SQL jest językiem obsługi baz danych implementowanym przez praktycznie
wszystkie systemy zarządzania bazami danych (SZBD) przeznaczone dla wielu
użytkowników, częściowo ze względu na fakt, iż uzyskał on akceptację ANSI
(Amerykańskiego Narodowego Instytutu Normalizacji) oraz ISO
(Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej) jako standardowy język
zapytań dla relacyjnych baz danych.

Język SQL został opracowany przez korporację IBM w laboratorium

badawczym w San Jose, we wczesnych latach 70. Prototyp SQL-a,
zaprezentowany na konferencji ACM w 1974 roku nosił początkowo miano
SEQUEL (Strukturalny Angielski Język Zapytań; ang. Structured English
Query Language). Nazwa ta została później skrócona do SQL.

Znacznie ulepszona wersja SQL pojawiła się w 1989 roku pod nazwą SQL-

89. Znaczna większość stosowanych dziś relacyjnych systemów SZBD obsługuje
przynajmniej tę wersję języka.

W 1992 roku istniejący standard poddano kolejnemu unowocześnieniu

(SQL-92), dzięki czemu SQL zyskał szereg nowych możliwości. Ponieważ SQL-92
jest rozszerzeniem SQL-89, starsze systemy zarządzania bazami danych mogły
po niewielkich modyfikacjach pracować w nowym standardzie.

Aż do października 1996, producenci oprogramowania SZBD mogli

przedstawiać swoje produkty instytutowi NIST (Narodowy Instytut Standardów
i Technologii) w celu określenia ich zgodności ze standardami SQL. Proces
testowania i certyfikacji stanowił silny bodziec do trzymania się obowiązujących
norm –wynikiem standard SQL:1999. W 2003 przedstawiono SQL:2003 – nowy
standard języka SQL. Został on opublikowany w Sigmod Record Vol. 33 No. 1
Marzec 2004. Jest to w zasadzie poprawione SQL:1999 z wyjątkiem części
SQL/XML oraz kilku dodatkowych właściwości.

W takiej czy innej postaci, SQL jest niezwykle przydatnym narzędziem.

Można go stosować do modyfikowania i wczytywania danych oraz do tworzenia i
obsługi struktur bazodanowych. Nie jest to jednak język samodzielny. Pisząc
aplikację obsługującą twoją bazę danych trzeba osadzać polecenia SQL w innym
języku programowania.

Mówienie o zapytaniach przed utworzeniem bazy i wprowadzeniem do niej

przykładowych danych może wydawać się dziwne, ale większość poleceń SQL-a
wykorzystywanych do modyfikowania tabel wymaga wpierw odszukania danych,
które należy podać modyfikacjom. Załóżmy więc, że dysponujemy gotową bazą
danych, wypełnioną odpowiednimi informacjami.

SQL ma tylko jedno polecenie służące do odszukiwania danych: SELECT.

Wbrew pozorom fakt ten nie stanowi ograniczenia. SELECT umożliwia
wybieranie kolumn oraz wierszy, łączenie tabel, grupowanie danych i
przeprowadzanie na nich prostych obliczeń. Pojedyncze wyrażenie SELECT
wystarczy do wykonania dowolnej kombinacji działań algebry relacyjnej.

Oto podstawowa składnia polecenia SELECT:

SELECT kolumna1, kolumna2, ...

FROM tabela1, tabela2, ...

WHERE kryteria_wyboru

Klauzula SELECT określa kolumny, które chcemy ujrzeć w tabeli

wynikowej. W klauzuli FROM podajemy nazwy tabel, które mają zostać
przeszukane. Klauzula WHERE jest opcjonalna i zawiera kryteria, które mają
być spełnione przez wszystkie zwracane wiersze.

Wyświetlanie wszystkich kolumn

Aby wyświetlić wszystkie kolumny z danej tabeli w kolejności, w której

zostały one zdefiniowane, można skorzystać z gwiazdki (*). Eliminuje to
konieczność wpisywania kolejnych nazw kolumn w wyrażeniu SELECT.
Załóżmy, że chcemy wyświetlić wszystkich dostawców, u których nasza
księgarnia zamawia książki. Wpisz:

SELECT *

FROM dostawcy

Wyświetlanie wybranych kolumn

Większość zapytań SQL-owych polega na wybraniu niektórych kolumny z

analizowanych tabel i wyświetleniu ich w odpowiedniej kolejności. Należy w tym
celu wypisać nazwy interesujących nas kolumn po słowie kluczowym SELECT w
kolejności, w jakiej chcemy je ujrzeć na wydruku. Przyjrzyjmy się zapytaniu
wybierającemu numery telefonów i nazwy dostawców z naszej przykładowej
bazy danych:

SELECT TelefonDost, NazwaDost

FROM Dostawcy

Usuwanie duplikatów

Unikatowe wartości kluczy podstawowych uniemożliwiają wprowadzenie

dwóch identycznych wierszy do danej tabeli bazowej. Jeśli jednak wybierasz z
analizowanej tabeli tylko niektóre kolumny, może się zdarzyć, że tabela
wynikowa będzie zawierać duplikaty.

