia

Mot.

453-01

Zestaw ściskaczy do 
elastycznych przewodów 
rurowych

Fre. 1085
lub
Fre.   244-03

Manometr pomiaru ciśnienia

Fre.

284-06

Przewód łączący

WSPOMAGANIE UKŁADU KIEROWNICZEGO

Kontrola ciśnienia pompy

36B

36B-15

WSZYSTKIE TYPY

Zdjąć szczypce Mot. 453-01.

Uzupełnić poziom w pompie i uruchomić silnik w celu 
sprawdzenia ciśnienia.

Przy kołach ustawionych w linii prostej, bez 
względu na prędkość obrotową silnika, ciśnienie nie 
powinno przekraczać: 5 do 7 barów.

Skręcić koła do oporu w jedną stronę, utrzymać w 
tym położeniu, maksymalne ciśnienie powinno 
wynosić:
– od 96 do 103 barów w przypadku silników F4R, 

F9Q i G9T,

– od 105 do 115 barów w przypadku silnika P9X,
– od 95 do 101 barów w przypadku silnika V4Y.

Czynność ta nie powinna trwać zbyt długo, aby 
uniknąć wzrostu temperatury oleju.

Wymontować złącze Dir. 803 lub Dir. 1024 oraz 
manometr, odcinając zasilanie pompy za pomocą 
szczypiec Mot. 453-01 (silnik V6).

Podłączyć ponownie przewody wysokiego ciśnienia 
lub presostat (zależnie od przypadku) i zdjąć szczypce 
Mot. 453-01.

Uzupełnić poziom zbiornika.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Pompa hamulcowa

37A

37A-1

137A

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Pompa hamulcowa

DEMONTAŻ

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

UWAGA:
W silniku wolnossącym F4R nie należy 
wymontowywać akumulatora.

Odłączyć akumulator.

Wyjąć akumulator.

Odkręcić trzy śruby (1) wspornika zbiornika 
wyrównawczego oraz górnego zbiornika płynu 
hamulcowego.

Odłączyć złącze (2) poziomu płynu hamulcowego.

Wymontować zbiornik wyrównawczy (3).

F4R

Silnik wolnossący

Wymontować:
– przewód powietrza,
– obudowę tłumika szumów ssania.

Silnik ze sprężarką

Wymontować:
– obudowę filtra powietrza,
– przewód powietrza.

MOMENTY DOKRĘCANIA (w daN.m)

Śruba mocująca zbiornik płynu 
hamulcowego

0,35

Nakrętki mocujące pompę hamulcową

2,1

Przewody hamulcowe

1,4

UWAGA: 
Należy pamiętać o wypływaniu płynu hamulcowego, 
który może spowodować uszkodzenia części 
mechanicznych i blacharskich znajdujących się w 
okolicy układu hamulcowego.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Pompa hamulcowa

37A

37A-2

F9Q - G9T - P9X

SILNIKI F9Q I G9T 

SILNIK P9X

Odłączyć złącze (4) przepływomierza powietrza.

Wymontować:
– obudowę filtra powietrza (5),
– kanał powietrza (6).

WSZYSTKIE TYPY SILNIKÓW

Oznaczyć przewody hamulcowe wychodzące z pompy 
hamulcowej.

Wymontować skrzynkę połączeń silnika (7).

Opróżnić górny zbiornik płynu hamulcowego (8).

Wymontować:
– górny zbiornik płynu hamulcowego (8),
– przewód łączący (9) oba zbiorniki płynu 

hamulcowego.

Odczepić wiązkę przewodów (10) czujnika ciśnienia 
pompy hamulcowej.

Wymontować wspornik (11) wiązki czujnika ciśnienia.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Pompa hamulcowa

37A

37A-3

Odłączyć złącze ciśnienia (12) pompy hamulcowej.

PK6

Wymontować przewód (13) zasilający siłownika 
sprzęgła (hydrauliczny).

WSZYSTKIE TYPY

Wymontować:
– śrubę (14) mocującą dolny zbiornik płynu 

hamulcowego do pompy hamulcowej,

– dolny zbiornik płynu hamulcowego.

Opróżnić dolny zbiornik płynu hamulcowego.

Wymontować:
– przewody hamulcowe (15) pompy,
– nakrętki (16) mocujące pompę hamulcową do serwa 

hamulca,

– pompa hamulcowa.

MONTAŻ

UWAGA:
Wymienić uszczelkę (17) pompy hamulcowej.

Zamontować dolny zbiornik hamulcowy poprzez 
wciśnięcie w mocowania na pompie hamulcowej.

Dokręcić śruby mocujące zbiornik płynu 
(0,35 daN.m).

Ustawić w jednej linii pompę hamulcową i wzmacniacz 
siły hamowania tak, aby pręt popychacza wszedł w 
pompę.

Dokręcić nakrętki mocujące pompę hamulcową 
(2,1 daN.m).

Zamontować przewody hamulcowe przestrzegając 
wcześniejszego oznakowania.

Dokręcić przewody hamulcowe (1,4 daN.m).

PK6

Zamontować przewód zasilający siłownika 
hydraulicznego sprzęgła.

WSZYSTKIE TYPY

Sprawdzić:
– obecność dwóch uszczelek podczas montażu 

przewodu łączącego dwa zbiorniki płynu 
hamulcowego,

– prawidłowe ustawienie uszczelki w kołnierzach 

przewodu.

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

UWAGA:
Podłączyć akumulator; wykonać konieczne 
przystosowania (patrz rozdział 8).

Napełnić i odpowietrzyć układ hamowania (patrz 
rozdział "Napełnianie odpowietrzanie").

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Siłownik wspomagania układu hamulcowego

37A

37A-4

Siłownik wspomagania układu hamulcowego

DEMONTAŻ

Demontaż serwa hamulca wymaga demontażu pompy 
hamulcowej.

Wymontować pompę hamulcową (rozdział 
"Sterowanie elementów mechanicznych, Pompa 
Hamulcowa", strona 37A-1).

P9X

Wymontować górną osłonę termiczną sprężarki.

Odkręcić osłonę termiczną układu wydechowego 
(kolektora).

Wymontować osłonę termiczną kolektora.

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m) 

Nakrętki mocujące wzmacniacz siły 
hamowania

2,9

UWAGA: 
Należy pamiętać o wypływaniu płynu hamulcowego, 
który może uszkodzić części mechaniczne i 
blacharskie znajdujące się w okolicy układu 
hamulcowego.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Siłownik wspomagania układu hamulcowego

37A

37A-5

WSZYSTKIE TYPY SILNIKÓW

Wyjąć spinkę (1) pokrywy.

Wymontować:
– nakrętki (2) mocujące wzmacniacz siły hamowania w 

kabinie,

– wzmacniacz siły hamowania,
– zawór zwrotny wzmiacniacz siły hamowania.

MONTAŻ

Zamontować zawór zwrotny (3) wzmacniacza siły 
hamowania.

UWAGA: 
Wymiary X1 i X2 nie mogą być zmieniane. 

Czynność tę muszą wykonywać dwie osoby.

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

Założyć spinkę (1) pokrywy pedału hamulca.

Dokręcić nakrętki mocujące wzmacniacza siły 
hamowania (2,9 daN.m).

Zamontować pompę hamulcową (patrz rozdział 
"Pompa Hamulcowa").

P9X

UWAGA:
Bezwzględnie wymienić każdą uszkodzoną osłonę 
termiczną.

Montować kolejne elementy w kolejności odwrotnej do 
czynności demontażu.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Filtr powietrza serwa hamulca

37A

37A-6

Filtr powietrza serwa hamulca

DEMONTAŻ

Wyjąć zużyty filtr (1) za pomocą śrubokręta lub 
metalowego zaczepu.

MONTAŻ

Rozciąć nowy filtr w miejscu (2).

Wprowadzić filtr na pręt popychacza.

Wprowadzić filtr do gniazda.

Zamontować nowy filtr tak, aby wypełniał cały otwór w 
celu uniknięcia przepływu powietrza nie filtrowanego.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Pompa próżniowa

37A

37A-7

Pompa próżniowa

F9Q, G9T, P9X

DEMONTAŻ

Odłączyć akumulator.

Wymontować:
– obudowę wejścia powietrza do kabiny,
– osłonę silnika.

F9Q

Zamontować szczypce zaciskowe na górny przewód 
elastyczny zbiornika wyrównawczego.

Odłączyć:
– górny elastyczny przewód zbiornika 

wyrównawczego,

– przewód powietrza kolektora ssącego.

Wymontować przewód powietrza.

SILNIK F9Q

SILNIK G9T

SILNIK P9X

Wymontować:
– przewód podciśnieniowy pompy próżniowej,
– śruby mocujące (1) pompę próżniową,
– pompie próżniowej.

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Rysunek w rozłożeniu pompy siłownika sprzęgła

37A

37A-8

SILNIKI 

WSZYSTKICH 

TYPÓW BVM PK6

Rysunek w rozłożeniu pompy siłownika sprzęgła

1  -  Kierownica z prawej strony

2  -  Kierownica z lewej strony

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Przewód zasilania siłownika

37A

37A-9

WSZYSTKIE TYPY 

SILNIKÓW

Kierownica z lewej strony

Przewód zasilania siłownika

DEMONTAŻ

W komorze silnika

Odłączyć akumulator.

Wymontować:
– wspornik wylotu wody (1),
– akumulator.

Wymontować wspornik akumulatora:
– wiązkę elektryczną (2),
– skrzynkę bezpieczników (3).

Odłączyć przepływomierz.

Poluzować opaskę kanału powietrza.

Wymontować wspornik akumulatora, śruba (4).

W tym celu, przewiercić trzy śruby niezrywalne za 
pomocą wiertła Ř 5 mm w oś śruby.

Odkręcić śruby za pomocą przyrządu Mot. 1372.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Przewód zasilania siłownika

37A

37A-10

WSZYSTKIE TYPY 

SILNIKÓW

Kierownica z lewej strony

Odkręcić cztery śruby mocujące (5) górnej pokrywy 
filtra powietrza, następnie wymontować filtr.

Wymontować:
– filtr powietrza,
– dolną pokrywę obudowy filtra powietrza wraz z 

kanałem wejściowym.

Zdjąć:
– komputer wtrysku (dwie nakrętki) w celu 

wymontowania złączy komputera,

– wiązkę elektryczną (jedna nakrętka) ze wspornika 

komputera wtrysku w celu jego wymontowania.

Zlać płyn ze zbiornika płynu hamulcowego aż poziom 
opadnie poniżej otworu zasilania pompy.

Otworzyć odpowietrznik od strony siłownika (6) i 
wcisnąć pedał ręką (umożliwi to opróżnienie pompy 
oraz przewodu).

Umieścić szmatkę pod złączem.

Wyjąć spinkę złącza siłownika (7), Odłączyć przewody 
i założyć zatyczki na każdy otwór.

Odczepić przewody (8) od kołnierza 
przytrzymującego.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Przewód zasilania siłownika

37A

37A-11

WSZYSTKIE TYPY 

SILNIKÓW

Kierownica z lewej strony

Wymontować wiązkę elektryczną z kołnierza (9).

Włożyć szmatkę pod pompę.

Wyjąc spinkę złącza (10) z siłownika, Odłączyć 
przewody i założyć zatyczki na każdy otwór.

MONTAŻ

Sprawdzić stan uszczelek.

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

Dolać płynu hamulcowego do zbiornika.

Odpowietrzyć układ hydrauliczny:
– Odkręcić korek spustowy,
– Na otwór (11) założyć elastyczny przewód połączony 

ze zbiornikiem, w którym znajduje się płyn 
hamulcowy.

Zamontować przyrząd do odpowietrzania na zbiorniku 
płynu hamulcowego. 

Uruchomić aparat do odpowietrzania.

Zaczekać na całkowite odprowadzenie powietrza z 
układu hydraulicznego.

Uzupełnić poziom zbiornika płynu hamulcowego.

Sprawdzić prawidłowe działanie zespołu sprzęgła.

UWAGA:
Podłączyć akumulator; wykonać konieczne 
przystosowania (patrz rozdział 80A).

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Cylinderek pompy sprzęgła

37A

37A-12

WSZYSTKIE TYPY 

SILNIKÓW

Kierownica z lewej strony

Cylinderek pompy sprzęgła

DEMONTAŻ

W komorze silnika

Odłączyć akumulator.

Wymontować:
– wspornik odprowadzania wody (1),
– akumulator.

Wyjąć wspornik akumulatora:
– wiązkę elektryczną (2),
– skrzynkę bezpieczników (3).

