background image

1

KOSZTORYSOWANIE W BUDOWNICTWIE

SZCZEGÓŁOWA METODA 

KALKULACJI

dr in

ż

. Agata Czarnigowska

KALKULACJA SZCZEGÓŁOWA

R

M S

K

P

Z

VAT

*)

Koszty robocizny

Koszty bezpo

ś

rednie robocizny

w i-tej pozycji kosztorysu

i

m

1

j

j

j

i

q

c

n

R

=

=

Nakład jednostkowy robocizny

n

i

• czyli „norma” robocizny

• pracochłonno

ść

 wykonania jednostki 

produkcji

• dobrej jako

ś

ci

• przez robotników o odpowiednich 

kwalifikacjach 

• stosuj

ą

cego wła

ś

ciwe metody i narz

ę

dzia

• przy wła

ś

ciwej organizacji robót

• czynno

ś

ci podstawowe

• pomocnicze
• transport r

ę

czny 

• przemieszczanie, monta

ż

 i demonta

ż

 

sprz

ę

tu

• obsługa sprz

ę

tu

• przerwy na odpoczynek i potrzeby 

naturalne

Nakład jednostkowy robocizny

ni

background image

2

Kosztorysowa stawka robocizny

c

i

• zwykle jednakowa w całym kosztorysie 

dla wszystkich zawodów

• zawiera wszystkie koszty pracy

• wyliczana na bazie kosztów pracy

• negocjowana

• rynkowa

• z publikacji cenowych

Kosztorysowa stawka robocizny

• płaca zasadnicza
• premie regulaminowe
• płace dodatkowe (np. brygadzi

ś

ci, sta

ż

)

• wynagrodzenie za płatne nieobecno

ś

ci 

w pracy, odprawy, zasiłki ...

• obci

ąż

enia na ubezpieczenia 

społeczne, fundusz pracy, fundusz 
gwarantowanych 

ś

wiadcze

ń

 

pracowniczych i podatek 

• odpis na zakładowy fundusz 

ś

wiadcze

ń

 

socjalnych

Kosztorysowa stawka robocizny

„kalkulowana”

• suma powy

ż

szych kosztów z okresu

• podzielona przez liczb

ę

 godzin 

efektywnej pracy z okresu

Kosztorysowa stawka robocizny

• nominalny czas pracy

• (liczba dni roboczych, ile godzin 

dziennie, liczba robotników)

• efektywny czas pracy

• korekta o urlopy, zwolnienia, godziny 

nadliczbowe – wg ewidencji

W czasach gorszej koniunktury

• ceny robót malej

ą

• ni

ż

sze stawki w kosztorysach

• regulacja ceny ofertowej stawk

ą

 

robocizny

POROZUMIENIE

w sprawie minimalnej godzinowej stawki
kalkulacyjnej

wynagrodzenia

w

budownictwie

dla

robót

budowlano-

monta

ż

owych realizowanych w Polsce w

2005 roku

Konfederacja Budownictwa i Nieruchomo

ś

ci

Zwi

ą

zek Rzemiosła Polskiego

Krajowa Sekcja Budownictwa NSZZ Solidarno

ść

Krajowy Sekretariat Budownictwa i Przemysłu Drzewnego
NSZZ Solidarno

ść

Zwi

ą

zek Zawodowy „Budowlani”

background image

3

Minimalne wynagrodzenie ‘2005:

Miesi

ę

czny czas pracy wg Kodeksu:

Czyli na godzin

ę

 pracy przypada:

9,67% ubezpieczenie emerytalne:

6,50% ubezpieczenie rentowe:

2,26% ubezpieczenie wypadkowe:

