Od ziarenka do bochenka

„JAK POWSTAJE CHLEB? OD ZIARENKA DO BOCHENKA”

Czas realizacji: miesiąc

Klasa: II

Cele ogólne projektu

•

poznanie etapów powstawania chleba

•

poznanie pracy rolnika, młynarza, piekarza i miejsc w których pracują: pole, młyn,

piekarnia

•

poznanie narzędzi i maszyn ułatwiających wykonywanie tych pracy

•

poznanie 4 podstawowych gatunków zbóż (żyto, pszenica, owies i jęczmień)

•

poznanie budowy ogólnej zboża oraz rodzajów pieczywa i innych produktów

zbożowych

•

poznanie nowych pojęć: zboże ozime, jare, młócenie

Cele operacyjne projektu:
dziecko

•

zna etapy powstawania pieczywa

•

wie na czym polega praca rolnika, młynarza, piekarza i zna miejsca w których pracują:

pole, młyn, piekarnia

•

zna i potrafi wymienić narzędzia i maszyny ułatwiające wykonywanie tych pracy

(traktor, pług, siewnik, kombajn, młyn, piece, malakser)

•

zna i potrafi wymienić 4 podstawowe gatunki zbóż (żyto, pszenica, owies i jęczmień)

•

zna i potrafi omówić ogólną budowę zboża oraz wymienić rodzaje pieczywa i innych

produktów zbożowe

•

potrafi wymienić i rozpoznać zboża ozime i jare oraz wyjaśnić na czym polega

młócenie

•

zna rodzaje młynów i potrafi wskazać różnice między nimi

•

wie co to jest masa solna, jak się ją robi, zna jej właściwości

•

zna składniki potrzebne do wypieku chleba, a także zna i potrafi wymienić inne

wyroby piekarni

•

potrafi pracować w grupie i indywidualnie

•

chętnie uczestniczy w zabawach, śpiewa piosenki, wykonuje ćwiczenia i zadania

Środki dydaktyczne:

2 obrazki historyjki obrazkowej (obrazek nr1 i nr 2), plansze poglądowe - maszyny rolnicze,

plansze poglądowe - rodzaj zbóż (żyto, pszenica, owies, jęczmień), plansza poglądowa –

budowa zbóż, produkty z wyżej wymienionych zbóż, nagranie piosenki „Zasiali górale”–

płyta CD, magnetofon, historyjka obrazkowa nr 3 i nr 4, plansza poglądowa – „Młyn dawniej

i dziś”, mąka, sól, woda ,miski, podkładki do pracy (gazety), Historyjka obrazkowa nr 5 i 6,

Wszystkie obrazki historyjki „Od ziarenka do bochenka”, Nagranie CD „Mało Nas”,

magnetofon, ćwiczenie tekstowe, zagadki, test końcowy.

Sposoby ewaluacji:

- tworzenie tekstu opisującego etapy powstawania chleba poprzez uzupełnianie brakujących
wyrazów

- porządkowanie wydarzeń historyjki obrazkowej

- konkurs ”Okruch chleba” sprawdzające wiedzę zdobytą na zajęciach

ćwiczenia dramowe „Droga chleba”

ocena atrakcyjności zajęć

Zajęcia nr 1 – Wstępne

Temat: Chleb nasz powszedni.....

Cele ogólne:

Doskonalenie umiejętności zaprezentowania zdobytej wiedzy na forum

Kształtowanie umiejętności syntetyzowania wiedzy pochodzącej z różnych

źródeł

Doskonalenie umiejętności zastosowania wiedzy w praktyce: umiejętność

wykonania czynności związanych z kolejnymi etapami wypieku chleba

(mielenie ziarna na mąkę, przygotowanie zakwasu, wyrób ciasta chlebowego,

formownie bochenków)

Ćwiczenie umiejętności pracy w grupie (podział obowiązków, współpraca,

dążenie do wspólnego celu

Uwrażliwienie na tradycję ludową własnego regionu:

Kształcenie postaw zrozumienia dla ogólnie pojętej różnorodności

Odwzorowanie obrazu przeszłości i wzbudzanie w ten sposób szacunek dla

szarych ludzi dających utrwalone wzory życia codziennego.

Cele operacyjne:

Dziecko:

- potrafi wskazać przyczyny zmian zachodzących w tradycjach żywieniowych

- umie scharakteryzować tradycyjne pożywienie codzienne i świąteczne na wsi

- wie jak wyglądało życie i praca na wsi dawniej

Metody pracy: słowna

Formy: indywidualna, zbiorowa.

Przebieg zajęć:

1. Przedstawienie przez prowadzącego celowości zajęć i pojęć, które związane są z

tematem.