Odłączyć przepływomierz.

Poluzować obejmę kanału powietrza.

Wymontować wspornik akumulatora, śruba (4).

W tym celu, przewiercić trzy śruby niezrywalne za 
pomocą wiertła Ř 5mm w oś śruby.

Odkręcić śruby przyrządem Mot. 1372.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Cylinderek pompy sprzęgła

37A

37A-13

WSZYSTKIE TYPY 

SILNIKÓW

Kierownica z lewej strony

Odkręcić cztery śruby mocujące (5) górnej pokrywy 
obudowy filtra powietrza, następnie wyjąć filtr.

Wymontować:
– filtr powietrza,
– dolną pokrywę obudowy filtra powietrza wraz z 

kanałem wejściowym.

Zdjąć:
– komputer wtrysku (dwie nakrętki) w celu 

wymontowania złączy,

– wiązkę elektryczną (jedna nakrętka) ze wspornika 

komputera wtrysku, umożliwi to jego wymontowanie.

Zlać płyn ze zbiornika płynu hamulcowego aż poziom 
opadnie poniżej otworu zasilania pompy.

Umieścić szmatkę pod otworem, następnie 
wymontować przewód ze zbiornika płynu 
hamulcowego i założyć zatyczki na każdym otworze.

Otworzyć odpowietrznik od strony siłownika (6) i 
wcisnąć pedał ręką (umożliwi to opróżnienie pompy 
oraz przewodu).

Wyjąć wiązkę elektryczną z kołnierza (7).

Włożyć szmatkę pod pompę.

Wyjąć spinkę z siłownika (8), Odłączyć przewody i 
założyć zatyczki na wszystkie otwory.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Cylinderek pompy sprzęgła

37A

37A-14

WSZYSTKIE TYPY 

SILNIKÓW

Kierownica z lewej strony

W przedziale kabiny

Wymontować przegub pompy sprzęgła na pedale 
sprzęgła.

W komorze silnika

Wymontować pompę z przegrody czołowej obracając 
ją o ćwierć obrotu zgodnie z ruchem wskazówek 
zegara (mocowanie typu bagnetowego) za pomocą 
narzędzia Emb.1596.

MONTAŻ

Sprawdzić stan uszczelek.

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

UWAGA:
Posmarować płynem hamulcowym obie strony 
elastycznego przewodu zasilającego pompę sprzęgła. 
Ułatwi to późniejsze połączenie przewodu ze 
zbiornikiem płynu hamulcowego.

UWAGA:
Nie wykorzystywać złączki jako wspornika podczas 
montażu.

Pompa posiada występ zapobiegający niewłaściwemu 
montażowi, istnieje tylko jedna prawidłowa pozycja.

W kabinie

Połączyć przegub pompy pedału sprzęgła.

UWAGA:
Wymontować czujniki pedału sprzęgła, aby umożliwić 
ich ustawienie (patrz rozdział 37A Sterowanie 
elementów mechanicznych "Pedał sprzęgła").

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Cylinderek pompy sprzęgła

37A

37A-15

WSZYSTKIE TYPY 

SILNIKÓW

Kierownica z lewej strony

Dolać płynu hamulcowego do zbiornika.

Odpowietrzyć układ hydrauliczny:
– odkręcić korek odpowietrzający,
– na otwór (9) założyć elastyczny przewód połączony 

z pojemnikiem, w którym znajduje się płyn 
hamulcowy.

Zamontować przyrząd do odpowietrzania na zbiorniku 
płynu hamulcowego.

Uruchomić aparat do odpowietrzania.

Zaczekać na całkowite ujście powietrza z układu 
hydraulicznego.

Uzupełnić poziom zbiornika płynu hamulcowego.

Sprawdzić prawidłowe działanie układu sprzęgła.

UWAGA:
Podłączyć akumulator; wykonać konieczne 
przystosowania (patrz rozdział 8).

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Przewód zasilania siłownika

37A

37A-16

Kierownica z prawej 

strony SILNIK F4R ze 

sprężarką

Przewód zasilania siłownika

DEMONTAŻ

W komorze silnika

Odłączyć akumulator.

Wymontować:
– wspornik odpowietrzania wody (1),
– akumulator.

Wymontować wspornik akumulatora:
– wiązkę elektryczną (2),
– skrzynkę bezpieczników (3).

Wymontować wspornik akumulatora, śruba (4).

W tym celu, przewiercić trzy śruby niezrywalne za 
pomocą wiertła Ř 5mm w oś śruby.

Odkręcić śruby przyrządem Mot. 1372.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Przewód zasilania siłownika

37A

37A-17

Kierownica z prawej 

strony SILNIK F4R ze 

sprężarką

Zdjąć:
– komputer wtrysku (dwie nakrętki) w celu 

wymontowania złączy,

– wiązkę elektryczną (jedna nakrętka) ze wspornika 

komputera wtrysku w celu jego wymontowania.

Zlać płyn ze zbiornika płynu hamulcowego aż poziom 
opadnie poniżej otworu zasilania pompy.

Umieścić szmatkę pod otworem, następnie 
wymontować przewód ze zbiornika płynu 
hamulcowego i założyć zatyczki na każdym otworze.

Otworzyć odpowietrznik po stronie siłownika (5) i 
nacisnąć kilkakrotnie pedał ręką (umożliwi to 
opróżnienie pompy i przewodów).

Wymontować zespół silnik - skrzynia biegów (patrz 
rozdział 10A "Silnik - skrzynia biegów").

Odkręcić cztery nakrętki (6) mocujące osłonę 
termiczną.

Odłączyć przewody zasilające z 
kołnierzaprzytrzymującego (7).

Włożyć szmatkę pod pompę.

Wymontować przewody zasilające pompę (8) i założyć 
zatyczki na wszystkie otwory.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Przewód zasilania siłownika

37A

37A-18

Kierownica z prawej 

strony SILNIK F4R ze 

sprężarką

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

NOTA: 
Posmarować płynem hamulcowym obie strony 
elastycznego przewodu () zasilającego pompę 
sprzęgła. Ułatwi to późniejsze połączenie przewodu ze 
zbiornikiem płynu hamulcowego.

Zamontować prawidłowo osłonę termiczną.

Dolać płynu hamulcowego do zbiornika.

Odpowietrzyć układ hydrauliczny:
– Odkręcić korek spustowy.
– Na otwór (9) założyć elastyczny przewód połączony 

ze zbiornikiem zawierającym płyn hamulcowy.

Zamontować przyrząd do odpowietrzania na zbiorniku 
płynu hamulcowego.

Uruchomić aparat do odpowietrzania.

Zaczekać na całkowite odprowadzenie powietrza z 
układu hydraulicznego.

Uzupełnić poziom zbiornika płynu hamulcowego.

Sprawdzić prawidłowe działanie zespołu sprzęgła.

UWAGA:
Podłączyć akumulator; wykonać konieczne 
przystosowania (patrz rozdział 8).

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Cylinderek pompy sprzęgła

37A

37A-19

Kierownica z prawej 

strony SILNIK F4R ze 

sprężarką

Cylinderek pompy sprzęgła

DEMONTAŻ

W komorze silnika

Odłączyć akumulator.

Wymontować:
– wspornik odprowadzania wody (1),
– akumulator.

Wymontować ze wspornika akumulatora:
– wiązkę elektryczną (2),
– skrzynkę bezpieczników (3).

Wymontować wspornik akumulatora, śruba (4).

W tym celu, przewiercić trzy śruby niezrywalne za 
pomocą wiertła Ř 5 mm w oś śruby.

Odkręcić śrubę przyrządem Mot. 1372.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Cylinderek pompy sprzęgła

37A

37A-20

Kierownica z prawej 

strony SILNIK F4R ze 

sprężarką

Zdjąć:
– komputer wtrysku (dwie nakrętki) w celu 

wymontowania złączy,

– wiązkę elektryczną (jedna nakrętka) ze wspornika 

komputera wtrysku w celu jego wymontowania.

Zlać płyn ze zbiornika płynu hamulcowego aż poziom 
opadnie poniżej otworu zasilania pompy.

Otworzyć odpowietrznik od strony siłownika (5) i 
wcisnąć pedał ręką (umożliwi to opróżnienie pompy 
oraz przewodu).

Wymontować zespół silnik - skrzynia biegów (patrz 
rozdział 10A "Silnik - skrzynia biegów").

Odkręcić cztery nakrętki (6) mocujące osłonę 
termiczną.

Odczepić przewody zasilające od kołnierza 
przytrzymującego (7).

Włożyć szmatkę pod pompę.

Wyjąć spinkę złącza siłownika (8), Odłączyć przewody 
i założyć zatyczki na każdy otwór.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Cylinderek pompy sprzęgła

37A

37A-21

Kierownica z prawej 

strony SILNIK F4R ze 

sprężarką

W przedziale kabiny

Wymontować przegub pompy sprzęgła na pedale 
sprzęgła.

W komorze silnika

Wymontować pompę z przegrody czołowej obracając 
ją o ćwierć obrotu zgodnie z ruchem wskazówek 
zegara (mocowanie typu bagnetowego) za pomocą 
narzędzia Emb.1596.

Wyjąć przewód elastyczny zasilający (9) pompę.

MONTAŻ

Sprawdzić stan uszczelek.

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

UWAGA:
Posmarować płynem hamulcowym oba końce 
przewodu zasilającego - ułatwi to jego nasunięcie na 
siłownik.

UWAGA:
Nie wykorzystywać złączki jako wspornika podczas 
montażu.

Pompa posiada występ zapobiegający niewłaściwemu 
montażowi, istnieje tylko jedna prawidłowa pozycja.

Zamontować prawidłowo osłonę termiczną.

W przedziale kabiny

Połączyć przegub pompy pedału sprzęgła.

UWAGA:
Wymontować czujniki pedału sprzęgła,aby umożliwić 
ich ustawienie (patrz rozdział 37A Sterowanie 
elementów mechanicznych "Pedał sprzęgła").

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Cylinderek pompy sprzęgła

37A

37A-22

Kierownica z prawej 

strony SILNIK F4R ze 

sprężarką

W komorze silnika

Dolać płynu hamulcowego do zbiornika.

Odpowietrzyć układ hydrauliczny:
– Odkręcić korek odpowietrzający.
– Do otworu (10) podłączyć elastyczny przewód 

połączony ze zbiornikiem zawierającym płyn 
hamulcowy.

Zamontować przyrząd do odpowietrzania na zbiorniku 
płynu hamulcowego.

Uruchomić aparat do odpowietrzania.

Zaczekać na całkowite odprowadzenie powietrza z 
układu hydraulicznego.

Uzupełnić poziom zbiornika płynu hamulcowego.

Sprawdzić prawidłowe działanie układu sprzęgła.

UWAGA:
Podłączyć akumulator; wykonać konieczne 
przystosowania (patrz rozdział 8).

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Przewód zasilania siłownika

37A

37A-23

Kierownica z prawej 

strony SILNIK F4R ze 

sprężarką

Przewód zasilania siłownika

DEMONTAŻ

W komorze silnika

Odłączyć akumulator.

Wymontować:
– wspornik odprowadzania wody (1),
– akumulator.

Wymontować wspornik akumulatora:
– wiązkę elektryczną (2),
– skrzynkę bezpieczników (3).

Odłączyć przepływomierz.

Poluzować opaskę kanału powietrza.

Odkręcić wspornik akumulatora, śruba (4).

W tym celu, przewiercić trzy śruby niezrywalne za 
pomocą wiertła Ř 5 mm w oś śruby.

Odkręcić śrubę przyrządem Mot. 1372.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Przewód zasilania siłownika

37A

37A-24

Kierownica z prawej 

strony SILNIK F4R ze 

sprężarką

Odkręcić cztery śruby mocujące (5) górnej pokrywy 
obudowy filtra powietrza, następnie wyjąć filtr.

Wymontować:
– filtr powietrza,
– dolną pokrywę obudowy filtra wraz z kanałem 

wejściowym

Zdjąć:
– komputer wtrysku (dwie nakrętki) w celu 

wymontowania złączy,

– wiązkę elektryczną (jedna nakrętka) ze wspornika 

komputera wtrysku w celu jego wymontowania.

Zlać płyn ze zbiornika płynu hamulcowego aż poziom 
opadnie poniżej otworu zasilania pompy.

Otworzyć odpowietrznik od strony siłownika (6) i 
wcisnąć pedał ręką (umożliwi to opróżnienie pompy 
oraz przewodu).

Położyć szmatkę pod złącze.