Aby usunąć duplikaty z tabeli wynikowej, należy po słowie kluczowym

SELECT dopisać DISTINCT:

SELECT DISTINCT NumerKli, NumerKartyKred

FROM Zamówienia

Operacja rzutowania

Wybierając z tabeli interesujące nas kolumny, żądamy od SZBD dokonania

operacji rzutowania. Rzutowanie polega na wyodrębnieniu wartości wskazanych
kolumn ze wszystkich wierszy w tabeli. Ponieważ system zarządzania nie musi
analizować wybieranych wartości, rzutowanie należy do operacji szybkich.

Mówiąc o rzutowaniu należy zwrócić uwagę na pewien problem: SZBD

wybierze z podsuniętej mu tabeli żądane kolumny nie zwracając uwagi czy
wybór ten jest logiczny, czy nie. Przyjrzyj się następującemu zapytaniu:

SELECT NumerZam, Suma

FROM ZamówioneKsiążki

Sortowanie tabeli wynikowej

O ile nie zdecydujesz inaczej, wiersze w tabeli wynikowej będą miały taką

samą kolejność jak w tabeli źródłowej. Jeśli chcesz zmienić porządek wierszy,
musisz dodać klauzulę ORDER BY do wyrażenia SELECT.

Dopisanie klauzuli ORDER BY spowoduje posortowanie tabeli wynikowej

w kolejności alfabetycznej:

SELECT *

FROM Wydawcy

ORDER BY NazwaWydawcy

Po słowach kluczowych ORDER BY następuje nazwa kolumny lub

kolumn, względem których ma zostać posortowana tabela wynikowa. Jeśli
podasz nazwę więcej niż jednej kolumny, wówczas pierwsza kolumna zostanie

wzięta pod uwagę przy sortowaniu zewnętrznym, następna – przy sortowaniu
wewnętrznym pierwszego stopnia itp.

Weźmy dla przykładu następujące wyrażenie:

SELECT NazwiskoKli, KodPocztowyKli

FROM Klienci

ORDER BY NazwiskoKli, KodPocztowyKli

Wynik został posortowany według nazwisk klientów, a wewnętrznie – według
numerów kodów pocztowych.

Jeśli odwrócimy kolejność kolumn, według których nasza tabela ma zostać

posortowana:

SELECT NazwiskoKli, KodPocztowyKli

FROM Klienci

ORDER BY KodPocztowyKli, NazwiskoKli

ASC, DESC!!!!

Otrzymamy listę posortowaną według numerów kodów pocztowych, a
wewnętrznie – według nazwisk klientów.

Podobnie jak w przypadku kolumn, można ograniczać zawartość zwracanej
tabeli przez wyrażenie SELECT do interesujących nas wierszy. Kryteria wyboru
wierszy wpisujemy w klauzuli WHERE. Wyrażenie logiczne następujące po
WHERE określane jest mianem predykatu. Jeśli dany wiersz spełnia kryteria
wyboru (innymi słowy, wartość logiczna predykatu dla zawartych w tym wierszu
danych jest równa 1), wówczas zostaje on włączony do tabeli wynikowej.
Poniższe operatory porównania są wykorzystywane w wyrażeniach i warunkach
do porównywania dwóch wyrażeń. Wynikiem działania operatorów porównania
jest zawsze wartość logiczna (TRUE lub FALSE).

Operator Opis

Przykład

( )

Zmienia normalną kolejność
wykonywania działań

... NOT (A=1 OR B=1)

=

Sprawdza, czy dwa wyrażenia
są równe

... WHERE PLACA = 1000

!=, ^=, <> Sprawdza, czy dwa wyrażenia

są różne

... WHERE PLACA != 1000

>

Większe niż

... WHERE PLACA > 1000

<

Mniejsze niż

... WHERE PLACA < 1000

>=

Większe lub równe niż

... WHERE PLACA >= 1000

<=

Mniejsze lub równe niż

... WHERE PLACA <= 1000

Wpisując z obu stron wyrażenia nazwy kolumn należy pamiętać, że predykat
stosuje się oddzielnie do każdego wiersza tabeli. Można więc porównywać
wartości przechowywane w dwóch różnych kolumnach tego samego wiersza, ale
nie można w ten sposób porównywać wartości tej samej kolumny w dwóch
różnych wierszach.

SZBD opiera ocenę wartości logicznej na typie porównywanych danych

Dane liczbowe – na zwykłej kolejności liczb

Dane tekstowe – na kolejności alfabetycznej

Dane daty, godziny – na kolejności chronologicznej.

Do konstrukcji złożonych warunków służą operatory logiczne. Wykonują one
obliczenia na wartościach typu logicznego (w szczególności będących wynikiem
obliczania warunków).

Operator

Opis

Przykład

( )

Zmienia normalną kolejność
wykonywania działań

SELECT ...