2. Wypowiedzi dzieci na temat wiedzy o chlebie, która zdobyły od dziadków i rodziców.

3. Zachęca do odpowiedzi na stawiane przez siebie pytania dotyczące uprawy gleby,

siania zboża, zbierania, mielenia i wypieku chleba dawniej i dziś. Z czego robi się

chleb? To kluczowe pytanie, na które uczestnicy po odbytych zajęciach będą umieli

dokładniej odpowiedzieć.

4. Zaproszenie na następne zajęcia „ Od ziarenka.......”

jęcia nr 2

Temat: Od ziarenka...

Zajęcia badawcze

Cele ogólne:

•

zapoznanie z pierwszym etapem powstawania pieczywa – wysiew zbóż

•

poznanie pracy człowieka związanej z uprawą zbóż:

- poznanie maszyn: pług, brony, siewnik, traktor

•

zapoznanie z czterema podstawowymi gatunkami zbóż: żyto, pszenica, owies,

jęczmień - wyrażenia dotykowe

•

poznanie terminów: zboże ozime, zboże jare

•

poznanie produktów i ich smaków (z wyżej wymienionych czterech zbóż)

Cele operacyjne:

Dziecko:

-zna I etap powstawania pieczywo

- wie na czym polega praca rolnika,

- zna maszyny, narzędzia ułatwiające rolnikowi pracę

- posługuje się terminem rytmiczności pracy niektórych maszyn

- dostrzega rytm na polu

- dotyka, rozpoznaje, nazywa podstawowe gatunki zbóż, zna podstawową, ogólną budowę

zboża

- zna produkty ze zbóż: żyto, pszenica, owies, jęczmień i ich smak

- rozpoznaje i nazywa zboża ozime i jare

Środki dydaktyczne:

2 obrazki historyjki obrazkowej (obrazek nr1 i nr 2), plansze poglądowe - maszyny rolnicze,

kłosy zbóż (żyto, pszenica, owies, jęczmień), plansza poglądowa – budowa zbóż, produkty z

wyżej wymienionych zbóż, nagranie piosenki „Zasiali górale” oraz odgłosy pracy maszyn

rolniczych– płyta CD, magnetofon

Metody: oglądowa,

Formy: indywidualna, grupowa

Przebieg zajęć:

1. Praca na polu - rozmowa.

2. Historyjka obrazkowa, obrazek nr 1 – Wysiew.

3. Plansza - maszyny pomocne w pracy rolnika(odgłosy maszyn rolniczych).

4. Kłosy zbóż.

a) cztery podstawowe gatunki zbóż: żyto, pszenica, owies, jęczmień – zapoznanie

dzieci z wyglądem, porównywanie zbóż.

b) budowa zbóż: łodyga, kolanko, kłos, wąsy.

5. Historyjka obrazkowa, obrazek nr 2 – Zboża ozime i jare.

6. Zboża ozime i jare – wyjaśnienie pojęć, przykłady.

7. Cztery rodzaje produktów z wyżej wymienionych zbóż – degustacja.

a) żyto-chleb żytni

b) pszenica-bułka pszenna, rogalik

c) jęczmień-kasza jęczmienna

d) owies-płatki owsiane

8. Zakończenie - piosenka „Zasiali górale”.

Zajęcia nr 3

Temat: Od ziarenka do mąki.

Cele ogólne:

•

zapoznanie z drugim etapem powstawania pieczywa – przerabianiem ziarna na mąkę

•

poznanie maszyny jaką jest kombajn i pojęcia młócenia

•

uzyskanie informacji o funkcjonowaniu młyna dawniej i dziś

•

poznanie rodzajów młynów

•

poznanie pracy młynarza

•

wykonanie pracy plastycznej

Cele operacyjne:

Dziecko:

-zna II etap powstawania pieczywa – przerabianiem ziarna na mąkę

- wie czym jest kombajn i do czego służy

- wie jak wyglądał i funkcjonował młyn dawniej i dziś

- zna rodzaje młynów, potrafi wyszukać informacji na ich temat w różnych źródłach

- potrafi wyjaśnić czym jest młócenie

- wie na czym polega praca młynarza

- wie co można zrobić z mąki oprócz chleba

- potrafi wykonać chleb z masy solnej

potrafi pracować z grupie i indywidualnie

Środki dydaktyczne:

historyjka obrazkowa nr 3 i nr 4, plansza poglądowa – „Młyn dawniej i dziś”, mąka, sól,
woda ,miski, podkładki do pracy (gazety), encyklopedia, albumy, książeczki

Metody: oglądowa, czynna, słowna
Formy: indywidualna, grupowa, zbiorowa

Przebieg zajęć:

1. Z czego robi się mąkę? – rozmowa.

2. Historyjka obrazkowa nr 3.

a) Do czego służy kombajn?

b) Młócenie - wyjaśnienie pojęcia.