Wyjąć spinkę złącza z siłownika (7), Odłączyć 
przewody i założyć zatyczki na wszystkie otwory.

Odłączyć przewody zasilające od kołnierza 
przytrzymującego (8).

Wymontować zespół silnik - skrzynia biegów (patrz 
rozdział 10A "Silnik - skrzynia biegów").

Odkręcić cztery nakrętki (9) mocujące osłonę 
termiczną, następnie ją wymontować.

Odłączyć przewody zasilające od kołnierza 
przytrzymującego (10).

Włożyć szmatkę pod pompę.

Wyjąć spinkę złącza siłownika (11), odłączyć 
przewody i założyć zatyczki na wszystkie otwory.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Przewód zasilania siłownika

37A

37A-25

Kierownica z prawej 

strony SILNIK F4R ze 

sprężarką

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

Sprawdzić stan uszczelek.

Zamontować prawidłowo osłonę termiczną.

Dolać płynu hamulcowego do zbiornika.

Odpowietrzyć układ hydrauliczny:
– Odkręcić korek spustowy.
– Do otworu (12) podłączyć elastyczny przewód 

połączony ze zbiornikiem zawierającym płyn 
hamulcowy.

Zamontować przyrząd do odpowietrzania na zbiorniku 
płynu hamulcowego.

Uruchomić aparat do odpowietrzania.

Zaczekać na całkowite odprowadzenie powietrza z 
układu hydraulicznego.

Uzupełnić poziom zbiornika płynu hamulcowego.

Sprawdzić prawidłowe działanie układu sprzęgła.

UWAGA:
Podłączyć akumulator; wykonać konieczne 
przystosowania (patrz rozdział 8).

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Przewód zasilania pompy

37A

37A-26

Kierownica z prawej 

strony SILNIK F9Q

Przewód zasilania pompy

DEMONTAŻ

W komorze silnika

Odłączyć akumulator.

Wymontować:
– wspornik odprowadzania wody (1),
– akumulator.

Wymontować:
– obudowę wlotu powietrza (2) do kabiny: dwie śruby,
– osłonę silnika (3).

Wymontować wspornik akumulatora:
– wiązkę elektryczną (4),
– skrzynkę bezpieczników (5).

Odkręcić wspornik akumulatora, śruba (6).

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Przewód zasilania pompy

37A

37A-27

Kierownica z prawej 

strony SILNIK F9Q

W tym celu, przewiercić trzy śruby niezrywalne za 
pomocą wiertła Ř 5mm w oś śruby.

Odkręcić śrubę przyrządem Mot. 132.

Zdjąć:
– komputer wtrysku (dwie nakrętki) w celu 

wymontowania złączy,

– wiązkę elektryczną (jedna nakrętka) komputera 

wtrysku w celu jego wymontowania.

Zlać płyn ze zbiornika płynu hamulcowego aż poziom 
opadnie poniżej otworu zasilania pompy.

Włożyć szmatkę pod otwór zbiornika płynu 
hamulcowego i założyć zatyczki na wszystkie otwory.

Otworzyć odpowietrznik od strony siłownika (7) i 
wcisnąć pedał ręką (umożliwi to opróżnienie pompy 
oraz przewodu).

Odłączyć przewody zasilające od kołnierza 
przytrzymującego (8).

Włożyć szmatkę pod pompę.

Wymontować przewody zasilające siłownik (9) i 
założyć zatyczki na wszystkie otwory.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Przewód zasilania pompy

37A

37A-28

Kierownica z prawej 

strony SILNIK F9Q

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

UWAGA:
Posmarować płynem hamulcowym obie strony 
elastycznego przewodu () zasilającego pompę 
sprzęgła. Ułatwi to późniejsze połączenie przewodu ze 
zbiornikiem płynu hamulcowego.

Dolać płynu hamulcowego do zbiornika.

Odpowietrzyć układ hydrauliczny:
– odkręcić korek spustowy,
– do otworu (10) podłączyć elastyczny przewód 

połączony ze zbiornikiem zawierającym płyn 
hamulcowy.

Zamontować przyrząd do odpowietrzania na zbiorniku 
płynu hamulcowego,

Uruchomić aparat do odpowietrzania.

Zaczekać na całkowite odprowadzenie powietrza z 
układu hydraulicznego.

Uzupełnić poziom zbiornika płynu hamulcowego.

Sprawdzić prawidłowe działanie układu sprzęgła.

UWAGA:
Podłączyć akumulator; wykonać konieczne 
przystosowania (patrz rozdział 8).

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Przewód zasilania siłownika

37A

37A-29

Kierownica z prawej 

strony SILNIK F9Q

Przewód zasilania siłownika

DEMONTAŻ

W komorze silnika

Odłączyć akumulator.

Wymontować:
– wspornik odprowadzania wody (1),
– akumulator.

Wymontować:
– obudowę wlotu powietrza (2) do ka biny: dwie śruby,
– osłonę silnika (3).

Wymontować wspornik akumulatora:
– wiązkę elektryczną (4),
– skrzynkę bezpieczników (5).

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Przewód zasilania siłownika

37A

37A-30

Kierownica z prawej 

strony SILNIK F9Q

Odkręcić wspornik akumulatora, śruba (6).

W tym celu, przewiercić trzy śruby niezrywalne za 
pomocą wiertła Ř 5 mm w oś śruby.

Odkręcić śrubę przyrządem Mot. 1372.

Odkręcić cztery śruby mocujące (7) górnej pokrywy 
obudowy filtra powietrza, następnie wyjąć filtr.

Wymontować:
– filtr powietrza,
– dolną pokrywę obudowy filtra wraz z kanałem 

wejściowym.

Zdjąć:
– komputer wtrysku (dwie nakrętki) w celu 

wymontowania złączy,

– wiązkę elektryczną (jedna nakrętka) ze wspornika 

komputera wtrysku w celu jego wymontowania.

Zlać płyn ze zbiornika płynu hamulcowego aż poziom 
opadnie poniżej otworu zasilania pompy.

Otworzyć odpowietrznik od strony siłownika (8) i 
wcisnąć pedał ręką (umożliwi to opróżnienie pompy 
oraz przewodu).

Położyć szmatkę pod złącze.

Wyjąć spinkę złącza z siłownika (9), rozłączyć 
przewód i nałożyć zatyczki na wszystkie otwory.

Odłączyć przewody zasilające od kołnierza 
przytrzymującego (10).

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Przewód zasilania siłownika

37A

37A-31

Kierownica z prawej 

strony SILNIK F9Q

Odłączyć przewody zasilające od kołnierza 
przytrzymującego (11).

Włożyć szmatkę pod pompę.

Zdjąć spinkę ze złącza siłownika (12), odłączyć 
przewody i założyć zatyczki na wszystkie otwory.

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

Sprawdzić stan uszczelek.

Dolać płynu hamulcowego do zbiornika.

Odpowietrzyć układ hydrauliczny:
– odkręcić korek spustowy,
– na otwór (13) podłączyć elastyczny przewód 

połączony ze zbiornikiem zawierającym płyn 
hamulcowy.

Zamontować przyrząd do odpowietrzania na zbiorniku 
płynu hamulcowego,

Uruchomić aparat do odpowietrzania.

Zaczekać na całkowite odprowadzenie powietrza z 
układu hydraulicznego.

Uzupełnić poziom płynu hamulcowego.

Sprawdzić prawidłowe działanie układu sprzęgła.

UWAGA:
Podłączyć akumulator; wykonać konieczne 
przystosowania (patrz rozdział 8).

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Cylinderek pompy sprzęgła

37A

37A-32

Kierownica z prawej 

strony SILNIK F9Q

Cylinderek pompy sprzęgła

DEMONTAŻ

W komorze silnika

Odłączyć akumulator.

Wymontować:
– wspornik odprowadzania wody (1),
– akumulator.

Wymontować:
– obudowę wlotu powietrza (2) do kabiny: dwie śruby,
– osłonę silnika (3).

Wymontować wspornik akumulatora:
– wiązkę elektryczną (4),
– skrzynkę bezpieczników (5).

Odkręcić wspornik akumulatora, śruba (6).

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Cylinderek pompy sprzęgła

37A

37A-33

Kierownica z prawej 

strony SILNIK F9Q

W tym celu, przewiercić trzy śruby niezrywalne za 
pomocą wiertła Ř 5 mm w oś śruby.

Odkręcić śrubę przyrządem Mot. 1372.

Zdjąć:
– komputer wtrysku (dwie nakrętki) w celu 

wymontowania złączy,

– wiązkę elektryczną (jedna nakrętka) ze wspornika 

komputera wtrysku w celu jego wymontowania.

Zlać płyn ze zbiornika płynu hamulcowego aż poziom 
opadnie poniżej otworu zasilania pompy.

Otworzyć odpowietrznik od strony siłownika (7) i 
wcisnąć pedał ręką (umożliwi to opróżnienie pompy 
oraz przewodu).

Odłączyć przewody zasilające od kołnierza 
przytrzymującego (8).

Włożyć szmatkę pod pompę. 

Zdjąć spinkę ze złącza siłownika (9), rozłączyć 
przewód i założyć zatyczki na wszystkie otwory.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Cylinderek pompy sprzęgła

37A

37A-34

Kierownica z prawej 

strony SILNIK F9Q

W komorze silnika

Wymontować przegub kulisty pompy sprzęgła na 
pedale sprzęgła.

W komorze silnika

Wymontować pompę z przegrody czołowej obracając 
ją o ćwierć obrotu zgodnie z ruchem wskazówek 
zegara (mocowanie typu bagnetowego) za pomocą 
narzędzia Emb.1596.

Wyjąć elastyczny przewód zasilający (10) siłownika.

MONTAŻ

Sprawdzić stan uszczelek.

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

UWAGA:
Posmarować płynem hamulcowym obie strony 
elastycznego przewodu () zasilającego pompę 
sprzęgła. Ułatwi to późniejsze połączenie przewodu ze 
zbiornikiem płynu hamulcowego.

UWAGA:
Nie wykorzystywać złączki jako wspornika podczas 
montażu.

Pompa posiada występ zapobiegający niewłaściwemu 
montażowi, istnieje tylko jedna prawidłowa pozycja.

W przedziale kabiny

Połączyć przegub pompy pedału sprzęgła.

UWAGA:
Wymontować czujniki pedału sprzęgła,aby umożliwić 
ich ustawienie (patrz rozdział 37A Sterowanie 
elementów mechanicznych "Pedał sprzęgła").

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Cylinderek pompy sprzęgła

37A

37A-35

Kierownica z prawej 

strony SILNIK F9Q

W komorze silnika

Dolać płynu hamulcowego do zbiornika.

Odpowietrzyć układ hydrauliczny:
– odkręcić korek spustowy,
– do otworu (11) podłączyć elastyczny przewód 

połączony ze zbiornikiem zawierającym płyn 
hamulcowy.

Zamontować przyrząd do odpowietrzania na zbiorniku 
płynu hamulcowego,

Uruchomić aparat do odpowietrzania.

Zaczekać na całkowite odprowadzenie powietrza z 
układu hydraulicznego.

Uzupełnić poziom zbiornika płynu hamulcowego.

Sprawdzić prawidłowe działanie układu sprzęgła.

UWAGA:
Podłączyć akumulator; wykonać konieczne 
przystosowania (patrz rozdział 8).

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Cylinderek pompy sprzęgła

37A

37A-36

Kierownica z prawej 

strony SILNIK G9T

DEMONTAŻ

W komorze silnika

Odłączyć akumulator.

Wymontować:
– wspornik odprowadzania wody (1),
– akumulator.

Wymontować wspornik akumulatora:
– wiązkę elektryczną (2),
– skrzynkę bezpieczników (3).

Odkręcić wspornik akumulatora, śruba (4).

W tym celu, przewiercić trzy śruby niezrywalne za 
pomocą wiertła Ř 5 mm w oś śruby.

Odkręcić śrubę przyrządem Mot. 1372.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Cylinderek pompy sprzęgła

37A

37A-37

Kierownica z prawej 

strony SILNIK G9T

Zdjąć:
– komputer wtrysku (dwie nakrętki) w celu 

wymontowania złączy,

– wiązkę elektryczną (jedna nakrętka) ze wspornika 

komputera wtrysku w celu jego wymontowania.

Zlać płyn ze zbiornika płynu hamulcowego aż poziom 
opadnie poniżej otworu zasilania pompy.

Otworzyć odpowietrznik od strony siłownika (5) i 
wcisnąć pedał ręką (umożliwi to opróżnienie pompy 
oraz przewodu).