2,45% Fundusz Pracy

0,15% FG

Ś

P

2,83% absencja chorobowa pierwsze 
33 dni opłacane przez pracodawc

ę

1

/

12

urlopu wypoczynkowego

1

/

12

ekwiwalentu za odzie

ż

 robocz

ą

1

/

12

ekwiwalentu za pranie

1

/

12

kosztu obowi

ą

zkowego badania 

lekarskiego

849 zł

168 godzin

849/168 = 5,0536 zł/r-g

5,05369 x 0,0967 = 0,4932 zł/r-g

... = 0,3285 zł/r-g

... = 0,3285 zł/r-g

... = 0,1142 zł/r-g

... = 0,1238 zł/r-g

... = 0,0758 zł/r-g

... = 0,1430 zł/r-g

... = 0,5626 zł/r-g

... = 0,2944 zł/r-g

... = 0,1894 zł/r-g

... = 0,0433 zł/r-g

RAZEM: 7,42 zł/r-g (2005)

Koszty bezpo

ś

rednie 

materiałów

Koszty bezpo

ś

rednie materiałów

w i-tej pozycji kosztorysu

pi

i

m

1

j

j

j

i

m

q

c

n

M

+

=

=

Nakład jednostkowy zu

ż

ycia 

MATERIAŁU

ilo

ść

 materiału, 

niezb

ę

dna do wykonania jednostki 

produkcji dobrej jako

ś

ci, 

przez robotnika o odpowiednich 
kwalifikacjach, 

stosuj

ą

cego wła

ś

ciwe narz

ę

dzia i metody 

pracy.

Nakład jednostkowy zu

ż

ycia 

MATERIAŁU

obejmuje :

• nakład podstawowy „ n

p

”( materiał wbudowany )

• odpady „ O ” i ubytki  „ U ”, tj. odpady materiałowe 

nieuniknione w procesie obróbki, oraz ubytki 
nieuniknione  przy prawidłowym transporcie, 
składowaniu, przeładunku, monta

ż

u, wynikaj

ą

ce z 

własno

ś

ci fizykochemicznych materiałów .

n = n

p

+ O + U

W koszcie bezpo

ś

rednim 

materiałów

• Koszt materiałów pomocniczych

• % warto

ś

ci materiałów w pozycji

• negocjowany

• kalkulowany

• wg wytycznych katalogów

background image

4

Ceny materiałów

Informatory cenowe, dostawcy, archiwum

Cena materiału a koszt nabycia!

KOSZTY ZAKUPU

Transport, załadunek, rozładunek, 

magazynowanie, ubezpieczenia, cła

Koszty zakupu

• to wła

ś

ciwie bezpo

ś

redni koszt 

materiałów

• ale cz

ę

sto traktowany jako narzut i 

rozliczany osobno

2. Do ka

ż

dego materiału oblicza

ć

 osobno 

koszty zakupu: 

M*=

Σ

(1+w

kzi

)·c

i

·L

i

1. U

ż

ywa

ć

 cen z kosztami zakupu: 

M*=

Σ

c*

i

·L

i

KOSZTY ZAKUPU

4. Dolicza

ć

 koszty zakupu na podstawie 

globalnego wska

ź

nika:  

M*=M+Kz,    Kz = Wkz·M

3. Podzieli

ć

 materiały na grupy o 

podobnej proporcji kosztów zakupu do 

ceny i dla ka

ż

dej z grup przyj

ąć

 wska

ź

nik 

kosztów zakupu, 

M*=

Σ

(1+wkzj)·Mj

KOSZTY ZAKUPU

Koszty zakupu

uwaga na wska

ź

nik globalny!

W

kzA

=  W

kzB

B

A

background image

5

Koszty bezpo

ś

rednie sprz

ę

tu

Koszty bezpo

ś

rednie pracy 

sprz

ę

tu

w i-tej pozycji kosztorysu

i

m

1

j

j

j

i

q

c

n

S

=

=

Nakład jednostkowy pracy 

sprz

ę

tu

• czyli „norma” pracy sprz

ę

tu

• ilo

ść

 czasu do wykonania jednostki 

produkcji

• dobrej jako

ś

ci

• sprz

ę

tem przeznaczonym do danej 

pracy 

• przy wła

ś

ciwej organizacji robót

Nakład jednostkowy pracy 

sprz

ę

tu

• zatrudnienie sprz

ę

tu na budowie

• w czasie wykonywania tej roboty

• lub w stanie gotowo

ś

ci do pracy

• wraz z przerwami nieuniknionymi mimo 

prawidłowej organizacji pracy

Cena pracy sprz

ę

tu

+ Koszty jednorazowe

[zł/m-g]