WHERE x = y AND (a = b OR p = q)

NOT

Zaprzeczenie

wyrażenia

logicznego

...WHERE NOT (zawod IS NULL)

...WHERE NOT (A=1)

AND

Logiczne 'i'. Wynik jest równy
TRUE, jeśli wartości obu
operandów są równe TRUE

... WHERE A = 1 AND B = 2

OR

Logiczne 'lub'. Wynik jest
równy TRUE, jeśli wartość
przynajmniej

jednego

operandu jest równa TRUE

... WHERE A = 1 OR B = 3

Poniższe tabele przedstawiają wynik działania operatora AND i OR dla różnych
wartości:

AND

true

false null

OR

true

false null

True

true

false null

True true

true true

False

false false false

False true

false null

Null

null

false null

Null

true

null null

Jeśli utworzymy wyrażenie zawierające więcej niż jeden operator logiczny,
system zarządzania będzie musiał zdecydować, w jakiej kolejności należy
analizować poszczególne wyrażenia proste. O ile nie zarządzimy inaczej, SZBD
zastosuje się do tzw. hierarchii operatorów. Zgodnie z tą hierarchą, najpierw
ustalone są wartości logiczne wyrażeń prostych, a następnie bierze się pod uwagę
operatory. Tam gdzie znajduje się więcej niż jeden operator logiczny tego samego
typu, analiza postępuje od lewej do prawej. System zarządzania przyznaje
wyższy priorytet wyrażeniom znajdującym się wewnątrz nawiasów.

SQL udostępnia szereg operatorów specjalnych, ułatwiających konstruowanie
wyrażeń logicznych. Operatory te to między innymi BETWEEN, LIKE, IN ,
ALL, ANY, EXISTS oraz IS NULL.

ANY

Porównuje wartość z każdą wartością ze
zbioru po prawej stronie. Musi być
poprzedzony jednym z operatorów: =, !=,
>, <, <=, >=. Zwraca TRUE, jeśli
przynajmniej jeden z elementów spełnia
podany warunek.

... WHERE PLACA = ANY

(SELECT

PLACA

FROM

PRAC

WHERE WYDZIAL=30)

IN

Równy dowolnemu elementowi. Synonim
do " = ANY"

...

WHERE

ZAWOD

IN

('URZEDNIK',
'INFORMATYK')

...

WHERE

PLACA

IN

(SELECT

PLACA

FROM

PRAC

WHERE

WYDZIAL=30)

ALL

Porównuje wartość z każdą wartością ze
zbioru po prawej stronie. Musi być
poprzedzony jednym z operatorów: =, !=,
>, <, <=, >=. Zwraca TRUE, jeśli każdy z
elementów spełnia podany warunek.

...WHERE

(PLACA,

PREMIA) >= ALL ((14900,
300), (3000, 0))

BETWEE
N x AND y

większy lub równy x i mniejszy lub
równy y.

... WHERE A BETWEEN 1
AND 9

EXISTS

Zwraca TRUE jeśli zapytanie zwraca
przynajmniej jeden wiersz.

...

WHERE

EXISTS

(SELECT PLACA

FROM

PRAC

WHERE

WYDZIAL= 30)

LIKE

spełnia podany wzorzec. Litera '%' jest
używana do zapisywania dowolnego ciągu
znaków (0 lub więcej), który nie jest
równy NULL. Litera '_' zastępuje

... WHERE STAN LIKE 'T%'

dowolną pojedynczą literę.

IS NULL jest równe NULL.

...

WHERE

ZAWOD

IS

NULL

WYBIERANIE DANYCH Z WIELU TABEL (ZŁĄCZENIA).
ZŁĄCZENIE TRADYCYJNE.
Do tej pory zapytania SQL-owe adresowane były do jednej tabeli. SQL zezwala
na odwołanie się do wielu tabel – należy wymienić ich nazwy po klauzuli FROM.
Wynikiem zapytania SQL-owego odwołującego się do dwóch tabel bez warunku
łączenia jest iloczyn kartezjański relacji (tabel).
SELECT *
FROM samochody, wypozyczenia

Najprostsze złączenie uzyskamy uzupełniając powyższe zapytanie o warunek
złączenia czyli :
SELECT *
FROM samochody, wypozyczenia
WHERE samochody.nr_samochodu=wypozyczenia.nr_samochodu

Przeanalizować w jakich kolorach samochody najchętniej są wypożyczane. Do
tego celu zastosujemy złączenie tradycyjne

SELECT count(kolor),kolor
FROM wypozyczenia , samochody
WHERE wypozyczenia.nr_samochodu=samochody.nr_samochodu
GROUP BY kolor

Złączenia wewnętrzne (INNER JOIN)
W przypadku SQL spełniającego standard 92 złączenie tradycyjne może być
realizowane za pomocą złączenia wewnętrznego (INNER JOIN).
Wówczas składnia złączenia tradycyjnego może być zastąpiona następującym
poleceniem :

SELECT *
FROM

wypozyczenia

INNER

JOIN

samochody

ON

samochody.nr_samochodu=wypozyczenia.nr_samochodu

W ogólności składnia z użyciem (INNER) JOIN przedstawia się następująco :

SELECT lista_pól
FROM tabelaA INNER JOIN tabelaB ON warunek_złączenia
WHERE dodatkowe_ograniczenia

Złączenia zewnętrzne (OUTER JOIN)
Wyróżnione zostały trzy rodzaje złączenia zewnętrznego : LEFT, RIGHT, FULL
OUTER JOIN