Wymontować gumową osłonę rampy (6) (patrz 
rozdział 13B Wtrysk Diesel "Osłona rampy").

OSŁONA RAMPY PEŁNI FUNKCJĘ 
ZABEZPIECZAJĄCĄ I WYMAGA SZCZEGÓLNEJ 
STARANNOŚCI PRZY MONTAŻU.

Odłączyć przewody zasilające od kołnierza 
przytrzymującego (7).

Włożyć szmatkę pod pompę.

Wyjąc spinkę złącza hydraulicznego siłownika (8), 
rozłączyć przewód i założyć zatyczki na wszystkie 
otwory.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Cylinderek pompy sprzęgła

37A

37A-38

Kierownica z prawej 

strony SILNIK G9T

W przedziale kabiny

Wymontować przegub kulisty pompy sprzęgła na 
pedale sprzęgła.

W komorze silnika

Wymontować pompę z przegrody czołowej obracając 
ją o ćwierć obrotu zgodnie z ruchem wskazówek 
zegara (mocowanie typu bagnetowego) za pomocą 
narzędzia Emb.1596.

Wyjąć elastyczny przewód zasilający (9) siłownik.

MONTAŻ

Sprawdzić stan uszczelek.

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

UWAGA:
Posmarować płynem hamulcowym oba końce 
przewodu zasilania; ułatwi to jego nasadzenie na 
siłownik.

UWAGA:
Nie wykorzystywać złączki jako wspornika podczas 
montażu.

Pompa posiada występ zapobiegający niewłaściwemu 
montażowi, istnieje tylko jedna prawidłowa pozycja.

Dolać płynu hamulcowego do zbiornika.

W przedziale kabiny

Połączyć przegub pompy pedału sprzęgła.

UWAGA:
Wymontować czujniki pedału sprzęgła,aby umożliwić 
ich ustawienie (patrz rozdział 37A: Sterowanie 
elementów mechanicznych "Pedał sprzęgła").

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Cylinderek pompy sprzęgła

37A

37A-39

Kierownica z prawej 

strony SILNIK G9T

W komorze silnika

Odpowietrzyć układ hydrauliczny:
– Odkręcić korek spustowy.
– Do otworu (10) podłączyć elastyczny przewód 

połączony ze zbiornikiem zawierającym płyn 
hamulcowy.

Zamontować przyrząd do odpowietrzania na zbiorniku 
płynu hamulcowego,

Uruchomić aparat do odpowietrzania.

Zaczekać na całkowite odprowadzenie powietrza z 
układu hydraulicznego.

Uzupełnić poziom zbiornika płynu hamulcowego.

Sprawdzić prawidłowe działanie układu sprzęgła.

UWAGA:
Podłączyć akumulator; wykonać konieczne 
przystosowania (patrz rozdział 8).

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Przewód zasilania siłownika

37A

37A-40

Kierownica z prawej 

strony SILNIK G9T

Przewód zasilania siłownika

DEMONTAŻ

W komorze silnika

Odłączyć akumulator.

Wymontować:
– wspornik odprowadzania wody (1),
– akumulator.

Wymontować wspornik akumulatora:
– wiązkę elektryczną (2),
– skrzynkę bezpieczników (3).

Odłączyć przepływomierz.

Poluzować opaskę kanału powietrza.

Odkręcić wspornik akumulatora, śruba (4).

W tym celu, przewiercić trzy śruby niezrywalne za 
pomocą wiertła Ř 5mm w oś śruby.

Odkręcić śrubę przyrządem Mot. 1372.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Przewód zasilania siłownika

37A

37A-41

Kierownica z prawej 

strony SILNIK G9T

Odkręcić cztery śruby mocujące (5) górnej pokrywy 
obudowy filtra powietrza, następnie wyjąć filtr.

Wymontować:
– filtr powietrza,
– dolną pokrywę obudowy filtra wraz z kanałem 

wejściowym.

Zdjąć:
– komputer wtrysku (dwie nakrętki) w celu 

wymontowania złączy,

– wiązkę elektryczną (jedna nakrętka) ze wspornika 

komputera wtrysku w celu jego wymontowania.

Zlać płyn ze zbiornika płynu hamulcowego aż poziom 
opadnie poniżej otworu zasilania pompy.

Otworzyć odpowietrznik od strony siłownika (6) i 
wcisnąć pedał ręką (umożliwi to opróżnienie pompy 
oraz przewodu).

Położyć szmatkę pod złącze.

Wyjąć spinkę złącza z siłownika (7), rozłączyć 
przewód i założyć zatyczki na otwory.

Odłączyć przewody zasilające od kołnierza 
przytrzymującego (8). 

Wymontować gumową osłonę rampy (9) (patrz 
rozdział 13B Wtrysk Diesel "Osłona rampy").

OSŁONA RAMPY PEŁNI FUNKCJĘ 
ZABEZPIECZAJĄCĄ I WYMAGA SZCZEGÓLNEJ 
STARANNOŚCI PRZY MONTAŻU.

Odłączyć przewody zasilające od kołnierza 
przytrzymującego (10).

Włożyć szmatkę pod pompę.

Wyjąć spinkę hydraulicznego złącza siłownika (11), 
rozłączyć przewód i założyć zatyczki na wszystkie 
otwory.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Przewód zasilania siłownika

37A

37A-42

Kierownica z prawej 

strony SILNIK G9T

MONTAŻ

Sprawdzić stan uszczelek.

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

Dolać płynu hamulcowego do zbiornika.

Odpowietrzyć układ hydrauliczny:
– Odkręcić korek spustowy.
– Do otworu (12) podłączyć elastyczny przewód 

połączony ze zbiornikiem zawierającym płyn 
hamulcowy.

Zamontować przyrząd do odpowietrzania na zbiorniku 
płynu hamulcowego.

Uruchomić aparat do odpowietrzania.

Zaczekać na całkowite odprowadzenie powietrza z 
układu hydraulicznego.

Uzupełnić poziom zbiornika płynu hamulcowego.

Sprawdzić prawidłowe działanie układu sprzęgła.

UWAGA:
Podłączyć akumulator; wykonać konieczne 
przystosowania (patrz rozdział 8).

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Przewód zasilania pompy

37A

37A-43

Kierownica z prawej 

strony SILNIK G9T

Przewód zasilania pompy

DEMONTAŻ

W komorze silnika

Odłączyć akumulator.

Wymontować:
– wspornik odprowadzania wody (1),
– akumulator.

Wymontować wspornik akumulatora:
– wiązkę elektryczną (2),
– skrzynkę bezpieczników (3).

Odkręcić wspornik akumulatora, śruba (4).

W tym celu, przewiercić trzy śruby niezrywalne za 
pomocą wiertła Ř 5 mm w oś śruby.

Odkręcić śrubę przyrządem Mot. 1372.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Przewód zasilania pompy

37A

37A-44

Kierownica z prawej 

strony SILNIK G9T

Zdjąć:
– komputer wtrysku (dwie nakrętki) w celu 

wymontowania złączy,

– wiązkę elektryczną (jedna nakrętka) ze wspornika 

komputera wtrysku w celu jego wymontowania.

Zlać płyn ze zbiornika płynu hamulcowego aż poziom 
opadnie poniżej otworu zasilania pompy.

Położyć szmatkę pod otworem, następnie Odłączyć 
przewody zbiornika płynu hamulcowego i założyć 
zatyczki na wszystkie otwory.

Otworzyć odpowietrznik od strony siłownika (5) i 
wcisnąć pedał ręką (umożliwi to opróżnienie pompy 
oraz przewodu).

Wymontować gumową osłonę rampy (6) (patrz 
rozdział 13B Wtrysk Diesel "Osłona rampy").

OSŁONA RAMPY PEŁNI FUNKCJĘ 
ZABEZPIECZAJĄCĄ I WYMAGA SZCZEGÓLNEJ 
STARANNOŚCI PRZY MONTAŻU.

Odłączyć przewody zasilające od kołnierza 
przytrzymującego (7).

Włożyć szmatkę pod pompę.

Wymontować przewody zasilające siłownik (8) i 
założyć zatyczki na wszystkie otwory.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Przewód zasilania pompy

37A

37A-45

Kierownica z prawej 

strony SILNIK G9T

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

UWAGA:
Posmarować płynem hamulcowym obie strony 
elastycznego przewodu () zasilającego pompę 
sprzęgła. Ułatwi to późniejsze połączenie przewodu ze 
zbiornikiem płynu hamulcowego.

Dolać płynu hamulcowego do zbiornika.

Odpowietrzyć układ hydrauliczny:
– Odkręcić korek spustowy.
– Do otworu (9) podłączyć elastyczny przewód 

połączony ze zbiornikiem zawierającym płyn 
hamulcowy.

Zamontować przyrząd do odpowietrzania na zbiorniku 
płynu hamulcowego.

Uruchomić aparat do odpowietrzania.

Zaczekać na całkowite odprowadzenie powietrza z 
układu hydraulicznego.

Uzupełnić poziom zbiornika płynu hamulcowego.

Sprawdzić prawidłowe działanie układu sprzęgła.

UWAGA:
Podłączyć akumulator; wykonać konieczne 
przystosowania (patrz rozdział 8).

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Pedał sprzęgła

37A

37A-46

Kierownica z lewej strony 

SKRZYNIA PK6

Pedał sprzęgła

DEMONTAŻ

UWAGA:
Pedał sprzęgła i hamulca są montowane na wspólnym 
wsporniku.

Demontaż wymaga odchylenia o 10 cm belki 
wzmocnienia.

Nie ma konieczności rozłączania przegubu na 
poziomie obudowy kolumny kierowniczej.

Odłączyć akumulator.

W przedziale kabiny

Wymontować środkową konsolę (patrz rozdział 57A 
"Konsola sterowania").

Wymontować deskę rozdzielczą (patrz rozdział 57B 
"Deska rozdzielcza"),

Wymontować drzwi przednie (patrz rozdział 47A 
"Elementy otwierane boczne").

Odkręcić z każdej strony trzy śruby (1) mocujące belkę 
wzmocnienia.

Odkręcić nakrętkę z lewym gwintem za pomocą 
przyrządu Car. 1673 (patrz rozdział 02B 
"Innowacje").

Odłączyć przegub pompy sprzęgła na pedale.

Wymontować oś obudowy pedału hamulca pręta 
popychacza serwa hamulca.

NIEZBĘDNE NARZĘDZIA SPECJALISTYCZNE

Car. 1673

Wymontowanie nakrętki belki z 
gwintem lewostronnym

MOMENTY DOKRĘCANIA (w daN.m)

Nakrętka wspornika

2,1

Śruba belki

Boczna śruba belki

Nakrętka przednich drzwi

Śruba ograniczająca skok przednich 
drzwi

0,8

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Pedał sprzęgła

37A

37A-47

Kierownica z lewej strony 

SKRZYNIA PK6

Wymontować:
– szary przełącznik (2) początku skoku (w tym celu 

obrócić go o ćwierć obrotu),

– połączenia czujnika (2),
– niebieski przełącznik (3) końca skoku (w tym celu 

obrócić go o ćwierć obrotu),

– połączenia czujnika (3),
– potencjometr skoku pedału sprzęgła (4), w tym celu 

odkręcić przegub,

– włącznik świateł stop (5), poprzez obrócenie o ćwierć 

obrotu,

– połączenia czujnika (5).

Odkręcić pięć nakrętek mocujących wspornik pedałów, 
następnie wymontować zespół pedałów.

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

Dokręcić nakrętki momentem 2,1 daN.m.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Pedał sprzęgła

37A

37A-48

Kierownica z lewej strony 

SKRZYNIA PK6

UWAGA:
Czujniki pedału sprzęgła posiadają automatyczną 
regulację dostosowującą się do położenia pedału.

Przed montażem konieczne jest ustawienie ich w 
położeniu "minimalnym"; w tym celu należy odciągnąć 
je od tłoka.

Umieścić czujniki w gnieździe i wykonać ćwierć obrotu 
w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara.

Podłączyć złącza przełączników pedałów sprzęgła i 
hamulca.

UWAGA:
Podłączyć akumulator; wykonać konieczne 
przystosowania (patrz rozdział 8).

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Pedał sprzęgła

37A

37A-49

Kierownica z lewej strony 

SKRZYNIA PK6

WYMIANA PIERŚCIENI I SPRĘŻYNY

UWAGA:
Wymiana tych elementów nie wymaga demontażu 
zespołu pedałów.

Odłączyć akumulator.