= Cena najmu

[zł/m-g]

Cena najmu - zawarto

ść

• amortyzacja
• koszty napraw i obsługi
• wynagrodzenie operatora
• paliwa, oleje, smary
• koszty ogólne i zysk bazy sprz

ę

towej

• a w kosztach ogólnych budowy siedz

ą

 koszty 

pr

ą

du

background image

6

Koszty jednorazowe

• siedz

ą

 w cenie pracy sprz

ę

tu, albo

• s

ą

 doliczane jako osobne pozycje 

kosztorysu (z narzutami lub bez), albo

• s

ą

 umieszczane w kosztach po

ś

rednich

Koszty jednorazowe

je

ś

li siedz

ą

 w cenie pracy sprz

ę

tu, 

uwaga na planowany czas zatrudnienia na 
budowie!

KOSZTY PO

Ś

REDNIE

Koszty ogólne budowy

+ cz

ęść

 kosztów ogólnego zarz

ą

du

KOSZTY PO

Ś

REDNIE – ogólne budowy

• koszty personelu budowy (kierownik, in

ż

ynier, …)

• koszty monta

ż

u i demonta

ż

u obiektów zaplecza, koszty ich 

amortyzacji lub zu

ż

ycia,

• drogi tymczasowe, tymczasowe, sieci energetyczne, 

wodoci

ą

gowe, kanalizacyjne, o

ś

wietlenie placu budowy, 

zast

ę

pcze 

ź

ródła ciepła

• koszty zu

ż

ycia, konserwacji i remontów lekkiego sprz

ę

tu, 

przedmiotów i narz

ę

dzi kwalifikowanych jako 

ś

rodki 

nietrwałe,

• koszty BHP (zabezpiecze

ń

 stanowisk roboczych, odzie

ż

y i 

obuwia ochronnego, koszty 

ś

rodków higienicznych, 

sanitarnych i leczniczych)

• koszty zatrudnienia pracowników zamiejscowych,

KOSZTY PO

Ś

REDNIE – ogólne budowy

• koszty zu

ż

ycia materiałów oraz energii na cele 

administracyjne i nieprodukcyjne budowy,

• koszty podró

ż

y słu

ż

bowych personelu budowy,

• koszty pomiarów geodezyjnych nie uj

ę

tych w zakresie robót 

obj

ę

tych pozycjami przedmiaru,

background image

7

KOSZTY PO

Ś

REDNIE – ogólne budowy

• opłaty za zaj

ę

cie chodników, pasów drogowych i innych 

terenów na cele budowy oraz koszty tymczasowej organizacji 
ruchu,

• opłaty graniczne, cła, akcyzy

• koszty bada

ń

 jako

ś

ci materiałów, robót i prób odbiorowych 

przewidzianych w specyfikacjach technicznych, z 
wył

ą

czeniem bada

ń

 i prób wykonywanych na dodatkowe 

żą

danie zamawiaj

ą

cego,

• koszty geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej i 

naniesienia wykonanych robót na map

ę

,

• koszty sporz

ą

dzenia powykonawczej dokumentacji 

projektowej

• koszty uporz

ą

dkowania terenu budowy po wykonaniu robót,

KOSZTY PO

Ś

REDNIE – ogólne budowy

• koszty ubezpiecze

ń

 maj

ą

tkowych budowy,

• wszystkie inne, nie wymienione wy

ż

ej ogólne koszty budowy, 

które mog

ą

 wyst

ą

pi

ć

 w zwi

ą

zku z wykonywaniem robót 

budowlanych zgodnie z warunkami umowy oraz przepisami 
technicznymi i prawnymi

• np. koszty innych ubezpiecze

ń

 wymaganych przez inwestora, 

gwarancji dobrego wykonania, gwarancji bankowych na 
okres r

ę

kojmi, kredytu obrotowego na budow

ę

• rezerwa na roboty nieprzewidziane i usuwanie usterek 

(schowana)