3. Historyjka obrazkowa nr 4.

4. Praca młynarza i funkcjonowanie młyna – rozmowa.

5. Młyn dawniej i dziś.

a) krótka historia – młyn i zakład przetwórstwa zbożowego

6. Rodzaje młynów na wodę , na wiatr, na prąd – praca z różnymi źródłami wiedzy. Praca w

grupach.

b) odnajdywanie różnic między młynami

7. Co można zrobić z mąki oprócz chleba ?– Masa solna.

8. Lepimy różne rodzaje pieczywa z masy solnej – praca indywidualna.

9. Wspólne ocenienie prac i omówienie jaki rodzaj pieczywa dzieci wykonały.

Zajęcia nr 4

Temat: Od mąki do chleba – wizyta w piekarni.

Spotkanie z ekspertem

Cele ogólne:

•

zapoznanie z trzecim etapem powstawania pieczywa – poznanie procesu wytwarzania

chleba

•

poznanie pracy piekarza i funkcjonowania piekarni

•

poznanie maszyn pomocnych w pracy piekarza i piekarni

•

poznanie składników z jakich powstaje chleb

•

poznanie innych wypieków piekarni

Cele operacyjne:

Dziecko:

- zna proces powstawania chleba

- wie na czym polega praca piekarza i wie jak funkcjonuje piekarnia

- zna maszyny pomocne w pracy piekarza

- wie jakie składniki są potrzebne do zrobienia chleba

- wie jakie wypieki oprócz chleba produkuje piekarnia

Środki dydaktyczne:

Historyjka obrazkowa nr 5 i 6.

Metody:
- oglądowa
- słowna
- czynna, działania praktyczne

Formy: zbiorowa, indywidualna

Przebieg zajęć:
1. Historyjka obrazkowa nr 5 i 6.

2. Wyjście do piekarnia

3. Spotkanie z ekspertem – rozmowa.

a) obserwacja pracy piekarza i piekarnia

b) urządzenia i maszyny w piekarni (rodzaje pieców, malakser)

c) proces powstawania chleba

4. Formowanie chleba przez dzieci.

a) pieczenie

5. Inne rodzaje wypieków w piekarni.

6. Pożegnanie z ekspertem i powrót do szkoły.

b) chleb zabieramy do domu

Zajęcia nr 5

Temat: Od ziarenka do bochenka.

Cele ogólne:

•

Sprawdzenie, przetworzenie, powtórzenie, utrwalenie zdobytych wiadomości na temat

powstawania chleba:

a) etapów powstawania chleba

b) pracy rolnika, młynarza piekarza

c) maszyny pomocne w pracy wyżej wymienionych osób

d) rodzaju pieczywa, zbóż i innych produkty zbożowe

e) nowych pojęć zboże ozime, jare, młócenie

Cele operacyjne:

Dziecko:

- zna informacje, wiadomości dotyczące powstawania chleba

- potrafi udzieli odpowiedzi na zadawane pytania

- potrafi uzupełnić brakujący tekst oraz ułożyć obrazki historyjki według etapów powstawania

chleba

- potrafi odgadnąć zagadki

Środki dydaktyczne:
Wszystkie obrazki historyjki „Od ziarenka do bochenka”, Nagranie CD „Mało Nas”,

magnetofon, ćwiczenie tekstowe, zagadki, test końcowy.

Metody:
- czynna

- słowna

- oglądowa

Formy: zbiorowa, grupowa, indywidualna

Przebieg zajęć:

1. Zagadki.

2. Układanie obrazków historyjki obrazkowej „Od ziarenka do bochenka”.

3. Zabawa muzyczno-ruchowa „Mało Nas”.

4. Uzupełnianie tekstu brakującymi wyrazami.

5. Konkurs „Okruchy chleba”.

6. Ćwiczenia dramowe „Droga chleba”

1. Zagadki:

1.Bywa okrągły, podłużny bywa
piekarz go z pieca wydobywa.

2.Ma biały czepek, białe ubranie,

nocą zajmuje się wyrabianiem.

A co wyrobi upiecze smacznie

i odda ludziom nim dzień się zacznie

3. Jest biała, jak śnieg, ale w słońcu się nie topi. Jak cukier puder wygląd ma, ale
w smaku jest zupełnie inna. Sypka, biała do pieczenia doskonała

4. Słońce go budzi, słońce żegna, gdy praca kończy się powszednia. Smak tego trudu czujesz
w chlebie, ten trud dla wszystkich i dla ciebie.