Wymontować:
– sprężynę (1),
– dwa boczne plastykowe pierścienie (2),
– dolny plastykowy pierścień (3).

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

Sprawdzić prawidłowe działanie systemu.

UWAGA:
Podłączyć akumulator; wykonać konieczne 
przystosowania (patrz rozdział 8).

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Zewnętrzny drążek zmiany biegów

37A

37A-50

SILNIK P9X 

SKRZYNIA SU1

Zewnętrzny drążek zmiany biegów

RYSUNEK W ROZŁOŻENIU

STEROWANIE ZEWNĘTRZNE AUTOMATYCZNEJ SKRZYNI BIEGÓW SU1

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Zewnętrzny drążek zmiany biegów

37A

37A-51

SILNIK P9X 

SKRZYNIA SU1

DEMONTAŻ

Ustawić pojazd na podnośniku.

W komorze silnika

Odłączyć akumulator.

Wymontować:
– giętki przewód powietrza (1),
– wspornik odprowadzania wody (2),
– akumulator.

Wymontować skrzynkę bezpieczników ze wspornika 
akumulatora.

Wymontować wiązkę elektryczną ze wspornika 
akumulatora (3).

Odłączyć i wymontować moduł automatycznej skrzyni 
biegów (4).

Odkręcić wspornik akumulatora, śruba (5).

W tym celu, przewiercić trzy śruby niezrywalne za 
pomocą wiertła Ř 5 mm w oś śruby.

Odkręcić śrubę przyrządem Mot. 1372.

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m) 

Nakrętki mocujące obudowę

3

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Zewnętrzny drążek zmiany biegów

37A

37A-52

SILNIK P9X 

SKRZYNIA SU1

Pod pojazdem:

Wymontować:
– oba przednie fotele (patrz rozdział 75A-A) 

(przestrzegać zaleceń bezpieczeństwa),

– osłonę pod silnikiem,
– tłumik końcowy (patrz rozdział 19B Układ 

wydechowy "Katalizator").

– osłonę termiczną.

W komorze silnika

Zdjąć:
– komputer wtrysku (dwie nakrętki) w celu 

wymontowania złączy (6),

– wiązkę elektryczną (jedna nakrętka) ze wspornika 

komputera wtrysku w celu jego wymontowania (7).

Ustawić skrzynię biegów w położeniu D i odłączyć:
– przegub kulisty (8) przewodu przełącznika 

wielofunkcyjnego,

– przewód (9) przełącznika wielofunkcyjnego 

odblokowując ogranicznik osłony przewodu.

UWAGA:
Podczas wykonywania tej operacji nie należy poruszyć 
pomarańczowego pierścienia. Możliwe jest, że 
pierścień ten zostanie uszkodzony przy demontażu lub 
montażu. NIE NALEŻY WYMIENIAĆ LINKI 
STEROWANIA, ponieważ brak tej części nie powoduje 
zakłóceń w działaniu systemu.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Zewnętrzny drążek zmiany biegów

37A

37A-53

SILNIK P9X 

SKRZYNIA SU1

W przedziale kabiny

Odłączyć i wymontować obudowę dźwigni zmiany 
biegów.

Wymontować środkową konsolę (patrz rozdział 57A 
"Konsola sterowania").

Odczepić i wymontować okładzinę znajdującą się 
między środkową konsolą i deską rozdzielczą.

Wymontować wykładzinę podłogową (patrz 
rozdział 71A "Wewnętrzne okładziny kabiny").

Wymontować przedni przewód usuwania szronu:
– antenę rozruchową (10),
– wiązki przewodów elektrycznych (11).

Wymontować przedni przewód usuwania szronu 
(cztery śruby). Rozpocząć od części tylnej.

Wymontować wyciszenie obudowy sterującej.

Odłączyć przełącznik wielofunkcyjny (12).

Odkręcić cztery nakrętki mocujące moduł sterowania 
(13).

Pod pojazdem

Wymontować obudowę elementów sterujących.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Zewnętrzny drążek zmiany biegów

37A

37A-54

SILNIK P9X 

SKRZYNIA SU1

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

Zamontować prawidłowo osłonę termiczną.

REGULACJA STEROWANIA

UWAGA:
Dźwignia zmiany biegów oraz przełącznik 
wielofunkcyjny muszą znajdować się w położeniu D.

Nacisnąć na uchwyt (14) w celu odblokowania linki.

Unieruchomić linkę sterującą w łączniku (15).

Zacisnąć linkę w przegubie przełącznika 
wielofunkcyjnego (16).

Zablokować spinkę (17) w celu zablokowania 
końcówki linki.

UWAGA:
Podłączyć akumulator; wykonać konieczne 
przystosowania (patrz rozdział 8).

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Linka sterowania

37A

37A-55

SILNIK P9X 

SKRZYNIA SU1

Linka sterowania

DEMONTAŻ LINKI STERUJĄCEJ SKRZYNI 
BIEGÓW

Ustawić pojazd na podnośniku.

W komorze silnika

Odłączyć akumulator.

Wymontować:
– giętki przewód powietrza (1),
– wspornik odprowadzania wody (2),
– akumulator.

Wymontować skrzynkę bezpieczników ze wspornika 
akumulatora.

Wymontować wiązkę elektryczną ze wspornika 
akumulatora (3).

Odłączyć i wymontować moduł sterujący 
automatycznej skrzyni biegów (4).

Odkręcić wspornik akumulatora, śruba (5).

W tym celu, przewiercić trzy śruby niezrywalne za 
pomocą wiertła Ř 5 mm w oś śruby.

Odkręcić śrubę przyrządem Mot. 1372.

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Linka sterowania

37A

37A-56

SILNIK P9X 

SKRZYNIA SU1

Zdjąć:
– komputer wtrysku (dwie nakrętki) w celu 

wymontowania złączy (6),

– wiązkę elektryczną (jedna nakrętka) ze wspornika 

komputera wtrysku w celu jego wymontowania (7).

Ustawić skrzynię biegów w położeniu D i odłączyć:

– przegub kulisty (8) przewodu przełącznika 

wielofunkcyjnego,

– przewód (9) przełącznika wielofunkcyjnego 

odblokowując ogranicznik osłony przewodu.

UWAGA:
Podczas Tej Operacji Nie Wolno Poruszyć 
Pomarańczowego Pierścienia. Możliwe jest, że 
pierścień ten zostanie uszkodzony przy demontażu lub 
montażu. NIE NALEŻY WYMIENIAĆ LINKI 
STEROWANIA, ponieważ brak tej części nie powoduje 
zakłóceń w działaniu systemu.

Pod pojazdem:

Wymontować:
– osłonę pod silnikiem,
– tłumik końcowy (patrz rozdział 19B Układ 

wydechowy "Katalizator"),

– osłonę termiczną.

Wyjąć spinkę (10).

Odciąć spód obudowy, zgodnie z okrągłym 
oznaczeniem, w celu wysunięcia przegubu kulistego 
linki sterującej (11).

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Linka sterowania

37A

37A-57

SILNIK P9X 

SKRZYNIA SU1

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

Zamontować prawidłowo osłonę termiczną.

REGULACJA STEROWANIA

UWAGA:
Dźwignia zmiany biegów oraz przełącznik 
wielofunkcyjny muszą znajdować się w położeniu D.

Nacisnąć na uchwyt (12) w celu odblokowania linki.

Unieruchomić linkę sterującą w łączniku (13).

Zacisnąć linkę w przegubie przełącznika 
wielofunkcyjnego (14).

Zablokować spinkę (15) w celu zablokowania 
końcówki linki.

UWAGA:
Podłączyć akumulator; wykonać konieczne 
przystosowania (patrz rozdział 8).

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Zewnętrzny drążek zmiany biegów

37A

37A-58

WSZYSTKIE TYPY 

SILNIKÓW 

SKRZYNIA PK6

Zewnętrzny drążek zmiany biegów

RYSUNEK W ROZŁOŻENIU

STEROWANIE ZEWNĘTRZNE MECHANICZNEJ SKRZYNI BIEGÓW PK6

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Zewnętrzny drążek zmiany biegów

37A

37A-59

WSZYSTKIE TYPY 

SILNIKÓW 

SKRZYNIA PK6

DEMONTAŻ

Ustawić pojazd na podnośniku.

W komorze silnika

Odłączyć akumulator.

Wymontować:
– wspornik odprowadzania wody (1),
– akumulator.

Pod pojazdem:

Wymontować fotele przednie (rozdział 75A-A) 
(przestrzegać przepisów bezpieczeństwa).

Wymontować:
– osłonę pod silnikiem,
– tłumik końcowy (patrz rozdział 19B Układ 

wydechowy "Katalizator"),

– osłonę termiczną.

Odkręcić śrubę kołnierza mocującego (2) linek.

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m)

Nakrętki mocujące obudowę

3

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Zewnętrzny drążek zmiany biegów

37A

37A-60

WSZYSTKIE TYPY 

SILNIKÓW 

SKRZYNIA PK6

Wymontować wspornik akumulatora:
– wiązkę elektryczną (3),
– skrzynkę bezpieczników (4).

Odkręcić wspornik akumulatora, śruba (5).

W tym celu, przewiercić trzy śruby niezrywalne za 
pomocą wiertła Ř 5 mm w oś śruby.

Odkręcić śrubę przyrządem Mot. 1372.

Zdjąć:
– komputer wtrysku (dwie nakrętki) w celu 

wymontowania złączy,

– wiązkę elektryczną (jedna nakrętka) ze wspornika 

komputera wtrysku w celu jego wymontowania.

Zdjąć:
– dwa przeguby (6) zewnętrznego sterowania skrzynią 

biegów,

– linki z łączników (7).

W kabinie

Odczepić i wymontować obudowę dźwigni zmiany 
biegów.

Wymontować środkową konsolę (patrz rozdział 57A 
"Konsola sterowania").

Odczepić i wymontować okładzinę znajdującą się 
między konsolą środkową i deską rozdzielczą.

Wymontować wykładzinę podłogową przednią (patrz 
rozdział 71A "Okładziny wewnątrz kabiny").

   STEROWANIE ELEMENTÓW MECHANICZNYCH

Zewnętrzny drążek zmiany biegów

37A

37A-61

WSZYSTKIE TYPY 

SILNIKÓW 

SKRZYNIA PK6

Wymontować przedni przewód ogrzewania tylnej 
szyby:
– antenę rozruchową (8),
– wiązki przewodów elektrycznych (9).

Wymontować przedni przewód usuwania szronu 
(cztery śruby). Rozpocząć od tylnej części.

Wymontować okładzinę wygłuszającą modułu 
sterującego.

Odkręcić cztery nakrętki (10) mocujące moduł 
sterowania.

Pod pojazdem

Wymontować obudowę elementów sterujących.

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

UWAGA:
Moduł sterowania zewnętrzny i dźwignie sterujące 
skrzyni muszą znajdować się w położeniu "punkt 
martwy" w momencie zakładania linek na wybieraki.

Zamontować prawidłowo osłonę termiczną.

UWAGA:
Podłączyć akumulator; wykonać konieczne 
przystosowania (patrz rozdział 8).

AUTOMATYCZNY HAMULEC PARKINGOWY

Opis

37B

37B-1

137B

AUTOMATYCZNY HAMULEC PARKINGOWY

Opis

Automatyczny hamulec parkingowy składa się z 
następujących elementów:
– dźwigni, która zastąpiła dźwignię hamulca ręcznego.

Jest ona umieszczona w desce rozdzielczej, obok 
kierownicy,

– czujnika położenia pedału sprzęgła,
– czujnika prędkości kół,
– modułu sterującego,
– lampek kontrolnych na tablicy wskaźników,
– zapasowego elementu sterowania (ręcznego) 

hamulcem parkingowym przy pomocy linek, 
umieszczonego między przednimi fotelami, pod 
wykładziną.

W skład płytki wchodzą dwa zasadnicze elementy :
– element zapewniający zaciąganie hamulca 

(nazywany płytką),

– przycisk umożliwiający zwolnienie hamulca (przycisk 

posiada czerwoną lampkę kontrolną, która informuje 
kierowcę o aktualnym stanie hamulca 
parkingowego).

Aby zaciągnąć hamulec parkingowy należy pociągnąć 
płytkę.

Aby zwolnić hamulec parkingowy konieczne jest 
pociągnięcie płytki i równoczesne naciśnięcie 
przycisku.

Po każdorazowym skorzystaniu z awaryjnego 
sterowania, konieczne jest wykasowanie usterki z 
pamięci modułu elektronicznego.