• rezerwa na roboty dodatkowe (przy wynagrodzeniu 

ryczałtowym

KOSZTY PO

Ś

REDNIE – zarz

ą

du

• płace i narzuty na płace pracowników zarz

ą

du,

• koszty delegacji i przejazdów pracowników zarz

ą

du, 

• koszty eksploatacji słu

ż

bowych samochodów osobowych,

• koszty biurowe i utrzymania obiektów ogólnego 
przeznaczenia,

• koszty amortyzacji i remontów 

ś

rodków trwałych, poza 

amortyzacj

ą

 sprz

ę

tu uj

ę

t

ą

 w cenie jego pracy,

• czynsze i ubezpieczenia (firmy, nie budowy),

• inne koszty zaliczane przez wykonawc

ę

 do kosztów zarz

ą

du

• koszty finansowe

KOSZTY PO

Ś

REDNIE

Preliminarze

Wska

ź

niki

K

P

=W

KP

·(R+S)

Uwaga na „techniczne podstawy 

kosztorysowania” 

– co uwzgl

ę

dnia

ć

 w kosztach 

bezpo

ś

rednich, 

a co w po

ś

rednich

ZYSK KALKULACYJNY

Zysk wła

ś

ciwy (wynagrodzenie wykonawcy)

+ ryzyko ogólne wykonawcy

VAT

Podatek wpływaj

ą

cy na cen

ę

w kosztorysie inwestorskim w zam. publ. – bez VAT

Z=W

Z

·(R+S+K

P

)

background image

8

Formuły oblicze

ń

ż

nica ze wzgl

ę

du na kolejno

ść

 

działa

ń

 mno

ż

enia i dodawania

ZAOKR

Ą

GLENIA

FORMUŁA OBLICZE

Ń

(I – narzuty jednostkowe robót)

Dla ka

ż

dej pozycji liczymy jednostkowe koszty 

bezpo

ś

rednie, po

ś

rednie i zysk, mno

ż

ymy 

przez przedmiar uzyskuj

ą

c warto

ść

 pozycji,

sumujemy warto

ś

ci wszystkich pozycji i 

dodajemy VAT

(

)

VAT

Z

Kp

c

n

L

C

m

i

k

j

i

i

j

j

i

k

+



+

+

=

=

=

1

1

)

(

FORMUŁA OBLICZE

Ń

(II – narzuty globalne)

Dla ka

ż

dej pozycji liczymy koszty 

bezpo

ś

rednie, sumujemy warto

ś

ci wszystkich 

kosztów bezpo

ś

rednich, od tego naliczamy 

globalne koszty po

ś

rednie i zysk, sumujemy i 

dodajemy VAT

(

)

VAT

Z

Kp

c

n

L

C

m

i

k

j

j

j

i

k

+

+

+



=

=

=

1

1

FORMUŁA OBLICZE

Ń

(IIa – z narzutami w pozycjach)

Dla ka

ż

dej pozycji liczymy koszty 

bezpo

ś

rednie, po

ś

rednie i zysk, sumujemy 

warto

ś

ci wszystkich pozycji i dodajemy VAT

(

)

(

)

VAT

Z

Kp

c

n

L

C

m

i

k

j

j

j

j

j

i

k

+



+

+

=

=

=

1

1

Kosztorys ofertowy

• Jego form

ę

 okre

ś

la inwestor 

• Zwykle dostarcza przedmiar do 

wypełnienia cenami

• Problemy, je

ś

li w przedmiarze podano 

pozycje katalogowe, a inwestor za

żą

da 

dostarczenia kosztorysu szczegółowego

KALKULACJA SZCZEGÓŁOWA

ZALETY

tradycja

istniej

ą

 gotowe podstawy rzeczowe

wygodna w robotach nietypowych

do analiz wpływu zmian cen

do harmonogramów, zamówie

ń

do kontroli kosztów na budowie

background image

9

KALKULACJA SZCZEGÓŁOWA

WADY

pracochłonno

ść

łatwo co

ś

 pomin

ąć

 w masie pozycji

ż

nice nakładów w katalogach i bł

ę

dy

potrzeba szczegółowej wiedzy 
budowlanej

wymaga szczegółowej dokumentacji!!!

Szczegółowe omówione ...