Złączenie LEFT OUTER JOIN charakteryzuje się tym iż z pierwszej tabeli (z
lewej strony join) wypisywane są wszystkie wiersze i dopisywane ich
odpowiedniki z drugiej tabeli zaś w przypadku gdy brak odpowiednika w
brakujące miejsca wpisywana jest wartość null.
Analogicznie działa złączenie prawostronne zewnętrzne.
Złączenie zewnętrzne pełne (FULL) uwzględnia wszystkie wiersze z obu tabel
składowych, wypełniając odpowiednie kolumny wartościami null.
Domyślnym rodzajem złączenia zewnętrznego jest złączenie pełne. Składnia
złączenia zewnętrznego jest analogiczna do składni złączenia wewnętrznego :

SELECT lista_pól
FROM tabela_1 LEFT OUTER JOIN tabela_2 ON warunek_złączenia
WHERE dodatkowe_ograniczenia

Złączenie (tradycyjne, wewnętrzne, zewnętrzne) mogą być dokonywane również
dla wielu tabel. Przykładowa składnia dla złączenia tradycyjnego trzech tabel
wygląda następująco:

SELECT lista_pól
FROM tabela_1, tabela_2, tabela_3
WHERE warunki_złączenia

Przykładowa składnia dla złączenia wewnętrznego trzech tabel wygląda
następująco:

SELECT lista_pól
FROM tabela_1 INNER JOIN tabela_2 ON warunek_1_złączenia INNER JOIN
tabela_3 ON warunek_2_złączenia
WHERE dodatkowe_ograniczenia

Obliczenia i grupowanie.

Wprawdzie SQL nie jest samodzielnym językiem programowania ale można za

jego pomocą prowadzić proste obliczenia i operacje agregujące. SQL potrafi

prowadzić proste operacje arytmetyczne na wartościach kolumn i na stałych

(jeśli używamy osadzonego SQL-a, możemy korzystać ze zmiennych języka

bazowego). Przykładowo jeśli tabela zawiera pola ilość, cena_jednostkowa_netto

, stawka_vatu to możemy przy pomocy polecenia SELECT uzyskać nową

kolumnę będącą wartością brutto.

SELECT

ilość,

cena_jednostkowa_netto

,

stawka_vatu,

(ilość*cena_jednostkowa_netto)*(1+stawka_vatu/100) as wartość_brutto

FROM ZAKUPY

Jeżeli kolumnie wyliczeniowej nie nadamy nazwy to kolumna ta otrzyma

domyślną nazwę najczęściej wygenerowaną z formuły wyliczającej.

Operatory arytmetyczne

Standardowo SQL rozpoznaje podstawowe operatory arytmetyczne:

mnożenie *

dzielenie /

dodawanie

+

odejmowanie -

dzielenie modulo - % (MS SQL Server)

Powyższe uporządkowanie związane jest z hierarchią operatorów. Najwyższy

priorytet mają mnożenie i dzielenie, zaś najniższy dodawanie i odejmowanie.

Jeśli dane wyrażenie zawiera kilka operatorów o tym samym priorytecie,

wówczas będą one analizowane od lewej do prawej.

Standardowe Typy Danych Liczbowych w Sql.

INTEGER (skrót INT): liczba całkowita (dodatnia lub ujemna). Ilość bitów

poświęconych na przechowanie takiej liczy zależy od implementacji. ( standard w

komp. typu desktop to 16-32 bity)

SMALLINT: krótka liczba całkowita – zazwyczaj o połowę krótsza od zwykłej

liczby całkowitej.

NUMERIC: stałoprzecinkowa liczba rzeczywista. Przykład NUMERIC(6,2)

3456,73

DECIMAL: stałoprzecinkowa liczba rzeczywista, podobna do typu NUERIC ale

w przypadku DECIMAL system zarządzania może przechowywać więcej cyfr po

przecinku niż zostało to ustalone i może to poprawiać dokładność obliczeń.

REAL: zmiennoprzecinkowa liczba o „ pojedynczej precyzji”

DOUBLE PRECISION (DOUBLE): zmiennoprzecinkowa liczba o „ podwójnej

precyzji”

FLOAT: zmiennoprzecinkowa liczba o wybieralnej precyzji

Typy Danych Liczbowych W Ms Sql Sever 2005

Liczby całkowite.

Istnieją cztery rodzaje danych typu całkowitego (integer), które mogą

przechowywać dokładne, skalarne wartości : bigint, int, smallint, tinyint. Różnica

pomiędzy typami tych danych całkowitych występuje w ilości przestrzeni

pamięci, której wymagają, oraz w zakresie wartości jakie mogą przechowywać.

Poniższa tabela pokazuje typy danych i ich zakresy.

Typ danych

Długość (w bajtach)

Zakres

tinyint

1

0-255

smallint

2

-32767 do +32767

int

4

- + 2147483657

bigint

8

- + 2^63

Przybliżone i dokładne liczbowe typy danych

MS SQL Server zezwala na dwa typy przybliżonych danych (float i real), jak i na

dwa dokładne typy danych liczbowych (decimal i numeric).

Przybliżonymi typami danych są float i real. Liczby przechowywane za pomocą

tych typów danych zapisywane są w postaci pary : mantysy i wykładnika.