Po wyłączeniu silnika następuje automatyczne 
zaciągnięcie hamulca parkingowego. Hamulec zostaje 
zwolniony w momencie ruszenia pojazdu.

W przypadku ruszania z pochyłości: wystarczy 
nacisnąć na płytkę aby spowodować ponowne 
zaciągnięcie hamulca. Zwolnienie hamulca 
parkingowego następuje automatycznie, gdy zostanie 
osiągnięty odpowiedni moment obrotowy niezbędny 
do ruszenia pojazdu. Mimo tego, funkcja nie powoduje 
w żadnym razie zablokowania się systemu.

W trakcie jazdy: w przypadku wystąpienia 
niesprawności zasadniczego układu hamulcowego 
możliwe jest automatyczne hamowanie pojazdu z 
wykorzystaniem hamulca parkingowego. Hamowanie 
awaryjne odbywa się z aktywnym systemem 
zapobiegającym blokadzie tylnych kół pojazdu.

Dźwignia jest elementem sterowania ręcznego (1).

Czujnik nachylenia dostosowuje siłę hamowania do 
nachylenia podłoża (2).

Czujnik siły naciągu kontroluje i koryguje siłę 
hamowania (3).

Czujnik położenia pedału sprzęgła przekazuje do 
modułu elektronicznego informację o momencie 
włączenia sprzęgła w celu sporządzenia krzywej 
odniesienia (4).

Czujnik prędkości koła to czujnik ABS. Informuje 
system o ewentualnym ruchu pojazdu, gdy ten jest 
zaparkowany (5).

Moduł sterujący składa się z silnika elektrycznego, 
linek tylnego hamulca oraz czujników nachylenia i siły 
(6).

Lampki kontrolne na tablicy wskaźników sygnalizują 
zaciąganie, zwalnianie oraz ewentualną usterkę 
hamulca parkingowego (7).

Zapasowy element sterowania (ręcznego) hamulcem 
parkingowym (8) umożliwia wyłączenie hamulca w 
przypadku awarii akumulatora.

Korekta luzu linki hamulca parkingowego jest 
wykonywana w sposób automatyczny (sterowanie: 
moduł sterowania).

1

Moduł 

elektroniczny

2

6

3

4

7

5

8

AUTOMATYCZNY HAMULEC PARKINGOWY

Uwagi i zalecenia dotyczące bezpieczeństwa

37B

37B-2

Uwagi i zalecenia dotyczące bezpieczeństwa

W pojazdach wyposażonych w automatyczny hamulec 
parkingowy, koniecznie wyjąć kartę RENAULT z 
czytnika. Uniemożliwi to szybkie rozładowanie się 
baterii oraz zapobiegnie niespodziewanemu 
zwolnieniu hamulca.

Zwolnienie hamulca parkingowego jest możliwe tylko 
wtedy, gdy kolumna kierownicza jest odblokowana.

W przypadku przekroczenia przez pojazd 
Dopuszczalnej Masy Całkowitej możliwe jest 
skorzystanie z dodatkowej siły naciągu linek 
hamulcowych: w tym celu należy pociągnąć dźwignię i 
przytrzymać w położeniu wysuniętym przez 
3 sekundy.

W pojazdach wyposażonych w automatyczną skrzynię 
biegów:
– jeżeli silnik działa,
– jeżeli hamulec parkingowy jest zaciągnięty,
– jeżeli włączony jest jakiś bieg,
– i jeżeli drzwi po stronie kierowcy są otwarte, 

niemożliwe jest wyłączenie hamulca.

Aby powrócić do normalnego trybu pracy 
(automatyczne zwalnianie przy ruszaniu) należy 
przestawić dźwignię zmiany biegów w położenie P 
lub N.

AUTOMATYCZNY HAMULEC PARKINGOWY

Dźwignia zapasowa

37B

37B-3

Dźwignia zapasowa

DEMONTAŻ

Pociągnąć lekko uchwyt (wyciągnąć go na długość nie 
przekraczającą dwóch centymetrów).

Wymontować klamkę.

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

UWAGA: 
W przypadku zbyt silnego pociągnięcia, wykonać 
następujące czynności:
– po włączeniu zapłonu wyłączyć hamulec 

parkingowy (pociągnąć dźwignię, wcisnąć 
przycisk),

– zablokowanie systemu hamulca parkingowego 

jest słyszalne.

Korekta luzu jest wykonywana automatycznie.

WAŻNE:
– Sprawdzić, czy linki hamulcowe są prawidłowo 

osadzone w mocowaniach.

– Za pomocą przyrządu diagnostycznego wykonać 

kompletną kontrolę systemu i wykasować usterkę 
z pamięci.

AUTOMATYCZNY HAMULEC PARKINGOWY

Moduł sterujący

37B

37B-4

Moduł sterujący

Moduł sterujący znajduje się za zbiornikiem paliwa.

DEMONTAŻ

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

Odłączyć akumulator.

Wymontować:
– ozdobne kołpaki tylnych kół (jeżeli pojazd jest w nie 

wyposażony),

– śruby mocujące tylne koła,
– koła.

Pociągnąć za zapasowy uchwyt sterujący (1) 
umieszczony między dwoma przednimi fotelami.

Wymontować klamkę.

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m) 

Nakrętka mocujące moduł sterujący

  0,5

Mocowania uchwytów podtrzymujących 
po stronie zbiornika

  2,1

Mocowania uchwytów podtrzymujących 
po stronie podpory

  6,2

Śruba mocująca koła 

13

AUTOMATYCZNY HAMULEC PARKINGOWY

Moduł sterujący

37B

37B-5

Pociągnąć zapasową linkę sterującą (2) od spodu 
pojazdu.

Wyciągnąć linkę awaryjnego sterowania wraz ze 
spinkami. Zapamiętać ułożenie dla celów 
późniejszego montażu.

Odłączyć końcówki linki hamulca parkingowego.

Poluzować śrubę silentbloku (11) tłumika.

Wymontować mocowania (10) osłony termicznej 
pośredniej.

Zostawić układ wydechowy oparty o drążek 
zapobiegający zetknięciu z innym elementem.

Wymontować tylną śrubę (7) przedniego tłumika.

AUTOMATYCZNY HAMULEC PARKINGOWY

Moduł sterujący

37B

37B-6

Odłączyć złącze (6) od modułu sterującego.

Wymontować dwie nakrętki modułu sterującego.

Wysunąć moduł do góry.

Zamontować silentbloki w otworach wspornika.

Wymontować moduł sterujący.

MONTAŻ

Włożyć obie linki hamulca parkingowego w ich 
wsporniki.

Zamontować:
– moduł sterujący,
– dwie nakrętki mocujące moduł sterujący 

(0,5 daN.m).

Zamontować uchwyty podtrzymujące linki hamulca 
parkingowego.

Zamontować zapasową linkę sterującą w zaciskach, w 
kabinie.

Wprowadzić końcówkę osłony zapasowej linki 
sterującej w otwór przelotki (9).

Dokręcić momentem:
– mocowania uchwytów podtrzymujących od 

strony zbiornika (2,1 daN.m).

– mocowania uchwytów podtrzymujących od 

strony podpory (6,2 daN.m).

Zablokować końcówki linek hamulcowych.

Zamontować mocowania:
– osłony termicznej,
– układu wydechowego.

Zamontować:
– tylne koła,
– śruby mocujące koła.

Dokręcić momentem śruby mocujące kół 
(13 daN.m).

Zamontować kołpaki.

W kabinie: zamontować zapasową linkę sterującą w 
uchwycie.

Zamknąć klapkę.

AUTOMATYCZNY HAMULEC PARKINGOWY

Moduł sterujący

37B

37B-7

KONTROLA

Złącze pośrednie (8) jest dostępne po wymontowaniu 
zbiornika paliwa.

UWAGA:
Podłączyć akumulator; wykonać konieczne 
przystosowania (patrz rozdział 8).

UWAGA:
– Po włączeniu zapłonu wyłączyć hamulec 

parkingowy (pociągnąć dźwignię, wcisnąć 
przycisk).

– Zablokowanie systemu hamulca parkingowego 

jest słyszalne.

– Korekta luzu jest wykonywana automatycznie.

WAŻNE: 
Sprawdzić, czy linki hamulcowe są prawidłowo 
osadzone w mocowaniach.
Za pomocą przyrządu diagnostycznego wykonać 
kompletną kontrolę systemu, wykasować usterkę z 
pamięci.

UWAGA:
– Wykonać konfigurację nowej modułu sterującego 

przyrządem diagnostycznym.

– Zapoznać się z Podręcznikiem Napraw 

"Diagnostyka" w rozdziale "Automatyczny 
hamulec parkingowy", strona 37B-1.

AUTOMATYCZNY HAMULEC PARKINGOWY

Linki sterujące

37B

37B-8

Linki sterujące

DEMONTAŻ

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

Odłączyć akumulator.

Pociągnąć zapasowy uchwyt sterujący (7) 
umieszczony między dwoma przednimi fotelami.

Wymontować:
– zapasowy uchwyt sterujący,
– kołpaki ozdobne tylnych kół (jeżeli pojazd jest w nie 

wyposażony),

– śruby mocujące koła,
– koła.

Pociągnąć zapasową linkę sterującą (6) od spodu 
pojazdu.

Wyciągnąć linkę awaryjnego sterowania wraz ze 
spinkami. Zapamiętać ułożenie dla celów 
późniejszego montażu.

Odłączyć końcówki linki hamulca parkingowego.

Wymontować mocowania (5) osłony termicznej 
pośredniej.

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m) 

Nakrętki mocujące moduł sterujący

  0,5

Mocowania uchwytów podtrzymujących 
linkę (po stronie zbiornika)

  2,1

Mocowania uchwytów podtrzymujących 
linkę (od strony podpory)

  6,2

Śruba mocująca koła 

13

AUTOMATYCZNY HAMULEC PARKINGOWY

Linki sterujące

37B

37B-9

Poluzować śrubę silentbloku (2) tylnego tłumika.

Zostawić układ wydechowy oparty o drążek 
zapobiegający zetknięciu się z innym elementem.

Wymontować tylna śrubę przedniego tłumika.

Wymontować śruby dwóch uchwytów (3) i (4) 
podtrzymujących lewą linkę hamulca parkingowego.

Odłączyć złącze od modułu sterującego.

Wymontować:
– dwie nakrętki modułu sterującego,
– moduł sterujący.

Ustawić jednostkę sterującą w maksymalnym 
odchyleniu (w lewo). Z lewej strony odkręcić 
plastikową nakrętkę modułu sterującego.

Sprawdzić stan uszczelki.

AUTOMATYCZNY HAMULEC PARKINGOWY

Linki sterujące

37B

37B-10

Wymontować gwintowany pręt z gniazda. Wysunąć 
lewą linkę. Ustawić jednostkę sterującą w 
maksymalnym wychyleniu (w prawo).

Z prawej strony odkręcić plastikową nakrętkę modułu 
sterującego.

Sprawdzić stan uszczelki.

Odczepić linkę od czujnika siły naciągu.

MONTAŻ

Montaż przewodów należy wykonywać na stole.

Ustawić jednostkę sterującą w maksymalnym 
wychyleniu (w lewo).

I - Z LEWEJ STRONY

Zamontować:
– gwintowany pręt w gnieździe, dokręcić o pięć 

obrotów,

– krzyżak w gnieździe.

Umieścić wypust w gnieździe.

Dokręcić plastykową nakrętkę modułu sterującego.

Ustawić jednostkę sterującą w maksymalnym 
wychyleniu (w prawo).

AUTOMATYCZNY HAMULEC PARKINGOWY

Linki sterujące

37B

37B-11

II - Z PRAWEJ STRONY

Pociągnąć pierścień blokujący.

Połączyć linkę hamulcową z linką czujnika siły 
naciągu.

Umieścić wypust w gnieździe.

Dokręcić plastikową nakrętkę modułu sterującego.

Zamontować:
– moduł sterujący,
– nakrętki mocujące modułu sterującego.

Zamontować uchwyty mocujące linki hamulca 
parkingowego.

Dokręcić zalecanymi momentami:
– nakrętki mocujące moduł sterujący (0,5 daN.m),
– mocowania uchwytów podtrzymujących linkę 

(po stronie zbiornika) (2,1 daN.m),

– mocowania uchwytów podtrzymujących linkę 

(po stronie podpory) (6,2 daN.m).

Wprowadzić linki hamulca parkingowego. Zablokować 
końcówki linek hamulcowych.

Zamontować pięć mocowań tylnej osłony termicznej.