5. Ciągle mąką pobielony nie żałuje swoich dłoni, ciężkie worki musi nosić, ale pracy nie ma
dosyć.

2. Układanie obrazków historyjki obrazkowej „Od ziarenka do bochenka” przedstawiającej

etapy powstawania pieczywa. Praca w grupach 3 osobowych.

Zadaniem każdej grupy jest ułożenie obrazków z historyjki obrazkowej według etapów

powstawania pieczywa

Nauczyciel podchodzi do każdej grupy w celu sprawdzenia poprawności

wykonania zadania..

Etapy:

- siew

- wzrost zbóż ( ich pielęgnacja)

- żniwa

- produkcja mąki z ziaren

- pieczenie chleba z mąki

- sprzedaż chleba w piekarniach

3.Zabawa muzyczno-ruchowa „Mało Nas”.

Nauczyciel i 2 dzieci tańczą w kole. Reszta stoi i czeka na wywołania swojego imienia przez
„śpiewające koło”. Po usłyszeniu swojego imienia dołącza do koła i śpiewa razem z nimi.

„Mało nas , mało nas do pieczenia chleba ,

jeszcze nam , jeszcze nam Jasia tu potrzeba”

4. Uzupełnianie tekstu brakującymi wyrazami.

Zadaniem każdego dziecka jest uzupełnienie tekstu podanymi wyrazami.

Polecenie.

Uzupełnij tekst o tym, jak powstaje chleb brakującymi czasownikami:

wyrabia się, kiełkuje, piecze, dojrzeje, dostarcza się, sieje, piecze,

wschodzi, miele, zawozi

Zastanów się i uważnie wykonaj zadanie.

Najpierw rolnik……………..na polu ziarna zboża. Ziarno …………...

i …………….. …zboże. Kiedy zboże …………………. jest koszone i
młócone. Ziarno ……………. się do młyna. Tam ziarno ……………..

się na mąkę . Z mąki …………………….ciasto i…………… chleb.
Świeży chleb ……………………. do sklepów.

Na zakończenie zadania nauczyciel czyta cały tekst, a każde dziecko skreśla nieprawidłowy

wyraz na czerwono. Następnie każde dziecko liczy ile wyrazów miało dobrze uzupełnionych.

5. Konkurs „Okruchy chleba”.

Nauczyciel czyta pytania. Dzieci tworzą 4 osobowe zespołach, po przeczytaniu każdego

pytania przez n-ela mają 6 sekund na zastanowienie się. Później nauczyciel daje znak i

zgłaszają się grupy – na zasadzie „kto pierwszy ten lepszy”.

Pytania:

co robi rolnik?

jakich maszyn potrzebuje rolnik podczas swojej pracy (siewnik, brony, pług, kombajn,

traktor), dla dokładnego przypomnienia nauczyciel pokazuje tablice poglądowe

- wymień 4 rodzaje zbóż?

- jak zbudowane jest zboże?

- wyjaśnij co to znaczy zboże ozime i jare

gdzie zwozi rolnik zboże?

kto pracuje w młynie?

co robi młynarz?

jakie są młyny, dla dokładnego przypomnienia nauczyciel pokazuje tablice poglądowe

( na wodę , na wiatr, na prąd)

co można zrobić z mąki?

- jakie składniki oprócz mąki są potrzebne do wypieku chleba?

co robi piekarz z ciasta oprócz chleba?

gdzie się wypieka pieczywo?

jakie są rodzaje pieców ( węglowe gazowe elektryczne), dla dokładnego przypomnienia

nauczyciel pokazuje tablice poglądowe

czy praca ludzi w zawodzie; rolnik, młynarz, piekarz jest potrzebna? Dlaczego?

Na zakończenie następuje podliczenie punktów drużyn i ogłoszenie zwycięzcy.

6. Ćwiczenia dramowe „Droga chleba”.

Kolejne etapy powstawania chleba wymienione przez nauczyciela, dzieci pokazują za

pomocą gestów, wchodzą w role różnych osób pomagających w powstawaniu chleba i

pokazują ich czynności:

rolnik orzący ziemię

rolnik siejący zboże

rolnik koszący zboże

rolnik wiozący zboże do młyna

młynarz mielący zboże

kierowca wiozący zboże do piekarni

piekarz wyrabiający ciasto na chleb i bułki

piekarz wkładający przygotowane ciasto do pieca i wyciągający gorący chleb

kierowca wiozący chleb do sklepu

sprzedawca sprzedający pieczywo w sklepie

rodzice lub dzieci kupujący chleb i przynoszący do domu.