Algorytm, używany do określania takiej pary może okazać się mało precyzyjny

dla liczb z górnego zakresu precyzji. Liczby zmiennoprzecinkowe i rzeczywiste są

przydatne do danych naukowych i statystycznych, dla których absolutna

dokładność nie jest niezbędna ale potrzebny jest zakres wartości od bardzo

małych do bardzo dużych.

Liczby rzeczywiste mają precyzję 7 cyfr i wymagają 4 bajtów. Jeżeli

zadeklarowany będzie typ float o precyzji mniejszej niż 7, to tak naprawdę

zostanie utworzony kolumna typu rzeczywistego (real).

Przykład

Liczby 23487,23 45,98763 można przechować w kolumnie typu real, ale

8,4557987 już nie.

Typy float mogą mieć dokładność od 1 do 38. Domyślna precyzja dla typu float to

15 cyfr.

( na danych typy float, real nie można wykonywać dzielenia modulo; generalnie

unikamy typów float, real gdyż wyniki obliczeń mogą być zaskakujące)

Dokładne typy danych liczbowych to decimal i numeric. Dokładność jest

utrzymywana do najmniej znaczącej cyfry. Jeżeli deklarujemy dokładny typ

danych numerycznych, należy określić dwa składniki : precyzję i skalę. Jeśli nie

zostaną określone to przyjmowane są wartości domyślne 18 i 0.

Funkcje Matematyczne (W Ms Sql Sever 2005)

Oto niektóre dostępne funkcje matematyczne:

ABS(X)

Moduł z X.

CEILING(X)

Zaokrąglenie w górę (do całkowitej) X-a.

FLOOR(X)

Zaokrąglenie w dół (do całkowitej) X-a.

EXP()

funkcja wykładnicza o podstawie E

POWER(X,Y)

Zwraca X do potęgi Y.

ROUND(X,Y) Zaokrągla X do Y miejsc po przecinku

SIGN(X)

-1 gdy X<0, +1 gdy X>0, 0 gdy X=0

SQRT(X)

Pierwiastek kwadratowy z X.

LOG()

funkcja logarytm naturalny

LOG10()

funkcja logarytm dziesiętny

COS, SIN, COT, TAN() funkcje trygonometryczne

ACOS, ASIN, ATAN()

funkcje cyklometryczne

PI()

liczba Pi

RAND()

losowa liczba z przedziału [0,1]

Typy DANYCH TEKSTOWYCH

CHARACTER (skrót CHAR): łańcuch tekstowy o stałej długości. Deklarując

ten typ należy wskazać długość łańcucha (w MS SQL maksymalnie 8000 znaków

brakujące znaki zastępowane są spacjami). ---- CHAR(25)

CHARACTER VARYING (skrót VARCHAR) : ): łańcuch tekstowy o zmiennej

długości. Deklarując ten typ należy wskazać dopuszczalną długość łańcucha. -----

VARCHAR(25)

Funkcje znakowe

Składnia

Przeznaczenie

Przykład

CHR(n)

Zwraca znak o podanym
kodzie

CHR(65)
Wynik: "A"

LOWER(string)

Zamienia wszystkie litery w
podanym stringu na małe.

LOWER('PAN JAN
NOWAK')
Wynik: "pan jan
nowak"

LTRIM(string )

Zwraca dane bez spacji na
początku

LTRIM(' Ostatnie
słowo')
Wynik: ”Ostatnie
słowo"

REPLACE(string1,
string2 , string3 )

Zastępuje wszelkie wystąpienia
łańcucha string2 w łańcuchu
string1 przez string3

REPLACE('Jack &
Jue', 'J', Bl')
Wynik: "Black &
Blue"

RTRIM(string)

Zwraca dane bez spacji na
końcu

RTRIM('Ostatnie
słowo ‘)
Wynik: "Ostatnie
słowo”

SOUNDEX(string)

Zwraca ciąg znaków
reprezentujący wymowę słów
wchodzących w skład string.
Funkcja SOUNDEX może być
użyta do porównywania słów
zapisywanych w różny sposób,
ale wymawianych tak samo.

SELECT nazwisko
FROM bibl
WHERE
SOUNDEX(nazwisko)
=
SOUNDEX('Mickiewic
z');

SUBSTRING(string,
m , n)

Zwraca podciąg z ciągu
znaków string zaczynający się
na znaku m i o długości n. Jeśli
n nie jest podane, to zwracany
jest podciąg od znaku m do
ostatniego w string. Pierwszy
znak w ciągu ma numer 1.

SUBSTR('ABCDE',2,
3)
Wynik: "BCD"

UPPER(string)

Zamienia wszystkie znaki z
ciągu string na duże litery.