Zamontować:
– tylne koła,
– śruby mocujące koła.

Dokręcić śruby mocujące kół (13 daN.m).

Zamontować ozdobne kołpaki (jeżeli pojazd jest w nie 
wyposażony).

W kabinie: zamontować linkę awaryjnego sterowania 
w uchwycie.

Podłączyć akumulator, wykonać niezbędne 
przystosowania.

WAŻNE:
Sprawdzić, czy linki hamulcowe są prawidłowo 
osadzone w mocowaniach. Jeżeli nie, wymontować 
lewą linkę hamulca.
Zamontować przestrzegając o odpowiedniej ilości 
obrotów śruby (pięć).

WAŻNE:
Sprawdzić, czy linki hamulcowe są prawidłowo 
osadzone w mocowaniach.

UWAGA:
– Po włączeniu zapłonu wyłączyć hamulec 

parkingowy (pociągnąć dźwignię; wcisnąć 
przycisk).

– Zablokowanie systemu hamulca parkingowego 

jest słyszalne.

– Korekta luzu jest wykonywana automatycznie.

WAŻNE:
Sprawdzić, czy linki hamulcowe są prawidłowo 
osadzone w mocowaniach.
Za pomocą przyrządu diagnostycznego wykonać 
kompletną kontrolę systemu, wykasować usterkę z 
pamięci.

AUTOMATYCZNY HAMULEC PARKINGOWY

Płytka

37B

37B-12

Płytka

DEMONTAŻ

Wymontować:
– schowek, umieszczony w dolnej części płytki,
– obie śruby umieszczone pod dolna osłoną (1).

Wyjąć system "płytki".

Odłączyć złącze.

Wymontować system "płytki".

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

AUTOMATYCZNY HAMULEC PARKINGOWY

Przeznaczenie ścieżek dźwigni

37B

37B-13

Przeznaczenie ścieżek dźwigni

Płytka jest wkomponowana w deskę rozdzielczą, obok 
kierownicy.

I - PODŁĄCZENIE

II - KONTROLA

Ścieżka

Przeznaczenie

1

Nie używana

2

Masa

3

Nie używana

4

Sterowanie zwolnieniem hamulca 
podczas postoju

5

Sterowanie kontrolką zaciągnięcia 
hamulca

6

+ Akumulatora

7

Połączenie z modułem elektronicznym 
(ścieżka C2)

8

Nie używana

9

Połączenie z modułem elektronicznym 
(ścieżka D2)

10

Sterowanie zwolnieniem hamulca 
podczas postoju

11

Nie używana

12

Zasilanie podświetleniem płytki

Ścieżka

Wartość 

oporności

Przeznaczenie

2 i 4

Nieskończoność

Zaciągnięcie 
hamulca 
podczas 
postoju

10 i 2

0 Ω

9 i 7

172 Ω

2 i 4

0 Ω

Zwolnienie 
hamulca 
podczas 
postoju

2 i 10

0 Ω

9 i 7

172 Ω

9 i 7

2700 Ω

Położenie 
spoczynkowe

10 i 2

Nieskończoność

2 i 4

Nieskończoność

AUTOMATYCZNY HAMULEC PARKINGOWY

Czujnik położenia pedału sprzęgła

37B

37B-14

Czujnik położenia pedału sprzęgła

DEMONTAŻ

Odłączyć:
– akumulator,
– złącze.

Odblokować:
– część połączoną z pedałem, naciskając na blokadę 

(A), obrócić ją (1),

– obudowę czujnika naciskając na blokadę (B).

Obrócić czujnik (2). Uważać, by nie stłuc dolnego 
uchwytu mocującego (C).

MONTAŻ

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

UKŁAD ABS

Opis

38C

38C-1

138C

UKŁAD ABS

Opis

1

Zespół hydrauliczny (pompa, element regulacyjny, moduł elektroniczny) 

2

Czujnik prędkości koła 

3

Czujnik zespolony prędkości obrotu wokół osi i przyspieszenia 
poprzecznego

Elementy wymienione poniżej nie są oznaczone na ilustracji: 
– czujnik kąta skrętu koła kierownicy,
– moduł elektroniczny sterowania silnikiem,
– przepustnica z silnikiem, 
– czujnik ciśnienia układu hamulcowego na wysokości pompy hamulcowej. 

UKŁAD ABS

Oznaczenie części

38C

38C-2

Oznaczenie części

1

Zespół hydrauliczny 

2

Moduł elektroniczny 

3

Siłownik wspomagania układu hamulcowego 

4

Czujnik kąta koła kierownicy 

5

Czujnik zespolony prędkości obrotu wokół osi i przyspieszenia 
poprzecznego 

6

Tachometr (prędkość pojazdu) 

7

Sieć CAN 

8

Czujnik prędkości koła 

9

Gniazdo diagnostyczne

10 Przycisk obrotowy wyłączający system kontroli toru jazdy
A     Sieć CAN

UKŁAD ABS

Zespół elektropompy systemu ABS

38C

38C-3

Zespół elektropompy systemu ABS

ZESPÓŁ HYDRAULICZNY 

E1  Obwód główny pompy hamulcowej 
E2  Obwód pomocniczy pompy hamulcowej 
S1  Wyjście w kierunku lewego, przedniego koła 
S2  Wyjście w kierunku prawego, przedniego koła 
S3  Wyjście w kierunku prawego, tylnego koła 
S4  Wyjście w kierunku lewego, tylnego koła

Zespół hydrauliczny jest umieszczony z przodu, po 
lewej stronie pojazdu, za zderzakiem przednim.

DEMONTAŻ

●

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku. 

●

Odłączyć akumulator. 

●

Wymontować: 
– koła, 
– lewy chlapacz, 

●

Odłączyć złącza przednich świateł 
przeciwmgielnych.

●

Wymontować zderzak (patrz "Zderzak przedni"). 

●

Odłączyć złącze modułu elektronicznego ABS. 

MOMENTY DOKRĘCANIA (w daN.m) 

Przewody hamulcowe zespołu

1,4

Śruba łącznika podłużnicy aluminiowej

4,4

Śruba aluminiowej podłużnicy

4,4

UKŁAD ABS

Zespół elektropompy systemu ABS

38C

38C-4

●

Wymontować: 
– górne przewody rurowe systemu ABS, 
– dolne przewody rurowe systemu ABS, 
– spinki mocujące przewody na wsporniku,
– dwa ściągi z lewej strony (1).

●

Odkręcić, nie wymontowując, dwie przednie śruby 
(2) podłużnicy z aluminium. 

●

Wymontować: 
– trzy śruby mocujące wspornik zespołu 

hydraulicznego, 

– trzy śruby mocujące zespół hydrauliczny ABS do 

wspornika, 

– zespół hydrauliczny ABS. 

MONTAŻ

●

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności. 

●

Dokręcić wszystkie elementy odpowiednim 
momentem:
– przewody hamulcowe do zespołu (1,4 daN.m),
– śruby łącznika podłużnicy z aluminium 

(4,4 daN.m),

– śruby podłużnicy z aluminium (4,4 daN.m).

●

Odpowietrzyć układ hamulcowy (rozdział "ABS, 
Odpowietrzanie układu hamulcowego", 
strona 38C-14). 

UKŁAD ABS

Moduł elektroniczny ABS

38C

38C-5

Moduł elektroniczny ABS

DEMONTAŻ

●

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku.

●

Wymontować zespół hydrauliczny (patrz Demontaż-
Montaż zespołu hydraulicznego). 

●

Wymontować, podtrzymując pompę hydrauliczną (A) 
przylegającą do elementu regulacyjnego:
– dwie śruby (1) na pompie hydraulicznej, 
– moduł elektroniczny. 

MONTAŻ

●

Wykonać czynności montażu w odwrotnej 
kolejności.

WAŻNE:
– Pompa hydrauliczna (A) powinna przylegać do 

elementu regulacji ciśnienia. 

– Podczas montażu nowego modułu 

elektronicznego, należy pamiętać o zamocowaniu 
widełek połączenia (B) między modułem zmiany 
ciśnienia a modułem elektronicznym. 

UKŁAD ABS

Czujnik kąta skrętu koła kierownicy

38C

38C-6

Czujnik kąta skrętu koła kierownicy

System kontroli toru jazdy używa czujnika kąta skrętu 
koła kierownicy do obliczania toru jazdy wybranego 
przez kierowcę. Informacja ta jest interpretowana jak 
komenda kierowcy. 

Czujnik ten znajduje się na kolumnie kierownic i jest 
przymocowany do zespołu przełącznika obrotowego. 

DEMONTAŻ

●

Ustawić koła w linii prostej.

●

Wymontować moduł czołowej poduszki powietrznej 
kierowcy.

●

Odłączyć: 
– złącza poduszki powietrznej, 
– złącza w kole kierownicy. 

●

Wymontować: 
– śruba mocująca kierownicę,

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m)

Śruba mocująca kierownicę

4,4

WAŻNE:
Przed przystąpieniem do wykonywania 
jakichkolwiek czynności w systemie airbag, należy 
zablokować moduł elektroniczny za pomocą 
urządzeń diagnostycznych. Zapoznać się z 
rozdziałem "Osprzęt elektryczny".

UKŁAD ABS

Czujnik kąta skrętu koła kierownicy

38C

38C-7

– dwie śruby mocujące osłonę, 
– górną osłonę, 
– obudowę dolną.

●

Odłączyć złącze na czujniku kąta skrętu koła 
kierownicy. 

●

Podnosić po dwa zaciski górne i dolne przechylając 
nieznacznie korpus czujnika. 

●

Wymontować czujnik kąta skrętu koła kierownicy. 

MONTAŻ

●

Jeżeli czujnik jest nowy, wyjąć jego kołek mocujący. 

●

Znak w kolorze żółtym powinien pozostać widoczny 
pośrodku okrągłej tarczy (1). 

●

Wyśrodkować czujnik kąta skrętu koła kierownicy 
przy pomocy prowadnic. 

●

Zablokować zaciski. 

●

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

●

Dokręcić momentem śrubę kierownicy 
(4,4 daN.m.)  

UWAGA:
Wyżłobienia w kierownicy posiadają zabezpieczenia 
zapobiegające nieprawidłowemu montażowi. 
Kierownica powinna swobodnie wsuwać się w 
rowki.Zachować ostrożność, by nie uszkodzić 
rowków.
Odblokować moduł elektroniczny Airbag (rozdział 
"Poduszki powietrzne i napinacze pasów").
Śruba kierownicy musi być wymieniana przy każdym 
demontażu.

UKŁAD ABS

Ustawianie czujnika kąta skrętu koła kierownicy

38C

38C-8

Ustawianie czujnika kąta skrętu koła kierownicy

●

Włączyć zapłon.

●

Poruszyć kierownicą tak, by obróciła się o kąt 
większy niż 4°°°°, co odpowiada około 1 cm na 
obwodzie koła kierownicy. Powoduje to przejście 
czujnika w stan czuwania. 

●

Ustawić samochód z kołami na wprost oraz 
kierownicą w położeniu poziomym (z tolerancją 
mniejszą, niż ± 15°°°° przy tym kącie). 

●

Za pomocą urządzenia diagnostycznego, nawiązać 
komunikację z modułem elektronicznym kontroli toru 
jazdy. 

●

Uruchomić procedurę ustawienia parametrów 
czujnika: UP003. 

●

Po udanym zakończeniu tej operacji, skasować 
usterki modułu elektronicznego airbag. 

●

Odblokować moduł elektroniczny airbag.

●

Zapoznać się z rozdziałem "Poduszki powietrzne i 
napinacze pasów". 

●

Wyłączyć zapłon. 

UKŁAD ABS

Czujnik prędkości obrotu i przyspieszenia poprzecznego

38C

38C-9

Czujnik prędkości obrotu i przyspieszenia poprzecznego

DEMONTAŻ

●

Ustawić pojazd na podnośniku. 

●

Osłonić: 
– poszycie przedniego progu, 
– wykładzinę.

●

Zdjąć cztery zaślepki i mocowania (5) znajdujące się 
pod spodem fotela kierowcy. 

●

Odczepić pas, wciskając element blokujący. 

●

Wymontować fotel. Czynność ta musi być 
wykonywana przez dwie osoby. 

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m)

Nakrętki mocujące wspornik czujnika 
obrotu wokół osi i przyspieszenia 
poprzecznego

0,8

Nakrętki mocujące fotel kierowcy

4,4

WAŻNE:  
Zablokować moduł elektroniczny za pomocą 
przyrządu diagnostycznego. 