UPPER('Jan Nowak')
Wynik: "JAN
NOWAK"

ASCII(string)

Zwraca kod ASCII pierwszej
litery w podanym ciągu
znaków

ASCII('A')
Wynik: 65

|| +

Funkcja dwu argumentowa
dodawania łańcuchów,
konkatencja

Typy Danych Dla Daty i Czasu

DATE – data

TIME – godzina

DATETIME – data i godzina (typ dla MS SQL)

Funkcje daty

Przy pomocy funkcji daty można operować na danych typu datetime. Można

również używać funkcji daty w liście kolumn (column_list), w klauzuli WHERE

lub innych wyrażeniach. Składnia jest następująca:

SELECT date_function(parameters)

Należy umieszczać wartości datetime jako parametry w pojedynczym lub

podwójnym cudzysłowiu. Niektóre funkcje korzystają z parametru datepart. W

tabeli została przedstawiona lista wartości datepart i ich skrótów.

datepart

Skrót

Wartości

day

dd

1–31

day of year

dy

1–366

hour

hh

0–23

milisecond

ms

0–999

minute

mi

0–59

month

mm

1–12

quarter

qq

1–4

second

ss

0–59

week

wk

0–53

weekday

dw

1–7 (Sun–Sat)

year

yy

1753–9999

Poniższa tabela pokazuje funkcje daty, parametry tych funkcji i wyniki ich działania.

Funkcja

Wynik

DATEADD(datepart, number,
date)

Dodaje ilość (number) jednostek czasu
datepart do date

DATEDIFF(datepart, date1, date2) Zwraca ilość jednostek datepart pomiędzy

dwoma datami

DATENAME(datepart, date)

Zwraca wartość ASCII dla określonej
jednostki datepart dla określonej daty (date)

DATEPART(datepart, date)

Zwraca wartość całkowitą dla określonej
datepart dla daty (date)

DAY(date)

Zwraca wartość całkowitą reprezentującą
ilość dni

GETDATE()

Zwraca bieżącą datę i czas w wewnętrznym
formacie

MONTH(date)

Zwraca wartość całkowitą reprezentującą
miesiąc

YEAR(date)

Zwraca wartość całkowitą reprezentującą rok

SQL udostępnia szereg funkcji (agregujących) do przetwarzania zbiorów danych, umożliwiających prowadzenie operacji na wartościach tej samej kolumny w
wybranych wierszach. Rezultatem zastosowania każdej z nich jest kolumna obliczona pojawiająca się w tabeli wynikowej.

Składnia

Przeznaczenie

Przykład

AVG( num)

Zwraca wartość średnią
ignorując wartości puste

SELECT AVG(placa)
"Srednia"
FROM pracownicy

COUNT( expr)

Zwraca liczbę wierszy, w
których expr nie jest równe
NULL

SELECT
COUNT(nazwisko)
"Liczba"
FROM pracownicy

COUNT(*)

Zwraca liczbę wierszy w
tabeli włączając
powtarzające się i równe
NULL

SELECT COUNT(*)
"Wszystko"
FROM pracownicy

MAX( expr)

Zwraca maksymalną
wartość wyrażenia

SELECT MAX(Placa)
"Max"
FROM pracownicy

MIN( expr)

Zwraca minimalną wartość
wyrażenia

SELECT MIN(Placa)
"Min"
FROM pracownicy

STDEV( num)

Zwraca odchylenie
standardowe wartości num
ignorując wartości NULL.

SELECT STDEV(Placa)
"Odchylenie" FROM
pracownicy

SUM( num)

Zwraca sumę wartości num. SELECT SUM(Placa)

"Koszty osobowe"
FROM pracownicy

VAR(num)

Zwraca wariancję wartości
num ignorując wartości
NULL

SELECT VAR(Placa)
"Wariancja" FROM
pracownicy

Tworzenie grup.

Aby utworzyć grupę należy do wyrażenia SELECT dodać klauzulę GROUP BY,
zawierającą nazwy kolumn, których wartości mają być użyte przy formatowaniu
grup.

SELECT COUNT(*), NR_SAMOCHODU

FROM WYPOZYCZENIA

GROUP BY NR_SAMOCHODU

Można również zagnieżdżać grupowanie, podając więcej niż jedną nazwę

kolumny w klauzuli GROUP BY.

Wiersze poddawane grupowaniu mogą być ograniczone poprzez wykorzystanie

klauzuli WHERE. Możemy również ograniczyć utworzyć grupy a następnie

ograniczyć ich wyświetlanie poprzez użycie klauzuli HAVING.

SELECT COUNT(*), NR_SAMOCHODU

FROM WYPOZYCZENIA

GROUP BY NR_SAMOCHODU

HAVING NR_SAMOCHODU>00003

ZAGNIEśDśANIE ZAPYTAŃ.
Zapytania w SQL mogą operować na wynikach innych zapytań; możliwe jest
więc tzw. zagnieżdżanie zapytań. Podzapytanie (lub podwybór) to pełne
wyrażenie SELECT zagnieżdżone w innym wyrażeniu SELECT. Rezultat
wewnętrznego SELECT staje się tabelą wyjściową dla zapytania zewnętrznego.
Typowy schemat zagnieżdżania:

SELECT lista kolumn
FROM tabela
WHERE kolumna IN (SELECT kolumna FROM tabela WHERE warunek)

SELECT *
FROM samochody
WHERE nr_samochodu in
(SELECT wypozyczenia.nr_samochodu from wypozyczenia where data_odd is
null)

Istnieją dwa typy podzapytań. W podzapytaniu nieskorelowanym interpretator
poleceń SQL-a potrafi zakończyć przetwarzanie wewnętrznego SELECT przed
przystąpieniem do analizy zewnętrznego. Z kolei w podzapytaniu skorelowanym
, interpretator nie jest w stanie wykonać zapytania wewnętrznego bez informacji
pochodzących z zewnętrznego. Zapytania skorelowane wymagają zazwyczaj
wielokrotnego obliczania wewnętrznego SELECT i są w związku z tym mało
wydajne.

Zagnieżdżanie zapytań może zostać wykorzystane do wyznaczenia różnicy dwóch
zgodnych relacji (tabel).
W tym przypadku schemat postępowania można przedstawić w postaci:

SELECT *
FROM tabelaA
WHERE (lista_kolumn) NOT IN (SELECT (lista_klumn) FROM tabelaB)

SELECT *
FROM tabelaA
WHERE (nr_samochodu||rok_prod) not in (SELECT nr_samochodu||rok_prod
from tabelaB)






Suma relacji zgodnych – operator UNION wewnątrz klauzuli SELECT

Klauzula UNION łączy dwa lub więcej polecenia SELECT w jedną tabelę
wynikową. Klauzule SELECT muszą zwracać tę samą liczbę kolumn, kolumny
pokrywające się muszą mieć tę samą szerokość i typ danych. Nazwy kolumn
mogą być różne. Klauzula UNION łączy dwa zestawy wyników w jeden i
jednocześnie usuwa duplikaty.

Podstawową składnię można przedstawić w następujący sposób:

SELECT lista_kolumn_z_A
FROM TabelaA
WHERE warunek_dla_A
UNION
SELECT lista_kolumn_z_B
FROM TabelaB
WHERE warunek_dla_B

Można używać klauzuli UNION z parametrem ALL, wówczas wynik może
zawierać powtarzające się wiersze. Klauzula UNION ALL działa szybciej niż
UNION. Wynik dodawania relacji (tabel) może być porządkowany z użyciem
ORDER BY.

SELECT *
FROM TabelaA
UNION
SELECT *
FROM TabelaB
ORDER BY 1 ASC

MODYFIKOWANIE DANYCH.
Istnieją trzy czynności dotyczące wierszy, jakie możemy wykonać na tabeli:
wstawić wiersz do tabeli, usunąć wiersz z tabeli lub dokonać zmiany wartości
zawartych w wierszu. SQL zawiera trzy polecenia służące do modyfikowania
danych przechowywanych w tabelach. Są to: INSERT, UPDATE i DELETE.
Większość aplikacji bazodanowych udostępnia swoim użytkownikom formularze
służące do wprowadzania i zmiany danych w tabelach bazowych co eliminuje
konieczność bezpośredniego wydawania poleceń SQL-owych.

Wstawianie wierszy.
SQL-owe polecenie INSERT posiada dwa zastosowania: po pierwsze umożliwia
dopisanie pojedynczego wiersza do tabeli bazowej, a po drugie można za jego
pomocą skopiować jeden lub więcej wierszy z innej tabeli.

Aby dopisać jeden wiersz do wybranej tabeli, wykorzystujemy następującą
składnię:
INSERT INTO nazwa_tabeli
VALUES (lista_wartości)
Lista wartości powinna zawierać wartości dla wszystkich kolumn w tabeli (w
kolejności określonej w schemacie), wpisywane dane winny być zgodne z typami
poszczególnych kolumn. Dla przykładu, aby dodać rekord do tabeli Klienci
wydamy polecenie:
INSERT INTO Klienci
VALUES
(121,’Tadeusz’,’Poreda’,NULL,’Sofomat’,’Gospodarcza’,’11/10’,’Łódź’,’93-
335’,NULL, ‘042666768’)
Podczas dopisywania nowego wiersza do tabeli , system zarządzania sprawdza
czy dopisanie tych danych nie naruszy reguł integralności.
Jeżeli dodając rekord nie zamierzamy umieszczać wartości we wszystkich
kolumnach tabeli możemy w poleceniu INSERT po nazwie tabeli podać listę
kolumn do których wstawiane będą wartości. Kolumny pominięte w liście
kolumn wypełnione zostaną wartością null. Pamiętać przy tym należy o tym, że
kolumny klucza podstawowego nie mogą przyjmować wartości null.

Drugim zastosowaniem polecenia INSERT jest kopiowanie dowolnej liczby
wierszy z jednej tabeli do drugiej. Kopiowane wiersze muszą zostać wskazane za
pomocą polecenia SELECT.
Składnia wówczas przedstawia się następująco:
INSERT INTO nazwa_tabeli

SELECT pełna_składnia_do_select

(kolumny zwracane przez polecenie SELECT muszą odpowiadać tym, z których
składa się tabela docelowa)
INSERT INTO tabelaA
SELECT * FROM tabelaB
Polecenie wstawienia wyniku zapytania powoduje wykonanie zapytania oraz
utworzenie tabeli roboczej, która jest wstawiana od razu w całości do tabeli
docelowej. Wstawienie nie jest wykonane pomyślnie, jeśli chociaż jeden wiersz
narusza ograniczenia na tabelą docelowa.
Poleceniem INSERT możemy dodawać rekordy nie tylko do tabel ale również do
perspektyw (widoków) tworzonych poleceniem Create View.
Nowo wstawianym wierszom najczęściej system zarządzania przypisuje
wewnętrzny identyfikator (będący zazwyczaj połączeniem numeru wiersza i
identyfikatora tabeli) który określa fizyczne położenie wiersza w pliku
zawierającym bazę danych. Jeżeli skasujemy któryś z wierszy jego numer na ogół
nie jest wykorzystywany w początkowym etapie. Stąd odwoływanie się do
fizycznego adresu wiersza jest niewłaściwe.