UWAGA:
Nie wolno wykonywać jakichkolwiek czynności przy 
systemach pirotechnicznych (napinaczy pasów lub 
poduszek powietrznych) w bezpośredniej bliskości 
źródła ciepła (ryzyko odpalenia).

UKŁAD ABS

Czujnik prędkości obrotu i przyspieszenia poprzecznego

38C

38C-10

●

Odłączyć złącze (3).

●

Wymontować:
– nakrętki mocujące wspornik czujnika obrotu 

wokół osi i przyśpieszenia poprzecznego,

– czujnik prędkości obrotu wokół osi i przyspieszenia 

poprzecznego. 

MONTAŻ

●

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności. 

WAŻNE:  
Przed montażem fotela, skontrolować wzrokowo 
stan złączy przy stelażu fotela oraz przy elementach 
nadwozia.

UWAGA:
Należy koniecznie przestrzegać kolejności 
dokręcania (4, 5, 6, 7) mocowań fotela zalecanym 
momentem nakrętki mocujące fotel kierowcy 
(4,4 daN.m).

WAŻNE:  
Zablokować moduł elektroniczny poduszki 
powietrznej za pomocą przyrządu diagnostycznego. 

UKŁAD ABS

Szczelina czujników prędkości koła

38C

38C-11

Szczelina czujników prędkości koła

Odległość od szczeliny:
– z przodu: Z = 0,6 mm,
– z tyłu: Z = 0,8 mm,

Tolerancja: ±

±

±

± 0,5 mm.

UKŁAD ABS

Czujnik prędkości kół

38C

38C-12

Czujnik prędkości kół

DEMONTAŻ

●

Wcisnąć zaczep wspornika czujnika w miejscu (2), 
by zwolnić czujnik.

●

Wyjąć czujnik, nie ciągnąc za przewód.

●

Odłączyć czujniki: 
– z przodu przy uchwytach złączy (1), za 

chlapaczami, 

– z tyłu w nadkolach, za chlapaczami.
Zapamiętać ułożenie dla celów późniejszego 
montażu.

MONTAŻ

●

Przymocować czujniki.

●

Podłączyć złącza. Przestrzegać sposobu ułożenia 
zapamiętanego przy demontażu.

Odległość od szczeliny (patrz "Czujnik prędkości 
koła").

UWAGA:
– W celu uniknięcia ryzyka wystąpienia usterki, 

należy upewnić się co do prawidłowego 
podłączenia złączy.

– Czujnik powinien być zamontowany ręcznie. W 

trakcie jego montażu nie należy go uderzać.

– Nie wolno ciągnąć za przewody czujnika 

prędkości koła, ponieważ można je uszkodzić.

UKŁAD ABS

Czujnik ciśnienia układu hamulcowego

38C

38C-13

Czujnik ciśnienia układu hamulcowego

Czujnik ciśnienia układu hamulcowego (1) przekazuje 
modułowi elektronicznemu informacje o ciśnieniu 
hydraulicznym na poziomie pompy hamulcowej. 

DEMONTAŻ

●

Ustawić pojazd na dwukolumnowym podnośniku. 

●

Umieścić przycisk na pedale, by zapobiec 
wypłynięciu płynu.

●

Wymontować: 
– przewód powietrza, 
– zbiornik wyrównawczy,
– czujnik ciśnienia, przy użyciu szmatki.

●

Wymienić natychmiast stary czujnik na nowy czujnik 
ciśnienia. 

MONTAŻ

●

Wykonać czynności demontażu w odwrotnej 
kolejności.

●

Dokręcić momentem czujnik ciśnienia układu 
hamulcowego (2,5 daN.m).

MOMENT DOKRĘCANIA (w daN.m)

Czujnik ciśnienia układu hamulcowego 

2,5

UWAGA:
W celu uniknięcia uszkodzenia części 
mechanicznych i blacharskich znajdujących się w 
okolicy układu hamulcowego, należy pamiętać o 
wypływaniu płynu hamulcowego.

UWAGA:
– Za pomocą strzykawki napełnić wstępnie nowy 

czujnik w celu uniknięcia pojawienia się 
pęcherzyków powietrza w układzie. 

– Pod koniec napełniania, płyn hamulcowy powinien 

utworzyć rodzaj sklepienia na wejściu czujnika.

UKŁAD ABS

Odpowietrzanie układu hamulcowego

38C

38C-14

Odpowietrzanie układu hamulcowego

●

Obowiązkowe czynności poprzedzające 
odpowietrzanie układów hamulcowych: 

– sprawdzić szczelność układu, 
– napełnić do poziomu maksimum zbiorniczek z 

płynem hamulcowym (1), 

– kilkakrotnie wcisnąć pedał hamulca, by doprowadzić 

do zetknięcia tłoków, okładzin, tarcz lub bębnów, 

– dolać płynu hamulcowego (1) w celu uzupełnienia 

poziomu płynu w zbiorniku wyrównawczym, 

– przygotować urządzenie do odpowietrzania 

układów hamulcowych (homologowane przez 
RENAULT) i wyrównać poziom płynu hamulcowego 
(1) do maksimum (zapoznać się z instrukcją obsługi: 
zalecana regulacja ciśnienia wynosi od 2 barów do 
2,5 bara). 

●

Istnieją dwa typy odpowietrzania układu 
hamulcowego: 

– odpowietrzanie poza układem regulacji; metoda ta 

nie pozwala na odpowietrzenie obwodu 
pomocniczego (2) zespołu hydraulicznego ABS, 

– odpowietrzanie układu regulacji układu 

hamulcowego; tego typu odpowietrzenie powinno 
być wykonywane tylko wtedy, jeżeli skok pedału 
hamulca, oceniany jako prawidłowy po zakończeniu 
odpowietrzania zwanego "tradycyjnym" (3), staje się 
nieprawidłowy.

(1) Płyn hamulcowy SAEJ 1703 DOT4.
W celu uzyskania maksymalnej siły hamowania w 
pojazdach wyposażonych w system kontroli toru jazdy 
RENAULT zaleca stosowanie płynu hamulcowego o 
niskiej lepkości w niskiej temperaturze (maksymalnie 
750 mm

2

/s w temp. -40°C).

(2) Obwód regulacji stanowi wewnętrzną część 
zespołu hydraulicznego. Pozostaje on odizolowany od 
klasycznego układu hamulcowego, dopóki 
elektrozawory nie zostaną uruchomione przez moduł 
elektroniczny lub przyrząd diagnostyczny

(3) Zatwierdzona przez jazdę próbną, podczas której 
działała regulacja przez zespół hydrauliczny. 

I - ODPOWIETRZANIE POZA UKŁADEM 

REGULACJI

●

Procedura ta ma zastosowanie w następstwie 
demontażu albo wymiany jednego z następujących 
elementów: 
– pompa hamulcowa, 
– czujnik ciśnienia, 
– zespół hydrauliczny (nowy i wstępnie napełniony), 
– przewód sztywny, 
– przewód elastyczny, 
– zacisk. 

●

Środki ostrożności, których należy przestrzegać 
podczas operacji odpowietrzania układu 
hamulcowego: 
– połączenie z pojazdem powinno być odcięte, by 

nie doszło do zadziałania elektrozaworów zespołu 
hydraulicznego, 

– sprawdzić poziom płynu hamulcowego w układzie 

hamulcowym oraz w urządzeniu do 
odpowietrzania. 

●

Podłączyć urządzenie do odpowietrzania do układu 
hamulcowego pojazdu, przestrzegając szczególnych 
zaleceń związanych z jego stosowaniem (patrz 
instrukcja obsługi). 

●

Odpowietrzyć układ przez otwarcie wkrętów 
odpowietrzających w następującej kolejności 
(pamiętać o ich zamknięciu po zakończeniu 
operacji):
– obwód tylny, prawy, 
– obwód przedni, lewy, 
– obwód tylny, lewy, 
– obwód przedni, prawy. 
Po wyłączeniu silnika, skontrolować skok pedału, a 
jeśli różni się od zalecanej wartości, przeprowadzić 
na nowo wyżej przedstawioną procedurę 
odpowietrzania. 

●

Uzupełnić poziom płynu hamulcowego w zbiorniku 
po odłączeniu przyrządu do odpowietrzania. 
Sprawdzić dokręcenie wkrętów odpowietrzających 
oraz obecność zatyczek uszczelniających. 

●

Potwierdzić skuteczność regulacji zespołu 
hydraulicznego przeprowadzając jazdę próbną. 

NIEZBĘDNE WYPOSAŻENIE

Urządzenie do odpowietrzania układów 
hamulcowych (homologowane przez RENAULT)

UWAGA:
Aby układ hamulcowy działał prawidłowo, powinien 
być wolny od gazów (powietrze zewnętrzne w 
układzie, para wodna, itd.). Toteż każde otwarcie 
układu wymaga usunięcia powietrza znajdującego 
się w układzie po jego zamknięciu.
Zużycie płynu hamulcowego (patrz zalecane terminy 
przeglądów) powoduje znaczny wzrost stopnia 
wilgotności w wyniku czego w układzie, w pewnych 
ekstremalnych warunkach, może wytwarzać się 
para wodna. Stary płyn hamulcowy należy 
całkowicie wymienić, a następnie przeprowadzić 
odpowietrzenie układu hamulcowego.

UKŁAD ABS

Odpowietrzanie układu hamulcowego

38C

38C-15

Skuteczność oraz równowaga hamowania pojazdu 
mogą być sprawdzone na stanowisku kontrolnym 
hamowania lub poprzez wykonanie jazdy próbnej.

II - ODPOWIETRZANIE UKŁADU REGULACJI 

1 - Środki ostrożności, których należy 
przestrzegać podczas operacji odpowietrzania 
układu hamulcowego 

●

Sprawdzić poziom płynu hamulcowego układu 
hamulcowego oraz aparatu do odpowietrzania. 

●

Podłączyć (patrz instrukcja obsługi): 
– Urządzenie do odpowietrzania układów 

hamulcowych (homologowane przez 
RENAULT) do układu hamulcowego pojazdu, 

– Przyrząd diagnostyczny. 

●

Powtórzyć te czynności (1) dla każdego obwodu 
przestrzegając podanej kolejności (2): 
(1) Powtórzyć następujące czynności: 
– Wcisnąć kilka razy pedał hamulca. 
– Uruchomić elektrozawór układu za pomocą 

Przyrządu diagnostycznego. 

– Otworzyć wkręt odpowietrzający*. Po wydostaniu 

się powietrza, zamknąć ponownie wkręt 
odpowietrzający.

* Podczas aktywacji elektrozaworu, utrzymywać 
pedał wciśnięty na końcu skoku. 

(2) Przeprowadzić odpowietrzanie obwodów w 
następującej kolejności: 
– tylny prawy (polecenie przyrządu diagnostycznego 

AC156), 

– przedni lewy (polecenie przyrządu 

diagnostycznego AC153), 

– tylny lewy (polecenie przyrządu diagnostycznego 

AC155),

– przedni prawy (polecenie przyrządu 

diagnostycznego AC154). 

●

Uzupełnić poziom płynu hamulcowego w zbiorniku 
po odłączeniu przyrządu do odpowietrzania. 
Sprawdzić dokręcenie wkrętów odpowietrzających 
oraz obecność zatyczek uszczelniających. 

●

W trakcie jazdy próbnej, spowodować zadziałanie 
regulacji układu hamulcowego, w celu sprawdzenia, 
czy pedał hamulca działa prawidłowo. Jeżeli nie 
działa on prawidłowo, odpowietrzyć ponownie 
obwód regulacji.
Skuteczność i równowaga hamowania mogą zostać 
sprawdzone na odpowiednio dostosowanym 
stanowisku kontrolnym. 

UWAGA:
Układ hamulcowy jest typu "X", co umożliwia 
wykonywanie odpowietrzenia oddzielnie przy tylko 
jednym obwodzie (w przypadku wymiany przewodu 
hamulcowego, zacisku, itd.).

UWAGA:
Tego rodzaju odpowietrzenie może być 
wykonywane wyłącznie wtedy, gdy skok pedału 
hamulca, oceniany jako prawidłowy w chwili 
zakończenia odpowietrzania typu "klasycznego" 
(zatwierdzony przez jazdę próbną, podczas której 
miała miejsce regulacja przez zespół hydrauliczny), 
staje się nieprawidłowy.
Procedurę tę stosuje się w przypadku, gdy istnieje 
podejrzenie, że zespół hydrauliczny przepuszcza 
powietrze (bez względu na to, czy był on 
wymontowany, czy nie).