Kasowanie wierszy

Instrukcja DELETE w SQL-u powoduje usunięcie zero lub większej liczby
wierszy jednej tabeli. Większość interaktywnych narzędzi SQL-a powiadamia
użytkownika o liczbie wierzy przeznaczonych do skasowania (aktualizacji).
Wyrażenie DELETE odnosi się do jednego lub większej ilości wierszy wybranych
z tabeli na podstawie określonych kryteriów. Ogólna składnia instrukcji
DELETE przedstawia się następująco:

DELETE FROM nazwa_tabeli
WHERE kryterium_wyboru;

Przykład dotyczący tabeli Wyp (kasujący wszystkie rekordy z datą wypożyczenia
wcześniejszą niż 2004-12-31).
Delete from wyp
Where data_wyp<’12/31/2004’

Polecenie COMMIT potwierdza zaś polecenie ROLLBACK anuluje zmiany i
zamyka aktywną transakcję. DELETE jest operacją potencjalnie niebezpieczną.

Opuszczenie klauzuli WHERE spowoduje skasowanie wszystkich wierszy tabeli.
Sama tabela pozostaje w bazie danych ale jest pusta. Klauzula WHERE w
instrukcji może być złożona, jak tylko chcemy (np. może zawierać podzapytanie
czy też odwoływać się do innej tabeli lub jej samej).
Większość implementacji SQL-a wykonuje usuwanie wierszy w dwóch
przejściach tabeli. W pierwszym zostają zaznaczone wszystkie kandydujące
wiersze, które spełniają kryterium podane w klauzuli WHERE. W drugim
przejściu następuje ich usunięcie bądź natychmiast, bądź oznaczenie ich w taki
sposób, by program porządkujący mógł później odzyskać zajmowaną przez nie
przestrzeń.

Przykład: Dokonać usunięcia tych pracowników których pensja jest większa od
średniej płacy wszystkich pracowników:
Delete from pracownicy
Where pensja>(Select avg(pensja) from pracownicy);
Gdyby dane przetwarzane były po jednym wierszu a pracownicy byliby
uporządkowani malejąco wg pensji to praktycznie wszyscy byliby skasowani.

Pracownik Pensja

P1

4000

P2

3000

P3

2000

P4

2000

P5

1000

Problem usuwania duplikatów. Nadmiarowymi duplikatami są niepotrzebne
kopie wierszy w tabeli. Jeżeli wiersze stanowią ścisłe duplikaty, nie możemy ich
usunąć za pomocą zwykłej instrukcji Delete.
Szereg problemów może sprawić usuwanie wierszy w tabeli zależnej od innej
tabeli ze względu na integralność referencyjną.

Zmiana (modyfikowanie) danych

SQL-owe polecenie UPDATE operuje na wartościach jednego lub większej ilości
wierszy, w zależności od kryteriów wyboru zawartych w klauzuli WHERE.
Update ma następującą składnię;
UPDATE nazwa_tabeli
SET kolumna1=nowa_wartość,

Kolumna2=nowa_wartość

WHERE kryteria_wyboru_wierszy

Przykład: Zbudować zapytanie podnoszące pensję wszystkim pracownikom
działu obsługa techniczna o 10%

Update pracownicy
Set pensja=pensja+pensja*0.1
Where dzial=’TECHNICZNY’

Możemy modyfikować zawartość kolumny wykorzystywanej do odszukania
interesujących nas wierszy. System zarządzania bazą danych najpierw sporządzi
listę wierszy do modyfikacji, a dopiero potem przystąpi do wprowadzania zmian.
Ta równoległość działania nie jest podobna do postępowania w klasycznych
językach programowania
Uwaga Poniższe polecenie zamieni dane w kolumnach pensja, dodatek
Update pracownicy ab
Set dodatek=(Select abc.pensja from pracownicy abc where
ab.nr_pracownika=abc.nr_pracownika),
pensja=(Select abc.dodatek from pracownicy abc where
ab.nr_pracownika=abc.nr_pracownika)

Przykład: Zbudować zapytanie podnoszące pensję o 20% wszystkim
pracownikom którzy aktualnie mają pensję poniżej 1400.
Update pracownicy
Set pensja=pensja+pensja*0.2
Where pensja<1400

Modyfikacja danych w jednej z tabel może odbywać się z wykorzystaniem
danych pochodzących z innej tabeli.
Przykład:
Update pracownicy
set pensja=pensja*(1+(select podwyzka from dzialy where
pracownicy.dzial=dzialy.dzial))